RODZINNA 2 NADCISNIENIE, Uczelnia, rodzinna

RODZINNA 1.10.09

NADCIŚNIENIE U DZIECI.

Nadciśnienie tętnicze:

Średnia wartość ciśnienia skurczowego i/lub rozkurczowego przynajmniej z trzech niezależnych pomiarów ≥ 95 centyla dla płci, wieku i wzrostu

1 stopnia:

Średnia wartość ciśnienia skurczowego i/lub rozkurczowego przynajmniej z trzech niezależnych pomiarów od 95 do 99 centyla + 5 mmHg

2 stopnia:

Średnia wartość ciśnienia skurczowego i/lub rozkurczowego przynajmniej z trzech niezależnych pomiarów > 99 centyla + 5 mmHg

Stan przednadciśnieniowy:

Średnia wartość ciśnienia skurczowego i/lub rozkurczowego przynajmniej z trzech niezależnych pomiarów ≥ 90 centyla, ale < 95 centyla dla płci, wieku i wzrostu;
Młodzież z ciśnieniem tętniczym > 120/80 mmHg

Nadciśnienie białego fartucha:

Ciśnienie tętnicze > 95 centyla w gabinecie lekarskim, ale prawidłowe poza placówkami ochrony zdrowia

Prawidłowe ciśnienie tętnicze:

Ciśnienie tętnicze skurczowe i rozkurczowe < 90 centyla dla płci, wieku i wzrostu

Pomiar ciśnienia tętniczego i interpretacja wyników:

Ciśnienie tętnicze należy mierzyć u dzieci >3 roku życia w trakcie każdej wizyty u lekarza.

U młodszych dzieci ciśnienie tętnicze należy mierzyć w przypadku:

- porodu przedwczesnego, bardzo małej urodzeniowej masy ciała lub innych powikłań okresu noworodkowego wymagających intensywnej opieki medycznej;

- wrodzonej wady serca;

- nawracających zakażeń układu moczowego, krwinkomoczu/krwiomoczu lub białkomoczu;

- choroby nerek lub układu moczowo -płciowego;

- występowania wrodzonych chorób nerek u najbliższych krewnych;

- przeszczepienia narządu miąższowego lub szpiku;

- nowotworu złośliwego;

- stosowania leków mogących podwyższać CT;

- innych chorób mogących przebiegać z nadciśnieniem (np. nerwiakowłókniakowatość, stwardnienie guzowate);

- objawów podwyższonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego

Zaleca się pomiar ciśnienia tętniczego metodą osłuchową z oceną tonów Korotkowa.

Faza I - Pojawienie się delikatnych tonów, których intensywność stopniowo narasta. Ciśnienie skurczowe odpowiada co najmniej dwóm kolejnym tonom i koreluje z ciśnieniem wewnątrznaczyniowym
Faza II - Tony stają się miękkie i świszczące
Faza III - Powrót ostrzejszych tonów, które stają się szorstkie, ale nigdy nie osiągają głośności fazy I
Faza IV - Dobrze słyszalne stłumienie tonów, tony stają się miękkie i dmuchające
Faza V - Znikają wszystkie tony

Zasady pomiaru ciśnienia:

Podczas pomiaru końcówkę stetoskopu należy umieścić nad tętnicą ramienną, proksymalnie i przyśrodkowo od dołu łokciowego, poniżej dolnego brzegu mankietu.

Osłuchiwanie za pomocą lejka stetoskopu umożliwia lepszą ocenę tonów. Przed badaniem dziecko nie powinno spożywać pobudzających pokarmów ani napojów, a przed samym pomiarem powinno spokojnie siedzieć przez 5 minut.

Pomiaru należy dokonywać u dziecka siedzącego z podpartymi plecami, stopami opartymi podeszwami o podłoże, prawym ramieniem podpartym tak, aby łokieć znajdował się na poziomie serca.

Zaleca się pomiar na prawym ramieniu, ponieważ u pacjentów z koarktacją aorty pomiar na lewym ramieniu może dać fałszywie zaniżone wyniki.

Jeśli rozpoznanie nadciśnienia zostanie ustalone, pomiar należy przeprowadzić na obu kończynach górnych i jednej dolnej.

Zaleca się aparaty rtęciowe, a jeżeli są niedostępne - manometry aneroidowe kalibrowane co pół roku.

W celu uzyskania dokładnego pomiaru należy wybrać mankiet odpowiedni do rozmiaru ramienia pacjenta.

Balon mankietu powinien obejmować 80-100% obwodu ramienia, a szerokość balonu mankietu powinna wynosić co najmniej 40% obwodu ramienia w połowie odległości między wyrostkiem barkowym i łokciowym. Błędy pomiarów wynikające z użycia zbyt wąskiego mankietu są większe niż wynikające z użycia zbyt szerokiego.

Z powodu rozbieżności w rozmiarach mankietów różnych producentów Grupa Robocza zaleca standardowe wymiary balonów mankietów dla poszczególnych grup wiekowych:

- noworodek: szerokość 4 cm, długość 8 cm;
- niemowlę: szerokość 6 cm, długość 12 cm;
- dziecko: szerokość 9 cm, długość 18 cm;
- dorośli o budowie hipostenicznej: szerokość 10 cm, długość 24 cm;
- dorośli o budowie normostenicznej: szerokość 13 cm, długość 30 cm;
- dorośli o budowie hiperstenicznej: szerokość 16 cm, długość 38 cm;
- pomiar na udzie: szerokość 20 cm, długość 42 cm

Wynik pomiaru ciśnienia tętniczego należy porównać z odpowiednimi tabelami norm. Klasyfikacja ciśnienia tętniczego zależy od płci, wieku i wzrostu.
Rozpoznanie nadciśnienia wymaga stwierdzenia podwyższonego ciśnienia tętniczego podczas kilku wizyt czasem w odstępach kilkutygodniowych lub kilkumiesięcznych (nie dotyczy to ciężkiego nadciśnienia).
Podwyższone ciśnienie tętnicze (> 90 centyla) stwierdzone metodą oscylometryczną należy u pacjenta w każdym wieku potwierdzić metodą osłuchową tonów Korotkowa.

Metody oscylometryczne preferuje się u noworodków oraz małych niemowląt, a także jeśli konieczne są seryjne pomiary w warunkach intensywnej opieki medycznej.

W przypadkach wątpliwych (np. podejrzenie nadciśnienia "białego fartucha", ocena ryzyka uszkodzenia narządów, oporność na leczenie, objawy niedociśnienia w czasie farmakoterapii, nadciśnienie okresowe, przewlekłe choroby nerek, cukrzyca, dysfunkcja autonomicznego układu nerwowego) można zastosować ambulatoryjne monitorowanie ciśnienia tętniczego.

Klasyfikacja ciśnienia tętniczego

Częstotliwość pomiarów ciśnienia tętniczego i intensywność leczenia (zmiana stylu życia, farmakoterapia) należy uzależnić od klasyfikacji nadciśnienia

Algorytm postępowania:

Prawidłowe ciśnienie tętnicze

Następny pomiar RR w czasie następnej planowej wizyty u lekarza

Poinformuj pacjenta i jego rodzinę, jak dbać o układ sercowo - naczyniowy (zdrowa dieta, odpowiednia ilość snu i aktywności fizycznej )

Leczenie farmakologiczne: nie jest potrzebne

Stan przednadciśnieniowy

Następny pomiar RR w ciągu 6 miesięcy

Zmiana stylu życia: w przypadku nadwagi zalecićzmniejszenie masy ciała; zalecić aktywność fizyczną i odpowiednią modyfikację diety

Leczenie farmakologiczne: nie jest potrzebne, jeżeli nie ma innych wskazań (przewlekła choroba nerek, cukrzyca, niewydolność serca lub przerost lewej komory)

Nadciśnienie 1 stopnia

Następny pomiar RR w ciągu 1 - 2 tygodni, a w przypadku objawowego nadciśnienia wcześniej; jeżeli podwyższone RR utrzymuje się podczas kolejnych 2 pomiarów, rozpocząć postępowanie diagnostyczne lub skierować do odpowiedniego ośrodka w ciągu miesiąca.

Zmiana stylu życia:w przypadku nadwagi zalecić zmniejszenie masy ciała; zalecić aktywność fizyczną i odpowiednią modyfikację diety.

Leczenie farmakologiczne: rozpocząć w przypadku objawowego nadciśnienia, nadciśnienia wtórnego, uszkodzenia narażonych w nadciśnieniu narządów (serce, nerki, siatkówka, tętnice), cukrzycy (typu 1 lub 2).

Nadciśnienie 2 stopnia

Rozpocząć postępowanie diagnostyczne lub skierować do odpowiedniego ośrodka w ciągu tygodnia, a w przypadku nadciśnienia objawowego - natychmiast (jest to również wskazanie do konsultacji u specjalisty doświadczonego w leczeniu nadciśnienia tętniczego).

Zmiana stylu życia: w przypadku nadwagi zalecić zmniejszenie masy ciała; zalecić aktywność fizyczną i odpowiednią modyfikację diety

Leczenie farmakologiczne: rozpocząć leczenia (może być konieczna terapia wielolekowa).

Pierwotne nadciśnienie tętnicze i diagnostyka w kierunku chorób towarzyszących:

Ze względu na związek nadciśnienia tętniczego z otyłością i obturacyjnymi zaburzeniami podczas snu, w czasie rutynowych wizyt u lekarza należy zbierać odpowiednio ukierunkowany wywiad oraz rutynowo oceniać wskaźnik względnej masy ciała (BMI).
U pacjenta z nadwagą lub otyłego, u którego stwierdzono CT w przedziale 90-94 centyla, oraz u każdego dziecka z CT >95 centyla należy oznaczyć na czczo stężenie glukozy we krwi oraz profil lipidów.

W przypadku występowania cukrzycy typu 2 u najbliższych krewnych, należy również rozważyć oznaczenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c) oraz wykonanie testu tolerancji glukozy.

Diagnostyka wtórnego nadciśnienia:

U dzieci i młodzieży zawsze należy brać pod uwagę możliwość wtórnego nadciśnienia, które występuje w tej grupie wiekowej częściej niż u dorosłych.

Ryzyko wtórnej przyczyny nadciśnienia jest szczególnie duże

U najmniejszych dzieci
Dzieci z nadciśnieniem 2 stopnia
Dzieci i młodzieży z objawami sugerującymi chorobę układową

U większości dzieci przyczyną wtórnego nadciśnienia są choroby nerek lub naczyń nerkowych.

Wywiad

W wywiadzie oraz badaniu fizykalnym należy poszukiwać objawów wskazujących na chorobę:

nerek (krwinkomocz/krwiomocz, obrzęki, zmęczenie, przebyte zakażenia układu moczowego),
serca (ból w klatce piersiowej, duszność wysiłkowa, kołatanie serca),
endokrynologiczną lub
zapalną chorobę tkanki łącznej

Na wtórne przyczyny wskazywać mogą również wcześniejsze hospitalizacje, urazy, zaburzenia snu, stosowanie leków lub innych preparatów mogących podwyższać ciśnienie tętnicze

Badanie fizykalne

Podczas badania fizykalnego obowiązuje:

pomiar wzrostu,
masy ciała oraz
wyliczenie BMI

Po stwierdzeniu nadciśnienia, CT należy zmierzyć na obu kończynach górnych oraz na kończynie dolnej.

Przydatne badania i testy:

poszukiwanie znanych przyczyn nadciśnienia:

wywiad: sen, wywiad rodzinny, czynniki ryzyka, dieta, palenie tytoniu i picie alkoholu;
stężenie mocznika, kreatyniny i elektrolitów w surowicy; ogólne badanie i posiew moczu: poszukiwanie przewlekłego odmiedniczkowego zapalenia i innych chorób nerek;
morfologia krwi: poszukiwanie niedokrwistości wskazującej na przewlekłą chorobę nerek;
USG nerek: poszukiwanie blizn nerek, wrodzonej wady lub nieprawidłowej wielkości nerek;
wykluczenie współistniejących chorób:

profil lipidów na czczo, stężenie glukozy we krwi na czczo: poszukiwanie hiperlipidemii i innych nieprawidłowości metabolicznych;
przesiewowe badanie na obecność leków: identyfikacja substancji farmakologicznych mogących wywoływać nadciśnienie tętnicze;
polisomnografia: identyfikacja obturacyjnych zaburzeń podczas snu;
Rozpoznawanie uszkodzenia narządów na skutek nadciśnienia:

echokardiografia: poszukiwanie przerostu lewej komory serca oraz innych objawów szkodliwego wpływu na serce;
badanie dna oka: poszukiwanie zmian w naczyniach siatkówki (mogą wystąpić już w okresie noworodkowym);
inne badania (zależnie od wskazań)

całodobowe monitorowanie ciśnienia tętniczego

- diagnostyka nadciśnienia "białego fartucha"

- nieprawidłowego CT w ciągu dnia;

aktywność reninowa osocza (ARO):

- mała ARO sugeruje zaburzenia wydzielania mineralokortykoidów;
- duża ARO może natomiast wskazywać na zwężenie tętnicy nerkowej

badania obrazowe naczyń nerkowych
stężenie steroidów w osoczu i moczu:

- diagnostyka nadciśnienia wywołanego steroidami;

stężenie amin katecholowych w osoczu i moczu:

- diagnostyka nadciśnienia wywołanego aminami katecholowymi;

Leczenie - zmiana stylu życia

Głównym celem leczenia dzieci otyłych powinno być zmniejszenie masy ciała.
Należy zalecać regularną aktywność fizyczną, która poprawia skuteczność zmniejszania masy ciała i zmniejsza ryzyko nadmiernego wzrostu ciśnienia tętniczego w przyszłości.
U dzieci i młodzieży ze stanem przednadciśnieniowym i nadciśnieniem należy zdecydowanie zalecać modyfikację diety.
Do zmiany stylu życia należy zachęcać całą rodzinę, gdyż szansa na powodzenie jest wówczas większa.

Z wyjątkiem niekontrolowanego nadciśnienia 2 stopnia nie ma przeciwwskazań do wyczynowego uprawiania sportu.

Leczenie farmakologiczne:

Wskazaniem do farmakoterapii u dzieci jest objawowe lub wtórne nadciśnienie tętnicze, nieskuteczność modyfikacji stylu życia i diety, objawy uszkodzenia narządów (serce, nerki, siatkówka) oraz współistnienie cukrzycy.
Leczenie należy rozpoczynać od jednego leku z następujących grup: inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE), blokery receptorów angiotensyny, beta-blokery, blokery kanałów wapniowych, leki moczopędne
Pożądane wartości ciśnienia tętniczego podczas leczenia:

<95 centyla u dzieci z niepowikłanym pierwotnym nadciśnieniem, u których nie stwierdzono uszkodzenia narządów (serce, nerki, siatkówka)
<90 centyla u dzieci z przewlekłą chorobą nerek, uszkodzeniem narządów związanym z nadciśnieniem lub chorych na cukrzycę

Leczenie farmakologiczne należy rozpoczynać od najmniejszej zalecanej dawki leku, a następnie zwiększać ją stopniowo do uzyskania docelowego ciśnienia tętniczego.

Jeżeli osiągnięto największą zalecaną dawkę leku lub pojawią się działania niepożądane, należy dołączyć lek z innej grupy terapeutycznej.

U chorych, u których dzięki zmianie stylu życia i lekom uzyskano dobrą kontrolę ciśnienia tętniczego, można zmniejszać intensywność leczenia.
W ciężkim, objawowym nadciśnieniu tętniczym leczenie należy rozpocząć niezwłocznie, a leki obniżające ciśnienie należy podawać dożylnie.

Ciężkie, objawowe nadciśnienie (>99 centyla) najczęściej stwierdza się u dzieci z chorobami nerek. Zwykle towarzyszą mu objawy encefalopatii nadciśnieniowej (m.in. drgawki), wymagające natychmiastowego dożylnego podania leków obniżających CT (przełom nadciśnieniowy).

Celem leczenia jest zmniejszenie CT o ≤ 25% w ciągu pierwszych 8 godzin od przyjęcia, a następnie normalizacja CT w ciągu 26-48 godzin.

Ciężkie nadciśnienie objawiające się silnym bólem głowy i(lub) wymiotami również wymaga pilnego leczenia dożylnego lub doustnego.

RODZINNA 2.10.09

NADCIŚNIENIE - normal

HA - 29% społeczeństwa polskiego

Wysokie prawidłowe 30%

Prawidłowe 21%

Optymalne 20%

Wykrywalność Ha - 67%, prawidłowa kontrola - 12,5%

Podstawy rozpoznania HA:

Stwierdzenie w czasie 2 kolejnych , niezależnych wizyt ≥140mmHg lub rozkurczowego ≥90

- średnia z co najmniej 2 pomiarów w trakcie 1 wizyty - pomioary co min.2 minuty.

Średnie wartości SBP (średnia z 2 pomiarów w czasie 1 wizyty ) ≥180 mmHg i/lub DBP 110 mmHg po wykluczeniu czynników wtórnych: leki, ból, alko…( ALKO PODNOSI, ale w połączeniu z hipotensyjnymi - wyniki różne do przewidzenia… ; KAWA - ilość, rodzaj przyrządzenia, z czasem zwiększa się tolerancja, nie pić espresso, po turecku, mocci)
Dane z wywiadu, z dokumentacji, pokazuje leki, dzienniczek, karty wypisowe itp.

POMIARY DOMOWE

Zmniejszaja ryzyko wystapienia reakcji bialego fartucha
Zgodne z wynikami ABPM - holter
Lepsza korelacja z ryzykiem srecowo naczyniowym niż pomiarów gabinetowych
Szczególnie zalecane codziennie w tyg poprz wizytę
WARUNEK: opanowanie przez pacjenta techniki i stosowanie atestowanego aparatu.
I tu: nieprawidłowe cićnienie tętsnicze gdy pow 135/90

WSKAZANIA DO ABPM

Znaczne wahania w pomiarach gabinetowych
HA oporne na leczenie - brak normalizacji przy stosowaniu 3 leków w pełnych dawkach, w tym diuretyku, brak diuretyku w zestawie nie może pozlowic na stw. HA opornego
Ocena objawów sugerujących hipotonię lub dysfunkcję układu autonomicznego ( zawroty głowy, upadki, zasłabnięcia, utraty świadomości)
HA u kobiet w ciąży
DM, zwłaszcza typu 1 i wikłajaca ciążę

NORMY ABPM

Wartosci średnie

poniżej 135/85 mmHg w ciągu dnia
ponizej 120/70 w nocy
ponizej 130/80 w ciagu doby

KLASYFIKACJA HA u dorosłych

Kategoria SBP DBP

Optymalne < 120 i < 80
Prawidłowe 120-129 i/lub 80-84
Wysokie prawidłowe 130-139 i/lub 85-89
Nadciśnienie tętnicze 1. stopnia 140-159 i/lub 90-99
Nadciśnienie tętnicze 2. stopnia 160-179 i/lub 100-109
Nadciśnienie tętnicze 3. stopnia ≥ 180 i/lub ≥ 110
Izolowane nadciśnienie tętnicze skurczowe* ≥ 140 i < 90

BADANIA DODATKOWE (PODST AWOWY ZAKRES U P. 1-RAZOWEGO)

Morfologia;

jonogram ( K );

surow: glc, cr, urea, Chol C, HDL LDL, TG;

badanie ogolne moczu;

EKG; ZDJĘCIA KLATKI JUŻ SIĘ NIE ZLECA.

BADANIA DODATKOWE - ZAKRES ROZSZERZONY

Echo; badanie dna oka, USG tt.szyjnych, wskaźnik kostka-ramię(pomiar ciśnienia na t. podkolanowej/piszczelowej stosunek kd do kg ponizej 0,9 to np. koarkt. Aorty na kd nizsze; ABPM; test doustnego obciązenia gl; białko w moczu - dobowe wydalanie białka z moczem; klirens Cr

WTÓRNĄ PRZYCZYNĘ NADCIŚNIENIA SUGERUJĄ:

Ciężkie HA ( obrzęki płuc , wysokie ciśnienie rozk. HA oporne na leczenie)
Nagły początek nadciśnienia
HA oporne

CZYNNIKI RYZYKA

m>55 k>65; tyton; zab gospodarki lipidowej; GLIKEMIA NA CZCZO 102-125MG/DL (5,6,-6,9 MMOL/L) I/LUB igt; PRZEDWCZESNE CHOROBY SERCOWO naczyniowe w rodzinie m<55 k<65; otylosc brzuszna PAN do 102(94) u PaN DO cos tam; tetno >55 po 65rz >220/130=przelom

Kiedy wlaczyc leki i jakie?? - UŚWIADOMIC ZE TO CHOROBA NIEULECZALNA I LECZONA DO KONCA ZYCIA

POWIKŁANIA u p. z nadciśnieniem tętniczym

CHOROBY WSPOLISNT

Cukrzyca, z m.
Choroba naczyniowa mogzu
Ch.serca CHD MI PCI CABG CF
Ch.nerek

CELE LECZENIA HA

-zmniejszenie całkowitego ryzyka powiklad poprzez obniżenie do <140/90 - jeśli stan chorego na to pozwala .. oraz kontrolna modyfikowalnych czynników ryzyka

-u p. z cukrzyca z nwd nerek, lub wysokim globalnym ryzykiem sercwow-nacz BP <130/80

-w przp białkomoczu (>1g/dobe) BP < 125/75

NIEFARM LECZENIa tabelkaaaaaa

Redukcja mc,; deita dash; obniżenie sodu w diecie; aktywność fizyczna; zmniejszenie spozycia alkoholu + unikanie palenia

MONOTERAPIA

Diuretyki, Bblok, ATG wapnia IKA, ATG rec angiotens.II

Diuretyki - izolowanie ha skurczowe, osoby w wieku podeszłym, nwd serca, wysokie ryzyk ich wiencowej, przebyty udar mozgu, z skoj ACEI, osoby rasy czarnej JUMBO~!

Diuretyk może być 1, powinien 2, a musi być 3.

Bblok- przebyty zawal m.s. BB bez ISA; wysokie ryz choroby wiencowej; HA wysokoreninjowe; krazenia hiperkinetyczne; zaburzenia rytmu serca; przerost m.lk; nwd m.serca, jaskra.

RODZINNA 3 5.10.09

Zaburzenia lipemii

Hipercholesterolemia wtórna:

niedocz tarczyczy, przy substytucji po usunieciu - OK
zespol nerczycowy,
przewl nwd nerek,
cholestaza w przebiegu chorob watrody,
leki(progestageny, GS, inh proteazy w leczeniu zak. HIV )

Otylosc brzuszna u pani pow 80 u pana pow 94

2 z 4

Wzrost TG lub leczenie hiper TG

Spadek HDLC

RRs pow 130 lub RRr pow 85 w tr leczenia

Glikenmia

RODZINNA 4 6.09.09

DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA BÓLÓW BRZUCHA U DZIECI.

Przyczyny ostrych bólow brzucha:

I.Choroby narządowe jamy brzusznej

Zapalne:

ostre zap wyrostka;
ograniczone lub rozlane zapalenie otrzewnej (bakteryjne-głównie, chem iczne u starszych w okresie pokwitania - perforacja wrzodu );
OZT;
Ostre zapalenie pęcherzyka(ostry ból, bez konkretnej lokalizacji);
zapalenie uchyłków jelitowych;

Zapalne, ale Niezakazne choroby jelit: L-C,
zap przydatkow

Zaburzenia ukrwienia :

zawal krezki, zawal sledziony, zakrzepica żyły sledziownowej

Niedrożność mechaniczna ( od niemowlaków po starsze dzieci ):

wglobienie,
uwiezniecie przepukliny,
skręt esicy(najrzadziej )

Pęknięcie narzadow:

pęknięcie śledziony(głównie po urazie-rowery);
ciąża pozamaciczna;
tetniak aorty.

II.Ostre bóle spowodowane zmianami w narządach znajdujących się poza jamą brzuszną:

KLATKA PIERSIOWA:

zap. Pluc i oplucnej(pluc rzadziej , oplucnej czesciej, bole w obr klp i jamu brz.-bol przy suchym, a przy wysiekowym-dusznosc); zapalenie przelyku-promieniuja do klp; skurcz wpustu-na granicy klp i j.brz; zapalenie miesnia sercowego, ale czesciej osierdzia.

RDZEN(neuralgia polpasiec-z pozniejszym okresie, a u malego czesciej ospa

III.Bole z wpowdow metab. Lub endo

Met:zatrucie mocznicowe, porfiria, hemochr. Niedob witamin pelagra

Endo: kwasica cukrzycowa(pierwszy dom objaw, bole brzucha, luzne stolce); prezlom nadnerczowy; przelom hiperkalc.; tezyczka; przelom tarczycowy

IV. Zatrucia egzogenne

Zatrucia metalami ciezkimi(olow, fosfoorg.)-nawozy sztuczne,działki, wioski-silne bóle, wymioty,l uzne stolce

DIAGNOSTYKA:

1.Wywiad: choroby, operacje w jamie(zrosty), wymioty i stolce(luźne), analiza bólu

2.Zachowanie dziecka(rozluznic dziecko w czasie rozmowy, żeby można było zbadac - odwrocic uwage): niepokój, unikanie poruszania się

3.Stan układu krążenia: RR i tętno(istotne przy wstepnie do wstrzasu), oglądanie języka(obecnosc nalotu, przebarwien, obecnosc zmian w ch.zakaznych)-wysuszony, mokry

4.Badanie jamy brzusznej(nie uciskac gwaltownie): ocena powlok, badanie palpacyjne, osluchiwanie, per rectum.

5.Badania lab. - krew ( uwaga na leuko - dziecko może być po posilku )

6.Dodatk. USG, RTG brzucha i/lub klp

BADANIA LAB.:

Niezbedne: morfologia; st hemoglob, Ht, amylaza(lepiej w moczu), badanie ogólne moczu

Wskazane: mocznik, kreatynina, glukoza, jonogram:Na,K, aktywnosc CPK, RKZ.

WYWIAD: jaki poczatek bolu, jaka mogla być przyczyna, jaki char bolu i jak się zmienai, jaka lok. I dokad promieniuje ( czy dziecko może wskazac dlonia )

Ból trzewny - ma charakter kolkowy, nie ma wyraznej lokalizacji, towarzysza nudnosci i wymioty, niepokoj motoryczny, bladosc, pocenie, nasilaja się w spoczynku.

Ból somatyczny - dobrze zlokalizowany, najbardizej nasilony w miejscu patologii, charakter tępy lub ostry, ale ciągły, nqasila się podczas ruchu, zmiany pozycji ciala, kaszlu, kichniecia.

Def: NAWRACAJACY BOL BRZUCHA - zespol objawow bolowych char się co najmniej 1 epizodem bolow brzucha w miesiacu , pojawiajacych się w ciagu kolejnych 3 miesiecy.

-miedzy 6-12 r.z. -wg Apley'a 10-16% -dz:ch 5:3 -wspolistnieja z przewleklymi zaparciami, nietolerancja laktozy, zab. Motoryki jelit

Nawr:

I.Bole czynnosciowe:

W przeboegu nawykowych zaparc
Hipolaktazja
Zwiazane z cyklem miesiaczkowym
Nagłe, kolkowe
Lok. Nieostra - ok. pepka
Krotkotrwale - do 1h
70% dolegliwosci

II. Bol psychogenne - niekorz wplyw srodowiska ; 10-15%

III. Bole org: - zmiany anato, metab, poch miejsc lub ogolnoustr.(p.pok, mocz-plc, nerw, zap pluc, nadczynnosc przytarczyc)

Pasozyty - glista, toksokaroza, toksoplazmoza, owsica , lamblioza- WAZNE BADANIE KALU NA POSIEW I PARAZYTY, choc ciezko znalezc w kale gliste albo jaja owsika - DOKLADNE BAD> KRWI NA OBECNOSC P/Cial.

Czestosc w zal od wieku

NIEMOWLLE:nietol pok, infekcje p.pok, drog mocozych, zap ucha

DOJRZEWANIE: niezyt i ch. Wrzodowa, nsw zap jelit, ch. Pasoztynicze.

OBJAWY OSTRZEGAJZCE w nawracajacych bolach brzucha z wywiadu:

Bol dlaeko od pepka
Zab dot. Wyrpoznieni
Wymioty
Nagly poczatek stalego bolu
Bol budzacy dziecko w nocy
Dysuria
Krw z odbytu
Obj ogolne:gor, chudnieccie
Dodatni wywiad rodzinny co do chorob p.pok

OBJAWY OSTRZEGAJACE w nawracajacych bolach brzucha z bad przedmi.

Spadek masy ciala
Pow narzadow
Preztoki okoloodb.
Szczelina odbytu
Owrz okoloodbytnicze
Dodatni wynik badania na krew utajona
Obrezki i bolesnosc stawow(nsw zap jelit)
Objawy okul (przedni odcinek galki, glownie naczyniowki) toksokaroza i toksoplazmoza.

Celowane badania diagn. W bolach brzucha:

Ocena alergii pokarmowej (IgE, RIST, RAST, testy skorne)
Nietol laktozy(test wodorowy po obciazeniu glc)
Gastro, rekto, kolono
Cystografia, urografia
RTG gornego odcinka prz.pok
Wlew kontr jelita grubego - rzadkosc
Biopsja j.cienkiego - przy zaburzeniach wchalniania , podejrz. Celiakii(ROZPOZNANIE OSTATECZNIE)
Badanie gin, neur, endo

Postępowanie terapeutyczne:

Leczenie przycyznjowe: dotyczy przyczyn organicznych a z czynnosciowych nietolerancji laktozy - dieta nisko lub bezlaktozowa)
Postepowanie dietetyczne: dieta bogatoresztkowa w zaparciach , w zespole jelita drażliwego
Leczenie objawowe: środki p/bólowe, rozkurczowe, wpływające na motorykę przewodu pokarmowego. - debridat
Psychoterapia

→ZESPOL JELITA DRAZLIWEGO - nie tylko u dor. Przedszkolaki

Def: zaburzenie czynnosciowe jelit cechujace się utrzymujacymi powyzej 3 miesiecy bolami brzucha z jednoczesnymi zmianami co do czestosci i konsystencji stolcow

Przyczyny:- niepraw uwalnianie enterohormonopw i neuroprzekaznikow, - niepraw dotyczace mm. Gl jelita , zaburzenia czynnosci ukladu autonomicznego

Kryteria diagnostyczne: 3 miesiace, ciagle lub nawer.:

Bóle brzucha

Ustep po dfefekacji
i/lub zw ze zmiana czestosci i kons.

2 lub wiecej z wym zaburzen:

Czestosc oddawania pow 3 dziennie
Kons(zaparte lub rozl.)
Pasaz stolca(nagla potrzeba, bolesne parcie
Obecnosc sluzu w stolcu

Badania:

Lab: OB., morf. Z rozmazem; proby watrobowe i nerkowe, elektrolity i glc, stezenie hh. Tarczycy, kal pasozyty, posiew, krew utajona, mocz-badanie ogolne i posiew
Rektosigmoidoskopia
USG brzucha
Test laktozowy