ZAGADNIENIA Z PRAWA OCHRONY ŚRODOWISKA na test jednokrotnego wyboru
Odpady uznajemy za niebezpieczne jeśli są: str.310
Odpady niebezpieczne są to odpady:
1) należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznika nr 2 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy lub
2) należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście B załącznika nr 2 do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy.
Odpady komunalne - rozumie się przez to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych;
Do najważniejszych konstytucyjnych regulacji z zakresu ochrony środowiska zaliczyć można m. in. art. 5, art. 68 ust. 4, art. 86:
Pojęcie poważnej awarii: str. 327
Pod pojęciem poważnej awarii - rozumie się zdarzenie, w szczególności emisję, pożar lub eksplozję, powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w których występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem.
Pod pojęciem poważnej awarii przemysłowej - rozumie się poważną awarię w zakładzie;
emisje - rozumie się przez to wprowadzane bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka, do powietrza, wody, gleby lub ziemi:
a) substancje,
b) energie, takie jak ciepło, hałas, wibracje lub pola elektromagnetyczne;
Aktualnie realizowany w ochronie środowiska UE jest program:
Do zasad ogólnych prawa ochrony środowiska sformułowanych w ustawia POŚ należą m.in. zasada:
GMO:
Odpowiedzialność cywilnoprawna w ochronie środowiska obejmuje: str. 393→
Odpowiedzialność w zakresie ochrony środowiska obejmuje odpowiedzialność: str.393→
ODPOWIEDZIALNOŚĆ W OCHRONIE ŚRODOWISKA
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA
Do odpowiedzialności za szkody spowodowane oddziaływaniem na środowisko stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
Każdy, komu przez bezprawne oddziaływanie na środowisko bezpośrednio zagraża szkoda lub została mu wyrządzona szkoda, może żądać od podmiotu odpowiedzialnego za to zagrożenie lub naruszenie przywrócenia stanu zgodnego z prawem i podjęcia środków zapobiegawczych, w szczególności przez zamontowanie instalacji lub urządzeń zabezpieczających przed zagrożeniem lub naruszeniem; w razie gdy jest to niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, może on żądać zaprzestania działalności powodującej to zagrożenie lub naruszenie.
Jeżeli zagrożenie lub naruszenie dotyczy środowiska jako dobra wspólnego, z powyższym roszczeniem może wystąpić Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, a także organizacja ekologiczna.
Odpowiedzialności za szkody wyrządzone oddziaływaniem na środowisko nie wyłącza okoliczność, że działalność będąca przyczyną powstania szkód jest prowadzona na podstawie decyzji i w jej granicach.
Podmiotowi, który naprawił szkodę w środowisku, przysługuje względem sprawcy szkody roszczenie o zwrot nakładów poczynionych na ten cel, przy czym wysokość roszczenia ogranicza się w tym przypadku do poniesionych uzasadnionych kosztów przywrócenia stanu poprzedniego.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ADMINISTRACYJNA
Sieć obszarów Natura 2000: str. 284
Sieć obszarów Natura 2000 obejmuje:
1) obszary specjalnej ochrony ptaków;
2) specjalne obszary ochrony siedlisk.
Do centralnych organów administracji rządowej z zakresu ochrony środowiska zaliczamy: str. 224
Trwale zrównoważoną gospodarkę leśną prowadzi się według:
gospodarka leśna - działalność leśną w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz realizację pozaprodukcyjnych funkcji lasu;
trwale zrównoważona gospodarka leśna - działalność zmierzającą do ukształtowania struktury lasów i ich wykorzystania w sposób i tempie zapewniającym trwałe zachowanie ich bogactwa biologicznego, wysokiej produkcyjności oraz potencjału regeneracyjnego, żywotności i zdolności do wypełniania, teraz i w przyszłości, wszystkich ważnych ochronnych, gospodarczych i socjalnych funkcji na poziomie lokalnym, narodowym i globalnym, bez szkody dla innych ekosystemów.
Trwale zrównoważoną gospodarkę leśną prowadzi się według planu urządzenia lasu lub uproszczonego planu urządzenia lasu, z uwzględnieniem w szczególności następujących celów:
1) zachowania lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą;
2) ochrony lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych stanowiących naturalne fragmenty rodzimej przyrody lub lasów szczególnie cennych ze względu na:
a) zachowanie różnorodności przyrodniczej,
b) zachowanie leśnych zasobów genetycznych,
c) walory krajobrazowe,
d) potrzeby nauki;
3) ochrony gleb i terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie lub uszkodzenie oraz o specjalnym znaczeniu społecznym;
4) ochrony wód powierzchniowych i głębinowych, retencji zlewni, w szczególności na obszarach wododziałów i na obszarach zasilania zbiorników wód podziemnych;
5) produkcji, na zasadzie racjonalnej gospodarki, drewna oraz surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu.
Opłaty pobiera się za: str. 343
Istnieją następujące fundusze: str.
Do instrumentów niefinansowych ochrony zaliczyć można: str. 265
Zrównoważony rozwój w polskim prawodawstwie określony jest w:
Aktualny katalog kar administracyjnych obejmuje: str. 339→
Ochrona indywidualnych tworów przyrody obejmuje:
Do odpadów niebezpiecznych zaliczamy:
Ochrona gruntów obejmuje: str. 258→
PPP regulowane jest: (partnerstwo publiczno-prywatne)
Zielone Płuca Polski to obszar: str. 424
Obecnie strukturę przestrzenną Zielonych Płuc Polski (j. ang. - Green Lungs of Poland) tworzą województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie (bez jednej gminy), północna część województwa mazowieckiego, a także część województwa pomorskiego (6 gmin) i kujawsko-pomorskiego (9 gmin). Na tym terenie znajduje się 49 powiatów ziemskich i 6 miast na prawach powiatu, 355 gmin, w tym 35 gmin miejskich i 68 miejsko-wiejskich.
Zielone Płuca Polski obejmują powierzchnię 60 751 km2, co stanowi 19,4 % powierzchni Polski. Jest to słabo zaludniona część kraju: na ich obszarze mieszka 3 693 tys. osób, co stanowi 9,6 % ludności Polski.
W lipcu 1983 roku na łamach miesięcznika "ŚWIATOWID" ukazał się artykuł pod tytułem "Zielone Płuca Polski". Prawdopodobnie nikt wówczas nie sądził, że idea rozwinie się i stanie się rzeczywistością.
W roku 1988 zawarto porozumienie władz administracyjnych i samorządowych regionu północno-wschodniej Polski w sprawie kompleksowej ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska na terenie woj. białostockiego, łomżyńskiego, olsztyńskiego, ostrołęckiego i suwalskiego, tworzących region Zielonych Płuc Polski ( Białowieża - 13 V 1988 r.)
W roku 1990 podpisano porozumienie, które było kontynuacją wcześniejszego, w celu stworzenia podstaw organizacyjnych i programowych dla kompleksowej ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska Obszaru Zielone Płuca Polski (Olsztyn - 21 XII 1990 r.)
Bardzo ważnym dla rozwoju idei był rok 1994. Uchwalono wtedy Deklarację Sejmu RP w sprawie obszaru Zielone Płuca Polski jako najważniejszego terenu do realizacji zadań ekorozwoju w Polsce.
W roku 1997 rozpoczęto przyznawanie Znaku Promocyjnego Zielonych Płuc Polski, którego właścicielem jest Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska z siedzibą w Warszawie. W dniu 19 kwietnia 2004 r. Zarząd Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska podjął uchwałę nr 6/2004 w której zobowiązuje się do nieodpłatnego, notarialnego przekazania Fundacji Zielone Płuca Polski prawa do znaku towarowego "Zielone Płuca Polski". Siedzibą Fundacji jest miasto Białystok.
W roku 2001 zawarto nowe porozumienie sygnowane uroczyście przez Marszałków województw: Kujawsko-Pomorskiego, Mazowieckiego, Podlaskiego, Pomorskiego i Warmińsko-Mazurskiego (Łańsk - 26 XI 2001 r.)
W dniu 30 marca 2005 r. w siedzibie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie odbyła się uroczystość przyjęcia pięciu nowych sygnatariuszy do Porozumienia Zielone Płuca Polski. Nowi członkowie to: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Fundacja EKOFUNDUSZ, Bank Ochrony Środowiska, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
Do najważniejszych dotychczasowych osiągnięć Porozumienia Zielone Płuca Polski należy zaliczyć: Utworzenie największego i najcenniejszego w skali kraju systemu obszarów chronionych w tym: 4 Parków Narodowych: Białowieski (wpisany na listę światowego dziedzictwa naturalnego UNESCO), Biebrzański, Narwiański, Wigierski, 13 Parków Krajobrazowych, ponad 270 rezerwatów przyrody około 5 700 pomników przyrody; łącznie około 43,7% powierzchni obszaru Zielonych Płuc Polski jest objęte różnymi formami ochrony prawnej. Wybudowano wiele obiektów technicznej ochrony środowiska, głównie oczyszczalni ścieków i kanalizacji, jak również liczne wysypiska odpadów, instalacje ograniczające emisję spalin...
Znak informuje, że dany produkt pochodzi z obszaru funkcjonalnego Zielone Płuca Polski. Warunkiem otrzymania Znaku jest wytwarzanie towarów i usług na obszarze Zielonych Płuc Polski oraz wykazanie, że są one przyjazne środowisku i produkowane przez zakład działający zgodnie z zasadami ochrony środowiska naturalnego.
Kary administracyjne wymierza:
Administracyjne kary pieniężne wymierza, w drodze decyzji, wojewódzki inspektor ochrony środowiska za:
1) przekroczenie określonych w pozw oleniach, o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt 1 i 2, ilości lub rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza;
2) przekroczenie określonych w pozwoleniach, o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt 1 i 3, warunków dotyczących ilości ścieków, ich stanu, składu, minimalnej procentowej redukcji stężeń substancji w ściekach oraz masy substancji w odprowadzanych ściekach przypadającej na jednostkę masy wykorzystanego surowca, materiału, paliwa lub wytworzonego produktu;
3) przekroczenie określonej w pozwoleniach, o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt 1, i pozwoleniach na pobór wód, ilości pobranej wody;
4) naruszenie warunków decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska odpadów albo decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów, wymaganych przepisami ustawy o odpadach, co do rodzaju i sposobów składowania lub magazynowania odpadów;
5) przekroczenie, określonych w decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu lub pozwoleniu, o którym mowa w art. 181 ust. 1 pkt 1, poziomów hałasu.
Wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdza przekroczenie lub naruszenie na podstawie:
1) kontroli, a w szczególności dokonanych w ich trakcie pomiarów, lub za pomocą innych środków dowodowych;
2) pomiarów prowadzonych przez podmiot korzystający ze środowiska, obowiązany do dokonania takich pomiarów.
O stwierdzeniu przekroczenia lub naruszenia na podstawie kontroli wojewódzki inspektor ochrony środowiska, w terminie 21 dni od wykonania pomiarów, zawiadamia podmiot korzystający ze środowiska, przekazując mu wyniki pomiarów. Po stwierdzeniu przekroczenia lub naruszenia, na podstawie kontroli, o której mowa w art. 299 ust. 1 pkt 1, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wydaje, z zastrzeżeniem art. 307, decyzję ustalającą wymiar kary biegnącej.
Klub Rzymski to: str. 193
Przesłankami ochrony środowiska są m. in. przesłanki:
Instrumentem ochrony powietrza jest: str. 253
Parki krajobrazowe: str. 278
Park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Na obszarach graniczących z parkiem krajobrazowym może być wyznaczona otulina (otulina - strefę ochronną graniczącą z formą ochrony przyrody i wyznaczoną indywidualnie dla formy ochrony przyrody w celu zabezpieczenia przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka).
Utworzenie parku krajobrazowego lub powiększenie jego obszaru następuje w drodze rozporządzenia wojewody, które określa jego nazwę, obszar, przebieg granicy i otulinę, jeżeli została wyznaczona, szczególne cele ochrony oraz zakazy właściwe dla danego parku krajobrazowego lub jego części wybrane spośród zakazów, o których mowa w art. 17 ust. 1, wynikające z potrzeb jego ochrony. Likwidacja lub zmniejszenie obszaru parku krajobrazowego następuje w drodze rozporządzenia wojewody, po uzgodnieniu z właściwymi miejscowo radami gmin, z powodu bezpowrotnej utraty wartości przyrodniczych, historycznych i kulturowych oraz walorów krajobrazowych na obszarach projektowanych do wyłączenia spod ochrony.
Projekt rozporządzenia w sprawie utworzenia, zmiany granic lub likwidacji parku krajobrazowego wymaga uzgodnienia z właściwą miejscowo radą gminy.
Statut parku krajobrazowego lub zespołu parków krajobrazowych określający strukturę organizacyjną parku lub zespołu parków nadaje wojewoda, w drodze zarządzenia.
Grunty rolne i leśne oraz inne nieruchomości znajdujące się w granicach parku krajobrazowego pozostawia się w gospodarczym wykorzystaniu.
Projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w części dotyczącej parku krajobrazowego i jego otuliny wymagają uzgodnienia z właściwym miejscowo wojewodą.
Opłata podwyższona o 500% jest ponoszona za:
Kara biegnąca jest wymierzana w skali doby za przekroczenie określonej w pozwoleniu ilości odprowadzanych:
Po stwierdzeniu przekroczenia lub naruszenia, na podstawie kontroli, o której mowa w art. 299 ust. 1 pkt 1, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wydaje, z zastrzeżeniem art. 307, decyzję ustalającą wymiar kary biegnącej.
Wymiar kary biegnącej ustala się, z zastrzeżeniem ust. 3, uwzględniając przekroczenie lub naruszenie w skali doby.
Za przekroczenie ilości lub rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza wymiar kary biegnącej określa się, uwzględniając przekroczenie w skali godziny.
W decyzji ustalającej wymiar kary biegnącej określa się:
1) wielkość stwierdzonego przekroczenia lub naruszenia odpowiednio w skali doby albo godziny;
2) wymiar kary biegnącej;
3) termin, od którego kara biegnąca będzie naliczana, jako odpowiednio dzień albo godzinę zakończenia wykonywania pomiarów, pobrania próbek albo dokonania innych ustaleń stanowiących podstawę stwierdzenia przekroczenia lub naruszenia.
Kara biegnąca jest naliczana, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 304, do czasu stwierdzenia, na zasadach określonych w art. 299 ust. 1, zmiany wielkości przekroczenia lub naruszenia.
Wymiar kary biegnącej może ulec zmianie na wniosek podmiotu korzystającego ze środowiska, zawierający:
1) wyniki pomiarów lub sprawozdanie z własnych ustaleń;
2) termin przeprowadzenia pomiarów lub dokonania własnych ustaleń;
3) informacje o sposobie ograniczenia przekroczenia lub naruszenia.
Wniosek, o którym mowa w ust. 2, powinien być przedłożony wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska w terminie 30 dni od dokonania własnych pomiarów lub ustaleń.
Jeżeli przekroczenie zostało stwierdzone na zasadach określonych w art. 299 ust. 1 pkt 1, pomiary, o których mowa w ust. 2 pkt 1, powinny być przeprowadzone w miejscach i w sposób zgodny z pomiarami dokonanymi przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, który stwierdził przekroczenie.
Wojewódzki inspektor ochrony środowiska ustali, w drodze decyzji, wymiar nowej kary biegnącej, określając termin naliczania kary od pełnej godziny albo doby od terminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, jeżeli w terminie 30 dni nie zakwestionuje zasadności złożonego wniosku.
tezy publikacji
Wojewódzki inspektor ochrony środowiska podejmuje, na podstawie ostatecznych decyzji określających wymiar kary biegnącej, decyzję o wymierzeniu kary:
1) za okres do ustania przekroczenia lub naruszenia - po stwierdzeniu z urzędu lub na wniosek podmiotu korzystającego ze środowiska, że przekroczenie lub naruszenie ustało, albo
2) za okres do dnia 31 grudnia każdego roku - jeżeli do tego dnia przekroczenie lub naruszenie nie zostało usunięte.
W razie złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się odpowiednio art. 301 ust. 2-5.
Jeżeli wojewódzki inspektor ochrony środowiska w ciągu 30 dni od dnia wpływu wniosku, o którym mowa w art. 301 ust. 2 lub art. 302 ust. 1 pkt 1, stwierdzi, że przekroczenie lub naruszenie jest wyższe, niż podano we wniosku, lub nie ustało, wymierza nową wysokość kary biegnącej począwszy odpowiednio od doby albo godziny, w której stwierdzono bezzasadność wniosku, jednocześnie podwyższając jej wysokość dwukrotnie na okres 60 dni.
tezy publikacji
Jeżeli do dnia zmiany stawek opłat za korzystanie ze środowiska stanowiących podstawę wymiaru kary albo do dnia zmiany stawek kar, o których mowa w art. 310 ust. 2 i art. 311 ust. 2, stwierdzone przekroczenie lub naruszenie nie ustało, wojewódzki inspektor ochrony środowiska ustala w drodze decyzji nowy wymiar kary biegnącej, stosując nowe stawki od dnia ich wprowadzenia.
Park narodowy: str. 279
Park narodowy obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1.000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe.
Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów. Park narodowy jest państwową jednostką budżetową w rozumieniu przepisów o finansach publicznych.
Minister właściwy do spraw środowiska, w drodze zarządzenia, nadaje parkowi narodowemu statut określający jego strukturę organizacyjną.
Państwowy monitoring środowiska prowadzi: str. 235→
Państwowy monitoring środowiska gromadzi informacje w zakresie: str. 235→
Ochrona ścisła:
- całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji człowieka w stan ekosystemów, tworów i składników przyrody oraz w przebieg procesów przyrodniczych na obszarach objętych ochroną, a w przypadku gatunków - całoroczną ochronę należących do nich osobników i stadiów ich rozwoju.
Plan ochrony dla parku narodowego oraz rezerwatu przyrody zawiera wskazanie obszarów ochrony ścisłej, czynnej i krajobrazowej. Plan ochrony dla parku narodowego, rezerwatu przyrody oraz parku krajobrazowego sporządza się na okres 20 lat.
Erozja to proces:
Podmiotem prowadzącym rejestr terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi jest: str. 262
Starosta prowadzi obserwację terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi oraz terenów, na których występują te ruchy, a także rejestr zawierający informacje o tych terenach. (ustawa POŚ)
ruchy masowe ziemi - rozumie się przez to powstające naturalnie lub na skutek działalności człowieka osuwanie, spełzywanie lub obrywanie powierzchniowych warstw skał, zwietrzeliny i gleby.
Stawki za usunięcie drzew i krzewów z terenów zarejestrowanych jako zabytkowe są:
Pierwszy park narodowy na świecie:
Rezerwat tworzony jest: str. 283
Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi. Na obszarach graniczących z rezerwatem przyrody może być wyznaczona otulina.
Uznanie za rezerwat przyrody obszarów, o których mowa w ust. 1, następuje w drodze rozporządzenia wojewody, które określa jego nazwę, położenie lub przebieg granicy i otulinę, jeżeli została wyznaczona, cele ochrony oraz rodzaj, typ i podtyp rezerwatu przyrody, a także sprawującego nadzór nad rezerwatem. Wojewoda, w drodze rozporządzenia, za zgodą ministra właściwego do spraw środowiska i po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej rady ochrony przyrody, może zmniejszyć lub zwiększyć obszar rezerwatu przyrody, zmienić cele ochrony, a w razie bezpowrotnej utraty wartości przyrodniczych, dla których rezerwat został powołany - zlikwidować rezerwat przyrody. Wojewoda, w drodze rozporządzenia, może wprowadzić opłaty za wstęp na obszar rezerwatu przyrody, kierując się potrzebą ochrony przyrody. Wojewoda ustala stawki opłat, o których mowa w ust. 4, przy czym opłata za jednorazowy wstęp do rezerwatu nie może przekraczać kwoty 6 zł waloryzowanej o prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjęty w ustawie budżetowej. Opłaty, o których mowa w ust. 4, są przeznaczane na ochronę przyrody.
Ochrona humanitarna zwierząt: str. 297
Doświadczenia i testy na zwierzętach: str. 292→
Opakowania jednostkowe środków spożywczych ze względu na ochronę zdrowia lub życia człowieka powinny zawierać zawsze informacje:
WHO:
Państwowa Rada Ochrony Środowiska to organ doradczy i opiniodawczy ministra właściwego do spraw środowiska.
Do zakresu działania Rady należy opracowywanie dla ministra właściwego do spraw środowiska opinii w sprawach ochrony środowiska, a także przedstawianie propozycji i wniosków zmierzających do tworzenia warunków zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska oraz do zachowania lub poprawy jego stanu. W skład Rady wchodzą przewodniczący, dwóch zastępców przewodniczącego, sekretarz oraz członkowie, w liczbie do 30, powoływani przez ministra właściwego do spraw środowiska na okres 5 lat spośród przedstawicieli nauki, środowisk zawodowych, organizacji ekologicznych oraz przedstawicieli samorządu gospodarczego. Wydatki związane z działalnością Rady są pokrywane z części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw środowiska.
Opłata depozytowa - rozumie się przez to opłatę pobieraną przy sprzedaży detalicznej akumulatorów kwasowo-ołowiowych jako osobnych produktów, której zwrot następuje po przekazaniu zużytego akumulatora sprzedawcy detalicznemu tych akumulatorów lub do punktu systemu zbierania zużytych akumulatorów zorganizowanego przez przedsiębiorcę. Sprzedawca detaliczny akumulatora kwasowo-ołowiowego jest obowiązany przy jego sprzedaży do przyjęcia zużytego akumulatora.
Sprzedawca detaliczny jest obowiązany do pobrania opłaty depozytowej, jeżeli przy sprzedaży akumulatora kwasowo-ołowiowego kupujący nie przekazał mu zużytego akumulatora. Stawka opłaty depozytowej wynosi 30 zł za sztukę. Sprzedawca detaliczny przy sprzedaży akumulatora kwasowo-ołowiowego potwierdza na fakturze VAT lub paragonie fiskalnym wysokość pobranej opłaty depozytowej.
Sprzedawca detaliczny, który pobrał opłatę depozytową, jest obowiązany, w terminie 30 dni od daty sprzedaży akumulatora kwasowo-ołowiowego, przyjąć zużyty akumulator i zwrócić opłatę depozytową. Sprzedawca detaliczny potwierdza zwrot opłaty depozytowej na fakturze VAT lub paragonie fiskalnym.
Sprzedawca detaliczny jest obowiązany ponad to, do umieszczenia w punkcie sprzedaży akumulatora kwasowo-ołowiowego, w widocznym miejscu, wywieszki informującej o:
1) warunkach i trybie zwrotu zużytego akumulatora i odbioru opłaty depozytowej w punkcie sprzedaży detalicznej i punktach systemu zbierania zużytych akumulatorów, zorganizowanych przez przedsiębiorców, których akumulatory kwasowo-ołowiowe sprzedaje,
2) określonym w przepisach o Inspekcji Handlowej, prawie składania skarg i wniosków, dotyczących nieprawidłowości w realizacji zobowiązań wynikających z ustawy przez sprzedawcę detalicznego,
3) instytucji, do której należy składać skargi i wnioski dotyczące nieprawidłowości w realizacji przez sprzedawcę zobowiązań wynikających z ustawy.
Sposób magazynowania zużytych akumulatorów przez sprzedawcę detalicznego nie może naruszać przepisów szczególnych o zasadach odzysku, unieszkodliwiania, zbierania i transportu odpadów niebezpiecznych.
Zalety instrumentów finansowych doprowadzają do: str. 364→
Lasem w rozumieniu ustawy o lasach nie jest:
Zezwolenie na wycięcie drzewa wydaje się na podstawie ustawy:
Podstawa prawna: art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880).
Usunięcie drzew i krzewów z terenu nieruchomości może nastąpić za zezwoleniem wójta wydanym na wniosek władającego, z tym że organ może uzależnić udzielenie zezwolenia od przeniesienia drzew lub krzewów we wskazane przez siebie miejsce albo zastąpienia drzew lub krzewów przewidzianych do usunięcia innymi drzewami lub krzewami.
1. Przepisów ustawy nie stosuje się do drzew i krzewów (art. 83 ust.6):
- w lasach;
- owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz w granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody - na obszarach nieobjętych ochroną krajobrazową;
- na plantacjach drzew i krzewów;
- których wiek nie przekracza 5 lat;
- usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych;
- niszczących nawierzchnię i infrastrukturę drogową, ograniczających widoczność na łukach i skrzyżowaniach, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków;
- usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z wałów przeciwpowodziowych i terenów w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału;
- które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;
- stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu.
2. Posiadacz nieruchomości ponosi opłaty za usunięcie drzew lub krzewów (art.84). Wysokość opłat jest określona w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 6 maja 2003r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usuwanie drzew lub krzewów (Dz. U. z 2003r. Nr 99 poz 906). Opłaty nalicza i pobiera organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów.
3. Nie pobiera się opłat za usunięcie drzew (art.86):
- na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie;
- na których usunięcie osoba fizyczna uzyskała zezwolenie na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej;
- jeżeli usunięcie jest związane z odnową i pielęgnacją drzew rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków;
- które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych;
- które zagrażają bezpieczeństwu ruchu drogowego oraz kolejowego albo bezpieczeństwu żeglugi;
- w związku z przebudową dróg publicznych i linii kolejowych; które posadzono lub wyrosły na nieruchomości po zakwalifikowaniu jej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane;
- z terenów zieleni komunalnej, z parków gminnych, z ogrodów działkowych i z zadrzewień, w związku z zabiegami pielęgnacyjnymi drzew i krzewów;
- które obumarły lub nie rokują szansy na przeżycie, z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości;
- topoli o obwodzie pnia powyżej 100 cm, mierzonego na wysokości 130 cm, nie należących do gatunków rodzimych, jeżeli zostaną zastąpione w najbliższym sezonie wegetacyjnym drzewami innych gatunków;
- jeżeli usunięcie wynika z potrzeb ochrony roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową lub ochrony siedlisk przyrodniczych;
- z grobli stawów rybnych;
- jeżeli usunięcie było związane z wykonywaniem i utrzymaniem urządzeń wodnych służących kształtowaniu stosunków wodnych oraz ochronie przeciwpowodziowej w zakresie niezbędnym do wykonania i utrzymania tych urządzeń.
Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio do usuwania krzewów.
Wszystkie trzy motywacje ochronne wyczerpuje:
Prawna ochrona roślin obejmuje: str. 288
Recykling: rozumie się przez to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii;
recykling organiczny - rozumie się przez to obróbkę tlenową, w tym kompostowanie, lub beztlenową odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan; składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny.
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej charakteryzuje się tym że: str. 345→
Zezwolenie na wycięcie drzewa dotyczy drzewa:
1. Usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości może nastąpić, z zastrzeżeniem ust. 2, po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta na wniosek posiadacza nieruchomości. Jeżeli posiadacz nieruchomości nie jest właścicielem - do wniosku dołącza się zgodę jej właściciela.
2. Zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków wydaje wojewódzki konserwator zabytków.
3. Wydanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1 i 2, może być uzależnione od przesadzenia drzew lub krzewów w miejsce wskazane przez wydającego zezwolenie albo zastąpienia ich innymi drzewami lub krzewami, w liczbie nie mniejszej niż liczba usuwanych drzew lub krzewów.
4. Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:
1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę posiadacza i właściciela nieruchomości;
2) tytuł prawny władania nieruchomością;
3) nazwę gatunku drzewa lub krzewu;
4) obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm;
5) przeznaczenia terenu, na którym rośnie drzewo lub krzew;
6) przyczynę i termin zamierzonego usunięcia drzewa lub krzewu;
7) wielkość powierzchni, z której zostaną usunięte krzewy.
5. Wydanie zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów na obszarach objętych ochroną krajobrazową w granicach parku narodowego albo rezerwatu przyrody wymaga uzyskania zgody odpowiednio dyrektora parku narodowego albo organu uznającego obszar za rezerwat przyrody.
6. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do drzew lub krzewów:
1) w lasach;
2) owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz w granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody - na obszarach nieobjętych ochroną krajobrazową;
3) na plantacjach drzew i krzewów;
4) których wiek nie przekracza 5 lat;
5) usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych;
6) (9) (uchylony);
7) (10) usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wałów przeciwpowodziowych i terenów w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału;
8) które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;
9) stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu.
Kupując nieruchomość inwestor musi zastanowić się czy drzewa, które na niej rosną nie będą stwarzać mu utrudnień. Może się tak zdarzyć, że wycinka drzew i formalności z nią związane będą go kosztować więcej niż samo kupno gruntu.
Po pierwsze, na wycięcie drzew trzeba uzyskać zezwolenie. Nie dotyczy to przypadków, gdy chcemy wyciąć drzewa owocowe, z wyłączeniem rosnących na nieruchomościach wpisanych do rejestru zabytków, jak również drzewa sadzone na plantacjach oraz te, które mają do pięciu lat czy też stanowiących przeszkody lotnicze. Po drugie, opłaty za wycinkę są bardzo wysokie.
Nie wszyscy muszą płacić
Z wycinką drzew związane są duże opłaty. Nie wszyscy jednak muszą je ponosić. Przede wszystkim nie pobiera się opłat za usunięcie drzew, jeśli zezwolenie na to otrzymała osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą. Z tego powodu część inwestorów wstrzymuje się z kupnem gruntu do czasu, aż dotychczasowy właściciel - osoba fizyczna uzyska stosowne zezwolenie i bez opłat usunie rosnące na nim drzewa. "Czysta" działka ma znacznie większą wartość.
Nie trzeba też wnosić opłat za usunięcie drzew rosnących na terenach, które w planach zagospodarowania przestrzennego były ujęte na cele nieprzewidujące zadrzewień. Ponadto z opłat zwolnione jest usunięcie drzew zagrażających bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych, a także m.in., jeśli usuwa się je z obszarów, gdzie istnieje niebezpieczeństwo powodzi. Nie płaci się również za te drzewa, które można wycinać bez zezwolenia (np. drzewa owocowe).
Wystąp z wnioskiem
Wniosek o zezwolenie na usunięcie drzew osoba władająca nieruchomością składa do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Powinien on zawierać szczegółowe informacje o ilości i gatunkach drzew. Podać należy także obwód pnia w centymetrach mierzony na wysokości 130 cm. Należy też określić przeznaczenie terenu oraz podać przyczynę i termin zamierzonego usunięcia drzew. Składając wniosek przedsiębiorca musi uiścić opłatę za wniesienie podania w wysokości 5 zł oraz za wydanie decyzji w wysokości 76 zł.
Organ może odmówić udzielenia zgody, udzielić bezwarunkowej zgody na wycięcie, może też uzależnić udzielenie zezwolenia od przeniesienia drzew we wskazane przez siebie miejsce albo zastąpienia drzew przewidzianych do usunięcia innymi.
Wyciąć czy przesadzić?
Zanim zapadnie decyzja o wycince drzew warto zastanowić się, czy nie korzystniej byłoby je przesadzić. Wycięcie drzew pociąga za sobą ogromne koszty, a opłatę trzeba uiścić w terminie 14 dni licząc od dnia wydania ostatecznej decyzji. Przesadzając drzewa za zgodą organu administracji w inne miejsce, inwestor ponosi koszty związane ze zorganizowaniem przesadzenia, a opłata naliczona przez organ za wycinkę jest tymczasowo, na dwa lata zawieszona. Opłata zostanie przez organ umorzona, jeśli po tym okresie okaże się, że przesadzone drzewa się przyjęły. Ryzyko polega na tym, że drzewa mogą się nie przyjąć i wówczas trzeba będzie za nie zapłacić. Jeżeli natomiast obumrą nie z winy inwestora tylko z przyczyn od niego niezależnych, na skutek siły wyższej lub klęski suszy, należność z tytułu ustalonej opłaty za usunięcie drzew podlega umorzeniu.
Ile to kosztuje?
Stawki opłat są zróżnicowane i zależą od rodzaju, odmiany, a także od obwodu pnia drzewa. Mogą to więc być opłaty sięgające nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych za duży okaz.
Przykładem drzewa najdroższego jest jodła, za wycięcie, której trzeba zapłacić 375 zł za 1 cm obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm, przy obwodzie do 25 cm. Im większy obwód, tym opłaty za kolejne "centymetry" są coraz większe: sięgają 1.496,30 zł za każdy centymetr powyżej dwóch metrów obwodu pnia. Znacznie mniej płaci się m.in. za topolę oraz wierzbę i tu opłata wynosi 10,82 zł za 1 cm przy obwodzie do 25 cm. W "środku stawki" są popularne kasztanowce. Płaci się też m.in. za gatunki i odmiany ozdobne jabłoni, śliwy, wiśni i orzecha.
Za usuwanie drzew z terenów ochrony uzdrowiskowej, terenów nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków oraz terenów zieleni miejskiej (np. parki, zieleńce) opłaty są wyższe o 100%.
Szczegółowe stawki opłat za usuwanie drzew lub krzewów znajdują się w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 6 maja 2003 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usuwanie drzew lub krzewów.
Była już mowa o tym, że opłat tych nie ponosi osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, chociaż oczywiście musi ona uzyskać na wycięcie drzew zezwolenie. W przypadku natomiast osób fizycznych będących przedsiębiorcami, usuwających drzewa w celu niezwiązanym z działalnością gospodarczą, stawki opłat są 10 razy mniejsze.
Zapłacisz też za krzewy
Na podobnych zasadach usuwane są też krzewy. Tu również konieczne jest zezwolenie, podobnie wypełnia się wniosek, istnieje możliwość ich przesadzenia zamiast wycinania i w ten sposób uniknięcia opłat. Stawka opłaty za usunięcie krzewów została ustalona w wysokości 129,90 zł za metr kwadratowy powierzchni pokrytej krzewami.
Kary za samowolne wycięcie
Za zniszczenie drzew lub krzewów oraz za usuwanie ich bez wymaganego zezwolenia grożą bardzo wysokie kary, kilkakrotnie wyższe niż opłaty za ich wycięcie. Pamiętać należy o tym, że kara taka zostanie wymierzona również osobie, która z opłat za usunięcie drzew czy krzewów byłaby zwolniona. Obowiązuje zasada: wycinasz bez zezwolenia - płacisz karę. Co więcej, wójt, burmistrz czy prezydent miasta karę musi wymierzyć i bez znaczenia będą motywy samowolnego usunięcia drzew czy krzewów, ich obiektywna wartość przyrodnicza, dobra czy zła wiara, znajomość czy nieznajomość przepisów.
FAO:
Formami ochrony przyrody są:
1) parki narodowe; 2) rezerwaty przyrody; 3) parki krajobrazowe; 4) obszary chronionego krajobrazu; 5) obszary Natura 2000; 6) pomniki przyrody; 7) stanowiska dokumentacyjne; 8) użytki ekologiczne; 9) zespoły przyrodniczo-krajobrazowe; 10) ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.
W drodze porozumienia z sąsiednimi państwami mogą być wyznaczane przygraniczne obszary cenne pod względem przyrodniczym w celu ich wspólnej ochrony.