Definicję ultradźwięków.
Ultradźwiękami nazywamy drgania mechaniczne o częstotliwości przekraczającej granicę progu słyszalności ucha ludzkiego. Dotyczy to częstotliwości drgań powyżej 20kHz.
Jednostka natężenia UD.
W/cm2
Miara ilości energii drgań w sekundzie (Moc) - Wat [W]
Miara jednostki natężenia ultradźwięków [W/cm2] -ilość energii emitowana przez jednostkę powierzchni głowicy.
Moc akustyczna [W] -całkowita energia w czasie 1 sekundy = natężenie UD (W/cm2) x powierzchnia drgająca przetwornika (cm2)
Np. moc 10W emitowana przez głowicę o powierzchni 10cm2 - natężenie = 1 W/cm2
Powierzchnia głowicy 2 cm2 - natężenie = 5 W/cm2
Zasady ustalania dawek
Prawo Arndta-Schultza
Dawki słabe: 0,05 do 0,5 W/cm2 0,3 W/cm2 -> 0,6
Dawki średnie: 0,5 do 1,5 W/cm2 0,6 W/cm2 -> 0,9
Dawki mocne: 1,5 do 2,0 W/cm2 0,9 W/cm2 -> 1,2-1,8
MAX: 1,5 do 1,8 W/cm2
Przeciwwskazania do stosowania UD.
Choroba nowotworowa
Ostre objawy zapalne
Zaawansowane zwapnienie naczyń
Zakrzepowe zapalenie żył, żylaki, zakrzepica
Zaburzenia krzepnięcia krwi
Zmiany skórne zwłaszcza w przebiegu chorób zakaźnych
Stan ogólnego wyniszczenia organizmu
Rozrusznik serca
Metal w miejscu zmian chorobowych
Okolica nasad kości u dzieci
Ciąża
Okolice serca, płuc i narządów miąższowych jamy brzusznej, głowy;
Dołu pachowego, kolanowego itd.
Ciężka osteoporoza
Tkanki posiadające największą i najmniejszą zdolność absorbcji.
Działanie cieplne UD.
- lecznicze stosowanie fali UD należy do termoterapii
- pierwotna mechaniczna energia UD zostaje po zaabsorbowaniu, w różnym stopniu, zależnym od:
* konsystencji tkanek
* kąta padania (zwłaszcza na ich granice)
* częstotliwości
przekształcona w ciepło
- tkanka kostna absorbuje 10 razy więcej UD niż mięśniowa. Celowe przegrzanie tkanek głębiej leżących zwłaszcza pogranicza tkanki łącznej i kości
Zjawisko KAWITACJI.
Zjawisko kawitacji wytworzone przez źródła ultradźwięków występuje w całym zakresie częstotliwości (w medycynie i kosmetyce używa się zwykle 3 i 1MHz), ale wykazano, że, aby uzyskać doskonałą kawitację, czyli największą liczbę mikropęcherzyków powiązaną z najwyższą energią uwalnianą przez każdy pęcherzyk w fazie implozji, należy wybrać możliwie najniższą częstotliwość, czyli częstotliwość około 32kHz.
Działanie lecznicze UD.
Podstawowym efektem działania ultradźwięków na tkanki jest działanie mechaniczne zwane "mikromasażem", a spowodowane jest wahaniem ciśnień w przebiegu fali dźwiękowej. Również bardzo ważną składową ich działania jest wpływ na biochemię tkanek, prowadzący do ich lepszego utleniania
Dawkowanie ultradźwięków.
dawki słabe: 0,05 - 0,5 W/cm2;
dawki średnie: 0,5 - 1,2 W/cm2;
dawki mocne: 1,2 - 1,5 W/cm2;
Zabieg ULTRAFONOFOREZY i SONOFOREZY.
Sonoforeza (ultrafonoforeza, ultrsonoforeza) inaczej masaż ultradźwiękowy, wykorzystuje zjawisko fali akustycznej. Ultradźwięki dzięki działaniu cieplnemu, mechanicznemu i fizykochemicznemu wywołują w skórze różne zjawiska jak: mikromasaż komórkowy, wzmagają przepuszczalność błon komórkowych, podwyższają krążenie krwi, usprawniają oddychanie tkankowe, pobudzają lokalną przemianę materii, powodują rozbicie złogów tłuszczowych. W odróżnieniu od jonoforezy w tej metodzie do tkanek wnikają całe cząsteczki, a nie jony.
PARAFINOTERAPIA - metodyka zabiegu, wskazania i przeciwwskazania .
Do zabiegów stosuje się parafinę białą, podgrzewa się ją do temp. 60° C na łazni wodnej (w naczyniu z parafiną musi być termometr) lub w specjalnej kuchni parafinowej(posiada termostat ułatwiający utrzymanie właściwej temp.)
Do parafiny dodaje się parafiny płynnej - 20-40 g parafiny płynnej na 1 kg parafiny stałej(zmniejsza się kruchość i łamliwość okładów parafinowych)
Temp. parafiny do zabiegów z zanurzeniem kończyn wynosi 53-54°C, natomiast do nakładania warstwami na ciało może być trochę wyższa, lecz nie powinna przekraczać 60 ° C
Uważać aby do parafin nie dostała się woda - grozi oparzeniem podczas zabiegu
WSKAZANIA
Choroby stawów
Blizny
Zrosty pooperacyjne
Przykurcze pourazowe i pooperacyjne
Stany zwyrodnieniowe
Zmiany reumatyczne
Przyspiesza resorbcję wysięku
Przewlekłe stany zapalne stawów i tk. Miękkich
PRZECIWWSKAZANIA
Stany odwapnienia kości (osteoporoza)
Ostre stany zapalne
Gruźlica
Obrzęki
Choroby skóry
Stany zagrażające krwawieniu
Zapalenie żył
Ciąża
Nowotwory
Metal w tkankach
Gorączka
Niezakończony wzrost kości (dzieci)
Zespół Sudecka
Choroby zakaźne
Przeciwwskazania do leczenia ciepłem.
ostrych okresach choroby
nadciśnieniu tętniczym
niewydolności krążenia
zespole płucno- sercowym
chorobie niedokrwiennej serca
zawale serca
miażdżycowym stwardnieniu tętnic
skłonności do krwawień
cukrzycy
chorobie nowotworowej
zaburzeniach czucia powierzchniowego
chorobach psychicznych
Różnica między HYDROTERAPIĄ , a HELIOTERAPIĄ.
Różnica pomiędzy obiema dlugościami świadczy przeważnie o zmianach .... Światło słoneczne (helioterapia) wykorzystywane jest w leczeniu gruźlicy, ... Wodolecznictwo (hydroterapia) polega na wykorzystywaniu w terapii wody
Rodzaje zabiegów wodoleczniczych.
1) kąpiele wodne
· całkowite i częściowe
· kinezyterapeutyczne (ćwiczenia w basenie)
· wirowe
· perełkowe
· masaż podwodny
· hydromasaż
· częściowa kąpiel wg Hauffego (na przemian zimne i ciepłe polewania)
2) natryski
· biczowe (ostrożnie przy miażdżycy, po 70-tce, z powodu pękania naczyń nie zleca się)
· wachlarzowy
· spadowy (deszczowy)
· płaszczowy (boczny)
· nasiadowy (wstępujący)
3) hydromasaże (masowanie powietrzem całego ciała)
· masaż wodny
· kąpiele perełkowe
4) wodolecznictwo specyficzne (bardzo rzadko stosowane)
· wg Kneippa
· wg Zniniewicza
Kąpiele KINEZYTERAPEUTYCZNE.
W ZABIEGU TYM WYKORZYSTUJE SIĘ ODCIĄŻAJĄCE I OPOROWE DZIAŁANIE WODY. TEMPERATURA WODY WYNOSI W ZALEŻNOŚCI OD WSKAZAŃ OD 34 DO 37°C. TEMPERATURA NIE MOŻE BYĆ ZBYT WYSOKA, PONIEWAŻ CHORY WYTWARZA CIEPŁO W TRAKCIE WYKONYWANIA ĆWICZEŃ CZYNNYCH.
KĄPIELE WYKONUJE SIĘ W SPECJALNYCH WANNACH LUB BASENACH ZE ZRÓŻNICOWANĄ GŁĘBOKOŚCIĄ WODY, UMOŻLIWIAJĄCYCH WYKONYWANIE ĆWICZEŃ. OSOBY PODDAWANE KĄPIELI WYMAGAJĄ STAŁEGO NADZORU INSTRUKTORA GIMNASTYKI LECZNICZEJ, KTÓRY JEST ODPOWIEDZIALNY ZA CELOWOŚĆ, WŁAŚCIWE WYKONYWANIE ĆWICZEŃ I BEZPIECZEŃSTWO ĆWICZĄCEGO
ODCZYN USTROJU na bodźce cieplne.
Odczyn ogólny - duża ilość ciepła do organizmu w warunkach utrudniających oddawanie, odczyn - znaczne podniesienie temp ciała (przegrzanie). Zmiany w układach i narządach. Wydzielanie potu - zbyt duże - odwodnienie. Przy przegrzaniu występuje zmniejszenie napięcia mięśni.. dużo ostrożności, znajomość stanu ogólnego pacjenta.
ODCZYN MIEJSCOWY ustroju na bodźce terapeutyczne.
Zmiany miejscowe pierwotne powstają na skutek działania mechanicznego, cieplnego i fizykochemicznego ultradźwięków.
Działanie mechaniczne spowodowane jest wahaniem ciśnień, powodujących zmiany objętości komórek, i bywa nazywane mikromasażem.
Działanie cieplne zależy od dawki i rodzaju tkanki. Najsilniej przegrzewa się tkanka nerwowa, najsłabiej tkanka tłuszczowa.
Działanie fizykochemiczne to wpływ na koloidy tkankowe, rozpad białek i inne reakcje chemiczne, polegające głównie na utlenianiu.
ŁAŹNIA SUCHA SZAFKOWA, a ŁAŹNIA RZYMSKA
łaźnia sucha szafkowa - specjalna szafka drewniana, w której znajduje się pacjent, natomiast głowa pozostaje na zewnątrz; powietrze ogrzewane jesy grzejnikiem elektrycznym do temperatury 60 - 80 °;czas zabiegu 15-20 min;
łaźnia sucha rzymska - specjalne przystosowane pomieszczenie, w którym powietrze ogrzewa się do temp. 40 -60 ° C za pomocą piecyków lub grzałek elektrycznych; drewniane ławy usytuowane schodkowato, umożliwiają dobór właściwej temperatury powietrza, który zależy od poziomu ławy; w pomieszczeniu znajduje się instalacja z zimną wodą (zmywanie twarzy, zimne okłady na ok. serca; po zabiegu wskazana letnia kąpiel;
Metodyka SAUNY.
Pomieszczenie specjalnie przystosowane - komora sauny; zbudowana z drewna, ławy ułożone piętrami, drzwi do sauny otwierane wahadłowo;
Podstawowe urządzenie stanowi piec zwany ogniskiem sauny - umieszczone są w nim specjalne grzałki elektryczne, które ogrzewają do temp. 200 ° C umieszczone w nim kamienie, które oddają ciepło otoczeniu;
Co 30-40 min kamienie polewa się wodą (100-150g); wzrost wilgotności; zwiększenie wilgotności względnej powietrza ok. 70% wywołuje zwieszone przegrzewanie osoby korzystającej z kąpieli, spowodowane utrudnieniem parowania potu;
Temperatura oraz wilgotność względna zależą od wysokości
Najwyższa temp. występuje pod sufitem 120° C, najniższa zaś na poziomie podłogi 20-40° C; odwrotnie zachowuje się wilgotność powietrza
Przygotowanie do zabiegu:
Pacjent zakwalifikowany przez lekarza, wypoczęty i nieco rozgrzany np. ciepłym prysznicem; dłonie i stopy muszą być ciepłe i lekko zaróżowione;
Korzystanie z sauny 1 h od ostatniego posiłku;
Wskazania do SAUNY- główne cele
Przewlekłe choroby takie jak: napięcie mięśni grzbietu, przewlekłe reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.
· Obturacyjne choroby płuc: astma oskrzelowa, przewlekłe zapalenie oskrzeli, przewlekła obturacyjna choroba płuc
· Choroby kardiologiczne: nadciśnienie w I i II stadium (nieustalone), niedrożność tętnic obwodowych (I i II stopień wg Fontaine), dusznica bolesna naczynioruchowa, zawał serca (nie wcześniej jak 6 miesięcy po incydencie).
· Ogólne wskazania: dla poprawy wydolności (podnosi wydolność w sportach wytrzymałościowych i ogólnego stanu zdrowia, jako środek hartujący przy obniżonej odporności.
· Anoreksja
· Bóle reumatyczne, ale nie neuropatyczne
Przeciwwskazania do stosowania SAUNY.
24 h przed ważnymi zawodami i intensywnym treningiem jak również bezpośrednio po nich (odwodnienie organizmu)
Miesiączka u kobiet
Gorączka
Drobne infekcje dróg oddechowych
Zabiegi CIEPŁOLECZNICZE.
łaźnia sucha szafkowa - szafka drewniana, głowa na zewnątrz temp 60-80*C, czas 15-20 minut
łaźnia such rzymska - pomieszczenie, temp 40-60*C, piecyki grzałki, drewniane ławy, usytuowane schodkowo, w środku inst z zimną woda do zmywania twarzy i zimnych okładów, po zakończeniu - letnia kąpiel
sauna - higiena, leczniczy, odnowa biol. Kąpiuel w gorącym pow, nieznaczna wilgotnośc pow, okresowo zwiększana, zmiany temp i wilgotności, nat pola elektr oraz obniżone ciśn. Przyst pomieszczenie - komora sauny, wyłożona drewnem, kaskadowo drewniane ławy, na środku ognisko sauny (piec), kamienie ogrzewane do 200*C, polewane wodą - wilgotnośc do 70%, im wyżej tym wyższa temp i wilgotność
parafina - okłady lub kąpiele z parafiny, miejscowe na kończyny w wanienkach, okłady gazy zanurzone w parafinie, owinąc papierem woskowym, czas zabiegu 3-50 minut
PELOIDOTERAPIA - charakterystyka zabiegu.
Peloidoterapia jest to wykorzystanie w leczeniu torfów leczniczych, zwanych borowinami. Borowina ma dużą pojemność cieplną i małe przewodnictwo cieplne. Stouje się ją do kąpieli, nasiadówek, okładów i tamponów.
KRIOTERAPIA - polega na zastosowaniu na powierzchnię ciała temperatury kriogenicznej, poniżej - 100*C, w czasie od 2 do 3 minut celem wywołania i wykorzystania fizjologicznych reakcji ustroju na zimno
Działanie zimna na tkanki.
natężenia bodźca - różnicy temperatur między organizmem a otoczeniem
czasu działania bodźca
zmiany natężenia bodźca w czasie
powierzchni ciała na którą działa bodziec
właściwości fizycznych środowiska wchodzącego w kontakt ze skórą.
możliwości termoregulacyjnych ustroju
rodzaju i okresu choroby
Receptory ciepła i zimna nie są rozmieszczone w skórze równomiernie. Proporcje te zmieniają się w zależności od okolicy ciała - skóra twarzy ma najwięcej receptorów termi-cznych, jest bardziej wrażliwa na zimno niż na ciepło
Zabiegi KRIOCHIRURGICZNE.
Zabiegi te polegają na celowym i kontrolowanym niszczeniu tkanek wskutek ich zamrażania. Ponieważ zamrażanie tkanek powoduje zablokowanie zakończeń nerwów czuciowych, zabiegi te są bezbolesne. Przeważnie są one również bezkrwawe, jak również stosunkowo mało agresywne. Przy stosowaniu zabiegów kriochirurgicznych można niszczyć tkankę bardziej powierzchownie, niż ma to miejsce w przypadku elektrokoagulacji, co ma duże znaczenie w leczeniu schorzeń naskórka i nabłonka. Zaletą tej metody jest również możliwość kojarzenia jej z innymi metodami leczenia, np. z radioterapią, chemioterapią.
Wskazania do stosowania zimnych zabiegów miejscowych
Stany po urazach i przeciążeniach do 5 dni od urazu
RZS
ZZSK
łuszczycowe zapalenie stawów
choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych i kręgosłupa
dna moczanowa
dyskopatie
zapalenie okołostawowe ścięgien, torebki stawowej, mięśni
fibromialgia
urazy stawów i tkanek miękkich
zespól Sudecka (Zdzisława Wrzosek Katedra i Klinika Ortopedii AM w Woje-wódzkim Szpitalu Zespolonym im. J. Babińskiego we Wrocławiu - obraz przedramienia uległ wyraźnej poprawie, chociaż na żadnym z poziomów pomiarów nie uzyskano normalizacji w zakresie badanego parametru)
niedowłady spastyczne
- odnowa biologiczna zmęczonych mięsni
choroby układu nerwowego:
nerwobóle nerwów obwodowych oraz zespoły bólowe rwy kulszowej i ramiennej w okresie ostrym
stany wzmożonego napięcia mięśni jako przygotowanie do kinezyterapii
inne schorzenia:
początkowy okres zakrzepowego zapalenia żył
obrzęk limfatyczny KG po radykalnej mastektomii
ostry ból zęba
stan po zabiegach chirurgicznych w obrębie jamy ustnej, szczęki i żuchwy
Zimne zabiegi powodują wzmożenie wydzielania potu i przyspieszenie tętna i przyspieszenie pracy serca PRAWDA - FAŁSZ.
Choroba nadciśnieniowa i nerwobóle- wskazaniem - przeciwwskazaniem do stosowania natrysków.
Wskazania do stosowania natrysków:
- nerwice
- stany wyczerpania psychicznego
- nerwobóle
- gościec stawowy
- przewlekłe schorzenia dróg oddechowych
- zaburzenia ukrwienia obwodowego
Przeciwwskazania:
-niewydolność krążenia
-choroba nadciśnieniowa
-choroba wieńcowa
-stany padaczkowe
-zaawansowana nerwica serca
-ostre stany choroby
KĄPIELE AROMATYCZNE- przeprowadzenie zabiegu w warunkach domowych.
Kąpiel cynamonowa - działa odprężająco, regeneruje skórę, pobudza krążenie, dezynfekuje, odświeża, relaksuje, łagodzi zmęczenie oraz stres. Piękny, niesamowicie aromatyczny zapach uwalniający się podczas kąpieli odpręża i koi zmysły. Dodatkowo około 15, 30-minutowa kąpiel ściąga rozszerzone pory skóry, ujędrnia ją, likwiduje na niej ropnie, wypryski oraz zapobiega plamom potrądzikowym. Po kąpieli zalecane jest nasmarowanie ciała cynamonowym olejkiem eterycznym, który przedłuży uczucie świeżości i pięknego zapachu.
Susz kwiatowy jest do nich wsypywany, a następnie gotowany. Odparowywana ciecz jest zbierana w pojemniczku i następnie wlewana do kąpieli. Ponadto do wanny dodawane są olejki eteryczne powstałe z róż.
Płatki czerwonej róży mają działanie ściągające skórę i antyseptyczne. Ponadto nawilżają i wzmacniają skórę. Najlepszej jakości są płatki pochodzące z ciepłych Indii. Olejki eteryczne zrobione z róż, czyli kwiatów o najpiękniejszym i urzekającym zapachu mają właściwości regenerujące skórę. Ponadto rozjaśniają przebarwienia skóry i leczą pękające naczynka. Olejek różany pobudza produkcję kolagenu, czyli działa przeciwzmarszczkowo i przyspiesza regenerację skóry.
Działanie ciepła na organizm.
Bodźce termiczne - ciepło lub zimno działając na duże powierzchnie skóry powodują przeciwne do naczyń skóry zachowanie się dużych naczyń klatki piersiowej i jamy brzusznej.
Odczyn miejscowy polega na rozszerzeniu naczyń krwionośnych i limfatycznych w miejscu działania energii cieplnej. Powstaje on dzięki podniesieniu temp tkanek, co powoduje zwiększony przepływ krwi, ma to znaczenie w leczeniu stanów zapalnych. Ciepło działa także uśmierzająco na ból, powoduje zmniejszenie napięcia mięśniowego.
Odczyn ogólny - jeśli do organizmu dostarczymy dużą ilość ciepła w warunkach utrudniających jego oddawanie to odczyn wyrazi się znacznym podniesieniem temp ciała, czyli jego przegrzaniem. Podniesienie temp o 1˚ powoduje przyspieszenie akcji serca o 20 uderzeń na minutę. Zawartość tlenu we krwi tętniczej (odprowadza) maleje, a w żylnej (doprowadza) wzrasta. Oddech ulega niewielkiemu przyspieszeniu (16oddechów/1min), występuje zmniejszenie napięcia mięśni.
Definicja masażu klasycznego.
Masażem klasycznym nazywamy zespół różnych zabiegów manualnych, które w sposób mechaniczny, przez powierzchnię ciała działają na skórę, tkankę podskórną, mięśnie, torebki stawowe i więzadła, a także w postaci zmian odruchowych na układ krążenia, nerwowy, wewnątrzwydzielniczy do narządów wewnętrznych włącznie.
Jest metodą leczenia zewnętrznych i wewnętrznych objawów jak i przyczyn choroby. Polega na mechanicznym drażnieniu tkanek, wywierając wpływ na organizm.
Techniki stosowane w masażu klasycznym.
Głaskanie-Działanie głaskania polega na mechanicznym usunięciu złuszczonego naskórka i wydzieliny gruczołów skóry oraz na przepchnięciu krwi żylnej i chłonki w kierunku dosercowym. Kierunek podłużne poprzeczne okrężne
Rozcieranie-zadaniem rozcierania jest rozdrobnienie i przemieszczenie na obwód wysięków pozapalnych, czy pourazowych krwiaków oraz usunięcie zrostów i zmiękczenie blizn. Jest jedyną techniką umożliwiającą usunięcie narośli na tkance kostnej. Kierunek podłużne poprzeczne okrężne
Ugniatanie - spełnia dwie funkcje; przepychającą krew i chłonkę z naczyń obwodowo leżących do centralnych i ssącą. Ugniatanie wypycha z tkanek substancje, które zostały wyzwolone wskutek rozcierania.
Kierunek porzeczne podłużne esowate ze skręceniem mieszenie
Uciski - to odmiana ugniatania (ugniatanie pionowe). Wykonywane jednocześnie działają rozluźniająco wykonywane naprzemiennie działają pobudzająco.
• Głaskanie
• Rozcieranie
• Wyciskanie
• Ugniatanie
• Uderzanie (oklepywanie)
• Wstrząsanie
• Wibracja
• Ruchy bierne
Zasady obowiązujące przy wykonywaniu masażu klasycznego.
1) Wszystkie techniki w masażu klasycznym wykonujemy wzdłuż przebiegu naczyń limfatycznych albo w kierunku najbliższych węzłów chłonnych, a mianowicie masujemy :
a) Kończyny górne - od dłoni do stawu łokciowego, a następnie do stawu łokciowego
b) Kończyny dolne - od stopy do stawu łokciowego, a następnie do stawu biodrowego
c) Miednice oraz okolicę krzyżową - w kierunku pachwiny
d) Grzbiet - od kręgosłupa na boki oraz z dołu go góry w kierunku węzłów chłonnych pachowych
e) Kark i obręcz barkową - w kierunku węzłów chłonnych podpotylicznych i pachowych
f) Głowę i twarz - w stronę węzłów chłonnych przyusznych
g) Szyję - od żuchwy i od ucha w dół węzłów chłonnych podobojczykowych
h) Klatkę piersiową - od mostka na boki do węzłów chłonnych pachowych oraz w górę w kierunku węzłów podobojczykowych
i) Powłoki brzuszne - w kierunku węzłów chłonnych pachwinowych.
2) Węzłów chłonnych nie masujemy, tylko ich okolice.
3) Masaż zawsze wykonujemy na obnażonej części ciała.
4) Ułożenie pacjenta powinno być wygodne, tak aby mięsnie były rozluźnione.
5) Masaż nie powinien sprawiać pacjentowi bólu, winien być wykonany na granicy bólu z przyjemnością (bliżej przyjemności).
6) Pierwsze masaże wykonujemy delikatnie, aby przygotować mięśnie do późniejszych masaży zasadniczych. Jest to tzw. „masaż wstępny”, czyli przygotowawczy.
7) Czas trwania masażu jednej części ciała wynosi około 10minut, masaż całkowity u zdrowego - 45minut, a u chorego 60min.
8) Podstawową serią masaży jest 10 zabiegów wykonywanych codziennie, w przypadkach przewlekłych schorzeń można przedłużyć do 20zabiegów stosowanych również codziennie, po których należy zrobić przerwę 10-14 dniową.
9) Pacjent powinien być masowany 2godziny po posiłku; nie jest wskazane masowanie bezpośrednio po posiłku powłok brzusznych oraz kręgosłupa i grzbietu.
Wskazania do wykonywania masażu klasycznego.
· Stłuczenia
· Skręcenia
· Zwichnięcia
· W celach kosmetycznych
· Zmęczenie mięśni po wysiłku fizycznym
· Nerwobóle
· Otyłość
· W stanach wyczerpania
Różnica między masażem klasycznym , a segmentarnym.
Rodzaje masażu.
Masaż leczniczy- oparty jest na technikach masażu klasycznego, jednak ten rodzaj masażu odnosi się bardziej do formy zabiegu. Można rzec, że masaż leczniczy to każda forma masażu mająca na celu leczenie zaburzeń organizmu poprzez zabiegi naturalne.
Masaż relaksacyjny- jest masażem wykonywanym u osób, które życzą sobie zabieg odprężający, orzeźwiający, lub sprawdzający organizm po dłuższym wysiłku fizycznym jak i psychicznym.
Masaż rehabilitacyjny- jest to forma masażu leczniczego połączonego z różnymi technikami rehabilitacyjnymi wykonywanymi w celu kompensacji pourazowej.
Masaż segmentarny- oparty jest na powiązaniach pomiędzy pewnymi obszarami skóry, tkanki podskórnej mięśniowej i okostnej, a także narządami i naczyniami wewnętrznymi. Poprzez działanie na powłoki ciała można wpływać na regulację działania narządów i tym samym wpływać leczniczo na organizm, dlatego też masaż powinien być poprzedzony technikami diagnozującymi.
Przy tym rodzaju masażu dzieli się całe ciało na określone segmenty, które podlegają masażowi.
Masaż centryfugalny- jest to masaż przede wszystkim stawów, który ma za zadanie przyśpieszać gojenie się kontuzjowanych stawów, wiązadeł stawowych, torebki stawowej itd. Zabieg ten szczególnie jest stosowany w rehabilitacjach stawów.
Masaż łącznotkankowy- masaż ten jest stosowany w celach likwidacji stref zmian odruchowych w obrębie tkanki łącznej. Polega na rozcieraniu malutkimi ruchami miejsc wrażliwych w tkance łącznej, zazwyczaj pacjenci mają wrażenie jakby ktoś ich po ciele drapał paznokciem. Masaż ten zazwyczaj stosuje się w przypadku leczenia chorób przewlekłych, przy leczeniu chorób naczyń, zaburzeń tarczycowych, lub odchudzaniu.
Masaż sportowy- jest to bardzo intensywny rodzaj masażu, mający za zadanie zmniejszenie zmęczenia organizmu na wskutek aktywności fizycznej.
Masaż izometryczny- jest to rodzaj masażu składający się z trzech etapów;
Główny etap polega na intensywnym masowaniu podczas skurczu izometrycznego, co korzystnie wpływa na rozwój masy mięśniowej. Technika ta stosowana jest w rehabilitacjach jako zabieg kompensujący niedobory masy mięśniowej.
Masaż odchudzający- jest to rodzaj masażu izometrycznego, połączonego z pewnymi technikami masażu klasycznego, który ujędrnia ciało i ma działanie wyszczuplające.
Masaż ten polega na intensywnym masowaniu ciała, co sprzyja szybszemu spalaniu tłuszczu.
Masaż okostnowy- masaż ten stosowany jest w celach likwidacji stref zmian odruchowych w obrębie okostnej, przeprowadza się go w stanie rozluźnienia mięśni. Przyśpiesza oraz leczy rany powstałe w obrębie okostnej. Masaż ten stosuje się w przypadku chorób kręgosłupa, chorób naczyń górnych, bólach głowy, w przypadku chorób kończyn dolnych, w chorobach serca, żołądka, płuc, dróg moczowych, jelit, chorobach kobiecych.
Masaż Shantala- jest to masaż, którego wykorzystuje się przeważnie w przypadku dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym. Można go również stosować w celu stymulowania rozwoju fizycznego zdrowych dzieci. Masaż ten powinno się również stosować aż do przywrócenia aktywności i sprawności fizycznej.
Masaż chiński- jest to metoda bardzo zbliżona do masażu klasycznego, mająca równie podobne zastosowania.
Masaż tajski- technika ta ma na celu rozładowanie napięcia mięśni, stawów i ścięgien, pobudzony również zostaje układ krwionośny i limfatyczny, co pozwala osiągnąć równowagę w organizmie, relaksuje dodając tym samym zastrzyk energii. Masażysta podczas wykonywania tego masażu bardzo intensywnie pracuje swoim ciałem używając dłoni, łokci, kciuków, przedramion, oraz stóp.
Osoba masowana może przyjmować podczas wykonywanego masażu wiele pozycji, które wywodzą się z pięciu zasadniczych postaw jogi pasywnej.
Główne przeciwwskazania do wykonywania masażu klasycznego.
- przerwanie ciągłości skóry pacjenta,
- zmiany ropne,
- dermatozy,
- rany,
- nie zagojone blizny,
- stany gorączkowe,
- czynne przetoki, zmiany nowotworowe (uwaga czerniak),
- zmiany zakrzepowe - zapalne żył,
- żylaki,
- stany krwotoczne (zwłaszcza pochodzenia naczyniowego),
- kamica nerkowa, kamica pęcherzyka żółciowego,
- zmiany zapalne narządów wewnętrznych,
- krwotoki,
- menstruacja u kobiet.
Ćwiczenia kinezyterapeutyczne.
Ćwiczenia zaliczane do kinezyterapii ogólnej.
Kinezyterapia o działaniu ogólnym
- opiera się na zdrowych, nie objętych procesem patologicznym częściach ciała
- jej zadaniem jest powrót co najmniej do stanu sprzed zachorowania, lub uzyskanie kompensacyjnych przyrostów wszystkich składowych sprawności ogólnej co decyduje o wynikach kinezyterapii
- chodzi o poprawę siły mięśniowej i wytrzymałości dzięki wysiłkom o charakterze ogólnym
- zajęcia prowadzi się grupowo w zespołach jednolitych pod względem jednostki chorobowej, wydolności ogólnej, wieku i płci
do kinezyterapii o działaniu ogólnym zaliczamy następujące rodzaje ćwiczeń:
1. ćwiczenia ogólnousprawniające / ogólnokondycyjne
2. ćwiczenia gimnstyki porannej
3. ćwiczenia w wodzie
4. sport inwalid
Różnica między ćwiczeniami biernymi , a czynnymi.
Ćwiczenia bierne są to ruchy w stawach wykonywane przez fizjoterapeutę lub za pomocą
urządzeń do ciągłego ruchu biernego CPM (ang. continuous passive motion).
Wskazaniem do ćwiczeń biernych jest brak dowolnej czynności mięśni, w przypadku
porażeń wiotkich, spastycznych lub niedowładow mięśni znacznego stopnia,
a także - jeżeli ruch czynny jest niemożliwy ze względu na stan chorego.
Celem ćwiczeń biernych jest niedopuszczenie do powstawania przykurczow,
zmian patologicznych w stawach i tkankach okołostawowych. Brak ruchu i obciążenia
stawow powodują upośledzenie odżywienia chrząstki stawowej, co prowadzi
do jej atrofii. Ruch pobudza błonę maziową stawu do wytwarzania mazi stawowej,
ktora jest jedynym źrodłem odżywiania chrząstki stawowej. Brak ruchu prowadzi
do atrofii mięśni, upośledza ich ukrwienie i odżywianie.
Upośledzenie przepływu krwi, zastoje żylne mogą prowadzić do zakrzepicy żył,
zwłaszcza kończyn dolnych.
Ćwiczenia bierne wykonuje się w pozycjach izolowanych, ograniczając ruch do
jednego stawu i jednej płaszczyzny ruchu, zawsze w fizjologicznej osi stawu.
Ćwiczenia czynne, ćwiczenia wykonywane przy współudziale pacjenta. Ruchy kończyn i tułowia angażujące wybrane grupy mięśni i stawów, w celu poprawienia ich sprawności.
Najczęściej stosowanymi ćwiczeniami czynnymi są: 1) napinanie mięśni, 2) ćwiczenia prowadzone, 3) ćwiczenia w odciążeniu, 4) ćwiczenia wolne - bez użycia sprzętu pomocniczego, 5) ćwiczenia oporowe.
Ćwiczenia samowspomagane.
Ćwiczenia samowspomagane
Pacjent wykonując ruch jedną kończyną wspomaga ruch w stawach drugiej kończyny.
Do ćwiczeń tych można wykorzystać laski gimnastyczne lub taśmy.
Cel ćwiczeń:
- zwiększenie zakresu ruchów w stawach
Wskazania:
- po unieruchomieniu opatrunkiem gipsowym
- zwichnięcia, skręcenia
- zmiany zwyrodnieniowe stawów
Przeciwwskazania:
- ostry stan pacjenta
Dawkowanie:
30 powtórzeń jednego ćwiczenia
lub 5-10 min
W cwiczeniach samowspomaganych chory wykonujac ruch jedna konczyna wspomaga
wykonanie ruchu w stawach drugiej konczyny, zwiekszajac równoczesnie jego zakres. Jest to
rodzaj redresji , która chory sam wykonuje, zwanej „autoredresja”.
Cwiczenia te stanowia łacznik pomiedzy grupa cwiczen biernych i czynnych.
Wspomaganie mo_e byc bezposrednie albo posrednie.
Bezposrednie- taj jak wy_ej jest napisane chory za pomoca zdrowej konczyny górnej, chwyta
konczyne przeciwna, pora_ona i cwiczy ja prowadzac ruch wznosu przez zgiecie w zespole
stawowym barkowo-ramiennym w takim zakresie ruchu jaki jest mo_liwy do wykonania.
Posrednie- sa wykonywane przy u_yciu systemu bloczkowego , który pozwala na działanie
bardziej precyzyjne.
Omawiany rodzaj cwiczen stosuje sie u pacjentów przewlekle chorych, chorych których
proces chorobowy spowodował trwałe zmiany
Cel cwiczn:
-zwiekszenie zakresu ruchów w stawach
-uzyskanie rozluznienia nadmiernie napietych miesni
Wskazania: (sa takie same jak w cwiczeniach biernych)
-przygotowanie do redresji wykonywanych przy współudziale kinezyterapeuty
-przygotowanie do cwiczen czynnych wolnych
-poprawienie trofiki miesni
-utrzymanie zakresu ruchów w stawach
-zapobieganie niekorzystnym zmiana wynikajacym z bezruchu
Inne:
-minusem tej formy cwiczen jest fakt, _e ruch nie jest prowadzony w pełnym zakresie
Różnica między ćwiczeniami w odciążeniu , a z obciążeniem.
Definicja kinezyterapii - jest to gimnastyka leczenia. Ta forma leczenia jest zalecana przy występujących dysfunkcjach narządów ruchu, przy bólach kręgosłupa, po udarze mózgu oraz zawale serca, przy problemach zdrowotnych układu oddechowego.
Główne zadania kinezyterapii.
Zadania kinezyterapii (rehabilitacji ruchowej)
Do zadań kinezyterapii należą:
1. Ocena stanu funkcjonalnego pacjenta (ustalenie rodzaju i stopnia dysfunkcji).
2. Dobor odpowiednich form, środkow, metod i technik ćwiczeń w zależności
od stanu funkcjonalnego pacjenta.
3. Opracowanie programu ćwiczeń miejscowych i ogolnych służących do realizacji
bliższego i dalszego celu rehabilitacji.
4. Wprowadzenie obiektywnych metod kontroli stanu funkcjonalnego pacjenta.
5. Zapobieganie powikłaniom:
a) przykurczom - przez odpowiednio dobrane techniki bierne i czynne,
b) odleżynom - przez częste zmiany ułożenia pacjenta,
c) powikłaniom płucnym - przez systematyczne ćwiczenia oddechowe, oklepywanie
klatki piersiowej, zmiany pozycji w łożku, wczesne uruchamianie.
Różnica między fizjoterapią , a fizykoterapią.
Czynniki mające wpływ na postawę człowieka.
Dobra postawa człowieka.
Kręgosłup człowieka:
a) przodowzgięcie szyjne,
b) tyłowzgięcie piersiowe,
c) przodowzgięcie lędźwiowe,
d) tyłowygięcie krzyżowe
Dobra postawa zależy od: prawidłowego ukształtowania układu kostno-więzadłowego, dobrze rozwiniętego i wydolnego układu mięśniowego, sprawnie działającego układu nerwowego. Oceniać postawę należy oglądając człowieka z profilu. Prawidłowa postawa charakteryzuje się następującymi cechami: prostym ustawieniem głowy, fizjologicznymi wygięciami kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej (lordoza, kifoza) oraz prostym kręgosłupem w płaszczyźnie czołowej, dobrze wysklepioną klatką piersiową, prawidłowo podpartą miednicą na głowach kości udowych, prostymi kończynami dolnymi i prawidłowo wysklepionymi stopami. Przy prawidłowej postawie ciała pion spuszczony z okolicy wyrostka sutkowatego kości skroniowej powinien przechodzić przez środek stawu barkowego, krętarz większy kości udowej nieco do przodu od linii środkowej stawów kolanowego i skokowego i padać na środek stóp.
Gimnastyka wyrównawcza.
Gimnastyka wyrównawcza, ćwiczenia indywidualne lub zespołowe stosowane u dzieci i młodzieży z wadami postawy. W ich skład wchodzą ćwiczenia: wzmacniające mięśnie oddechowe, grzbietu, pośladków, brzucha, antygrawitacyjne, zmniejszające przodopochylenie miednicy, wyrabiające “poczucie” dobrej postawy, ogólne.
Gimnastyka korekcyjna.
Gimnastyka korekcyjna - ćwiczenia mające na celu skorygowanie wad postawy poprzez stosowanie dobrze dobranych ćwiczeń rozciągających poszczególne partie mięśniowe odpowiadające za daną wadę postawy. Rozciąganie mięśni dzieli się na bierne i czynne. Bierne to takie, w którym poprzez samo ułożenie ciała mięśnie samoistnie ulegają rozciągnięciu. Jeśli w rozciąganie zaangażowany jest pacjent lub rehabilitant to mięśnie rozciągają się w sposób czynny.
Do podstawowych ćwiczeń zalicza się
ćwiczenia oddechowe - plecy okrągłe, skoliozy
ćwiczenia mięśni grzbietu i pośladków - plecy okrągłe, odstające łopatki
ćwiczenia mięśni brzucha - zwiększona lordoza
ćwiczenia korygujące ustawienie miednicy - zwiększona lordoza
ćwiczenia antygrawitacyjne; czynne prostowanie i rozciąganie kręgosłupa - zwiększona lordoza, plecy okrągłe, odstające łopatki, skoliozy
Mięśnie mające wpływ na prawidłową postawę ciała.
Za prawidłową postawę ciała odpowiada m.in. układ mięśniowy. Do mięśni odpowiedzialnych za utrzymanie postawy ciała w pozycji stojącej należą:
Z przodu:
Z tyłu:
Wady postawy ciała.
Wada postawy - wszelkie odstępstwa od prawidłowej postawy.
Do wad postawy zalicza się:
postawę skoliotyczną (skolioza czynnościowa),
plecy okrągłe (kifoza czynnościowa),
plecy wklęsłe (lordoza czynnościowa),
plecy płaskie,
plecy okrągło-wklęsłe,
Postępowanie w wadach postawy.
Postępowanie w wadach postawy rozpoczyna się od usunięcia przyczyny ich powstawania. W wielu przypadkach jest to postępowanie jedyne i wystarczające. Dla osób, u których powstały już przykurcze i doszło do osłabienia mięśni oraz zmian w ustawieniu miednicy, poza usunięciem przyczyny wady postawy niezbędne są ćwiczenia wyrównawcze.
Ćwiczenia te będą miały na celu poprawę ogólnej sprawności fizycznej, a w szczególności sprawności narządu ruchu oraz wyrobienie \"poczucia dobrej postawy\" tj. zdolności samodzielnego utrzymania i zachowania w ciągu dnia dobrej postawy. Będą one jednocześnie rozwijały i poprawiały czynność narządów wewnętrznych, przede wszystkim narządu oddechowego i krążenia.
Profilaktyka wad postawy
-codzienną dbałością o utrzymywanie prawidłowej postawy,
-eliminacją czynników stanowiącyclh zagrożenie wystąpieniem wady,
-zapewnieniem dziecku odpowiedniej dla niego ilości ruchu umożliwiającej wszechstronny i harmonijny rozwój fizyczny ( w tym również poprzez ćwiczenia śródlekcyjne,
-dokonywaniem regularnej kontroli lekarskiej.
Wady kończyn dolnych.
Wyróżniamy następujące deformacje kończyn dolnych i stóp
1.kolano koślawe,
2.kolano szpotawe,
3.stopa płaska,
4.stopa płasko koślawa,
5. stopa szpotawa
6.stopa wydrążona.
Kolano koślawe- wyróżniamy koślawość:
a.wrodzoną,
b.pokrzywiczą,
c.pourazową,
d.porażenną
e.Statyczną (wynika ona z przeciążenia kończyn dolnych )
Kolano szpotawe - najczęstszymi przyczynami powstawania tej wady są:
a.krzywica,
b.nadmierne przeciążenie statyczne układu kostnego kończyn dolnych
Wady kręgosłupa.
Wady kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej
Istotą wad kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej jest pogłębienie lub zmniejszenie fizjologicznych wygięć kręgosłupa. Najczęściej występują cztery postacie tych wad.
Pogłębienie kifozy piersiowej , tzw. plecy okrągłe
Pogłębienie lordozy lędźwiowej , tzw. plecy wklęsłe
Pogłębienie kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej - plecy okrągło - wklęsłe
Brak fizjologicznych wygięć kręgosłupa - plecy płaskie.
Rodzaje wad pleców.
Kifoza - jest wygięciem kręgosłupa do tyłu. Jest wiele przyczyn powstawania tej wady postawy. Spotykana jest zarówno w wieku dorosłym, jak również już u najmłodszych. Powstaje pod wpływem dźwignięcia ciężkiego przedmiotu i objawia się paraliżującym bólem. Kifoza może pojawić się w wyniku gruźlicy, krzywicy, złamań, zapaleń i chorób nowotworowych. Czasem za schorzenie odpowiada garbienie się, które powoduje ściśnięcie płuc i ograniczenie ruchów klatki piersiowej. Oddychanie zostaje utrudnione.
Lordoza - jest przednim wygięciem kręgosłupa. Pojawiają się zmiany w odcinku szyjnym i zwyrodnieniowe narośla, które są przyczyną bólu i ograniczają ruchy kręgosłupa we wszystkich płaszczyznach. Lordozę leczy się przez noszenie gorsetu ortopedycznego, niekiedy konieczne jest wykonanie operacji.
Skolioza - to boczne skrzywienie kręgosłupa, które w swojej istocie jest skrzywieniem w trzech płaszczyznach. Czasem pojawia się w okresie dzieciństwa, a czasem po urazie, na skutek bólu. Jeśli skolioza jest pourazowa, wszystko wraca do normy po ustąpieniu dolegliwości. Choroba występuje na różnych odcinkach kręgosłupa: piersiowym, lędźwiowym, szyjnym. Skolioza prawdopodobnie jest chorobą genetyczną, jednak najczęściej ma etiologię idiopatyczną, czyli o nieustalonej przyczynie.
Skolioza - boczne skrzywienie kręgosłupa.
Nazwa ta jest myląca, bowiem skolioza nie jest tylko bocznym skrzywieniem, ale trójpłaszczyznowym. Obejmuje skrzywienie w płaszczyźnie: czołowej (boczne skrzywienie kręgosłupa), strzałkowej (lordoskolioza lub kifoskolioza), poziomej (rotacja i torsja kręgów).
Istnieje wiele typów skoliozy. Można je podzielić na skoliozy funkcjonalne (odwracalne, wynikające ze złej postawy, osłabienia mięśni tułowia, czy skrócenia jednej kończyny dolnej) oraz strukturalne (nieodwracalne, u ich podłoża leży zazwyczaj jakaś patologia kości, mięśni lub nerwów). Ok 85% skolioz strukturalnych stanowią skoliozy idiopatyczne, których przyczyna powstania nie jest znana.
Główne objawy skoliozy to: wygięcie kręgosłupa w bok (zwykle w części piersiowej i w prawo), wystawanie barku do przodu i ku górze z jednej strony, asymetria trójkątów taliowych, przemieszczenie jednego z bioder ku górze i do przodu, wystawanie do tyłu jednej strony klatki piersiowej (garb żebrowy), u dziewcząt cofnięcie jednej piersi i sprawianie wrażenia, że jest mniejsza.
Najczęściej do skrzywienia kręgosłupa dochodzi u dziewczynek w okresie dojrzewania (10-14 lat), czyli w okresie przyspieszonego wzrostu. Skolioza w tym wieku bardzo szybko się pogłębia.
Skoliozę należy leczyć zachowawczo - stosując odpowiednie ćwiczenia korygujące i terapię manualną. Przy większym skrzywieniu stosuje się leczenie przy użyciu gorsetu. Przy bardzo zaawansowanej skoliozie konieczne jest leczenie operacyjne.
Postawa człowieka w rozwoju osobniczym (ontogenezie).
To rozwój osobniczy, od momentu zapłodnienia do końca życia osobnika. Proces formowania się postawy ciała nazywamy posturogenezą, podczas które następuje kształtowanie się fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Z pierwotnie ogólnej kifozy, która przebiega na całej długości kręgosłupa wyodrębnia się lordoza szyjna (ok. 3, 4 miesiąc życia), następnie lordoza lędźwiowa (9-12 miesiąc życia) w efekcie pionizacji. 12-14 miesiąc życia dziecko ma już kręgosłup o charakterystycznym esowatym kształcie.
Etapy pionizacji postawy ciała:
Od 3-4 miesiąca życia dziecko unosi głowę i tułów opierając się na rękach. Ok. 5 miesiąca życia następuje próba siedzenia z oparciem, samodzielne siedzenie - 7-9 miesiąc życia. Ok. 9 miesiąca życia jest to próba stania również z oparciem, a 10-12 miesiąc życia jest to już samodzielne stanie. O ukształtowaniu się przednio tylnych krzywizn kręgosłupa oraz o typie postawy ciała można mówić ok. 7 roku życia. W okresie szkolnym występują dwa krytyczne okresy w kształtowaniu się postawy ciała. Pierwszy okres krytyczny między 6 a 7 rokiem życia dziecka, jest to związane ze zmianą trybu życia dziecka. Dziecko przyjmuje wówczas długotrwałą pozycję siedzącą w niewygodnych ławkach. W tym okresie najczęściej powstają wady postawy. Drugi okres krytyczny w kształtowaniu się postawy ciała to okres pokwitania. Charakteryzuje się tym, że następuje intensywny przyrost wysokości ciała nawet o 20 cm i ten okres nazywa się - „skok pokwitaniowy". U dziewcząt okres pokwitania 9-14 roku życia, u chłopców o 2 lata później. Koniec okresu dojrzewania to ponowne kształtowanie się dobrej postawy -ostateczne formowanie się lordozy lędźwiowej, brzuch jest płaski oraz rozwija się bardzo tkanka mięśniowa. Po 35 roku życia następuje ponowne pogorszenie się postawy ciała. Rozwój miednicy w ontogenezie. W okresie pokwitania kąt pochylenia miednicy do przodu jest u kobiet 28° a u mężczyzn- 31 °. Najbardziej dostępną metodą pomiaru kąta nachylenia miednicy jest sposób Wilesa. Wiles zaleca mierzyć pochylenie miednicy specjalnym cyrklem - inklinometrem biorąc pod uwagę płaszczyznę przechodzącą przez kolec biodrowy tylny górny i górny brzeg spojenia łonowego w stosunku do płaszczyzny horyzontalnej. W przypadku kończyn dolnych u noworodków prawidłowością jest szpotawe ustawienie kolan oraz zgięciowe w stawach biodrowych i kolanowych jako pozostałość ułożenia wewnątrzmacicznego. Ustawienie szpotawe utrzymuje się do około 3 roku życia, później przechodzi w fizjologiczną koślawość około 4 roku życia. Proste kończyny dolne występują u dzieci ok. 7 roku życia. W obrębie stóp w wieku 3-4 lat zaznacza się wklęsłość w części podeszwowej stopy. Natomiast ok. 6 roku życia łuki wysklepienia stóp są już zaznaczone i ulegają dalszemu rozwojowi do ok. 8 roku życia
Przyrządy stosowane do badania wad postawy.
Metody wzrokowej oceny sylwetki
Metody wzrokowej oceny wybranych elementów postawy
Metody całościowej oceny sylwetek zarejestrowanych za pomocą fotografii, cieniografii i konturografii.
Metody oceny poszczególnych elementów postawy ciała przy użyciu aparatury pomiarowo-rejestrującej (rysunkowej).
Metody oceny oparte na kryterium linii pionowych, linii symetrycznych, kątów
(zasada równowagi mechanicznej i symetrii).
Nowoczesne techniki badania postawy ciała.
1) Technika Mory - polega na załamywaniu się wiązki światła, do czego służy tzw.
raster, w rezultacie czego uzyskuje się obraz w układzie warstwicowym, który może
być następnie poddany odpowiedniej analizie. Obecnie technika Mory jest
skomputeryzowana.
2) Metoda ISIS - wykorzystywana jest głównie do diagnostyki kręgosłupa, a w
szczególności do wykrywania skolioz. Można ją również zastosować do badania
krzywizn przednio- -tylnych kręgosłupa. Jest to metoda zautomatyzowana oparta na
fotogrametrii.
Ćwiczenia stosowane w zależności od wady postawy ciała.
W korygowaniu wad postawy ciała nie wolno skupiać się na jednym odcinku; należy zawsze obserwować wszystkie pozostałe tak, by poprawiając postawę w jednym miejscu nie pogarszać jej w innym.
Ćwiczenia wspomagające działanie korekcyjne obejmują ćwiczenia ogólnorozwojowe i specjalne. Ćwiczenia ogólnorozwojowe służą podniesieniu ogólnej wydolności i sprawności organizmu. Ćwiczenia specjalne to ćwiczenia kształtujące nawyk prawidłowej postawy, umożliwiające dziecku łatwiejszą korekcję poszczególnych elementów ciała. Poprzez ćwiczenia oddechowe - specjalne powodujemy u dziecka prawidłową czynność oddychania, zwiększamy ruchomość klatki piersiowej oraz poprawiamy wydolność i sprawność układu oddechowego w zależności od indywidualnych potrzeb. W ćwiczeniach specjalnych występują też ćwiczenia elongacyjne i antygrawitacyjne, które mają za zadanie zniwelowanie przez wydłużenie i aktywizację kręgosłupa krzywizn patologicznych. Stosuje się też ćwiczenia obciążające osiowo (skorygowanie kręgosłupa w warunkach dodatkowego obciążenia) oraz ćwiczenia wzmacniające grupy osłabionych mięśni. Ważne też są ćwiczenia rozciągające, które zapewniają ustabilizowanie bliższych przyczepów mięśniowych (stosowanie metody stretchingu).
15