Rodzaje prądów powietrza

Posługując się schematami przestrzennym i kanonicznym sieci wenty­lacyjnej można przeprowadzić klasyfikację prądów powietrza w tej sieci.

Wyróżnia się następujące prądy powietrza:

- wznoszący się prąd powietrza, tj. prąd płynący w bocznicy od węz­ła o mniejszej wysokości niwelacyjnej do węzła o większej wysokości ni­welacyjnej,

- schodzący prąd powietrza, tj. prąd płynący od węzła o większej wysokości niwelacyjnej do węzła o mniejszej wysokości niwelacyjnej,

- normalny prąd powietrza, tj. prąd, którego kierunek nie zależy od oporu bocznic sąsiednich,

- przekątny prąd powietrza, tj. prąd, którego kierunek zależy od oporu bocznic sąsiednich.

- niezależny prąd powietrza, tj. prąd, który oddziela się od prądu powietrza świeżego i po przewietrzeniu miejsca pracy lub innego pomiesz­czenia na dole kopalni dołącza się do prądu powietrza zużytego,

- zależny prąd powietrza, tj. prąd w bocznicach sieci łączących ze sobą dwa różne prądy powietrza świeżego (np. prąd w bocznicy 3-4 na rys.43) lub dwa różne prądy powietrza zużytego (np. prąd w bocznicy 18 -19). Zależne prądy powietrza świeżego są na ogół bardziej niebez­pieczne w czasie pożaru podziemnego niż zależne prądy powietrza zużyte­go, dlatego należy dążyć do wyeliminowania tych prądów z sieci wentyla­cyjnej.

- rejonowy prąd powietrza, tj. niezależny prąd powietrza przewie­trzający kompleks wyrobisk górniczych,

- grupowy prąd powietrza świeżego, tj. prąd powietrza płynący do najmniej dwóch rejonów wentylacyjnych (np. prąd powietrza w bocznicy 5-6 rys.43). Grupowym prądem powietrza zużytego nazywa się prąd po­wietrza płynący co najmniej z dwóch rejonów wentylacyjnych (np. prąd powietrza w bocznicy 17-20),

- prosty prąd powietrza względem danego źródła energii (mechanicz­nej lub naturalnej), tj. prąd, którego kierunek przepływu jest zgodny z kierunkiem działania tego źródła (np. prądy powietrza 2-3, 2-4, 6-7, 5-8, 8-9 są proste względem wentylatora W na rys.43),

• odwrócony prąd powietrza, tj. prąd, którego kierunek przepływu jest niezgodny z kierunkiem działania źródła energii (np. prąd powie­trza w bocznicy 16-k-17 jest odwrócony względem wentylatora W, rys.43).

Rys.43. Schemat kanoniczny sieci wentylacyjnej

Klasyfikację prądów na normalne i przekątne przeprowadza się tzw. sposobem nieszczelnych tam (rys.47). Metoda ta polega na tym, że szczelnymi tamami odgradza się wszystkie drogi niezależne, obejmujące klasyfikowany prąd. Jeżeli we wszystkich drogach niezależnych klasyfikowany prąd zachowuje ten sam kierunek, zalicza się go do prądów normalnych.

Jeśli znajdzie się co najmniej dwie niezależne drogi, w których klasyfikowany prąd może płynąć w przeciwnych kierunkach, to zalicza się go do prądów przekątnych.

Bocznicę sieci, w której płynie prze­kątny prąd powietrza, nanosimy linią pros­tą na jednoznaczny schemat kanoniczny sie­ci wentylacyjnej.

Kierunek przepływu powietrza w prą­dzie przekątnym (rys.48) można wyznaczyć, korzystając z teorii prądów przekątnych, podanej przez H. Czeczotta w 1908 roku.

---