Alkoholizm

Upojenie - zatrucie alkoholowe, które określa się również jako upicie zwykłe, stanowi naturalną reakcję organizmu, w szczególności ośrodkowego układu nerwowego na alkohol etylowy. Alkohol ten jest przyjmowany drogą doustną w postaci wódek, win, piwa innych podobnych napojów.

Tradycyjnie wyróżnia się w upojeniu zwykłym 3 fazy, zwane również stadiami:

1. Faza podchmielenia, czyli ekscytacji, w której obserwuje się wzmożoną aktywność przy obniżonej jednak precyzji ruchów, zmniejszenie krytycyzmu i zdolności logicznego, przyczynowego myślenia oraz pewną nieadekwatność w reakcjach uczuciowych i zachowaniu się,

2. Faza właściwego upojenia, w której w której występuje chwiejny chód, bełkotliwa mowa, tendencja do rezonerstwa (myślenie, które utraciło ukierunkowanie na cel i do niczego nie prowadzi), posługiwanie się banalnymi frazesami, dalsze zmniejszenie krytycyzmu i zdolności logicznego, przyczynowego myślenia oraz pogłębienie nieadekwatności w reakcjach uczuciowych i zachowaniu się. W fazie tej występuje również cały szereg innych objawów, które łącznie określane są mianem „zachowania się pijaków”,

3. Faza głębokiego upojenia, zwana również porażenną, w której występują stopniowo pogłębiające się zaburzenia świadomości, zahamowania ruchowe i wreszcie sen, który może przejść w śpiączkę.

Upojenie zwykłe w fazie podchmielenia, a zwłaszcza w początkowym okresie właściwego upojenia, może przybierać bardzo różnorodne postacie, których rodzaj w dużym stopniu zależy od cech osobowości, konstytucji oraz stanu ośrodkowego układu nerwowego. Do najczęstszych postaci upojenia zwykłego należą:

1. Postać euforyczna, którą charakteryzuje podwyższenie nastroju, gadatliwość, nadmierny optymizm, tendencja do chwalenia się i usiłowanie imponowania innym.

2. Postać maniakalna, w której na pierwszy plan, obok podwyższenia nastroju, występuje znaczne pobudzenie ruchowe, przyspieszenie biegu myślowego, nastawienie wielkościowe oraz w wypadkach przeciwstawiania się innych osób, tendencja do agresji słownej, a nawet fizycznej.

3. Postać depresyjna z tendencją do płaczu, ubolewaniem nad swoim losem, widzeniem wszystkiego w czarnych barwach. Nastrój jest obniżony.

4. Postać dysforyczno-eksplozywna, w której dominuje, obok nieznacznego obniżenia nastroju, drażliwość, uczucie wewnętrznego niepokoju i braku czegoś nieokreślonego, złośliwe nastawienie w stosunku do otoczenia, skłonność do gwałtownych wybuchów gniewu z tendencją do niszczenia przedmiotów (np. Demolowania mieszkania).

5. Postacie histeryczne (histeryczne reakcje na alkohol), których jest cały szereg, łączy je demonstracyjność, teatralność zachowania się, chęć wywołania zainteresowania otoczenia a  nawet sensacji.

Nietolerancja alkoholu - pojawia się, gdy poziom dehydrogenazy alkoholowej - enzymu metabolizującego alkohol jest za niski

Alkoholizm nawykowy - harakteryzuje się przede wszystkim istnieniem uzależnienia psychicznego od alkoholu oraz utratą kontroli picia, po pewnym okresie dołącza się również pewne uzależnienie somatyczne, które nie osiąga jednak zbyt dużego nasilenia i nie wysuwa się na pierwszy plan.

Uzależnienie psychiczne od alkoholu początkowo polega na tym, że w stanach trzeźwości występują objawy abstynenckie (głodu alkoholowego) odczuwane jako stany, w których „czegoś” brakuje do tego by czuć się dobrze. Stany te można określić jako poczucie „ dyskomfortu psychicznego”. W bardziej jednak zaawansowanym alkoholizmie nałogowym w stanach trzeźwości występuje już wyraźnie obniżenie nastroju połączone często z dużą drażliwością i niecierpliwością, które subiektywnie jest bardzo przykro odczuwane. Wszystkie te objawy doraźnie likwiduje wypicie alkoholu.

Utrata kontroli picia występująca w alkoholizmie nałogowym polega na tym, że po rozpoczęciu picia (po przysłowiowym pierwszym kieliszku) następuje nieprzerwane już picie aż do stanu głębokiego upojenia lub niemożności uzyskania alkoholu.

Rozpoczynające sie w alkoholizmie nałogowym pewne uzależnienie somatyczne manifestuje się przede wszystkim występowaniem objawów przepicia, określanych również jako „kociokwik” („kac”, „Katzenjammer”), które stanowią specyficzny rodzaj zespołu abstynenckiego.

Drżenie rąk jako objaw uzależnienia somatycznego, będące elementem zespołu abstynenckiego, w alkoholizmie nałogowym występuje jedynie sporadycznie i to przeważnie po kilka dni trwającym intensywnym piciu alkoholu. Mija ono zresztą bardzo szybko i u alkoholików nałogowych nie jest czynnikiem powodującym przymus picia, a ściślej niemożność powstrzymywania się od rozpoczęcia picia.

W alkoholizmie nałogowym początkowo występuje zwiększenie tolerancji alkoholu, tzn. Potrzeba znacznie większej dawki alkoholu do wywołania głębokiego upojenia zwykłego niż występuje to przeciętnie. Stopniowo tolerancja ta ulega zmniejszeniu i w stadium przejścia alkoholizmu nałogowego w przewlekły do wywołania upojenia zwykłego potrzebna jest coraz mniejsza dawka alkoholu.

Objawy:

- pije i nie może przestać

- niepamięć wsteczna

Alkoholizm przewlekły - charakteryzuje się, poza uzależnieniem psychicznym od alkoholu i utratą kontroli picia, narastającym uzależnieniem somatycznym, zmniejszoną tolerancją alkoholu, typowymi zmianami w narządach wewnętrznych i układzie nerwowym oraz pogłębiającą się degradacją psychiczną.

Uzależnienie psychiczne od alkoholu i utrata kontroli picia przedstawiają sie w alkoholizmie przewlekłym podobnie jak w alkoholizmie nałogowym, są one jednak znacznie bardziej nasilone. Uzależnienie somatyczne zaś, poza tym, że występuje zawsze, stopniowo narasta i zmienia się jakościowo.

Najczęstszym zespołem objawów abstynenckich, którym manifestuje się uzależnienie somatyczne, są występujące rano nudności i wymioty oraz wybitne drżenie rąk. Objawy te są nie tylko subiektywnie nieprzyjemne, ale również w wypadkach bardzo dużego nasilenia uniemożliwiają rozpoczęcie jakiejkolwiek pracy.

Obok drżenia rąk, które może występować nie tylko rano, jako objawy abstynenckie pojawiające się przy obniżeniu się stężenia alkoholu we krwi, często występują również drżenie powiek i języka oraz skurcze mięśniowe. Niekiedy znów na pierwszy plan wysuwają się zwyżki ciśnienia krwi, wahania częstości tętna, napadowe poty, biegunki, bezsenność.

W alkoholizmie przewlekłym tolerancja alkoholu jest zawsze obniżona. Przejawia sie to powstawaniem stanów upojenia już po względnie małych dawkach alkoholu (np. po 2-3 butelkach piwa lub kilku kieliszkach wódki). Jest przy tym rzeczą charakterystyczną, że upojenia te często pozostawiają po sobie częściową, a nawet całkowitą niepamięć (palimpsesty alkoholowe).

W alkoholizmie przewlekłym z reguły występuje nieżyt błony śluzowej żołądka oraz uszkodzenie wątroby i mięśnia sercowego. Zmiany w obwodowym układzie nerwowym manifestują się wzmożeniem odruchów ewentualnie ich osłabieniem lub zniesieniem, jeżeli występuje zapalenie wielonerwowe. Twarz jest często obrzękła, naczynia krwionośne policzków i nosa są rozszerzone, spojówki gałek ocznych przekrwione, skóra nadmiernie wilgotna.

Przewlekły alkoholizm może doprowadzić do chorób neurologicznych tzw. chorób psychicznych. A oto niektóre z nich:
1. Majaczenie alkoholowe - zaburzenie orientacji, iluzje, omany wzrokowe (widzi poruszające się punkciki świetlne po ścianach), omany czuciowe (czuje chodzące po ciele mrówki), urojenia prześladowcze (sądzi, że zaraz będzie bityże zginie, że mu za chwilę wydłubią oczy),
2. Halucynoza alkoholowa - (urojenia, lęki),
3. Alkoholowy obłęd zazdrości - (podejrzliwość o zdradę),
5. Padaczka alkoholowa - (przebiega podobnie jak padaczka innego pochodzenia, jednak, gdy pacjent wstrzyma się od picia alkoholu, to choroba ustępuje),
6. Depresja alkoholowa - (występowanie lęków, myśli samobójczych),
7. Opilstwo okresowe - (nie pije jakiś czas, następnie pije bez przerw przez kilka dni, nawet sam, do utraty przytomności - czasem leżąc w łóżku, po tym okresie czuje wstręt do alkoholu i nie pije nawet kilka miesięcy. Potem następuje nawrót i tak całe życie).

Objaw Korsakowa - Występują ostre zaburzenia pamięci bieżącej i niedawnych zdarzeń (przy zachowaniu wspomnień sprzed choroby), luki pamięciowe wypełniane konfabulacjami zwykle o treści wielkościowej, pojawia się apatia, chory ma również problemy z jasnym i logicznym rozumowaniem. Nie występują za to objawy charakterystyczne dla otępienia, takie jak zaburzenie myślenia abstrakcyjnego, upośledzenie sądzenia, czy inne zaburzenia wyższych czynności korowych.

1

---