Plan cyklu „Kropelka Wody”
( Źródło: propozycja programowa „Woda jest życiem”)
Zbiórka 1: Wyprawa w poszukiwaniu wody
Najważniejsze zajęcia:
Gawęda - Historia jednej kropli. Drużynowa opowiada o drodze kropli w obiegu wody w przyrodzie.
Zwiad - szóstki w trakcie zwiadu szukają rozwiązań zadania Gdzie jest woda?
Teatr - Droga kropelek wody - zuchy inscenizują obieg wody w trakcie opowieści drużynowej.
Majsterka - pozyskiwanie wody w terenie - traperski destylator.
Zbiórka 2: Wyprawa trasą zaopatrzenia w wodę
Najważniejsze zajęcia:
Zwiad - wizyta w wodociągach (stacji uzdatniania wody) - w trakcie zwiadu zuchy poznają trasę transportowania wody w mieście oraz dowiadują się, jaka ilość wody jest zużywana przez mieszkańców.
Majsterka - wykonanie notesów badaczy kropelek wody, w których zuchy będą zapisywać wyniki pomiarów zużywanej wody (w domu, w szkole).
Zwiad - wyprawa trasą zaopatrzenia domów w wodę - od miejsca poboru do mieszkań.
Zadanie międzyzbiórkowe: ile wody zużywa się w moim domu - zadanie indywidualne dla każdego zucha.
Zbiórka 3: Zuchowa akcja „uszczelka”
Najważniejsze zajęcia:
Gawęda - podsumowanie zadania międzyzbiórkowego - rozmowa z zuchami o tym, jak ograniczyć zużycie wody.
Ćwiczenie - pomiar wody z kapiącego kranu - szóstki badają, ile czasu potrzeba do napełnienia szklanki wodą z kapiącego kranu. Następnie liczą, ile wody wypływa w ciągu doby z cieknącego kranu.
Krąg rady - opracowanie planu zmniejszenia zużycia wody w domu i szkole, podjęcie decyzji o akcji „uszczelka”.
Zwiad - akcja „uszczelka” - sprawdzenie wszystkich kranów i hydrantów w szkole pod względem ich szczelności i sprawności, opracowanie raportu dla dyrekcji szkoły o tym, ile wody i gdzie się marnuje, jak jest szczelność kranów oraz stan techniczny hydrantów (czy są kompletne!).
Zbiórka 4: Zuchowe centrum badania opinii społecznej
Najważniejsze zajęcia:
Gawęda - rozmowa z zuchami - o co zapytać mieszkańców miasta? - formułowanie pytań do sondy.
Majsterka - wykonanie rekwizytów ankieterów (identyfikator, czapka itd.).
Sonda uliczna - zuchy przeprowadzają wśród okolicznych mieszkańców ankietę dotyczącą zużycia wody.
Krąg rady - opracowanie wyników sondy.
Przygotowani gazetki - co mieszkańcy sądzą o oszczędzaniu wody. Zredagowanie informacji do lokalnej gazety.
Zbiórka 5: Projektowanie przyszłości regionu
Najważniejsze zajęcia:
Zwiad - wizyta w wydziale gospodarki wodnej urzędu gminy, poznanie problemów wodnych gminy.
Zabawa - gospodarowanie wodą.
Ćwiczenie - wymyślanie haseł związanych z oszczędzaniem wody.
Konkurs plastyczny Mój region w przyszłości - projekcja losów regionu, jeśli wyczerpią się zasoby wody.
Teatr - inscenizacja haseł - szóstki kolejno losują kartki z wymyślonymi wcześniej hasłami, przygotowują i prezentują ich inscenizacje, a pozostałe szóstki odgadują hasło.
Krąg rady - zuchy szukają sposobu, w jaki mogą zmienić los regionu - podjęcie decyzji o utworzeniu własnego rezerwatu.
Zwiad nad rzeką - założenie zuchowego rezerwatu wodnego, wykonanie tablic z rysunkami, opisami, oznakowani rezerwatu.
Zadanie międzyzbiórkowe - przygotowanie przez szóstki mapy rezerwatu, zaznaczenie miejsca rezerwatu na mapie Polski, opracowani opisu - monografii rezerwatu.
Cykl zaczerpnięty z propozycji programowej „Woda jest życiem”
Temat: Zabawy z wodą
Cel:
- utrwalenie podstawowych wiadomości o wodzie ( powstawanie deszczu,
kwaśne deszcze, skąd pochodzi woda pitna)
- przeprowadzenie doświadczeń z wodą z pomocą rodziców
- uświadomienie dzieciom roli, jaką pełni woda w przyrodzie
- kształtowanie analizatora słuchowego
- rozwijanie inwencji twórczej
- uświadomienie dzieciom konieczności oszczędzania wody
Przebieg:
1.Zabawa w „Zaklinaczy deszczu”- zuchy samodzielnie dobierają się w zespoły, wybierają jedną osobę, która pokazuje ruch do słyszanej muzyki.
2.Pogadanka o wodzie - drużynowy zadaje zuchom pytania.
Gdzie jest woda?
Komu jest potrzebna woda?
Jak powstaje deszcz?
Czy taki deszcz jest szkodliwy?
Skąd pochodzi woda z kranu?
Kto wie jak oszczędzać wodę?
3. Zabawa „ Taniec fal”- zuchy naśladują w rytm muzyki ruch fal, posługując
się długimi wstążkami.
4. Zabawa „ Wodny odgłos”
Czy wiecie, że woda ma wiele odgłosów? Najpierw prezentuję zuchom odgłosy wody. Zuchy przyglądają się i słuchają. Potem odgadują, z czego pochodzą odgłosy, tylko słuchając, gdyż zasłaniam miskę z wodą parawanem.
( LEJĘ WODĘ KONEWKĄ, WYCISKAM GĄBKĘ PRZEZ PALCE, PRZELEWAM WODĘ Z JEDNEGO KUBKA DO DRUGIEGO, PORUSZAM WODĘ REKĄ, DMUCHAM SŁOMKĄ, WPUSZCZAM KROPLE WODY DO MISKI)
Zadaję pytanie:
Co robi woda?
( chlapie, pryska, pluska, szemrze, kapie, tryska, płynie)
5.Zachęcam zuchy do dokonania analizy i syntezy wyrazów
WODA, PARA , KROPLA, RYBA, FALE, ZABAWA, REKIN
FOKA, POTOK, KRAN, KAPEK
6.Dokańczanie zdania - Lubię pić wodę, bo…………………….
7.Zapraszam zuchy na ulicę „ Wodnych zabaw”
Zabawa - „ Jaki kolor ma woda?”
Zabarw wodę w słoiku na wybrany kolor i porównaj z wywieszonymi obrazkami - przedstawiającymi różne odcienie wody. Pokaż zuchowi wspaniałą paletę barw wody.
P.S. Można mieszać kolory!
Zabawa - „ Wodny obraz”
1.Wybierz kawałki bibuły, przyklej je obok siebie. Powstanie wspaniały wodny obraz.
2. Na papierze narysuj fale, używając różnych kolorów kredek pastelowych. Następnie rozetrzyj je po rysunku, używając ściereczki lub chusteczki higienicznej. Uzyskasz wysokie fale, burzliwe odmęty lub delikatne fale.
Zabawa - „ Będzie pływać, czy zatonie?”
Uformuj kulę z jednego kawałka plasteliny. Rzuć ją do wody. Zobacz, co się stanie!
Następnie z tej samej plasteliny uformuj łódkę. Dołącz żagielek - zrób go z pomocą rodzica. Połóż delikatnie łódkę na wodę i zobacz, czy nie utonie.
Teraz użyj fasoli jako ładunku, który umieścisz na łódce. Zobacz, jaki kształt utrzyma najwięcej fasoli.
Wniosek.
Fakt, iż przedmiot może pływać nie zależy tylko od jego wagi, lecz także od jego kształtu.
Zabawa „ Łódź podwodna”
Pustą butelkę zamknij dokładnie wieczkiem i połóż na wodę. Butelka pływa. Potem stopniowo nalewaj do niej wody.
Wniosek.
Butelka tonie dopiero wtedy, gdy stanie się wystarczająco ciężka.
Zabawa „ Pływać lub tonąć”
Włóż zebrane przedmioty do wody. Czy coś cię zaskoczyło? Czy spodziewałeś(łaś) się, że ciężkie przedmioty zatoną, a lekkie będą pływać?
Wnioski:
Czy zauważyłeś( łaś), że niektóre ciała unoszą się na powierzchni wody, a inne toną?
Spróbuj zanurzyć ciało, które pływa. Musisz mocno naciskać, aby przedmiot znalazł się pod wodą. Ile czasu trzeba mu na ponowne wynurzenie się.
B) Połóż nadmuchany balon na wodę. Potem napełnij balon wodą
i znów połóż na wodę.
Wniosek:
Balon nie wynurzy się ani nie zatonie, bowiem waży tyle ile waży woda.
Zabawa „ Bańki mydlane”
Zanurz rurkę w przygotowanym płynie i spróbuj puścić bańki mydlane. Czy bańki uleciały w górę ?
Wniosek:
Ciepłe powietrze unosi się do góry i pomaga bańkom latać w otaczającym je zimnym powietrzu.
Zabawa „ Czary mary”
Wrzuć nasadkę do butelki napełnionej wodą i dokładnie zakręć butelkę. Nasadka będzie się unosić tuż nad powierzchnię wody.
Czas na czary!
Jeżeli chcesz, żeby nasadka się zanurzyła, ściśnij butelkę. Spróbuj, to się naprawdę udaje!
Zabawa „ Uwierz lub nie”
Napełnij kubek wodą. Postaraj się położyć spinacz do papieru na powierzchni wody. Rób to bardzo delikatnie, używaj widelca.
Przy pomocy szkła powiększającego obserwuj wodę. Jak wygląda powierzchnia wody?
Wniosek
Jeśli wam się uda, spinacz utrzyma się na powierzchni wody. Woda nie chce się przelać. Wygląda tak, jakby pokrywała ją niewidzialna błonka. Zjawisko to nazywamy napięciem powierzchniowym.
Zabawa „ Oczyszczanie ścieków”
Przyjrzyj się zanieczyszczonej wodzie. Czy chciałbyś się napić takiego napoju?
Spróbuj za pomocą przygotowanego filtra oczyścić wodę.
Wniosek
Należy oszczędzać wodę!
Zabawa „ Rozdzielanie kolorów”
Kapnij na środku koła kapkę atramentu. Wycięty pasek ma być zanurzony w wodzie. Patrz, co się będzie działo! Woda powoli wsiąka w bibułę i rozdziela kolory atramentu.
Ta metoda rozdzielania mieszanin nazywa się chromatografią, czyli dosłownie „ rysowaniem barwami”.
Mały bar z napojami
Wymieszaj swój ulubiony napój.
W ofercie jest: woda, sok z cytryny, sok pomarańczowy, sok jabłkowy, kostki lodu, oranżada.
Powiedz - Jak nazywa się ten smak?
Dokończ zdanie - Smakuje jak………………………
Wymagania sprawności:
OBROŃCA CZYSTEJ WODY
Utworzyliśmy straż wodną, która lokalizowała miejsca zanieczyszczające rzekę, jezioro. Sporządzaliśmy mapę zanieczyszczeń wody.
Założyliśmy laboratorium, w którym badaliśmy wodę z różnych miejsc : destylowaną, deszczową, z butelki, z kranu, z rowu, ze stawu.
W czasie wypraw poznaliśmy rośliny i zwierzęta żyjące w rzece oraz sprawdzaliśmy, jaka woda najlepiej nadaje się do życia roślin i zwierząt wodnych.
Udaliśmy się na wyprawę do punktu ujęcia wody pitnej. Dowiedzieliśmy się, co się robi, aby woda nadawała się do picia.
Zorganizowaliśmy wyprawę do sanepidu, aby dowiedzieć się, gdzie w naszej okolicy woda nadaje się do wykorzystania ( do picia, do kąpieli).
Odwiedziliśmy lokalną oczyszczalnię ścieków, gdzie poznaliśmy mechanizm oczyszczania. Zbudowaliśmy własną oczyszczalnię ścieków.
Badaliśmy, jakie środki czystości są ekologiczne oraz zorganizowaliśmy w szkole wystawę tych środków.
Wspólnie z innymi gromadami zorganizowaliśmy obchody Światowego Dnia Wody (22 III).
Zorganizowaliśmy konferencję naukową n temat wody oraz opracowaliśmy biuletyn informacyjny o tym, co dzieci mogą robić, alby nie zanieczyszczać wody.
UWAGI
• Sprawność ta wyrabia u dzieci potrzebę działania na rzecz ochrony środowiska, pokazuje piękno przyrody oraz skutki negatywnego oddziaływania na nia człowieka „Obrońca czystej wody" jest wrażliwy na zanieczyszczenia środowiska.
• Zuchy w trakcie wypraw przyrodniczych poznają środowisko wodne, rośliny i zwierzęta mieszkające w wodzie i nad wodą. Samodzielne obserwacje i badania wód pozwolą dokonywać stopnia czystości dla życia biologicznego.
• Sprawność ta przeznaczona jest dla zuchów starszych, trzeciej gwiazdki, zakłada dużą samodzielność zuchów w trakcie wypraw. Najlepiej zdobywać ją wiosną lub jesienią, gdyż jest to najwłaściwszy czas na obserwacje przyrodnicze.
BIBLIOGRAFIA
Odkrywam mój świat. Woda.
Woda jest zyciem. Pakiet programowy ZHP.
Tyralska-Wojtczyna E., Woda.
Vester F., Woda = Życie.
Van Cleare J., Chemia dla każdego dziecka.
Waglewska B., Historia kropli wody.
1