Wyznaczanie szerokosci przerwy energetycznej termistora, fff, dużo


Politechnika Śląska

Wydział : Mechaniczny Technologiczny

Kierunek : Mechanika i Budowa Maszyn

Grupa : 6

FIZYKA

Temat: Wyznaczanie szerokości przerwy energetycznej termistora .

Sekcja 2

Autorzy :

1. Lipka Piotr

2. Respondek Leszek

  1. Wprowadzenie .

We współczesnej nauce i technice szczególne znaczenie uzyskały półprzewodniki , w których stosunkowo łatwo można zwiększyć liczbę elektronów swobodnych przez ogrzewanie , naświetlanie lub wprowadzanie domieszek . Domieszkami mogą być następujące pierwiastki ( german , selen , krzem ) , także związki nieorganiczne ( siarczek ołowiu i siarczek talu ) oraz szereg związków organicznych .

Gdy wzrasta temperatura półprzewodnika zwiększa się energia ruchu cieplnego elektronów . Tym samym ze wzrostem temperatury zwiększa się łączna liczba elektronów swobodnych i maleje opór elektryczny półprzewodnika. Powyższa właściwość półprzewodników została wykorzystana w budowie termometrów oporowych , zwanych termistorami .

Termistor składa się z umieszczonej pod osłoną płytki półprzewodnika (najczęściej tlenek metalu) gdyż wykazuje dużą czułość na zmiany temperatury . Z końców tej płytki wyprowadzono dwie elektrody z drutu platynowego połączone przewodami z układem do pomiaru oporu . Termistory charakteryzują się małą pojemnością cieplną , dużą czułością i niewielkimi wymiarami umożliwiającymi pomiar temperatury w danym punkcie ( np. w określonym punkcie wewnątrz organizmu człowieka ) . Są one stosowane jako elementy czujników np. urządzenia zabezpieczające przed pożarem lub przegrzaniem . Termistory stosuje się głównie do pomiaru temperatury oraz w układach elektronicznych do kompensacji termicznej .

W celu zbadania temperaturowej zależności przewodnictwa elektrycznego półprzewodników należy przeanalizować zależność temperaturową koncentracji i ruchliwości obydwu rodzajów nośników : dziur i elektronów . W przewodniku samoistnym koncentracje elektronów i dziur są sobie równe .

Ilość elektronów rośnie wraz ze wzrostem temperatury , a koncentracja elektronów w paśmie przewodnictwa wyraża się wzorem :

Gdzie:

n - ilość elektronów w paśmie przewodnictwa

E - energia aktywizacji zależna od rodzaju materiału

k - stała Boltzmanna

T - temperatura w skali bezwzględnej

Dla półprzewodnika samoistnego energie aktywizacji elektronów i dziur są jednakowe i równe połowie szerokości przerwy energetycznej .

Dla półprzewodnika domieszkowego sytuacja jest analogiczna tyle, że E będzie różnicą energii pomiędzy poziomem donorowym a pasmem przewodnictwa .

n=n0e-(Wg/2kT)

Zależność powyższą można sprowadzić do następującej postaci :

gdzie:

R - jest to opór ( odwrotność ilości elektronów w paśmie półprzewodnictwa .

W zależności tej (E/k) jest współczynnikiem kierunkowym prostej charakteryzującej wartość ln(R) względem (1/T) .

Zaś szerokość przerwy energetycznej Wg jest równa :

Wg=2kB,

Stała Boltzmana : k = 1,38044*10-23 [J/K]

Gdzie B jest stałą materiałową i jest równa energii aktywacji półprzewodnika , którą możemy wyznaczyć dopasowując wykres ln(R) względem 1/T prostą metodą regresji liniowej .

  1. Metoda pomiarowa

0x08 graphic
Schemat obwodu do wyznaczania szerokości przerwy energetycznej półprzewodnika .

0x08 graphic
Schemat obwodu do zdejmowania charakterystyk napięciowo-prądowych termistora .

  1. Przebieg ćwiczenia .

    1. Łączymy obwód wg schematu podanego na rysunku 1

    2. Zmieniając temperaturę kąpieli olejowej w przedziale od 30 - 60 0 C co 3 deg mierzymy oporność termistora

    3. Pomiary powtarzamy podczas ochładzania termistora

    4. Rysujemy wykres zależności : R = f (T)

    5. Rysujemy wykres zależności : ln (R) = f (1/T) i obliczamy współczynniki regresji liniowej tej zależności .

    6. Obliczamy szerokość przerwy energetycznej półprzewodnika :

Wg=2 k B

i przeprowadzamy rachunek błędu .

  1. Opracowanie i analiza wyników pomiarów

Stosunek (E/k) jest równy współczynnikowi a [1/K] prostej dopasowanej metodą regresji liniowej (zależność lnR=f(1/T)), więc :

(E/k)=a E=k*a

E- energia aktywacji półprzewodnika

k- stała Boltzmana . ( k=1.3806*10-23 [J/K] )

Przerwa energetyczna półprzewodnika jest równa podwojonej wartości energii aktywacji E , więc otrzymujemy :

        1. Dla termistora 1:

a= 2460 Δa = 190

b=1,34 Δb = 0,61

Wg = 2ka =(2*1,3806*10-23 *2460) [J]

0x08 graphic

Wg = (6,79±0,52)*10-20 [J] = (4240,04±327,4)*10-4[eV]

        1. Dla termistora 2 :

a= 2440 Δa = 210

b= 0,60 Δb = 0,66

Wg = 2ka =(2*1,3806*10-23 *2440)[J]

0x08 graphic

Wg=(6,73±0,58)*10-20 [J] = (4205,6±361,94)*10-4 [eV]

        1. Dla termistora 3 :

a= 2430 Δa = 210

b= 0,62 Δb = 0,66

Wg = 2ka =(2*1,3806*10-23 *2430)[J]

0x08 graphic

Wg=(6,71±0,58)*10-20 [J] = (4188,33±361,94)*10-4 [eV]

        1. Dla termistora 4 :

a=2390 Δa=190

b=2,25 Δb=0,59

Wg = 2ka =(2*1,3806*10-23 *2390)[J]

0x08 graphic

Wg=(6,6±0,52)*10-20 [J] = (4119,4±327,4)*10-4 [eV]

Błąd pomiaru omomierza (miernik METEX M4650) - 0,15%+3c

w - wskazanie miernika, c - wartość ostatniej cyfry)

Wykresy przedstawiają:

  1. Zależność rezystancji od temperatury bezwzględnej dla poszczególnych badanych termistorów.

  2. Zależność logarytmu naturalnego z rezystancji i odwrotności temperatury bezwzględnej wraz z dopasowanymi liniami regresji dla poszczególnych termistorów.

Tabele przedstawiają otrzymane wyniki pomiarów oraz ich przeliczenia potrzebne do opracowania wyników końcowych.

  1. Tabele pomiarowe :

    1. termistor 1

Lp.

T

(0C)

1/T

[1/K]

Termistor 1

R [k ]

grzanie

ln R

[k ]

1

30

0,003299

12200

9,409

2

35

0,003245

10680

9,276

3

40

0,003193

9920

9,202

4

45

0,003143

8880

9,091

5

50

0,003095

8200

9,011

6

55

0,003047

6680

8,806

7

60

0,003002

5700

8,648

suma

0,022024

62260

63,443

    1. termistor 2

Lp.

T

(0C)

1/T

[1/K]

Termistor 2

R [k ]

grzanie

ln R

[k ]

1

30

0,003299

5520

8,616

2

35

0,003245

4930

8,503

3

40

0,003193

4640

8,442

4

45

0,003143

4090

8,316

5

50

0,003095

3760

8,232

6

55

0,003047

3060

8,026

7

60

0,003002

2620

7,87

suma

0,022024

28620

58,005

    1. termistor 3

Lp.

T

(0C)

1/T

[1/K]

Termistor 3

R [k ]

grzanie

Ln R

[k ]

1

30

0,003299

5430

8,6

2

35

0,003245

4800

8,476

3

40

0,003193

4530

8,418

4

45

0,003143

4000

8,294

5

50

0,003095

3700

8,216

6

55

0,003047

3010

8,01

7

60

0,003002

2570

7,851

suma

0,022024

28040

57,865

    1. termistor 4

Lp.

T

(0C)

1/T

[1/K]

Termistor 4

R [k ]

Grzanie

ln R

[k ]

1

30

0,003299

24200

10,094

2

35

0,003245

21900

9,994

3

40

0,003193

19890

9,897

4

45

0,003143

17840

9,789

5

50

0,003095

16650

9,72

6

55

0,003047

13610

9,518

7

60

0,003002

11650

9,363

suma

0,022024

125740

68,375

    1. wszystkie termistory

Lp.

T

(0C)

1/T

[1/K]

wszystkie termistory

R [k ]

Grzanie

ln R

[k ]

1

30

0,003299

11837,5

9,378

2

35

0,003245

10577,5

9,266

3

40

0,003193

9745

9,184

4

45

0,003143

8702,5

9,071

5

50

0,003095

8077,5

8,996

6

55

0,003047

6590

8,793

7

60

0,003002

5635

8,636

suma

0,022024

61165

63,324

  1. Wnioski i uwagi :

Powyższa metoda pomiaru , choć jest czasochłonna , pozwala wyznaczyć z dużą dokładnością wartość energii aktywacji półprzewodników . Na wartość błędu wpływa nie tylko dokładność przyrządów , jakie wyznaczają temperaturę i opór .

Błąd odczytu wartości temperatury spowodowany jest umieszczeniem termometru w pewnej odległości od termistora . Minimalny błąd odczytu oporu oraz szybki czas reakcji miernika wpływają na wynik w bardzo małym stopniu . Gdyby termometr zastąpiono przyrządem o większej czułości i dokładności oraz gdyby reagował szybciej na zmiany temperatury można by było wyznaczyć E z większą dokładnością .Wpływ na dokładność miałoby także zmniejszenie odległości między termometrem , a termistorem .

2

8



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wyznaczanie szerokości przerwy energetycznej termistorów
Przerwa energetyczna termistora2, fff, dużo
Przerwa energetyczna termistora, fff, dużo
WYZNACZANIE SZEROKOŚCI PRZERWY ENERGETYCZNEJ PÓŁPRZEWODNIKA METODĄ TERMICZNĄ (TERMISTOR), Automatyka
WYZNACZANIE SZEROKOŚCI PRZERWY ENERGETYCZNEJ PÓŁPRZEWODNIKA METODĄ TERMICZNĄ (TERMISTOR)
111-4, materiały studia, 111. WYZNACZANIE SZEROKOŚCI PRZERWY ENERGETYCZNEJ W PÓŁPRZEWODNIKU METODĄ T
FIZ12WYK, Wyznaczanie szeroko˙ci przerwy energetycznej w p˙˙przewodniku metod˙ termiczn˙.
FIZ12WYK, Wyznaczanie szeroko˙ci przerwy energetycznej w p˙˙przewodniku metod˙ termiczn˙.
WYZNACZANIE SZEROKOŚCI PRZERWY ENERGETYCZNEJ PÓŁPRZEWODNIKA
111-2, materiały studia, 111. WYZNACZANIE SZEROKOŚCI PRZERWY ENERGETYCZNEJ W PÓŁPRZEWODNIKU METODĄ T
Wyznaczanie szerokości przerwy energetycznej metodą termiczną, Polibuda, Fiza, Fizyka sprawozdania (
Wyznaczanie szerokości przerwy energetycznej metodą termiczną, PRZERWAE, Wydzia˙: AEI
FIZA12, Wyznaczanie szeroko˙ci przerwy energetycznej w p˙˙przewodniku metod˙ termiczn˙.
111-4, materiały studia, 111. WYZNACZANIE SZEROKOŚCI PRZERWY ENERGETYCZNEJ W PÓŁPRZEWODNIKU METODĄ T
Szerokosc przerwy energetycznej dla termistora, fff, dużo
Wyznaczanie przerwy by TC, fff, dużo

więcej podobnych podstron