ROCZNY PLAN PRACY DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZEJ

,,MALI ODKRYWCY”

„Dziecko, bawiąc się,

doznaje po raz pierwszy w życiu

radości twórcy i władcy.”

(Antoni Kępiński)

WPROWADZENIE

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego uwzględnia treści dla wszechstronnego rozwoju dziecka. Znajdujemy tam także zagadnienia związane z przyrodą nieożywioną i dziecięcymi eksperymentami w dziedzinie techniki. Oczywistym jest, że należy wzmocnić działania edukacyjne oparte na dziecięcych eksperymentach i zabawach dydaktycznych o charakterze badawczym. Wymaga to specyficznej organizacji czasu dziecka, co nasunęło nam pomysł stworzenia schematu rocznego oddziaływania w systemie zajęć dodatkowych. Cykl oddziaływań edukacyjnych w takiej formie miałby za zadanie utrwalenie i pogłębienie dziecięcych doświadczeń na podłożu wcześniej zdobytych umiejętności.

WSTĘP

Dziecko żyje w społeczeństwie cywilizacji technicznej, co stwarza wiele okazji do zaspokojenia naturalnej potrzeby poznawczej. Zgodnie z badaniami psychologii rozwojowej, przedszkolak wchodzi w drugi etap pytań, które najczęściej zaczynają się od słów: dlaczego?, czemu? Zatem, odkrywanie świata poprzez zabawy badawcze i zabawy dydaktyczne o charakterze badawczym są najlepszą formą, jaką dorośli mogą dziecku zaoferować dla zaspokojenia jego naturalnej ciekawości. Takie zabawy stanowią podstawę wielokierunkowego rozwoju dziecka. I chociaż niektóre eksperymenty zahaczają o dziedziny pozornie trudne, takie jak fizyka lub chemia, to dają dziecku okazję do odkrywania i zgłębiania fascynującego świata przyrody i techniki, umożliwiają zdobywanie informacji, które stają się fundamentem dla nowych, dziecięcych idei. Wszak wiedza i umiejętności zdobywane we wczesnym dzieciństwie mogą stać się pomostem do wiedzy oferowanej na kolejnych szczeblach edukacji. Poniższe opracowanie będzie realizowane jako cykl zajęć skorelowany z zagadnieniami wychowania przedszkolnego, ponieważ jest spójny z Podstawa Programową Wychowania Przedszkolnego.

CELE:

• Umożliwienie obserwacji zjawisk przyrodniczych i przeprowadzania prostych eksperymentów.

• Zdobywanie umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych i ich opisu.

• Rozwijanie umiejętności dostrzegania, rozpoznawania i opisywania ekosystemów, różnych gatunków roślin i zwierząt.

• Rozwijanie umiejętności posługiwania się prostym sprzętem badawczym i laboratoryjnym.

• Rozbudzanie wrażliwości na problemy środowiska przyrodniczego.

• Poszerzanie wiadomości dotyczących ochrony środowiska.

• Kształtowanie przyzwyczajenia do aktywnego uczestnictwa w działaniach na rzecz ochrony przyrody.

• Aktywizowanie wewnętrznej motywacji dziecka do podejmowania wysiłku umysłowego.

• Budzenie pasji samodzielnego aktualizowania wyobrażeń.

• Podsycanie ciekawości, zdziwienia i ochoty poznawania.

• Dostarczanie okazji do radości odkrywania i rodzenia się ambicji.

• Doskonalenie umiejętności komunikowania się i pracy w grupie.

• Wdrażanie do zachowani bezpieczeństwa podczas zabaw badawczych, kontakcie z prądem i użytkowaniem narzędzi laboratoryjnych.

Obszar edukacyjny	Treści programowe	Czas realizacji	Grupy wiekowe
Woda i jej stany skupienia	Zapoznanie z rolą wody w przyrodzie i gospodarce człowieka. Zapoznanie z obiegiem wody w przyrodzie. Zabawy badawcze ukazujące różne postacie wody w przyrodzie: proces topnienia i zamarzania wody, pływanie i tonięcie ciał, parowanie i skraplanie się pary. Dostrzeganie możliwości rozpuszczalności substancji w wodzie. Zanieczyszczenia wody i ich wpływ na życie w środowisku. Konkurs plastyczny „W krainie wody” - ekspozycja prac plastycznych z materiałów niekonwencjonalnych (odpadów). „Niebieski Dzień” w przedszkolu, czyli obchody Światowego Dnia Wody.	Cały rok Cały rok Cały rok Cały rok Cały rok Marzec 2013 22.03.2013	Wszystkie nauczycielki ,,Krasnale” i ,,Delfiny” Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki …..
Przyroda ożywiona i nieożywiona	Założenie w sali kącików przyrody: kącik przyrody ożywionej - hodowanie roślin doniczkowych, sianie ziół nowalijek, kwiatów, warzyw; kącik przyrody nieożywionej - gromadzenie eksponatów znalezionych podczas wycieczek i spacerów. „W świecie zwierząt” - konkurs plastyczno - techniczny na wykonanie wybranego zwierzątka dowolną techniką. Uświadamianie konieczności dokarmiania ptaków. Wzbogacanie wiedzy na temat zagrożeń wobec zwierząt. Spotkanie z przedstawicielami Ligi Ochrony Przyrody. Spacery i wycieczki do parku, lasu i na łąkę - poznanie charakterystycznej roślinności oraz mieszkających tam zwierząt. Wzbogacanie kącików przyrody o aktualne okazy w każdej porze roku. Poznawanie różnych gatunków drzew występujących w pobliżu przedszkola.	X-XI 2012 Cały rok Październik 2012 XII-II 2012/2013 Styczeń 2013 Cały rok Cały rok Cały rok	Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki ….. Wszystkie nauczycielki ……. Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki
Powietrze	1. Ukazanie roli powietrza dla życia ludzi, zwierząt i roślin (oddychanie, spalanie energii): poznanie podstawowego składu chemicznego powietrza i jego znaczenia (tlen, azot, dwutlenek węgla) proces fotosyntezy w życiu roślin 2. Badanie niektórych cech fizycznych powietrza: ,,Jak wygląda powietrze w lustrze?” - określanie barwy, smaku i kształtu powietrza; ,,Kolorowe baloniki” - określanie ciężaru powietrza; ,,Magiczna szklanka” - określanie ciśnienia powietrza; ,,Co jest szybsze?” - ukazanie wpływu powietrza na to, jak poruszają się przedmioty; ,,Powietrze jest wszędzie” - badanie materialności powietrza. 3. Zapoznanie dzieci z mechanizmem powstawania wiatru, jego różnymi rodzajami. Wskazanie roli, jaką wiatr odgrywa w przyrodzie i gospodarce człowieka - przenoszenie nasion roślin, elektrownie wiatrowe wytwarzające prąd. Przedstawienie negatywnych cech siły wiatru - powstawanie wichur, huraganów i tornad. 4. Z której strony wieje wiatr? - konstruowanie wiatrowskazu, kształtowanie umiejętności obserwowania ruchu wiatrowskazu. 5. Wdrażanie do twórczego i samodzielnego eksperymentowania, rozwijania pomysłowości i kreatywności poprzez zorganizowanie wystawy technicznej ,,Super szybowiec - jak on lata?” 5. Badanie temperatury powietrza. Wyposażenie sal przedszkolnych w termometry na zewnątrz i wewnątrz budynku. Stworzenie tabeli temperatury - odczytywanie i zapisywanie wskazań termometra. 6. Badanie czystości powietrza - doświadczenie ,,Pokrywki z wazeliną. Poznanie źródeł zanieczyszczenia powietrza (uprzemysłowienie, przemysł energetyczny, transportowy, przyczyny naturalne). Zwrócenie uwagi na źródła zanieczyszczeń powietrza w najbliższej okolicy. 7. Ukazanie skutków zanieczyszczeń powietrza: kwaśny deszcz, dziura ozonowa, efekt cieplarniany - starsze grupy. 8. Przygotowanie inscenizacji teatralnej o tematyce ekologicznej ukazującej przyczyny i skutki zanieczyszczeń. 9.. Zapoznanie ze skutecznymi sposobami ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami. Zorganizowanie między przedszkolnego konkursu plastycznego pt. ,,Dzień bez samochodu”.	Cały rok Wiosna, 2013 Cały rok XI 2012 XI 2012 Kwiecień 2013 Cały rok X-XI 2012 Zima, wiosna Cały rok Cały rok 22.04.2013 Maj/czerwiec 2013	Wszystkie nauczycielki 5- i 6-latki 5- i 6-latki Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki 5- i 6-latki …… Wszystkie nauczycielki 5- i 6-latki Wszystkie nauczycielki 5- i 6-latki 4-latki ,,Misie” i ,,Zajączki” ………
Zmysły	1. Nabywanie umiejętności różnicowania smaku (słodki, gorzki, słony, kwaśny itp.), gromadzenie doświadczenia o potrawach, wdrażanie do akceptacji nowych smaków poprzez zabawy badawcze ze smakiem ,,Czy wiesz, co jesz?”: Wykrywanie cukrów w owocach i warzywach. Dlaczego fast-foody są niezdrowe? Kontrastowe smaki. Kraina soków. Opisywanie intensywności smaku - ,,Cukier w herbacie”. 2. Gromadzenie doświadczeń węchowych oraz budowanie wiedzy na temat otaczającego świata poprzez hodowlę ziół, wzbogacanie kącików przyrodniczych w zestawy naturalnych kompozycji zapachowych: trawy, mchu, kory, suszonych grzybów, kwiatów, liści, warzyw i owoców. 3. Stymulowanie percepcji węchowej poprzez zabawy badawcze pozwalające na różnicowanie intensywności zapachów, rozpoznawanie lokalizacji zapachu, kojarzenie zapachu z sytuacją pozwalającą na wyczucie zagrożenia i zapewnienie bezpieczeństwa. 4. ,,Wszystko gra” - samodzielne wykonywanie instrumentów z różnych materiałów, ćwiczenie wrażliwości słuchowej. 5. Ukazanie negatywnego wpływu hałasu na zdrowie człowieka. Badanie wrażliwości słuchu człowieka, porównywanie natężenia różnych dźwięków. 6. Angażowanie zmysłu wzroku do aktywnego wzbogacania wiedzy o otaczającym świecie, identyfikowaniu rzeczy i osób, spostrzeganiu i rozróżnianiu kolorów, światła, kształtów, wielkości i faktury przedmiotów. Zabawy badawcze i eksperymenty ze światłem - Jak biegnie światło? Dlaczego jest dzień i noc? Jak powstają cienie? Odbijanie, zagięcie, załamanie i rozpraszanie światła. Barwy światła, czyli jak powstaje tęcza? Zabawy badawcze z kolorami - Kolory jesieni, czyli dlaczego liście zmieniają kolor? Mieszanie barw. Wykorzystanie zdobytych wiadomości i umiejętności do skonstruowania peryskopu, lornetki oraz kompasu. Zorganizowanie wycieczki terenowej. Włączenie różnych grup przedszkolnych w czynne obserwowanie otaczającej przyrody z wykorzystaniem lupy, lornetek, peryskopu. Badanie właściwości zgromadzonych materiałów przyrodniczych z wykorzystaniem mikroskopu. Podsumowanie wiadomości z zakresu ekologii poprzez zagadki, konkursy, zabawy i gry terenowe. 7. Wykorzystanie zmysłu dotyku do poznania doznać termicznych, rozpoznawania i rozróżniania wszelkich struktur powierzchniowych, rozpoznawania naturalnych okazów przyrodniczych: Zabawy badawcze z ziemią, poznanie właściwości skał, minerałów, surowców i bogactw naturalnych.	Cały rok Cały rok Cały rok Cały rok Cały rok Cały rok X-XI 2012 Wiosna 2013 Maj/czerwiec 2013 Cały rok	Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki 5- i 6-latki Wszystkie nauczycielki 5 i 6-latki
Elektryczność i magnetyzm	1. Kształtowanie świadomości na temat istnienia siły grawitacji. Eksperymentowanie z ruchem ciał materialnych ,,Dlaczego wszystko spada?” 2. Zabawy badawcze sprawdzające działanie magnesu - przyciąganie i odpychanie, siła magnetyczna a odległość, pole magnetyczne, jak zrobić magnes. 3. Poznanie właściwości prądu - elektryzowanie przedmiotów, przyciąganie i odpychanie, ładunek elektryczny przedmiotu, przewodniki i izolatory, tworzenie błyskawic. 4. Wdrażanie do bezpiecznego korzystania z energii elektrycznej. Warsztaty ,,Pstryczek Elektryczek”. 5. ,,Dzień bez prądu” - kształtowanie nawyku oszczędzania energii elektrycznej.	Cały rok Cały rok Cały rok Luty 2013 Luty 2013	Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki Wszystkie nauczycielki …….. ……..
	Konkurs wewnątrzprzedszkolny ,,Moje własne doświadczenie” podsumowujący działania badawcze przedszkolaków.	Czerwiec 2013	………..

---