Piramida potrzeb Maslowa
Idąc od dołu są to potrzeby:
potrzeby fizjologiczne niższego rzędu, potrzeby biologiczne, pierwotne (potrzeba snu, jedzenia)
potrzeby psychiczne- potrzeba bezpieczeństwa- potrzeba związana z rodziną i relacją matka-dziecko niezaspokojona potrzeba bezpieczeństwa prowadzi do deprywacji- oziębłość uczuciowa, lęki, zaburzenia zachowania
Potrzeba bezpieczeństwa należy do najważniejszych potrzeb psychicznych jej niezaspokojenie nie tylko powoduje doraźne przeżycia lękowe lecz także najczęściej prowadzi do zaburzeń układu nerwowego. O tym jakie dziecko przeżywa zagrożenia decyduje nie tylko sama sytuacja ale także stosunki dziecka ze środowiskiem oraz obraz tych stosunków widzianych przez dziecko
Kolejna potrzeba to potrzeba miłości- nie zaspokojenie tej potrzeby powoduje wolniejszy rozwój dziecka, stagnacje uczuciową, skłonność do izolacji większa skłonność do choroby.
skłonność do zachowań aspołecznych agresywnych
potrzeba szacunku i uznania- dziecko z zaspokojoną potrzebą szacunku łatwo nawiązuje kontakty z osobami z poza rodziny osobami dorosłymi i rówieśnikami w tym okresie kształtują się postawy szacunku do innych osób
Dziecko może postrzegać te osoby jako źródło przeżyć pozytywnych bądź negatywnych.
Nie zaspokojenie potrzeby szacunku i uznania powoduje że dziecko jest wymieszane bądź traktowane lekceważąco przez rówieśników. Brak zaspokojenia tej potrzeby może powodować i utrwalać problemy wychowawcze.
U małego dziecka ostatnia potrzeba, potrzeba samorealizacji, wyróżnia się aktywnością w zakresie poznania i działania dorośli powinni dawać dziecku rozumną swobodę i nie ograniczać samorealizacji zadań.
Aby dziecko się rozwijało w miarę swoich. Musi być zaspokojone fizycznie a potrzeby bezpieczeństwa zapewnione
Im dziecko jest starsze tym ważniejsza staje się społeczna ocena jego osoby a także jego zachowanie i osiągnięcia. Brak bezpieczeństwa i życzliwości ma ujemny wpływ na samopoczucie psychiczne i rozwój dziecka. Więź między rodzicami a opiekunami a dzieckiem zapewnia dziecku żywienie, opiekę ochronę, a także umożliwia przekazywanie umiejętności i wiedzy. Ta więź związana jest z przekazywaniem dziecku. Wieź rodzic dziecko, zapewniona jest przez
gotowość przywiązania się do znajomych osób stanowi ona podstawę ludzkich więzi.
wrodzone zworce zachowania zapewniają one funkcje podtrzymujące życie, funkcje ułatwiające kontakty społeczne (uśmiechanie) oraz wywołujące życzliwe zainteresowanie (wygląd dziecka, niemowlęcia)
Dziecięca więź polega na zależności dziecko szuka u osób zajmujących się nim bliskości ochrony i życzliwości. Dziecko przywiązuje się bezwarunkowo do tych osób które stają się mu bliskie. Dziecko dodatkowo wiążą z bliskim osobami dwie rzeczy: lęk przed rozłąką (lęk separacyjny) oraz obawa przed obcymi. Podstawą wychowania jest przywiązanie dziecka do rodziców opiekunów.
Rozwój więzi.
Dziecko w pierwszych latach swego życia przywiązuje się do tych osób które zaspakajają jego potrzeby fizyczne i psychiczne. W wieku od 6 do 12 miesięcy występuje u dziecka lęk przed rozłąką i obawa przed obcymi. Są to kwestie które dodatkowo wiążą dziecko z opiekunami. Więź między dzieckiem a opiekunami zapewnia zaspokojenie następujących potrzeb:
fizycznych, bliskości i bezpieczeństwa, życzliwego zainteresowania, uznania społecznego. Nasilenie poszczególnych potrzeb jest zróżnicowane i zmienia się w miarę rozwoju.
Potrzeby fizyczne
U niemowlęcia decydują o więzi żywienie i zabiegi higieniczne w okresie wczesnego i średniego dzieciństwa dziecko jest już samodzielne a zatem jest już w stanie samo zaspokoić te potrzeby ale w dalszym ciągu emocjonalnie jest zależne od opieki.
Potrzeba bliskości i bezpieczeństwa
U niemowlęcia jest zaspakajana przede wszystkim przez kontakt fizyczny. Dziecko potrzebuje opiekunów którzy są osiągalni natychmiast. Dziecko w okresie późnego dzieciństwa musi mieć pewność że w każdej chwili może mieć kontakt z obiektami przywiązania.
Potrzeba życzliwego zainteresowania i uznania społecznego:
Niemowle przekonuje się o życzliwości dzięki wymianie czułości i zabawą. Dla małego dziecka ważną formą życzliwego zainteresowania są wspólne doświadczenia z obiektami przywiązania. Dla dziecka uczęszczającego do szkoły ważne będzie zainteresowanie ze strony dorosłych i rówieśników. Przywiązanie to długotrwały emocja lny związek z konkretną osobą. To prototyp wszystkich późniejszych bliskich związków. Więź ta charakteryzuje się następującymi cechami:
selektywność- skupienie się na konkretnej osobie która wywołuje zachowanie przywiązania w sposób i w zakresie niespotykanym w relacjach z inną osobą
Psychologia rozwojowa
Psychologia dziecka Rudolf Shaffer więzi są opisane
poszukiwanie fizycznej bliskości polega ona na staraniu się o utrzymanie bliskości z obiektem przywiązania
Komfort i bezpieczeństwo wynikają one z osiągnięcia bliskości
lęk separacyjny pojawiający się wtedy gdy więź zostaje zerwana i nie możliwe jest uzyskanie bliskości.
Trudności w funkcjonowaniu psychospołecznym dzieci- perspektywa teorii przywiązania.
Rodzina spostrzegana jest jako jeden z powodów wywołujących patologiczne.
Za przyczynę trudności w funkcjonowaniu człowieka uznaje się rodzinę. Jedną z propozycji poszukiwania przyczyn patologii jest jakość przywiązania we wczesnym dzieciństwie
Styl przywiązania wyniesiony z rodziny macierzystej ma nie tylko wpływ na przebieg komunikacji między małżonkami ale modyfikuje także wzory samo ujawniania się prezentowane wobec innych osób, z którymi ludzie pozostają w bliskich związkach. Okres wczesnego dzieciństwa ma swoje przełożenie na życie dorosłe.
Opisane zostały na początek trzy typy przywiązania. Styl B- bezpieczny A- lękowo-ambiwalętny C- unikający.
Trochę później zostaje opisowany styl 4- zdezorganizowany, zdezorientowany
Styl ten nazwany został stylem patologicznym.
Styl B- bezpieczny.
Osoby o bezpiecznym typie przywiązania charakteryzują się wyższym poziomem samo ujawniania czują się lepiej w kontakcie z innymi ludźmi, częściej odwzajemniają uczucia i oczekiwania innych osób mają skłonność do udzielania większej ilości informacji o sobie w stosunku do osób o unikającym i lęko-ambiwalentym stylu przywiązania
Definicja teorii przywiązania.
teorią przywiązania nazywamy sposób tworzenia silnych afektywnych więzi z ważnymi bliskimi, znaczącymi osobami ale osoby te muszą być osobami bliskimi znanymi dziecku.
Jest to sposób wyjaśniania form dysstresu emocjonalnego zaburzeń osobowości zaburzeń w funkcjonowaniu społecznym których przyczyną są niekorzystne więzi z innymi.
W kształtowaniu się stylu przywiązania jakość relacji przywiązaniowych ma większe znaczenie niż stopień i intensywność relacji.
Przez jakość relacji przywiązania rozumie się dostępność i wrażliwość matek na potrzeby które sygnalizuje dziecko.
Wykorzystując stopień dostępności matki oraz stopień jej wrażliwości wyodrębniono trzy podstawowe style przywiązania:
Styl B
Styl bezpieczny cechuje się zaufaniem dziecka do obiektu przywiązania. oparty jest na doświadczeniu jego dostępności ujawnianiu przez obiekt wrażliwości w sytuacjach zagrażających poczuciu komfortu. Na każdy sygnał dziecka jest reakcja osoby na której dziecko może polegać.
Styl A
Styl lękowo-ambiwalenty kształtuje się w toku doznawania przez dziecko niepewności co do dostępności obiektu przywiązania. Wówczas u dziecka występuje niepokój, czujność. Dziecko ma obniżone poczucie bezpieczeństwa. Odczuwa silny lęk przed rozstaniem, a także złość z powodu braku pewności czy można liczyć na obiekt przywiązania. Styl A to styl w którym dziecko nie jest pewne swojego opiekuna.
Typ C
unikający kształtuje się w toku doświadczania przez dziecko, niedostępności obiektu przywiązania. Występują tutaj mechanizmy obronne związane z zaburzeniami emocjonalnymi. Obiekt przywiązania jest tutaj niedostępny.
Typ D
zdezorganizowany, zdezorientowany. Dziecko nie wie na kogo może liczyć w sytuacji niepewnej. Dziecko jest zdezorientowane. Dziecko to nie może liczyć na swoich rodziców jest przez nich źle traktowane. Jest to więź patologiczna i może być powodem pogłębiającej się patologii dziecka. Dziecko jest źle traktowane przez rodziców.
Istotne Teoria przywiązania !!!
Lęk który występuje w rodzinie i lęku występujące w szkołach.
FAS
Alkoholowy efekt płodowy- FAR
Fas +Fae dotyczą jednak nie tylko dzieci których matki cały okres ciąży piły alkohol. Każda nawet najmniejsza ilość alkoholu z łatwością przenika
Alkohol źle wpływa na rozwój człowieka kobiety w ciąży.
Dane wskazują że zespół ten może występować częściej niż zespół Downa. Jednak brak
Między 2 a 10 rokiem życia pojawiają się charakterystyczne cechy u dzieci z fas: dotyczą one przede wszystkim zmian w wyglądzie twarzy małe szcze
Dzieci z Fas mają niską wagę urodzeniową.
Opóźnienia rozwojowe
Większość dzieci z Fas mają niższy poziom rozwojowy, występują opóźnienia rozwojowe.
- Dzieci mają kłopoty z pamięcią, wykazuje brak poczucia czasu.
Niemowlęta mają problemy z czuciem, nadwarazliwość na dotyk, zbyt mocne albo małe napięcie mięśniowe.
Deficyty drugorzędowe- problemy psychiczne,
Lekarze rodzinni dokonują wczesnej diagnozy Fas.