Antybiotyki(1), Farmakologia01.10


ANTYBIOTYKI.

Oporność naturalna: jest spowodowana niedostępnością dla leku receptorów w komórce bakteryjnej.

Oporność nabyta: jest zakodowana w chromosomach lub pozachromosomalnych cząsteczkach DNA (plazmidach).

Mechanizmy oporności drobnoustrojów:

Oporność krzyżowa:

Minimalne stężenie hamujące, (MIC): określa się za pomocą szeregu kolejnych rozcieńczeń antybiotyku, w którym okiem nieuzbrojonym nie stwierdza się wzrostu kolonii bakteryjnych (należy tak prowadzić leczenie, aby stężenie wolnego antybiotyku we krwi nie było mniejsze niż MIC).

Efekt poantybiotykowy: to zjawisko długotrwałego zahamowania wzrostu bakterii po krótkotrwałej ekspozycji na działanie leku przeciwbakteryjnego (antybiotyki aminoglikozydowe, fluorowane chinoliny, antybiotyki P - laktamowe - bakterie Gram - dodatnie, karbapenemy - bakterie Gram - dodatnie i ujemne, makrolidy, antybiotyki glikopeptydowe - bakterie Gram - dodatnie).

Próby uczuleniowe:

Próby odczytujemy po 30 min., gdy odczyn wątpliwy ponownie po 60 min.

Odczyn ujemny - w miejscu wstrzyknięcia nie występują zmiany lub, gdy zmiany nie są większe od zmian w próbie kontrolnej.

Odczyn wątpliwy - grudka obrzękowa lub rumień o średnicy większej niż w próbie kontrolnej, lecz nieprzekraczającej średnicy l cm.

Odczyn dodatni - wystąpienie grudki obrzękowej lub rumienią o średnicy większej niż l cm.

Zespół Hoigne'a: występuje po domięśniowym podaniu penicyliny prokainowej (1 - 3:1000 wstrzyknięć). Dawniej sądzono, że jest on spowodowany tworzeniem się mikrozatorów w płucnych i mózgowych naczyniach tętniczych z cząsteczek prokainy, obecnie wiadomo, że zależy raczej od działania samej prokainy na układ nerwowy.

Objawy zespolił Holgue'a: niepokój chorego, lęk przed śmiercią (50 - 75 %), zaburzenia słuchu (60 - 75 %), widzenia, smaku, zawroty głowy, częstoskurcz serca, niewielki wzrost ciśnienia tętniczego, uczucie gorąca parestezje, sporadycznie nudności i wymioty. Objawy te występują nagle 15 s - 3 min od chwili wstrzyknięcia i trwają 15 - 60 min. ustępują samoistnie. Rokowanie dobre.

ANTYBIOTYKI B - LAKTAMOWI.

Penicyliny:

  1. Naturalne:

Benzylopenicylina (Benzylpenicillin, Penicillinum crystallisatum):

Wskazania: zapalenie płuc, angina, ostre i przewlekłe zapalenie wsierdzia, kiła, rzeżączka, meninogokowe zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych.

Przeciwwskazania: odczyn uczuleniowy, wstrząs anafilaktyczny, po podaniu i.v. ponad 10 min j.m. mogą wystąpić drgawki.

Dawkowanie: 600 tyś. do l min j.m. co 6 h, maksymalnie 20 min do 25 min j.m./ 24 h. U dzieci do 3 lat 50 - 80 tyś. j.m./kg m.c./ 24 h. Dzieciom 3 - 12 lat 900 tyś. j.m./24 h.

Działania niepożądane: skórne odczyny alergiczne, uszkodzenie nerek, upośledzenie agregacji płytek krwi.

  1. Penicylina prokainowa (Penicillinum procainicum):

Jest to połączenie benzylopenicyliny z prokainą, co powoduje wolniejsze wchłanianie i wydalanie. Po podaniu i. m. 1 - 3 razy/ 1000 wstrzyknięć występuje zespół Hoigne'a.

Dawkowanie: 1200 tyś. do 2400 tyś. j.m. co 12 - 24 h. W pediatrii dawkowanie tak jak benzylopenicyliny. Polbicillinum połączenie 1:3 benzylopenicyliny krystalicznej z penicyliną prokainową. Benzylopenicylina benzatynowa (Debecylina) - powoli wchłania się i wydala z organizmu.

Wskazania: choroba reumatyczna, kiła, rzeżączka, przewlekłe zakażenia układu oddechowego,.

Dawkowanie: 600 - 1200 tyś. j.m. co 7 dni lub 1,8 min j.m. co 14 dni

Fenoksymetylopenicylina (V - cylina) - podawana doustnie.

Wskazania: zapalenie dróg oddechowych, zapalenie ucha środkowego, powikłania pooperacyjne, w stomatologii.

Dawkowanie: 400 tyś., co 4 h p.o. l h przed lub 2 h półsyntetyczne posiłku.

  1. Penicyliny półsyntetyczne:

Wskazanie: zakażenia gronkowcowe.

Działania niepożądane: skórne odczyny alergiczne, zaburzenia ze strony układu pokarmowego i krwiotwórczego, zakrzepowe zapalenie żył.

Dawkowanie: p.o., i.m., i.v.

Ampicylina (Ampicylin): wchłania się w 50 - 60% z układu pokarmowego.

Wskazania: ostre i podostre zakażenia dróg moczowych, żółciowych, przewodu pokarmowego, przewlekłe zapalanie oskrzeli i płuc, w nosicielstwie duru i paraduru. Przeciwwskazania: uczulenie.

Dawkowanie: 500 mg - l g co 6 h p.o., i.m. 4 - 8 g/ 24 h i.v. l h przed lub 2 h półsyntetyczne posiłku.

Działanie niepożądane: skórne objawy uczuleniowe, zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego - nudności, wymioty, biegunka oraz nadkażenia, rzadziej zaburzenia ze strony układu krwiotwórczego: niedokrwistość, leukopenia, trombocytopenia.

Dawkowanie: 500 mg - l g co 8 h p.o., 500 mg co 8 h i.m., Ig co 6 h i.v.

Augmentin (Amoksiklay) połączenie amoksycykliny z kwasem klawulanowym (inhibitorem p - laktamaz).

Działanie niepożądane: kwas klawulanowy może uszkadzać wątrobę.

Dawkowanie: p.o. jak amoksycyklina, i. v. 600 mg - 1,2 g co 6 - 8 h.