SEMINARIUM 1

1. Poglądy na umysł - introspekcjonizm, behawioryzm, psychologia poznawcza

2. Rola procesów poznawczych w wyjaśnianiu zachowań ludzi

3. Podstawowe nurty w ramach psychologii poznawczej

• Informacyjny → orientacja modularna

→ orientacja centralistyczna

• Ekologiczny

4. Metafora komputerowa

• źródła metafory komputerowej - Shannon, Turing ( Maszyna Turinga, teza Turinga)

• dojrzała postać metafory komputerowej - Fizyczny System Symboli, funkcjonalizm, nauka poznawcza

• zastosowanie metafory komputerowej w psychologii

• nauka poznawcza - stymulacja komputerowa, solipsyzm metodologiczny, reprezentacje poznawcze

• ograniczenia metafory komputerowej umysłu

• alternatywa dla metafory komputerowej - np. podejścia ekologiczne Gibson

SEMINARIUM 2

1. Kodowanie sensoryczne i emocjonalne w procesie spostrzegania

2. Co to jest stałość spostrzegania?

3. Procesy spostrzegania

• góra - dół

• dół - góra

4. Fazy procesu spostrzegania

• rejestracja sensoryczna

• ocena emocjonalna

• ocena semantyczna

• ocena znaczenia metaforycznego

5. Struktura spostrzeżeń - asocjacjonizm i strukturalizm

6. Jaka jest rola pamięci sensorycznej w spostrzeganiu?

7. Kategoryzacja sensoryczna - detektory cech, detektory twarzy

8. Schemat a spostrzeganie

9. Eksperyment Posnera

10. Co to jest gotowość percepcyjna i od czego zależy

11. Rola eksploracji w spostrzeganiu

12. Rodzaje i teorie wyjaśniające efekty następcze spostrzegania, efekt Mc Collough

13. Kontrast indukowany

14. Znikanie spostrzeganych obrazów

15. Ekologiczna koncepcja spostrzegania

16. Spostrzeganie emocji

SEMINARIUM 3

1. Czy istnieją wspólne założenia przyjmowane przez psychologów poznawczych?

→ ograniczona pojemność umysłu

• wybór odpowiednich strategii przetwarzania informacji, dokonywany z reguły pod kontrolą

świadomości, uwzględnia specyficzne wymogi zadania stojącego przed jednostką

→ strategie poznawcze po wielokrotnym wykorzystaniu mogą tworzyć bardziej stabilne struktury

• poszczególne części umysłu człowieka tworzą pewien względnie spójny system - istotną rolę

pełnią w nim procesy kontroli

→ system poznawczy ma charakter wielopoziomowy

→ przetwarzanie na każdym z poziomów uzależnione jest od oddziaływanie kontekstu

• przetwarzanie informacji na różnych poziomach nie ma charakteru autonomicznego, lecz

interakcyjny

→ procesy poznawcze mają zawsze charakter aktywny

2. Specyficzne właściwości procesów poznawczych występujących w interakcjach społecznych ?

• ludzie zmieniają swoje otoczenie (społeczne) starając się je kontrolować

• zasada wzajemności - sposób poznawania innych zmienia sposób spostrzegania przez nich jednostki

• poznanie społeczne zawsze obejmuje ja

• w poznaniu społecznym musimy uwzględniać stosowanie przez innych strategii autoprezentacji

• ważnym elementem jest wnioskowanie o ukrytych właściwościach i zamiarach innych osób

• ludzie jako obiekty spostrzegania zmieniają się szybciej niż obiekty fizyczne

• dokładność spostrzeżeń i wnioskowań łatwiej sprawdzić w przypadku przedmiotów nieożywionych

• poznawanie obejmuje proces schematyzacji i upraszczania

3. Badania nad spostrzeganiem społecznym (Asch)

4. Poznanie społeczne - proces kategoryzacji, schematy i ich rola w przetwarzaniu informacji

5. Model podstawowy przetwarzania informacji -kategoryzacja i przetwarzanie afektu

6. Przetwarzania kategorialne i analityczne

7. Hipotezy (przetwarzania kategorialne i analityczne)

8. Implikacje podejścia kategorialnego - stereotypizacja, grupowe podejmowanie decyzji, preferencje konsumentów

SEMINARIUM 4

1. Psychologiczne koncepcje uwagi selektywnej - model Broadbenta, Treisman, Deutschów, teorie integrujące

2. Teorie uwagi podzielnej - teoria modułów i teoria zasobów

3. Uwaga intensywna i ekstensywna

4. Cechy uwagi

• natężenie

• dynamika

• zakres

• wybiórczość

• stabilność

5. Mechanizmy fizjologiczne uwagi

• odruch orientacyjny

• indukcja ujemna

• układ siatkowaty

6. Funkcje uwagi

• selektywność

• czujność

• przeszukiwanie

• kontrola czynności jednoczesnych

• ukierunkowanie procesów poznawczych

• określenie zasobów potrzebnych do wykonania zadania

7. Teoria detekcji sygnałów

8. Czynności automatyczne i kontrolowane - efekt Stroopa

SEMINARIUM 5

1. Rozumienie refleksyjności i bezrefleksyjności przez E. Langer

2. Refleksyjność manifestowana i latentna

3. Przedwczesne związanie poznawcze, automatyzm, usidlenie przez kategorie - uwarunkowania bezrefleksyjności

4. Przetwarzanie refleksyjne w sytuacji zaangażowania

5. Refleksyjność - bezrefleksyjność a kierowanie zasobami uwagi, czynności automatyczne i kontrolowane

6. Refleksyjność - bezrefleksyjność a czynności automatyczne i kontrolowane

7. Refleksyjność a zdrowie, praca zawodowa

8. Konsekwencje bezrefleksyjności

9. Zapobieganie bezrefleksyjności

SEMINARIUM 6

1. Pamięć jako zdolność i proces

2. Fazy procesu pamięciowego - koncepcja Tulvinga (mały i duży cykl percepcyjny)

3. Prawo częstości, prawo Foucault

4. Strukturalne modele pamięci

• pamięć sensoryczna (badania Sperlinga, pamięć echoiczna, czas, pojemność, kod, funkcja - bufor sensoryczny)

• krótkotrwała (czas przechowywania, pojemność, kod, zapominanie, funkcja - badania)

• długotrwała (czas przechowywania, pojemność, kod, organizacja materiału, zapominanie, funkcja - badania)

5. Dowody na odrębność STM i LTM

• badania nad krzywymi pozycyjnymi

• badania neuropsychologiczne

6. Pamięć epizodyczna i semantyczna

- różnice:

1. Informacje

źródło, - jednostki, - organizacja, -odniesienie, - kryterium prawdziwości

2. operacje

kodowanie, - kodowanie czasowe, - afekt, wyprowadzanie wniosków a informacji, - zależność od kontekstu, -wrażliwość, - dostęp, - co wydobywa, - sposób, mechanizm, konsekwencje wydobycia, - przywoływane doświadczenie, - pojawienie e rozwoju osobniczym, - amnezja wczesnodziecięca

3. sposoby wykorzystywania

przydatność, - związek z inteligencją, - dowody empiryczne, - sąd, - podatność na amnezję

- model sieci hierarchicznej - Collins, Quillian

- model rozchodzącego się pobudzenia - Collins, Loftus

- model porównywania cech - Smith, Shoben, Rips

7. Pamięć proceduralna - Tulving

8. Pamięć deklaratywna i niedeklaratywna

• sposób przechowywania

• mechanizmy wydobycia

• mechanizmy mózgowe

9. Pamięć jawna i ukryta

10. Paradygmat głębokości przetwarzania - Craik, Lockhart

SEMINARIUM 7

1. Pamięć niedeklaratywna

• warunkowanie (klasyczne, instrumentalne, generalizacja i różnicowanie bodźców

• efekt torowania (automatyczne, strategiczne)

• habituacja

• sensytyzacja

2. Pamięć deklaratywna

- model sieci hierarchicznej - Collins, Quillian

- model rozchodzącego się pobudzenia - Collins, Loftus

- model porównywania cech - Smith, Shoben, Rips

3. Zapamiętywanie

- w pamięci operacyjnej (centralny system wykonawczy, pętla fonologiczna, notes wzrokowo - przestrzenny)

- w pamięci trwałej (rola materiału, sytuacji i osoby zapamiętującej)

4. Przechowywanie

- w pamięci krótkotrwałej (aktywność obwodów neuronów, rola powtórek wewnętrznych)

- w pamięci trwałej (akomodacja i asymilacja, zapominanie)

5. Odtwarzanie

- przypominanie i rozpoznawanie - nieświadomy plagiat, paramnezja, zjawisko deja vu i jamais vu

- podobne czy różne procesy? (Loftusowie, Tulving)

6. Mnemotechniki - metody zwiększania efektywności zapamiętywania

SEMINARIUM 8

1. Struktury mózgowe związane z pamięcią

2. Zaburzenia pamięci

• hipermnezja

• hipomnezja

• złudzenia pamięciowe

• amnezja

• amnezja następcza

• amnezja wsteczna

• amnezja psychogenna

• amnezja pourazowa

• zaburzenia po uszkodzeniach międzymózgowia

• zaburzenia po uszkodzeniach kory przedczołowej

• rola zwojów podstawy w pamięci proceduralnej

• amnestyczny zespół Korsakowa

• choroba Alzheimera

• zespoły otępienne

3. Fałszywe wspomnienia

• badania Loftus

• mechanizmy powstawania fałszywych wspomnień

• wiarygodność zeznań świadków

SEMINARIUM 9

1. Wyobraźnia, wyobrażenia:

• twórcze i odtwórcze

• ejdetyczne

• dotyczące własnej osoby

• reakcje odroczone

• halucynacje

2. Spór o mechanizmy tworzenia reprezentacji otoczenia

♥ stanowisko obrazowe (Kosslyn, Shepard)

• definicja wyobrażenia

• reprezentacje głębokie i płytkie

• stanowisko abstrakcyjne (Pylyshyn, Bower)

• sądy / obrazy

• definicja wyobrażenia

3. Dane empiryczne

• wyobrażenia a pamięć

• badania nad rotacjami umysłowymi - przetwarzanie informacji przestrzennych, czas i kąt rotacji

• skaning umysłowy

• efekt złożoności, odległości i wielkości

4. Funkcje wyobraźni

• imitacyjna

• symulacyjna

• kreatywna

• akomodacyjna

• mnemoniczna

• kompensacyjna

5. Teoria podwójnego kodowania Paivio

• logogeny i imageny

• charakter referencjalny między kodami

6. Teorie trzech kodów - np. koncepcja psychicznej reprezentacji emocji (Maruszewski, Ścigała)

6. Wyobrażenia a ...

• pamięć

• rozwiązywanie problemów

• emocje

7. Operacje na wyobrażeniach

• charakter izomorficzny

• charakter transmorficzny

• reintegracja

• multiplikacja

• perserweracja

• majoryzacja

• hiperbolizacja

• schematyzacja

• metamorfoza

• przenikanie

• skaning

• translokacja

• animacja

• petryfikacja

• rotacja

• inwersja przestrzenna

• inwersja barwna

• eskalacja czasu

• kompresja czasu

SEMINARIUM 10

1. Pojęcie

• ogólne

• jednostkowe

2. Właściwości istotne

3. Funkcje pojęć

• ekonomia poznawcza i redukcja różnorodności przetwarzanych informacji

• rozumienie i wyjaśnianie

• możliwość wykonywania operacji na reprezentacji przedmiotu a nie na nim samym

• komunikowanie się

4. Pogląd klasyczny na pojęcia

• definicja pojęcia

• granice pojęcia

• proces kategoryzacji

• stabilność

• abstrakcja pozytywna i negatywna

• istota pojęcia i procedura identyfikacyjna

• efekt zagnieżdżenia

• dowody empiryczne (eksp. Lewickiego)

• zalety i wady poglądu

5. Pogląd probabilistyczny

• definicja pojęcia

• granice pojęcia

• prototyp

• cechy definicyjne i charakterystyczne

• proces kategoryzacji

• wymiar poziomy i pionowy kategorii

• dowody empiryczne

• zalety i wady poglądu

6. Pogląd egzemplarzowy

• definicja i reprezentacja pojęcia

• proces kategoryzacji

• efekt pierwszeństwa

• odmiany teorii (skrajne, umiarkowane)

• zalety i wady poglądu

7. Pojęcia jako teorie naiwne

8. Pojęcia odnoszące się do procesów

9. Definicja terminu: pojęcie matrycowe i konsekwencje takiego rozumienia pojęć

10. Opisz poglądy podważające tezę o powszechności w strukturze poznawczej pojęć matrycowych

11. Badania dotyczące porządkowania egzemplarzy - Rosch

12. Dowody niematrycowego charakteru pojęć:

• zwroty językowe

• czas decyzji semantycznej

• badania dotyczące generowania nazw pojęć i egzemplarzy

• poznawcze punkty odniesienia

• rola wiedzy o egzemplarzach

• wpływ uprzedzania na decyzje semantyczne

• zastępowalność nazw pojęć

• przestrzeń semantyczna pojęć

• zapamiętywanie informacji

• badania nad quasi - naturalnymi pojęciami laboratoryjnymi

13. Teorie pojęć naturalnych

• Rosch

• Smith, Rips i Shoben

• Bransford i Frank

14. Cele i funkcje kategoryzacji osób, kategorie i taksonomie przedmiotów i osób

SEMINARIUM 11

1. Świadome i nieświadome mechanizmy wzbudzania emocji

• koncepcja Zajonca

• toeria Lazarusa

• poglądy Le Doux

2. Hipoteza o pierwszeństwie afektu

3. Preferendy, dyskryminandy

4. Efekt ekspozycji

5. Paradygmat torowania - emocjonalne bodźce poprzedzające

6. Badania dotyczące niezależności sądów emocjonalnych i poznawczych (Murphy i Zajonc)

• ekspozycja suboptymalna

• ekspozycja optymalna

SEMINARIUM 12

1. Czym jest proces rozumowania?

2. Rozumowania dedukcyjne

• wnioskowanie od ogółu do szczegółu

• informacja dostępna w przesłankach

• trafność dedukcyjna

3. Cechy dedukcji twórczej

4. Uniwersalne błędy poznawcze rozumowania dedukcyjnego

• efekt atmosfery

• hipoteza konwersji

• wpływ przekonań

• nierozstrzygalność sylogizmu

• nie stosowanie reguły modus tollens

5. Rozumowanie indukcyjne

• wnioskowanie od szczegółu do ogółu

• informacja nie jest dostępna w przesłankach

• siła indukcyjna

6. Heurystyka reprezentatywności

7. Heurystyka dostępności

8. Heurystyka wyrazistości

9. Heurystyka zakotwiczenia

10. Heurystyka symulacji

11. Złudzenie gracza

12. Wgląd wsteczny

13. Analogia - X jest jak Y, ponieważ...

• tworzenie analogii

• analogia nośna i trafna

SEMINARIUM 13

1. Co to jest twórczość?

2. Cechy twórcy

3. Struktura procesu twórczego

4. Operacje intelektualne a twórczość

• rozumowanie indukcyjne

• rozumowanie dedukcyjne

• mataforyzowanie

• dokonywanie skojarzeń

• transformacje

• abstrahowanie

5. Technika „ burzy mózgów”

6. Zjawisko olśnienia

7. Motywacja immanentna

8. Czy twórczość można rozwijać? - trening twórczości

---