Rozdział 4-1

1. Co to jest wydolność fizyczna organizmu (1 odp.):

-zdolność organizmu do wykonywania długotrwałego lub ciężkiego wysiłku, który angażuje duże grupy mięsni, bez szybko narastającego zmęczenia

zdolność organizmu do wysiłku powodującego szybkie zmęczenie

zdolność organizmu do wykonywania każdego wysiłku, który angażuje duże grupy mięśni

zdolność organizmu do wykonywania krótkotrwałych, intensywnych wysiłków

zdolność organizmu do szybkiej reakcji na zaburzenia homeostazy

2. Homeostaza to przede wszystkim utrzymanie stałego poziomu następujących parametrów warunkujących prawidłowe funkcjonowanie organizmu (wiele odp.):

- temperatury wewnątrz ustroju

-stałego pH podstawowych płynów ustrojowych

-ciśnienia osmotycznego

dobowe wartości energetyczne spożywanych pokarmów

ciężaru ciała

3. Zdrowie według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) to (1 odp.):

brak choroby

- stan pełnej harmonii 3 dobrostanów: fizycznego, psychicznego i społecznego

wyłącznie warunki środowiska gwarantujące utrzymanie zdrowia

brak uwarunkowań genetycznych powodujących występowanie choroby

dobre samopoczucie

4. Od czego zależy wydolność fizyczna organizmu człowieka (wiele odp.):

- od stanu zdrowia

- od wieku

- od systematycznego uprawiania wysiłku fizycznego (treningu)

od rodzaju metody pomiaru

od wzrostu człowieka

5. Za chorobę zawodowa uważa się (1 odp.):

każda chorobę występująca u osoby aktywnej zawodowo

-chorobę występująca w wykazie chorób zawodowych, rozpoznana u osoby, która wykonuje (lub w wykonywała) prace w warunkach narażenia na działanie czynników szkodliwych będących

czynnikami przyczynowymi danej choroby

każda chorobę wymieniona w wykazie chorób zawodowych

każda chorobę, która powoduje trwała niezdolność do pracy

6. Badania profilaktyczne pracowników to (1 odp.):

badania okresowe pracowników wykonywane z częstością określona w odpowiednim rozporządzeniu

-badania wstępne, okresowe, kontrolne i końcowe pracownika

okresowe badania stanowiska pracy

okresowa kontrola przeprowadzona przez odpowiednia jednostkę Inspekcji Sanitarnej

Rozdział 4-2

1. Włókienka kurczliwe mięśni to (1 odp.):

neurony

kolagen

- miofibryle

osteoblasty

fibrynogen

2. Przy wysiłku bardzo ciężkim, mierzonym wydolnością aerobowa organizmu (VO2max), pobieranie tlenu przez organizm (%VO2max) wynosi (1 odp.):

poniżej 10%

10 - 30%

30 - 50%

- > 50%

25do 55%, w zależności od wilgotności powietrza

3. Udział skurczów izotonicznych i krótkotrwałych skurczów izometrycznych mięśni jest charakterystyczny dla (1 odp.):

pracy statycznej

- pracy dynamicznej

pracy umysłowej

pracy przy komputerze

pracy biurowej

4. Jaka jest cecha charakterystyczna pracy dynamicznej (1 odp.):

można ja określić wyłącznie na drodze opisowej

w pracy dynamicznej występują wyłącznie skurcze izometryczne mięśni

w pracy dynamicznej występują wyłącznie skurcze izotoniczne mięśni

-w pracy dynamicznej przeważają skurcze izotoniczne i krótkotrwale skurcze izometryczne mięsni

żadna z powyższych odpowiedzi

5. Skurcz izometryczny zachodzi wtedy, gdy (wiele odp.):

-oba przyczepy mięsni są unieruchomione

opór nie przekracza wielkości maksymalnej skurczu mięśni

-powoduje wzrost napięcia w pobudzonym mięśniu

długość włókienek mięśniowych ulega zmianie

skraca się długość mięśnia

6. Co stanowi podstawę klasyfikacji pracy fizycznej dynamicznej ze względu na stopień ciężkości (1 odp.):

- wydatek energetyczny związany z wykonywana praca

opis wykonywanych czynności

pozycja ciała w czasie pracy

parametry antropometryczne pracownika

chronometraż dnia pracy

7. Niezbędna energia do pracy mięśni tworzy się (1 odp.):

- w mitochondriach

w jadrze komórkowym

w cytoplazmie

w retikulocytach

w błonie komórkowej

8. Rezerwowym "paliwem" zapasowym w tkance mięśniowej jest:

Fruktoza, glikogen, fibrynogen, skrobia, celuloza

9. Czy pojęcia: koszt fizjologiczny i koszt energetyczny przy wykonywaniu pracy są tożsame (1 odp.):

tak, są to synonimy

- nie, gdyż dotyczą zupełnie różnych zagadnień

określenie kosztu fizjologicznego można zmierzyć w sposób obiektywny

zmierzenie kosztu energetycznego pracy jest nie mierzalne

tak, ale koszt fizjologiczny jest prościej określić

10. Do oceny wydolności fizycznej organizmu śluzy (wiele odp.):

bezpośredni pomiar maksymalnego pobierania tlenu

-pośrednia ocena maksymalnego pobierania tlenu

-testy stosowane do oceny możliwości biomechanicznych człowieka

testy oparte na pomiarach antropometrycznych

specjalne ankiety

11. Przy ocenie wysiłku fizycznego należy wyeliminować (wiele odp.):

- zmęczenie wysiłkiem poprzedzającym badanie

użycie odzieży ochronnej typowo stosowanej na stanowisku pracy

wykonywanie czynności roboczych obciążających pracownika

-stres

-spożycie posiłku przed badaniem

12. Co to jest metabolizm komórkowy i jaki jest jego związek z praca mięśni (wiele odp.)?

proces związany z uwalnianiem energii zawartej w energetycznych składnikach pokarmowych, nie mający związku z praca mięśni

metabolizm komórkowy nie ma związku z praca mięśni

- metabolizm komórkowy dostarcza energii niezbędnej do pracy mięsni

metabolizm komórkowy śluzy gromadzeniu energii w mitochondriach wykorzystywanych w pracy mięśni

wszystkie odpowiedzi są prawidłowe

13. Pojecie tzw. pułapu tlenowego dobrze służy do określenia (wiele odp.):

stężenia tlenu w powietrzu

wysokości, na której występuje warstwa ozonu w atmosferze

- relacji miedzy wydolnością organizmu a obciążeniem wysiłkowym

-maksymalnej ilości tlenu zużywanego przez organizm w jednostce czasu

-sprawności układu krążenia i układu oddechowego

14. Skurcz izotoniczny zachodzi wtedy, gdy (wiele odp):

-w wyniku pobudzenia następuje skracanie mięśnia z maksymalna szybkością

żaden z przyczepów mięśnia nie jest wolny

- napięcie mięsni nie ulega zmianie

produkty przemiany materii nie zalęgają w komórkach mięśni

szybko dochodzi do zmęczenia mięśniowego

15. Przy jakim rodzaju wysiłku fizycznego dynamicznego zaangażowanych jest mniej niż 30% całej masy mięśniowej (wiele odp.):

-wysiłki lokalne

wysiłki ogólne

wysiłki maksymalne

wysiłki super maksymalne

praca wykonywana tylko przez jedna lub dwie kończyny górne

Rozdział 4-3

1. Wymień czynności niezbędne do prawidłowego określenia wydatku energetycznego na stanowisku pracy (za pomocą miernika MWE) (2 odp.):

-określenie rzeczywistego chronometrażu dnia pracy, uwzględniającego wszystkie czynności na danym stanowisku i czas ich wykonywania

-przeprowadzenie pomiaru wydatku energetycznego dla każdej czynności uwzględnionej w chronometrażu

określenie częstości wykonywania czynności głównych w ciągu dnia

określenie stopnia obciążenia wysiłkiem statycznym

oznaczenie ciśnienia atmosferycznego i temperatury środowiska

2. Co to jest wydatek energetyczny? (1 odp.):

- ilość energii cieplnej wyprodukowana przez organizm człowieka podczas wykonywania danej czynności

Ilość energii cieplnej wyprodukowana przez organizm człowieka podczas wykonywania danej czynności, w przeliczeniu na kg masy ciała

ilość energii równa sile zewnętrznej

ilość energii cieplnej niezbędna do podniesienia temperatury wewnętrznej ciała o 1 stopień Celsjusza

3. Co to jest chronometraż (fotografia dnia pracy)? (1 odp.):

-wyodrębnienie typowych czynności na danym stanowisku i określenie czasu ich trwania

utrwalenie na taśmie video czynności podczas pracy

dokładny opis czynności wykonywanych na danym stanowisku z pominięciem przerw

wykonanie cyklu zdjęć pracującego, w czasie poszczególnych etapów pracy

określenie częstości wykonywania typowych czynności na stanowisku pracy

4. Określenie wydatku energetycznego bezpośrednio na stanowisku możliwe jest za pomocą:

atlasu antropometrycznego

- pomiaru częstości skurczów serca

pomiaru ilości oddechów

- pomiaru wentylacji płuc

pomiaru poziomu glukozy we krwi

5. Jakie czynniki uniemożliwiają zastosowanie pomiaru częstości skurczów serca do określenia wielkości wydatku energetycznego?:

mikroklimat gorący

- stres

mikroklimat zimny i wibracja

- hałas

praca nocna

6. Według jakiego wzoru oznaczamy metabolizm organizmu, znając częstość skurczów serca? (1 odp.):

220 - wiek pracownika (w latach)

220 - wiek pracownika (w latach) masa ciała (w kg)

wiek pracownika (w latach) częstość skurczów serca (liczba uderzeń na minutę)

- M = 4,0 częstość skurczów serca (liczba uderzeń na minutę) - 255

masa ciała (w kg) : wzrost ciała (w m)

7. Metoda pomiaru wydatku energetycznego miernikiem MWE oparta jest na:

liniowej zależności miedzy wentylacja a ilością oddechów

liniowej zależności miedzy wentylacja a częstością skurczów serca

tabelarycznej metodzie, uwzględniającej pozycje ciała podczas pracy

zależności wywieranej siły mięśniowej od pozycji ciała podczas pracy

- liniowej zależności miedzy wentylacja a pobieraniem tlenu

8. Jakie elementy wykonywanej pracy decydują, że praca charakteryzuje się dużym wydatkiem energetycznym? (1 odp.):

-dźwiganie ciężarów

obsługa komputera

obsługa kserokopiarki

konfekcjonowanie towarów

metkowanie towarów

Rozdział 4-4

1. Do zwiększenia obciążenia statycznego na stanowisku pracy przyczynia się: (wiele odp.):

-wymuszona pozycja ciała

ręczne przemieszczanie ciężarów

-monotypowa praca z udziałem małych grup mięśniowych

mikroklimat środowiska pracy

stres

2. Zależność miedzy siłą rozwijana przez mięsień w stosunku do siły maksymalnej i osiągalnym czasem trwania skurczu izometrycznego ma charakter: (wiele odp.):

liniowy

skokowy

-wykładniczy

-proporcjonalny do rozwijanej siły

źadna z powyższych odpowiedzi

3. Dla wysiłków statycznych typowe są zazwyczaj następujące zjawiska, z wyjątkiem: (1 odp.):

utrudnienia w swobodnym przepływie krwi przez mięsień

-wysokiego zapotrzebowania energetycznego

wzrostu ciśnienia tętniczego niewspółmiernego z wydatkiem energetycznym

wzrostu znaczenia przemian beztlenowych

stosunkowo szybkiego narastania uczucia zmęczenia

4-5

1. Jaka cechę ludzkiego potu podano nieprawidłowo (1 odp.):

pot jest hipertonicznym roztworem NaCl

wyparowanie 1 ml potu z powierzchni skóry odbiera jej 2,26 kJ ciepła

pot jest wydzielany przez specyficzne gruczoły znajdujące się w skórze

wydzielanie potu u człowieka pracującego w gorącu możne przekraczac 3 l/h

-pot możne parować z powierzchni skóry niezależnie od wilgotności i ciśnienia powietrza

2. Który z wymienionych sposobów oddawania nadmiaru ciepła przez organizm człowieka jest skuteczny w wysokich temperaturach otoczenia (1odp):

promieniowanie termiczne

unoszenie ciepła

- wydzielanie i parowanie potu

przewodnictwo cieplne

3. Użytecznym kryterium doboru osób do pracy w wysokiej temperaturze otoczenia jest (1odp):

objętość wydzielanego potu termicznego

objętość krwi przepływającej przez skórę

maksymalny pobór O₂ (VO_2max)

-częstość skurczów serca

ilość wytwarzanego moczu

4. Który z wymienionych sposobów przeciwdziałania gorącu w czasie pracy w gorącym otoczeniu należny uważać za fizjologicznie niedopuszczalny (1 odp.):

dobór ludzi dobrze znoszących wysokie temperatury

zmniejszenie wydatku energetycznego robotnika

- okresowe ochładzanie pracowników przez ich przechodzenie do chłodniejszych pomieszczeń

doping ekonomiczny

picie wody w ilości uzupełniającej straty płynów wydalanych wraz z potem

5. Odzież robocza przesiąkniętą potem (zakreśl bledną odpowiedz) (1 odp.):

traci własności termoizolacyjne

lepiej przewodzi prąd elektryczny

-inkrustowana sola potu działa drażniąco na skórce

powoduje nieprzyjemne doznanie w kontakcie ze skóra

obniża próg pobudliwości receptorów skóry

Rozdział 4-6

1. Zgodnie z Kodeksem Pracy, praca nocna oznacza (1 odp):

prace po godzinie 22:00

prace miedzy godzinami 23:00 i 05:00

- każda prace wykonywana nie krócej niż 7 kolejnych godzin włączając okres miedzy godzinami 24:00 a 05:00

prace obejmująca 8 godzin miedzy godz. 21:00- 07:00

każda prace, która obejmuje co najmniej 3 godziny pracy w porze miedzy 21:00-07:00

2. Które z wymienionych dolegliwości nie maja bezpośredniego związku z praca wykonywana w porze nocy (2 odp.):

zaburzenia snu

- bóle stawów

mikro drzemki

nerwice, depresje

-alergie

3. O jakiej porze w ciągu doby człowiek ma najbardziej obniżoną zdolność do pracy:

rano bezpośrednio po obudzeniu

w porze drugiego śniadania, czyli miedzy godzina 10:00 a 12:00

w porze obiadu miedzy 13:00 a 14:00

wieczorem miedzy 21:00 a 23:00

- w środku nocy w godzinach 01:00 - 03:00

4. Gdzie w organizmie człowieka jest zlokalizowany zegar biologiczny (1 odp.):

w szyszynce

w móżdżku

- w podwzgórzu

w siatkówce oka

w nadnerczach

5. Które z wymienionych cech pracownika są najkorzystniejsze ze względu na lepsza tolerancje pracy zmianowej (1 odp.):

wiek powyżej 50 lat, kobieta, osobowość neurotyczna

wiek do 45 lat, chronotyp poranny, dowolna pleć

mężczyzna, wiek do 45 lat, cierpiący na bezsenność

mężczyzna, chronotyp wieczorny, łatwo zasypiający i z małymi wymaganiami co do długości snu

- wiek do 40 lat, mężczyzna, chronotyp wieczorny, alergik

Rozdział 4-7

1. Podaj, z jakich receptorów otrzymujemy informacje o ruchach ciała w ciemności lub przy zamkniętych oczach (1 odp.):

pierścieniowo spiralnych w mięśniach szkieletowych

- receptorów w ścięgnach i torebkach stawowych

receptorów skóry

receptorów narządu równowagi w uchu wewnętrznym

z wszystkich powyższych

2. Proprioreceptory zwane receptorami czucia głębokiego dostarczają informacji o (1 odp.):

zmianach w środowisku zewnętrznym

zmianach w środowisku wewnętrznym

-stanie napięcia mięśni, ruchu i pozycji ciała

przestrzeni i kontrastach

nowych bodźcach pojawiających się w otoczeniu

3. O narastającej sile bodźca w otoczeniu organizm jest informowany przez:

-zwiększenie pobudliwości receptora

-wzrost częstotliwości potencjałów elektrycznych wysyłanych z receptorów droga nerwowa do mózgu

pobudzenie większej ilości jednostek fizjologicznych czucia

zwiększenie szybkości przekazu impulsu w nerwie

tylko b i c prawdziwe

4. Wskaz niesłuszne twierdzenie (1 odp.):

receptory dotyku w skórze adaptują się bardzo szybko i nie odczuwamy działania bodąca

receptory siatkówki oka przystosowują się bardzo wolno do ciemności

receptory węchu przystosowują się bardzo szybko

- receptory bólowe nie przystosowują się i odczuwamy stale ból

receptory w jamie ustnej nie przystosowują się do bodźców termicznych, mechanicznych

5. Sumowane działanie rożnych bodźców środowiska o dużym natężeniu powoduje (1 odp.):

zanik zdolności odbioru informacji

uniemożliwia wykonanie zadania

- utrudnia utrzymanie pozycji ciała

zwiększa zużycie energii przez organizm

obciąża ośrodkowy układu nerwowy i przyspiesza pojawienie się zmniejszenia percepcji

6. Adaptacja receptora na długotrwałe działanie bodźca progowego polega na (1 odp.):

-szybkim zmęczeniu receptora

wzroście wrażliwości receptora

zmniejszeniu częstości impulsów aż do ich zaniku pomimo trwania bodźca

wydłużeniu czasu reakcji, tj. od momentu pobudzenia receptora do wywołania czynności

osłabieniu lub wyłączeniu z czynności komórki nerwowej w mózgu

7. Odbiór czucia skórnego ulega osłabieniu lub zanika w skutek (1 odp.):

ucisku mechanicznego na skórę

-pracy w rękawiczkach lub ubraniu izolującym

oziębieniu skóry kończyny

przegrzaniu skóry

uszkodzeniu skóry, np. skaleczenie, przecięcie powłoki skórnej

8 Nocyceptory (receptory bólów są to nagie zakończenia nerwowe w skórze, błonach śluzowych jamy ustnej, rogówce oka, w żołądku, a bodźcem specyficznym do ich pobudzenia jest tylko (1 odp.):

energia mechaniczna

energia cieplna

energia chemiczna

energia elektryczna

- brak bodźca specyficznego

9. Wskaz rodzaj energii odbieranej ze środowiska, na która człowiek nie posiada receptorów i nie ma doznań czuciowych w wyniku, czego grozi mu uszkodzenie ciała (1 odp.):

chemicznej

termicznej

mechanicznej

-elektromagnetycznej o dl. fali 370-700 nm.

promieniowania jonizującego

---