Badania- są to działania dążące do poznania, opisania lub zmierzenia wybranego fragmentu rzeczywistości np. Rozmowa z sąsiadką, praca wróżki ze szklaną kulą, egzamin jako sprawdzenie wiadomości

Przykłady badań

• Diagnoza (np. Pedagogiczna) indywidualne badanie dotyczące określonego fragmentu rzeczywistości. Te badania są zawsze zakreślone czasowo i terytorialnie

• Ewaluacja- ocena fukcjonowania danego projektu

• Raport (sprawozdanie) przykłady badań

• Sondaż opinii

• Sprawozdawczość gospodarcza

• Refleksyjna praktyka- świadoma chęć poznania czegoś, jakiegoś zjawiska, ogarnięci go refleksja

• Prognoza

Nauka- sposób dochodzenia, dąrzenia do prawdy i wzbogacania wiedzy o świecie, oparty na kulturowej tradycji oraz wypracowanych i opisanych metodach badania, wnioskowania i konstruowania teorii

Badania naukowe

• Oparte na określonych założeniach filozoficznych opisujących naturę badanej rzeczywistości (ontologicznych, epistemologicznych oraz aksjologicznych)

• Przyjmujące założenia teoretyczne określające teoretyczny nurt w obrębie wieloparadygmatycznej dyscypliny oraz orientacji badawczych

• Realizowane poprzez zastosowanie precyzyjnie opisanej metodologii

• Odnoszące się do dorobku naukowego danej dyscypliny i dyscyplin pokrewnych

Na podstawie ogólnych założeń filozoficznych są konstruowane założenia teoretyczne. Następnym krokiem jest Tworzenie koncepcji badawczej. Koncepcja ta wskazuje co najpierw badacz ma zrobić

Orientacja badawcza- występuje wtedy gdy umiemy zbudować konstrukcje na której umiemy zbudować badanie na podstawie założeń filozoficznych

• Założenia filozoficzne

• Założenia teoretyczne

• Techniki badawcze

• Sposoby analizowania materiału badawczego (w tym uogólniania)

• Sposoby konstruowania teorii

Metoda a technika

Metoda- Całościowa koncepcja postępowania badawczego

Technika- sposoby zbierania materiału badawczego

Metoda jest nadrzędna nad techniką

Podział Badania naukowego społecznego:
1) ze względu na typ materiału badawczego

#Ilościowe (dane skwantyfikowane, występują w postaci liczb lub tekstu zakodowanego, analiza ma charakter statystyczny)

#Jakościowe (dane opisowe- tekst. Analiza ma postać kodowania opisowego- kategoryzowania. Środkowanie materiałów)

2) ze względu na założenia filozoficzne (ten podział odpowiada na pytanie jak możliwy jest ład społeczny)

#Normatywne (pozytywizm, scientyzm) zakładają, że świat społeczny jest uporządkowany w sztywne ramy. Występuje tu system norm społecznych, które regulują działania i zachowania ludzi. System normatywny występuje przy przedmiotach ułatwiających życie

#Interpretatywne (fenomenologia, pragmatyzm) nie neguje istnienia norm, ale neguje ich ahistoryczny uniwersalny charakter. Ład społeczny możliwy jest nie dlatego że istnieje system sztywnych norm lecz dlatego że system norm jest elastyczny, normy tu występujące są między poszczególnymi osobnikami, normy zmieniają sie w czasie ponieważ są umowne- negocjowane

3)ze względu na czas

#Jednorazowe - badanie prowadzone tylko raz (podejście normatywne można badać jednorazowo jak i longitudalnie

#Longitudalne -powtarzane, rozciągnięte w czasie, długookresowe
4)ze względu na dobór próby

#Reprezentacyjne (BBGD)W tym przypadku dobór próby musi być losowy. W BBGD jest dobór warstwowy, losuje się jednostki terytorialne a z pośród nich losuje sie te, które będziemy badać, dopiero z nich loculemy konkretne gospodarstwo. Jeśli chcemy wybrać ten dobór musimy się zastanowić jaki chcemy mieć stopień pewności (ufności). To badanie przeprowadzamy na wielkich populacjach i jest to badanie normatywne

#Pełne (spis powszechny, sprawozdawczość gospodarcza, badania małych społeczności) Badanie na pełnej populacji generalnej sprawdzają się gdy dotyczą małej populacji, jest to badanie normatywne

#O nasyconej próbie (teoria ugruntowana) Pochodzi z podejścia interpretatywnego. Badamy poziom nasycenia próby, który poznajemy po tym, że nie dochodzi tam żadna wiedza. Rozpoczynamy badanie z jedną, drugą ... jednostką, jeśli badamy procesy komunikacyjne sprawdzam jakie są z tego wnioski, zbieram te wnioski do momentu gdy nic wiecej mi nie dojdzie - wtedy próba się nasyciła. W tej próbie dobieramy osoby do momentu, gdy nie zbierzemy wszystkich informacji- nasycimy próbę.

Koncepcja badawcza- rejestr wszystkich kroków badawczych od problematyki badawczej aż po opublikowanie wyników

Koncepcja badawcza
- orientacja normatywna

#Ogólna problematyka badawcza i jej odniesienie do teorii- zadaje pytanie co chcemy badać, jest stałym elementem każdej pracy, nie powinniśmy tu ogólnie definiować zagadnień

#Szczegółowa problematyka badawcza- rozbijamy ogólną tematykę na większe szczegóły, może być w formie pytań bądź zdań

#Operacjonalizacja problematyki- szczegółowe pytania badawcze przekształcamy na wskaźniki, nie mozemy wszystkiego bezpośrednio zbadać więc tworzymy wskaźniki (jednostka pomiarowa) tłumaczymy problemy badawcze na konkretne wskaźniki

#Zdefiniowanie podstawowych pojęć- tłumaczymy co znaczy pojecie, które znajduje się w koncepcji badawczej

#Wybór metody i technik badawczych- muszą być dostosowane do koncepcji badawczej. Metody: *studium przypadku *monografia pedagogiczna *sondaż diagnostyczny. Techniki: *oparte na wywiadzie *oparte na obserwacji *analiza dokumentów

#Wybór próby, miejsca i czasu badania- jest to etap nakładający się na poprzedni punkt. Próba musi być pełna bądź losowa. W tym przypadku badanie na próbie pełnej (list powszedni) jest nie do zrealizowania

#Opracowanie narzędzi badawczych- stworzenia i ankiet, kwestionariuszy i innych technik

#Zebranie materiału- przeprowadzenie wszystkich technik i zebranie informacji, które nas interesują

#Analiza materiału- wyprowadzenie poprawnych wniosków. Analiza o charakterze statystycznym. Staramy się odpowiedzieć na problemy badawcze. Rezultaty badań możemy zestawić z badaniami kogoś innego- wyciągnoć wnioski

#Wnioskowanie i porównanie z innymi badaniami- sprawdzamy czy nasze wyniki pokrywają sie z innymi badaniami i odpowiednio to podsumowujemy

#Publikacja- udostępnienie naszej pracy innym, aby te rezultaty widzieli inni

Koncepcja badawcza
- orientacja interpretatywna

• Ogólna problematyka badawcza i jej odniesienie do teorii- nie wiemy nic o terenie, który będziemy badać, stopniowo poznajemy strukturę problemu (nie zakładamy nic z góry) odkrywamy. Typowym badaniem interpretatywnym są badania przyrodnicze. Nie wnosimy założeń ani nie ma tu uogólnionych procedur.

• Wybór metody i technik badawczych dostosowanych do problematyki- dobieramy takie metody, które nam odkryją dane zjawisko, metoda jest dostosowana do okoliczności np. Nie będziemy rozmawiać z ofiarami handlu żywym towarem- mogą występować ograniczenia psychiczne

• Wybór miejsca i czasu badania- miejsca mogą być różne, zależy od problematyki badawczej, notujemy tylko czas rozpoczęcia, gdyż okres trwania badania nie ma znaczenia, im badanie trwa dłużej tym lepiej.

• Wybór początkowej próby- jeśli badanie przeprowadzamy poprzez techniki wywiadu to poszukujemy osób jak najbardziej nam odpowiadających w związku z koncepcją, w przypadku doboru osób, nie bierzemy do badania osób nam znajomych gdyż nie będzie wtedy odkrycia świeżego, wybór próby może mieć różny charakter. Próba może się składać z jednostek, obserwacji. Dobór próby dotyczy interakcji

• Zbieranie materiału oraz jego równoczesna analiza- analiza będzie ukierunkowywać kolejne obserwacje, te procesy zbierania danych i analizowania są równoległe bo się zazębiają, jedno bez drugiego by nie istniało. Jest to najistotniejszy punkt, gdyż nie można czekać mając pierwsze materiały. Analiza będzie ukierunkowana na dalszy dobór próby. Początkowy zakres badania jest bardzo szeroki

• Tworzenie hipotez oraz ich weryfikacja (ukierunkowywanie zbierania materiału). Na skutek hipotez badacz ukierunkowuje zbieranie materiałów. Hipotezy są sukcesywnie weryfikowane. Zakładamy wstępne hipotezy i potwierdzamy ich słuszność, trzy ostatnie punkty są równocześnie kontynuowane

• Teoretyczne nasycanie próby- jest porównywalne do doboru próby w podejściu normatywnym. Pojawia się kategoria nasycenia , nie musi być próba odzwierciedlająca pełna grupę- interesuje nas jakiego typu działania ludzie podejmują i to właśnie na tych działaniach się skupiamy. W tym przypadku dobór próby nie będzie losowy ani statystyczny. Nie zamierzamy mierzyć zjawisk, z badanej próby to zjawisko ma nam się wyłonić. Nasycenie próby wystąpi wyłącznie na poziomie struktury a nie treści. Badacze wysuwają postulaty, aby badanie nie było przeprowadzone przez jednego badacza ponieważ inna osoba może inaczej interpretować dane zjawisko. Grupą łatwiej jest podjąć decyzje czy zakończyć badanie

• Wnioskowanie i porównanie z innymi koncepcjami teoretycznymi oraz badaniami- konstruuje się tu uogólnioną teorię, struktury procesowe. Teoria substancjonalna- teoria mniejszego zasięgu. W orientacji interpretatywnej jest na końcu a w normatywnej na początku. Teoria formalna- ogólna, w tym przypadku trzeba zajrzeć do innych projektów badawczych, odnalezienie elementów wspólnych. Część wspólna będzie bardziej ogólna i służy konstruowaniu uogólnionych teorii

• Publikacja, uwspólnienie wiedzy, możliwość budowy teorii formalnej

PARADYGMAT
NORMATYWNY	INTERPRETATYWNY
#Normy społeczne jako źródło ładu- tu są normy uzgadniane # sztywna rama normatywna jako podstawa społeczeństwa - w każdym społęczeństwie członkowie działają tak aby nikt nikomu nie przeszkadzał, występuje tu również pełna świadomość że normy się łamie #perspektywa zewnętrzna, dwu wymiarowość rzeczywistości *subiektywna- jednostki mogą żyć w swoim świecie po swojemu * obiektywna- niezależna od człowieka jest nauka, badaczem może być tylko człowiek, gdyż do badania używa rozumu #badanie fizyczne- rezultaty badań mają obiektywny status, tworzymy wiedzę obiektywną- opartą na procedurach badawczych (mierzymy zjawiska) #szereg założeń teoretycznych- nie potrafimy opisać procedur tego projektu, musimy znać strukturę zjawisk , określamy świat społeczny tak jak widzi go badacz #mierzenie zjawisk i zależności #opis statystyczny	#elastyczność relacji społecznych jako źródło ładu, normy są tu elastyczne #komunikacja jako podstawowy element rzeczywistości społecznej- występują tu interakcje, dzięki którym istnieje społeczeństwo, uelastycznia się system normatywny #perspektywa uczestników koncepcji intersubiektywizmu, posiada wiele wspólnych rzeczy, charakter lokalny, coś zamiast dwuwymiarowego widzenia świata. Fakty że badaczem jest człowiek jest okolicznością ułatwiającą gdyż możliwa jest komplikacja rozpoznawanych światów #badanie przyrodnicze (przyrodoznastwo) odkrywcze poznawanie świata, przyjmujemy, że rzeczywistość społeczna jest zróżnicowana i nie możemy w pełni ją znać, przedmiotem zainteresowań są zjawiska- opis, który che wytłumaczyć dane zróżnicowane działania #założenie że nie jest się omnibusem i nie wiemy wszystkiego przez co uczymy się od badanych zjawisk # opisanie mechanizmów zmienności i różnorodności oraz jej uwarunkowań #opis dynamiczny- podlega regułą zmianie musi być wpisana

Metody a Paradygmat:

• sondaż diagnostyczny- normatywny

• monografia instytucji(obserwacja, analiza dokumentów, badanie instytucji przy pomocy teorii ugruntowanej) - normatywna, interpretatywna

• studium przypadku (pedagodzy powiini ją stosować, jeśli coś wiemy na dany temat. Badanie dość indywidualne, gruntowne pogłębienie analizy indywidualnych przypadków. Wykorzystywana jest tu ogólna idea-wywiad narracyjny)- normatywna, interpretatywna

• metoda generowania teorii ugruntowanej (pokazuje jak dojść do teorii. Wszystko co znajdujemy w świecie możemy poddać badaniu)- interpretatywna

• wywiad narracyjny (analiza segmentowa, zbiera założenia teoretyczne, metodologiczne. Badania są oparte na wywiadzie, narratorem jest sam badany) - interpretatywna

• analiza konwersacyjna(oparta jest na rozmowach, mówienie jest działaniem wg. Określonej metodologii. Jest to metoda, która wyprowadza wnioski o rzeczywistości społecznej)- normatywna, interpretatywna

• Techniki (podział ze względu na sposób uzyskiwania materiałów)

• Ankietowe- papierowe, e-maile

• Oparte na wywiadzie- obejmuje wywiad kwestionariuszowy

• Obserwacje

• Dokumentowanie-oparte na analizie dokumentów

• Ankieta audytoryjna- ankieter stoi twarzą w twarz z badanym.

• Kwestionariusz może przypominać ankietę. Badacz trzyma kartkę a badany tylko odpowiada. Umożliwia większą kontrolę nad zrozumieniem pytań

• Wywiad swobodny- badacz nie ma sprecyzowanych konkretnych pytań, badacz idzie do badanej osoby tylko z listą poszukiwanych informacji, może dowolnie formułować pytania. Dogłębnie może wyszukiwać informacji

• Wywiad narracyjny- nie ma listy poszukiwanych informacji. Im dłuższą odpowiedź narrator wygeneruje tym lepiej, używa technik aktywnego słuchania

• Obserwacja- standaryzowane są opisywane w tabelkach, uczestnicząca- uczestniczy badacz w danej rzeczywistości, co widzi to zapisuje

• Dokumentarne- oparta na wykorzystaniu zapisanych gdzieś dokumentów. Przystępując do badania badacz posiada listę potrzebnych informacji oraz listę potrzebnych dokumentów. Analiza dokumentów jest dosyć elastyczną techniką. Ustala się wiarygodność dokumentów. Wysokim zaufaniem daży się dokumenty, które badacz sam stworzył.

STANDARYZACJA NARZĘDZI
ZALETY	WADY
powtarzalność te same warunki badania ten sam bodziec w postaci pytania możliwość badania trendów długookresowych wysoka rzetelność możliwość analizowania statystycznego	ograniczenie wyobraźnią badacz-wątpliwa trafność mała szansa odkrycia nowych zjawisk niedostosowanie do zróżnicowań społecznych różni respondenci, to samo narzędzie mała elastyczność językowa musze znać istotę zjawisk

Wywiad narracyjny

Analiza segmentowa Fitza Schutzego

Teoretyczne założenia

• Fenomenologia (Edmund Husserl, Alfred Schütz)‏

- Fenomenalizm

- Świat przeżywany (Lebenswelt) a tradycyjna koncepcja kręgów społecznych

- System istotności (Relevanzsystem)‏

Jeśli chcemy rozumieć człowieka musimy zrozumieć jego świat przeżywania. świat przeżywany jest urozmaicony nie jednolity, zawiera różne systemy wartości. Jest to zbiór elementów, które należą do otoczenia człowieka, jedne z tych elementów są mniej inne bardziej istotne, ważne. Niektóre elementy czasem odchodzą ze świata przeżyć ( np. przyjaciel z przedszkola, o którym teraz nie pamiętamy a w dzieciństwie był dla nas bardzo ważny) i takie, które dostają się do świata przeżywanego. Fenomenalizm jest kluczowym punktem widzenia fenomenologii.. Fenomenalizm to przekonanie, że jedynym dostępnym człowiekowi źródłem informacji są zjawiska. Nie jest to wiedza na temat świata, jest to tylko to, co widzą nasze oczy. Świat, w którym żyjemy jest w naszym umyśle nasze przekonania o świecie, to jak go widzimy.

• Interakcjonizm (Robert Park, Anselm Strauss)

Teoria społeczna. Społeczeństwo złożone jest z interakcji, a nie z jednostek. Zbiór jednostek nie jest jeszcze społeczeństwem, ponieważ społeczeństwo tworzą interakcje zachodzące pomiędzy jednostkami, które charakteryzują się tym, że są dynamiczne. Interakcje opierają się na komunikacji. Musza być wysyłane komunikaty, odbierane i odsyłane do adresata. Dlatego też mniejsze znaczenie maja interakcje bez komunikacji.

‏

• Metoda teorii ugruntowanej (Anselm Strauss, Barney Glaser)

- równoległe zbieranie danych i ich analiza- zbieramy dane i w tym samym czasie przeglądamy je i analizujemy w przeciwieństwie do założeń normatywnych‏. Analiza danych będzie ukierunkowywać kolejne etapy pracy badawczej, zbierania danych.

- etykietowanie- Nadawanie pewnych etykiet, które ukierunkowują badanie danych.

- Teoretyczne nasycenie próby- badacz dokonuje próby doboru grupy początkowej, apotem do niej dobiera następne odpowiednie grupy, dzięki czemu jego badanie jest nasycone. ( w badaniach normatywnych gr. Wybierane są losowo).

- pojęcia uwrażliwiające- badacz pokazuje tylko główne cechy pojęcia. Wystarczy wskazać obszary zjawiska, na jakich obszarach to zjawisko istnieje.

Wywiad narracyjny

to spontanicznie wytworzona i opowiedziana historia życia, nie przerywana pytaniami badacza i nie kierowana przez jego sugestie. Historia taka może być początkowo zainicjowana przez badacza i zorientowana na całe życie badanego lub jedynie na jego aspekt (jedną linię biograficzną) np. zawodowy, edukacyjny, prywatny.

Wywiad narracyjny, jako technika

Dopuszczenie narracji badanego. Badający nie ma przygotowanych pytań czy zagadnień. Badacz jedynie słucha tego, co mówi badany. Biografia jest czymś wytwarzanym, badany opowiada o swoim życiu badającemu a inaczej, osobom bliskim czy mu znanym. Niektórym może powiedzieć o pewnych rzeczach a innym nie. Badacz stosuje techniki aktywnego słuchania, podtrzymuje kontakt z badanym, lecz mu nie przeszkadza, nie przerywa.

Zjawiska (przymusy) narracyjne

1. Biograficzna kompresja- Narrator skraca wydarzenia mało znaczące nawet do jednego zdania. ( w jednym zdaniu ujmuje 20 lat, a dwa dni potrafi opisać w 20 min. Np. „Przez kolejne 20 lat, pracowałem w sklepie i nie wydarzyło się nić ważnego.”).

1. Wchodzenie w szczegóły- Badany wymusza wchodzenie w szczegóły.

1. Zamykanie formy- umożliwia wiązanie segmentów, narrator sam zaznacza początki i końce wydarzeń. Rozpoczęte wątki musza zostać zakończone.

Początkowy dobór próby- znalezienie ludzi do badań

• Dopasowanie tematyczne- dobieram takie osoby, które pasują do tematu, spełniają kryteria do tematu.

• Dopasowanie osobiste (znajomy, znajomy znajomego, nieznajomy)‏- osoby znajome są wykluczone z przeprowadzenia wywiadu narracyjnego, ponieważ badany zna osobę badanego. Obszary biograficzne mogą być wspólne i badany będzie wycinał pewne wątki gdyż z jego punktu widzenia badający ma na ten temat wiedzę. Zna pewne sytuacje z przeszłości, przez co wątek nie zostanie zamknięty.

Znajomi znajomych- są najlepszą (chyba) grupą gdyż nie znają osoby badającego a z drugiej strony zostały polecone, dlatego badany ma do niej zaufanie.

Liczba osób biorących udział w próbie początkowej nie jest określona, zależy ona od możliwości badającego. Jej celem jest rozpoczęcie i nakierowanie dalszych badań.

Jak uzyskać wywiad narracyjny:

• Przedstawić ogólną problematykę badawczą- badany informowany jest o tematyce, problematyce, by nie był zaskoczony, miejsce badania powinno być komfortowe dla narratora, bowiem badanie to zajmuje trochę więcej czasu. Należy zapytać osoby badanej gdzie i kiedy pasuje jej wziąć udział w badaniu.

• Zapytać: „Jak to było w Pani/Pana przypadku?”- bez pytania początkowego badany nie wie, o czym ma opowiadać, o czym badacz chce się dowiedzieć, dlatego tak ważne jest poinformowanie badanego o tematyce prowadzonych badań. Prowadzący badanie musi poinformować jak będzie wyglądało badanie, o tym, że narrator sam musi opowiadać, budować wypowiedzi, o tym, że badający nie będzie mu przerywał. Nie należy ukrywać tego, że rozmowa jest nagrywana, ani nie skupiać uwagi narratora na tym, że jest nagrywany.

• Podtrzymywać wypowiedź poprzez używanie fatycznej funkcji mowy np. aktywne słuchanie (kontakt wzrokowy, „mhm”, gesty i mimikę).

Wywiad narracyjny - etapy

• Generowanie narracji- badający zrobił wszystko by podtrzymać narrację. Badacz czeka na marker ( koniec narracji). Gry narrator się zatnie badający przypomina mu, o czym opowiadał, wtedy narrator ciągnie dalej wątek albo lub wymawia marker. W ciągu narracji badający zapisuje pytania np. o nieciągłość.

Nieciągłość- wyrwy w biografii (badany np. nie powiedział o 10 latach swojego życia). Generowanie narracji trwa do markera.

• Etap pytań (obowiązkowych i dodatkowych)‏

-Obowiązkowe- o nieciągłość biograficzną

-dodatkowe- o rzeczy, które interesują badającego.

Pytania o nieciągłość nie są zadawane po to by dowiedzieć się, co działo się w tym okresie życie badanego, lecz po to by dowiedzieć się dlaczego ominął ten okres. Pytamy: „ Co się wtedy działo?” dzięki czemu wnioskujemy dlaczego badany ominął ten fragment.

Pytania zadawane są dopiero po skończeniu narracji. W trakcie badania badacz może pytać jedynie o rzeczy, których nie rozumie np. w przypadku skrótów, gwary itp. badacz musi zadać te pytania w trakcie narracji by nie stracić kontaktu z narratorem.

• Końcowe podsumowanie-badający prosi o podsumowanie tego, o czym mówił narrator. Czasem robi to sam, w skrócie opowiada o tym, o czym się dowiedział, a narrator uzupełnia braki.

Przyczyny nieciągłości biograficznej

• Przeoczenie, zapomnienie

• Kompresja- nie wydarzyło sie nic istotnego więc narrator skrócił parę lat do 1 zdania

• Wyparcie- w podświadomości lub świadomie narrator zataja pewne fakty z życia. Kiedy badający wyczuje, że badany chce coś ukryć nie zmusza go do wyznań- wydarzyło się cos istotnego.

Badający przepisuje z nagrania wszystko słowo w słowo, nic nie zmienia. Przepisuje nawet z błędami ( jeśli badany powiedział „poszłem” to tak przepisujemy). Podaje informacje (np. o przerwach z powodu telefonu do badanego, zapisuje czas trwania rozmowy, przerwy w narracji- 3 sek.) Spisuje zadane pytani nawet czasami całą fazę pytań.

Utworzony materiał badawczy będzie materiałem do analizy segmentowej.

Analiza segmentowa nie jest:

• Metodą badań historycznych- nie interesuje nas to, co było kiedyś, lecz to jak wydarzenia z przeszłości wpłynęły na teraźniejszość.

• Studium przypadku (ew. rzadko)- nie dąży do opisania, zbadania, indywidualnego przypadku lecz do uogólnienia, do zbadania pewnego zjawiska. Staramy się dobierać jak najwięcej badanych.‏

• Przykładem analizy zawartości tekstu- interesuje nas struktura tekstu, jakie wydarzenia były wyodrębnione.

1. Analiza faz biograficznych

Części, w których narrator podejmuje inny typ wypowiedzi

• Fazy narracyjne- narrator opowiada o wydarzeniach, w których jest ruch, działanie, dynamika.

• Fazy opisowe- opisuje jakieś instytucje, miejsca, osoby.

• Prywatne teorie-narrator wiąże pewne wydarzenia (np. przez plan Balcerowicza straciłem pracę). Muszą być dwa związane ze sobą wydarzenia.

• Fazy „emocjonalne” i inne- opisuje emocje, uczucia.

• Fazy argumentacyjne- narrator tłumaczy dlaczego.

Interpretacja proporcji różnych faz

Możemy przeanalizować proporcje, jeśli przeważa faza argumentacyjna, to oznacza, że badany się tłumaczy. Mało narracji może świadczyć o niepewności narratora. Narracja, w której było wiele prywatnych teorii może oznaczać, że badany twardo stąpa po ziemi, zna swoje miejsce w społeczeństwie, sam kieruje swoim życiem.

2. Podział na segmenty
(analiza faz narracyjnych)‏

• Poszukiwanie markerów segmentów (otwierających i końcowych) np. „potem...”, „wcześniej”. Segment to pojedyncze wydarzenie z życia badanego.

• Poszukiwanie podsegmentów- jeśli jakieś wydarzenie przebiegało etapami. Np. rekrutacja.

• Segmenty indywidualne (JA) i kolektywne (MY, ONI…)




Należy nazwać każdy segment. Nazwy powinny być unikalne. Etykiety nie mogą się powtórzyć.

4. Porządkowanie
(analiza faz narracyjnych)‏

• Rekonstrukcja porządku chronologicznego- badający układa segmenty w kolejności od tych z najstarszymi wydarzeniami do tych niedalekich w przeszłości.

• Poszukiwanie powiązań między segmentami- Wcześniejszy segment może wpłynąć na wydarzenia z kolejnego segmentu. ( np. na wybór liceum miało wpływ dzieciństwo u babci Kazi. Narrator widzi jakieś powiązanie.)

W jednym czasie dzieje się wiele rzeczy w różnych strefach życia badanego ( dom, praca, rodzina itp.)




5. Rekonstrukcja uwarunkowań zewnętrznych
(analiza faz opisowych i prywatnych teorii)‏

• Poszukiwanie opisów makro- i mikrouwarunkowań zewnętrznych- sytuacje historyczne mają wpływ na ……? Uwarunkowania zewnętrzne dzielą się na mikro- te nam bliskie i makro- takie, które są duże, np. kryzys. Np. narrator uważa, że przez plan Balcerowicza fabryka upadła.

• Poszukiwanie powiązań pomiędzy uwarunkowaniami a poszczególnymi segmentami

• Poszukiwanie powiązań pomiędzy makro- i mikrouwarunkowaniami

f
-

W stronę teorii ogólnej

• Porównywanie przypadków (podobieństwa, różnice)‏-

• Rekonstrukcja głównych procesów biograficznych oraz ich uwarunkowań

• Rekonstrukcja alternatywnych (wariantywnych) wzorców i ich uwarunkowań

• Teoretyczne nasycenie próby

• porównywanie struktury, a nie biografii. Wspólne doświadczenia lub różnice. (Np. nauczyciele mieli podobne kariery szkolne, ten sam przebieg biograficzny do pewnego momentu, w którym zaczynają ukazywać się różnice Np. nauczyciele Ci uczą innych przedmiotów.

Tworzymy nowe warianty aż do skończenia możliwości, kiedy nie może powstać już nic nowego. Wtedy badania są nasycone, ewentualnie możemy przypisywać kolejne przypadki do powstałych wcześniej wariantów.

Badacz kontynuuje badanie, dochodzi do indywidualnej, biograficznej struktury procesowej. .Dobór próby jest teoretyczny aby nasycić próbę musimy kontrastować np. Jeśli mamy w próbie same kobiety dobieramy mężczyznę i sprawdzamy czy coś nam dojdzie. Jeśli nie to nie musimy już dobierać kolejnych osób, gdyż próba nam się nasyciła. Struktury procesowe są uogólnione.

IV BIOGRAFICZNE STRUKTURY POZNAWCZE

1. Biograficzny projekt działania- są takie struktury biograficzne w których jednostka planuje przyszłość, wierzy ze osiągniecie założonego celu jest możliwe. Jednostka ma wpływ na to w która stronę zmierza. Cele można zmieniać - musimy chcieć je osiągnąć. Istotą struktury jest przekonanie jednostki że możemy kierować swoim życiem. Idea nauczania myślenie projektowe (budowanie planu działania)

2. Instytucjonalny wzorzec normatywny- Jest przeciwny do biograficznego projektu działania. Jednostka w tym przypadku prawie w ogóle nie kieruje swoim życiem, to kierowanie oddaje instytucjom. Jednostka nie posiada swoich planów, nie ma wpływu na swoje życie, życie samo się układa (DPS, wiezienie). Instytucja przejmuje za osobę wszystkie decyzje, obowiązki, zakresy decyzyjne. Jest strukturą biograficzną, która nie wiąże się z cierpieniem jednostki, jest jej wygodnie. Jednostka może z kierowania zrezygnować przymusowo bądź dobrowolnie.

3. Przemiana (metamorfoza)- krótkookresowa struktura która umożliwia przejście z jednej struktury do drugiej . Te decyzje są efektem przemyśleń, impulsu.

4. Trajektoria biograficzna- instytucjonalny wzorzec normatywny w naszym czasie biograficznym. Tu są osoby, które chciałyby tworzyć biograficzny projekt działania, ale nie jest w stanie ich zrobić. Trajektoria-tor po którym się coś porusza. Jednostka nie jest szczęśliwa, im dłużej trajektoria biograficzna trwa tym bardziej jednostka traci nadzieję na osiągnięcie swojego celu. np. Alkoholizm- tracimy kontrole nad piciem. Jeśli trajektoria osiągnie dojrzałą formę to jednostka przestaje być jednostką społeczną, bądź umiera. Fric Szyce uważa że trajektoria wymaga interwencji specjalisty bo jednostka sama się nie wyzwoli. Terapeuta czeka aby jednostka się wyzwoliła i dała nad sobą pracować.

METODA GENEROWANIA TEORII UGRUNTOWANEJ

jest to metoda analizy, mogą być to dane obserwacyjne- opis metody

*pragmatyzm- koncepcja filozoficzna- (powstał w ameryce)

- w specyficzny sposób (subiektywnie, oczami badacza) ocenie podlega racjonalność. Jest to podstawowe działanie jednostki. Każde działanie człowieka są racjonalne tylko czasami gdyż perspektywa racjonalna się zmienia. Przedmiotem badań są tu działania człowieka, co wpływa na jego decyzje. Aby modyfikować działanie człowieka trzeba je zrozumieć od wewnątrz, wczuć się w to co czuje dana osoba. Wszystkie jednostki działają racjonalnie.

- jest wiele różnych systemów racjonalnych.

- nie ma obiektywnej racjonalności bo każda jednostka żyje w innym świecie . Skoro jest wiele równorzędnych modeli racjonalności więc nauka ma wytwarzać takie teorie, które się sprawdzają w praktyce. Badania muszą mieć motyw praktycznej konieczności. Badacze powinni kostruować teorie komuś przydatne (prawdziwe). Nie ma znaczenia jaka jest prawda bo nie da się jej potwierdzić najważniejsze żeby komuś się przydała ta prawda.

KONSTUKCJA TEORII UGRUNTOWANEJ

W teorii ugruntowanej najważniejsza jest rzeczywistość stabilizowana na krótkie momenty (pokazana jest na podstawie obserwacji)

* problematyka badawcza (spędzanie czasu wolnego dzieci na podwórku)

* wybór techniki, metody i miejsca badania.

Tu używa się pojęć uwrażliwiających ( nie definiujemy granic pojęcia, ale istotę tego pojęcia-środek) . Nie da się zdefiniować pojęcia na podstawie istoty pojęcia gdyż nie potrafimy wymienić kluczowych pojęć wiec definiujemy to przez miejsce gdzie dane pojecie się rozwije. Jeżeli istnieje jakieś pojęcie to wiąże się one z rzeczywistością. Słowo dzieci nie musimy definiować, zakładam że są to osoby które sie bawią.

* obserwuje od razu np. Jako rodzic, osoba, która na danej przestrzeni istnieje, uczestniczy. Prowadzę dziennik obserwacji, staram się motywować wszystko co moje oczy widzą np. Dzieci biegające. Podniu obserwacji dzielę materiał na jednostkę analizy- jeśli przedmiotem działania agresja, zabawa, spędzanie czasu to dzielimy je na czynniki które na te rzeczy wpływają.

* nadajemy jednostkom analizy etykiety np.: zabawa- bujanie się na huśtawce

Materiał	Etykieta	właściwości
- Kasia buja się -Krzyś zrzuca kasie z huśtawki	- zabawa -odebranie zabawki	- szybko się buja, na stojąco - robi to szybko,

Tak postępuje się ze wszystkimi jednostkami analizy

* kodowanie otwarte- zaczęło się kiedy przypisujemy etykiety danej jednostce. Dzięki temu że etykiety się powtarzają kodujemy otwarcie. Jednostka analizy o takiej samej etykiecie dzielimy na kategorię

* kodowanie osiowe- przebiega w kategoriach (występuje tu spójny wewnętrzny podział ) Przyglądamy się tu właściwościom - patrzymy jakie etykiety mają właściwości i ustalamy jakąś wspólną właściwość. Jeśli ją znajdziemy wyłączamy ją przed nawias- dotyczą wszystkich kategorii. Jeśli znajdziemy kategorie, którą nie potwierdza właściwość wspólna to ja odrzucamy z danej kategorii. Wracamy do tej jednostki analizy gdy znajdę kolejną wspólną cechę -wtedy tworzymy z nich kolejna pod kategorię. Tak kontynuuje proces analizy dzieląc je na kategorie i pod kategorie.

Musimy coś zrobić z tymi jednostkami analizy które nie należały do żadnej kategorii. Przez kolejne dni próbujemy uzbierać więcej jednostek analizy dla tych odrzuconych , aby utworzyć kolejne kategorie. Kolejnym krokiem jest powiązanie zjawisk, które znajdują się w tych kategoriach więc

*tworzymy hipotezy- musimy je zweryfikować na podstawie obserwacji, gdyż musimy je potwierdzić bądź im zaprzeczyć. Właśnie w taki sposób jest badana ta rzeczywistość

* rekonstrukcja uwarunkowań -mogą być zewnętrzne o dużym bądź małym zasięgu. Uwarunkowaniem może być to że dzieci nie huśtają się na siedząco bo boją się negatywnej etykiety

* buduje hipotezy dotyczące uwarunkowań.

Chodzimy cały czas po kolei po tych punktach aż nam się informacje nasycą.

* kodowanie selektywne- zastanawiam się czy występuje jakaś kategoria główna (rdzeniowa) zastanawiam sie czy zbadałam jedna czy wiecej głównych kategorii którymi są zjawiska społeczne. Rezultatem tych badań jest

TEORIA SUBSTANCJONALNA- teoria dotycząca rzeczywistosci społecznej o ograniczonym zasięgu

TEORIA FORMALNA- teoria ogólna, prowadzę podobne badanie ale w innym miejscu. Robię to samo co w ptk. powyżej, przez co dochodzę do teorii substancjalnej

---