SCENARIUSZ LEKCJI

Godzina wychowawcza

Temat: Dlaczego warto mieć przyjaciół?

Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.

Cel główny: nabywanie umiejętności rozróżniania i pielęgnowania uczuć koleżeństwa i przyjaźni.

Cele szczegółowe:

• dążenie do rozwoju osobowości i człowieczeństwa młodego człowieka,

• kształtowanie postawy otwartości na drugiego człowieka, w tym postawy asertywnej;

• doskonalenie umiejętności współpracy w grupie,

• kształtowanie ekspresji twórczej (drama).

Organizacja:

• pomoce dydaktyczne:

• kserokopie materiałów dla ucznia,

• kartki z opisem konkretnych sytuacji do zainscenizowania przez uczniów,

• karty pracy (krzyżówki),

• Słownik Języka Polskiego (2x),

• wiersz,

• literatura,

• kreda, tablica

• arkusze szarego papieru,

• kolorowe pisaki;

• metody pracy:

• metody aktywizujące: „burza mózgów”, drama;

• metoda poszukująca, samodzielnego dochodzenia do wiedzy;

• metoda podająca,

• technika niedokończonych zdań.

• formy socjalne: praca w plenum, praca indywidualna i praca w grupach.

Przebieg lekcji:

• Faza organizacyjna: powitanie, sprawdzenie listy obecności, zapisanie tematu w dzienniku lekcyjnym. 3 min.

• Rozgrzewka - praca w plenum.

Nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji - hasło krzyżówki określi nam problematykę naszych zajęć (imiona uczniów pochodzące z waszej klasy należy dopasować do schematu krzyżówki).

							W		ł
				A		T
	U	K
				M		S			W
							C		K
		N		R		T
				R			N
						Ł		S
		G		I				K
				R		E	N
				B			T

Uczniowie odczytują hasło „Przyjaciele” chórem, a nauczyciel zapisuje temat lekcji na tablicy: Dlaczego warto mieć przyjaciół? oraz motto, które będzie przyświecać podczas zajęć: „Tylko życie poświęcone innym warte jest przeżycia”.
/ Albert Einstein /
4 min.

Następnie nauczyciel zwraca się do uczniów z pytaniem: Z czym kojarzy się wam słowo przyjaciel?

Uczniowie podchodzą do tablicy i zapisują swoje skojarzenia.

Metoda pracy z dużą grupą - „burza mózgów”. Celem tej metody jest nagromadzenie w krótkim czasie dużej ilości pomysłów dla problemu czy zadania, a także wzmocnienie aktywności pojedynczych uczniów oraz współpraca w grupie. Wypowiedzi są zapisywane w sposób widoczny. Metoda ta umożliwia poszerzenie tematu i pozwala na szukanie możliwości rozwiązań własnego problemu.

Praca w plenum 3 min

• Faza wprowadzająca.

Nauczyciel czyta uczniom wiersz Sary Bronzo pt. Być przyjacielem.

Być przyjacielem
To umieć patrzeć na drugiego człowieka
W chwilach radości i chwilach smutku
I potrafić dzielić to z nim.

Być przyjacielem
To umieć dostrzegać
Dobro i piękno,
Które posiada każda istota,
I potrafić je podziwiać.

Być przyjacielem
To umieć zawsze dziękować
I uszczęśliwiać drugiego.

Być przyjacielem
To znaczy stanąć u boku tego,
Kto stracił wszelką nadzieję,
I darzyć go miłością.

Potem mówi: Pierwszym etapem przyjaźni bywa koleżeństwo. Dzieje się tak dlatego, że pierwsze więzi uczuciowe miedzy ludźmi wytwarzają się wskutek wspólnych zainteresowań tymi samymi sprawami.

5 min.

• Faza główna.

1. Nauczyciel zwraca się do uczniów z pytaniem: Jak rozumiecie słowo przyjaźń i koleżeństwo? Wymieńcie cechy przyjaźni i koleżeństwa.

Uczniowie pracują w grupach, wypisują na arkuszach papieru odpowiedzi na zadane pytanie. Następnie wybierają przedstawiciela, który odczyta wyniki pracy.

Przewidywane odpowiedzi uczniów:

Cechy przyjaźni:	Cechy koleżeństwa:
zaufanie, pomoc, szczerość, oddanie, odpowiedzialność, wierność, dobroć, wspólne spędzanie czasu, wzajemne zwierzania, akceptacja drugiego człowieka - widzenie w nim dobra, ...	bezinteresowność, szczerość, życzliwość, wyrozumiałość solidarność, cierpliwość, gotowość do wspólnej zabawy, ...

Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy na forum klasy. Omawiają wspólnie z nauczycielem podobieństwa i różnice pomiędzy koleżeństwem a przyjaźnią.

Nauczyciel podsumowując wyniki pracy grup podkreśla, iż przyjaźń i koleżeństwo to pojęcia pokrewne. Mimo cech wspólnych koleżeństwa i przyjaźni, które się nawzajem przenikają i uzupełniają, należy zauważyć, że różnią się między sobą w widoczny sposób.

Koleżeństwo jest wcześniejszą formą stosunków interpersonalnych niż przyjaźń. Może ono, ale nie musi przerodzić się w przyjaźń. Zazwyczaj ma się jednego przyjaciela lub w ogóle się go nie ma, podczas gdy kolegów można mieć wielu. Koleżeństwo jest rodzajem więzi, która wynika z okoliczności od człowieka niezależnych, łączy ludzi czy chcą, czy nie, np. koleżanki i koledzy z klasy.

Różnica przyjaźni i koleżeństwa dot. stopnia intensywności uczuć. W przyjaźni na pierwszy plan wysuwają się przeżycia uczuciowe. Przyjaźń ma charakter bardziej osobisty, wymaga często wyrzeczeń i poświęcenia dla dobra przyjaciela. Podstawę przyjaźni stanowi bliski stosunek uczuciowy wiążący ludzi ze sobą ze względu na wspólne zainteresowania, wzajemne zrozumienie i zaufanie. Natomiast w koleżeństwie stosunki przebiegają bardziej formalnie i oschle. Przyjaźń opiera się na indywidualnym i subiektywnym sposobie postrzegania przyjaciela i własnym subiektywnym sposobie interpretowania jego zachowań.

2. Nauczyciel prosi uczniów o sprawdzenie jak definiuje te dwa pojęcia Słownik Języka Polskiego.

3. Wychowawca wskazuje na to, że duże znaczenie w relacjach przyjaźni odgrywa otwartość na drugiego człowieka, dostrzeganie jego problemów oraz wrażliwość na nieszczęście przyjaciela, a to wiąże się z pojęciem empatii.

Empatia - w psychologii termin oznaczający umiejętność wczuwania się w czyjeś emocje.

Osoba nie posiadająca tej umiejętności jest "ślepa" emocjonalnie i nie potrafi ocenić ani dostrzec stanów emocjonalnych innych osób.

Osoba posiadająca tę umiejętność potrafi na podstawie obserwacji zachowania, mimiki twarzy, ruchów ciała i sposobu mówienia odgadnąć stan emocjonalny obserwowanej osoby.

Empatia, obok asertywności jest jedną z dwóch podstawowych umiejętności wchodzących w skład tzw. Inteligencji emocjonalnej.

Źródło: "http://pl.wikipedia.org/wiki/Empatia"

W relacjach przyjaźni należy pamiętać o postawach asertywnych oraz o tym, iż mamy prawo do wyrażania swoich opinii, potrzeb, uczuć - tak długo dopóki nie ranimy innych. Asertywność to droga do trwałych przyjaźni. Zachowanie asertywne stoi na straży godności ludzkiej.

15 min.

4. Nauczyciel prosi uczniów, aby w grupach przygotowali scenki prezentujące postawy asertywne. Każda grupa wybiera swoich przedstawicieli.

Tematy scenek:

• Jadąc do szkoły językowej spotykasz w autobusie dwie koleżanki, które proponują ci zamiast pójść na lekcję j. angielskiego wybrać się na bilard. Jak zareagujesz?

• Twój kolega systematycznie pożycza od ciebie pieniądze. Rzadko je oddaje. Ponownie prosi cię, abyś mu pożyczył. Jak zareagujesz?

• Podczas przerwy twoi koledzy palą papierosy. Nakłaniają cię, abyś również zapalił. Jak zareagujesz?

• Tydzień temu pożyczyłeś swojej koleżance zeszyt z matematyki. Miała oddać go tobie przedwczoraj. Zeszyt ten bardzo potrzebujesz, aby przygotować się do sprawdzianu. Jak zareagujesz?

5 min.

5. Nauczyciel pyta uczniów:

Czy fakt posiadania przyjaciela oznacza, że zatrzymamy go przy sobie do końca życia?

Czy przyjaźń dana nam jest na zawsze?

Co należy robić, aby przyjaźń przetrwała?

Uczniowie dyskutują z nauczycielem.

3 min.

6. Nauczyciel mówi: nie każdy z was ma przyjaciela, ale każdy pragnie go mieć. Jak czuje się człowiek, który nie ma przyjaciół?

Uczniowie odpowiadają na zadane pytanie.

3 min.

• Podsumowanie

Nauczyciel mówi: przyjaźń jest najwyższą formą koleżeństwa. W stosunkach przyjaźni należy skupić uwagę na drugiej osobie i w wielu sytuacjach zapomnieć o swoim „ja”. Następnie prosi każdego z uczniów o dokończenie zdania:

Dokończ zdanie!

Warto mieć przyjaciół, ponieważ .......................................................................

2 min.

• Ewaluacja zajęć

Ankieta ewaluacyjna

Drodzy uczniowie!

Bardzo proszę Was o udzielenie szczerych odpowiedzi na poniższe pytania dot. przeprowadzonych zajęć. Mam nadzieję, iż pomogą one mi w dalszej pracy.

1. Jak oceniasz atmosferę panującą na zajęciach?

(Ocenę wyraź stopniem w skali od 1do 6)

2. Czy temat lekcji był interesujący, na ile?

3. 
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   Czy chętnie uczestniczyłeś w zabawie?

4. Czy zdobyte doświadczenie życiowe wykorzystasz w sytuacjach życia codziennego?

tak/nie

2 min.

1

przyjaciel

41

61

51

31

2

1

41

61

51

2

1

31

41

61

51

2

1

31

---