61. Przedstaw koncepcje wyjaśniające proces przyswajania języka. (s. 319)
Istnieją 3 typy teorii, która umożliwia dzieciom rozwój umiejętności językowych:
Podejście behawiorystyczne
Głosiciel tej teorii - Skinner. Dzieci uczą się języka tak jak innych zachowań, poprzez warunkowanie instrumentalne (wzmacnianie, nagradzanie działań, które dorośli uznają za poprawne). Np. gdy dziecko zwraca się do mamy „MA”, matka reaguje: „Tak! MA-MA, jestem mama”. Dziecko akceptuje nowe słowa i stara się je powtażać. Podejście to nie jest upowszechnione i satysfakcjonujące, gdyż:
-brak jest dowodów na to, że rodzice pełnią rolę nauczyciela
-naśladowanie odgrywa pewną rolę w przyswajaniu słów, ale nie odpowiada za przyswojenie zasad gramatycznych
Podejście natywistyczne
Głosiciel tej teorii - Chomski. W nauce języka szczególnie doceniał produktywność językową- to zdolność do wykorzystywania każdego usłyszanego słowa, aby połączyć je ze sobą i stworzyć zdanie, którego wcześniej nie słyszał. Uważał on, że istnieją 2 aspekty przyswajania języka:
-struktura powierzchniowa - mowa, którą dziecko słyszy w wypowiedzi rodziców i dorosłych. Jest bardzo skomplikowana, aby umożliwiać dziecku rozwój.
-struktura głęboka - system określający to, jak łączymy słowa, aby stworzyć zrozumiałe wypowiedzi. Jest to główne zadanie w procesie nauki.
Chomski uważał, że ludzie przychodząc na świat mają LAD (wewnętrzny mechanizm przyswajania języka- umożliwia dziecku opanowanie wszelkich zasad gramatycznych języka.
Podejście społeczno-intencjonalne
Głosiciel tej teorii - Bruner. Potwierdzenie teorii, że ludzie pod względem biologicznym przygotowani są do nabywania umiejętności nabywania języka. Uważa jednak, że ważniejsze są czynniki społeczne, komunikacyjne z jakimi dzieci mają styczność w najwcześniejszym okresie swojego życia.
62. Wyjaśnij, co znaczy, że język jest systemem naturalnym i społecznym. (wykład z notatek mojej współlokatorki)
Język jest systemem naturalnym - stanowi on biologiczną właściwość
gatunku ludzkiego, jest elementem rozszerzenia gatunkowego. Nie odkryto dotąd żadnego plemienia ludzkiego nieposługującego się językiem.
Język jest systemem społecznym - jest tworem społecznym
właściwym ludzkim społecznościom. Stanowi ważny element ich kultury i przyswajany jest w procesie socjalizacji jednostki ludzkiej.
Pragmatyka dotyczy używania języka w kontekście społecznym, bada zasady jak korzystać z języka w sposób praktyczny.
63. Jaki jest związek pomiędzy językiem i myśleniem? (s. 296)
Wg Piageta myślenie jest wcześniejsze niż język. Myślenie wywiera wpływ na język. Język jest sposobem wyrażania myśli.
Wg Wygotskiego język to najważniejsze narzędzie psychologiczne, zdolny jest do zmiany sposobu myślenia. Język jest rzeczą nadrzędną względem myśli. Posługiwanie się słowami umożliwia pojawianie się myśli (reprezentacji słów).
64. Zróżnicuj komunikację językową i pozajęzykową oraz podaj formy komunikacji językowej. (wykład z notatek mojej współlokatorki)
Formy komunikacji:
Językowej - werbalne: słowne, pisane;
- niewerbalne: sygnalizacyjne (język migowy, język brajla, alfabet morsa)
Niejęzykowe - gest, mimika
O komunikacji językowej mówimy wtedy, gdy znamy język posługiwania się z innymi ludzmi.
65. Opisz drogę rozwoju takich elementów Ja jak: samoświadomość, pojęcie samego siebie i samoocena. (s. 336)
Samoświadomość
To pierwszy etap tworzenia własnego Ja, dotyczy uświadomienia sobie przez dzieci, że są one odrębnymi osobami istniejącymi samodzielnie. Pojawią się to gdy dziecko ma 2,5 roku. Dziecko posługuje się takimi określeniami jak : „ja”, „mi”.
Pojęcie samego siebie
Jest to obraz własnej osoby, jaki dzieci same tworzą na swój temat (Jestem dziewczynką. Jestem hojna. Jestem leworęczna.). Obraz ten ma Stanowic odpowiedz na pytanie „Kim jestem?”.
Samoocena
Dotyczy wartości, jakie dziecko przypisuje swoim osobistym cechom. Stanowi odpowiedz na pytanie: Jak dobry jestem? Odnosi się do poczucia własnej wartości i poczucia kompetencji jakich jednostka doświadcza w stosunku do siebie samej.