PGP-Skrypt, Prywatne


1. POJĘCIE ADMINISTRACJI GOSPODARCZEJ I GŁÓWNE OBSZARY JEJ DZIAŁANIA:

Administracja gospodarcza jest pojęciem węższym w stosunku do administracji publicznej. Administracja gospodarcza to ta część administracji, która dotyczy przedsiębiorców i prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Administracja gospodarcza regulowana jest prawem administracyjnym gospodarczym.

Organy administracji gospodarczej:

naczelni ministrowie

terenowe organy administracji ogólnej

wojewodowie

jednostki samorządu terytorialnego

jednostki administracji nie zespolonej (np. urzędów miar)

Funkcje administracji gospodarczej:

- policja administracyjna

- ochrona życia i zdrowia ludzkiego oraz środowiska naturalnego

- zapewnienie spokoju, porządku i bezpieczeństwa publicznego

- reglamentacja ochrona rynku wewnętrznego

- przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym i nieuczciwej konkurencji

- stabilizacja rynku

- zapewnienie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego

- piecza administracyjna

- zapewnienie ludności odpowiednich świadczeń materialnych i niematerialnych

- zarząd mieniem publicznym

- opieka nad majątkiem powszechnego użytku (np. drogi publiczne)

- opieka nad mieniem podmiotów użyteczności publicznej (np. szkoły, szpitale)

- zarząd publicznym majątkiem produkcyjnym (np. przedsiębiorstwa państwowe)

- prowadzenie działalności gospodarczej

- utrzymywanie przedsiębiorstw o niskiej rentowności, ale niezbędnych ze względu na interesy zbiorowe - interwencjonizm państwowy

- roboty publiczne

- prowadzenie działalności gospodarczej w celu zwiększenia dochodów budżetowych

Najważniejszymi instrumentami osiągania celów administracji gospodarczej są:

- wydawanie aktów administracyjnych

- pomoc finansowa (dotacje, subwencje, ulgi, itp.)

- pomoc niematerialna (np. w zakresie doradztwa i szkoleń, promocja eksportu)

- interwencja na rynku (np. zakupy interwencyjne w razie załamania cen na rynku)

2. POJĘCIE PRAWA GOSPODARCZEGO:

Prawo administracyjne gospodarcze to zespół norm regulujących pozycję organów administracji publicznej (organów wykonywania funkcji administracji publicznej) oraz ich sytuację ustaloną w celu określenia statutu podmiotów działalności gospodarczej w formach władczych lub przy stosowaniu innych publicznoprawnych form działania tej administracji (porozumienie administracyjne, związek komunalny). Administracyjne prawo gospodarcze jest prawem gospodarczym publicznym. Prawo administracyjne gospodarcze jest gałęzią nieskodyfikowaną.

Normy administracyjnego prawa gospodarczego można podzielić na:

ustrojowe - regulują organizację i zasady funkcjonowania aparatu administracyjnego powołanego do czuwania nad podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej

materialne - reguluje ustrój organów administracji gospodarczej, wyznacza ich kompetencje i uprawnienia lub obowiązki w sferze normatywnie określonej ingerencji w gospodarkę.

procesowe (formalne) - regulują tok czynności podejmowanych przez organy administracji i przedsiębiorców w celu realizacji norm prawa materialnego.

Główne obszary administracyjnego prawa gospodarczego:

reglamentacja - ochrona interesów zbiorowych przed konkurencją zewnętrzną oraz przed wewnętrznymi praktykami nieuczciwej konkurencji

policja - nadzór nad różnymi obszarami działalności gospodarczej sprawowany ze względu na bezpieczeństwo i ochronę życia, ładu publicznego, ochronę środowiska naturalnego oraz porządek i spokój publiczny

piecza administracyjna - organizowanie dostępu do świadczeń ze strony państwa np. za pośrednictwem przedsiębiorstw użyteczności publicznej, gromadzenie środków i zarząd własnością publiczną

3. PUBLICZNE PRAWO GOSPODARCZE A PRYWATNE PRAWO GOSPODARCZE:

W prawie gospodarczym wyróżniamy podział na prawo publiczne i prawo prywatne. Publiczny charakter maja normy prawa gospodarczego, które obejmują swoim zakresem regulacji stosunki między organami wykonującymi funkcje administracji publicznej oraz między nimi i podmiotami działalności gospodarczej. Szersze ujęcie prawa publicznego gospodarczego pozwala zaliczyć do niego również zagadnienia ustroju administracji gospodarczej oraz problematykę mienia pod zarządem publicznym.

Prawo gospodarcze prywatne natomiast tworzą normy zaliczane tradycyjnie do sfery regulacji stosunków poziomych (prawo cywilne, prawo handlowe). Pewną specyfiką tych stosunków jest ich przedmiot (czyli sprawy gospodarcze) Przedmiot stosunków poziomych prawa gospodarczego oraz treść odnoszących się do nich regulacji prawnych skupia się na działalności gospodarczej stron tych stosunków.

4. PUBLICZNE PRAWO GOSPODARCZE JAKO CZĘŚĆ PRAWA PUBLICZNEGO:

Administracyjne prawo gospodarcze - to ta część prawa administracyjnego, która określa sytuację podmiotów podejmujących i prowadzących działalność gospodarczą (podmiotów gospodarczych), do których zaliczamy, osoby fizyczne i prawne jako przedsiębiorców, Skarb Państwa i inne państwowe osoby prawne, a także podmioty samorządowe.

Prawo regulujące gospodarowanie (podejmowanie, prowadzenie działalności gospodarczej) jest rozproszone między różne dziedziny (gałęzie prawa).

Publiczne prawo gospodarcze stanowią normy prawne o określonym przedmiocie regulacji. Przedmiot ten mieści się w przestrzeni między organami państwa i podmiotami działalności gospodarczej. Przestrzeń tę wypełniają relacje o charakterze publicznym między tymi podmiotami. Przedmiot regulacji norm prawa publicznego gospodarczego koncentruje się na statusie organów administracji publicznej. Organy te wykonują bowiem uprawnienia państwa w sferze gospodarki publicznej.

Prawo publiczne gospodarcze wyrażają normy określające warunki wykonywania władzy publicznej w sprawach gospodarczych. (dotyczy ustroju administracji publicznej - organy oraz podmioty wykonujące funkcje administracji publicznej) oraz ogarnia czynności i skutki prawne działania tych organów w sprawach gospodarczych (stosunku gospodarcze).

Celem regulacji zaliczanej do administracyjnego publicznego prawa gospodarczego jest ingerencja państwa w sferę stosunków gospodarczych.

Bierna (pasywna) rola rozwiązań prawa administracyjnego publicznego sprowadza się do przyjmowania w treści aktów stanowienia rozwiązań, które zapewniałyby praktyczną realizację zasady wolności gospodarczej w aktach stosowania tego prawa.

5. POJĘCIE I PODZIAŁ PRAWA PUBLICZNEGO GOSPODARCZEGO:

Prawo gospodarcze to prawo przedsiębiorcy - odnoszące się do działalności podmiotu gospodarczego. Prawo gospodarcze jest kompleksowym działem prawa na pograniczu prawa publicznego i prywatnego. Przepisy prawa gospodarczego można odnaleźć w ramach prawa:

6. FUNKCJE PAŃSTWA WOBEC GOSPODARKI:

7. ZASADY I ZASADY SWOISTE PGP:

a) zasady ogólne prawa publicznego i wynikające z nich szczegółowe zasady prawa administracyjnego:

  1. w prawie publicznym zarówno jednostka jak i władza publiczna poddana jest prawu ustanowionemu, akceptowanemu i stosowanemu wg ustalonych w danym społeczeństwie reguł.

  2. Prawo jednostki do sądu - do zaskarżania przed właściwymi sądami każdego bezprawnego działania lub zaniechania ze strony władzy publicznej, które narusza wolności czy prawa tej jednostki

  3. Tworzenie podstaw do zapewnienia dobra publicznego:

Dobro publiczne - zaspokojenie pewnych zbiorowych potrzeb uznanych w danym czasie i społeczeństwie za nieodzowne, które nie mogą być zaspokojone spontanicznym, wyłącznie dobrowolnym działaniem jednostek czy ich grup. Muszą to być działania zorganizowane za pomocą prawa publicznego i w koniecznych wypadkach wymuszone władzą publiczną za pomocą środków władczych.

  1. Domniemanie, że administracja publiczna realizuje dobro publiczne w formach nie władczych, a wykorzystanie władztwa publicznego jest wyjątkiem od tego domniemania. Np. przepisy o wywłaszczeniu nieruchomości.

  2. W dziedzinie zarządu mieniem publicznym czynności prawne i inne działania organów administracji publicznej powinny być zgodne nie tylko z normami prawa prywatnego, ale także z odpowiednimi normami prawa publicznego. Zasady prawa prywatnego (swoboda umów i wolność wykonywania praw majątkowych) podlegają ograniczeniom w stosunkach prywatnoprawnych, których uczestnikiem jest organ władzy publicznej.

  3. Organ władzy publicznej ma obowiązek podjęcia działania, jeśli dobro publiczne tego wymaga.

  4. Zasada równości wobec prawa i władz publicznych w stosunku do podmiotów gospodarczych, ale są ograniczenia dot. podmiotów gospodarczych jako osób fizycznych, prawnych spółek, kwalifikacje osobiste i zawodowe

  5. Zasada wolności gospodarczej - prawna możność podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej przez każdego bez konieczności uzyskania na to zgody władzy publicznej.

  6. zasada ochrony własności - odstępstwa to np. wywłaszczenie nieruchomości. Takie ograniczenia są uznane przez prawo jako konieczne i prawo określi granice stosowania w tych przypadkach władztwa administracyjnego.

  7. Administracja ma władczo wkraczać za pomocą aktów generalnych i aktów administracyjnych w sferę praw i obowiązków jednostki wtedy i tylko wtedy, gdy ma do tego wyraźne upoważnienie wynikające z przepisów ustrojowych, materialno prawnych i proceduralnych zawartych w ustawie.

  8. Zasada ochrony wolności i praw nabytych - obejmuje ochronę z tytułów prywatnoprawnych i publicznoprawnych , obejmuje nie tylko własności ale także i inne prawa majątkowe oraz, że tytuł do tych praw nie ma w tych przypadkach znaczenia. Także prawa niemajątkowe - podmiotowe i wolności z decyzji zezwalających

Wywłaszczenie prawa nabytego w drodze decyzji - nieuregulowane w kpa np. dotyczy koncesji i zezwoleń

  1. Zasada trwałości decyzji - organ jest związany decyzją od chwili jej wydania.

  2. Odszkodowanie za straty poniesione wskutek działania władzy publicznej należy się zawsze gdy działanie było niezgodne z prawem oraz jeśli w wyniku legalnego działania władzy nastąpiło odjęcie lub ograniczenie na cele publiczne prawa majątkowego.

b) ZASADY SWOISTE PGP:

Są to zasady ściśle już publicznego prawa gospodarczego, w tym APG.

1) zasada ochrony bezpieczeństwa publicznego i porządku publicznego:

ochrona bezpieczeństwa publicznego oznacza realizowaną za pomocą pewnego typowego zespołu środków prawnych i administracyjnej zwanego policją administracyjną ochronę życia zdrowia i mienia, a także ochronę środowiska przed zagrożeniami wynikającymi z wykonywania działalności gospodarczej.

2) zasada ochrony prawidłowego funkcjonowania gospodarki rynkowej - jej realizację zapewnia reglamentacja gospodarcza jako ogół środków podobnych do środków policyjnych urzeczywistniania jest na różnych często bardzo odległych od siebie obszarach.

3) zasada ochrony zasobów narodowych: zasobów naturalnych i dóbr kultury. Ze względu na cele jakie jej przyświecają traktujemy ją jako wspólną, choć zarówno przedmiot ochrony jak i środki są tu zróżnicowane.

4) zasada ochrony interesów politycznych i gospodarczych państwa w stosunkach z zagranicą. Wyraża się w stworzeniu całego systemu nakazów, zakazów i pozwoleń w zagranicznym obrocie towarowym. Są w tym liczne ograniczenia o charakterze policyjnym a więc mające na celu ochronę bezpieczeństwa publicznego, również ochronę rynku krajowego (zakazy importu czy eksportu określonych towarów, kontyngenty ilościowe. itd.)

5) zasada prawidłowego gospodarowania mieniem publicznym - cały obszar wykonywania praw majątkowych państwa i innych podmiotów publicznoprawnych przez organy władzy publicznej podlega ocenie wg ustalonych w publicznym prawie gospodarczym kryteriów legalności, celowości, gospodarności i rzetelności. Są one dyrektywami działania organu, którymi powinien się kierować gospodarując mieniem publicznym, mając na uwadze dobro publiczne i interesy podmiotu, który reprezentuje.

8. WŁADZTWO PUBLICZNE W ADMINISTRACJI GOSPODARCZEJ:

Władztwo publiczne to atrybut organu władzy publicznej polegający na możliwości jednostronnego określenia praw i obowiązków innego podmiotu jako uczestnika stosunku publicznoprawnego. W prawie administracyjnym gospodarczym stosunki między przedsiębiorcą a organem administracji kształtowane są w sposób władczy, charakterystyczny jest on dla nie równorzędności stron. Stąd też relacje zachodzą pomiędzy przeciwstawnymi sobie typami podmiotów: podmiotami dysponującymi władczymi środkami działania oraz podmiotami pozbawionymi takich środków. Przejawem nierówności jest także to, iż tylko władza publiczna może posługiwać się środkami władczymi, druga zaś kategoria podmiotów jest tych środków pozbawiona. Te ostatnie podmioty mają wynikające z prawa przedmiotowego prawa podmiotowe. To właśnie prawa podmiotowe przedsiębiorców są przedmiotem władczej ingerencji organów administracji publicznej, która wszakże dokonana być powinna za pomocą środków przez prawo przewidzianych.

9. NACJONALIZACJA W POLSCE W LATACH 1944-1958:

Nacjonalizacja w Polsce przeprowadzona została na podstawie:

I. Bez odszkodowania - przedsiębiorstwa:

II. Za odszkodowaniem:

Ustawy z dnia 25 II 1958 r. o uregulowaniu stanu prawnego mienia pozostającego pod zarządem państwowym - przejęto na własność państwa przedsiębiorstwa pozostające pod zarządem państwowym z wyjątkiem przedsiębiorstw nieczynnych lub których prowadzenie przez jednostki gospodarki uspołecznionej było niecelowe.

10. KONSTYTUCJA RP JAKO ŹRÓDŁO PUBICZNEGO PRAWA GOSPODARCZEGO:

11. USTAWY I ROZPORZĄDZENIA JAKO ŹRÓDŁO PRAWA PUBLICZNEGO GOSPODARCZEGO:

Ustawy i rozporządzenia są powszechnie obowiązującymi źródłami prawa. Zawierają regulacje dotyczące praw i obowiązków obywateli oraz innych przedsiębiorstw, a także normują zakres kompetencji i organów administracji publicznej. Ustawy uchwalane są przez Sejm i Senat w drodze procedury ustawodawczej, a następnie podpisywane przez Prezydenta RP. Podlegają kontroli Trybunału Konstytucyjnego w zakresie zgodności z Konstytucją. Materia przewidziana w Konstytucji do uregulowania w drodze ustawy nie może być normowana aktem niższej rangi. W czasie stanu wojennego zamiast ustaw Prezydent RP może na wniosek Rady Ministrów wydawać rozporządzenia z mocy ustawy. Rozporządzenia są aktami wykonawczymi do ustaw. Mogą być wydawane jedynie na podstawie wyraźnego upoważnienia ustawy i w celu jej wykonania

Rozporządzenia mogą być wydawane przez:

Upoważnienie do wydania rozporządzenia nie może być przekazane na rzecz innego organu. Upoważnienie ustawowe do wydania rozporządzenia powinno zawierać:

Przepisy ustaw oraz aktów wykonawczych (rozporządzeń) to przepisy ustawowe.

12. UMOWY MIĘDZYNARODOWE JAKO ŹRÓDŁO PRAWA PUBLICZNEGO GOSPODARCZEGO:

Umowy międzynarodowe dzielą się na:

ratyfikowane (stanowiące powszechnie obowiązujące źródło prawa)

nieratyfikowane (wiążące jedynie organy państwowe)

Ratyfikowane umowy międzynarodowe dzielą się na ratyfikowane za zgodą wyrażoną w ustawie i zgody tej nie wymagające. Zgody na ratyfikację wyrażonej w ustawie wymagają umowy dotyczące: pokoju, sojuszy, układów politycznych i wojskowych, wolności, praw i obowiązków obywateli, członkostwa Rzeczpospolitej Polskiej w organizacjach międzynarodowych, znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym, innych spraw uregulowanych w ustawie, lub w których Konstytucja ustawy wymaga.

Ratyfikowane umowy międzynarodowe mogą dotyczyć:

- Zasad traktowania przedsiębiorców państw obcych

- Unikania podwójnego opodatkowania

- Tworzenia warunków sprzyjających rozwojowi międzynarodowej współpracy gospodarczej

- Integracji gospodarczej i liberalizacji obrotu gospodarczego

Ratyfikacji umów międzynarodowych dokonuje Prezydent RP. Umowa międzynarodowa ratyfikowana za zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo w razie kolizji z ustawą. Przeważającą część porozumień dotyczących wykonywania zdań z zakresu administracji gospodarczej stanowią umowy nieratyfikowane, zawierane na szczeblu rządowym, ministerialnym, ambasadorów, a niekiedy nawet przez upoważnione terenowe organy administracji rządowej. Nie są one źródłami prawa w rozumieniu Konstytucji, a zawierają postanowienia wiążące państwa - strony. Za ich wykonanie odpowiadają odpowiednie organy administracji publicznej.

Nieratyfikowane umowy międzynarodowe mogą regulować np. sprawy:

- Tworzenia wspólnych przedsiębiorstw państwowych

- Wspólnych inwestycji gospodarczych

- Przebiegu gazociągów, ropociągów, linii energetycznych i komunikacyjnych

- Kontroli celnej przejść granicznych łączności poczty telekomunikacji transportu tranzytu ochrony środowiska współpracy gospodarczej regionów przygranicznych.

13. AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO JAKO ŹRÓDŁO PRAWA PUBLICZNEGO GOSPODARCZEGO:

Katalog źródeł prawa administracyjnego gospodarczego jest zbudowany na klasyfikacji, którą Konstytucja RP odnosi do całego polskiego systemu prawa: konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia , prawo miejscowe.

Pod pojęciem prawa miejscowego kryją się akty terenowych organów administracji rządowej oraz akty jednostek samorządu terytorialnego, przyjmowane przez ich odpowiednie organy. Konstytucja charakteryzuje ich związek formalny i materialnymi z aktami ustawowymi (wydawane są na podstawie i w granicach uprawnień zawartych w ustawie)

Akty prawa miejscowego zaliczamy zarazem do źródeł prawa administracyjnego gospodarczego, co pozostaje w związku z przedmiotem ich regulacji. W aktach tych przesądzono o granicach wolności gospodarczej w pewnych ustawowo wskazanych rodzajach działalności gospodarczej. Charakterystyczne dla tych aktów jest ich obowiązywanie miejscowe, ograniczone do terytorium wyznaczonego obszarem działania danego organu. Ustawodawca dopuścił tym samym różnicowanie sytuacji podmiotów działalności gospodarczej w zależności od określonego terytorium. Zróżnicowanie to ma uzasadnienie w ustawowej determinacji działalności administracji publicznej-w tym jednak samorządu terytorialnego, które działają w zakresie wykonywania funkcji administracji publicznej.

14. UCHWAŁY RADY MINISTRÓW I ZARZĄDZENIA MINISTRÓW, JAKO ŹRÓDŁA APG:

Do źródeł prawa administracyjnego gospodarczego zaliczamy uchwały Rady Ministrów oraz zarządzenia Prezesa Rady Ministrów i ministrów. Mają one charakter wewnętrzny- obowiązują wyłącznie w układzie ustrojowym admin. publ. (jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu ten akt). Konsekwencje przyjmowanych rozwiązań (zwłaszcza zawartych w zarządzeniach), mogą wywołać skutki w sferze organizacji postępowania prowadzące np. do jego uzupełnienia o czynności wewnętrzne (nieformalne układy postępowania administracyjnego). Skutkiem może być interpretacja, przyjmowana przez administracje publiczną, uprawnień do załatwienia sprawy poza terminem ustawowym 14 dni, ale w granicach 2 miesięcy, co jest również przewidziane prawem. Zaliczona jest taka sytuacja do obchodzenia prawa- w pewnych sytuacjach można ją kwalifikować, jako naruszenie prawa. W sensie sprzeczności zarządzenia (uchwały) z podstawa prawną (Konstytucją RP lub ustawą).

Uchwały Rady Ministrów i zarządzenia Prezesa RM i ministrów nie mogą stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych czy innych podmiotów. Jest to stanowisko aktualne na tle ogólnej charakterystyki postanowienia art. 93 ust. 2 Konstytucji RP która jest aktualna w prawie polskim bez względu na treść regulacji (przedmiot regulacji), uchwały (zarządzenia).

15. ROLA NORM SYTUUJĄCYCH I WSKAZUJĄCYCH W APG:

Regulacje prawne zawsze wymagają dopełnienia przez przyjęcie odrębnych unormowań o charakterze szczególnym. A Chełmoński dokonał podziału owego podziału norm.

Normy sytuujące- określają pozycję adresata przez wyznaczenie jego praw i obowiązków (sytuacja prawna). Regulują zachowanie w sytuacji ustalonej w hipotezie normy. Kwalifikują zarazem pozycję adresata wobec innych podmiotów prawa adm. gosp., specyfikując jej elementy. Stanowią wzorzec odniesienia, który uwzględnia podmiot prawa w swoich zachowaniach- organ wykonywania funkcji adm. publ. lub podmiot gospodarczy. Normy te stosuje wprost ich adresat, który znalazł się w normowanej sytuacji. Norma adresowana jest do właściwego organu adm. publ. nawet wówczas, gdy skierowana została do podmiotu gospodarczego. Właściwe organy adm. publ. są odpowiedzialne za analizę przestrzegania prawa przez podmioty gospodarcze- ustawodawca stara się zachować zbieżność między dyspozycjami norm sytuujących prawa adm. gosp., rozłącznie wyodrębniając sytuację podmiotów gospodarczych i organów wykonywania funkcji adm. publ.

Normy wskazujące- ustanawiają interpretację treści normatywnej przyjętej w normach sytuujących. Jej klasyczną postacią jest norma ustanawiająca wytyczne co do regulacji, którą należy przyjmować w treści rozporządzenia. Występują w szczególności w aktach wykonawczych, które precyzują regulacje ustawowe.

Celem tych norm jest nadanie określonej linii w rozstrzygnięciach (akty władcze) przyjmowane przez organy tej administracji. Formalnie nie są one ujawniane na zewnątrz systemu admin. publ. jako podstawa prawna, która determinuje zachowanie adresatów (zarządzenia, instrukcje, polecenia). Nie podlegają też ocenie sądowej przez ocenę ich zgodności z treścią norm sytuujących. Pozostają poza sferą zainteresowania podmiotów, które są adresatami rozstrzygnięć przyjmowanych w aktach władczych adm. i nie są przywoływane w postępowaniach sądowych, inicjowanych w wyniku zgłaszania skarg na te rozstrzygnięcia. Kontroli podlegają rozwiązania normatywne przyjmowane w aktach wykonawczych z uwzględnieniem zgodności przyjętej regulacji z aktem wyższego rzędu.

16. PRAWO UE W OBSZARZE PRAWA PUBLICZNEGO GOSPODARCZEGO:

Polska ubiegając się o członkostwo w UE musiała dokonać znacznych modyfikacji wewnętrznego prawa gospodarczego. Ustawa o spółkach z udziałem zagranicznym z 1991 r. została znowelizowana. Po 1996 r. uczestniczenie podmiotów zagranicznych w dochodach z prowadzenia przedsiębiorstw na terytorium RP mogło odbywać się bez zezwolenia „wstępnego” czyli na utworzenie spółki.

Wstąpienie Polski do UE wpłynęło w znacznym stopniu na podejście do kształtowania sytuacji prawnej cudzoziemców jako inwestorów zagranicznych w przedmiocie podejmowania i prowadzenia przez nich działalności gospodarczej na terytorium RP. Regulacje dotychczasowe uległy zmianie na rzecz dominacji traktatów międzynarodowych obligujących RP do stanowienia prawa wewnętrznego zgodnie z regułami zawartymi w tych traktatach. Dotychczasowe restrykcyjne prawo musiało ulec liberalizacji i harmonizacji przynajmniej wobec inwestycji pochodzących z krajów, z którymi RP związana jest takimi umowami.

    1. Zakaz dyskryminacji obywateli każdego z państw członkowskich w drugim kraju członkowskim UE- Jak wynika z traktatu ustanawiającego UE- prawo do swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej dotyczy zakładania przedsiębiorstw oraz wykonywania działalności w ramach tzw. samo zatrudnienia na terytorium kraju przyjmującego z uwzględnieniem przepisów prawa, odnoszących się do prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium tego państwa. Dyskryminacja objawia się w pogarszaniu sytuacji cudzoziemca oraz faworyzowaniu własnych obywateli, zmierzające do zróżnicowania sytuacji prawnej lub faktycznej przedsiębiorców. W tej kwestii w RP występuje dualizm- inaczej prawo odnosi się do inwestorów państw członkowskich UE i EFTA (Europejskie Porozumienie o Wolnym Handlu) czyli stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym a inaczej do inwestorów z państw nienależących do tego zintegrowanego obszaru gospodarczego.

    2. Zrównanie statusu - inwestorzy zagraniczni mogą podejmować działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy. Poddaje się tym samym rygorom prawnym przedsiębiorcę polskiego i zagranicznego- wprowadza się dwupoziomowość regulacji prawnej. Mimo zamiarów, nie zrównano sytuacji gospodarczej polskich inwestorów z zagranicznymi- nadal występują różne uregulowania szczególne, odrębnie kształtujące sytuację osób zagranicznych.

    3. Prawo podejmowania działalności gospodarczej przez obywateli państw nieczłonkowskich na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Chodzi tu o cudzoziemców, obywateli państw nie będących członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego, ale posiadających status kwalifikowany na odstawie odrębnych ustaw. Są to obywatele którzy otrzymali zezwolenie na osiedlenie się na terytorium RP, zgodę na pobyt tolerowany, status uchodźcy nadany na terytorium RP lub korzystający z ochrony czasowej na jej terytorium. O nadanie szczególnego statusu mogą ubiegać się tylko osoby fizyczne (na podstawie przepisów prawa wewnętrznego, zaistnienia szczególnych okoliczności, spełnienia przesłanek wymaganych ustawą).

    4. Niedopuszczalna jest dyskryminacja gdy idzie o przedmiot działalności jak i formy prawne jej wykonywania.

    5. Inni inwestorzy zagraniczni- inne od tych wskazanych powyżej- nie należą do Europejskiego Obszaru Gospodarczego ani nie maja szczególnego statusu prawnego na terytorium RP. Mogą podejmować działalność tylko w formie spółek: komandytowej, komandytowo-akcyjnej, akcyjnej, z o.o. a także do przystąpienia do takich spółek i nabywania ich akcji jeśli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej. Umowy o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji- obligują sygnatariuszy do wzajemnego traktowania podmiotów pochodzących z obcego państwa jak własnych obywateli. Osoby te stanowią grupę uprzywilejowaną.

    6. Nie różnicuje się przedsiębiorców w żadnej płaszczyźnie w tym również pod względem kraju pochodzenia- podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach- tak stanowi ustawa s.d.g.

    7. Jakiekolwiek ograniczenia swobody działalności gospodarczej dopuszczalne jest wyłącznie w drodze ustawy lub aktu wydanego na podstawie ustawy, a przesłanką konieczną jest ochrona interesu publicznego.

17. PRAWO PIERWOTNE, JAKO ŹRÓDŁO APG:

Do źródeł prawa wspólnotowego należy zaliczyć prawo pierwotne oraz prawo wtórne.

Wyróżniamy źródeł prawa pierwotnego zaliczamy:

traktaty założycielskie traktaty założycielskie, ich uzupełnienia i modyfikacje oraz zasady prawne i prawo zwyczajowe.

   System jest nadrzędny wobec prawa wtórnego, które nie może być sprzeczne z prawem pierwotnym.  Określenie prawo pierwotne przyjęło się w języku prawniczym, ponieważ są to źródła prawa ustanowione bezpośrednio przez państwa członkowskie, powołujące wspólnoty do życia i stwarzające podstawy ich ustroju. Do prawa pierwotnego nie są zaliczane umowy międzynarodowe zawierane przez WE (art. 300 TWE). Zgodnie z orzecznictwem ETS, stanowią poziom pośredni między prawem pierwotnym a prawem wtórnym. 

  1. Traktaty założycielskie:  

Traktaty założycielskie są wielostronnymi umowami międzynarodowymi o charakterze konstytucyjnym, które powołały do życia Wspólnoty (tj. Wspólnotę Europejską - dawniej nazywaną EWG - i EURATOM) oraz Unię Europejską (Traktat z Maastricht). Traktaty te były następnie zmieniane kolejnymi Traktatami.

  1. Ogólne zasady prawa wspólnotowego- Orzecznictwo ETS oraz SPI wypracowało pewne zasady porządku prawnego w Europie. Przy twórczej interpretacji tych zasad ETS (od niedawna też SPI) czerpie inspirację z Karty Praw Podstawowych (niewiążąca deklaracja unijna), umów międzynarodowych, których stronami są wszystkie państwa członkowskie (np. Europejska Konwencja Praw Człowieka), oraz z wspólnych zasad konstytucyjnych państw członkowskich. Zasady te nie są nigdzie skatalogowane. Należą do nich m.in.: zasada praworządności, podstawowe gwarancje procesowe, prawo do sądu, ochrony prawa własności, prawo do swobodnego wykonywania zawodu, poszanowania prywatności i tajemnicy korespondencji, prawo zrzeszania się.

Obowiązywanie prawa pierwotnego: 

Pierwotne źródła prawa unijnego, to traktaty tworzące EWWS, Euratom i EWG oraz inne podobne akty, w tym Traktat Akcesyjny na mocy, którego, m.in. Polska stała się państwem członkowskim Unii Europejskiej.

18. PRAWO WTÓRNE, JAKO ŹRÓDŁO PGP:

Do źródeł prawa wspólnotowego należy zaliczyć prawo pierwotne oraz prawo wtórne.

Prawo wtórne  

  1. Rozporządzenia

  1. Dyrektywy

  1. Decyzje

  1. Zalecenia i opinie

19. DOROBEK PRAWNY UE (ACQUIS COMMUNAUTAIRE) A PRAWO PUBLICZNE GOSPODARCZE:

20. STOSOWANIE PRAWA PUBLICZNEGO GOSPODARCZEGO W UE:

Polska ubiegając się o członkostwo w UE musiała dokonać znacznych modyfikacji wewnętrznego prawa gospodarczego. Ustawa o spółkach z udziałem zagranicznym z 1991 r. została znowelizowana. Po 1996 r. uczestniczenie podmiotów zagranicznych w dochodach z prowadzenia przedsiębiorstw na terytorium RP mogło odbywać się bez zezwolenia „wstępnego” czyli na utworzenie spółki.

Wstąpienie Polski do UE wpłynęło w znacznym stopniu na podejście do kształtowania sytuacji prawnej cudzoziemców jako inwestorów zagranicznych w przedmiocie podejmowania i prowadzenia przez nich działalności gospodarczej na terytorium RP. Regulacje dotychczasowe uległy zmianie na rzecz dominacji traktatów międzynarodowych obligujących RP do stanowienia prawa wewnętrznego zgodnie z regułami zawartymi w tych traktatach. Dotychczasowe restrykcyjne prawo musiało ulec liberalizacji i harmonizacji przynajmniej wobec inwestycji pochodzących z krajów, z którymi RP związana jest takimi umowami.

    1. Zakaz dyskryminacji obywateli każdego z państw członkowskich w drugim kraju członkowskim UE- Jak wynika z traktatu ustanawiającego UE- prawo do swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej dotyczy zakładania przedsiębiorstw oraz wykonywania działalności w ramach tzw. samo zatrudnienia na terytorium kraju przyjmującego z uwzględnieniem przepisów prawa, odnoszących się do prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium tego państwa. Dyskryminacja objawia się w pogarszaniu sytuacji cudzoziemca oraz faworyzowaniu własnych obywateli, zmierzające do zróżnicowania sytuacji prawnej lub faktycznej przedsiębiorców. W tej kwestii w RP występuje dualizm- inaczej prawo odnosi się do inwestorów państw członkowskich UE i EFTA (Europejskie Porozumienie o Wolnym Handlu) czyli stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym a inaczej do inwestorów z państw nienależących do tego zintegrowanego obszaru gospodarczego.

    2. Zrównanie statusu - inwestorzy zagraniczni mogą podejmować działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy. Poddaje się tym samym rygorom prawnym przedsiębiorcę polskiego i zagranicznego- wprowadza się dwupoziomowość regulacji prawnej. Mimo zamiarów, nie zrównano sytuacji gospodarczej polskich inwestorów z zagranicznymi- nadal występują różne uregulowania szczególne, odrębnie kształtujące sytuację osób zagranicznych.

    3. Prawo podejmowania działalności gospodarczej przez obywateli państw nieczłonkowskich na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Chodzi tu o cudzoziemców, obywateli państw nie będących członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego, ale posiadających status kwalifikowany na odstawie odrębnych ustaw. Są to obywatele którzy otrzymali zezwolenie na osiedlenie się na terytorium RP, zgodę na pobyt tolerowany, status uchodźcy nadany na terytorium RP lub korzystający z ochrony czasowej na jej terytorium. O nadanie szczególnego statusu mogą ubiegać się tylko osoby fizyczne (na podstawie przepisów prawa wewnętrznego, zaistnienia szczególnych okoliczności, spełnienia przesłanek wymaganych ustawą).

    4. Niedopuszczalna jest dyskryminacja gdy idzie o przedmiot działalności jak i formy prawne jej wykonywania.

    5. Inni inwestorzy zagraniczni- inne od tych wskazanych powyżej- nie należą do Europejskiego Obszaru Gospodarczego ani nie maja szczególnego statusu prawnego na terytorium RP. Mogą podejmować działalność tylko w formie spółek: komandytowej, komandytowo-akcyjnej, akcyjnej, z o.o. a także do przystąpienia do takich spółek i nabywania ich akcji jeśli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej. Umowy o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji- obligują sygnatariuszy do wzajemnego traktowania podmiotów pochodzących z obcego państwa jak własnych obywateli. Osoby te stanowią grupę uprzywilejowaną.

    6. Nie różnicuje się przedsiębiorców w żadnej płaszczyźnie w tym również pod względem kraju pochodzenia- podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach- tak stanowi ustawa s.d.g.

    7. Jakiekolwiek ograniczenia swobody działalności gospodarczej dopuszczalne jest wyłącznie w drodze ustawy lub aktu wydanego na podstawie ustawy, a przesłanką konieczną jest ochrona interesu publicznego.

21. ORGANY ADMINISTRACJI GOSPODARCZEJ:

Organami administracji gospodarczej są te organy administracji publicznej, których władcze działania odnoszą się do przedsiębiorców w związku z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą oraz organy upoważnione do dysponowania majątkiem publicznym.

W szczególności organami administracji gospodarczej są:

Ministrowie:

- Minister Gospodarki

- Minister Skarbu Państwa

- Minister finansów

- Minister Transportu i Gospodarki Wodnej

- Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

- Inni ministrowie - w zakresie wpływu wykonywania przez nich ich obowiązków na gospodarkę

- Wojewodowie

- Organy administracji niezespolonej

- Organy jednostek samorządu terytorialnego

22. MINISTER GOSPODARKI JAKO ORGAN ADMINISTRACJI GOSPODARCZEJ:

Minister Gospodarki jest naczelnym organem administracji państwowej oraz członkiem organu kolegialnego Rady Ministrów, Odpowiada za wszystkie sprawy związane z gospodarką, a nie zastrzeżone do kompetencji innych organów.

Do zadań Ministra Gospodarki należy inicjowanie polityki Państwa w zakresie gospodarczego rozwoju kraju, jej realizacja oraz zapewnienie koordynacji działań w tym zakresie.

Minister Gospodarki jest właściwy w sprawach gospodarki, w tym handlu międzynarodowego i energetyki oraz współpracy z organizacjami samorządu gospodarczego, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych odrębnymi przepisami do kompetencji innych organów administracji rządowej.

Do zakresu działania Ministra Gospodarki należy w szczególności:

  1)  przygotowywanie i przedstawianie Radzie Ministrów:

a) krótko- i średniookresowych programów gospodarczych i społeczno-gospodarczych o charakterze:

- ogólnym,

- sektorowym,

- regionalnym,

uwzględniających działania proeksportowe i promocję polskiej gospodarki za granicą oraz wymogi zrównoważonego rozwoju,

b) założeń polityki społeczno-gospodarczej na rok budżetowy,

c) założeń polityki energetycznej Państwa,

d) projektów ustaw i rozporządzeń Rady Ministrów dotyczących gospodarki, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej,

e) ocen stanu gospodarki, w tym handlu międzynarodowego oraz skuteczności realizacji polityki gospodarczej,

  2)  podejmowanie i rozwijanie, w stosunkach wielostronnych i dwustronnych, działań na rzecz dostępu do rynków zagranicznych dla polskich towarów, usług i kapitałów oraz na rzecz rozwoju współpracy z właściwymi organizacjami, a także tworzenie i utrzymywanie w tym celu placówek ekonomiczno-handlowych za granicą,

  3)  inicjowanie polityki przemysłowej Państwa i kierowanie jej realizacją, w tym polityki proeksportowej, sprzyjającej rozwojowi małych i średnich przedsiębiorstw,

  4)  inicjowanie polityki Państwa i realizowanie zadań Rady Ministrów w zakresie współpracy gospodarczej z zagranicą, w tym: napływu kapitału zagranicznego oraz umów o ochronie i popieraniu inwestycji, kształtowania polityki taryfowej i pozataryfowej, regulacji i kontroli, na podstawie odrębnych przepisów, obrotu z zagranicą, w tym obrotu specjalnego,

  5)  współdziałanie w Ministrem Spraw Zagranicznych w reprezentowaniu Rządu w stosunkach gospodarczych z zagranicą,

  6)  udział w ustalaniu cen urzędowych, jeżeli wynika to z odrębnych przepisów,

  7)  prowadzenie spraw związanych z działalnością w dziedzinie handlu i usług, na warunkach i w trybie określonych w odrębnych przepisach,

  8)  wykonywanie zadań z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa, stosownie do kompetencji określonych w odrębnych przepisach,

  9)  wykonywanie innych zadań z zakresu gospodarczego rozwoju kraju i stosunków gospodarczych z zagranicą, określonych w odrębnych przepisach.

Minister Gospodarki odpowiada, na zasadach i w trybie oraz w granicach określonych odrębnymi przepisami, w szczególności za:

W celu realizacji swoich zadań Minister Gospodarki współdziała, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach, z:

Prezes Rady Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres działania Ministra Gospodarki.

Organizację Ministerstwa Gospodarki, wykaz organów i jednostek organizacyjnych podporządkowanych lub nadzorowanych przez Ministra Gospodarki określa statut nadany, w drodze rozporządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów.

23. MINISTER SKARBU PAŃSTWA JAKO ORGAN ADMINISTRACJI GOSPODARCZEJ:

Minister Skarbu Państwa jest naczelnym organem administracji państwowej oraz członkiem organu kolegialnego Rady Ministrów. Jest reprezentantem Skarbu Państwa jako osoby prawnej w rozumieniu prawa cywilnego we wszystkich sprawach nie zastrzeżonych dla innych organów. Ponadto jest on odpowiedzialny za: Gospodarowanie mieniem państwowym, Wykonywanie uprawnień wynikających z praw majątkowych Skarbu Państwa, Składanie w imieniu Skarbu Państwa oświadczeń woli związanych z dokonywaniem czynności o charakterze cywilnoprawnym, Przygotowanie programów prywatyzacji mienia państwowego, Komercjalizację i prywatyzację przedsiębiorstw państwowych, Prywatyzację Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, Prowadzenie ewidencji majątku Skarbu Państwa, Powoływanie i odwoływanie organów państwowych osób prawnych, Tworzenie, likwidację, łączenie, dzielenie i przekształcanie państwowych osób prawnych, Ochronę interesów Skarbu Państwa, Przygotowanie corocznych sprawozdań o stanie mienia Skarbu Państwa oraz o skutkach prywatyzacji, Wyrażanie zgody na dokonanie czynności prawnej przez państwową osobę prawna, jeżeli wartość przedmiotu tej czynności przekracza kwotę 50000 EURO,

Sprawowanie kontroli nad dokonywaniem przez państwowe osoby prawne czynności prawnych w zakresie rozporządzania ich majątkiem trwałym lub oddanie tego majątku do nieodpłatnego korzystania,

Sprawowanie kontroli nad wykonywaniem uprawnień wynikających z praw majątkowych Skarbu

Państwa oraz czynności związanych z przekształceniami własnościowymi przez:

- Organy administracji państwowej

- Państwowe osoby prawne

- Inne państwowe jednostki organizacyjne

- Sprawowanie nadzoru nad:

- Agencją Prywatyzacji

- Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa

- Agencją Mienia Wojskowego

- Wojskową Agencją Mieszkaniową

- Minister Skarbu Państwa może również inicjować politykę przekształceń mienia komunalnego.

24. JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE WYKONUJĄCE FUNKCJE PAŃSTWA:

Funkcje państwa wobec gospodarki

Państwo w gospodarce pełni szereg różnych funkcji. Pierwszą z tych funkcji jest funkcja stabilizacyjna. Mamy tu na myśli przeciwdziałanie zjawiskom bezrobocia i inflacji. Drugą funkcją jest funkcja alokacyjna. Wykorzystywana jest ona zgodnie z zasadami gospodarki rynkowej i ma na celu ochronę gospodarki przed zjawiskami monopolistycznymi. Kolejną funkcją jest funkcja adaptacyjna, której zadaniem jest dostarczenie środków odpowiednich do uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych. Ostatnią funkcją jest funkcja redystrybucyjna, którą wykorzystujemy do korygowania podziału z zapewnieniem minimum egzystencji obywatelom.

25. ZADANIA I KOMPETENCJE ORGANÓW SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W SFERZE DZIAŁ. GOSP.

powiatowi, województwu) należy do ich organów, stosownie do przyznanych im kompetencji.

zakresie gospodarowania mieniem należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych, przekraczających zakres zwykłego zarządu.

przygotowywanie projektów uchwał rad lub sejmiku oraz wykonywanie uchwał podejmowanych przez te organy w zakresie gospodarowania mieniem, ponadto również gospodarowanie mieniem samorządowym w zakresie niezastrzeżonym dla rad lub sejmików.

wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej.

i ograny poszczególnych wspólnot samorządowych podejmują, na podstawie przyznanych im prawem kompetencji, działania zarówno o charakterze cywilnoprawnym jak i administracyjnoprawnym.

podmiotów przez organy administracji rządowej podlega ocenie, według kryteriów legalności, celowości, gospodarności, rzetelności przez Najwyższą Izbę Kontroli.

26. PODMIOTY PRAWA ADMINISTRACYJNEGO GOSPODARCZEGO:

Podmioty administracyjnego prawa gospodarczego podzielić można na:

1. Podmioty administracyjne:

a) Organy administracji Państwowej:

b) Samorządu terytorialnego:

2. Podmioty administrowane (przedsiębiorcy):

a) Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (również w formie spółki cywilnej)- opracowane w zagadnieniu nr 21

b) Spółki prawa handlowego:

c) Jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej np. wspólnoty

mieszkaniowe

27. OSOBA FIZYCZNA JAKO PODMIOT PPG:

Osoba fizyczna, występując jako przedsiębiorca, jest podmiotem prawa. Na podmiotowość prawną składają się dwa pojęcia:

28. SPÓŁKI OSOBOWE HANDLOWE JAKO PODMIOTY PPG:

Spółkom osobowym prawa handlowego została przyznana podmiotowość prawna. Wynika ona z:

- przyznania im zdolności prawnej,

- możliwości nabywania przez te podmioty własności nieruchomości i innych praw rzeczowych,

- prowadzenie przez spółki osobowe przedsiębiorstwa pod własną firmą,

- subsydiarnej odpowiedzialności wspólników.

Podmiotem uprawnionym w sferze APG z koncesji czy zezwolenia do działalności gospodarczej jest spółka a nie jej wspólnicy.

Spółki osobowe prawa handlowego są stronami postępowania administracyjnego tylko w przypadku gdy przepisy szczególne tak stanowią.

Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.

29. SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ I SPÓŁKA AKCYJNA JAKO PODMIOTY PRAWA PUBLICZNEGO GOSPODARCZEGO:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową opiera się na wkładach wniesionych przez wspólników i ich ograniczonej odpowiedzialności. Może być utworzona w dowolnym celu gospodarczym. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być założona także jako spółka jednoosobowa służy wtedy wyłącznie ograniczeniu odpowiedzialności zakładającego ją podmiotu do wysokości majątku przeznaczonego na kapitał zakładowy tej spółki. Spółka jednoosobowa ,może powstać w drodze komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych.

Spółka akcyjna jest kapitałową spółką prawa handlowego i posiada osobowość prawną. Może być powołana do realizacji dowolnego celu zgodnego z prawem, nie musi to być cel gospodarczy zawsze będzie kupcem w rozumieniu prawa handlowego, ale nie zawsze będzie przedsiębiorcą (nie musi prowadzić działalności gospodarczej). Spółka akcyjna co do zasady powstaje w trybie normatywnym po spełnieniu wymaganych prawem warunków zostaje wpisana do rejestru handlowego i od tej chwili nabywa osobowość prawną. Niekiedy na powołanie spółki akcyjnej wymagana jest zgoda właściwego organu administracji publicznej jest to tryb koncesyjny. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne są spółkami kapitałowymi prawa handlowego.

Charakteryzują się tym, że:

- Podstawa ich istnienia jest kapitał wniesiony przez wspólników

- Posiadają osobowość prawną

- Odpowiadają za zobowiązania własnym majątkiem

- Wspólnicy są odsunięci od podejmowania bieżących decyzji w sprawach spółki i sprawowania bieżącej - kontroli nad jej działalnością

- Spółki działają poprzez swoje organy:

- Wolne zgromadzenie akcjonariuszy lub zgromadzenie wspólników

- Komisje rewizyjne

- Rady nadzorcze

- Zarząd spółki

Wspólnicy mogą swobodnie rozporządzać swoimi udziałami. Zakres praw wspólników powiązany jest z wartością wniesionych przez nich wkładów, Nie wymagają osobistego zaangażowania się w sprawy spółki.

- Wpis do KRS

30. JEDNOOSOBOWA SPÓŁKA SKARBU PAŃSTWA JAKO PODMIOT PPG:

Szczególnego rodzaju spółką, wykorzystywaną do prowadzenia przez państwo działalności gospodarczej, jest jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa, powstała w wyniku procesu komercjalizacji. Utworzona w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa jest państwową osobą prawną, oparta na mieniu państwowym, a jej jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Spółka ta jak już wskazano, wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe, bez względu na charakter tych stosunków. Pracownicy komercjalizowanego przedsiębiorstwa stają się z mocy prawa pracownikami spółki, z wyjątkiem dyrektora przedsiębiorstwa i pracowników zatrudnionych na podstawie powołania, których stosunek wygasa z mocy prawa z dniem wykreślenia przedsiębiorstwa z rejestru. W spółce bowiem nie ma stanowiska pracy, które obsadza się w drodze powołania. Bilans zamknięcia przedsiębiorstwa państwowego staje się bilansem otwarcia spółki.

Zmiana polega na zastąpieniu dotychczasowej formy zarządu publicznego prowadzenie przez państwo określonej działalności gospodarczej-formą zarządu prywatnoprawnego.

Przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa zmienia jego miejsce w gospodarce rynkowej, przez likwidację wielu różnic, jakie w stosunkach gospodarczych dzieliło ten podmiot od innych przedsiębiorców. Skomercjalizowane przedsiębiorstwo poddane jest bowiem, z wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, przepisom prawa handlowego. Co za tym idzie, jego działania poddane są powszechnym prawom rynkowym, wolności gospodarczej, zasadzie dokonywania na tym rynku wszelkich czynności pra ograniczeniom policyjnym i reglamentacyjnym. Wskazuje to. że jednoosobowa spółka akcyjna Skarbu Państwa (co do zasady) jest równorzędnym partnerem innych przedsiębiorców, poddanym tym samym regułom gry kapitału i konkurencji'.

31. PRZEDSTAWICIELSTWA I ODDZIAŁY PRZEDSIĘBIORCÓW ZAGRANICZNYCH:

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej stwarza przedsiębiorcom zagranicznym możliwość tworzenia szczególnych form organizacyjno-prawnych działalności gospodarczej. Zaliczyć do nich można oddziały i przedstawicielstwa.

ODDZIAŁY:

Oddziałem jest wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej wykonywana przez przedsiębiorcę poza głównym miejscem wykonywania działalności.

Cechami oddziału są:

- możliwość powołania jego wyłącznie w wypadku istnienia zasady wzajemności- przesłanka ta zachodzi wówczas, gdy państwo pochodzenia przedsiębiorcy zagranicznego dopuszcza przedsiębiorców polskich do tworzenia przez nich oddziałów, mających siedzibę na terytorium tego państwa. może to wynikać z postanowień umów międzynarodowych,

- możliwość wykonywania działalności gospodarczej wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy prowadzonej za granicą,

- możliwość utworzenia tylko przez przedsiębiorcę zagranicznego, a zatem przez osobę której podstawowa działalność wykonywana jest za granicą,

- podlega w zakresie zdolności prawnej prawu państwa, w którym ma siedzibę przedsiębiorca zagraniczny,

- jest strukturą prawną nieposiadającą odrębnej od przedsiębiorcy osobowości prawnej, nawet wówczas, gdy sam przedsiębiorca będący założycielem oddziału jest osobą prawną,

- jego wpis do rejestru przedsiębiorców jest przesłanką do uzyskania przez oddział statusu podatnika. Oznacza to że wszelkie dochody osiągane na terytorium RP będą opodatkowane w Polsce. w tym przypadku znaczenie mają dwustronne umowy o unikaniu płacenia podwójnego podatku,

- na przedsiębiorcę został nałożony obowiązek ustanowienia osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania tegoż przedsiębiorcy. czynność podjęta przez osobę upoważnioną z przekroczeniem zakresu umocowania jest nieważna.

Przedsiębiorca zagraniczny może rozpocząć działalność w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców.

Niezależnie od obowiązków określonych w przepisach o Krajowym Rejestrze Sądowym przedsiębiorca zagraniczny jest obowiązany:

1) podać imię i nazwisko oraz adres na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego;

2) dołączyć poświadczony notarialnie wzór podpisu osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego;

3) jeżeli działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy lub statutu - złożyć ich odpisy do akt rejestrowych oddziału wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski;

4) jeżeli istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru - złożyć do akt rejestrowych oddziału odpis z tego rejestru wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski;

Ponadto ustawodawca nałożył na przedsiębiorcę zagranicznego obowiązki, których adresatem należy uznać osobę uprawnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego.

Oddział obowiązany jest:

1) używać do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”;

2) prowadzić dla oddziału oddzielną rachunkowość w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości;

3) zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w zakresie okoliczności otwarcia likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej w terminie 14 dni od dnia ich wystąpienia.

Dopuszczalność tworzenia oddziałów przez przedsiębiorców zagranicznych z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego ustawodawca uregulował zrównując ich sytuacje prawną z przedsiębiorcami polskimi.

Do uzyskania statusu "unijnego" potrzebne jest:

- posiadanie obywatelstwa UE,

- miejsce zamieszkania w jednym z państw EOG lub siedziby w tym państwie,

- prowadzenie działalności w którymś z państw członkowskich.

Minister właściwy do spraw gospodarki wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału, w przypadku gdy:

1) oddział rażąco narusza prawo polskie,

2) nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej;

3) działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu ważnemu interesowi publicznemu.

W przypadku wydania decyzji, minister właściwy do spraw gospodarki zawiadamia przedsiębiorcę zagranicznego o obowiązku wszczęcia postępowania likwidacyjnego.

Do likwidacji oddziału stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych o likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zaprzestanie bytu prawnego oddziału następuje z chwilą zakończenia likwidacji oddziału i wykreślenia go z rejestru.

PRZEDSTAWICIELSTWA:

U.s.d.g. przyznaje możliwość tworzenia przedstawicielstw w Polsce wszystkim przedsiębiorcom zagranicznym.

Zakres działania przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego.

Przedstawicielstwo mogą utworzyć również osoby zagraniczne powołane do promocji gospodarki kraju ich siedziby, z tym że zakres działania takiego przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie promocję i reklamę gospodarki tego kraju.

Utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Wpisu do rejestru przedstawicielstw dokonuje się na podstawie złożonego wniosku. Rejestr ma charakter administracyjny (a nie jak w przypadku oddziału-sądowy).

Wniosek powinien być sporządzony w języku polskim i zawierać:

1) nazwę, siedzibę i formę prawną przedsiębiorcy zagranicznego;

2) przedmiot działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego;

3) imię, nazwisko oraz adres na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osoby upoważnionej w przedstawicielstwie do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego;

4) adres przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Do wniosku należy dołączyć:

1) jeżeli przedsiębiorca zagraniczny działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy lub statutu - odpis tego dokumentu;

2) jeżeli przedsiębiorca zagraniczny istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru - odpis z tego rejestru;

3) oświadczenie przedsiębiorcy zagranicznego o ustanowieniu przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4) dokument potwierdzający tytuł prawny przedsiębiorcy zagranicznego do lokalu (nieruchomości), w którym działalność będzie wykonywana.

Dokumenty sporządzone w języku obcym, należy przedstawić wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski.

Prawidłowe złożenie wniosku skutkuje dokonaniem wpisu przedstawicielstwa do rejestru przedstawicielstw i wydaniem wnioskodawcy stosownego zaświadczenia.

Minister właściwy do spraw gospodarki odmawia, w drodze decyzji, wpisu do rejestru przedstawicielstw, jeżeli:

1) utworzenie przedstawicielstwa zagrażałoby bezpieczeństwu i obronności państwa lub ochronie tajemnicy państwowej albo innemu ważnemu interesowi publicznemu (Odmowa wpisu z tych przyczyn nie wymaga uzasadnienia faktycznego),

2) wniosek o wpis do rejestru, dotyczy działalności wykraczającej poza reklamę i promocję przedsiębiorcy zagranicznego albo zawiera braki formalne, które nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie, a także gdy do wniosku nie zostały dołączone wymagane dokumenty.

Wystąpienie którejkolwiek z przesłanek skutkuje odmową wpisu do rejestru przedstawicielstw.

Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył przedstawicielstwo, jest obowiązany:

1) używać do oznaczenia przedstawicielstwa oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów „przedstawicielstwo w Polsce”;

2) prowadzić dla przedstawicielstwa oddzielną rachunkowość w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości;

3) zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w zakresie danych przedsiębiorcy i przedstawicielstwa oraz o rozpoczęciu likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego i jej ukończeniu, a także o utracie przez przedsiębiorcę zagranicznego prawa wykonywania działalności gospodarczej lub rozporządzania swoim majątkiem, w terminie

14 dni od dnia wystąpienia tych zdarzeń.

Minister właściwy do spraw gospodarki wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach przedstawicielstwa, w przypadku gdy:

1) rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje ciążących na nim obowiązków,

2) nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył przedstawicielstwo, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej;

3) działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu ważnemu interesowi publicznemu.

O zakończeniu likwidacji przedstawicielstwa przedsiębiorca zagraniczny jest obowiązany zawiadomić ministra właściwego do spraw gospodarki. Po zakończeniu likwidacji przedstawicielstwa minister właściwy do spraw gospodarki, w drodze decyzji, wykreśla przedstawicielstwo z rejestru przedstawicielstw.

32. OSOBY ZAGRANICZNE I PRZDSIĘBIORCY ZAGRANICZNI JAKO PODMIOTY APG:

a) osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego,

b) osoba prawna z siedzibą za granicą,

c) jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadającą zdolność prawną, z siedzibą za granicą;

Obywatele innych państw niż wyżej wymienione (nie członkowskie) którzy:

1) posiadają w Rzeczypospolitej Polskiej:

a) zezwolenie na osiedlenie się,

b) zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich,

c) zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony w związku ze spełnieniem określonych okoliczności wymienionych w ustawie o cudzoziemcach (udzielone w związku z okolicznością: jako członek rodziny cudzoziemca przybywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywa na tym terytorium w celu połączenia z rodziną, udzielone przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej, oraz zamierza wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie w Rzeczypospolitej Polskiej, podjąć lub kontynuować studia lub szkolenie zawodowe lub wykaże, że zachodzą inne okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest członkiem rodziny cudzoziemca, o którym mowa poprzednio, z którym przebywał na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, towarzyszącym mu lub chcącym się z nim połączyć, przybywa lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu podjęcia lub kontynuacji stacjonarnych studiów wyższych lub stacjonarnych studiów doktoranckich na tym terytorium, zwanych dalej „studiami”, także w przypadku gdy podjął studia na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które zamierza kontynuować lub uzupełnić na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej),

e) status uchodźcy,

f) ochronę uzupełniającą,

g) zgodę na pobyt tolerowany,

h) zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony i pozostają w związku małżeńskim, zawartym z obywatelem polskim zamieszkałym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2) korzystają w Rzeczypospolitej Polskiej z ochrony czasowej,

3) posiadają ważną Kartę Polaka,

4) są członkami rodziny cudzoziemca który uzyskał status uprzywilejowanego

33. SPÓŁDZIELNIA JAKO PODMIOT PRAWA PUBLICZNEGO GOSPODARCZEGO:

Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólna działalność gospodarczą. Spółdzielnia posiada osobowość prawną. Jej organami są:

Spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą na zasadach rachunku ekonomicznego przy zapewnieniu korzyści swoim członkom. Za swoje zobowiązania spółdzielnia odpowiada całym swoim majątkiem. Zysk spółdzielni pomniejszony o obowiązkowe obciążenia (np. podatkowe) stanowią nadwyżkę bilansową. Nadwyżka bilansowa dzielona jest zgodnie z uchwałą walnego zgromadzenia.

Zasadniczymi funduszami własnymi w spółdzielni są:

Spółdzielnie mogą się łączyć w wyniku uchwał walnych zgromadzeń łączących się spółdzielni podjętych większością głosów. Spółdzielnia może ulec podziałowi w wyniku uchwały walnego zgromadzenia podjętej większością 2/3 głosów.

Spółdzielnia może zostać postawiona w stan likwidacji:

W razie nie wypłacalności spółdzielnia może być postawiona w stan upadłości. Spółdzielnie mogą zakładać związki rewizyjne, których celem jest zapewnienie zrzeszonym w nich spółdzielniom pomocy w zakresie ich działalności statutowej. Liczba założycieli związku rewizyjnego nie może być mniejsza, niż 10 spółdzielni. Najwyższym organem spółdzielczości jest Kongres Spółdzielczy zwoływany raz na 4 lata przez Krajową Radę Spółdzielczą, która jest naczelnym organem samorządu spółdzielczego. Kongres Spółdzielczy: Dokonuje oceny stanu spółdzielczości w Polsce oraz warunków i możliwości jej rozwoju, Uchwala statut Krajowej Rady Spółdzielczej oraz zasady jej finansowania, Dokonuje wyboru członków Krajowej Rady Spółdzielczej.

Krajowa Rada Spółdzielcza:

34. PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE JAKO PODMIOT PPG:

Przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samofinansującym się i samorządnym przedsiębiorcą, posiadającym osobowość prawna, wyposażonym w majątek oraz zarządzanym i reprezentowanym przez własne organy.

Samodzielność przedsiębiorstwa oznacza ze występuje ono we własnym imieniu i na własny rachunek. Może nabywać i zaciągać zobowiązania. Może pozywać i być pozywanym pod własna nazwa. Posiada osobowość prawna i własny wydzielony majątek. Organy przedsiębiorstwa państwowego samodzielnie podejmują decyzje i organizują działalność we wszystkich sprawach przedsiębiorstwa.

Samorządność przejawia się w instytucji samorządu załogi a wiec poprzez udział załogi przedsiębiorstwa w jego zarządzaniu. Może być to realizowane w sposób bezpośredni w drodze referendum lub pośrednio przez organy samorządu załogi.

Samofinansowanie oznacza ze przedsiębiorstwo z własnych dochodów pokrywa wszelkie wydatki i koszty działalności. Zasada ta musi być równoważona z zasada maksymalizacji wyniku finansowego, gdyż nie przestrzeganie tej drugiej doprowadzi do likwidacji lub ogłoszenia upadku przedsiębiorstwa.

35. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA FUNDACJI:

Fundacja może być ustanowiona do realizacji zgodnych z podstawowymi interesami RP celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, szczególnie takich jak ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie ,kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska i zabytków. Mogą ja ustanawiać osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granica. Siedziba fundacji powinna znajdować sie na terytorium RP. fundacja uzyskuje osobowość prawna po wpisaniu jej do rejestru przedsiębiorców w KRS.

Fundacja może prowadzić działalność gospodarcza w rozmiarach służących realizacji jej celów. Jeśli ma prowadzić dział. gosp. to wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność nie może być mniejsza niż 1000zł.Podjecie przez fundacje działalności gospodarczej nieprzewidzianej w statucie wymaga uprzedniej zmiany statutu. Zmiana ta musi zostać wpisana do KRS.

36. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA ORGANIZACJI SPOŁECZNYCH:

Wśród osób prawnych niebędących przedsiębiorcami wyodrębnić można grupę podmiotów, które prowadzą działalność gospodarczą jako działalność gospodarczą jako działalność dodatkową w stosunku do swej działalności statutowej. Dlatego podjęcie działalności gospodarczej przez tego typu osoby prawne wymaga spełnienia przez nie określonych warunków.

Organizacje społeczne (stowarzyszenia) to dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenia o celach niezarobkowych. W zasadzie stowarzyszenia opierają się na pracy społecznej swych członków, ale mogą również zatrudniać pracowników. Stowarzyszenia mogą być tworzone przez co najmniej 15 obywateli polskich posiadających pełną zdolność do czynności prawnych i korzystających z pełni praw publicznych. Stowarzyszenie obowiązane jest posiadać zarząd i organ kontrolny. Majątek stowarzyszenia pochodzi z: składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności, dochodów z majątku stowarzyszenia, ofiarności publicznej, dotacji.

Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą. Dochód z tej działalności powinien być w całości przeznaczany na realizację celów statutowych stowarzyszenia i nie może ulegać podziałowi pomiędzy jego członków. Oznacza to konieczność wyodrębnienia księgowości związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą od pozostałej prowadzonej przez stowarzyszenie, a związane z działalnością statutową tej osoby prawnej.

Uproszczoną, nie posiadającą osobowości prawnej formą stowarzyszenia jest stowarzyszenie zwykłe. Nie posiada ono osobowości prawnej. Art. 42 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989r. Prawo o stowarzyszeniach stanowi jednoznacznie, że stowarzyszenie zwykłe nie może zostać przedsiębiorcą w rozumieniu u. s. d. g.

37. SAMORZĄD GOSPODARCZY, ZAWODOWY I IZBY GOSPODARCZE:

Samorząd gospodarczy jest zorganizowany w formie izb gospodarczych. Jego ustrój, cele, zadania, sposób jego tworzenia oraz tryb powoływania władz określają przepisy odrębnych ustaw regulujących sytuację poszczególnych podmiotów.

Samorząd zawodowy - powołana przez ustawę organizacja skupiająca osoby fizyczne wykonujące określony zawód zaufania publicznego i realizująca zadania określone w przepisach prawa oraz w statucie danego samorządu zawodowego. Samorząd zawodowy nazywany jest także izbą zawodową, a potocznie także korporacją zawodową. W Polsce istnieją następujące samorządy zawodów zaufania publicznego: adwokatów, aptekarzy, architektów, biegłych rewidentów, doradców podatkowych, diagnostów laboratoryjnych, inżynierów budownictwa, komorników, kuratorów sądowych, lekarzy i lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, notariuszy, pielęgniarek i położnych, psychologów radców prawnych rzeczników patentowych urbanistów.
Samorząd zawodowy to organizacyjna forma zrzeszania się obywateli, ukształtowana na zasadzie więzi zawodowej, powstała celem reprezentowania ich interesów wobec instytucji państwa. Zasadniczym aktem prawnym, który przewiduje możliwość tworzenia samorządów zawodowych jest Konstytucja RP z 2.4.1997 r. Podstawę prawną stanowi art. 17 ust. l Konstytucji, który dopuszcza tworzenie samorządów zawodowych w drodze ustawy, jako podmiotów reprezentujących osoby wykonujące zawód zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
Z Konstytucji wynika, że samorząd zawodowy ma do spełnienia dwa podstawowe zadania reprezentowanie osób wykonujących zawód zaufania publicznego,- sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem tego zawodu w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
Z treści art. 17 ust. l wynika również charakterystyka podmiotowej strony samorządów zawodowych. Są one jednostkami organizacyjnymi zrzeszającymi osoby wykonujące zawody zaufania publicznego. Samorząd taki jest zatem zrzeszeniem osób fizycznych wykonujących określoną działalność zawodową osobiście, co wyklucza skupienie w ramach samorządu osób prawnych. Cechami osób wchodzących w skład samorządu zawodu zaufania publicznego są dwa rodzaje zdolności: zdolność zawodowa, tzn. przygotowanie do wykonywania tego samego, co inni członkowie korporacji zawodu i zdolność do wykonywania go na poziomie i w zakresie, który może być uznany za wystarczający, aby spełniał kryteria zaufania publicznego.

Izby gospodarcze to organizacje samorządu gospodarczego, reprezentujące interesy gospodarcze zrzeszonych w nich podmiotów w zakresie ich działalności wytwórczej, handlowej, budowlanej lub usługowej, w szczególności wobec organów państwowych. Zrzeszać się w izby gospodarcze mogą podmioty prowadzące działalność gospodarczą (z wyjątkiem osób fizycznych prowadzących działalność jako uboczne zajęcie zarobkowe).

Cele:

Utworzenie izby wymaga inicjatywy co najmniej 50 podmiotów na obszarze działania tworzonej izby, obejmującym obszar województwa. Jeżeli obszar jest większy wymagana jest inicjatywa co najmniej 100 podmiotów.

Izby gospodarcze są uprawnione do wyrażania opinii o projektach rozwiązań odnoszących się do funkcjonowania gospodarki oraz mogą uczestniczyć w przygotowywaniu aktów prawnych w tym zakresie, a także dokonywać ocen wdrażania i funkcjonowania przepisów.

Izby mają charakter dobrowolnych stowarzyszeń przedsiębiorców

Izby mogą na zasadzie dobrowolności zrzeszać się w Krajowej Izbie Gospodarczej. Założyciele uchwalają statut izby, a osobowość prawną uzyskują z chwilą wpisania do KRS. Izba krajowa reprezentuje wspólne interesy gospodarcze zrzeszonych członków.

Izby mogą prowadzić działalność gospodarczą na zasadach ogólnych. Dochód z działalności musi służyć realizacji celów statutowych.

38. POJĘCIE GOSPODARKI KOMUNALNEJ:

Ustawa z dnia 20 grudnia 1996r. o gospodarce komunalnej określa zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

Gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach: zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego. Jednostki samorządu terytorialnego mogą powierzać wykonywanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej osobom fizycznym, osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej, w drodze umowy na zasadach ogólnych - z uwzględnieniem przepisów o finansach publicznych lub, odpowiednio, przepisów o zamówieniach publicznych i przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jeżeli do prowadzenia danego rodzaju działalności na podstawie innych ustaw jest wymagane uzyskanie zezwolenia, jednostki samorządu terytorialnego mogą powierzyć wykonywanie zadań wyłącznie podmiotowi posiadającemu wymagane zezwolenie.

39. GMINA JAKO PODMIOT DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:

Jednostki samorządu terytorialnego są podmiotami prawa publicznego oraz posiadają osobowość prawną w rozumieniu prawa cywilnego. Działają we własnym imieniu i na własny rachunek. Za zobowiązania odpowiadają własnym majątkiem. Są reprezentowane przez własne organy. Ich dochody i wydatki podlegają szczególnym regulacjom ze strony prawa publicznego. Gmina, podobnie jak wszystkie inne jednostki samorządu terytorialnego może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie użyteczności publicznej działalność ta może być prowadzona za pomocą zakładu budżetowego lub gminnej spółki kapitałowej. Działalność wykraczająca poza zakres użyteczności publicznej może być prowadzona tylko w granicach przewidzianych ustawą i jedynie w formie spółki prawa handlowego.

40. ORGANIZACYJNO-PRAWNE FORMY WYKONYWANIA ZADAŃ GMINY W SFERZE UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I POZA TĄ SFERĄ:

Jednostki samorządu terytorialnego mogą wykonywać swoje zadania z zakresu użyteczności publicznej w formie:

Spółki prawa handlowego (z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej) działającej na podstawie kodeksu handlowego. W przypadku jednoosobowych spółek gminy funkcje walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub zgromadzenia wspólników pełni burmistrz. Spółka określa regulamin korzystania ze świadczonych przez nią usług publicznych, który następnie jest zatwierdzany przez burmistrza.

Zakładu budżetowego nieposiadającej osobowości prawnej jednostki organizacyjnej rozliczającej się z budżetem jednostki samorządu terytorialnego netto (przychody zakładu budżetowego przeznaczone są na pokrycie kosztów jego działalności, a następnie na koniec roku budżetowego zakład budżetowy odprowadza nadwyżkę do budżetu jednostki samorządu terytorialnego lub otrzymuje dotację w wysokości odpowiadającej wysokości deficytu)

Powierzenia wykonywania zadania osobom fizycznym, osobom prawnym lub nieposiadających osobowości prawnej jednostkom organizacyjnym powierzenia wykonywania zadań publicznych dokonuje się w drodze umowy zawartej w trybie przewidzianym w ustawie o zamówieniach publicznych.

W art. 10 ust. 1-3 ustawy o gospodarce komunalnej określone są formy organizacyjno -prawne wykonywania przez gminę je zadań poza sferą użyteczności publicznej.

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

1) istnieją nie zaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym,

2) występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich również wówczas, jeżeli zbycie składnika mienia komunalnego mogącego stanowić wkład niepieniężny gminy do spółki albo też rozporządzenie nim w inny sposób spowoduje dla gminy poważną stratę majątkową.

Ograniczenia, dotyczące tworzenia spółek prawa handlowego i przystępowania przez gminę do nich, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mają zastosowania do posiadania przez gminę akcji lub udziałów spółek zajmujących się czynnościami bankowymi, ubezpieczeniowymi oraz działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego, a także innych spółek ważnych dla rozwoju gminy.

41. UMOWNE POWIERZANIE WYKONYWANIA ZADAŃ Z ZAKRESU GOSPODARKI KOMUNALNEJ:

Przedsiębiorstwa państwowe mogą być tworzone i działać jako jednostki działające na zasadach ogólnych lub jednostki użyteczności publicznej. Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej ma na celu bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb ludności. W szczególności przedsiębiorstwa te mogą działać w zakresie: inżynierii sanitarnej, komunikacji miejskiej, zaopatrzenia ludności w energię elektryczną, gazową, i cieplną, zarządu państwowymi zasobami lokalowymi, zarządu państwowymi terenami zielonymi, zarządu uzdrowiskami, usług pogrzebowych. Organ założycielski ma obowiązek dotowania działalności przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, jeżeli jest ona deficytowa, ale niezbędna za względu na konieczność zaspokojenia potrzeb ludności. Przedsiębiorstwo Użyteczności publicznej świadczy usługi na zasadach określonych prawem cywilnym pomiędzy przedsiębiorstwem użyteczności publicznej, a korzystającym z jego usług nie występuje stosunek władztwa administracyjnego. Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej posiada osobowość prawną, która jest mu niezbędna dla nawiązania stosunków cywilnoprawnych w celu świadczenia usług.

Zakład administracyjny jest to jednostka organizacyjna powołana do świadczenia usług niematerialnych na podstawie nawiązanego z użytkownikiem stosunku administracyjno prawnego. Zakłady administracyjne w zasadzie nie posiadają osobowości prawnej Tworzone są przez organy administracji publicznej. Nie kierują się kryterium ekonomiczno-finansowym korzystanie z ich usług jest przeważnie nieodpłatne lub częściowo odpłatne, a zakłady finansowe są z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Korzystanie z usług zakładu administracyjnego może być przymusowe (np. zakład karny, szkoła podstawowa).

42. PRZEDSIĘBIORSTWO UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ A ZAKŁAD ADMINISTRACYJNY:

Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej ma na celu bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb ludności (np. przedsiębiorstwo wodociągowe). Organ założycielski ma obowiązek dotowania działalności przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, jeżeli jest ona deficytowa, ale niezbędna za względu na konieczność zaspokojenia potrzeb ludności. Przedsiębiorstwo Użyteczności publicznej świadczy usługi na zasadach określonych prawem cywilnym pomiędzy przedsiębiorstwem użyteczności publicznej, a korzystającym z jego usług nie występuje stosunek władztwa administracyjnego. Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej posiada osobowość prawną, która jest mu niezbędna dla nawiązania stosunków cywilnoprawnych w celu świadczenia usług.

Zakład administracyjny jest to jednostka organizacyjna powołana do świadczenia usług niematerialnych na podstawie nawiązanego z użytkownikiem stosunku administracyjnoprawnego. Zakłady administracyjne w zasadzie nie posiadają osobowości prawnej (z wyjątkiem szkół wyższych). Tworzone są przez organy administracji publicznej. Nie kierują się kryterium ekonomiczno-finansowym korzystanie z ich usług jest przeważnie nieodpłatne lub częściowo odpłatne, a zakłady finansowe są z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Korzystanie z usług zakładu administracyjnego może być przymusowe (np. zakład karny, szkoła podstawowa).

43. CHARAKTERYSTYKA NORM MATERIALNO PRAWNYCH KSZTAŁTUJĄCYCH SYTUACJĘ ADMINISTRACYJNO- PRAWNĄ PRZEDSIĘBIORCY:

Normy materialno-prawne kształtujące sytuację administracyjno-prawną przedsiębiorcy mogą mieć charakter norm:

- w pełni precyzujących wymogi ustawowe działania organów administracji i określających jednoznacznie treść działania administracyjnego jeżeli zachodzą wskazane w ustawie warunki, to określony organ powinien zachować się w oznaczony sposób,

- zawierające pojęcia niedookreślone, w których interpretacja pozostawiona jest organowi administracji,

- blankietowych pozostawiających organowi administracji gospodarczej sferę swobodnego uznania:

* normy kompetencyjne zawierające upoważnienie organu do podjęcia działania, nie precyzująca warunków, w których to działanie ma być podjęte lub określające warunki podjęcia przez organ działania, ale pozostawiające mu swobodę co do wyboru sposobu zachowania, bądź określające w sposób niepełny warunki podjęcia działania przy równoczesnym pozostawieniu organowi swobody wyboru sposobu zachowania.

44. NAKAZY I ZAKAZY O CHARAKTERZE GENERALNYM JAKO ŹRÓDŁO OBOWIĄZKÓW PRZEDSIĘBIORCÓW:

Źródłem generalnych nakazów i zakazów są przepisy prawa powszechnie obowiązującego zawarte w konstytucji, ratyfikowanych umowach międzynarodowych, ustawach, rozporządzeniach oraz aktach prawa miejscowego. Mogą mieć one charakter policyjny (wynikające z potrzeby ochrony pewnych niezmiennych wartości) lub reglamentacyjny (podyktowane troską o prawidłowe funkcjonowanie rynku). Generalne zakazy i nakazy wyznaczają pewne ramy, w obrębie których przedsiębiorca może podejmować działania w sposób swobodny. Jest on podstawowym adresatem przepisów zawierających nakazy i zakazy.

Drugim adresatem tych przepisów jest organ kontrolujący ich przestrzeganie oraz sposób ich interpretacji przez przedsiębiorców. Normy zawierające wyrażone wprost zakazy i nakazy skierowane bezpośrednio do przedsiębiorcy i nie wymagają konkretyzacji w postaci wydania aktu administracyjnego. Rola organu administrującego ogranicza się do zapewnienia kontroli zgodności podejmowanych przez przedsiębiorców działań z przepisami prawa oraz ewentualnego wymuszenia wykonania obowiązku za pomocą zastosowania środków przymusu. W niektórych przypadkach przedsiębiorca może ubiegać się o uchylenie w stosunku do niego powszechnie obowiązującego zakazu przez wydanie zezwolenia.

45. OBOWIĄZEK A WARUNEK W APG:

Obowiązek w APG może mieć podstawę prawną tylko w normach powszechnie obowiązujących. Charakteryzuje go brak powiązania z odpowiadającymi im prawami podmiotowymi innych podmiotów - ma on charakter osobisty. Obowiązkom przedsiębiorców odpowiadają przydzielone organom administracji gospodarczej kompetencje, za pomocą których administracja gosp. czuwa nad ich wykonywaniem przez przedsiębiorcę. Obowiązek powstaje:

- z mocy prawa,

- ustalane są w drodze działań prawnych administracji gospodarczej - decyzje, postanowienia.

Przedmiotem obowiązku jest określone zachowanie się przedsiębiorcy. Niewykonanie go lub niewłaściwe wykonanie zabezpiecza sankcja prawna.

46. DECYZJA ADMINISTRACYJNA JAKO ŹRÓDŁO PRAW I OBOWIĄZKÓW PRZEDSIĘBIORCÓW:

Decyzja jest indywidualnym aktem wydawanym przez właściwy organ w celu załatwienia sprawy z zakresu administracji. Wydawanie decyzji administracyjnych służy indywidualizowaniu praw i obowiązków przedsiębiorców w warunkach określonych regulacji powszechnie obowiązujących i dopuszczających równocześnie stosowanie indywidualnych wyjątków. W drodze decyzji administracyjnej można: ustanowić na rzecz przedsiębiorcy nowe uprawnienie (koncesja), uchylić powszechnie obowiązujący zakaz (zezwolenie, pozwolenie, itp.), potwierdzić spełnienie przez przedsiębiorcę określonych warunków (akty kwalifikacyjne np. certyfikaty, atesty, dyplomy, świadectwa, itp.), nałożyć na przedsiębiorcę obowiązek (np. nakaz rozbiórki obiektu budowlanego), odebrać przyznanie uprawnienia (np. cofnięcie zezwolenia).

47. PODSTAWY PRAWNE DECYZJI ADMINISTRACYJNYCH W PRAWIE ADMINISTARCYJNYM GOSPODARCZYM:
Każda decyzja musi być wydana w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiązującego. Podstawa prawna decyzji administracyjnej składa się z elementów:
-ustrojowego regulującego właściwość rzeczową miejscową i instancyjną organu administrującego wydającego decyzje,

-procesowego regulującego tok czynności prowadzących do wydania decyzji np. terminy, obowiązek współdziałania (np. uzgodnienia, zasięgnięcia opinii) z innymi organami itp.,
-materialnego warunkującego treść wydawanej decyzji w zależności od istniejącego stanu faktycznego.

Decyzja administracyjna może być decyzja:
-związaną -organ musi wydać decyzje o określonej treści, jeżeli przedsiębiorca spełnia wszystkie przewidziane prawem warunki
swobodą (uznaniowa)- organ wydaje decyzje w oparciu o swoje swobodne uznanie w granicach określonych ustawą.

48. TREŚĆ DECYZJI ADMINISTRACYJNYCH W PRAWIE PUBLICZNYM GOSPODARCZYM:

Decyzje wydawane na podstawie administracyjnego prawa gospodarczego można podzielić ze względu na ich treść:

koncesje ustanowione w dziedzinach o szczególnym znaczeniu ze względu na interes publiczny, tworzą uprawnienie przedsiębiorcy do prowadzenia określonej działalności

zezwolenia (pozwolenia) stanowiące uchylenie powszechnie obowiązującego zakazu:

policyjne, jeżeli zakaz został ustanowiony ze względu na ochronę szczególnych wartości, takich jak np. życie i zdrowie ludzi

reglamentacyjne, jeżeli zakaz został ustanowiony w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania obrotu gospodarczego:

proste - przedsiębiorca zostaje dopuszczony do prowadzenia określonej działalności gospodarczej pod warunkiem przestrzegania norm powszechnie obowiązujących

uwarunkowane - uchylają powszechnie obowiązujący zakaz obciążając jednocześnie przedsiębiorcę obowiązkiem spełnienia dodatkowych warunków zawartych w zezwoleniu

akty kwalifikacyjne decyzje deklaratoryjne potwierdzające określony stan faktyczny lub prawny:

akty kwalifikacyjne osobowe dotyczące osób:

dotyczące kwalifikacji osobistych np. kategoria zdrowia

dotyczące kwalifikacji zawodowych np. dyplomy uczelni, prawo jazdy

akty kwalifikacyjne rzeczowe dotyczące właściwości rzeczy (np. atest, certyfikat),

akty nadzoru:

nakazujące wykonanie określonych czynności faktycznych

stwierdzające nieważność czynności prawnych

odbierające nadane uprzednio uprawnienia

49. PRAWA PODMIOTOWE W PRAWIE PUBLICZNYM GOSPODARCZYM:

Publiczne prawo podmiotowe to wynikające z publicznego prawa w znaczeniu przedmiotowym (przepisów) uprawnienie przedsiębiorcy.

Elementami prawa podmiotowego są:

Prawa podmiotowe:

Publ prawa podmiotowe na gruncie administracyjnego prawa gospodarczego mogą być:

* Pozytywne prawa podmiotowe mogą być:

Negatywne prawa wolnościowe polegające na zakresie ingerencji ze strony administracji w pewne sfery życia obywateli.

50. ADMINISTARCYJNOPRAWNE FORMY OCHRONY INTERESÓW PRZEDSIĘBIORCÓW:

Przedsiębiorcy maja prawo do obrony swoich interesów przed organami administracji publicznej poprzez:

51. NADZÓR ADMINISTRACYJNY NAD DZIAŁALNOŚCIĄ GOSPODARCZĄ:

Nadzór administracyjny nad działalnością gospodarczą sprawowany jest przez kompetentne organy administracji publicznej. Stosunek nadzoru to zespół relacji prawnych nawiązywanych przez nadzorującego (organ administracyjny) z nadzorowanym (podmiot administrowany). Stosunek nadzoru nawiązywany jest w celu zapobiegania zagrożeniom mogącym powstać w wyniku prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Uprawnienia nadzorcze z reguły powiązane są z uprawnieniami kontrolnymi organ nadzoru może po przeprowadzeniu kontroli władczo ingerować w prowadzona działalność gospodarczą w celu zapobieżenia wystąpieniu zagrożenia, przeciwdziałania zagrożeniom lub usunięcia ich skutków. Nadzór administracyjny nad działalnością gospodarcza może mieć charakter nadzoru:

52. ORGANY NADZORU ADMINISTRACYJNEGO NAD DZIAŁALNOŚCIĄ GOSPODARCZĄ.

Nadzór administracyjny nad działalnością gospodarczą sprawowany jest przez organy:

Policyjne Np.:

Reglamentacyjne Np.:

Kontroli skarbowej i celnej:

Koncesyjne:

53. STOSUNEK PRAWNY KONTROLI:

Ogólnie jest debata na ten temat czy jest to stosunek procesowy czy materialno prawny, ale uważa się, że :

W strukturze nadzoru bieżącego jest to stosunek materialno prawny. Którego podstawą są normy prawa publicznego, podmiotami - organ kontroli i przedsiębiorca, treścią zaś prawa i obowiązki podmiotu kontrolowanego i odpowiadające im kompetencje organów kontroli.

Podstawą stosunku kontroli są najczęściej przepisy ustawy tworzące lub wskazujące organ powołany do prowadzenia kontroli, przedmiot i granice kontroli, jej kryteria, czas i miejsce prowadzenia kontroli, dopuszczalne czynności kontrolne, formy ustalenia wyników kontroli, wreszcie środki prawne, przysługujące podmiotowi kontrolowanemu.

54. KRYTERIA KONTROLI GOSPODARCZEJ W APG:

Kryterium legalności oznacza obowiązek podmiotu nadzorowanego do działania zgodnie z prawem.

Kryterium rzetelności - obowiązek należytego udokumentowania prowadzonej działalności gospodarczej, a ponadto zaś - w sferze zarządu własnością publiczną- obowiązek właściwego wykorzystania posiadanych środków(kryterium gospodarności) czy też użycia tych środków zgodnie z celami, do jakiego zostały przeznaczone (kryterium celowości).

!!!!!!!!!!!!!!(nie jestem pewny czy jest dobrze)!!!!!!!!!!!!!!

- zasada dążenia do ustalenia przez organ kontroli prawdy - rzetelne ustalenie sytuacji faktycznej jest podstawą dla sformułowania właściwych wniosków; uchybienie tej zasadzie może prowadzić do zgody na szerzenie się niesprawiedliwości społecznej i przysporzenia się do jej powstawania; rezultatem nierzetelności może być sytuacja, że winni nie poniosą przepisanej prawem odpowiedzialności; ponadto dowody zgromadzone podczas czynności kontrolnych muszą być wiarygodne, by znalazły uznanie u organów, które mają możliwości władczego kształtowania sytuacji;

- zasada legalności - jest to podstawowa zasada obowiązująca w państwie prawa; organy kontroli, których celem jest pogłębianie poszanowania przepisów prawnych, same nie powinny stać poza nimi; stąd ich działanie powinno opierać się na przestrzeganiu porządku prawnego i wynikających z niego zasad;

- zasada efektywności - tutaj nacisk położony jest na skuteczność i fachowość kontroli; umiejętnie przeprowadzona kontrola jest jednocześnie skuteczna, w tym sensie, że zmierza do wypełnienia postawionych przed nią zadań; dla urzeczywistnienia tej zasady niezbędne jest odpowiednie przygotowanie pracowników organów kontroli oraz właściwa koordynacja ich działań;

- zasada oficjalności - przeprowadzenie kontroli nie jest wartością samą w sobie, lecz służy osiągnięciu pewnych społecznie pożądanych celów; stąd wynika prawo obywateli do informacji na temat wyników kontroli; co więcej organy, jako pełniące funkcje służebne wobec pewnych wartości, same podlegają kontroli społecznej; w konsekwencji ich aktywność jest ograniczona do zakresu przewidzianego w przepisach prawa.

55. DECYZJE NADZORCZE:

*Podejmowane przez organy nadzorcze

*zmierzają do usunięcia stwierdzonych w toku kontroli niezgodności stanów faktycznych lub prawnych z normami kształtującymi bądź tez do usunięcia skutków tych niezgodności

*D.N. na obszarach reglamentacji oraz policji gospodarczej są w swej ogólnej konstrukcji klasycznymi aktami administracyjnymi- są to akty organów administracyjnych, indywidualne, władcze, zewnętrzne zmierzające do wywołania skutków prawnych i które dla swej ważności powinny być wydane przez organ właściwy miejscowo i rzeczowo w oparciu o upoważnienie zawarte w prawie materialnym, w formie i trybie przewidzianym w przepisach proceduralnych.

56. WOLNOŚĆ GOSPODARCZA JAKO PRAWO PODSTAWOWE W UNIJNYM PORZĄDKU PRAWNYM:

Zasada wolności gospodarczej wynika z zasady wolności człowieka. Uregulowana w ustawie z dnia 19 XI 1999 r. prawo działalności gospodarczej ma swoje konstytucyjne podstawy. Zasada wolności gospodarczej polega na tym, że w granicach określonych prawem każdy może podjąć i prowadzić działalność gospodarczą bez konieczności uzyskiwania na to zgody ze strony władzy publicznej. Organy administracji publicznej mogą władczo wkraczać w sferę praw i obowiązków jednostki tylko wtedy, gdy maja do tego wyraźne upoważnienie w przepisach rangi ustawy.

Zasada wolności gospodarczej związana jest z zasadą:

57. SWOBODY RYNKU WEWNĘTRZNEGO:

Cztery swobody (wolności):
1. Swobodny przepływ towarów
Na rynku nie ma granic, a więc i barier celnych. Wszystkie towary podlegają tym samym normom i wymogom certyfikacyjnym i powinny być obłożone takimi samymi podatkami. Osiągniecie tak daleko posuniętej liberalizacji obrotów towarami pomiędzy państwami członkowskimi wymagało zniesienia wszelkich barier taryfowych oraz pozataryfowych, np. fiskalnych, jakościowych czy ilościowych. Zasada swobodnego przepływu towarów dotyczy zarówno wyrobów przemysłowych, jak i produktów rolnych oraz spożywczych

2. Swobodny przepływ usług
Zasada swobodnego przepływu usług oznacza prawo do zakupywania usług zagranicznych, świadczonych przez podmioty z krajów partnerskich, zarówno na terytorium własnego kraju jak i kraju siedziby usługodawcy i prawo do sprzedaży takich usług, w tym podejmowania i wykonywania pracy na własny rachunek, zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw, spółek, agencji oraz filii.
3. Swoboda przepływu osób
Prawo obywateli Unii Europejskiej do swobodnego przemieszczania się to prawo do pracy, życia, osiedlania się i korzystania ze zdobyczy socjalnych w jakimkolwiek miejscu na terenie UE, bez względu na przynależność państwową.
Unijna legislacja w tej dziedzinie rynku wewnętrznego ma na celu m. in. zapewnienie harmonijnego rozwoju rynku pracy i dostępu do niego wszystkim zainteresowanym (bez względu na przynależność państwową), stworzenie warunków do wzajemnego uznawania dyplomów oraz zagwarantowanie przemieszczającym się osobom wszelkich praw socjalnych, również w dziedzinie edukacji i ochrony zdrowia.

4. Swoboda przepływu kapitału
Zasada swobodnego przepływu kapitału odnosi się do samodzielnych transakcji finansowych, nie związanych z przepływem towarów, usług czy osób. Stanowi ona zarazem niezbędny warunek korzystania z pozostałych swobód, np. prowadzenia działalności gospodarczej na terenie innego państwa członkowskiego.
Obywatele UE uzyskali prawo nieskrępowanego wyboru miejsca zakładania swych rachunków bankowych i utrzymywania lokat oraz dokonywania operacji bankowych we wszystkich krajach członkowskich.

58. POJĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:

działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

59. POJĘCIE PRZEDSIĘBIORSTWA:

Przedsiębiorstwo w znaczeniu:

podmiotowym - wyposażona w osobowość prawną jednostka organizacyjna utworzona w celu prowadzenia działalności gospodarczej Np. spółka z ograniczona odpowiedzialnością, przedsiębiorstwo państwowe, bank

przedmiotowym - wyodrębniony kompleks składników majątkowych o charakterze materialnym i niematerialnym przeznaczony do wykonywania określonych zadań gospodarczych

W skład przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym wchodzą w szczególności:

- firma (nazwa),

- znaki towarowe,

- inne oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo i jego produkty,

- księgi handlowe,

- nieruchomości,

- rzeczy ruchome, a w szczególności produkty i materiały,

- patenty,

- wzory zdobnicze i użytkowe,

- prawa wynikające z najmu i dzierżawy lokali zajmowanych przez przedsiębiorstwo,

- papiery wartościowe,

- pieniądze na rachunkach bankowych,

- wierzytelności,

- długi i inne obciążenia związane z realizacją określonych zadań gospodarczych,

- inne aktywa i pasywa,

60. POJĘCIE PRZEDSIĘBIORCY I RODZAJE PRZEDSIĘBIORCÓW:

przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną- wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.Za przedsiębiorców uznaje się również wspólników spółki cywilnej.

Rodzaje przedsiębiorców-osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, wspólnicy spółki cywilnej, spółki osobowe prawa handlowego, stowarzyszenia, fundacje, spółki kapitałowe w organizacji, zakłady budżetowe, wspólnoty mieszkaniowe.

61. MALI I ŚREDNI PRZEDSIĘBIORCY:

Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę który w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości z złotych ,10mln euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 mln euro

Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  1. zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników

  2. oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji

finansowych nie przekraczających równowartości w złotych 50 mln euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekraczały równowartości w złotych 43 milionów euro.

62. REJESTRACJA PRZEDSIĘBIORCÓW (CENTRALNA EWIDENCJA I INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, REJESTR PRZEDSIĘBIORCÓW W KRS:

Do tej pory brak było centralnej ewidencji działalności gospodarczej. Dotychczas osoby fizyczne musiały zarejestrować działalność w Ewidencji Działalności Gospodarczej prowadzonej przez gminy.

Od 1 lipca nastąpiła jednak zmiana. Obecnie jej funkcje przejęła Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) prowadzona w systemie teleinformatycznym przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Organy gminy pozostały właściwe w zakresie spraw przedsiębiorców, którzy zakończyli działalność przed 1 lipca 2011 r. Do 31 grudnia 2011r. gminy mają obowiązek przenieść dane z ewidencji(osoby prowadzące działalność i te które ją zawiesiły) do CEIDG. Taki sam obowiązek ciąży na organach koncesyjnych oraz właściwych w sprawach licencji i zezwoleń.

Zadaniem CEIDG jest:

a) ewidencjonowanie osób fizycznych będących przedsiębiorcami

b) udostępnianie informacji o przedsiębiorcach i innych podmiotach w zakresie wskazanym w ustawie

c) umożliwienie wglądu do danych przez Centralną Informację KRS

d) umożliwienie ustalenia terminu i zakresu zmian wpisów CEIDG oraz wprowadzającego je organu.

Wpisowi do CEIDG podlegają następujące dane:

można wskazać na 4 funkcje ewidencji:

- funkcja ewidencyjna polega na gromadzeniu i utrwalaniu danych dotyczących podmiotów. Połączone jest to z gromadzeniem i przechowywaniem odpowiednich dokumentów
- funkcja informacyjna i ochronna oznacza informowanie wszystkich zainteresowanych o danych wpisanych w ewidencji dotyczących konkretnego przedsiębiorcy. Chroni ona nie tylko podmioty wpisane do rejestru ale także te, które polegają na prawidłowości i prawdziwości danych z ewidencji
- funkcja fiskalna oznacza, że za wpisy organy pobierają stosowne opłaty.

Wpis do CEiDG jest dokonywany na wniosek a z urzędu gdy przepisy szczególne tak stanowią. Wpisem jest tak jak w przypadku KRS także wykreślenie wpisu. Wniosek o wpis można złożyć w formie elektronicznej lub za pośrednictwem urzędu gminy(gmina wykonuje tu zadanie z zakresu administracji rządowej). Przesłanką wniosku o wykreślenie wpisu jest trwałe zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej- należy go złożyć w ciągu 7 dni od zaprzestania działalności. Obowiązek taki ciąży na wspólnikach spółki cywilnej przekształconej w spółkę handlową(wpisuje się ją do rejestru przedsiębiorców). Jeśli chodzi o wznowienie lub zawieszenie działalności gospodarczej, przedsiębiorca musi złożyć wniosek o zmianę wpisu.

W stosunku do danych zawartych w CEiDG obowiązuje domniemanie prawdziwości danych i informacji. Jeżeli CEIDG zawiera dane niezgodne z wnioskiem lub bez tego wniosku, to osoba, której one dotyczą nie może się powołać na zarzut, że dane są nieprawdziwe, wobec osoby trzeciej działającej w dobrej wierze, jeżeli przedsiębiorca się dowiedział o niezgodności danych i zaniedbał obowiązku wystąpienia niezwłocznie z wnioskiem o sprostowanie. Ustawa ustanawia też domniemanie prawdziwości danych i informacji o uzyskaniu, cofnięciu i wygaśnięciu uprawnień wynikających z koncesji, zezwolenia lub licencji, o wpisie do rejestru działalności regulowanej, zakazie wykonywania działalności określonej we wpisie oraz wykreślenia z rejestru informacji dot. Wcześniej wspomnianych sytuacji(koncesji, licencji, zezwoleń, wpisów do działalności regulowanej). Ktokolwiek stwierdzi niezgodność tych danych ma obowiązek poinformowania o tym właściwego organu.

Możliwe jest wykreślenie wpisu z urzędu przez Ministra ds. gospodarki- następuje to w drodze decyzji administracyjnej.

Dzieje się to w następujących sytuacjach:

a) prawomocne orzeczenie zakazujące prowadzenia działalności określonej we wpisie.

b) stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania działalności przez przedsiębiorcę.

c) niezłożenia wniosku o wznowienie działalności po 24 miesiącach od jej zawieszenia- następuje to po wezwaniu i wyznaczeniu dodatkowego 30 dniowego terminu

d) utraty uprawnień przez przedsiębiorcę do wykonywania działalności gospodarczej, którą wykonuje na podstawie art. 13 USDG (osoby zagraniczne).

e) dokonanie wpisu z naruszeniem prawa

Minister może też wykreślić lub sprostować wpis niezgodny z rzeczywistym stanem rzeczy. Uprzednio wzywa się przedsiębiorcę do złożenia oświadczenia w terminie 7 dni. Minister może się zwrócić tu o zajęcie stanowiska do gminy na której terenie przedsiębiorca wykonuje działalność.

Wykreślenie następuje w drodze decyzji a sprostowanie- postanowieniem. Sprostowanie nastąpi też z urzędu w sytuacji wpisu oczywiście błędnego.

Dane CEiDG są jawne co oznacza że każdy ma do nich dostęp. Organy administracji nie mogą od przedsiębiorców żądać zaświadczeń o wpisie do CEIDG.

USDG ustanawia w art. 14 obowiązek uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS lub Centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej. Wpisowi do ewidencji podlegają osoby fizyczne natomiast do rejestru przedsiębiorców KRS wpisuje się osoby prawne i inne jednostki organizacyjne. Podjęcie działalności gospodarczej w przypadku osób fizycznych może nastąpić już w dniu złożenia wniosku(we wniosku ma on prawo określić dzień późniejszy), natomiast przedsiębiorcy podlegający wpisowi do KRS działalność mogą podjąć dopiero po uzyskaniu wpisu. W tym drugim przypadku(tj. przedsiębiorców wobec których wymagany jest wpis do KRS) zastrzeżono, że spółki kapitałowe mogą wykonywać działalność przed uzyskaniem wpisu. Chodzi tu zatem o spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i spółkę akcyjną w organizacji. Nie są one osobami prawnymi, lecz jednostkami organizacyjnymi posiadającymi zdolność prawną. Ich funkcjonowanie regulują odpowiednie przepisy KSH. Dla osób fizycznych wpisywanych do rejestru działalności regulowanej możliwe jest, aby przedsiębiorca wraz z wnioskiem o wpis do ewidencji złożył równocześnie oświadczenie o spełnieniu warunków wykonywania tej działalności oraz wskazał organ prowadzący dany rejestr działalności regulowanej (art. 65 ust. 3 USDG). Zawsze gdy wymagana jest koncesja lub zezwolenie dla prowadzenia działalności gospodarczej, podjęcie działalności może nastąpić dopiero po jej uzyskaniu.

Rejestr przedsiębiorców jest jednym z trzech rejestrów KRS-u. Obok niego funkcjonują jeszcze rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej a także rejestr dłużników niewypłacalnych.

Rejestr jest księgą publiczną prowadzoną przez sąd służącą do ujawniania okoliczności przewidzianych przez prawo dotyczących podmiotów wpisanych. Jest to księga typu osobowego tj. dokumentuje istnienie niektórych jednostek występujących w obrocie i istotne informacje o nich. Z wpisami do rejestru ustawodawca łączy liczne skutki prawne(np. domniemanie prawdziwości- art. 17 KRS, jawność materialna- art. 15 KRS). Nie ma zatem rejestr charakteru czysto informacyjnego. Jest też gwarantem pewności obrotu prawnego. Prowadzenie rejestru jest określone w przepisach ustawy o krajowym rejestrze sądowym. W tej ustawie wskazano też katalog podmiotów podlegających wpisowi do rejestru przedsiębiorców.

Są nimi (art. 36 KRS):

- spółki prawa handlowego (spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z o.o., S.A.)

- spółki europejskie

- spółdzielnie i spółdzielnie europejskie

- przedsiębiorstwa państwowe

- instytuty badawcze

- przedsiębiorcy zagraniczni(w zakresie drobnej wytwórczości)

- towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych

- towarzystwa reasekuracji wzajemnej

- inne osoby prawne (np. stowarzyszenia i fundacje), które podlegają wpisowi do rejestru organizacji społecznych, jeżeli prowadzą działalność gospodarczą

- oddziałów przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium RP (przedstawicielstwa wpisuje się do rejestru prowadzonego przez Ministra Gospodarki).

- głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń lub reasekuracji

- instytucji gospodarki budżetowej

Rejestr prowadzony jest w systemie komputerowym przez sądy rejonowe obejmujące swoją właściwością obszar całego województwa (we Wrocławiu SR- fabryczna). Oprócz tego działa również Centralna Informacja KRS z oddziałami przy sądach rejonowych dzięki którym możliwe jest prowadzenie zbioru informacji i jej udzielanie w postaci wyciągów czy zaświadczeń, i dokumenty te mają moc dokumentów urzędowych.

Rejestr przedsiębiorców jest podzielony na działy które obejmują różnorakie informacje dotyczące przedsiębiorcy takie jak:

- dane przedsiębiorcy(np. nazwa, firma, oznaczenie formy prawnej, siedziba i adres itp.)

- dane o reprezentacji przedsiębiorcy oraz o organach nadzoru i innych organach, a także dot.

prokurentów i zakresu prokury,

- dane o przedmiocie działalności wg PKD, dane dot. Sprawozdań finansowych, dane o posiadanych udziałach i akcjach (jeżeli ich nabycie wymagało zgłoszenia do KPWiG)

- dane dot. Zaległości podatkowych, celnych, ZUS i innych wierzycieli, dane o wnioskach o układ lub upadłość,

- dane o powołaniu i odwołaniu kuratora

- dane o likwidacji, ustanowieniu zarządu i zarządu komisarycznego, rozwiązaniu lub unieważnieniu spółki, połączeniu lub przekształceniu.

Za udzielenie informacji pobierana jest stosowna opłata, którą ustala Minister Sprawiedliwości w drodze rozporządzenia. Wpisy podlegają ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i gospodarczym.

63. PRZEDMIOTOWE OGRANICZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:

Czyli wyłączające określony rodzaj działalności gospodarczej spod zasady wolności jej podejmowania i prowadzenia- mają charakter powszechny, co oznacza iż obejmują one wszelakie podmioty zamierzające podjąć czy prowadzić działalność w danym przedmiocie. Formy ograniczeń przedmiotowych :monopol państwa, koncesjonowana działalność gospodarcza, zezwolenia-licencje - zgody na działalność gosp., regulowana działalność gospodarcza

64. PODMIOTOWE OGRANICZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:

Ograniczenia podmiotowe w zakresie podejmowania działalności gospodarczej przez osoby fizyczne pomieszczone są w kilku aktach prawnych rangi ustawowej.

1) Znaczące miejsce maja przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Ograniczone w prowadzeniu działalności gospodarczej są osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe w rozumieniu przepisów o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, przez sędziów Trybunału Konstytucyjnego, oraz o osoby piastujące wymienione w jej przepisach stanowiska.

2) Sąd zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze, może orzec pozbawienia na okres od trzech do dziesięciu lat prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu:

A) osoby która:

- będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie dwóch tygodni od dnia Powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości

- albo po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg handlowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego, do których wydania lub wskazania byłą zobowiązana z mocy ustawy, albo

- po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy upadłości

- albo, jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego komisarza, albo w inny sposób utrudniała postępowanie

B) wobec osoby które:

- już co najmniej raz ogłoszono upadłość, z umorzeniem jej długów po zakończeniu postępowania upadłościowego

- ogłoszono upadłość nie dawniej niż pięć lat przed ponownym ogłoszeniem upadłości

C) orzec zakaz prowadzenia działalności Gos. wobec dłużnika będącego osobą fizyczną, także jeżeli niewypłacalność dłużnika jest następstwem jego celowego działania lub rażącego niedbalstwa, a także osób, które były uprawnione do reprezentowania osoby prawnej lub spółki handlowej nie mającej osobowości prawnej oraz innych przedsiębiorców.

3) Nie każdy rodzaj działalności gospodarczej może prowadzić osoba fizyczna ze względu na przymus kwalifikacji .

4) Pewne sfery działalności gospodarczej zastrzeżone są z kolei wyłącznie dla osób fizycznych (np. maklerzy)

5) Podejmowanie określonych rodzajów działalności gospodarczej związane jest z koniecznością utworzenia określonej formy prawnej prowadzenia tej działalności Gos. np. osoba fizyczna nie może prowadzić działalności gospodarczej polegającej na prowadzeniu banku.

65. PRAWNE WARUNKI PODEJMOWANIA I PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSP:

Warunki prawne podejmowania działalności gospodarczej zostały określone w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej . Ustawa ta reguluje również warunki prawne wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto ustawa zawiera zadania organów administracji publicznej z tym związane, określa również podstawowe zasady jakie obowiązują państwo i jego organy oraz podmioty podejmujące i prowadzące działalność gospodarczą.

Poprzez system prawa państwo nakłada obowiązki i uprawnienia na podmioty chcące podjąć działalność gospodarczą lub taką działalność prowadzące, nakłada również obowiązki na państwo i jego organy. Ustawa w wielu swych przepisach wskazuje na określone obowiązki organów administracji publicznej.

Dziedziny, w których nie wolno prowadzić działalności gospodarczej np. fałszowanie papierów wartościowych, znaków akcyzy i inna działalność zabroniona przepisami karnymi.

Dziedziny, gdzie wykonywanie działalności gospodarczej zastrzeżone jest dla podmiotów wskazanych w ustawie np.: działalność w zakresie gier liczbowych i loterii pieniężnych zastrzeżona jest dla utworzonych specjalnie w tym celu jednoosobowym spółek Skarbu Państwa, monopol prawny na świadczenie niektórych usług pocztowych ma Poczta Polska.

Dziedziny, w których dla podjęcia działalności gospodarczej niezbędne jest uzyskanie pozytywnego aktu administracyjnego (koncesja, zezwolenie, licencja, zgoda itp.)

Dziedziny, w których wymagane jest zgłoszenie zamiaru podjęcia działalności gospodarczej do właściwego organy ewidencyjnego (większość przypadków).

Dziedziny, w których działalność gospodarcza jest podejmowana swobodnie pełna wolność gospodarcza działalności, która nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 19 XI 1999 r. prawo działalności gospodarczej np.: w zakresie wynajmowania przez rolników miejsc na ustawienie namiotów).

66. KOMPETENCJE KONTROLNE ORGANÓW GMINY WOBEC PRZEDSIĘBIORCÓW:

Art. 78 u.s.d.g.

1.W razie powzięcia wiadomości o wykonywaniu działalności gospodarczej niezgodnie z przepisami ustawy, a także w razie stwierdzenia: zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności, wójt, burmistrz lub prezydent miasta niezwłocznie zawiadamia właściwe organy administracji publicznej.

2. Zawiadomione organy niezwłocznie powiadamiają wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o podjętych czynnościach.

3. W przypadku braku możliwości zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może nakazać, w drodze decyzji, wstrzymanie wykonywania działalności gospodarczej na czas niezbędny, nie dłuższy niż 3 dni.

4. Decyzji nakazującej wstrzymanie wykonywania działalności gospodarczej w razie stwierdzenia zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

67. POJĘCIE REGLAMENTACJI GOSPODARCZEJ I JEJ GŁÓWNE OBSZARY:

Reglamentacja gospodarcza jest forma inwestycji państwa w działalność gospodarczą w celu ochrony interesów zbiorowych, ochrony rynku wewnętrznego przed konkurencją zewnętrzną oraz zwalczania nieuczciwej konkurencji wewnętrznej. reglamentacja ogranicza zasadę wolności gospodarczej w celu zapewnienia odpowiedniej struktury gospodarki oraz zapobieżenia ewentualnym kryzysom ekonomicznym. katalog dóbr podlegających ochronie przez ograniczenia reglamentacyjne jest zmienny i zależy od aktualnych interesów Gospodarczych i politycznych państwa, a także od realizowanej przez naczelne organy państwowe polityki ekonomicznej.

Za pomocą reglamentacji chroni się najczęściej:

68. INSTRUMENTY PRAWNE REGLAMENTACJI:

Reglamentacja może być prowadzona za pomocą:

• kontroli obrotu gospodarczego z zagranicą

69. KONCESJONOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:

Koncesje to akty administracyjne wymagane do podjęcia działalności gospodarczej w tych dziedzinach, które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny. Uzyskanie koncesji wymagane jest do podjęcia działalności gospodarczej w zakresie:

wytwarzania i obrotu:

Organem wydającym koncesję jest właściwy minister (wyjątkiem jest Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wydająca koncesje na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych). Sprawuje on nadzór nad wykonywaniem koncesjonowanej działalności gospodarczej. Jeżeli organ koncesyjny przewiduje wydanie ograniczonej liczby koncesji obowiązany jest o możliwości uzyskania koncesji ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym.

Ogłoszenie powinno zawierać:

Jeżeli wnioski złożyło kilku przedsiębiorców, organ prowadzący postępowanie w sprawie udzielenia koncesji prowadzi jedno postępowanie, w którym przeprowadza rozprawę administracyjna. Koncesja jest wydawana na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.

70. KONCESJA JAKO PRAWNA FORMA DZIAŁANIA ADMINISTRACJI GOSPODARCZEJ:

Koncesja to akt administracyjny wydawany przez organ koncesyjny, który upoważnia koncesjonariusza do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej.

Koncesjonowanie wprowadza się w przypadku działalności, które mają szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny.

Koncesja jest przejawem reglamentacji działalności gospodarczej dokonywanej przez państwo. Wyraża ona akt zgody władz publicznych na podjęcie i prowadzenie działalności przez określonego przedsiębiorcę.

Koncesja, podobnie jak pozwolenie przybiera formę decyzji administracyjnej w rozumieniu k.p.a, gdyż taka forma czynności prawnej pozwala efektywniej niż umowa decydować działającemu jednostronnie państwu sprawach związanych z koncesją, a szczególnie oddziaływać na uprawnienia i obowiązki koncesjonariusza. Ponadto są one decyzjami uprawniającymi.

Koncesje ustanowione zostały (przymus koncesyjny) tylko w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo ze względu na inny ważny interes publiczny. Przymus koncesyjny obejmuje wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:

  1. poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bez zbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych

  2. wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym

  3. wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią

  4. ochrony osób i mienia

  5. rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych

  6. przewozów lotniczych

Wprowadzenie koncesji na innych obszarach działalności gospodarczej może nastąpić wyłącznie w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny i jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany u.s.d.g. Łączne spełnienie tych przesłanek umożliwia wprowadzenie przymusu koncesyjnego na inne dziedziny działalności gospodarczej. Rozwiązanie takie koresponduje z treścią art. 22 Konstytucji RP: „Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy u tylko ze względu na ważny interes publiczny”.

Koncesja podobnie jak i pozwolenia (w tym zezwolenia), rodzi skutki prawne, gdyż umocowuje przedsiębiorcę do legalnego wykonywania określonej działalności gospodarczej. Powyższy skutek prawny koncesji (ustanowienie indywidualnego uprawnienia) nie wyczerpuje wszystkich następstw prawnych zdziałanych koncesją w apg. Koncesja wywołuje następstwa prawne także na innych obszarach prawa publicznego, np. w prawie podatkowym.

71. PRAWNE WARUNKI UDZIELENIA KONCESJI:

Warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy u.s.d.g oraz normy odrębnych ustaw oraz „powszechne warunki”, gdy odnoszą się z mocy prawa do wszystkich przedsiębiorców wykonujących działalność koncesjonowaną.

Istnieją jednak przypadki, kiedy organ koncesyjny może określić w danej koncesji „szczególne warunki” wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją dla konkretnego przedsiębiorcy. Organ taki podejmuje decyzje w oparciu o uznanie administracyjne.

Koncesje wydawane są tylko na żądanie (wniosek) przedsiębiorcy, który z momentem jego złożenia staje się stroną. Koncesja wydawana z urzędu jest z mocy prawa nieważna.

Organ administracji nie może odmówić wszczęcia postępowania na wniosek strony mimo oceny, że żądanie strony jest bezzasadne z przyczyn formalnych lub merytorycznych. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji państwowej.

Wniosek o udzielenie koncesji obejmuje:

  1. Firmę (nazwę) przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej

  2. Numer w rejestrze przedsiębiorców lub w ewidencji oraz numer NIP

  3. Określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja.

Pozostałe elementy wniosku o udzielenie koncesji określają przepisy prawa zawarte w ustawach i rozporządzeniach właściwych ministrów.

Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji:

1. gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją

2. ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli

3. jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom

4. w przypadkach określonych w odrębnych przepisach

Ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli organ koncesyjny może wstrzymać udzielenie koncesji, ogłaszając to w Monitorze Polskim.

Organ koncesyjny może wszcząć postępowanie kontrole w celu sprawdzenia, czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją oraz czy daje rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją.

U.s.d.g wskazuje wyłącznie przesłanki negatywne, których nie należy interpretować rozszerzająco. Takie umocowanie prawne do odmowy udzielenia lub ograniczenia koncesji daje podstawę do stwierdzenia, że w zasadzie organ koncesyjny powinien udzielać koncesji zgodnie ze złożonym przez przedsiębiorcę wnioskiem.

72. POSTĘPOWANIE W SPRAWACH O UDZIELENIE KONCESJI:

Postępowanie koncesyjne, mające na celu wydanie decyzji koncesyjnej toczy się na wniosek podmiotu zainteresowanego uzyskaniem koncesji.

Koncesje wydawane są przede wszystkim przez naczelne i centralne organy administracji rządowej- ministrów- właściwych ze względu na przedmiot działalności podlegającej koncesjonowaniu.

Niniejszym organom powierzono normę kompetencyjną do:

  1. prowadzenia postępowania administracyjnego w sprawie koncesji, oraz

  2. udzielania koncesji

Szczególny przypadek odnosi się do koncesji w zakresie rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, gdzie organem właściwym do wydania koncesji jest Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Organami udzielającymi koncesji są także centralne organy administracji rządowej nazywane „administracyjnymi organami regulacyjnymi”, jak i wojewodowie i starostowie.

Właściwy minister jest zarówno organem I instancji, jak i organem II instancji- wyjątek od zasady k.p.a, że organ I instancji i organ II instancji to dwa różne organy administracji publicznej.

Środkiem prawnym przysługującym przedsiębiorcy od decyzji wydawanych w sprawie koncesji przez ministra jako organu I instancji, jest wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, a od decyzji wydanych przez ministra jako organu II instancji przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego, administracyjnego następnie skarga kasacyjna.

Postępowanie w sprawie koncesji (tj. jej udzielenia, odmowy, zmiany i cofnięcia lub ograniczenia jej zakresu) jest jurysdykcyjnym postępowaniem administracyjnym. Jest ono regulowane w zasadzie przepisami k.p.a, poza wyjątkami wynikającymi z u.s.d.g.

Koncesja jest kwalifikowanym aktem administracyjnym, bowiem:

  1. jej podstawę prawną stanowi norma materialna zawarta zwłaszcza w u.s.d.g (ustawie)

  2. procedurę wydawania koncesji regulują ustawy u.s.d.g oraz k.p.a

  3. norma kompetencyjna określona jest w aktach normatywnych rangi ustawy.

Decyzje administracyjne w sprawie koncesji podejmowane są zazwyczaj po przeprowadzeniu przez organ koncesyjny samodzielnego postępowania administracyjnego. Obowiązek współdziałania organów administracji publicznej z organem koncesyjnym określa właściwe dla danej koncesji ustawodawstwo, kiedy przed udzieleniem koncesji wymagana jest opinia np. Ministra Obrony Narodowej, Szefa ABW. Treść udzielonej opinii nie wiąże organu koncesyjnego, jednak jej brak w przeprowadzonym postępowaniu w sprawie koncesji stanowi naruszenie przepisów proceduralnych. Ominięcie tej procedury stanowi podstawę do wznowienia postępowania.

POSTĘPOWANIE W TRYBIE OGRANICZONEJ LICZBY KONCESJI:

Szczególny tryb postępowania ma miejsce w wypadku gdy organ koncesyjny przewiduje udzielenie ograniczonej liczby koncesji. Organ koncesyjny w takim wypadku powinien taki fakt ogłosić w Dzienniku Urzędowym „Monitor Polski”. Tryb ten wyklucza uprawnienie przedsiębiorcy do ubiegania się o przyrzeczenie wydania koncesji (promesy).

Ogłoszenie w „Monitorze Polskim” obejmuje:

  1. określenie przedmiotu i zakresu działalności gospodarczej, na która ma być udzielona koncesja

  2. liczbę koncesji

  3. szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja, o ile organ koncesyjny, w granicach przepisów odrębnych ustaw przewiduje ich określenie

  4. termin i miejsce składania wniosków o udzielenie koncesji

  5. wymagane dokumenty i informacje dodatkowe

  6. czas, na jaki może być udzielona koncesja

Jeśli liczba przedsiębiorców, spełniających warunki do udzielenia koncesji, jest większa od liczby koncesji, organ koncesyjny obowiązkowo zarządza przetarg, którego przedmiotem jest udzielenie koncesji (jest ogłaszany w Monitorze Polskim).

W ogłoszeniu o przetargu organ koncesyjny określa:

1. minimalną opłatę, za którą może być udzielona koncesja

2. miejsce i termin składania ofert

3. szczegółowe warunki, jakie powinna spełnić oferta

4. wysokość, formę i termin wniesienia wadium

5. termin rozstrzygnięcia przetargu

Przetarg przeprowadza właściwy organ koncesyjny. Ofertę składa się w odpowiednim terminie, miejscu i formie, w zapieczętowanych kopertach. Oferta zawiera: firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej oraz deklarowaną wysokość opłaty za udzielenie koncesji. Złożone oferty nie podlegają wycofaniu.

Organ koncesyjny dokonuje wyboru ofert, kierując się wysokością zadeklarowanych opłat za udzielenie koncesji. Jeśli kilku przedsiębiorców zadeklarowało tą samą kwotę, organ wzywa ich do ponownego zadeklarowania wysokości opłaty i wybiera ofertę z najwyższą opłatą.

Organ koncesyjny przekazuje przedsiębiorcom, którzy złożyli oferty, pisemną informację o wyniku przetargu, niezwłocznie po rozstrzygnięciu, oraz zwraca wadium przedsiębiorcom, których oferty nie zostały wybrane.

Organ koncesyjny udziela w drodze decyzji administracyjnej koncesji przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane.

Przedsiębiorca przekazujący podczas postępowania w sprawie o udzielenie koncesji informacje będące tajemnicą przedsiębiorstwa może zgłosić wniosek, aby informacji tej była nadana klauzula poufności.

Wtedy informacje te nie mogą być udostępniane innym uczestnikom postępowania bez zgody przedsiębiorcy przekazującego informacje.

Informacjom nadaje się klauzulę poufności, pod warunkiem, że przedsiębiorca:

  1. przekazując informacje, uzasadni swoje żądanie

  2. z przekazanych informacji sporządzi streszczenie, które może zostać udostępnione innym uczestnikom

PROMESA:

Szczególną kategorią aktu uprawniającego jest przyrzeczenie wydania koncesji- promesa. Może o nią ubiegać się przedsiębiorca zamierzający podjąć działalność gospodarczą w dziedzinie podlegającej koncesjonowaniu.

W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące udzielenia koncesji. W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.

Okres ważności promesy ustala organ koncesyjny w oparciu o uznanie administracyjne, lecz nie może on być krótszy niż 6 miesięcy. W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na wykonywanie działalności określonej w promesie, z wyjątkiem kiedy:

- uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy

- wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w promesie

- gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonania działalności gospodarczej określonych w ustawie lub warunków podanych do wiadomości w trybie art. 48 ust. 2 lub art. 51 ust. 1

- ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa i obywateli

Przedsiębiorcy niezadowolonemu z treści decyzji administracyjnej w sprawie promesy przysługuje środek prawny w postaci odwołania. Od decyzji wydanych przez organ koncesyjny jako organ II instancji przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego, a następnie skarga kasacyjna do NSA.

Za udzielenie koncesji lub jej zmianę oraz za udzielenie promesy pobiera się opłatę skarbową, którą wnosi się na rachunek organu koncesyjnego, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej.

73. TRWAŁOŚĆ DECYZJI KONCESYJNEJ:

Koncesje wydawane są na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.

Pomimo oznaczonego czasu ważności koncesji może ona, po przeprowadzeniu odpowiedniego postępowania, powodu przesłanek subiektywnych albo obiektywnych zostać cofnięta lub zmieniona.

Przesłanki subiektywne (zależne od przedsiębiorcy) to sytuacje, gdy:

- wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją,

- przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją,

- przedsiębiorca rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa

- przedsiębiorca w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją,

Przesłanki obiektywne (niezależne od przedsiębiorcy) to sytuacje, gdy wystąpi stan zagrożenia obronności i bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli.

74. NADZÓR ORGANU KONCESYJNEGO:

Organ koncesyjny może wszcząć postępowanie kontrole w celu sprawdzenia, czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją oraz czy daje rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją.

Organ koncesyjny ma obowiązek prawny czuwania nad wykonywaniem koncesji przez przedsiębiorcę, czemu służą przewidziane ustawą kompetencje kontrolne i nadzorcze (nadzór bieżący).

Kontrola jest porównywaniem stanu postulowanego ze stanem zastanym. Jest ona swoistą działalnością, na którą składają się zasadnicze rodzaje czynności:

  1. ujmowanie stanu rzeczywistego (wykonań)

  2. ujmowanie stanu obowiązującego (wyznaczeń)

  3. porównywanie wykonań z wyznaczeniami w celu ustalenia ich zgodności lub niezgodności

  4. wyjaśnienie przyczyn stwierdzonej zgodności lub niezgodności między wykonaniami i wyznaczeniami.

Kompetencje nadzorcze wyrażają się w możliwości zastosowania środków nadzorczych w przypadku stwierdzenia określonych nieprawidłowości. Środki nadzorcze podejmowane są w celu przywrócenia stanu postulowanego.

Nad wykonaniem koncesji sprawowana jest kontrola przez organ koncesyjny. Stosowanymi kryteriami kontroli są kryteria: legalności oraz zgodności ze stanem faktycznym.

Postępowanie kontrolne jest w pewnym zakresie postępowaniem sformalizowanym i należy do kategorii postępowań administracyjnych. Jest ono regulowane przede wszystkim przepisami u.s.d.g oraz uzupełniane przepisami k.p.a.

Kontrola dokonywana jest w zakresie:

  1. zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją

  2. przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej

  3. obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli.

Organ kontroli posiada określone kompetencje pozwalające osiągać cele kontroli. Postępowanie kontrolne przeprowadzane jest na podstawie upoważnienia wydanego przez organ koncesyjny. Czynności kontrolnych dokonuje się tylko w obecności osoby uprawnionej do reprezentowania go podczas kontroli.

Osoby upoważnione przez organ koncesyjny do dokonywania kontroli są uprawnione do:

- wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją, w dniach i w godzinach, w których ta działalność jest wykonywana lub powinna być wykonywana

- żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji oraz udostępniania danych mających związek z przedmiotem kontroli

Postępowanie kontrolne powinno zakończyć się protokołem z przeprowadzonej kontroli, zawierający stwierdzony stan faktyczny i prawny. Protokół taki jest aktem kwalifikacyjnym. W przypadku stwierdzenia uchybień w trakcie kontroli organ koncesyjny może zastosować środek prawny, jakim jest wezwanie przedsiębiorcy do usunięcia stwierdzonych uchybień w wyznaczonym terminie.

Środkami nadzoru są podejmowane w formie decyzji administracyjnej cofnięcie koncesji albo zmiana zakresu koncesji. Ustawodawca przewiduje w zakresie wykonywania nadzoru uznanie administracyjne oraz spełnienie określonych przesłanek.

Organ obligatoryjnie cofa koncesję w wypadku, gdy:

- wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją,

- przedsiębiorca nie podjął działalności objętej koncesją mimo wezwania organu koncesyjnego lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.

Cofnięcie koncesji z powyższych przesłanek powoduje, że przedsiębiorca może wystąpić ponowienie z wnioskiem o udzielenie koncesji w takim samym zakresie nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o cofnięciu.

Organ koncesyjny obligatoryjnie cofa koncesję, czy zmienia jej zakres w przypadku gdy przedsiębiorca:

- rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa

- w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją

Przewidziane w obydwu przypadkach przesłanki zalicza się do przesłanek subiektywnych- od zachowania przedsiębiorcy zależy zastosowanie określonych środków nadzoru bieżącego. Środki nadzoru są określone w ustawie, ale zastosowanie któregokolwiek z nich zależy od uznania administracyjnego organu koncesyjnego.

Organ koncesyjny fakultatywnie może cofnąć koncesję lub zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy- są to przesłani obiektywne.

Ponadto decyzje w sprawie koncesji mogą być uchylane lub zmieniane w trybie przewidzianym w k.p.a.

Od aktów nadzoru skierowanych do koncesjonariusza:

  1. wzywających do usunięcia stwierdzonych uchybień

  2. cofających koncesję

  3. zmieniających koncesję

wydanych w I instancji przez organ koncesyjny przysługuje przedsiębiorcy środek prawny w postaci odwołania. Od decyzji wydanych przez organ koncesyjny jako organ II instancji przysługuje środek prawny, jakim jest skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego a następnie skarga kasacyjna do NSA.

Koncesja podobnie jak i pozwolenia (w tym zezwolenia), rodzi skutki prawne, gdyż umocowuje przedsiębiorcę do legalnego wykonywania określonej działalności gospodarczej. Powyższy skutek prawny koncesji (ustanowienie indywidualnego uprawnienia) nie wyczerpuje wszystkich następstw prawnych zdziałanych koncesją w apg. Koncesja wywołuje następstwa prawne także na innych obszarach prawa publicznego, np. w prawie podatkowym.

75. ZEZWOLENIE JAKO PRAWNA FORMA DZIAŁANIA ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ:

Poza koncesjami u.s.d.g przewiduje kategorię indywidualnych aktów reglamentacji administracyjnej, jakimi są zezwolenia (decyzje administracyjne) stanowiące szczególną postać pozwoleń.

Dziedziny działalności gospodarczej gdzie są one wymagane określają przepisy odrębnych ustaw. Zezwolenia zostały ustanowione w dziedzinach, gdzie wymagał tego ważny interes publiczny inny niż w sytuacjach koncesji.

Organy zezwalające oraz wszelkie warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej zezwoleniami, a także tryb ich wydawania, odmowy i cofania zezwoleń określają przepisy odrębnych ustaw.

Środki prawne przysługujące przedsiębiorcy od negatywnych dla niego rozstrzygnięć w sprawie zezwoleń:

- jeśli decyzje w I instancji wydaje organ zezwalający niebędący centralnym lub naczelnym organem publicznej administracji środkiem prawnym przysługującym jest odwołanie, w pozostałych przypadkach jest nim wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

- od decyzji wydanych przez organ zezwalający jako organ II instancji przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego, następnie skarga kasacyjna.

Za udzielenie zezwolenia lub jego zmianę pobiera się opłatę skarbową.

76. KONCESJA A ZEZWOLENIE:

Do różnic między koncesją a zezwoleniem zalicza się m.in.:

77. AKTY KWALIFIKUJĄCE (KWALIFIKACYJNE) JAKO FORMA DZIAŁANIA ADMINISTRACJI GOSPODARCZEJ:

» Akty kwalifikujące stanowią formę reglamentacji administracyjnej w gospodarce.

» Wydawane są przez organy administracji publicznej w znaczeniu organizacyjnym i

funkcjonalnym, są aktami stosowania prawa administracyjnego gospodarczego i przyjmują postać decyzji administracyjnych.

» wyróżniono je na podstawie znamion jurydycznych - cech własnych. Na cechy własne

towarzyszący im szczególny model wykonywania prawa, wyczerpujący się na etapie subsumcji (kwalifikacji). Treść rozstrzygnięcia zawartego w aktach kwalifikujących, a mianowicie wyłącznie dwa znoszące się wzajemnie ustalenia jurysdykcji administracyjnej- kwalifikacja pozytywna albo kwalifikacja negatywna- to kolejna cecha konstytutywna zbadanych indywidualnych aktów administracyjnych.

» przedmiotem aktów kwalifikujących, jako działań prawnych administracji gospodarczej jest stwierdzenie pewnych działań faktycznych i stanów prawnych, niekiedy równocześnie ich ocena. Czynności te są wykonywane w ramach postępowania administracyjnego, w tym głównie postępowania wyjaśniającego, w efekcie którego wydawany jest akt kwalifikacyjny.

» obszary stosunków gospodarczych , na których występują akty kwalifikacyjne, są rożne, będą to m.in. dziedziny zainteresowania policji gospodarczej i reglamentacji gospodarczej. Obserwacja ustawodawstwa pozwala stwierdzić ze rozwiązań prawnych konstytuujących akty kwalifikacyjne przybywa.

» podział aktów kwalifikacyjnych na akty osobowe (dotyczące os. fizycznych np. prawo jazdy) i akty rzeczowe (dotyczące rzeczy w rozumieniu k.c. np. dowód rejestracyjny. Wśród aktów osobowych wyróżniane są akty dotyczące kwalifikacji osobistych oraz kwalifikacji zawodowych

» akty kwalifikacyjne są indywidualnymi aktami administracyjnymi, mogą przybiera, formę decyzji administracyjnej w znaczeniu ogólnym , decyzji w rozumieniu kpa, postanowienia w rozumieniu kpa.

» akty kwalifikacyjne określane są w przepisach prawa jako np. decyzje , postanowienia, dyplomy, uprawnienia, zaświadczenia.

78. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA REGULOWANA:

Działalność regulowana polega na zastąpieniu zezwoleń na prowadzenie niektórych rodzajów działalności gospodarczej wpisem do odpowiedniego rejestru. Wpis ten następuje po złożeniu przez przedsiębiorcę pisemnego oświadczenia, iż spełnia warunki do wykonywania tej działalności. Oświadczenie to przedsiębiorca składa w organie ewidencyjnym lub prowadzącemu rejestr. W zakresie niektórych rodzajów działalności ustawodawca stanął więc na stanowisku, że to przedsiębiorca jest odpowiedzialny za prowadzenie działalności zgodnie z obowiązującymi normami, toteż wystarcza jego oświadczenie w tym zakresie. Z kolei organowi prowadzącemu rejestr działalności regulowanej przysługują uprawnienia kontrolne.

Działalność regulowana, obok koncesji i zezwoleń jest jednym ze sposobów reglamentacji działalności gospodarczej. Określa ona najmniej uciążliwe dla przedsiębiorców obowiązki i ograniczenia. O tym, czy dany rodzaj działalności gospodarczej jest działalnością regulowaną stanowią przepisy regulujące tego rodzaju działalność gospodarczą.

Przepisy regulujące szczegółowe zasady wykonywania działalności regulowanej zawarte są w następujących ustawach i dotyczą następujących zakresów działalności:

Istnienie rejestrów działalności regulowanej uzasadnia się koniecznością zwiększonej kontroli nad przedsiębiorcą, który zainteresowany prowadzeniem wyżej wymienionego rodzaju działalności musi spełnić związane z tym ustawowe wymogi.

Przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dotyczące działalności regulowanej są jedynie przepisami ogólnymi, natomiast przepisy szczególne znajdują się w 19 różnych wyżej wymienionych ustawach. W ustawach szczególnych określono, jakie dokładnie warunki musi spełnić przedsiębiorca, aby uzyskać wpis do rejestru działalności regulowanej. Ponadto przepisy te wskazują organ prowadzący rejestr dla danego typu działalności oraz jaka powinna być treść oświadczenia i sposób prowadzenia rejestru. Zaświadczenie o dokonaniu wpisu wydaje się z urzędu. Dla spraw nieuregulowanych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej stosuje się więc przepisy zawarte w ustawach szczególnych.

Jak już wspomniano organ prowadzący, na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą, rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności.

Oświadczenie składa się na piśmie do organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej. Przedsiębiorca podlegający wpisowi do ewidencji może złożyć wniosek wraz z oświadczeniem również we właściwym organie ewidencyjnym, wskazując organ prowadzący rejestr działalności regulowanej. Treść oświadczenia, sposób prowadzenia rejestru oraz dane podlegające wpisowi do rejestru określają przepisy ustaw regulujących daną działalność.

Rejestr działalności regulowanej jest jawny, co oznacza, iż każdy ma prawo dostępu do znajdujących się w nim danych. W terminie siedmiu dni od dnia wpłynięcia wniosku organ prowadzący rejestr obowiązany jest dokonać wpisu przedsiębiorcy. Dla takiego przedsiębiorcy zakłada się i prowadzi akta rejestrowe, obejmujące w szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu, zwłaszcza oświadczenie woli przedsiębiorcy o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania odpowiedniej działalności. Pomimo tego, iż wszelkie dokumenty rejestrowe znajdują się w aktach odpowiednich urzędów, przedsiębiorca jest obowiązany te same dokumenty przechowywać w swojej siedzibie, aby w każdej chwili w przypadku kontroli mógł wykazać, że spełnia on warunki, jakie nakłada na niego ustawa.

Dla zapobieżenia zbyt długiemu oczekiwaniu przez przedsiębiorcę na wpis, w przypadku gdy urząd prowadzący rejestr nie dokonał wpisu pomimo wpłynięcia wniosku, po upływie czternastu dni od dnia jego wpłynięcia przedsiębiorca może rozpocząć działalność bez wpisu, musi jedynie poinformować o tym właściwy organ rejestrowy.

Przedsiębiorca jest obowiązany zgłosić także zmianę danych wpisanych do rejestru w terminie 14 dni od dnia zajścia zdarzenia, które spowodowało zmianę tych danych.

Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej, w drodze decyzji, odmawia wpisu przedsiębiorcy do rejestru, w jedynie przypadku gdy:

  1. wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem;

  2. w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności regulowanej w związku z tym, że :

Przedsiębiorca, którego wykreślono z rejestru działalności regulowanej, może uzyskać ponowny wpis do tego rejestru nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o wykreśleniu z rejestru działalności regulowanej z przyczyn, o których wyżej w punkcie 2.

Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej wykreśla wpis przedsiębiorcy w rejestrze na jego wniosek.

79. PRAKTYKI OGRANICZAJĄCE KONKURENCJĘ:

Wolna konkurencja jako mechanizm gospodarczy, jest jednym z podstawowych dóbr chronionych przez przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Pojęcie ,,praktyka ograniczająca” konkurencje zastąpiło pojęcie: ,,praktyki monopolistycznej” występujące w starej ustawie antymonopolowej.

Za praktyki ograniczające konkurencje uznaje się porozumienia przedsiębiorców ograniczające konkurencje. Konkurencja stanowi formę rywalizacji przedsiębiorców o korzyści ekonomiczne, osiągane ze sprzedaży towarów i usług, rynki zaopatrzenia i zbytu, rynki zaopatrzenia i zbytu, a także o siłę roboczą. Obejmuje więc ona różne czynności nakierowane na eliminację rywali i pozyskiwanie klientów kosztem rywali, działających w tej samej branży.

Celem ochrony wspomnianego dobra przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów wprowadzają następujące ograniczenia adresowane bezpośrednio do przedsiębiorców.

Zgadnie z art. 6 ustawy zakazane są porozumienia, których celem czy skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie czy naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym, polegające na:

  1. ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio cen i inny warunków zakupu czy sprzedaży towarów,

  2. ograniczeniu lub kontrolowaniu produkcji czy zbytu oraz postępu technicznego czy inwestycji,

  3. podziale rynków zbytu czy zakupu,

  4. stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzającym tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji

  5. uzależnieniu zawarcia umowy od przyjęcia czy spełnienia przez druga stronę innego świadczenia nie mającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy,

  6. ograniczeniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nie objętych porozumieniem,

  7. uwzględnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny.

Porozumienia o których mowa są w całości albo w części nieważne z zastrzeżeniem, iż zakazu powyższego nie stosuje się do tzw. porozumień bagatelnych, tzn. zawieranych miedzy przedsiębiorcami których łączny udział w rynku w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie takiego porozumienia nie przekracza 5% oraz między przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu, których łączny udział w rynku nie przekracza 10%, z tym że dotyczy to wypadków określonych w pkt. 1-3 i 7.

80. PRAKTYKI NARUSZAJĄCE ZBIOROWE INTERESY KONSUMENTÓW:

81. ANTYKONKURENCYJNA KONCENTRACJA GOSPODARCZA:

Interes publiczny wymaga ochrony przed nadmierną koncentracją kapitałową i organizacyjna. Zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu, jeśli:

  1. łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w raku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 1 000 000 000 euro lub

  2. łączny obrót na terytorium RP przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 50 000 000 euro.

Obowiązek zgłoszenia dotyczy zamiaru:

  1. połączenia dwóch lub więcej samodzielnych przedsiębiorców

  2. przejęcia - poprzez nabycie lub objęcie akcji, innych papierów wartościowych, udziałów, całości lub części majątku lub w jakikolwiek inny sposób - bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad całym albo częścią jednego lub więcej przedsiębiorców

  3. utworzenia przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorstwa

  4. nabycia przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy.

Nie wiem czy to jest właściwa odpowiedź, ponieważ nie ma tego jednoznacznie skonkretyzowanego w książce.

82. PRAWNE ŚRODKI ZWALCZANIA PRAKTYK OGRANICZAJĄCYCH KONKURENCJĘ I PRAKTYK NARUSZAJĄCYCH ZBIOROWE INTERESY KONSUMENTÓW:

83. PRAWNE ŚRODKI ZAPOBIEGANIA ANTY KONKURENCYJNEJ KONCENTRACJI:

84. ORGANY OCHRONY KONKURENCJI I ICH KOMPETENCJE.

1. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki - realizuje zadania z zakresu spraw regulacji gospodarki paliwami i energią oraz promowania konkurencji. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki jest centralnym organem administracji rządowej powoływanym na wniosek ministra do spraw gospodarki. Prezes URE reguluje działalność energetyczną państwa, zmierzając do równoważenia interesów przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców paliw i energii.

Zakres działań Prezesa URE to między innymi:

  1. udzielanie i cofanie koncesji;

  2. zatwierdzanie i kontrolowanie stosowania taryf paliw gazowych, energii elektrycznej i ciepła;

  3. współdziałanie z właściwymi organami w przeciwdziałaniu praktykom przedsiębiorstw energetycznych ograniczającym konkurencję;

  4. ustalanie metod kontroli i podejmowanie działań dla poprawy efektywności przedsiębiorstw energetycznych;

  5. monitorowanie funkcjonowania systemu gazowego i elektroenergetycznego.

2. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów. Nadzór nad jego działalnością sprawuje Prezes Rady Ministrów oraz powołuje go i odwołuje. Kompetencje Prezesa są wymienione w art. 31 ustawy UOKiK. Są to m.in.: sprawowanie kontroli przestrzegania ustawy przez przedsiębiorców, wydawanie decyzji w sprawach praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów a także innych przewidzianych w ustawie, gromadzenie i upowszechnianie orzecznictwa.

Kompetencje Prezesa UOKiK można podzielić na kompetencje:

  1. w sferze praktyk ograniczających konkurencję,

  2. w sferze kontroli koncentracji przedsiębiorców,

  3. w sferze nadzorowania pomocy publicznej dla przedsiębiorców

  4. w sferze bezpieczeństwa produktów,

  5. w sferze zwalczania nieuczciwej konkurencji.

3. Komisja Nadzoru Finansowego - jest organem właściwym w sprawach nadzoru nad rynkiem finansowym. Nadzór nad działalnością komisji sprawuje Prezes RM. Komisja składa się z przewodniczącego i 4 członków. Przewodniczącego powołuje Prezes RM a członkami komisji są: minister właściwy ds. instytucji finansowych lub jej przedstawiciel, minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego lub jego przedstawiciel, Prezes NBP lub delegowany przez niego vice Prezes, przedstawiciel Prezydenta RP.

Do zadań komisji należy:

  1. nadzór nad rynkiem finansowym

  2. podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego oraz działań mających na celu jego rozwój i rozwój jego konkurencyjności, a także działań w zakresie edukacji i informacji o działaniu rynku finansowego

  3. udział w przygotowaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym

  4. stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku finansowego, finansowego szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty

  5. wykonywanie innych działań przewidzianych ustawami

85. WARUNKI PRAWNE NABYWANIA NIERUCHOMOŚCI PRZEZ PODMIOTY ZAGRANICZNE.

Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia. Zezwolenie jest

wydawane, w drodze decyzji administracyjnej, przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Nabyciem nieruchomości w rozumieniu ustawy jest nabycie prawa własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, na podstawie każdego zdarzenia prawnego. Zezwolenie jest wydawane na wniosek cudzoziemca, jeżeli:

1) nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa;

2) wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z Rzeczpospolitą Polską.

Okolicznościami potwierdzającymi więzi cudzoziemca z Rzeczpospolitą Polską

mogą być w szczególności:

1) posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia;

2) zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej;

3) posiadanie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony z wyłączeniem zezwolenia udzielonego na podstawie art. 53a ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich,

4) członkostwo w organie zarządzającym przedsiębiorców

5) wykonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej lub rolniczej, zgodnie z przepisami prawa polskiego.

86. REGLAMENTACJA CEN:

Reglamentacja cen - swoboda ustalania i stosowania cen jest ważnym elementem wolności gosp. Państwo nie może jednak całkowicie zrezygnować z reglamentacji niektórych cen:
- konieczne jest utrzymanie cen na niektóre towary i usługi, na poziomie zapewniającym opiekę socjalną państwa,
- państwo musi reagować na takie kształtowanie się cen, które jest wynikiem nieuczciwej konkurencji lub praktyk monopolistycznych

Przedmiot reglamentacji:

- cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest zobowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę

- marża handlowa stanowi różnicę między ceną, płaconą przez kupującego, a cenę uprzednio zapłaconą przez przedsiębiorcę; może być wyrażona kwotowo lub procentowo

- cena urzędowa i marża handlowa urzędowa to cena i marża handlowa ustalona w rozporządzeniu wydanym przez właściwy organ administracji rządowej lub w uchwale wydanej przez organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego

- ceny urzędowe i marże handlowe urzędowe mają charakter cen i marż maksymalnych, chyba że organ administracji publicznej ustali inaczej

- ceny urzędowe hurtowe i detaliczne ustala się na środki farmaceutyczne i materiały medyczne objęte wykazem leków podstawowych i uzupełniających, oraz przepisywanych bezpłatnie, za opłatą zryczałtowaną lub częściową odpłatnością w związku z chorobami zakaźnymi lub psychicznymi, upośledzeniem umysłowym oraz niektórymi chorobami przewlekłymi, wrodzonymi lub nabytymi;

- ceny urzędowe ustala się również na produkty lecznicze i wyroby medyczne nabywane bezpośrednio od wytwórcy lub z hurtowni farmaceutycznej przez zakłady lecznictwa zamkniętego.

87. POJĘCIE POLICJI ADMINISTRACYJNEJ W GOSPODARCE I JEJ RODZAJE:

Policja administracyjna oznacza całokształt działań podejmowanych przez organy państwa, celem których jest ochrona porządku, bezpieczeństwa i spokoju publicznego, publicznego a w szczególności życia, zdrowia i mienia w różnych sferach aktywności społecznej. Przedmiotem jej zainteresowania są wszystkie sfery aktywności jednostek także i te związane z działalnością gospodarczą.

Policja staje się jedną z podstawowych funkcji wykonywanych przez organy państwa w sferze gospodarki - celem działalności organów państwa i innych podmiotów publicznoprawnych (policja gospodarcza) jest ochrona bezpieczeństwa publicznego tj. życia, zdrowia, mienia oraz moralności, przed zagrożeniami wypływającymi z prowadzenia działalności gospodarczej. Realizacja tej funkcji będzie polegać na:

  1. ustaleniu wzorców zachowań, zapobiegającym zagrożeniom dla życia, zdrowia, mienia i mienia jednostek (bezpieczeństwa publicznego), środowiska naturalnego oraz moralności publicznej, jakie powstają czy powstawać mogą w toku podejmowania i prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej,

  2. podejmowaniu przez organy państwa i inne podmioty publicznoprawne władczych działań indywidualnych - władcze działania mogą mieć na celu:

- uchylenie obowiązującego zakazu lub nadanie podmiotowi nowych uprawnień

- ustalenie określonych wzorców zachowań

- ustalanie czynności niezgodnych z prawem, lub dodatkowymi warunkami ustalonymi w decyzjach zezwalających

- uchylenie udzielonych decyzji zezwalających

- egzekucja praw

Ustalone w ramach wykonywania funkcji policyjnej wzorce zachowań mają charakter powszechnie obowiązujących nakazów czy też zakazów. Oznacza to, że przedsiębiorcy zobowiązani będą do stosowania wzorców w podejmowanych przez siebie działaniach.

Rodzaje policji:

Wyróżniamy organy pełniące funkcje przypisywane policji i zorganizowane na wzór wojskowy jako uzbrojone i umundurowane formacje - Policja Państwowa, Straż Graniczna czy straże miejskie) oraz organy „cywilne” administracji publicznej nie oparte na wzorcach wojskowych - różnego rodzaju inspekcje i nadzory); biorąc pod uwagę przedmiot ochrony i zakres oddziaływania wśród organów policyjnych, wyróżnić można: policję: finansową, sanitarną, przemysłową, pożarową, pracy, drogową, budowlaną, wodną, ochrony środowiska, leśną, łowiecką czy rybacką.

88. CIĘŻARY POLICYJNE:

Ciężary policyjne dzielimy na ciężary osobiste i ciężary materialne.

Do ciężarów osobistych zaliczamy: obowiązek meldunkowy - osoba przebywająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana wykonywać obowiązek meldunkowy polegający na:

1) zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego,

2) wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego,

3) zameldowaniu urodzenia dziecka,

4) zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego,

5) zameldowaniu o zgonie osoby. Osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stale na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana zameldować się w miejscu pobytu stałego. W tym samym czasie można mieć tylko jedno miejsce pobytu stałego. Pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania.

Kontrola osobista - oznacza m.in. obowiązek poddania się kontroli osobistej oraz udostępniania zawartości bagaży, który wynika z przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1990 r. o Policji, zgodnie z którym policjanci, wykonując swe czynności, mają m.in. prawo do legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży.

Okresowe badania lekarskie - oznacza obowiązek poddania się okresowym badaniom lekarskim, który wynika z przepisów rozporządzenia ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 marca 1971 r. w sprawie stanów chorobowych stanowiących przeciwwskazania do wykonywania niektórych czynności z zakresu produkcji środków spożywczych oraz obrotu nimi wydanych na podstawie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia.

Do ciężarów materialnych zaliczamy: badania techniczne pojazdów - czyli konieczność przeprowadzenia odpłatnych okresowych badań technicznych pojazdów. Zgodnie z przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym właściciel pojazdu samochodowego, ciągnika rolniczego, motoroweru lub przyczepy jest obowiązany przedstawić go do badania technicznego.

Oznaczenie środków spożywczych - oznacza podanie bezpośrednio co najmniej następujące informacje: nazwę środka spożywczego, dotyczące składników występujących w środku spożywczym, datę minimalnej trwałości oraz termin przydatności do spożycia, sposób przygotowania lub stosowania, jeżeli brak tej informacji mógłby spowodować niewłaściwe postępowanie ze środkiem spożywczym, dane identyfikujące: osobę fizyczną, prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która produkuje lub paczkuje środki spożywcze lub wprowadza środki spożywcze do obrotu; miejsce albo źródło pochodzenia, zawartość netto lub liczbę sztuk opakowanego środka spożywczego, warunki przechowywania, oznaczenie partii produkcyjnej, klasę jakości handlowej.

Wyposażenie przeciwpożarowe - w przepisach ustawy o ochronie przeciwpożarowej stwierdzono, iż na właścicielu budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę przeciwpożarową, jest obowiązany m.in.: przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno - budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice, zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób zapewniający ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie.

Ochrona mienia - w przepisach ustawy o ochronie osób i mienia znajduje się nakaz by obszary, obiekty i urządzenia ważne dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych ważnych interesów państwa podlegały obowiązkowej ochronie przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne.

  1. w zakresie obronności państwa np. zakłady produkcji specjalnej oraz zakłady, w których prowadzone są prace naukowo - badawcze lub konstruktorskie w zakresie takiej produkcji

  2. w zakresie ochrony interesu gospodarczego państwa np. zakłady mające bezpośredni związek z wydobyciem surowców mineralnych o strategicznym znaczeniu dla państwa

  3. w zakresie bezpieczeństwa publicznego np. zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania aglomeracji miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska

  4. w zakresie ochrony innych ważnych interesów państwa np. zakłady o unikatowej produkcji gospodarczej.

89. PREWENCYJNO - ZACHOWAWCZY CHARAKTER DZIAŁALNOŚCI ORGANÓW POLICYJNYCH.

Realizacja celu policji (ochrona bezpieczeństwa oraz porządku i spokoju publicznego) powoduje, iż w swej działalności policja zmierza do ochrony tego dobra przez usuwanie tego wszystkiego, co może lub mogłoby mu zagrażać. Policja ma za zadanie usuwać zagrożenia i nie dopuszczać do jego powstania. Działania podejmowane w ramach realizacji funkcji policyjnej to działania prewencyjno - zachowawcze. Ustalane w przepisach wzorce zachowań wymuszają podejmowanie działań i kształtowanie stanów faktycznych, w których ryzyko naruszenia przez przedsiębiorców stanów i dóbr objętych ochroną policyjną, minimalizowane jest w stopniu maksymalnym. Idzie bowiem o niedopuszczenie do powstania zagrożenia dla chronionych dóbr lub stanów. Obok działalności prewencyjnej, organy wykonujące funkcję policyjną podejmują działania zachowawcze. Mają obowiązek w wypadku zaistnienia zagrożenia doprowadzenia do przywrócenia stanu poprzedniego. Chodzi o usunięcie tego wszystkiego, co naruszyło stany i dobra chronione przez policję i doprowadzenia do sytuacji, gdy stany te i dobra ponownie wolne są od zagrożenia.

90. POLICJA URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH (DOZÓR TECHNICZNY):

Dozorem technicznym są określone ustawą działania zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych, przez które rozumieć należy urządzenia, które mogą stwarzać zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska wskutek: rozprężenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego, wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy przemieszczeniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu, rozprzestrzeniania się materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu.

Dozorowi technicznemu podlegają urządzenia techniczne w toku ich projektowania, wytwarzania, w tym wytwarzania materiałów i elementów, naprawy i modernizacji, obrotu oraz eksploatacji. Dozór wykonywany jest przez jednostki dozoru technicznego. Do zakresu działania Urzędu Dozoru Technicznego należy m.in.:

  1. nadzór i kontrola przestrzegania przepisów o dozorze technicznym, a także przepisów i zasad z zakresu bezpieczeństwa techniki, dotyczących urządzeń technicznych

  2. wykonywanie dozoru technicznego nad urządzeniami technicznymi

  3. wydawanie decyzji w sprawach wynikających z wykonywania dozoru technicznego

  4. szkolenie pracowników dozoru technicznego

  5. prowadzenie ewidencji eksploatacji urządzeń technicznych

  6. współpraca ze specjalistycznymi jednostkami dozoru technicznego w zakresie wykonywania dozoru technicznego

  7. sprawdzanie kwalifikacji osób wytwarzających, naprawiających, modernizujących, obsługujących i konserwujących urządzenia techniczne oraz osób wykonujących badania nieniszczące

  8. certyfikowanie systemów jakości dotyczących urządzeń technicznych

  9. występowanie z wnioskami o zmianę wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego

Urząd Dozoru Technicznego jest państwową osobą prawną podlegającą ministrowi właściwemu do spraw gospodarki. Organem Urzędu Dozoru Technicznego jest Prezes powoływany i odwoływany przez tegoż ministra. Urząd wykonuje swoje zadania, przewidziane w ustawie przy pomocy swych oddziałów terenowych. Urząd i podlegle mu oddziały wykonują dozór techniczny nad urządzeniami technicznymi objętymi ustawą, z wyłączeniem urządzeń podlegających dozorowi technicznemu specjalistycznych jednostek dozoru.

91. POLICJA HANDLOWA:

Inspekcja kontroli handlowej jest organem kontroli powołanym do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa. Z racji przysługujących jej uprawnień kontrolnych w sektorze handlu i usług jest najlepiej znaną z inspekcji, które sprawdzają rzetelność działań przedsiębiorców. Jest organem administracji rządowej. Realizacją zadań Inspekcji Handlowej zajmują się Główny inspektor oraz wojewódzcy inspektorzy. Inspekcja Handlowa prowadzi działania, których głównym celem jest poprawa sytuacji rynkowej konsumenta oraz zapewnienie bezpieczeństwa konsumpcji.

Inspekcja kontroluje:

1) Legalność i rzetelność postępowania przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w produkcji, handlu i usługach,

2) Produkty znajdujące się w obrocie handlowym lub przeznaczona do wprowadzenia do takiego obrotu (kontrola w zakresie spełnienia ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa, a także w zakresie oznakowania i zafałszowań)

3) Przestrzeganie przez sprzedawców detalicznych i hurtowych przepisów o zużytym sprzęcie elektrycznym czy elektronicznym.

92. POLICJA SANITARNA:

Zgodnie z przepisami ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcja jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności przez sprawowanie nadzoru nad warunkami:

  1. higieny środowiska

  2. higieny pracy w zakładach pracy

  3. higieny radiacyjnej

  4. higieny procesów nauczania i wychowania

  5. higieny wypoczynku i rekreacji

  6. zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku

  7. higieniczno - sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne.

Wykonywanie powyższych zadań polega na sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych i innych chorób powodowanych warunkami środowiska, a także na prowadzeniu działalności oświatowo - zdrowotnej.

Państwowa Inspekcja Sanitarna podlega ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. Kieruje nią Główny Inspektor Sanitarny, który jest centralnym organem administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. Zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonują: Główny Inspektor Sanitarny, państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, państwowy powiatowy inspektor sanitarny, państwowy graniczny inspektor sanitarny dla obszarów przejść granicznych drogowych, kolejowych, lotniczych, rzecznych i morskich, portów lotniczych i morskich oraz jednostek pływających na obszarze wód terytorialnych.

93. POJĘCIA MIENIA PUBLICZNEGO, JEGO RODZAJE I PRZEZNACZENIE:

Mienie publiczne w znaczeniu przedmiotowym to własność i inne prawa majątkowe, tj. prawo własności rzeczy, czyli przedmiotów materialnych i niematerialnych, zarówno ruchomych jak i nieruchomych.

W znaczeniu podmiotowym mienie publiczne to mienie przysługujące podmiotom państwowym oraz mienie przysługujące podmiotom samorządowym. Mienie państwowe to własność i inne prawa majątkowe przysługujące Skarbowi Państwa albo innym państwowym osobom prawnym. Natomiast mienie samorządowe obejmuje własność i inne prawa majątkowe należące do:

- poszczególnych gmin i ich związków oraz innych gminnych osób prawnych (mienie komunalne)

- powiatu lub innych powiatowych osób prawnych (mienie powiatu)

- województwa samorządowego lub innej wojewódzkiej osoby prawnej (mienie samorządu województwa).

Mienie publiczne dzieli się na 3 kategorie:

Mienie powszechne (dobra publiczne) - rzeczy przeznaczone do powszechnego użytku, z których każdy może korzystać na równych prawach i bezpośrednio.

Mienie służące administracji (majątek administracyjny) - administracja posługuje się nim dla realizacji zadań publicznych - są to budynki, urzędy itp.

Mienie skarbowe (kapitałowe) - majątek, którym administrują organy administracji gospodarczej w celu uzyskania zysku np. udziały w spółkach.

Mienie produkcyjne, zorganizowane i wykorzystywane do działalności gospodarczej - są to składniki służące interesowi powszechnemu przez przynoszenie korzyści płynących z działalności gospodarczej - rozumianej jako aktywność gospodarcza państwa lub wspólnoty samorządowej, której celem jest zaspokajanie potrzeb publicznych przez wytwarzanie dóbr lub świadczenie usług, lub której celem jest zabezpieczenie potrzeb poprzez inwestowanie w przedsięwzięcie do uzyskania środków na tę działalność publiczną.

Mienie nieprodukcyjne - mienie przeznaczone w sposób prawny do użytku publicznego, służące zapewnieniu funkcjonowania i spełnienia zadań niegospodarczych przez podmioty publiczne. Nie jest przeznaczone w sposób bezpośredni czy pośredni do aktywności gospodarczej.

94. PODMIOTY ZARZĄDU MIENIEM PUBLICZNYM I ICH ORGANY:

a) kwalifikacja podmiotów i typów zarządu:

Wyróżnienie podmiotów zarządzających mieniem publicznym nastąpić może w zależności od tego komu wspomniane mienie przysługuje. Działania w zakresie zarządzania tym mieniem podejmują i realizują głównie odpowiednie organy administracji publicznej, stosownie do przyznanych im przez przepisy prawa kompetencji. Mienie publiczne jest zorganizowane i wydzielone w jednostki wyodrębnione organizacyjnie, działające bez wyodrębnienia prawnego oraz w mienie to wyposażone mogą być jednostki organizacyjne mające osobowość prawną. W wypadku mienia państwowego czy samorządowego występującego w postaci publicznej osoby prawnej, gospodarowanie nim należy do organów tej osoby i odbywa się w sposób samodzielny, w granicach i na warunkach przewidzianych w przepisach prawnych regulujących utworzenie i funkcjonowanie tej osoby. Natomiast w wypadku mienia publicznego zorganizowanego w formie jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej , zarządzającym tym mieniem są organy kierownicze tych jednostek.

b) Skarb Państwa i jego organy:

Stosownie do postanowień z ust z 1997 r organem właściwym do spraw Skarbu Państwa jest minister kierujący działem administracji rządowej oznaczonym jako Skarb Państwa - aktualnie Minister Skarbu Państwa. Dział Skarb Państwa obejmuje sprawy dotyczące gospodarowania mieniem Skarbu Państwa, w tym komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz narodowych funduszy inwestycyjnych i ich prywatyzacji, jak również ochrony interesów Skarbu Państwa z wyjątkiem spraw które na mocy odrębnych przepisów przypisane są innym działom. W zakresie tych spraw minister do spraw Skarbu Państwa reprezentuje Skarb Państwa z uwzględnieniem innych przepisów. Minister ten może także inicjować politykę państwa w zakresie przekształceń własnościowych w odniesieniu do mienia komunalnego . Istnieje zasada domniemania właściwości w sprawach dotyczących gospodarowania mieniem Skarbu Państwa i jego ochrony na rzecz Ministra Skarbu. Te domniemanie wyraża się tym , że minister jest kompetentny we wszystkich tych spawach z wyjątkiem przekazanych w przepisach prawnych innym organom publicznym.

Minister Skarbu Państwa m.in.:

- tworzy, likwiduje, łączy, dzieli i przekształca państwowe osoby prawne . Tworząc te jednostki wyposaża je w niezbędne do działania mienie, w tym także w nieruchomości niezbędne do prowadzenia działalności;

- powołuje i odwołuje organy państwowych osób prawnych;

- przygotowuje i przekłada Radzie Ministrów coroczne sprawozdania o stanie mienia skarbu Państwa;

- prowadzi zbiorczą ewidencję majątku Skarbu Państwa

Inne organy administracji państwowej, kierownicy urzędów państwowych sprawują zarząd mieniem SP wtedy jeżeli w przepisach takie kompetencje zostały im przyznane i w zakresie tam określonym . Przede wszystkim reprezentują SP w odniesieniu do powierzonego im, do realizacji zadań urzędu, mienia.

c) organy jednostek samorządu terytorialnego:

Zarząd mieniem publicznym przynależnym jednostkom samorządowym należy do ich organów, stosownie do przyznanych im kompetencji. Do wyłącznej właściwości organów stanowiących jednostek samorządowych w zakresie gospodarowania mieniem należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych, przekraczających zakres zwykłego zarządu. Do kompetencji organu wykonawczego wspólnoty samorządowej należy przygotowanie projektów uchwał rad lub sejmiku oraz wykonywanie uchwał podejmowanych przez te organy w zakresie gospodarowania mieniem. W sprawach nie zastrzeżonych do rady gminy, rady powiatu, sejmiku województwa gospodarowanie mieniem tych jednostek należy do organów wykonawczych :gminy powiatu województwa. Wójt, starosta oraz marszałek są kompetentni przede wszystkim w sprawach wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej. O przeznaczeniu i sposobie wykorzystania tych składników majątkowych gmina, powiat, województwo decydują samodzielnie przy zachowaniu wymogów przewidzianych w ustawach. Gmina, powiat, województwo nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania innych samorządowych osób prawnych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Podmioty publiczne i ich organy zarządzające mieniem publicznym podane są normom prawa prywatnego a także ich zachowanie regulowane jest w pewnym zakresie przez prawo publiczne.

95. KOMERCJALIZACJA PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH:

Komercjalizacja w rozumieniu ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną lub z.o.o. która wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe bez względu na charakter prawny tych stosunków. Oznacza to że nie powstaje nowy podmiot. Komercjalizacja jest procesem poprzedzającym prywatyzację pośrednią przedsiębiorstwa państwowego ale może być ona dokonana także w innym celu niż prywatyzacja. W spółce powstałej w skutek komercjalizacji skarb Państwa obejmuje, do czasu prywatyzacji 100% odpowiednio akcji lub udziałów. Komercjalizacji dokonuje Minister SP na wniosek organu założycielskiego, na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa państwowego lub z własnej inicjatywy (wówczas minister zawiadamia o zamiarze komercjalizacji dyrektora przedsiębiorstwa państwowego, radę pracowniczą i organ założycielski). Podstawowy skutek komercjalizacji: zmiana formy organizacyjnej przedsiębiorstwa państwowego z formy publicznoprawnej w formę prywatnoprawną spółki akcyjnej lub z.o.o. Podstawowym aktem przekształcającym przedsiębiorstwo państwowe jest akt komercjalizacji, w którym ustala się statut spółki, wysokość kapitału zakładowego spółki, imiona i nazwiska organów członków I kadencji.

96. SPÓŁKI SKARBU PAŃSTWA I ICH USTRÓJ I INSTYTUCJA PRAWNA:

(sytuacja organizacyjno prawna jednoosobowej spółki akcyjnej SP)

a) przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w spółkę - patrz proces komercjalizacji

b) Status prawny spółki

Utworzona w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego jednoosobowa spółka akcyjna SP jest państwową osobą prawną, oparta na mieniu państwowym, a jej jedynym akcjonariuszem jest Skarb Państwa. Pracownicy komercjalizowanego przedsiębiorstwa stają się z mocy prawa pracownikami spółki, z wyjątkiem dyrektora przedsiębiorstwa i pracowników zatrudnionych na podstawie powołania, których stosunek wygasa z mocy prawa z dniem wykreślenia przedsiębiorstwa z rejestru. Skomercjalizowane przedsiębiorstwo poddane jest z wyjątkiem ściśle określonych sytuacji przepisom prawa handlowego. Jego działania poddane są powszechnym prawom rynkowym, wolności gospodarczej, zasadzie dokonywania na tym rynku wszelkich czynności prawnych i działań nie zakazanych przez prawo, a także na ogólnych zasadach- ograniczeniom policyjnym i reglamentacyjnym. Jednoosobowa spółka akcyjna SP co do zasady jest równorzędnym partnerem innych przedsiębiorców.

c) Organizacja i zasady działania spółki:

Jednoosobowa spółka akcyjna SP charakteryzuje się organizacją właściwą dla spółek akcyjnych związanych zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych. Działania organów spółki wyznaczają i sankcjonują głównie przepisy kodeksu spółek handlowych oraz statutu spółki a w określonym zakresie przepisy ustawy o komercjalizacji, wprowadzające pewne odstępstwa od powszechnych reguł. Jej organem jest walne zgromadzenie, którego uprawnienia, jako jedynego akcjonariusza wykonuje reprezentant SP w spółce - minister właściwy do spraw SP. Ustala on statut spółki oraz skład osobowy pierwszych władz, powołuje i odwołuje członków rady nadzorczej z tym że dwie piąte składu rady stanowią osoby wybrane przez pracownika i inne uprawnione osoby. Dokonuje także zatwierdzenia sprawozdania finansowego, podziału zysku czy określenia sposobu pokrycia strat za rok obrachunkowy, poprzedzający komercjalizację. W spółce akcyjnej SP działa także rada nadzorcza. Jest ona organem obligatoryjnym, bez względu na wysokość kapitału zakładowego. Pierwsza rada nadzorcza powinna liczyć pięć osób, a w jej skład wchodzą także przedstawiciele pracowników przedsiębiorstwa oraz niekiedy rolników i rybaków. Członkowie rady w jednoosobowej spółce nie mogą: pozostawać w stosunku pracy ze spółka, czy świadczyć prace na podstawie innego tytułu, posiadać akcji oraz udziałów u przedsiębiorców tworzonych przez spółkę, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do publicznego obrotu, ani tez pozostawać u tych przedsiębiorców w stosunku pracy, czy świadczyć pracę na podstawie innego tytułu; wykonywać zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z ich obowiązkami czy budziły podejrzenie o stronniczość lub interesowność. Organem wykonawczym jednoosobowej spółki akcyjnej jest zarząd. Członków zarządu pierwszej kadencji powołuje Minister SP. W spółce w której ponad połowa akcji należy do SP, członkowie zarządu powoływani i odwoływani są przez radę nadzorczą. Powołanie na członka zarządu następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego przez radę nadzorczą.

96. SPÓŁKI SKARBU PAŃSTWA I ICH USTRÓJ I INSTYTUCJA PRAWNA:

Jednoosobowa spółka skarbu państwa:

spółka kapitałowa (akcyjna lub z ograniczoną odpowiedzialnością) powstała z przekształcenia, tj. komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego. Spółka ta wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przekształcanego przedsiębiorstwa i staje się właścicielem budynku i innych urządzeń, których właścicielem było przedsiębiorstwo. Jej kapitał własny w 100% znajduje się w posiadaniu Skarbu Państwa. Staje się też stroną wszystkich umów wiążących przedsiębiorstwo w chwili przekształcenia.

W wyniku przekształcenia nie powstaje nowy podmiot prawa. Skarb Państwa reprezentowany przez ministra przekształceń własnościowych staje się wyłącznym wspólnikiem w spółce prawa handlowego, może wykonywać swoje uprawnienia zgodnie z przepisami Kodeksu Handlowego. Spółka ta jest etapem w prywatyzacji kapitałowej. Ulega przekształceniu z chwilą udostępnienia akcji osobom trzecim.

W zależności od formuły prawnej zarządzanie taką spółką odbywa się na takich samych zasadach jak w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółce akcyjnej.

wyróżniamy następujące spółki Skarbu Państwa:

Spółka sp. z.o.o.:

W Polsce mianem tym określana jest spółka prawa handlowego, której funkcjonowanie regulowane jest przez Kodeks spółek handlowych. Może być utworzona przez jeden lub kilka podmiotów (wspólników), przy czym nie odpowiadają oni wobec wierzycieli spółki.

Prawo nie ogranicza liczby wspólników, oznacza to, że udziałowcem może być zarówno jedna jak i np. 1000 osób.

Wspólnikiem może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna czy jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej (np. spółka jawna), z tym zastrzeżeniem tylko, że założycielem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być inna jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Charakterystyka spółki:

Najważniejsze cechy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (wg obowiązującego w 2009 prawa polskiego):

zastrzeżeniem, że w przypadku ustanowienia w spółce Rady Nadzorczej albo Komisji Rewizyjnej prawo do indywidualnej kontroli przez wspólnika może być wyłączone lub ograniczone;

muszą zostać pokryte w całości przed złożeniem wniosku do Krajowego Rejestru Sądowego; obecnie (w odróżnieniu od sytuacji w latach 90. i wcześniej) nie ma problemu z pokryciem udziałów przed rejestracją spółki, bowiem z chwilą zawarcia umowy powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, która jest podmiotem praw i obowiązków; spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji może więc uzyskać REGON, NIP oraz założyć konto bankowe;

większością zwykłą lub (w ważnych dla spółki sprawach - kwalifikowaną) w głosowaniu jawnym, lub niekiedy (np. wybory, lub gdy zażąda tego przynajmniej jeden wspólnik) - tajnym;

jeżeli została ustanowiona, minimalny skład to 1 osoba (umowa spółki może zawierać odmienne uregulowania dotyczące sposobu powoływania członków zarządu);

Nadzorczej jest obligatoryjne w dwóch przypadkach: jeśli kapitał zakładowy osiągnął 500 000 PLN, a jednocześnie liczba wspólników 25 (chyba że istnieje już Komisja Rewizyjna), oraz zawsze wtedy, gdy spółka z o.o. powstała ze spółki Skarbu Państwa. Organy te sprawują nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach;

2) spółka SA:

Władze:

Kodeks przewiduje, że władze spółki akcyjnej są tworzone zgodnie z modelem systemu dualistycznego, w którym obowiązkowo istnieje stały organ nadzorczy. Organami spółki są zatem:

Na członkach zarządu ciąży tzw. zakaz konkurencyjny, natomiast nie ma ograniczenia liczby kadencji.

Rozwiązanie spółki może nastąpić:

Rozwiązanie następuje w drodze postępowania likwidacyjnego; likwidatorami są ostatni członkowie zarządu, likwidatorów może ustanowić sąd. W przypadku upadłości jest prowadzone postępowanie upadłościowe i dopiero po jego ukończeniu następuje rozwiązanie spółki.

97. ZASADY PRYWATYZACJI JEDNOOSOBOWYCH SPÓŁEK SKARBU PAŃSTWA:

Prywatyzacja - akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. Prywatyzacja może się odbywać przez uwłaszczenie lub sprzedaż.

Przeciwieństwem prywatyzacji jest nacjonalizacja.

Rodzaje prywatyzacji:

Istnieje podstawowy podział na prywatyzację pośrednią i bezpośrednią.

Prywatyzacja w polskim prawie:

W rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji prywatyzacja polega na:

Zbywaniu akcji i udziałów będących własnością Skarbu Państwa w jednym z następujących trybów:

trybów poprzez uzyskanie zgody Rady Ministrów na inny niż publiczny tryb zbycia akcji (m.in. w sytuacjach zbycia akcji na rynku regulowanym Giełdy Papierów Wartościowych, wniesienia akcji/udziałów do innej spółki jako aportu w zamian za akcje/udziały w podwyższonym kapitale, a także w uzasadnionych przypadkach sprzedaży akcji Skarbu Państwa na rzecz akcjonariusza większościowego spółki), jak i rozporządzaniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego poprzez:

Prywatyzacją jest również obejmowanie akcji/udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, powstałych w wyniku komercjalizacji przez podmioty inne niż Skarb Państwa lub inne niż państwowe osoby prawne w rozumieniu ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa.

W Polsce za przeprowadzania procesów prywatyzacyjnych odpowiedzialne jest w pierwszym rzędzie Ministerstwo Skarbu Państwa.

Prywatyzacja pośrednia- jej istota jest zbycie akcji, udziałów jednoosobowej spółki kapitałowej skarbu państwa, powstałej z przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego. Mamy do czynienia z tym procesem gdy akcje nabywają osoby inne niż Skarb Państwa.
Prywatyzacja dokonywana jest przez zbywanie akcji czy udziałów SP osobom trzecim.
Akcje(udziały) w imieniu SP zbywa, Minister właściwy ds. Skarbu Państwa- aktualnie Minister SP.
Przed zaoferowaniem do zbycia akcji udziałów SP dokonuje się analizy mającej na celu ustalenie sytuacji prawnej majątku spółki, stanu i perspektyw rozwoju przedsiębiorstwa, jego wartości oraz oceny realizacji obowiązków wynikających z tytułu wymagań ochrony środowiska.
Minister SP może zobowiązać spółkę do wprowadzenia w jej przedsiębiorstwie zmian. Z pominięciem sytuacji dot. udostępnienia informacji udziałów uprawnionym pracownikom oraz rolnikom i rybakom nabywca zbywanych akcji SP wyłaniany jest w trybie: -oferty ogłoszonej publicznie; przetargu publicznego; rokowań podejmowanych na podstawie publicznego zaproszenia;. Przyjecie oferty złożonej przez podmiot ogłaszający, wezwanie w ramach publicznego obrotu papierami wartościowymi.
-aukcji ogłoszonej publicznej jeżeli przedmiotem zbycia są akcje spółki w której SP posiada nie więcej niż 10% kapitału zakładowego, a cena sprzedaży nie jest niższa od wartości księgowej akcji.
!!!!!!!!!!!!! Zbycie akcji udziałów należących do SP z naruszeniem reguł jest nieważne!!!!!!!!!!!!!!

Samo zbycie następuje na podstawie umowy na zasadach ogólnych.
Akcje udziały w spółkach powstałych w spółkach powstałych z komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych nabywają uprawnienie pracownicy oraz rolnicy i rybacy kooperujący uprzednio z przedsiębiorstwem państwowym. Podmiotom tym przysługuje w okresie 6 miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru, prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji (udziałów) spółki objętych przez SP w dniu wpisania spółki do rejestru.

Prywatyzacja bezpośrednia to rodzaj prywatyzacji, który przebiega bez uprzedniej komercjalizacji.

Polega na:

Prywatyzacja w formie wniesienie przedsiębiorstwa do spółki polega na tworzeniu spółki pomiędzy Skarbem Państwa a osobami trzecimi. Następuje ono w trybie rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Wariant ten jest realizowany dwojako utworzenie spółki w której uczestniczy skarb Państwa i aktywny inwestor nie będący pracownikiem przedsiębiorstwa, powinien wnieść wkład na pokrycie co najmniej 25% kapitału zakładowego
- utworzenie spółki w której akcjonariuszami obok SP są: wyłącznie osoby będące pracownikami przedsiębiorstwa, albo pracownikami rolnikami i rybakami. Podmioty te powinny wnieść wkład na pokrycie co najmniej 10% kapitału zakładowego.
Trzecia forma polega na tym ze wszystkie składniki materialne przedsiębiorstwa i niematerialne przekazywane są spółce kapitałowej w celu odpłatnego korzystania z przewidziana w umowie opcją przeniesienia własności. Oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania na rzecz spółki może nastąpić gdy zostaną spełnione następujące warunki ŁĄCZNIE

- do spółki przystąpi odpowiednio ponad połowa ogólnej liczny pracowników przedsiębiorstwa, albo pracowników rolników lub rybaków,
- akcjonariuszami/ udziałowcami spółki są wyłącznie osoby fizyczne, chyba ze Minister SP zezwoli na uczestnictwo w spółce osobom prawnym,
- opłacony wkład akcyjny/zakładowy spółki nie jest niższy niż 20% wysokości funduszu założycielskiego i funduszu przedsiębiorstwa w dniu na który został sporządzony bilans za rok poprzedzający wydanie zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej.
- co najmniej 20% akcji. udziałów zostało objęte przez osoby niezatrudnione w prywatnym przedsiębiorstwie.

98. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA (PB):

Prywatyzacja bezpośrednia:

Głównym założeniem prywatyzacji bezpośredniej jest stworzenie możliwości dokonywania szybkich zmian własnościowych w przedsiębiorstwach państwowych, określanych jako małe i średnie.

Jest to zmiana formy własności przedsiębiorstw państwowych bez uprzedniej komercjalizacji. Prywatyzacja ta ma charakter bezpośredni, to znaczy: realizowana jest bez przyjmowania przez przedsiębiorstwo państwowe formy organizacyjno-prawnej w postaci jednoosobowej spółki Skarbu Państwa.

Prywatyzacja bezpośrednia polega na rozporządzeniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego przez:

1) sprzedaż przedsiębiorstwa,

2) wniesienie przedsiębiorstwa do spółki,

3) oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania.

SPRZEDAŻ PRZEDSIĘBIORSTWA-może być stosowana do wszystkich przedsiębiorstw, zwykle jednak dotyczy słabszych ekonomicznie, wymagających inwestycji. Sprzedaż następuje w trybie przetargu publicznego lub rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Zapłata należności za przedsiębiorstwo może być dokonana w ratach pod warunkiem zabezpieczenia kwoty pozostałej do zapłaty po uiszczeniu I raty (I rata wynosi co najmniej 20 % tej ceny) a pozostała kwota jest spłacana w oprocentowanych ratach nie dłużej niż 5 lat.

WNIESIENIE PRZEDSIEBIORSTWA DO SPÓŁKI- następuje w trybie rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Jest to spółka między Skarbem Państwa, wnoszącym przedsiębiorstwo (jako aport), a osobami trzecimi, w tym także pracownikami prywatyzowanego przedsiębiorstwa. Do spółki akcjonariusze inni niż Skarb Państwa powinni wnieść wkłady na pokrycie co najmniej 25% kapitału zakładowego. Jeśli akcjonariuszami spółki oprócz Skarbu Państwa są wyłącznie osoby będące w dniu wydania zarządzania o prywatyzacji bezpośredniej pracownikami przedsiębiorstwa państwowego, rolnicy lub rybacy powinni oni wnieść łącznie wkłady na pokrycie co najmniej 10% kapitału zakładowego. Uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji należących do Skarbu Państwa w spółce.

ODDANIE PRZEDSIEBIORSTWA DO ODPŁATNEGO KORZYSTANIA- następuje w drodze umowy zawartej między Skarbem Państwa a przejmującym na okres nie przekraczający 15 lat- strony w umowie mogą zaznaczyć, że po upływie tego okresu i spełnieniu warunków w umowie na przejmującego zostanie przeniesione prawo własności przedsiębiorstwa Umowa ta może zakończyć się także przed upływem terminu, gdy przejmujący nie wykonuje lub należycie wykonuje wynikające z niej zobowiązania. Oddanie przedsiębiorstwa jest dopuszczalne po spełnieniu ŁĄCZNIE warunków określonych w przepisach prawnych ustawy:

• gdy do spółki przystąpiła ponad połowa ogólnej liczby pracowników przedsiębiorstwa państwowego albo pracowników i rolników lub rybaków

• akcjonariuszami spółki są wyłącznie osoby fizyczne (chyba, że Minister Skarbu państwa zezwoli na uczestnictwo w spółce osobom prawnym)

• opłacony kapitał zakładowy nie jest niższy (oprócz pewnych przypadków) niż 20% wysokości funduszu założycielskiego i funduszu przedsiębiorstwa w dniu sporządzenia bilansu za rok obrotowy poprzedzający wydanie zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej

• co najmniej 20% akcji zostało objętych przez osoby niezatrudnione w prywatyzowanym przedsiębiorstwie państwowym.

Prywatyzacja pośrednia:

Prywatyzacja pośrednia polega na zbyciu akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa, która powstała z przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego. Akcje w imieniu Skarbu Państwa zbywa Minister SP. Prywatyzacja pośrednia jest 2-etapowa:

I etap obejmuje komercjalizację przedsiębiorstwa państwowego, w wyniku której dochodzi do przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w 1-osobową spółkę Skarbu Państwa (akcyjną lub z.o.o.). Zmienia się tylko i wyłącznie forma organizacyjno-prawna przedsiębiorstwa- z formy publicznoprawnej na w prywatnoprawną spółki akcyjnej lub z.o.o. Spółka ta działa w oparciu o przepisy kodeksu spółek handlowych oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. Wszystkie udziały lub akcje znajdują się w posiadaniu Skarbu Państwa.

II etap to prywatyzacja właściwa, która polega na zbywaniu akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji. Akcje lub udziały są sprzedawane inwestorom za pomocą następujących metod (najważniejszych):

- oferty ogłoszonej publicznie

- przetargu publicznego

- rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia

- przyjęcia oferty w odpowiedzi na wezwanie ogłoszone na podstawie art.72-74 lub art.91 ust.6 ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.

Rada Ministrów może wyrazić zgodę na inny tryb zbywania akcji lub udziałów.

99. POJĘCIE I ZAKRES ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH- ZP:

Przez zamówienie publiczne należy rozumieć umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy, roboty budowlane.

Z ZP mamy do czynienia, gdy określone podmioty dokonują zamówienia wykonania określonych zadań, w określonej formie prawnej. Istotą zamówień publicznych jest wprowadzenie określonego reżimu postępowania przy realizacji przez te podmioty zadań w oparciu o odpłatną umowę, a więc w zakresie gospodarowania mieniem.

Obowiązek stosowania Prawa ZP powstaje, gdy: zamówienia dokonuje wyraźnie wskazany w ustawie podmiot kwalifikowany jako zamawiający;

Zamówienie dotyczy realizacji roboty budowlanej, dostawy lub usługi, w oparciu o umowę odpłatną. Niekiedy występuje trzecia przesłanka - rodzaj wydatkowanych środków finansowych, chodzi o to by środki były publiczne.

Podmiotami zobowiązanego do udzielania ZP są:

  1. podstawową grupę stanowią jednostki sektora finansów publicznych oraz mniemające takiego statusu państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.

  2. Instytucje prawa publicznego, tj. osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokojenia potrzeb o charakterze powszechnym mniemających charakteru przemysłowego ani handlowego.

  3. inne, niż zaliczone do sektora finansów publicznych lub instytucji prawa publicznego, podmioty realizujące tzw. zamówienia sektorowe.

Powyższe rozwiązania wskazują, że do stosowania ustawy zobowiązane SA podmioty gospodarujące mieniem publicznym (samorządowe, państwowe)- np. ZUS, NFZ, uczelnie publiczne, jednostki samorządu terytorialnego, itd.

Wszystkie te jednostki objęte są ustawą jako zamawiający jedynie w określonej sytuacji- gdy udzielają zamówienia, którego przedmiotem są zadania kwalifikowane przez ustawę jako:

  1. roboty budowlane, b) dostawy, c) usługi,

ponadto, gdy realizacja powyższych zadań związana jest z koniecznością zawarcia umowy odpłatnej z ich wykonawcą.

Legalne ZP- mamy do czynienia z ZP i związanym z tym obowiązkiem stosowania procedur ustawy, jedynie w sytuacji, gdy prowadzi ona do zawarcia umowy, a więc czynności prawnej o charakterze dwustronnym.

Cechą ZP jako postępowania związanego z gospodarowaniem mieniem publicznym jest to, że jest to ustawowo uregulowany proces w ramach którego można wydzielić określone etapy i związane z nimi czynności faktyczne i prawne:

- etap przygotowania postępowania o udzielenie ZP,

- etap przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienie (wyłonienie wykonawcy),

- etap realizacji zamówienia na podstawie zawartej umowy.

Przygotowując i przeprowadzając postępowanie o udzielenia zamówienia, zamawiający powinien:

- to czynić w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców,

- postępowanie to powinno być jawne, prowadzone z zachowaniem formy pisemnej oraz przez osoby zapewniający bezstronność i obiektywizm,

- udzielenie ZP może nastąpić wyłącznie wykonawcy, który został wyłoniony w jednym z przewidzianych w ustawie trybów i został wybrany zgodnie z przepisami ustawy.

100. ZASADY I TRYB UDZIELANIA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH:

PRZETARG NIEOGRANICZONY- konkursowy tryb postępowania w sprawie zamówienia, w którym w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu oferty mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy.

- wszczynany jest poprzez zamieszczenie ogłoszenia publicznego,

- uczestniczyć w nim mogą wszyscy zainteresowani jego realizacją, pobierając specyfikacje istotnych warunków zamówienia,

- w oparciu o ten dokument przygotowują ofertę i składają ją wraz z wadium i oświadczeniem o spełnieniu warunków w wyznaczonym terminie,

- wybór wykonawcy następuje na zasadzie najkorzystniejszej oferty, spośród nie podlegających odrzuceniu i złożonych przez podmioty nie podlegające wykluczeniu z postępowania.

PRZETARG OGRANICZONY - konkursowy tryb postępowania, wszczynany poprzez ogłoszenie publiczne zwierające m.in. warunki udziału w przetargu.

- zainteresowani wykonawcy składają wniosek o dopuszczenie do udziału w przetargu, a wraz z nim określone dowody wypełnienia określonych warunków,

- po ocenie wniosków, zamawiający zaprasza podmioty je spełniające do składania ofert, przekazując im jednocześnie specyfikację,

- wykonawcy sporządzają ofertę i składają ją w wyznaczonym terminie,

- wybór wykonawcy następuje na zasadzie wyboru oferty najkorzystniejszej, spośród nie podlegających ogłoszeniu.

NEGOCJACJE Z OGŁOSZENIEM - konkursowy tryb udzielania zamówienia wszczynany w drodze ogłoszenia publicznego.

-zamawiający negocjuje umowę w sprawie ZP jedynie z wybranymi przez siebie wykonawcami, spośród spełniających warunku udziału w postępowaniu,

- negocjacje mają charakter poufny, po ich zakończeniu zamawiający zaprasza wykonawców do składania ofert

- wybór wykonawcy na zasadzie wyboru najkorzystniejszej oferty,

- zamawiający może wybrać ten tryb jeżeli zachodzi co najmniej 1 z nast. przesłanek :

DIALOG KONKURENCYJNY (DK): to taki tryb zamówienia, w którym po publicznym ogłoszeniu o zamówieniu publicznym zamawiający prowadzi z wybranymi przez siebie wykonawcami dialog, a następnie zaprasza do składania ofert. Zamawiający prowadzi dialog do momentu, w którym jest w stanie określić rozwiązanie najbardziej spełniające jego potrzeby. Wybór-najkorzystniejsza oferta. Dialog konkurencyjny zachodzi, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

a) Nie jest możliwe udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego albo ograniczonego ponieważ ze względu na szczególnie złożony charakter zamówienia nie można opisać przedmiotu zamówienia lub obiektywnie określić uwarunkowań pranych lub finansowych wykonania zamówienia

b) Cena nie jest jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty

NEGOCJACJE BEZ OGŁOSZENIA (NBO) - zamawiający negocjuje warunki umowy w sprawie zamówienia z wybranymi przez siebie wykonawcami, w liczbie zapewniającej konkurencję, nie mniej niż 5.

- po ich zakończeniu zaprasza podmioty do składania ofert,

- wybór -najkorzystniejsza oferta, spośród nie podlegających odrzuceniu i złożonych przez podmioty nie podlegające wykluczaniu,

- może być stosowany, jeżeli zachodzi co najmniej 1 z nast. Przesłanek:

ZAMÓWIENIE Z WOLNEJ RĘKI (ZZWR) - zamawiający udziela zamówienia po negocjacjach z jednym wykonawcą. Można go stosować gdy zachodzą następujące okoliczności:

ZAPYTANIE O CENĘ (ZOC) - polega na skierowaniu zapytania o cenę dostawy rzeczy lub usług do takiej liczby podmiotów, która zapewni konkurencje oraz wybór najkorzystniejszej oferty, nie mniej niż pięciu.

- wraz z zaproszeniem do składania ofert zamawiający przekazuje specyfikację,

- każdy z wykonawców może zaproponować tylko jedna cenę i nie może jej zmienić,

- nie prowadzi się negocjacji w spr. Ceny,

- zamawiający udziela zamówienia nie podlegającemu wykluczeniu z postępowania wykonawcy, który zaproponował najniższą cenę,

- ZOC może być stosowany, gdy przedmiotem zam. są dostawy rzeczy lub usługi powszechne.

LICYTACJA ELEKTRONICZNA - za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą stroną.

- wykonawcy składają kolejne korzystniejsze oferty, podlegające automatycznej klasyfikacji.

- zamawiający udziela zamówienia wykonawcy, który zaoferował najniższą cenę,

- ofertę składa się pod rygorem nieważności, w postaci elektroniczne, opatrzoną bezpiecznym podpisem elektronicznym,

- LE może być stosowana, gdy przedmiotem zamówienia są dostawy powszechnie dostępne o ustalonych standardach jakościowych, a wartość zamówienia nie przekracza kwoty wynikającej z tzw. „progów wspólnotowych”.

101. ŚRODKI OCHRONY PRAWNEJ W SYSTEMIE ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH:

Wykonawcom w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego przysługują następujące środki ochrony prawnej:

1. protest rozpatrywany przez zamawiającego,

2. odwołanie rozpatrywane przez Krajową Izbę Odwoławczą (KIO),

3. skarga do sądu.

Protest:

Protest przysługuje wykonawcy w stosunku do treści ogłoszenia o zamówieniu, ogłoszenia o konkursie, postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, regulaminu konkursu, czynności podjętych przez zamawiającego w toku postępowania oraz w przypadku zaniechania przez zamawiającego czynności, do której jest obowiązany na podstawie ustawy. Protest wnosi się w terminie 10 dni od dnia, w którym powzięto lub można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia, a jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż progi unijne, protest wnosi się w terminie 7 dni. Protest uważa się za wniesiony z chwilą, gdy dotarł do zamawiającego w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jego treścią. Protest w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego dotyczący treści ogłoszenia, postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia wnosi się w terminie:

* 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych lub zamieszczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej - jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż progi dyrektyw unijnych,

* 14 dni od dnia publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub zamieszczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej - jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza progi dyrektyw unijnych. Jeżeli postępowanie jest prowadzone w trybie innym niż przetarg nieograniczony, protest dotyczący postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia wnosi się w terminie:

* 7 dni od dnia doręczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jednak nie później niż 3 dni przed upływem terminu składania ofert - jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż progi dyrektyw unijnych,

* 10 dni od dnia doręczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza progi unijne. Wniesienie protestu jest dopuszczalne tylko przed zawarciem umowy. Umowa w sprawie zamówienia publicznego nie może być zawarta do czasu ostatecznego rozpatrzenia protestu. Zamawiający może złożyć wniosek do Krajowej Izby Odwoławczej o uchylenie zakazu zawarcia umowy przed ostatecznym rozstrzygnięciem protestu, jeżeli wykaże, że nie zawarcie umowy mogłoby spowodować negatywne skutki dla interesu publicznego. Taki wniosek Izba rozpoznaje na posiedzeniu niejawnym w terminie 5 dni od dnia jego złożenia. W treści protestu podmiot skarżący powinien wskazać oprotestowaną czynność lub zaniechanie zamawiającego, ewentualnie - który zapis ogłoszenia o zamówieniu lub specyfikacji istotnych warunków zamówienia zaskarża. W uzasadnieniu powinien wskazać, na czym polega naruszenie, przytoczyć zarzuty, okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie protestu oraz swoje żądanie w związku z tym naruszeniem. W przypadku uwzględnienia protestu zamawiający powtarza oprotestowaną czynność lub dokonuje czynności bezprawnie zaniechanej. Jeżeli protest został oddalony, to skarżący może skorzystać z kolejnego środka ochrony prawnej jakim jest odwołanie.

Odwołanie:

Od rozstrzygnięcia protestu przysługuje odwołanie. Wnosi się je do prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w terminie 10 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia protestu lub upływu terminu rozstrzygnięcia protestu, a jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż progi unijne - w terminie 5 dni, jednocześnie przekazując jego kopię zamawiającemu. Odwołanie rozpoznawane jest w terminie 15 dni od dnia jego wniesienia do prezesa Urzędu Zamówień Publicznych przez Krajową Izbę Odwoławczą (KIO), w składzie 3-osobowym. Ustawodawca przewiduje możliwość łącznego rozpoznania odwołań przez Izbę, jeżeli zostały one złożone w tym samym postępowaniu o udzielenie zamówienia i dotyczą tych samych czynności zamawiającego. Izba rozpoznaje odwołanie na jawnej rozprawie, chyba że odwołanie podlega odrzuceniu. Na wniosek strony lub z urzędu Izba wyłącza jawność rozprawy w całości lub w części, jeżeli przy rozpoznawaniu odwołania może być ujawniona informacja stanowiąca tajemnicę ustawowo chronioną. O oddaleniu odwołania lub jego uwzględnieniu Izba orzeka w wyroku. W pozostałych przypadkach wydaje postanowienie. Orzeczenie Izby, po stwierdzeniu przez sąd na wniosek strony jego wykonalności, ma moc prawną na równi z wyrokiem sądu.

Skarga:

Na orzeczenie Izby stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego przysługuje skarga, którą należy wnieść do sądu okręgowego właściwego dla siedziby albo miejsca zamieszkania zamawiającego za pośrednictwem prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w terminie 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia KIO w sprawie odwołania. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, przytoczenie zarzutów, wskazanie dowodów, a także wniosek o zmianę orzeczenia w całości lub w części. Sąd rozpoznaje skargę niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 1 miesiąca od dnia wpłynięcia do sądu. Sąd oddala skargę, jeżeli jest ona bezzasadna. W razie uwzględnienia skargi sąd zmienia zaskarżone orzeczenie i orzeka co do istoty sprawy. Jeżeli odwołanie zostaje odrzucone albo zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, sąd uchyla wyrok oraz odrzuca odwołanie lub umarza postępowanie. Od wyroku sądu nie przysługuje skarga kasacyjna.

102. POMOC PUBLICZNA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW I ZASADY JEJ UDZIELANIA:

Pomoc państwa dla przedsiębiorców powinna być uznawana jako odrębna i w pełni wykształcona funkcja państwa wobec gospodarki równorzędna takim funkcjom, jak policja czy tez reglamentacja gospodarcza. Dany środek będzie uznany za pomoc państwa, jeżeli będzie udzieloną przez państwo lub ze źródeł państwowych korzyścią materialną na rzecz określonych przedsiębiorstw lub gałęzi produkcji.

Nie ulega wątpliwości, iż z pojęciem pomocy publicznej nieodłącznie związana jest korzyść, jaką uzyskuje przedsiębiorca pod postacią świadczenia pozytywnego lub też w formie zaoszczędzenia wydatku, który w typowych sytuacjach musiałby być przez niego poniesiony.

Pomoc publiczna nie ogranicza się tylko do bezpośrednich płatności na rzecz beneficja riuszy, ale obejmują też całą gamę zwolnień od obowiązkowych świadczeń, np.:

    1. podatki (zwolnienia, ulgi, umorzenia, rozkładanie na raty),

    2. inne zależności budżetowe i pozabudżetowe,

    3. kredyty bankowe (preferencyjne kredyty i pożyczki),

    4. kapitale (zastrzyki kapitałowe, konwersja długu spółki na kapitał),

    5. dotacje (podmiotowe, przedmiotowe, refundacje wydatków, dopłaty).

Innymi często stosowanymi formami wsparcia są dopłaty do odsetek, udzielanie poręczeń korzystniejszych niż na rynkowych warunkach, bezpłatne lub za niewielką opłatą przekazanie budynków lub gruntów, dostarczenie dóbr i usług na niekomercyjnych warunkach oraz przejmowanie strat poniesionych przez przedsiębiorcę.

103. REGULACJA SEKTOROWA (W SEKTORZE ENERGETYCZNYM, TELEKOMUNIKACYJNYM, POCZTOWYM ORAZ TRANSPORTU KOLEJOWEGO):

Rynek energetyczny:

Rynek energii jest ze swojej natury rynkiem monopolistycznym. Ze względów technologicznych i ekonomicznych niemożliwe jest bowiem w praktyce powstanie konkurencji na pewnym obszarze działalności przedsiębiorstw, w szczególności związanych z przesyłem energii.

Działania mające na celu otwarcie rynku energetycznego można podzielić na działania mające na celu oddzielenie działalności polegającej na produkcji energii od działalności polegającej na transporcie energii (w przypadku przesyłu energii elektrycznej mamy bowiem do czynienia z tzw. monopolem naturalnym), a także wprowadzenie do obrotu pośredników jako ogniwa łączącego wytwórców energii z jej odbiorcami.

Wydawać by się mogło, że podzielenie przedsiębiorstw energetycznych na mniejsze spółki, a także wprowadzenie na rynek pośredników handlowych powinno prowadzić do obniżenia cen w danym sektorze. Badania wskazują jednak, iż na rynku energetycznym mamy do czynienia raczej ze wzrostem, niż ze spadkiem cen. Stan ten wynika nie tylko z wyższych cen surowców, ale także z szeregu innych okoliczności- takich jak konsolidacja rynków czy bierność konsumentów w zakresie wyboru dostawcy energii.

W sprawozdaniu Komisji Europejskiej dotyczącym polityki konkurencji za rok 2007 z dnia 16 czerwca 2008 roku KOM (2008) Komisja Europejska wskazuje, iż problemem na rynku energetycznym pozostaje re monopolizacja rynku. Re monopolizacja spowodowana jest dążeniem przedsiębiorstw energetycznych do zapewnienia sobie jak najkorzystniejszej pozycji rynkowej. Komisja Europejska wskazuje, iż dążenie przedsiębiorców do zapewnienia silnej korzystnej pozycji na rynku wiąże się ze stosowaniem praktyk monopolistycznych, takich jak zakazane porozumienia, zamykanie dostępu do rynku (np. poprzez zawieranie umów długoterminowych, blokowanie dostępu do sieci przesyłowych).

Na rynku energetycznym niejednokrotnie mamy do czynienia z narzucaniem przez organy publiczne określonych taryf określających ceny energii. Odgórne kształtowanie cen energii może, choć nie musi, wpływać negatywnie na konkurencję na danym rynku poprzez kształtowanie popytu i podaży. W związku z tym, iż kształtowanie wskazanych parametrów może faworyzować podmioty działające na rynku względem podmiotów rozpoczynających działalność, regulowanie prawnie taryf cen energii może w określonych sytuacjach zostać uznane przez Komisję Europejską za pomoc publiczną.

Rynek usług telekomunikacyjnych:

Rynek usług telekomunikacyjnych początkowo cechował się monopolem prawnym. Zgodnie z prawem poszczególnych państw członkowskich, jedynie przedsiębiorstwa publiczne mogły świadczyć usługi telekomunikacyjne. Sytuacja taka spowodowała, iż zmiana prawa krajowego, pozwalająca na konkurowanie na rynku telekomunikacyjnym, nie zniosła jednak monopolu naturalnego. Cała infrastruktura techniczna pozostawała nadal we władaniu jednego przedsiębiorstwa.

Podobnie jak w przypadku rynku energetycznego, w przedstawionej sytuacji, liberalizacja rynku polegała na wydzieleniu z przedsiębiorstwa spółki zarządzającej określonej infrastruktury. Kolejnym sposobem liberalizacji rynku jest umożliwienie za wynagrodzeniem innym podmiotom korzystania z infrastruktury posiadanej przez innych przedsiębiorców. Ostatni ze wskazanych wyżej sposobów liberalizacji stosowany jest również w przypadku telefonii komórkowej.

Komisja Europejska zauważyła, iż w chwili obecnej rynek detaliczny telefonii komórkowej jest w pełni konkurencyjny. Problemem natomiast wymagającym liberalizacji rynku jest otwarcie rynku hurtowego zakończeń połączeń komórkowych, a także zagadnienia związane z cenami połączeń międzynarodowych w obrębie Wspólnoty Europejskiej.

Rynek usług pocztowych:

Rynek pocztowy objęty był i w znacznym zakresie nadal jest monopolem o charakterze wyłącznie prawnym. Fakt ten wynika z roli, jaką w państwie pełni publiczny operator pocztowy. Należy podkreślić, iż niejednokrotnie operator pocztowy pełni funkcje o dużym znaczeniu dla państwa - jest m.in. instytucją doręczającą pisma sądowe, quasi biurem podawczym, depozytem itp. W związku z powyższym liberalizacja rynku pocztowego nie postępuje tak szybko, jak na przykład liberalizacja rynku transportu drogowego.

W chwili obecnej w skali Unii Europejskiej, rynek pocztowy jest otwarty jedynie w segmencie paczek pocztowych. Całkowity monopol dla narodowych przedsiębiorstw pocztowych utrzymany został natomiast w segmencie przesyłek do 50 g.

Całkowita liberalizacja wspólnotowego rynku pocztowego nastąpić ma do 2011 roku. Cześć państw członkowskich (w tym Polska) uzyskała prawo do wprowadzenia na swoim terytorium maksymalnie dwuletnich okresów przejściowych. Należy podkreślić, iż przy okresach przejściowych obowiązywać będzie zasada wzajemności, tj. narodowy przedsiębiorca pocztowy państwa członkowskiego korzystającego ze wspomnianego okresu przejściowego nie będzie mógł korzystać z liberalizacji na terenie innych państw członkowskich.

W związku z likwidacją monopoli, równoznaczną ze zniesieniem funkcji narodowych operatorów publicznych, powstał problem tak zwanych usług powszechnych, tj. usług dostępnych na każdym terenie, w tym wiejskim, przez 5 dni w tygodniu w rozsądnej cenie.

Wprowadzenie konkurencji na rynku pocztowym zmusi przedsiębiorców do maksymalizacji zysków, co może ich skłonić do rezygnacji ze świadczenia nierentownych usług. Rozwiązaniem wskazanego problemu ma być tworzenie specjalnych funduszy kompensacyjnych, opłacanych przez przedsiębiorców obecnych na danym rynku. Środki ze wskazanego funduszu miałyby kompensować straty ponoszone przez przedsiębiorców pocztowych na skutek świadczenia nierentownych usług powszechnych. Substytutem wskazanego funduszu może być dotowanie wspomnianej działalności przez państwo. W tym przypadku, dotacja nie może być wyższa niż rzeczywiste koszty świadczenia nierentownych usług. W razie dotacji wyższej niż koszty świadczenia nierentownych usług powszechnych, środek ten uznany zostanie za pomoc publiczną, w przypadku gdy wykazane zostanie, że jest to rekompensata za usługi świadczone w „ogólnym interesie gospodarczym”.

Transport kolejowy:

Liberalizacja rynku transportu kolejowego we Wspólnocie pozostawała problematyczna w związku z istnieniem monopolu naturalnego w zakresie infrastruktury. Dzięki tzw. pakietom kolejowym, udało się jednak zakończyć liberalizację kolejowych przewozów towarowych.

Problemem w tym zakresie pozostają nadal zagadnienia dostępu do infrastruktury, a także zagadnienia związane z postulowanym przez Komisję Europejską wprowadzeniem instytucji niezależnego regulatora rynku kolejowego.

Dopiero w fazie realizacji pozostaje natomiast liberalizacja rynku międzynarodowych przewozów pasażerskich, w tym kabotażu.


74

1

68


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
SNP(Z)-PGP sylabus, Prywatne
PGP skrypt 2013
WRP skrypt, Prywatne, Współczesne ruchy polityczne Prof. Stępiń
Współczesne ruchy polityczne - skrypt, Prywatne, Współczesne ruchy polityczne Prof. Stępiń
CZ. OGÓLNA SKRYPT, Prawo, Prawo Prywatne Międzynarodowe
ppm samson, Skrypt - Prawo Prywatne Międzynarodowe
PGP DOBRY SKRYPT TO TEN
Skrypt KPA Adamiak (r.5-15), Prywatne
skrypt Prawo karne materialne i prawo wykroczen, Prywatne, Studia
Prawo prywatne międzynarodowe skrypt (1)
skrypt prawo administracyjne, Prywatne, Studia
SKRYPT MSP , Prywatne, Międzynarodowe stosunki Polityczne dr Topolski
Prawo prywatne międzynarodowe - skrypt 2012, Prawo, Prawo Prywatne Międzynarodowe
06 pamięć proceduralna schematy, skrypty, ramyid 6150 ppt
PRAWO DO PRYWATNOŚCI
geodezja satelitarna skrypt 2 ppt

więcej podobnych podstron