Technika badawcza - to bliżej skonkretyzowany sposób realizowania zamierzonych badań, jest podporządkowana metodzie badawczej
Metody i techniki nie wykluczają się, pozostają ze sobą w ścisłym związku i wzajemnie się uzupełniają
Metody, formy techniki:
Podział wg różnych autorów:
a). Metoda indywidualnych przypadków ≠ met. Grupowa - A. Kamiński
b). Metoda wychowania - H. Muszyński
c). Metoda = techniki, formy - M. Łobocki
d). Pedagogika serca - M. Łopatkowa
e). Metoda sprawowania opieki - Z. Dąbrowki
Metoda - element kłądowy procesu wychowawczego. Oznacza sposób postępowania wychowawcy z wychowankiem w określonej syt. Wychowawczej.
Dobór metod zależy od sytuacji a nie od celu (H. Muszyński)
Metodatechnikaformy
Łobocki jako formę np. używa „burzę mózgów”
Technika - uszczegółowiony sposób realizowania formy oddziaływań werbalnych lub niewerbalnych.
Metoda wychowania opiekuńczego (Musyzński) - to każdy wyodrębiony sposób postępowania wychowawcy zmierzający do zaspokojenia istniejących i kształtowania coraz to nowych potrzeb wychowawców czy wychowanków, przy aktywnym uczestnictwie w tym procesie. Dobór metod zależy od celów wychowania jak również od warunków wychowania i sytuacji w jakich przebiega proces wychowania.
Muszyński: Metody wychowania
wpływu osobistego
-||- sytuacyjnego
-||- społecznego
kierowania samowychowaniem (przygotowanie wychowanka do samodzielnych wyborów)
Ad. 1. Osoba znacząca: nauczyciel, pedagog, rodzic. Metoda ta odnoszona jest doi wpływu wychowawcy. Sposoby zwracania się do wychowawcy
wysuwanie propozycji
wyrażanie aprobaty/dezaprobaty
perswazja
Ad.2. Wpływ sytuacji które mają na celu zmianę jakiejś sytuacji:
przydzielanie zadań / obowiązków
metoda nagradzania i karania
metoda przydzielania funkcji (przewodniczący klasy)
met. Przydzielania ról społecznych (mogą być działania nieformalne)
Samorządność wychowawców (indywidualna działalność wychowanków
Ad. 3. Zespół wychowawczy - tzw. Styl kierowania zespołem (istotne jest to jak działa zespół i jak jest kierowany).
Ad. 4. świadome kierowanie przez jednostkę
Socjodrama: kształtującą w odgrywaniu ról społęcznych (związane z rolami)
Psychodrama: związane z jednostką
Metoda indywidualnych przypadków - zbieranie informacji na temat jednostki (wywiady, wizyty domowe) a metoda grupowa - A. Kamiński
Elemtny:
Wgląd w cechy osobowościowe wychowanka
Rozpoznanie zagrożeń i wpływów otoczenia społecznego na .................... wychowanków
Bezpośrednie, osobiste oddziaływanie na ich sodony
Bezpośrednie oddziaływanie na wpływ grupy
Procedura metody pracy z indywidualnym przypadkiem uwzględnia 3 etapy:
Diagnozę społeczną stanu rozwoju danegi wycowanka
Opracowanie plany postępowania
Prowadzenie przypadku.
M. Łopatkowa
Metody izolujące i uodparniające konieczne gdy dzieci są narażone na niekorzystny wpływ z domu rodzinnego. Dzieci pochodzące z takich środowisk nabywają umiejętności higienicznych i przenosza do domu.
Metody chroniące, leczące i kształtujące sferę emocjonalną dziecka.
Metody usuwające niepowodzenia szkolne
Zdzisław Dąbrowski
Grupa bawi się pracuje.
Instytucjonalne i rodzinne formy opieki nad dzieckiem
Historia placówek:
Rodzinne. 1652 - Maria Ludwika - opieka dzieci i niemowląt. Organizatorem systemu wcy. Rodzinnego sierot i dzieci opuszczonych w tzw. „gniazdach sierocych” stał się Jeżewski.
Instytucjonalne - w okresie miedzywojennym powstawały siuerocince i domu dziecka. Koncepcja Korczaka „nasz dom”
Zadania. Dom dziecka:
a). Zadania w zakresie rozwoju osobowości (zaspokojenie potrzeb emicjonalnych, kształtowanie umiejętności współżycia w zespole)
b). zadania w zakresie ochrony zdrowia (całodzienne wyzywanie, ogólna opieka lekarska)
c). Przygotowanie do samodzielnego życia (dbanie o realizację obowiązku szkolnego, zdobycie umiejętności gospodarowania czasem wolnym, pomoc w uzyskaniu pracy, mieszkania)
Funkcje. Dom dziecka:
a). F. Opiekuńcze - związane z zadaniami opikeuńczumi (f.egzystencjalna - ochrona zdrowia, zapewnienie mieszkania, f.socjalizacyhna)
b). F. Wychowawcze (f.kompensacyjna - wyrównanie tego, że nie mają domu
Rodzina zastępcza - nieodrywanie dzieci od rodzin biologicznych
Charakterystyka
Grupa usamodzielnienia - wychowankowie mieszkają poza domem dziecka (po ukoćzeniu szk. Postawowej) 8 - 12 wychowanków, dyżury wychowawcze
Grupa rodzinkowa - rodzieństwa ie są rozdzielone bez względu na ich wiek, mają wydzielone pomieszczenia
Wzory w domach dziecka (nowe projekty)
Samodzielne grypu zorganizowane w mieszkaniach (do 12 osób)
dom rodzinny (rodzinny dom dziecka RDD funkcje wychowawców pełni małżeństwo, mające pod opieką dzieci [od 4 do 8 dzieci], rodzeństwo nie może być rozdzielone)
samodzielna grupa (miniatura placówki op-wych., opieką krótko lub długoterminową zajmują się wychowawcy
grupa usamodzielnienia pomoc dla dzieci, które w niedługim czasie ma opuścić placówkę, bezpośrednią opikę sprawują wychowawcy
Zespół samodzielnych grup kilka grup umieszczonych obok siebie, wioski dziecięce klasyczna forma wych. grupowego, funkcję opiekuna pełni niezamęzna kobieta. Mężczyźni jako dyrektorzy wiosek dziecięcych
Instytucja op-wych: młodzieżowy ośrodek wychowawczy, Pogotowie Opiekuńcze, Ognisko Wychowawcze
Rodziny zastępcze:
Koszt pobytu w placówce jest 3xwiększy niż w rodzinie zastęczej. 70 tys. dzieci (placówki), 55 tys. (rodziny zastępcze 80% to rodziny spokrewnione), 40 tys. na wniosek sądu rodzinnego
Rodzaje rodzin zastępczych:
Rodzinne Pogotowie Opiekuńcze (dziecko przebywa w nim bardzo krótko)
Specjalistyczna lub Terapeutyczna Rodzina Zastępcza (przybywają w niej dzieci z zaburzeniami)
Krótkoterminowa Rodzina Zastępcza przygotowująca do adopcji
Długoterminowa rodzina zastępcza przeznaczona dla nastolatków, którzyt nie mogą wrócić do rodziny naturalnej
Rodzina Zastępcza przygotowująca do usamodzielnienia (dla dzieci pow. 16 r.ż., gdy ma szanse powrotu do domu dziennego).
Rodzina Resocjalizacyjna dla młodzieży, która znajduje się pod nadzorem kuratora
Kiedy dziecko ma zostać skierowane do rodziny zastępczej a nie do domu dziecka:
dzieci, które mają problemy zdrowotne czy wychowawcze
rodzeństwa, które są narażone na rozdzielenie
małe dzieci, które mogą być adoptowane
Kto może pełnić funkcję rodziny zastępczej?
osoba samotna
małżeństwo
Warunki:
obywatelstwo polskie
stałe miejsce zamieszkania
pełne prawo obywatelskie
dobra opinia
stałe źródło dochodów
dobry stan zdrowia
bez nałogów (alkoholizm, narkomania)
Wykorzystywanie technik relaksacyjnych w pracy op-wych (dot. niewerbalnych technik)
Co to jest stres?
Skutki/przyczyny stresy
Sposoby walki ze stresem
Umiejętne zarządzanie czasem
Techniki relakcacyjne:
a). Oddychanie przeponą
b). wizualizacja
c). Trening autegenny Schultza
d). Trening progresywny Jacobsona
Ad. 1. STRES - stan napięcia spowodowany sytuacją trudną z którą nie potrafimy sobie poradzić
Ad. 2. Przyczyny stresu: egzamin, utrata pracy, utrata partnera/rozwód
Skutki stresu: dolegliwości ze strony układu oddechowego, kołatanie serca, bóle brzucha, załamanie, stany frustracji. „Dobry stres”.
Ad. 3. Sposoby walki ze stresem:
Czynne: aktywność fizyczna/sport, spacer, taniec
Bierne: czytanie, oglądanie TV, kąpiele relaksacyjne, masaż, treningi relaksacyjne
Ad. 4. 10 wskazówek dot. gospodarowanie czasem:
ustal co masz do zrobienia (najważniejsze najmniej ważne) i ustal REALNY okres zrealizwoania tych spraw
Koncentruj się na zadaniach najpilniejszych
Zrób naraz tylko jedną rzecz
większe zadania podziel na etapy
każdego dnia przeznacz częśc czasu na nieprzewidzane okoliczności
Prowadź kjal;endarz zajęć
umawiaj się na spotkania
przeznacz częśc czasu na odpoczynek
pracuj w tempie jakii odpowiada
elastyczność celów
Ad. 5. Trening relaksacyjny:
oparty na założeniach Shultza
oparty na zał. Jacobsona
Shultz Joga trening autogenny oparty o sugestię: Odprężenie poszczególnych części ciała, odczucie ciężaru i ciepła, powtarzanie pewnych słów, wyrażeń
Jacobsonwymaga pewnego wysiłku, napinanie i rozluźnianie mięśni, metoda terapeutyczna (w przypadku bezsenności, depresji)
Tańce w pract z dziećmi/młodzieżą
Klanza (Polskie Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów): szkolenia i warsztaty, tańce integracyjne, materiały np. chusta animacyjna