AKTYWNA REKREACJA RODZINNA W WOLNE SOBOTY.
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA W WYCHOWANIU RODZINNYM
Na szczególną uwagę zasługuje przygotowanie dzieci i młodzieży do aktywności fizycznej. A tym trwalsze będą nawyki im wcześniej rozpoczniemy proces ich kształtowania. Początek powinni dać rodzice.
Wincenty Okoń mówi „...Pierwszą grupą społeczną wywierającą ogromny wpływ na większość dzieci jest rodzina. Rodzice, rodzeństwo i domownicy oraz przedmioty otoczenia domowego stanowią pierwsze obiekty zainteresowań dziecka. Wplatają się one we wszystkie zabawy, odkąd tylko przestają się bawić wyłącznie sobą (...). Najwnikliwsi rodzice nie są niekiedy w stanie zorientować się, w jaki sposób ich paroletnie dzieci potrafią tak wiernie kopiować ich własne sposoby zachowania się, ich nawyki i przywary.
Dzieci starsze częściej uczą się i postępują zgodnie z wzorcami dostarczanymi im przez dorosłych. Niedostateczne uczestnictwo dzieci i młodzieży w kulturze fizycznej i turystyce bierze się między innymi stąd, że rodzice nie są w stanie zachęcić ich własnym przykładem. Biorąc jednak pod uwagę ogrom niezaspokojonych jeszcze potrzeb w tym zakresie rola rodziców musi systematycznie wzrastać nie tylko w całości procesu wychowania, ale wychowania dla kultury fizycznej także.
Tadeusz Ulatowski stwierdził, że dzięki materiałowi badawczemu poznał jak wielką rolę obok szkoły i organizacji kultury fizycznej, może odegrać rodzina w kształtowaniu stylu własnego wypoczynku i to nie tylko w sensie potrzeby uczestnictwa, ale również pogłębianiu i utrwalaniu nawyku. Stwierdził, że świadomość potrzeby aktywności fizycznej w czasie wolnym systematycznie chociaż powoli wzrasta. Dom rodzinny stanowi najkorzystniejsze środowisko wychowania do rekreacji w wolne soboty, pomimo nie przygotowania rodziny i rodziców do regularnej partycypacji w kulturze fizycznej i turystyce, a jednocześnie otwartej postawy wobec tej problematyki. Dzieci wyraźnie ujawniły dwie potrzeby przebywania z rodzicami. Najbardziej korzystne warunki do realizacji aktywności ruchowej istnieją podczas rodzinnych wolnych sobót.
W licznych badaniach stwierdzono wpływ zachowań prozdrowotnych rodziców na podobne zachowania ich dzieci. Rodzice dość wyraźnie wpływają i kształtują model aktywności fizycznej dzieci. Widoczne jest to szczególnie w rodzinach byłych zawodników. Jak podaje W. Pawlak „sportowy chromosom jest tak aktywny, iż w podświadomości byłych zawodników istnieje konieczność zakażenia nim wnuków”. A. Sięczkowski zwraca uwagę , że bardziej usportowieni rodzice potrafią lepiej zachęcać swoje dzieci do aktywności fizycznej. Aktywność rodziców ma większy wpływ na dzieci niż samo pobudzanie słowne.
Partycypacja rodziców w różnych przejawach aktywności fizycznej w wolne soboty, jak już wspomniałam wcześniej, jest ciągle zbyt mała. Pokolenie dzieci w większości rodzin nie może jeszcze czerpać z domu wzorów do naśladowania w zakresie rekreacji fizycznej. Rodzice rezygnują często z udziału w sporcie uważając, że to „już nie dla nich”.
Badania wykazują, że społeczeństwo polskie poświęca znikomą część czasu wolnego na aktywność fizyczną, preferując bierny wypoczynek przed telewizorem, oglądając filmy video, czy też w ostatnich latach przed komputerem.
Według opinii Z. Krawczyka społeczeństwo polskie zostało ukształtowane w ostatnich latach jako konsumpcyjne i takim pozostaje nadal.
Z badań J. Drabika wynika, że znaczny odsetek rodziców nie uczestniczy w ogóle lub uczestniczy bardzo krótko we wspólnych z dziećmi zabawach ruchowych.
Problem rekreacji w rodzinie jest lepiej rozpoznawany od strony teoretycznej niż ma zastosowanie w praktyce.
Treścią mojej pracy są propozycje aktywności ruchowej w wolne soboty do wykorzystania przez rodzinę pragnącą stać się nowoczesną i zdrową. Jednakże w tym rozdziale chciałabym podkreślić organizacyjną rolę szkoły w edukacji fizycznej rodziny.
W różnych miastach, wiele placówek edukacyjnych podejmuje szereg działań mających na celu zwróceni większej uwagi rodziców na problemy aktywności ruchowej. Aby ten cel osiągnąć proponuje się rodzicom i dzieciom uczestnictwo w różnych formach zajęć zorganizowanych przez te placówki. Zwraca się uwagę zarówno na formy akcyjne jak i te odbywające się w sposób cykliczny np.: jeden raz w tygodniu w wolną sobotę.
Do form akcyjnych możemy zaliczyć : spartakiady sportowo - rekreacyjne organizowane w szkołach, olimpiady w przedszkolach, w których mogą uczestniczyć setki rodziców, dzieci, dziadków. Do zajęć odbywających się systematycznie włącza się rodziców, aby wykazali się działalnością na rzecz swoich dzieci skupionych w różnych sekcjach dyscyplin czy gier sportowych. Można również zaliczyć do nich sportowe spotkania rodziców z dziećmi w wieku od 3 do 6 lat.
Ta druga forma jest rzeczą zasługującą na szczególne zainteresowanie, gdyż istnieje wiele przykładów z innych krajów świadczących o dużym zasięgu takich zajęć i o ich wartości. Pierwsze doświadczenia nad wspólnymi ćwiczeniami rodziców z dziećmi uzyskano w eksperymencie przeprowadzonym w Czechosłowacji w latach 1964-1967, w których uczestniczyli rodzice z dziećmi w wieku 2-6 lat.
Zespoły dzieci i ich rodziców zrzeszone w klubach edukacji fizycznej powinny posiadać swoje programy, zasady, treści i metody adekwatne do potrzeb określonych grup wiekowych.
Organizując zajęcia dla rodziców i ich dzieci w wieku 3-6 lat w przedszkolu można skorzystać z wzorów czeskich, przedstawionych w czasie seminarium „Physical Education of Pre-School children”, które odbyło się w Pradze w 1994 roku.
Zajęcia podzielmy na trzy części.
W pierwszej dominują ćwiczenia rodzica z dzieckiem z użyciem różnych przyborów : piłek, skakanek, woreczków, płachty z gwiaździstym niebem oraz ćwiczenia ze zwróceniem uwagi na pozycje korekcyjne.
W drugiej części zajęć rodzice ćwiczą ze swoimi dziećmi na wyznaczonych stacjach. Rodzic pełni funkcję asekurującego. W części trzeciej rodzice uczestniczą w zajęciach aerobiku lub wykonują ćwiczenia kształtujące. Dzieci słuchają bajki lub wykonują rysunki. Zajęcia kończy zabawa, w której biorą udział rodzice z dziećmi.
Jednym z celów zajęć jest przedstawienie rodzicom propozycji różnych zabaw i gier, które można wykonywać w czasie wolnym. Dziecko jest wspaniałym animatorem aktywności ruchowej w rodzinie, ponieważ zabawa jest dla dziecka czymś naturalnym.
Rodzice powinni posiadać pewien zasób wiedzy, aby tą zabawą kierować. Powinni mieć potrzebę zajęć rekreacyjnych w rodzinie. Nic tak nie łączy rodziny jak wspólna zabawa.
Joanna Derkowska