ROZWIAZANIE ZADANIA PRAKTYCZNEGO - stolarz
Tytuł projektu: ,, Projekt oceny i analizy stanowiska pracy stolarza pod względem wymagań bhp i ergonomii oraz oceny ryzyka zawodowego na tym stanowisku, jak i działań ograniczających zagrożenia”.
Założenia do projektu:
pomieszczenie o powierzchni 700m2 oraz wysokości 5m,
sześciu mężczyzn wykonuje pracę w systemie jednozmianowym od godz. 700
do 1500,
do ich obowiązków należy przeszywanie wyrobów oraz obsługa maszyn stolarskich,
maszyny stolarskie: pilarka tarczowa, frezarka dolnowrzecionowa
i górnowrzecionowa, szlifierka taśmowa do drewna,
materiał obrabiany to twarde, suche drewno dębowe i bukowe,
przenoszone wyroby o masie do 10 kg nie stwarzają zagrożeń wypadkowych,
natężenie oświetlenia/wskaźnik równomierności 550 lx/0,70,
pył drewna twardego 0,4 mg/m3,
poziom natężenia dźwięku w odniesieniu do 8 godz. ekspozycji LEX,8h = 95 dB,
oświetlenie mieszane: naturalne, sztuczne,
temperatura pomieszczenia pracy 18o C,
powierzchnia podłogi gładka, równa, nieśliska.
3. Wymagania dotyczące bhp i ergonomii dla stanowiska stolarza:
czas pracy 8 godz./dobę,
stolarze powinny być zabezpieczeni w środki ochrony indywidualnej oraz odzież
i obuwie robocze,
w pomieszczeniu powinno przypadać na jednego pracownika 2m2 wolnej powierzchni, a wysokość pomieszczenia powinna wynosić min. 3,3m, podłoga gładka równa, nieśliska, oznakowane wyjścia ewakuacyjne, prawidłowo oświetlone
min. 500 lx, ogrzewane (temperatura min. 140C) i z wymaganą wentylacją, kącik socjalny, apteczka pierwszej pomocy,
pomieszczenia higieniczno-sanitarne zgodne z wymaganiami,
prawidłowy stan techniczny obrabiarek, powinny być wyposażone w zespoły urządzeń zaciskowych i dociskowych, w celu zabezpieczenia obrabianego materiału przed przypadkowym odrzutem lub wyrzutem,
pracownicy obsługujący obrabiarki, w których pod wpływem sił skrawania może nastąpić odrzucenie lub wyrzucenie obrabianego materiału, powinni wykonywać pracę przy takich obrabiarkach poza strefą zagrożoną odrzutem lub wyrzutem,
stolarze mają obowiązek stosować nakrycie głowy całkowicie zakrywające włosy oraz odzież roboczą bez odstających i luźno zwisających części,
pracownicy mają wykonywać pracę zgodnie z instrukcją bhp oraz DTR lub instrukcją obsługi,
pilarki powinny być wyposażone w osłony piły,
przy ręcznym posuwie materiału powinny być stosowane prowadnice ciętego materiału,
przy zmechanizowanym posuwie należy stosować urządzenia podające
i odbierające,
przy cięciu materiałów o małych wymiarach oraz w końcowej fazie cięcia wzdłużnego do dosuwania przedmiotu do piły pilarki należy stosować odpowiednie popychacze,
pilarki tarczowe do wzdłużnego cięcia drewna lub płyt powinny być wyposażone w nastawny klin rozszczepiający, Dopuszcza się mocowanie górnej osłony tarczy piły na klinie, gdy średnica zewnętrzna tej tarczy nie przekracza 315 mm,
pilarki tarczowe wzdłużne, górnowrzecionowe z posuwem zmechanizowanym powinny być wyposażone na całej szerokości w: - dwa rzędy zapadek przeciwodrzutowych, - osłonę ochronną do wychwytywania drobnych odpadów, zainstalowaną prze zapadkami przeciworzutowymi,
niedopuszczalne jest hamowanie obrotów tarczy piły pilarek tarczowych poprzez boczne dociskanie jej kawałkiem drewna lub innym materiałem,
podczas obsługi frezarek dolnowrzecionowych osłony powinny całkowicie zakrywać niepracujące części narzędzia, przy górnowrzecionowych osłona powinna całkowicie zakrywać uchwyt i część narzędzia,
przed przystąpieniem do czyszczenia, konserwacji lub naprawy obrabiarek wyłączyć napęd i zasilanie oraz zabezpieczyć je przed przypadkowym uruchomieniem. Po wykonanej naprawie nie uruchamiać maszyny bez zezwolenia przełożonego.
4. Ocena bhp na stanowisku stolarza:
natężenie oświetlenia oraz wskaźnik równomierności o wartości 550 lx/0,7
w pomieszczeniu stolarni spełnia wymagania normy PN EN 12464-1:2002,
pyły drewna twardego (dębu, buku) - czynnik rakotwórczy, NDS nie zostało przekroczone,
poziom natężenia dźwięku w odniesieniu do 8 godz. ekspozycji - LEX,8h = 95 dB przekracza dopuszczalne normy o 10 dB,
wysokość pomieszczenia (5 m) jest odpowiednia,
temperatura pomieszczenia pracy - odpowiednia,
posadzka w stolarni nie stwarza możliwości poślizgu.
5. Wykaz zagrożeń na stanowisku stolarza:
fizyczne: prąd elektryczny, hałas, drgania mechaniczne, urazy mechaniczne, niewłaściwy mikroklimat, pożar i/lub wybuch, urazy związane
z przemieszczaniem się pracownika, zagrożenia związane z podnoszeniem
i przenoszenie ciężarów,
chemiczne: pyły,
psychofizyczne: stres, obciążenia fizyczne, monotonia.
Biologiczne: wirusy, grzyby.
Do czynników szkodliwym zliczamy: hałas, wibracje, niewłaściwy mikroklimat, pyły, wirusy, grzyby.
Do czynników niebezpiecznych należą: porażenie prądem elektrycznym, urazy mechaniczne i związane z przemieszczaniem się pracownika, pożar i/lub wybuch.
6. Ocena ryzyka zawodowego metodą PHA:
Lp |
Zagrożenia |
Przyczyny zagrożeń |
Skutki zagrożeń |
S |
P |
R |
Sposób poprawy |
1 |
Prąd elektryczny |
Uszkodzona izolacja, nieosłonięte części maszyny będące pod napięciem |
Poparzenia, śmierć |
4 |
1 |
4 |
Bieżąca kontrola stanu izolacji, pomiary skuteczności zerowania i rezystencji |
2 |
Urazy mechaniczne |
Nieosłonięta części wirujące i elementy napędu maszyny, odprysk obrabianego materiału |
Skaleczenia ciała, uszkodzenie oka |
2 |
2 |
4 |
Stosowanie środków ochrony indywidualnej, instrukcja bhp, urządzenia ochronne maszyn, uwaga |
3 |
Pożar i/lub wybuch |
Używanie otwartego ognia, zwarcie instalacji elektrycznej |
Oparzenia, zatrucia tlenkiem węgla |
4 |
2 |
8 |
Bezwzględny zakaz używania otwartego ognia, przeglądy stanu izolacji przewodów elektrycznych, szczególna uwaga |
4 |
Działanie pyłów |
Podczas obróbki materiałów, w tym drewna twardego |
Uczulenia, pylica płuc |
3 |
2 |
6 |
Skuteczna wentylacja, ochrona dróg oddechowych podczas obróbki drewna twardego |
5 |
Obciążenie układu kostno-stawowego |
Zła pozycja przy pracy, złe usytuowanie płaszczyzny pracy, podnoszenie nadmiernych ciężarów |
Zmęczenie, zwyrodnienia układu kostno-stawowego |
2 |
2 |
4 |
Powierzchnia i przestrzeń robocza zgodna z zaleceniami ergonomii, właściwe usytuowanie środków pracy, stosowanie przepisów i zasad transportu ręcznego |
6 |
Nadmierny hałas |
Pracujące maszyny, wentylatory, głośne rozmowy |
Zmęczenie, upośledzenie narządu słuchu oraz centralnego układu nerwowego |
3 |
3 |
9 |
Właściwy stan techniczny maszyn i wentylatorów, konserwacja maszyn |
7 |
Niewłaściwy mikroklimat |
Niewłaściwa temperatura i wilgotność powietrza |
Złe samopoczucie, zmęczenie |
1 |
2 |
2 |
Utrzymywanie odpowiedniej temperatury i wilgotności powietrza w pomieszczeniu, zapobiegać przewiewom |
8 |
Nadmierny stres |
Duża odpowiedzialność za materiały i właściwe wykonanie zadania |
Nadmierna pobudliwość, zmęczenie |
1 |
2 |
2 |
Właściwe przygotowanie półproduktów, wsparcie ze strony majstra |
Poziom ryzyka zawodowego dla stanowiska stolarza jest średni, a więc poziom ryzyka do przyjęcia po weryfikacji, na stanowisku należy dokonać zmian.
7. Wykaz instrukcji, znaków bezpieczeństwa, odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej i zbiorowej:
niezbędne instrukcje:
obsługi maszyn stolarskich,
postępowanie w razie awarii lub pożaru,
udzielania pierwszej pomocy,
znaki bezpieczeństwa zastosowane w stolarni:
znaki ewakuacyjne,
oznakowanie głównego wyłącznika prądu,
miejsce umieszczenia gaśnicy,
odzież robocza:
ubranie robocze,
rękawice robocze,
nakrycie głowy,
środki ochrony zbiorowej:
wentylacja naturalna i mechaniczna,
osłony wirujących części maszyn,
urządzenia przeciwodrzutowe,
urządzenia przeciwzaciskowe (kliny rozczepiające),
środki ochrony indywidualnej:
fartuch ochronny skórzany,
półmaski przeciwpyłowe,
ochronniki słuchu,
okulary chroniące przed odpryskami.
8. Działania naprawcze i korygujące w celu poprawy warunków bhp na stanowisku stolarza:
działania techniczne: właściwe oświetlenie pomieszczeń i stanowisk pracy, ogrzewanie i wentylacja pomieszczenia pracy, prawidłowy stan techniczny maszyn
i narzędzi, stosowanie urządzeń ochronnych na napęd maszyny oraz posiadająca certyfikat bezpieczeństwa CE, właściwe wymiary pomieszczenia pracy, wymagane szerokości przejść pomiędzy stanowiskami i dojść do stanowisk,
działania organizacyjne: dopuszczenie do pracy osób z aktualnym szkoleniem wstępnym i okresowym oraz wymaganymi badaniami lekarskimi, przestrzeganie czasu pracy, pomiary czynników szkodliwych w środowisku pracy, zachowanie czystości i porządku, dokumentacja techniczno-ruchowa maszyny w języku polskim do wglądu pracownikom, wykonywanie okresowych przeglądów stanu technicznego maszyn i urządzeń oraz instalacji elektrycznej, przestrzeganie instrukcji bezpiecznego użytkowania maszyn i urządzeń,
środki ochrony zbiorowej: oznakowanie wyjść ewakuacyjnych, apteczka pierwszej pomocy w stolarni, stosowanie wentylacji miejscowej i ogólnej, stosowanie klinów rozszczepiających, urządzeń chroniących przed odrzutem, osłon na tarczach, przestrzeganie zakazu używania otwartego ognia,
środki ochrony indywidualnej: okulary ochronne, fartuch ochronny, półmaski przeciwpyłowe, ochronniki słuchu, okulary ochronne.
Tadeusz Jóskowski
4