LEKI

STOSOWANE

W

RESUSCYTACJI

Wg wytycznych Europejskiej Rady ds. Resuscytacji 2005

Najważniejszym lekiem jest tlen

• jak najszybciej

• najlepiej 100 % (maximum tlenu w reanimacji...)

• pożądana saturacja > 95 %

ADRENALINA

Wskazania :

• zatrzymanie krążenia
  (wszystkie mechanizmy - VF, asystole, PEA )

• anafilaksja

• wstrząs kardiogenny

Dawkowanie w zatrzymaniu krążenia :

• dożylnie : 1 mg co 3 minuty

• dotchawiczo : 2 - 3 mg w 10 ml wody do wstrzyknięć

Działanie

• pobudza receptory alfa i beta układu współczulnego

• wywołuje obkurczenie naczyń, co powoduje wzrost oporu obwodowego i zwiększenie przepływu mózgowego i wieńcowego

• wywołuje przyspieszenie czynności serca, wzrost siły skurczu mięśnia sercowego

• zwiększa pobudliwość - ma działanie arytmogenne - szczególnie w niedotlenionym mięśniu sercowym może wywołać nawracające migotanie komór

- 0,1% Inj. Adrenalini

1 mg = 1 ml ( roztwór 1:1000 )

ATROPINA

Wskazania :

• asystole

• czynność elektryczna bez tętna (PEA)

z częstością < 60 /min

• bradykardia zatokowa, przedsionkowa lub węzłowa z objawami hemodynamicznymi

Dawkowanie w zatrzymaniu krążenia :

• dożylnie jednorazowa dawka 3 mg

Działanie :

• hamuje czynność układu przywspółczulnego przez blokowanie działania acetylocholiny na receptory muskarynowe

• hamuje wpływ nerwu błędnego na węzeł zatokowo-przedsionkowy i przedsionkowo-komorowy

• zwiększa automatyzm i przewodnictwo w węźle przedsionkowo-komorowym

• objawy uboczne (zamazane widzenie, suchość w ustach, retencja moczu, ostre stany psychotyczne) zależą od dawki podanej dożylnie, w przypadku zatrzymania krążenia są nieistotne

AMIODARON

Wskazania:

• migotanie komór/częstoskurcz komorowy bez tętna oporne na defibrylację

• hemodynamicznie stabilny częstoskurcz komorowy i inne oporne tachyarytmie

Dawowanie w zatrzymaniu krążenia:

• początkowa dawka 300 mg rozpuszczona w 20 ml 5% glukozy w bolusie po pierwszych trzech defibrylacjach

• może być podana do żył obwodowych, preferowana jest jednak droga centralna

Działanie :

• amiodaron wydłuża czas trwania potencjału czynnościowego w mięśniu przedsionków i komór

• wydłuża odstęp QT

• ma nieznaczne działanie inotropowoujemne

• ma działanie proarymogenne

• objawy uboczne: hypotensja i bradykardia powinny być leczone podawaniem płynów i lekami inotropowododatnimi; zaburzenia czynności tarczycy,mikrozłogi w rogówce, neuropatia obwodowa - są nieistotne w zatrzymaniu krążenia

LIDOCAINA (LIGNOKAINA)

Wskazania:

• migotanie komór/częstoskurcz komorowy bez tętna oporne na defibrylację (jeśli niedostępny jest amiodaron)

• hemodynamicznie stabilny częstoskurcz komorowy (jako alternatywa amiodaronu)

Dawkowanie w zatrzymaniu krążenia:

• dawka początkowa 100 mg (1-1,5 mg/kg) po trzech wyładowaniach z defibrylatora

• dodatkowa dawka w razie potrzeby 50 mg

• nie przekraczać dawki 3 mg/kg w czasie pierwszej godziny

Działanie:

• lidocaina zmniejsza automatyzm komór, osłabia aktywność ektopową w mięśniu komór (działanie stabilizujące błony komórkowe)

• podwyższa próg migotania komór

• objawy ubocze (działanie toksycze lignokainy) : parestezje, senność, zaburzenia świadomości, drżenia mięśniowe i drgawki

• lidocaina działa depresyjnie na mięsień sercowy

• jest mniej skutecza w hypokaliemii i hypomagnezemii

• należy zmniejszyć dawki lidocainy u osób starych, z chorobami wątroby i u osób ze zmniejszonym rzutem serca

SIARCZAN MAGNEZU

Wskazania:

• migotanie komór oporne na defibrylację, przy podejrzeniu hipomagnezemii

• tachyarytmie komorowe, przy podejrzeniu hipomagnezemii

• Torsades de pointes (częstoskurcz komorowy wielopostaciowy)

Dawkowanie w zatrzymaniu krążenia:

• 1 - 2 g w ciągu 1 - 2 min

• dawkę można powtórzyć po 10-15 minutach

Działanie:

• magnez jest składnikiem wielu enzymów biorących udział w wytwarzaniu energii w obrębie mięśni

• jest niezbędnym składnikiem neurotransmiterów, które zmniejszają uwalnianie acetylocholiny i obniżają wrażliżwość płytki końcowej na acetylocholinę

• jest fizjologicznym „antagonistą” wapnia (jak potas) - działa depresyjnie na czynność układu nerwowego i mięśnia sercowego

WODOROWĘGLAN SODU

Wskazania:

• ciężka kwasica metaboliczna

• zatrzymanie krążenia związane z hyperkaliemią lub przedawkowaniem trójcyklicznych antydepresantów

Dawkowanie w zatrzymaniu krążenia:

• 50 mmol = 50 ml 8.4% NaHCO3

• dawka ta może być powtórzona w razie potrzeby, najlepiej po oznaczeniu parametrów równowagi kwasowo-zasadowej (pH<7,1; BE>-10 mmol/l)

Działanie:

• w wyniku metabolizmu wodorowęglanu sodowego powstaje CO2, który szybko dyfunduje do komórki nasilając kwasicę wewnątrzkomórkową

• powoduje efekt inotropowoujemny w niedotlenionym mięśniu sercowym

• powoduje przesunięcie krzywej dysocjacji hemoglobiny w lewo i gorsze uwalnianie tlenu do tkanek

• łagodna kwasica powoduje rozszerzenie naczyń
  i wzrost przepływu mózgowego; całkowita korekcja kwasicy powoduje zmniejszenie przepływu mózgowego

• po podaniu bicarbonatu należy zwiększyć wentylację

• nie łączyć z preparatami soli wapnia

• po podaniu poza żyłę wywołuje martwicę tkanek

WAZOPRESYNA

Wskazania:

• resuscytacja krążeniowo-oddechowa

(jako alternatywa dla adrenaliny)

Dawkowanie w zatrzymaniu krążenia:

• dożylnie 40 IU - jednorazowo

Działanie:

• wazopresyna jest naturalnym hormonem antydiuretycznym

• w wysokich dawkach bardzo silnie obkurcza naczynia poprzez działanie pobudzające na receptor V1 w mięśniach gładkich naczyń

• czas półtrwania podczas resuscytacji wynosi 10-20 minut (dłuższy niż adrenaliny)

• efektywnie podwyższa ciśnienie perfuzyjne w naczyniach wieńcowych

• zwiększa szansę powrotu spontanicznego krążenia

CALCIUM

Wskazania: Czynność elektryczna bez tętna spowodowana:

• hypocalcemią

• hyperkaliemią

• przedawkowaniem blokerów kanału wapniowego

Dawkowanie:

• 10 ml 10% calcium chloratum (6,8 mmol Ca)

Działanie:

• bierze udział w procesie skurczu mięśnia sercowego

• podawać tylko ze specjalnych wskazań

• nie podawać łącznie z wodorowęglanem sodu

LEKI STOSOWANE W RESUSCYTACJI

Nazwa leku	Nazwa preparatu	Postać	Dawkowanie
Epinepfryna	0,1% Injec. Adrenalinum	amp. 1 ml 1 mg	1 mg co 3 min
Atropina	Atropinum sulfuricum	amp.1 ml 1 mg	3 mg jednorazowo
Amiodaron	Cordarone	amp.3 ml 150 mg	300 mg w 20 ml glukozy przez 1-2 min
Magnesium	20 % Magnesium sulfuricum	amp.10 ml 2 g	1-2g w ciągu 1-2 min
Lidocaina	Lignocainum hydrochloricum	fiolki 1ml=10mg 1ml=20mg	100mg(1-1,5 mg/kg),nast. 50 mg do dawki 3mg/kg
Wodorowęglan sodu	8,4% NaHCO3	amp.20ml 1ml=1mmol	50 mmol = 50 ml
Wazopresyna	Pitressin	amp. 10j =0,5 ml 20j =1 ml	40 j. jednorazowo

DROGI PODAWANIA LEKÓW

W RESUSCYTACJI

1. Podczas resuscytacji z wyboru podaje się leki drogą dożylną

2. Jeżeli jest dostępna - wykorzystuje się drogę już istniejącą

3. Optymalną drogą podawania leków podczas resuscytacji jest dostęp do żyły centralnej (ż.podobojczykowa, ż.szyjna wewnęrzna) - czas dotarcia leku ok. 30 sek.

4. Powikłania kaniulacji żył centralnych:

• wczesne: nakłucie tętnicy, krwiak, krwiak opłucnej, odma opłucnowa, zator powietrzny, zaburzenia rytmu, uszkodzenie nerwów

• późne: zator powietrzny, sepsa

5. Przy braku odpowiedniego sprzętu i wyszkolonego personelu - należy założyć dostęp do dużych żył obwodowych: żyły przedramuenia, odłokciowa, szyjna zewnętrzna

6. Kaniulacja żył obwodowych jest szybsza, łatwiejsza i bezpieczniejsza

7. Po podaniu leku do żył obwodowych należy podać 20 ml płynu (woda do wstrzyknięć,sól fizjologiczna) co skraca czas dotarcia leku do głównych tętnic

8. Sprzęt używany do kaniulacji żył

• kaniula na igle - do żył obwodowych

• typu Seldingera - do żył centralnych

• w resuscytatcji NIE polecana jest metoda cewnik przez igłę

DROGI PODAWANIA LEKÓW

W RESUSCYTACJI

cd.

9. Droga dotchawicza przez rurkę intubacyjną

• wykorzystywana przy trudnościach w uzyskaniu dostępu dożylnego (hypowolemia, hypotermia, zatrucie lekami)

• leki stosowane dotchawiczo: adrenalina, atropina, wazopresyna, lidokaina, nalokson

• podaje się 2-3 razy większą dawkę niż przy podaniu dożylnym rozpuszczoną w 10-20 ml wody do wstrzyknięć

• po podaniu dotchawiczym należy wykonać 5 sztucznych oddechów

10. Droga doszpikowa

• szczególnie wykorzystywana u małych dzieci przy braku dostępu do żyły

• doszpikowo można podawać wszystkie leki i płyny

• u dorosłych najlepszym miejscem nakłucia jest bliższa przednioprzyśrodkowa część piszczeli 2 cm poniżej wyniosłości piszczelowej lub część dalsza piszczeli 2 cm nad kostką przyśrodkową

11. NIE podaje się leków dosercowo: możliwość uszkodzenia tętnicy wieńcowej, tamponady serca, podania leku do mięśnia sercowego, odmy opłucnowej; konieczność przerwania czynności reanimacyjnych

12. NIE podaje się leków podskórnie i domięśniowo

LEKI STOSOWANE W ZABURZENIACH RYTMU I PRZEWODNICTWA

Nazwa leku	Preparat	Postać	Dawkowanie
Adenozyna	Adenocor	amp. 2 ml 6 mg	6mg, nast. 12 mg co 1-2 min.(2x)
Atropina	Atropinum sulfuricum	amp. 1mg	0,5 - 1 mg
Amiodaron	Cordarone	amp. 150 mg	150 mg przez 10 min lub 300mg przez 1 godz.
Digoksyna	Digoxin	amp. 2 ml 0,5 mg	0,5 mg w 50 ml przez 30 min
Lidocaina	Lignocainum hydrochloricum	fiolki,amp. 1ml=20mg 1ml=10mg	50 mg, po 5 min nast.50 mg
Verapamil	Isoptin	amp. 2 ml 5 mg	5-10 mg przez 2 min, po 5 min 5mg
Flecainid	Tambocor	amp. 50 mg, 150mg	100-150 mg (2mg/kg) przez 30 min.
Esmolol	Brevibloc	amp. 10 ml 2,5 g	40 mg (0,5mg/kg) przez 1 min, nast.4mg/min
Procainamid	Pronestyl	amp. 10 ml 1 g	20-30 mg/min we wlewie

ADENOZYNA

Wskazania:

• napadowy częstoskurcz nadkomorowy (PSVT)

• niezdiagnozowany częstoskurcz z wąskimi zespołami QRS

Dawkowanie:

• dożylnie 6 mg w ciągu 1-2 sekund

• w razie potrzeby następne dwie dawki po 12 mg
  co 1-2 minuty

Działanie:

• zwalnia przewodnictwo w węźle przedsionkowo - komorowym

• po podaniu adenozyny może wystąpić przejściowo bradykardia zatokowa

• nie ma działania inotropowo ujemnego, nie zmniejsza rzutu serca

• można ją bezpiecznie stosować u chorych przyjmujących beta-blokery

• w czasie podawania może wystąpić silny ból w klatce piersiowej

• może wywołać silny napad astmy

• w migotaniu przedsionków paradoksalnie może spowodować groźne przyspieszenie czynności komór

ATROPINA

Wskazania:

• bradykardia zatokowa, przedsionkowa, węzłowa

• asystole

• czynność elektryczna bez tętna z częstością <60/min

Dawkowanie:

• dożylnie 0,5 - 1 mg

Działanie:

• poprawia przewodnictwo i likwiduje bradykardię związaną z nadmiernym napięciem nerwu błędnego

AMIODARON

Wskazania:

• częstoskurcz komorowy stabilny hemodynamicznie

• inne tachyarytmie

• migotanie komór i częstoskurcz komorowy bez tętna oporne na defibrylację

Dawkowanie:

• 150 mg w 20 ml 5% glukozy przez 10 minut

• następna dawka w razie potrzeby 150 mg

• wlew dożylny 300 mg w 100 mg 5% glukozy przez 1 godzinę

• najlepiej podawać do żyły centralnej, można podać do dużej żyły obwodowej

• dawka rekomendowana 1,2 g/dobę (maksymalna 2 g/dobę)

Działanie:

• amiodaron wydłuża czas trwania potencjału czynnościowego w mięśniu przedsionków
  i komór

• wydłuża odstęp QT

• ma nieznaczne działanie inotropowo ujemne

• ma działanie proarymogenne: blok AV

• objawy uboczne: hypotensja, bradykardia powinny być leczone podawaniem płynów i lekami inotropowododatnimi

• należy zmniejszyć dawkę u osób na digoksynie

DIGOKSYNA

Wskazania:

• migotanie przedsionków z szybką czynnością komór

Dawkowanie:

• 0,5 mg w 50 ml glukozy przez 30 min, tę dawkę można powtórzyć

Działanie:

• zwalnia czynność komór przez zwiększenie napięcia nerwu błędnego, obniżenie aktywności współczulnej i wydłużenie czasu refrakcji w węźle przedsionkowo-komorowym

• poprawia kurczliwość mięśnia sercowego

• zmniejsza przewodnictwo we włóknach Purkinjego

• objawy przedawkowania : nudności, wymioty, brak łaknienia, zawroty głowy

• toksyczność digoxyny wzrasta przy hypokalemii, hypomagnezemii, hipoksji, hyperkalcemii, w niewydolności nerek, niedoczynności tarczycy

VERAPAMIL

Wskazania:

• częstoskurcz nadkomorowy (SVT)

Dawkowanie:

• dożylnie 5-10 mg przez 2 minuty

• następna dawka 5 mg po 5 min

Działanie:

• bloker kanału wapniowego

• rozszerza tętnice wieńcowe i naczynia obwodowe

• zwalnia przewodnictwo w węźle AV

• podany łącznie z innymi lekami antyarytmicznymi
  ( szcz. z beta-blokerami) może spowodować ciężką hipotensję (przez 5-10 min) i zatrzymanie krążenia ( do 6 godz. po podaniu dożylnym)

• ma ujemne działanie inotropowe

• przeciwwskazany przy częstoskurczu z szerokimi zespołami QRS

FLEKAINID

Wskazania:

• migotanie przedsionków

• zespół W-P-W (częstoskurcz nadkomorowy z dodatkową drogą przewodzenia)

Dawkowanie:

• 100-150 mg we wlewie przez 30 minut (2mg/kg)

Działanie:

• silnie działający bloker kanału sodowego

• przedłuża odstęp PR

• poszerza QRS

• ma silne działanie inotropowo ujemne

• może spowodować hypotensję, bradykardię, parestezje, zaburzenia widzenia

• stosowany przy braku objawów lewokomorowej niewydolności krążenia i ostatnio (24 godz.) powstałym migotaniu przedsionków

ESMOLOL

Wskazania:

• lek drugiego rzutu w częstoskurczu nadkomorowym (SVT)

• objawowa tachykardia zatokowa

Dawkowanie:

• 40 mg (0,5 mg/kg) przez 1 min,

• następnie wlew 4mg/min (50 mikrog/kg/min) do 100 mikrog/kg/min

Działanie:

• ultrakrótkodziałający beta-bloker (czas półtrwania
  9 min)

• kardioselektywny

• zwalnia czynność serca przez antagonizm do katecholamin i przez hamowanie przewodnictwa w węźle AV

• ma ujemne działanie inotropowe

• może powodować głęboką bradykardię

i hypotensję, szczególnie gdy jednocześnie

podawane są inne leki antyarytmiczne

PROKAINAMID

Wskazania:

• mogotanie komór

• częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS

Dawkowanie:

• we wlewie 20-30 mg/min do dawki 1g

Działanie:

• wydłuża czas refrakcji w przedsionkach, odnogach pęczka Hisa, włóknach Purkinjego i w komorach

• zmniejsza pobudliwość

• może wywoływać hypotensję

• efekt terapeutyczny uzyskuje się po podaniu 100-200 mg leku

WSZYSTKIE LEKI

ANTYARYTMICZNE

MAJĄ DZIAŁANIE PROARYTMOGENNE

LEKI STOSOWANE W NADKOMOROWYCH ZABURZENIACH RYTMU

MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW

• amiodaron - 300 mg przez 1 godz.

• flekainid - 100-150 mg przez 30 min

• verapamil - 5-10 mg iv

• beta-bloker

• digoksyna

CZĘSTOSKURCZ Z WĄSKIMI ZESPOŁAMI QRS

• adenozyna 6, 12 mg, 12 mg

• amiodaron 150 mg przez 10 min, wlew 300 mg/h

• esmolol 40 mg przez 1 min, wlew 4 mg/min

• verapamil 5-10 mg iv

• digoksyna 0,5 mg iv przez 30 min

LEKI STOSOWANE W KOMOROWYCH ZABURZENIACH RYTMU

CZĘSTOSKURCZ Z SZEROKIMI ZESPOŁAMI QRS

• amiodaron - 150 mg iv przez 10 min

• lidocaina - 50 mg iv przez 2 min co 5 minut do dawki 200 mg

• procainamid - 20-30 mg/min we wlewie

• magnesium sulfuricum - 2,5 g przez 30 min

• chlorek potasu - 60 mmol, 30 mmol/godz.

LEKI INOTROPOWO DODATNIE

DOBUTAMINA

Wskazania:

• hypotensja nie spowodowana hypowolemią

• wstrząs kardiogenny

Dawkowanie:

• 5 - 20 mikrog/kg/min

Działanie:

• syntetyczna katecholamina pobudzająca receptory beta 1,2 i alfa 1

• działa dodatnio inotropowo przez beta 2 rec.

• pobudzenie beta 2 w naczyniach powoduje wazodilatację i spadek oporu obwodowego

• zwiększa rzut serca

• zwiększa przepływ nerkowy

• stosunkowo nieznacznie zwiększa zużycie tlenu przez mięsień secowy

• może powodować arytmie, tachykardię

• stosowana w okresie poresuscytacyjnym

EPINEPHRYNA (adrenalina)

Wskazania:

• zatrzymanie krążenia

• wstrząs kardiogenny - lek drugiego rzutu

• bradykardia - alternatywa stymulacji zewnętrznej przy oporności na atropinę

Dawkowanie:

• 0,1-1 mikrog/kg/min w okresie poresuscytacyjnym

• 2-10 mikrog/min w bradykardii

Działanie:

• pobudza receptory adrenergiczne alfa1,2 i beta1,2

• zwiększa kurczliwość mięśnia sercowego

• zwiększa napięcie naczyń

• podnosi ciśnienie i zwiększa rzut serca

• może spowodować niedokrwienie mięśnia sercowego z powodu tachykardii i wzrostu afterload

NOREPINEPHRYNA (noradrenalina)

Wskazania:

• ciężka hypotensja ze zmniejszonym oporem obwodowym (np. wstrząs septyczny)

• wstrząs kardiogenny - alternatywa adrenaliny

Dawkowanie:

• od 0,1 mikrog/kg/min

Działanie:

• pobudza przede wszystkim receptory alfa, w mniejszym stopniu beta

• powoduje obkurczenie naczyń

• zwiększ zużycie tlenu przez mięsień sercowy

• zwiększa rzut serca

• można kojarzyć z dopaminą lub dobutaminą

• powoduje martwicę tkanek po podaniu poza żyłę

DOPAMINA

Wskazania:

• hypotensja nie spowodowana hypowolemią

Dawkowanie:

• 1-2 mikrog/kg/min - działa na D1

• 2-10 mikrog/kg/min - na beta1

• >10 mikrog/kg/min - na alfa1,2

Działanie:

• jest prekursorem adrenaliny i noradrenaliny

• niskie dawki - rozszerzają naczynia nerkowe i zwiększają filtrację kłębuszkową

• średnie dawki zwiększają rzut serca, podnoszą skurczowe ciśnienie krwi

• wysokie dawki powodują obkurczenie naczyń

• zwiększa zużycie tlenu przez mięsień sercowy

• może powodować zaburzenia rytmu

• może powodować niedotlenienie mięśnia sercowego

• powinna być podawana do żyły centralnej

FARMAKOTERAPIA W ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO

MORFINA - 2 - 4 mg iv co 5 - 10 min

O XYGEN ( TLEN) - 4 l / min

N ITROGLICERYNA - 0,5 mg s.l. lub powoli iv

A SPIRYNA - 160 - 300 mg

NITROGLICERYNA

Wskazania:

• choroba niedokrwienna serca : postać niestabilna

• zawał mięśnia sercowego

• ostra niewydolność lewokomorowa (obrzęk płuc)

Dawkowanie:

• podjęzykowo tabl. 0,5 mg

• dożylnie we wlewie 10-200 mikrog/min

Działanie:

• powoduje zmniejszenie napięcia mięśniówki gładkiej naczyń krwionośnych

• rozszerza szczególnie żyły -zmniejsza preload

• rozszerza tętnice wieńcowe, „otwiera” krążenie oboczne

• powoduje hypotensję, zaczerwienienie twarzy, ból głowy

ASPIRYNA

Wskazania:

• zawał mięśnia sercowego

• niestabilna choroba wieńcowa

• profilaktyka po zawale serca

Dawkowanie:

• doustnie 150-300 mg

Działanie:

• ma aktywność antypłytkową

• zapobiega powstawaniu zakrzepów

• zmniejsza częstość zgonu z powodu choroby niedokrwiennej serca

• powinna być użyta w ciągu 30 minut od momentu pojawienia się bólu w klatce piersiowej

• zmniejsza ryzyko reokluzji po leczeniu trombolitycznym

LEKI TROMBOLITYCZNE

Wskazania:

• uniesienie ST > 0,1 mV w dwóch lub więcej odprowadzeniach kończynowych lub > 0,2 mV w dwóch odprowadzeniach przedsercowych

• wysoki R i obniżenie ST w V1-V3 (zawał ściany dolnej)

• nowo powstały blok lewj odnogi pęczka Hisa

Przeciwwskazania:

Bezwzględne:

• przebyty udar krwotoczny

• inny udar lub incydent naczyniowy w ciągu ostatnich 6 miesięcy

• czynne krwawienie wewnętrzne

• podejrzenie tętniaka rozwarstwiającego aorty

Względne:

• ciężkie nadciśnienie tętnicze (> 180/110 mmHg)

• leczenie antykoagulantami doustnymi (INR>2,5)

• skaza krwotoczna

• duża operacja, uraz głowy ,krwawienie wewnętrzne w ciągu ostatnich 4 tygodni

• aktywny wrzód żołądka

• ciąża

• urazowa resuscytacja

• uczulenie

LEKI TROMBOLITYCZNE

STREPTOKINAZA

• dawka: wlew dożylny 1,5 mln j w 100 ml soli fizjologicznej przez godzinę

• unikać powtórnego podawania w ciągu 4 dni (podać inny lek fibrynoliytczny)

• może powodować odczyny alergiczne

• może powodować hypotensję i bradykardię

• stosunkowo tania

ALTEPLAZA (rekombinowany tkankowy aktywator

plazminogenu R-tPA)

• dawka: dożylnie bolus 15 mg, następnie wlew 0,75 mg/kg przez 1 godz.

• krótko działa - konieczne podawanie heparyny przez 48 godzin

• używana u pacjentów wysokiego ryzyka z dobrym rokowaniem

• używana po nieskutecznym działaniu streptokinazy

• droga

RETEPLAZA

• dawka: dożylnie bolus 10 j., po 30 minutach bolus 10 j.

OPIOIDY - MORFINA

Wskazania:

• analgezja

• ostra niewydolność lewokomorowa

Dawkowanie:

• dożylnie 3-5-10 mg

Działanie:

• obniża preload i afterload

• zwiększa pojemność żył, łagodnie rozszerza tętnice

• obniża zużycie tlenu przez mięsień sercowy

• objawy uboczne: depresja ośrodka oddechowego, hypotensja, bradykardia

• depresję ośrodka oddechowego znosi nalokson

NALOXON

Wskazania:

• przedawkowanie opioidów

Dawkowanie:

• dożylnie 0,2 - 0,4 - 0,8 mg,

• dawki można powtarzać do dawki 10 mg

Działanie:

• antagonista receptorów opioidowych

• odwrócenie działania opioidow powoduje nawrót bólu

FARMAKOTERAPIA W STANIE DRGAWKOWYM

Stan padaczkowy - czynność napadowa trwająca
dłużej niż 30 minut bez

odzyskania przez chorego
świadomości w tym czasie

Przyczyny :

• padaczka ( drgawki kloniczno - toniczne; uogólnione lub częściowe)

• hipoglikemia

• zapalenie opon mózgowych i mózgu

• rzucawka

• hipoksja

• zatrucia

Postępowanie :

• zabezpieczenie drożności dróg oddechowych

• tlenoterapia

• zapewnienie dostępu do żyły

FARMAKOTERAPIA W STANIE DRGAWKOWYM

1. Benzodwuazepiny:

- diazepam (Relanium) 5 mg/min iv. do
dawki 0,25 mg/kg

- lorazepam ( Lorafen) 0,1 mg/kg iv. z

szybkością 2 mg/min do dawki

8 mg

- midazolam (Dormicum, Midanium) 0,1-0,3
mg/kg, nast. ciągły wlew dożylny
0,9 -11 mikrog/kg/godz.

2. Fenytoina ( lek drugiego rzutu, po 20 min bezskutecznej terapii benzodwuazepinami; nie łączyć z glukozą)

• wstępna dawka 18 mg/kg iv. z szybkością max.50 mg/min do łącznej dawki 30 mg/kg

3. Fenobarbital (Luminal) - we wlewie iv. z

szybkością 100 mg/min. do dawki 20 mg/kg

4. Tiopental, środki zwiotczające

5. Lidokaina( Lignicainum) - iv. 1mg/kg w bolusie, a następnie wlew z szybkością 2 - 4 mg/min

6. Tiamina (Cocarboxylaza) - 100 mg

7. Glukoza 40% - 1 amp.

FARMAKOTERAPIA W STANIE DRGAWKOWYM (padaczkowym)

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
diazepam	Relanium	amp	10 mg	5 mg/min iv do dawki 0,25 mg/kg
midazolam	Dormicum Midanium	amp	5 mg	0,1 - 0,3 mg/kg iv, we wlewie ciągłym 0,9 - 11 mikrog/ kg/godz
lorazepam	Lorafen Ativan	amp	4 mg	0,1 mg/kg iv z szybkością 2 mg/min do dawki 8 mg
fenytoina	Epanutin	amp	250 mg	18 mg/kg iv z szybkością 50 mg/min do dawki 30 mg/kg
fenobarbital	Luminalum	amp	200 mg	we wlewie iv z szybkością 100 mg/ min do dawki 20 mg/kg

STAN ASTMATYCZNY

• większość zgonów z powodu astmy ma miejsce poza szpitalem,10x częściej w nocy

• przyczyny zatrzymania krążenia w ciężkim napadzie astmy:

• niedotlenienie z powodu masywnego skurczu oskrzeli oraz nadmiernego wydzielania

• zaburzenia rytmu spowodowane hypoksją oraz leczeniem beta-mimetykami i aminofiliną

• odma prężna (często obustronna)

• często z astmą współisnieją inne choroby: myocardiopatia, niewydolność krążenia, rozedma, zapalenie płuc, anafilaksja, zatorowość płucna

• ciężki atak astmy zadarza się po przerwaniu długotrwałej terapii glikokortykosteroidami

• objawy ciężkiego napadu astmy: cicha klatka piersiowa, sinica, wysiłek oddechowy, często bradykardia i hypotensja, zaburzenia świadomości ew. śpiączka

STAN ASTMATYCZNY

Leczenie :

1. Tlenoterapia - wysoki przepływ tlenu (10-15
   l/min)

• pożądana pO₂ > 92 mmHg

2. Beta 2- mimetyki - wziewnie

• salbutamol 2,5 - 5 mg/dawkę co 15-20 min, 3 dawki w ciągu godziny (7,5 - 15 mg)

3. Kortykosteroidy dożylnie - jak najwcześniej

• metylprednisolon 125-250 mg

• hydrokortyzon 200-400 mg

4. Epinefryna podskórnie lub domięśniowo

• adrenalina 1:1000; 0,01 mg/kg; w trzech dawkach co 20 minut

• u dorosłych - 0,3 mg/dawkę co 20 minut

5. Aminofilina 5 mg/kg przez 30-45 minut, następnie wlew ciągły 0,5-0,7/kg/godz. (połowa dawki dla chorych przewlekle leczonych); uwaga na objawy uboczne

6. MgSO₄ dożylnie 2 - 3 g z szybkością 1 g/min.

7. Inne :

• ketamina 0,5-1,5 mg/kg, nast. wlew 0,5 mg/kg/godz

• atropina 0,01 mg/kg (min. 0,1 mg)

• Heliox

Wstrząs anafilaktyczny

• anafilaksja (nadwrażliwość-IgE) i reakcje anafilaktoidalne - mają podobne objawy, choć spowodowane są innymi mechanizmami

• przyczyny: użądlenia owadów, leki (antybiotyki, środki kontrastowe, aspiryna, beta-blokery), szczepionki, owoce morza, orzeszki ziemne

• objawy spowodowane są uwolnieniem z komórek tucznych mediatorów: histaminy, leukotrienów, prostaglandyn, tromboksanów, bradykininy

• mediatory powodują: wazodilatację, wzmożoną przepuszczalność włośniczek, skurcz dróg oddechowych

• objawy:

• obrzęk krtani i górnych dróg oddechowych, skurcz oskrzeli - asma

• zapaść naczyniowa - wstrząs - hipotensja z hypowolemią

• objawy skórne: bladość lub rumień, świąd, pokrzywka

• inne: zapalenie spojówek, katar, biegunka, ból brzucha, wymioty

Wstrząs anafilaktyczny

1. Postępowanie

• pozycja komfortowa dla pacjenta

• tlenoterapia z wysokimi przepływami tlenu

• szybkie przetoczenie - płyny izotoniczne 0,9% NaCl 1-2-4 litry

2. Farmakoterapia

1. epinefryna - im,sc 0,3-0,5 mg = 0,3-0,5 ml roztworu 1:1000, powtórzyć po 5-10 minutach lub dożylnie roztwór 1:10000 1-5 ml = 0,1-0,5 mg co 5 minut, następnie wlew ciągły 1-4 mikrog/min (1mg w 250 ml= 4 mikrog/ml)

2. leki antyhistaminowe dożylnie lub domięśniowo np. difenhydramina 25 mg, clemastyna 2 mg, phenazolina 100 mg

3. H2-blokery - cymetydyna 200 mg

4. beta2 - mimetyki wziewnie: salbutamol

5. kortykosteroidy dożylnie:

hydrokortyzon 250-1000 mg

metylprednisolon 125-250 mg

6. glukagon dożylnie 1-2 mg co 5 minut u chorych przyjmujących przewlekle beta-blokery

Farmakoterapia w stanie przedrzucawkowym

i w rzucawce

Nazwa leku	Nazwa handlowa	Postać	Dawka	Dawkowanie
hydralazyna	Nepresol	amp	25 mg	5-10 mg iv zwiększając dawkę co 20 min
labetalol	Trandate	amp	100 mg	20-80 mg iv co 10-15 min lub wlew 2-3 mg/min
siarczan magnezu	20% MgSO4	amp	2 g	4 g w bolusie przez 10 min, nast.wlew 1-3g/godz
diazepam	Relanium	amp	10 mg	5 -10 mg iv
tiopental	Thiopental	fiolki	1 g	50-100 mg iv
ketanseryna	Sufrexal	tabl	10 mg	10 mg podjęzykowo

---