POLITYKA DYWIDENDY
Politykę dywidendy określa się jako decyzję o tym ile wygenerowanego przez firmę zysku można wypłacić w postaci dywidendy akcjonariuszom, a ile zatrzymać w firmie i przeznaczyć na cele rozwojowe.
Istnieją 3 możliwości kształtowania polityki dywidendy:
- całość zysku przeznaczona jest na wypłatę dywidendy,
- całość zysku przeznaczona na inwestycje,
- część zysku przeznaczona na dywidendę , cześć na inwestycje( wówczas problemem decyzyjnym jest ustalenie wysokości dywidendy).
Wypłata na rzecz akcjonariuszy jest z reguły formą dywidendy pieniężnej. Istnieje kilka rodzajów dywidendy pieniężnej:
● systematyczna (firma zakłada, że w przyszłości będzie miała jakiś zysk)
● dodatkowa
● specjalna ( wypłaty pojawiające się ze względu na dodatni wzrost zysku, takie kwoty nie powtórzą się już raczej w przyszłości)
● likwidacyjna (w przypadku gdy zatrzymany zysk został wykorzystany, a przedsiębiorstwo aktualnie nie potrzebuje środków na zabezpieczenie zobowiązań)
● rezydualna (wypłacana jako reszta z zysku pozostałego po zamknięciu optymalnego budżetu inwestycyjnego).
Z polityką dywidendy związane są 3 przeciwstawne teorie polityki dywidendowej:
TEORIA NIEISTOTNOŚCI DYWIDENT
M. Miler i F. Modligan
Polityka dywidend nie ma wpływu na cenę akcji i na koszt kapitału. Wartość przedsiębiorstwa a tym samym cena akcji jest określana tylko przez siły osiągnięcia zysku i ryzyko przedsiębiorstwa.
W teorii tej istotne są następujące założenia:
1) nie ma podatków od dochodów osobistych ani przedsiębiorstw;
2) nie występują koszty dywidendy;
3) stopień dźwigni finansowej nie ma wpływu na koszt kapitału;
4) inwestorzy i dyrektorzy są racjonalni i mają tą samą informacje o perspektywach rozwojowych firmy w przyszłości;
5) podział zysków netto nie ma wpływu na koszty kapitału akcyjnego firmy;
6) polityka budżetowania kapitałowego jest niezależna od polityki dywidendy przedsiębiorstwa.
Z uwagi na powyższe założenia polityka dywidend nie ma wpływu na cenę akcji i koszt kapitału. Aby zapewnić firmie właściwy wzrost konieczne są emisje nowych akcji dla pozyskania funduszy. W sytuacji gdy inwestorom będzie zależało w danym momencie na gotówce wówczas sprzedadzą część akcji bądź domagać się będą większej dywidendy. Kiedy firma zwiększy wypłatę dywidendy, ale nie zmieni swojej polityki kredytowej i inwestycyjnej, fundusze na pokrycie kosztów dywidendy będą musiały zostać zdobyte poprzez emisje nowych akcji, których cena musi być niższa od akcji znajdujących się już w obrocie, bo musi ona odpowiadać ich realne wartości. W wyniku takiego działania wartość rynkowa firmy zostaje rozdrobniona poprzez oddanie jej części nowym akcjonariuszom.
Np.: Firma wypłaca dywidendę finansową z emisji nowych akcji, której wartość jest równa ilości nowo-wyemitowanych akcji. Wartość dotychczasowych akcjonariuszy spada a całkowita wartość firmy pozostaje bez zmian. Zmniejszenie wartości akcji pozostałych akcjonariuszy o sumę dokładnie odpowiadającą kwocie o którą została zwiększona dywidenda.
Pozwala to wysnuć wniosek, iż zmiana polityki dywidendowej przy ustalonych założeniach nie wpływa na całkowitą zmianę wartości przedsiębiorstwa. Czyli polityka dywidend jest w tym przypadku nie istotna.
TEORIA „WRÓBLA W GARŚCI”
Gordon i Linter
Teoria ta wnosi, że dywidendy są mniej ryzykowne od zysków kapitałowych, dlatego firma powinna ustalić wysoką stopę wypłat dywidendy i oferować wysoką stopę wypłat z dywidendy dla maksymalizacji ceny akcji. Autorzy tej teorii twierdzą, że oczekiwana stopa zwrotu wzrasta gdy ogranicza się wypłatę dywidend, ponieważ inwestorzy są mniej pewni otrzymania zysków kapitałowych , które wynikałyby ze zbyt małych z niepodzielnych zysków ??? niż z otrzymywania wypłat dywidende.
TEORIA PREFERENCJI PODATKOWYCH
Pojawiła się w latach 70 w USA i w związku z tym w USA jak i w wielu krajach o rozwiniętej gospodarce finansowej. Dywidenda traktowana jest jako dochód i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Inwestorzy więc powinni preferować niskie wypłaty dywidend, bo:
- w wielu krajach stopa podatkowa od dywidend jest wyższa niż stopa podatkowa od zysków kapitałowych,
- podatku od zysków kapitałowych nie płaci się dopóki akcje nie zostaną sprzedane, a wartość podatku zapłacona w przyszłości ma mniejszy efektywny koszt niż podatek w teraźniejszości,
- w niektórych krajach podatku od zysków kapitałowych można uniknąć.
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
Proces podejmowania działań obejmujący identyfikację, ocenę, reakcje na ryzyko oraz monitoring podjętych działań.
Cel- ograniczenie go oraz zabezpieczenie się przed jego skutkiem.
Identyfikacja czynników ryzyka
Ocena ryzyka <określenie prawdopodobieństwa zmaterializowania się danego ryzyka i jego wpływ na przedsiębiorstwo; dokonuje się jej stosując różne mierniki; ich wybór zależy od rodzaju ryzyka jakie podlega ocenie; oszacowane czynniki ryzyka podlegają hierarchizacji z uwagi na poziom zagrożeń jakie niosą dla firmy>
Reakcja na ryzyko < niezbędnym krokiem jest podjęcie działań, które pozwolą ograniczyć ryzyko do akceptowalnego poziomu; w podejściu do ryzyka mamy 2 postawy :
AKTYWNA: polegająca na oddziaływaniu na przyczynę ryzyka;
● unikanie ryzyka-zaniechanie inwestycji;
● działania prewencyjne - zapobiegawcze zdarzeniom losowym
● transfer ryzyka -wiąże się z takimi formami jak ubezpieczenia gwarancyjne, poręczenia, tranzakcje terminowe…..
● dywersyfikacja -inwestowanie w różne formy działalności, których stopy zwrotu są mniej niż absolutnie dodatnio skorelowanych, co tym samym można doprowadzić do prawie całkowitego zredukowania ryzyka specyficznego;
PASYWNA: koncentruje się na zabezpieczeniu przed ewentualnymi stratami; przejawia się najczęściej tym, że inwestor tworzy określone rezerwy finansowe, które umożliwiają mu pokrycie ewentualnych strat.
4. Monitoring < badanie efektywności poodejmowanych działań; na tym etapie dokonuje się oceny dokładności zastosowanych metod redukcji ryzyka, efektywności podjętych działań w zakresie reakcji na ryzyko, stopnia zgodności działań z odpowiednimi planami finansowymi, politykami i strategiami .
RYZYKO
Istnieją różne grupy definicji ryzyka:
według kategorii decyzji podejmowanych dla realizacji określonych celów,
RYZYKO- niepewność zwiazana z przyszłymi wydarzeniami bądź skutkami decyzji; wyniki decyzji prowadzą do wystąpienia niespodziewanej wysokości straty bądź zysku.
według źródła powstania ryzyka
RYZYKO- efekt niepewności informacji lub podjętej decyzji, która nie jest optymalna ze względu na założony cel.
według przejawów ryzyka
RYZYKO- odchylenie od wartości oczekiwanej założonego celu.
RODZAJE RYZYKA:
☻biorąc za kryterium EFEKT
RYZYKO RYNKOWE (systematyczne, systemowe, nie dywersyfikowalne) |
RYZYKO SPECYFICZNE (indywidualne, niesystemowe, dywersyfikowalne) |
Związane jest ono z siłami przyrody oraz wynika ono z warunków ekonomicznych danego rynku i rynku globalnego, jest to ryzyko niezależne od podmiotu; Źródła: zmiany stóp procentowych, zmiany prawne |
Związane jest ono z przyszłymi zdarzeniami, które można częściowo kontrolować, Źródło: zarządzanie firmą, dostępność surowców. |
☻ ze względu na alternatywy
RYZYKO CZYSTE |
RYZYKO SPEKULACYJNE |
Z tym rodzajem ryzyka mamy do czynienia jeżeli jedyną alternatywą stanu obecnego jest wystąpienie szkody |
Nieznane przyszłe zdarzenie może spowodować zarówno stratę jak i zysk |
Powyższy podział ma duże znaczenie w ubezpieczeniach bo ryzyko spektakularne nie może być przedmiotem ubezpieczenia.
☻kryterium horyzontu czasu
RYZYKO OPERACYJNE |
RYZYKO STRATEGICZNE |
krótkookresowe |
długoterminowe |
☻według zmieniającego się otoczenia i postępu technologicznego
RYZYKO STATYCZNE |
RYZYKO DYNAMICZNE |
Występuje niezależnie od postępu i związane jest najczęściej z katastrofami naturalnymi |
Związane jest ono ze zmianami typu technicznego, ekonomicznego organizacyjnego czyli jest wynikiem szeroko rozumianego postępu |
☻ podział z uwagi na mierzalność skutków
RYZYKO FINANSOWE |
RYZYKO POZAFINANSOWE |
Cechą charakterystyczną jest jego mierzalność oraz możliwość bezpośredniego wychwycenia jego wpływu na poziom finansowy, wynika ono z decyzji kształtujących strukturę kapitałową przedsiębiorstwa |
PRZECIWNE |
W przedsiębiorstwie ryzyka z reguły identyfikowane i szacowane są w ramach realizowanych przez dane przedsiębiorstwo procesów, stąd mówimy o:
►ryzyko organizacji
►ryzyko technologii
►ryzyko zarządzania
►ryzyko zgodności z prawem
►ryzyko reputacji firmy
►ryzyko finansowe;
Podział ryzyka ze względu na kształtujące je czynniki:
zewnętrzne niekontrolowane
wewnętrzne kontrolowane
RYZYKO INWESTYCYJNE
Ryzyko jest atrybutem wszelkich inwestycji i związane jest z niepewnością.
Większość decyzji inwestycyjnych wiąże się z ryzykiem różnokierunkowym, stwarza możliwość zysku bądź straty, ale przez to inwestorzy stają się aktywniejsi, więc jest ono jednym z podstawowych czynników