Wstrząs
Rozpoznanie wstrząsu jest rozpoznaniem klinicznym, tylko wyjątkowo rzadko takie rozpoznanie można postawić jako rozpoznanie sekcyjne.
Rodzaje wstrząsów:
hipowolemiczny,
septyczny,
urazowy,
uczuleniowy.
Wstrząs
Obraz sekcyjny przy klinicznym rozpoznaniu wstrząsu:
wstrząs hypowolemiczny: źródło krwawienia, objawy wykrwawienia lub rozległe oparzenie ciała,
wstrząs septyczny: ogniska zapalenia w narządach wewnętrznych, przy wstrząsie toksycznym sekcja ujemna,
wstrząs urazowy: liczne uszkodzenia ciała, które nie tłumaczą przyczyny śmierci, połączone z obrazem histopatologicznym tzw. nerki i wątroby wstrząsowej. W takim przypadku możemy przyjąć jako przyczynę zgonu wstrząs urazowy,
wstrząs uczuleniowy.
Uwaga: o ile objawy wstrząsu trwają dostatecznie długo, sekcyjnie w badaniu histopatologicznym można rozpoznać objawy DIC (zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego).
DZIECIOBÓJSTWO
1. Występek dzieciobójstwa to realizacja art. 149 k.k.
Art. 149 k.k.: Matka, która zabija dziecko w okresie porodu pod wpływem jego przebiegu podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Dzieciobójstwo jest zatem uprzywilejowaną formą pozbawienia życia, ze ścisłym określeniem ofiary i sprawcy. Uprzywilejowanie polega na zagrożeniu sprawcy znacznie niższą karą, niż dla sprawcy zwykłej zbrodni zabójstwa.
DZIECIOBÓJSTWO
Wyżej zacytowane brzmienie artykułu kodeksu karnego, dotyczące dzieciobójstwa, wprowadzone zostało do kodeksu karnego obowiązującego od 1932 r. i powtórzone przy nowelizacji kodeksu w l969 r.
W l994 roku Komisja ds. Reformy Prawa Karnego przedstawiła projekt nowego kodeksu karnego. Kodyfikatorzy przedstawili w nim propozycję zmiany, wręcz rewolucyjnej, w brzmieniu tego artykułu.
DZIECIOBÓJSTWO
Treść propozycji: „Matka, która zabija noworodka pod wpływem silnego przeżycia związanego z przebiegiem porodu, znacznym zniekształceniem dziecka lub ze szczególnie trudną sytuacją osobistą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”
W uzasadnieniu tej wersji artykułu kodyfikatorzy podali między innymi: „Dzieciobójstwo było w k.k. z 1932 r. typem zabójstwa, którego uprzywilejowanie zależało od dwóch okoliczności, tj. wpływu porodu oraz okresu porodu. Sądy z reguły nie ustalały przesłanki wpływu porodu, ograniczając się do ustalenia okresu porodu, mimo, że wskazuje ona na podstawę uprzywilejowania tj. zmniejszoną winę, co - z natury rzeczy - musi być związane z porodem.”
DZIECIOBÓJSTWO
Ale nie okres porodu decyduje o zmniejszonej winie. Aby tej wadliwej praktyce postawić tamę, zrezygnowano ze znamienia okres porodu, ale wprowadzono znamię ograniczające „zabija noworodka”, natomiast wyeksponowano „silne przeżycie rodzącej”. Określono też przesłanki, które mogą takie przeżycie wywołać tj. przebieg porodu, którego kryminogennej roli nie da się wykluczyć, znaczne zniekształcenie noworodka, oraz uleganie naciskom nietypowej sytuacji społecznej, którym kobietom z niektórych kręgów społecznych jest trudno się oprzeć, zwłaszcza w okresie porodu. Wyraża to zwrot „związanego ze szczególnie trudna sytuacją osobistą”.
DZIECIOBÓJSTWO
W komisji kodyfikacyjnej nie było specjalisty medycyny sądowej, a konsultacje z lekarzami - jak to wynikało z przekazów ustnych członków komisji - przeprowadzane były doraźnie w razie potrzeby. Treść omawianego artykułu i wielu innych świadczy jednak o tym, że konsultacji takich nie było, lub że przeprowadzano je z lekarzami nie mającymi jakiegokolwiek doświadczenia w orzecznictwie sądowo - lekarskim. Świadczy o tym choćby treść wyżej cytowanego uzasadnienia - przypisywanie porodowi kryminogennej roli oraz pogląd, że dzieciobójstwa dopuszczają się „kobiety z pewnych kręgów”. Gdyby przebieg porodu był kryminogenny i to działający jednokierunkowo tj. powodujący działanie matki przeciwko nowonarodzonemu swojemu dziecku, zdarzeń takich winno być więcej i zdarzać się winny nawet w placówkach szpitalnych, a nie tylko przy porodzie potajemnym.
DZIECIOBÓJSTWO
Co do „kobiet z pewnych kręgów” trudno zgadnąć jakie kręgi kodyfikatorzy mieli na myśli, ale okazali całkowita nieznajomość faktów co do sprawczyń dzieciobójstw. Są nimi kobiety z bardzo różnych kręgów społecznych, nawet z tzw. dobrych rodzin (np. córka prokuratora), uczennice, studentki (nawet prawa), gospodynie domowe, ale także dziewczyny z tzw. patologicznych rodzin.
DZIECIOBÓJSTWO
Treści nowego brzmienia artykułu nie skonsultowano zatem z medykami sądowymi i w kodeksie karnym, który wszedł w życie w 1997 r. ukazał się art. 149 o treści takiej jaka została przedstawiona w projekcie kodeksu. Prof. A. Zoll komentując ten artykuł podał: „Zamiarem twórców kodeksu nie była liberalizacja (...) lecz bardziej realistyczne ujęcie. Przebieg porodu nie jest bowiem z reguły czynnikiem, który samodzielnie wyzwala agresję matki (...), przyczyna tych przestępstw tkwi nie w fizjologii porodu, lecz w sytuacji zewnętrznej powstałej w wyniku urodzenia dziecka (...). Pojęcie noworodka, w znaczeniu art. 149, należy rozumieć inaczej niż w znaczeniu położniczym. Chodzi o dziecko bezpośrednio po urodzeniu. W tym sensie art. 149 nie wprowadza zmiany (...).”
DZIECIOBÓJSTWO
Komentarz ten jest merytorycznie sprzeczny z wywodami zawartymi w wyżej cytowanym uzasadnieniu, nawet poród przestał być „zdarzeniem kryminogennym”. Wynika jednak z niego, że określenie „noworodek” dla lekarz i prawnika nie jest pojęciem tożsamym.
Nie można z tym się zgodzić, gdyż w prawie winne być stosowane określenia właściwe z fachowego punktu widzenia ale także jednakowo rozumiane przez ludzi z różnych grup zawodowych.
DZIECIOBÓJSTWO
Noworodkiem, według nazewnictwa WHO, jest dziecko do 28 dnia od urodzenia. Decydujące znaczenie, dla przyjęcia dzieciobójstwa wg nowego brzmienia artykułu, miałby więc czas popełnienia tego czynu. A zatem, zabicie noworodka np. w 15, 20, czy 28 dniu jego życia (oczywiście przy zachowaniu innych warunków tego artykułu), byłoby uprzywilejowanym dzieciobójstwem (występkiem), a dokonanie tego samego czynu w 29 dniu życia dziecka byłoby już zbrodnią zabójstwa. Każda z wymienionych w artykule przyczyn czynu mogłaby realizować się oddzielnie, co powodowałoby, że dzieciobójstwo mogłoby być dokonane w zupełnym oderwaniu od porodu np. pod koniec w/w terminu, w związku z upewnieniem się matki, iż jest w szczególnie trudnej sytuacji osobistej.
DZIECIOBÓJSTWO
Proponowane brzmienie artykułu spowodowało jeszcze jedną, bardzo poważna dla praktyki sądowo-lekarskiej komplikację. Kobieta mogła bowiem urodzić dziecko potajemnie i przez pewien czas utrzymywać je przy życiu. Potem zabić. Gdyby w takim przypadku doszłoby do sądowo - lekarskiej sekcji zwłok to, w oparciu o jej wyniki, nie byłoby możliwości ocenić w sposób jednoznaczny, czy dziecko żyło 28 dni czy dłużej, nawet o 1 - 2 miesiące (brak danych fizycznych dziecka bezpośrednio po urodzeniu).
DZIECIOBÓJSTWO
Stworzenie takiej sytuacji prawnej jest wyjątkowo sprzeczne z poczuciem sprawiedliwości społecznej i jakże zadziwiające wobec działań w zakresie prawnej ochrony „dziecka poczętego”.
Protesty ustne i w publikacjach medyków sądowych co do brzmienia tego artykułu spowodowały jego nowelizację po kilku miesiącach i artykuł dotyczący dzieciobójstwa znów ma brzmienie takie, jakie otrzymał w l932 i 1969 r. Obecnie zatem sytuacja prawna w tym zakresie wydaje się być stabilna.
DZIECIOBÓJSTWO
Na zakończenie aspektów prawnych dzieciobójstwa powinnam przedstawić osobisty stosunek do tego przestępstwa. Zawsze byłam i nadal jestem zdecydowaną przeciwniczką traktowania zabicia własnego, nowonarodzonego dziecka jako przestępstwa uprzywilejowanego i w praktyce sądowej karanego bardzo niską, idąca w miesiące karą pozbawienia wolności, nawet w zawieszeniu. Ten pogląd nie jest związany z jakąś ideologią, lecz wypływa z długoletniej praktyki medyka sądowego.
DZIECIOBÓJSTWO
W oparciu o bardzo wiele konkretnych, opiniowanych w Zakładzie Medycyny Sądowej spraw, dotyczących dzieciobójstwa, nie ma żadnych podstaw upatrywania ich przyczyny w przebiegu porodu. Kobiety, przyszłe dzieciobójczynie, nie pragną dziecka, ich ciąże są przypadkowe i nieplanowane, ukrywają je, nie przygotowują się do porodu i przyjęcia dziecka, rodzą potajemnie, doprowadzają do śmierci dziecka i niejednokrotnie pozbywają się jego ciała. Zdarza się, że rodzą w mieszkaniach, przy obecności w innych pomieszczeniach domowników i czynią to bez jęków i krzyków.
DZIECIOBÓJSTWO
Niewątpliwie ich czyn związany jest z sytuacją domową, warunkami środowiskowymi, ekonomicznymi, wstydem związanym z urodzeniem nieślubnego dziecka, obawą przed potępieniem i towarzyskim ostracyzmem. Te przyczyny mogą niewątpliwie mieć ogromny wpływ na psychikę kobiety i potęgować jej determinację w dążeniu do zlikwidowania problemu rujnującego, w jej odczuciu, jej życie. Można je nazwać „trudna sytuacja osobistą” i niewątpliwie, o ile już musi być w kodeksie karnym taki artykuł, winne być uwzględnione w treści tego artykułu.
DZIECIOBÓJSTWO
Moim zdaniem należałoby zmienić końcówkę artykułu „wpisując: „... w okresie porodu, pod wpływem jego przebiegu i innych okoliczności mu towarzyszących”. Zasadniczą zatem rolę w popełnieniu tego przestępstwa odgrywa zatem niewątpliwie stan psychiczny kobiety. Przestępstwa te spełniają więc warunki paragrafu 4 art. 148 kk, dotyczącego zabójstwa: „Kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, podlega karze wolności od roku do lat 10”. Zagrożenie karą jest tu co prawda większe niż w art. 149 kk ale jest to także zabójstwo uprzywilejowane i mogłoby obejmować także zabicie nowonarodzonego dziecka przez własna matkę.
DZIECIOBÓJSTWO
Czynności medyczno - sądowe odgrywają zasadniczą rolę w ustalaniu dowodów na dokonanie dzieciobójstwa. Zwłoki noworodków podlegają bowiem obligatoryjnie sekcji sądowo - lekarskiej, a sekcja taka musi odpowiedzieć na pytania:
czy sekcjonowane zwłoki są zwłokami noworodka (obecność pępowiny, mazidła płodowego, meszku płodowego, smółki w jelitach),
czy noworodek był dojrzały (odpowiednie cechy fizyczne, prawidłowo rozwinięta narządy płciowe, paznokcie, jądra kostnienia itp.),
DZIECIOBÓJSTWO
czy noworodek urodził się żywy, a jeżeli tak - jak długo żył (wynik prób życiowych płucnej i żołądkowo - jelitowej, wynik badania histopatologicznego płuc),
co było przyczyną śmierci noworodka (omówienie poniżej),
czy po urodzeniu udzielono noworodkowi odpowiedniej pomocy (podwiązanie pępowiny, obmycie itp.).
DZIECIOBÓJSTWO
Odpowiedź na te pytania uzależniona jest przede wszystkim od stanu zwłok tzn. stanu zmian rozkładowych. Niejednokrotnie zwłoki znajdowane są w tanie daleko posuniętego rozkładu, możliwe jest wówczas np. na podstawie pomiaru długości kości długich ustalenie długości ciała noworodka, a tym samym określenie jego wieku płodowego. Niemożliwe jest natomiast ustalenie, czy urodził się żywy, jak długo żył i co było przyczyną jego śmierci. W takich przypadkach ustalenie matki jest zazwyczaj niemożliwe, zwłaszcza jeżeli porzuciła ona zwłoki noworodka z dala od miejsca zamieszkania.
DZIECIOBÓJSTWO
Badania DNA stworzyły obecnie możliwości jednoznacznego ustalenia matki dziecka, w ubiegłych latach musiały być inne, mocne dowody na macierzyństwo danej kobiety. Zazwyczaj były to zeznania świadków np. sąsiadek, podejrzewających ciążę i zaniepokojonych „zniknięciem brzucha i brakiem dziecka”. W wielu jednak przypadkach niewątpliwego ustalenia matki sąsiedzi, a nawet członkowie rodziny zeznają, że nie zauważyli niczego podejrzanego w wyglądzie kobiety.
DZIECIOBÓJSTWO
Rozróżnia się dwie formy dzieciobójstwa: czynne i bierne.
Czynne polega na różnego rodzaju działaniu matki doprowadzającym do śmierci noworodka.
Bierne - na pozostawieniu go bez jakiejkolwiek pomocy tzn. nie zapewnienie mu ciepła, pożywienia i utrzymania w czystości.
DZIECIOBÓJSTWO
Forma dzieciobójstwa decyduje o przyczynie śmierci noworodka. Najczęstszymi przyczynami zgonu w dzieciobójstwie czynnym jest uraz mechaniczny albo uduszenie gwałtowne. Działanie matek bywa okrutne: na sekcji zwłok stwierdza się np. liczne rany kłute, poderżnięcia gardła, obrażenia głowy wskutek uderzeń o twardą powierzchnię, obrażenia wielonarządowe wskutek wyrzucenia z jadącego pociągu itp. Przy uduszeniu gwałtownym spotykane są różne jego formy tj. zadzierzgnięcie (uduszenie pętlą), zadławienie (ucisk rękami za szyję), zamknięcie otworów oddechowych miękkim przedmiotem (wówczas wynik sekcji jest w zasadzie ujemny, choć mogą być stwierdzane cechy duszenia się) lub wtłoczenie do jamy ustnej i tchawicy jakiegoś przedmiotu (korki, tampony). Spotykane jest także często uduszenie wskutek umieszczenia noworodka w worku foliowym lub owinięcie nim jego główki.
DZIECIOBÓJSTWO
Przy dzieciobójstwie biernym wynik sekcji zwłok jest ujemny. Można, na podstawie częściowego wydalenie smółki z jelit, stwierdzić dłuższe przeżycie noworodka, co jest możliwe, gdy porzucony on jest w miejscu ciepłym i suchym.
Zdarzają się, i osobiście spotkałam się z tym w praktyce, dzieciobójczynie wielokrotne. Są to kobiety wielodzietne, które, nie widząc możliwości wychowania kolejnego dziecka, decydują się na jego zabicie. Do wykrycia tego przestępstwa dochodzi zazwyczaj przypadkowo i medyk sądowy ma wówczas do czynienia ze szczątkami lub w różnym stopniu zmienionymi gnilnie ciałami noworodków. Dzieciobójstwo zastępuje w takich przypadkach środki antykoncepcyjne lub aborcję.
DZIECIOBÓJSTWO
Osobiście uważam, że wyżej opisane czyny trudno uznać za dzieciobójstwo, są to raczej zabójstwa, bo ich przyczynę trudno upatrywać w przebiegu porodu. Przypadki takie budzą zazwyczaj zainteresowanie mediów, interesujący jest wówczas stosunek sąsiadów i znajomych kobiety do popełnionego przez nią czynu - ludzie ci wyrażają zrozumienie i współczucie, rzadko spotykane jest potępienie.
DZIECIOBÓJSTWO
Medyk sądowy w oparciu o wynik sekcji zwłok jest w stanie ocenić, czy do śmierci dziecka doszło w „okresie porodu”, aczkolwiek określenia „okres” nie należy rozumieć jako ścisłego pojęcia położniczego.
Czy do czynu przestępnego doszło „pod wpływem przebiegu porodu” ustalają psychiatrzy i do rzadkości należy, by taki wpływ wykluczyli. Dzieje się tak od lat i mimo licznych kontrowersji co do konieczności utrzymania tego artykułu, pozostaje on niezmieniony, mimo, zdawałoby się dużych i dostępnych dla każdej kobiety możliwości uniknięcia niechcianej ciąży.
DZIECIOBÓJSTWO
Na zakończenie zacytuję kilka orzeczeń Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych dotyczących przestępstwa dzieciobójstwa:
- „Występek dzieciobójstwa z art. 149 k.k. polega na umyślnym - w określonych okolicznościach - pozbawieniu życia noworodka przez jego matkę. Zaniedbanie powinności przygotowania odpowiednich warunków porodu, skutkujące śmiercią noworodka, może wyczerpywać znamiona nieumyślnego spowodowania śmierci człowieka z art. 152 k.k.” (wyrok Sądy Apelacyjnego w Krakowie, sygn. II. A. Kr. 156/92).
DZIECIOBÓJSTWO
- „Dzieciobójstwo (art. 149.k.k.) może być popełnione z zamiarem bezpośrednim jak i ewentualnym” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu , sygn. II. Akr. 181/92).
- „Okoliczność, czy dziecko urodziło się zdolne do życia, nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia kwestii winy oskarżonych z art. 149 k.k.; decyduje o tym bowiem zamiar, jakim kierowały się oskarżone, mianowicie, czy chciały one, względnie - co najmniej - czy godziły się na śmierć dziecka przez zaniechanie udzielenia mu pomocy.” (wyrok S.N. sygn. IV KR 119/75).
PRZERYWANIE CIĄŻY
KODEKS KARNY
Art. 152. § 1. Kto za zgodą kobiety przerywa jej ciążę z naruszeniem przepisów ustawy, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto udziela kobiecie ciężarnej pomocy w przerwaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy lub ją do tego nakłania.
§ 3. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1 lub 2, gdy dziecko poczęte osiągnęło zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
PRZERYWANIE CIĄŻY
KODEKS KARNY
Art. 153. § 1. Kto stosując przemoc wobec kobiety ciężarnej lub w inny sposób bez jej zgody przerywa ciążę albo przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza kobietę ciężarną do przerwania ciąży, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 2. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1, gdy dziecko poczęte osiągnęło zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
PRZERYWANIE CIĄŻY
KODEKS KARNY
Art. 154. § 1. Jeżeli następstwem czynu określonego w art. 152 § 1 lub 2 jest śmierć kobiety ciężarnej, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 2. Jeżeli następstwem czynu określonego w art. 152 § 3 lub w art. 153 jest śmierć kobiety ciężarnej, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
PRZERYWANIE CIĄŻY
KODEKS KARNY
Art. 157a. § 1. Kto powoduje uszkodzenie ciała dziecka poczętego lub rozstrój zdrowia zagrażający jego życiu, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Nie popełnia przestępstwa lekarz, jeżeli uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia dziecka poczętego są następstwem działań leczniczych, koniecznych dla uchylenia niebezpieczeństwa grożącego zdrowiu lub życiu kobiety ciężarnej albo dziecka poczętego.
§ 3. Nie podlega karze matka dziecka poczętego, która dopuszcza się czynu określonego w § 1.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. (Dz. U. z 1993 r nr 17, poz. 78 z późn. zm.)
Uznając, że życie jest fundamentalnym dobrem człowieka, a troska o życie i zdrowie należy do podstawowych obowiązków państwa, społeczeństwa i obywatela; uznając prawo każdego do odpowiedzialnego decydowania o posiadaniu dzieci oraz prawo dostępu do informacji, edukacji, poradnictwa i środków umożliwiających korzystanie z tego prawa, stanowi się, co następuje:
Art. 1. Prawo do życia podlega ochronie, w tym również w fazie prenatalnej w granicach określonych w ustawie.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. (Dz. U. z 1993 r nr 17, poz. 78 z późn. zm.)
Art. 4a. 1. Przerwanie ciąży może być dokonane wyłącznie przez lekarza, w przypadku gdy:
1) ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej,
2) badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu,
3) zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.
Art. 4a. 2. W przypadkach określonych w ust. 1 pkt. 2 przerwanie ciąży jest dopuszczalne do chwili osiągnięcia przez płód zdolności do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej; w przypadku określonym w ust. 1 pkt. 3 lub 4, jeżeli od początku ciąży nie upłynęło więcej niż 12 tygodni.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt. 1 i 2, przerwania ciąży dokonuje lekarz w szpitalu.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.
Art. 4a. 4. Do przerwania ciąży wymagana jest pisemna zgoda kobiety. W przypadku małoletniej lub kobiety ubezwłasnowolnionej całkowicie wymagana jest pisemna zgoda jej przedstawiciela ustawowego. W przypadku małoletniej powyżej 13 roku życia wymagana jest również pisemna zgoda tej osoby. W przypadku małoletniej poniżej 13 roku życia wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego, a małoletnia ma prawo do wyrażenia własnej opinii. W przypadku kobiety ubezwłasnowolnionej całkowicie wymagana jest także pisemna zgoda tej osoby, chyba że na wyrażenie zgody nie pozwala stan jej zdrowia psychicznego. W razie braku zgody przedstawiciela ustawowego, do przerwania ciąży wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.
Art. 4a. 5. Wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt. 1 i 2, stwierdza inny lekarz niż dokonujący przerwania ciąży, chyba że ciąża zagraża bezpośrednio życiu kobiety. Okoliczność, o której mowa w ust. 1 pkt. 3, stwierdza prokurator.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt. 4, kobieta składa pisemne oświadczenie, a ponadto zaświadczenie o odbytej konsultacji u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, innego niż dokonujący przerwania ciąży, lub u innej wybranej przez siebie uprawnionej osoby. Przerwanie ciąży może być dokonane, jeżeli kobieta podtrzymuje zamiar przerwania ciąży po upływie 3 dni od konsultacji.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.
Art. 4c. 1. Osoby wykonujące czynności wynikające z ustawy są obowiązane do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym powzięły wiadomość w związku z wykonywaniem tych czynności, stosownie do odrębnych przepisów.
2. W razie zawinionego ujawnienia wiadomości, o których mowa w ust. 1, sąd może przyznać osobie poszkodowanej odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Ustawa o zawodzie lekarza
(Ustawa o zawodzie lekarza z dnia 5 grudnia 1996 r. Dz. U. Nr. 28, poz. 152).
Art. 39. Lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, z zastrzeżeniem art. 30, z tym że ma obowiązek wskazać realne możliwości uzyskania tego świadczenia u innego lekarza lub w innym zakładzie opieki zdrowotnej oraz uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. Lekarz wykonujący swój zawód na podstawie stosunku pracy lub w ramach służby ma ponadto obowiązek uprzedniego powiadomienia na piśmie przełożonego.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Kodeks Cywilny
(Dz. U. Nr. 16, poz. 93, 1964 r z późn. zmian.)
Art. 8. § 1. Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną.
Art. 446. § 1. Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Kodeks Etyki Lekarskiej
Art. 4.
Dla wypełnienia swoich zadań lekarz powinien zachować swobodę działań zawodowych, zgodnie ze swoim sumieniem i współczesną wiedzą medyczną.
Art. 18.
Lekarz leczący nie może sprzeciwiać się, by chory zasięgał opinii o stanie swego zdrowia i postępowaniu lekarskim u innego lekarza. Na życzenie pacjenta powinien ułatwić mu taką konsultację.
PRZERYWANIE CIĄŻY
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ z dnia 22 stycznia 1997 r.,
w sprawie kwalifikacji zawodowych lekarzy, uprawniających do dokonania przerwania ciąży oraz stwierdzania, że ciąża zagraża życiu lub zdrowiu kobiety lub wskazuje na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu. (Dz. U. z dnia 5 lutego 1997 r.)
§ 1. 1. Przerwania ciąży może dokonać, z zastrzeżeniem ust. 2, lekarz posiadający:
pierwszego stopnia specjalizację w zakresie położnictwa i ginekologii,
tytuł specjalisty w zakresie położnictwa i ginekologii.
2. Lekarz odbywający szkolenie specjalizacyjne, w celu uzyskania pierwszego stopnia specjalizacji w zakresie położnictwa i ginekologii, dokonuje przerwania ciąży w obecności i pod kierunkiem lekarza uprawnionego do dokonywania przerwania ciąży, o którym mowa w ust. 1.
PRZERYWANIE CIĄŻY
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ z dnia 22 stycznia 1997 r.,
w sprawie kwalifikacji zawodowych lekarzy, ...
§ 2. 1. Wystąpienie okoliczności wskazujących, że ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej, stwierdza lekarz posiadający tytuł specjalisty w zakresie medycyny właściwej ze względu na rodzaj choroby kobiety ciężarnej.
2. Wystąpienie okoliczności wskazujących na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu stwierdza lekarz posiadający tytuł specjalisty, orzekający o wadzie genetycznej płodu na podstawie badań genetycznych, lub lekarz posiadający tytuł specjalisty w zakresie położnictwa i ginekologii, orzekający o wadzie rozwojowej płodu, na podstawie obrazowych badań ultrasonograficznych wykonywanych u kobiety ciężarnej.
PRZERYWANIE CIĄŻY
Realizacja złamania ustawy antyaborcyjnej przez lekarza:
zawiadomienie prokuratury (m.in.przez zainteresowaną kobietę),
udowodnienie w oparciu o badania, że kobieta była w ciąży i doszło do poronienia,
badania materiału biologicznego (wyskrobiny z macicy).
Przyczyny niemożności oskarżenia:
- brak zawiadomienia,
- zgodne twierdzenie kobiety i lekarza, że zabieg był konieczny z związku z krwotokiem z dróg rodnych i poronieniem w toku.