Pytanie 19
Przy grzybicy stosuje się leczenie miejscowe i ogólne.
Leczenie miejscowe zazwyczaj wystarcza w leczeniu pojedynczych ognisk grzybicy skóry i w zakażeniach drożdżowych jamy ustnej
Leczenie ogólne stosowane jest w leczeniu grzybic układowych, a leczenie miejscowe nie penetruje w wystarczającym stopniu ognisk chorobowych, np. paznokci (leczenie trwa 3-6 miesięcy), głowy (2-8 tygodni) oraz leczenie ogólne stosuje się w przypadku dużych zmian grzybiczych
Gryzeofulwina (Gricin, Fulvicin)
Antybiotyk fungistatyczny o wąskim spektrum działania
Hamuje syntezę chityny, głównego składnika ściany komórkowej oraz syntezę kwasów nukleinowych
Skuteczna w grzybicach wywoływanych przez dermatofity
Działania niepożądane:
Bóle głowy
Dolegliwości ze strony układu pokarmowego
Zaburzenia spermatogenezy
Działanie hepatotoksyczne i nefrotoksyczne
Może spowodować zapalenia jamy ustnej i języka
Osłabia działanie NLPZ
Znosi działanie środków antykoncepcyjnych
Nie wolno stosować w czasie ciąży
Amfoterycyna B ( Fungizon)
Jest aktywna w stosunku do drożdżaków z rodzaju grzybów pleśniowych i dimorficznych
Działa grzybostatycznie lub grzybobójczo w zależności od stężenia
Podstawowy antybiotyk do leczenia grzybic narządowych
Uszkadza błonę komórkową grzybów
Nie działa na bakterie, wirusy, chlamydie i riketsje
Leczenie ciężkich grzybic narządowych: grzybica płuc, zakażenia opon mózgowo- rdzeniowych, grzybica układu pokarmowego
Działania niepożądane
Bóle głowy
Dreszcze
Omdlenia
Wymioty
Zmiany ciśnienia krwi
Szum w uszach
Działanie hepatotoksyczne i neurotoksyczne
Niedokrwistość
Nystatyna (Mycostatin)
Stosowana jest wyłącznie miejscowo, głównie w zakażeniach drożdżakowych jamy ustnej, gardła, przewodu pokarmowego
Również stosowana w kandydozach pochwy, warg sromowych oraz skóry
Działa grzybostatycznie i grzybobójczo w zależności od stężenia
Nie działa na bakterie i pierwotniaki
Uszkadza błonę komórkową grzybów
Nie wchłania się z przewodu pokarmowego
Po podaniu doustnym skuteczna w leczeniu grzybic tego układu
Działania niepożądane
Zaburzenia żołądkowo- jelitowe
Reakcje alergiczne
Natamycyna (Pimafucin)
Stosowana miejscowo w zakażeniach grzybiczych skóry wywołanych przez dermatofity
Oraz w drożdżakowych zakażeniach jamy ustnej, przewodu pokarmowego i pochwy
Ich mechanizm działania polega na uszkodzeniu błony cytoplazmatycznej grzybów przez zahamowanie biosyntezy ergosterolu
Mają szeroki zakres działania przeciwgrzybicznego i przeciwdrożdżakowego
Klotrimazol (Clotrimazolum, Canesten)
Działa na dermatofity, grzyby dimorficzne oraz drożdżaki
Stosowany miejscowo w leczeniu grzybiczych i drożdżakowych zakażeń skóry, błon śluzowych jamy ustnej oraz pochwy
Ekonazol (Ekostatin, Nizoral)
Dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego
Łatwo wchłania się do tkanek
Uzyskuje wysokie stężenie w skórze, błonach śluzowych, paznokciach , włosach
Zakres działania: drożdżaki,, grzyby dimorficzne, dermatofity
Skuteczny w grzybicach narządowych
Działania niepożądane
Zaburzenia żołądkowo- jelitowe
Bóle głowy
Reakcje alergiczne
Mikonazol (Dactarin)
Dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego
Zakres działania oraz zakres stosowania leczniczego podobne do klotrimazolu
Oprócz działania na grzyby działa również przeciwbakteryjnie na ziarniaki gram-dodatnie (paciorkowce i gronkowce)
Itrakonazol (Orungal)
Dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego
Układowe i powierzchniowe zakażenia wywołane przez drożdżaki, dermatofity, grzyby pleśniowe i grzyby dimorfityczne
Stosowany w terapii pulsowej (np. grzybice paznokci, stóp)
Działania niepożądane
Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego
Bóle głowy
Przy długotrwałym stosowaniu
Zaburzenia hormonalne
Obrzęki
Hipokalemia
Zapalenie wątroby
Terbinafina (Lamisil)
Blokuje syntezę ergosterolu i hamuje penetrację grzybów w głąb tkanek
Jest najskuteczniejszym lekiem u zakażeniach dermatofitami
Skuteczna w leczeniu zakażeń drożdżakowych
Szczególnie dobrze penetruje do tkanki tłuszczowej i skóry
Osiąga wysokie stężenie w warstwie rogowej naskórka, łoju i włosach
Poziom leczniczy w paznokciach utrzymuje się przez 2-3 miesiące po zakończeniu leczenia