teoria gramatyka, Filologia polska, Gramatyka opisowa, Gramatyka opisowa


GNIAZDO SŁOWOTWÓRCZE- grupa leksemów, pomiędzy którymi zachodzi stosunek motywacji(bezpośredniej, pośredniej, wzajemnej). Gniazdo najczęściej jest zbudowane na podstawie jakiegoś pojedynczego leksemu, który motywuje wszystkie pozostałe leksemy.

MOTYWACJA- taki stosunek między dwoma(kilku) jednostkami języka, że forma i/lub funkcja jednej z nich (członu motywowanego) jest zdeterminowana przez drugą(człon motywujący).

SŁOWOTWÓRSTWO- jest działem nauki o języku opisującym morfologiczne środki tworzenia nowych leksemów(wyrazów). Podstawowym środkiem słowotwórczym jest derywacja, polegająca na tworzeniu nowych leksemów, za pomocą formantów słowotwórczych. Marginalny charakter ma w jeż. pol. kompozycja: tworzenie nowych leksemów poprzez łączenie w jedną leksykalną całość dwu(kilku) już w języku funkcjonujących leksemów.

PODZIELNOŚĆ SŁOWOTWÓRCZA: leksem można uznać, za słowotwórczo podzielny (poddający się analizie słowotwórczej) tylko wtedy, gdy każdy z wydzielonych jego członów jest poświadczony w takiej samej funkcji, w co najmniej jeszcze jednym wyrazie, innym od analizowanego. Np. pisarz jest leksemem słowotw3órczo podzielnym, ponieważ tak podstawa pis-, jak i sufiks -arz występują w identycznej funkcji także w innych wyrazach (pisać, pismo, pisak, łgarz)

MORFEM SŁOWOTWÓRCZY- morfem, którego funkcja polega na tworzeniu nowych leksemów opartych na już istniejących. Jest on wykładnikiem stosunku motywacji, istniejącej między wyrazem motywującym(podstawowym), a motywowanym(derywatem).

KRYTERIA WYDZIELANIA DEKLINACJI (TYPY DEKLINACJI?) :

  1. D. zaimkowa, obejmująca zaimki rzeczowne(poza „on”- odm. przymiotnikowa), końcówki fleksyjne są tutaj wykładnikami wyłącznie kategorii przypadka; charakterystyczny jest supletywizm tematu fleksyjnego Mian. I przypadków zależnych. Trzy warianty tej odmiany: a)kto?, co? I pochodne, b) zaimki osobowe ja, ty, c) my, wy

  2. D liczebnikowa, obejmująca liczebniki główne (ale nie „jeden”- odm. przymiotnikowa) końcówki fleksyjne są tutaj wykładnikami kategorii przypadka i rodzaju gramat.; synkteryzmy w zakresie obu kat. gramat., przy czym synkretyzm zawsze zachodzi w dopełniaczu-celowniku-miejscowniku oraz mianowniku- dopełniaczu- bierniku. Dwa podstawowe warianty tej odmiany: a) odm. Liczebnika „pięć oraz wyższych b) odm. Licz. 2-4

  3. D. przymiotnikowa, końcówki są wykładnikami kategorii przypadka, liczby i rodzaju. Dwa warianty tej odm. Sprowadzają się do różnicy w końcówce M. l.poj rodz. m.:Ø w części zaimków przymiotnych(mój, nasz)|| -y/-i w pozostałych wyrazach tej odm.

  4. D.rzeczownikowa: końcówki fleks. Są wykładnikami kategorii przypadka i liczby(wyjątki: pluralia tantum, singularia tantum) wg. Tej odm. Odmieniają się rzeczowniki i liczebniki zbiorowe.

KRYTERIA WYDZIELANIA KONIUGACJI: najczęściej stosowany podział opiera się na różnicach w końcówkach osobowych czasu teraż.(i cz. przyszł.prostego) wydziela się 4 koniugacje:

I- typ: pisz-ę,pisz-emy,pisz-ecie,pisz-ą,

II- typ: pal-ę, -isz, -icie, -ą,

III- typ: Koch-a-m, -a-Ø, -a-my, -a-ją,-a-cie,

IV- typ: umi-e-m, -e-sz, -e-Ø, -e-my, -e-ją (do tradycyjnej IV kon. Należą tylko: umieć, śmieć, rozumieć)



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Poetyka opisowa-powtórka ze stylistyki, Filologia polska, poetyka opisowa - notatki
G-owi˝ski, Teoria Literatury (filologia polska)
G-owi˝sk1, Teoria Literatury (filologia polska)
platońska teoria idei, Filologia polska, Filozofia
SZTUKA JAKO PRAKTYKA SAMOCELOWA, Teoria Literatury (filologia polska)
kulturowa teoria literatury (1), filologia polska - metodologia badań humanistycznych
Go-aszewska, Teoria Literatury (filologia polska)
Uspe˝ski, Teoria Literatury (filologia polska)
pytania z gramatyki opisowej teoria, filologia polska, językoznawstwo, gramatyka opisowa
chmielowski, Teoria Literatury (filologia polska)
Sartre, Teoria Literatury (filologia polska)
Jung, Teoria Literatury (filologia polska)
tatarkiewicz i ingarden, Teoria Literatury (filologia polska)
Teoria Ingardena, Filologia polska, Metodologia badań literackich
Ernst Cassirer, Teoria Literatury (filologia polska)
teoria li, 4. Filologia polska I ROK II STOPNIA, Teoria Literatury, Markiewicz
Sartre(2), Teoria Literatury (filologia polska)
TEORIA LITERATURY, Filologia polska I rok II st, Teoria literatury

więcej podobnych podstron