Czynniki wpływające na plonowanie roślin ogrodniczych:1)środowiskowe(klimat, gleby itp) 2)agrotechniczne(uprawa roli, ochrona, termin siewu, zbioru, zmianowanie) 3)genetyczno-bilologiczne, związane z gatunkami oraz odmianą roślin, decydują o ich przydatności produkcyjnej [nawożenie:40-50%, odmiana:15-20%, zmianowanie:12-15%
Podzial roślin warzywnych: 1)wytrzymale na mrozy (bób, brokuły, cebula, chrzan) 2)srednio wytrzymale (burak, cykoria, sałata, seler, ziemniak) 3)wrazliwe na niska temp (dynia, fasola, pomidor) 4)b. wrażliwe na Nisk temp (melon, ogórek, papryka) Wymagania wodne: 1)b. wymagające (kalafior, sałata, kalarepa, rzodkiewka, seler, ogórek) 2)wymagajace (cebula, czosnek, por, papryka) 3)średnio wymagające (dynia, marchew, chrzan) 4)małe wymagania (pomidor wysokorosnący, burak ćwikłowy, szparag) Wymag zależą od systemu korzeniowego: 1)gleboki (burak, kapusta, brukselka) 2)sredni (salata, cebula, groch) 3)plytki (szpinak, ogórek, kalarepa) Idealna gleba pod rośliny warzywne -przepuszczalna i przewiewna -czynna biologicznie -łatwo odsycha i łatwo się nagrzewa -nie zaskorupia się -posiada dobry podsiąk kapilarny -bogata w zw pokarmowe Wymag glebowe: 1)najlepsze gleby (cebula, ogorek, kalafior) 2)sednie gleby (III kl)(kapusta, chrzan, szpinak) 3)klasy III i IV (marchew, pietruszka, szparag) Kwalifikowanie gleby i terenu pod sad: -gdy nie przewiduje się nawadnianie, wykluczamy grunty orne klasy VI i większość gruntow klasy V -elimin sporod gleb lekkich gleby piaskowe całkowite, a spośród gleb piaskowych niecałkowitych piaski luzne i piaski slabo gliniaste -sprawdzamy czy wytypow teren nie lezy w zastoisku mrozowym, czy w pasie gradowym -wykonujemy odkrywki glebowe i badamy, czy woda gruntowa nie wystep zbyt plytko, czy pod warstwa orna nie wystep nieprzepuszalne warstwy gleby -pobieramy probki gleby w celu wykonania analizy granulometrycz (% sklad pylu, iłu)Najlepsze pod sady: piaski słabo gliniaste, średnie gliny, równiny, zbocza, kąt nachylenia do 20st. Zmianowanie to scisle określone następstwo roślin uprawnych na tym samym polu, uwzględniaj ich różne właściwości i wymagania. Jeśli zmianow zaplanujemy na okresl liczbe lat i dla okresl obszaru gospod wówczas mamy do czynienia z płodozmianem. Rotacja to okres czasu w ciagu kt jedna roslina przejdzie przez wszystkie pola płodozmianu Zadania płodozmianu: -utrzymanie naturalnej żyzności gleby przy udziale uprawianych roślin - ograniczenie rozwoju populacji patogenow i szkodnikow -redukcja zachwaszczenia -zapewnienie równomiernego rozłożenia pracy w gospod oraz zmniejszenie ryzyka gospod Zasady planowania płodozmianu: -udzial roślin motylkow w płodozmianie powinien wynosic 25-33% -motylkowe pastewne (lub zielony ogor) powinny być uprawiane przynajmniej przez 1 rok -należy jak najczescie włączyć międzyplony (w tym wsiewki motylkowatych) -plodozmian powinien uwzględniać rośliny okopowe (ograniczenie zachwaszczenia) -rosliny o dlugim okresie początkowego rozwoju powinny występować po uprawach ogranicz zachwaszcz Dla warzywnictwa -w I roku po zastosow obornika uprawia się rośliny o dużych wymag pokarmowych (kapustne, pomidor,ogorek) -w II roku roku stosuje się uzupełniające nawożenie (kompost, nawoz zielony) i uprawia się rośliny o średnich wymag pokarmowych (kalarepa, cebula, marchew) -w III roku uprawia się rośliny o najmniej wym pokarmowych (groch, fasole, bob) -w IV roku wysiewa się rolsiny z przeznacz na zielony nawoz Zmianowanie plonu głównego w uprawie warzyw 1 rok: kapusta biala 2 rok marchew 3 rok groch 4 rok wysiew roślin z przeznacz na nawoz zielony Płodozmiany 7-letnie: 1) kapustne, liściowe (kalafior) 2) zboza jare + wsiewka roślin strukturotw (jęczmień z wsiewka z lucerny) 3) roslina strukturotw (lucerna) 4) ceblowe /polowa dawki obornika (cebula) 5) korzeniowe (marchew) 6) motylkowe +zboze ozime (fasola szparagowa+pszenica ozima) 7) zboza ozime (pszenica ozima).