Zagadnienie 1

1. definicja

• z internetu

Styl życia (ang. style (way) of life) - pojęcie wprowadzone do psychologii przez Alfreda Adlera, dotyczy indywidualnego, swoistego dla danego człowieka sposobu bycia: ogółu motywów, cech, zainteresowań, wartości, zachowania, sposobu postrzegania świata i reagowania na niego.

• z wykładu

Styl życia - ogół codziennych naszych zachowań związanych z określonymi wyznacznikami np. sposób organizacji czasu wolnego, sposób odżywiania, aktywność fizyczna itd.

2. Czynniki wpływające na styl życia

• sposób organizacji czasu wolnego

• sposób odżywiania

• aktywność fizyczna

• tradycje przekazywane w rodzinie

• wpływ środowiska rówieśniczego

• sytuacja rodzinna

• cechy osobowościowe

• środowisko w którym żyjemy i mieszkamy

• poziom wykształcenia

• nasze aspiracje i możliwość ich realizowania

• wiek

• sytuacja finansowa

• itd.

3. Przykłady elementów stylu życia

• Pracoholizm

• Uzależnienia

• Aerobik

• Palenie tytoniu

• Odżywianie

• Otyłość

• Niedożywienie

• Aktywność fizyczna

• Taniec

• 
  Itd.

Trzeba jeden element jej rozwinąć, więc już dziewczynki sobie cos tam wybierzcie nie koniecznie coś z tego co napisałam, ale jeden element w poleceniu jest ze trzeba opisać dokładnie (ona zresztą na wykładzie mówiła żebyśmy się jednego nauczyli szczegółowo bo może pojawić się takie pytanie)

2. Omów współczesne formy życia rodzinnego.

Rodzina - stosunkowo trwała grupa społ. złożona z jednostek połączonych pochodzeniem, małżeństwem bądź adopcją.

Modele związków:

• konkubinat - zażyły związek, w którym para nie będąca małżeństwem dzieli wspólne gospodarstwo; Żyją jak mąż z żoną, wychowują dziecko, ale nie legalizują związku;

• rodziny z jednym z rodziców (rodzina niepełna) - rodzina, w której dziecko jest wychowywane tylko przez jednego z rodziców. Taki typ rodziny powstaje na skutek długotrwałej nieobecności jednego z rodziców, która może być spowodowana np.: wyjazdem, pobytem w szpitalu lub w więzieniu, rozwodem, lub też śmiercią;

• samotność - świadomy wybór życia w pojedynkę, jest to wybrany styl życia. Inną grupę ludzi samotnych tworzą wdowy i wdowcy oraz osoby rozwiedzione, które nie decydują się na następne małżeństwo;

• związki homoseksualne - to określenie prawnie zarejestrowanego związku cywilnego, którego małżonkowie stanowią dwie osoby tej samej płci. Związek taki stanowi pełnoprawne małżeństwo cywilne (na równi z małżeństwem kobiety i mężczyzny) w krajach, w których dokonano jego legalizacji;

• małżeństwa bezdzietne - w wielu przypadkach decyzja o nieposiadaniu dzieci zapada w trakcie trwania małżeństwa, a nie przed nim;
  

3. Jaka jest historia ruchów feministycznych?

W jaki sposób definiuje się feminizm?

Jakie są rodzaje feminizmu?

Jakie są społeczne argumenty uzasadniające feminizm?

1. Historia

Cały okres można podzielić na 2 okresy:

• 1840 -1920 nie był feminizmem radykalnym (kobiety domagały się praw wyborczych);

• 1960 - do dziś ten okres wiąże się z dążeniem do równouprawnienia w szerokim znaczeniu, także w życiu rodzinnym.

Pierwsza fala feminizmu

Feminizm pierwszej fali istniał do poł. XX wieku. Walczył o formalne zrównanie kobiet wobec prawa: o dostęp do szkół wyższych i uzyskanie praw wyborczych, o równą płacę za równą pracę.

Druga fala

Początki datowane są na lata 60. XX wieku i związane z wydaniem książki przez Betty Friedan pt. „Mistyka kobiecości” w roku 1963.

Feminizm nie zajmuje się już tylko minimalizacją różnic między płciami. Feminizm drugiej fali angażuje się też w zmiany społeczne, jak feminizacja świata, wzbogacanie cywilizacji i kultury wartościami kobiecymi.

Od połowy lat 80. feminizm drugiej fali podejmuje kwestię egalitaryzmu opartego na wielopoziomowym pojmowaniu ucisku, który jest efektem podziałów płciowych.

Feminizm w Polsce

"Artykuły panieńskie" to tekst, który ukazał się w 1697 r. i mowa w nim była o tym, że kobiety domagały się równouprawnienia nie tylko w życiu rodzinnym, ale również w życiu publicznym. Kobiety domagały się uzyskania możliwości uczestnictwa w dyskusjach publicznych na równi z mężczyznami.

W 1917 r. radykalna grupa kobiet złożyła wizytę J. Piłsudskiemu i on im obiecał, że kobiety będą miały prawo wyborcze i dotrzymał słowa.

2. Definicja feminizmu

1. po raz pierwszy zdefiniowano feminizm w Anglii w roku 1933 -> jest to obrona praw kobiet;

2. współcześnie feminizm oznacza:

• różnorodne ideologie na temat pozycji mężczyzn i kobiet w świecie społ.

• oznacza ruchy społ. na rzecz (równo)uprawnienia w życiu społ.

• to koncepcje teoretyczne, przedmiotem których są zainteresowania świata nauki na temat sytuacji i pozycji społ. kobiet.

podstawą rozważań feministycznych jest:

po1. przekonanie, że pozycja kobiet i mężczyzn jest efektem działań społ., a nie biologicznych uwarunkowań,

po2. przekonanie, że pozycja i status kobiet w społeczeństwie jest niesprawiedliwy,

po3. przekonanie, że istnieje konieczność podejmowania działań zmierzających do zmiany sytuacji społ. i statusu kobiet.

3. Rodzaje feminizmu

• feminizm liberalny - dostrzega źródło nierówności związanych z uwarunkowaniami społecznymi i kulturowymi. Feminizm liberalny nie uważa niższej pozycji kobiet za jeden z elementów struktury społ.

Zajmuje się takimi problemami społ. jak:

- dyskryminacją kobiet na rynku pracy,

- w instytucjach edukacyjnych,

- problemem np. seksizmu.

Feminizm liberalny zakłada, że pożądane zmiany społ. w zakresie równouprawnień mężczyzn i kobiet są możliwe za pomocą regulacji prawnych i innych form demokratycznych.

• feminizm radykalny - prezentuje pogląd, że świat mężczyzn jest

odpowiedzialny za eksploatację kobiet w społeczeństwie. Według nich (przedstawicieli kierunku) głównym źródłem nierówności społ. jest patriarchat. Według niektórych przedstawicieli feminizmu radykalnego patriarchat jest „systemem struktur i praktyk społ., za pomocą których mężczyźni dominują, uciskają i wyzyskują świat kobiet”.

• feminizm socjalistyczny (marksistowski bądź lewicowy) - przyczynę opresji i ucisku kobiet widzi w kapitalizmie, który jako oparty na wyzysku pracowników, specyficznie wyzyskuje i dyskryminuje także kobiety. Nazywa kobiety klasą wyzyskiwaną.

4. Argumenty

1. w gospodarstwie domowym kobieta wykonuje nieodpłatnie pracę związaną z wychowaniem dzieci i z gospodarstwem domowym.

2. na rynku pracy kobiety są dyskryminowane. Dotyczy to wynagrodzenia za pracę i możliwości wykonywania pewnych zawodów.

3. prowadzona w państwie polityka społeczno-ekonomiczna preferuje system patriarchalny.

4. dominuje męska przemoc fizyczna. Państwo nadal toleruje przemoc świata mężczyzn.

5. patriarchalne relacje seksualne przejawiają się w przymusowej heteroseksualności i w podwójnej normatywności w odniesieniu do zachowań seksualnych kobiet i mężczyzn.

6. patriarchalne instytucje kulturalne, szereg instytucji takich jak: religijne, edukacyjne, środki masowego przekazu przedstawiają wzór funkcjonowania kobiety widzianej oczyma mężczyzny.

4.Co wiesz na temat społeczeństwa obywatelskiego?

Definicja
Społeczeństwo obywatelskie to ogół niepaństwowych instytucji, organizacji i stowarzyszeń cywilnych działajacych w sferze publicznej. Są to struktury względnie autonomiczne względem państwa, powstające oddolnie i charakiteryzujące się na ogół doborowolnym uczestnictwem swoich członków.

Definicja wg Bobbio :
Społeczeństwo obywatelskie to ogół aktywności społecznych w przestrzeni publicznej nie kontrolowanej przez państwo.

Definicja wg Schmittera:
Społeczeństwo obywatelskie to zespół lub system samoorganizujących się grup pośrednich które :
- są niezależne od władz publicznych, firm i gospodarstw domowych
- są zdolne do ustalania i podejmowania działań zbiorowych w celu oborny lub promocji własnych interesów i wartości
- nie dążą do zastąpienia instytucji publicznych, prywatnych przedsiębiorców oraz nie próbują wziąć odpowiedzialności za rządzenie całą sferą publiczną
- zgadzają się działać wobec uprzednio ustalonych "cywilnych reguł" nakazujący wzajemny szacunek.

Wg Szackiego społeczeństwo obywatelskie to tzw. trzeci sektor.
Podział na sektory;
1 sektor to wolny rynek

2 sektor to rząd i struktury samorządowe

3 sektor to społeczeństwo obywatelskie gdzie podmioty są prywatne a cele publiczne

Szacki wyróżnia także 4 sektor który charakteryzuje się podmiotami publicznymi i celami prywatnymi.

3 rodzaje relacji między państwem a społeczeństwem obywatelskim

- społeczeństwo obywatelskie jako przeciwstawienie państwa

- społeczeństwo obywatelskie jako uzupełnienie państwa

- państwo jako uzupełnienie społeczeństwa obywatelskiego

3 warunki brzegowe które pozwalają spełnić oczekiwania na pojawienie się społeczeństwa obywatelskiego :

- istnienie przestrzeni publicznej, pozwalającą na swobodną instytucjonalizację sił społecznych

- istnienie komunikacji społecznej nie kontrolowanej przez państwo

- istnienie rynku na którym dokonywane są transakcje wymiany dóbr i usług, wraz z obroną prywatnej własności.

Warunki brzegowe funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego

Żeby móc odpowiedzieć na pytanie: czy społeczeństwo, w którym funkcjonujemy daje szansę samorealizacji obywatelskiej, musimy zdiagnozować przestrzeń publiczną, w której funkcjonujemy.

Życie zbiorowe może funkcjonować w przestrzeni społ., na którą składają się następujące obszary społecznego funkcjonowania:

1. występuje swoboda stowarzyszania się i swoboda komunikowania się wzajemnego.

W państwie niedemokratycznym (jest to widoczne szczególnie w systemach totalitarnych) przestrzeń społ. dla stowarzyszeń jest niedostępna, często reglamentowana, występuje element ograniczanej autonomii stowarzyszeń lub różne formy stowarzyszeń są powoływane z inicjatywy państwa.

2. społeczeństwo polityczne funkcjonujące wedle zasady wolnej i inkluzywnej kontestacji wyborczej.

Partia polityczna czym się różni od stowarzyszenia?

Partia ma ambicje realizowania, a stowarzyszenia nie mają celów politycznych.

3. muszą występować rządy prawa, opierające się na skodyfikowanej konstytucji. Prawo musi być stabilne i reprezentowane.

4. aparat państwowy kierowany musi być racjonalno-prawnymi normami

5. społeczeństwo gospodarcze musi realizować funkcje gospodarcze, funkcjonowanie społ. opiera się o zinstytucjonalizowany rynek.

Warunki brzegowe funkcjonowania życia obywatelskiego:

• istnienie przestrzeni publicznej, rejestrowanie różnych organizacji,

• istnieje norma społ., która umożliwia swobodne wypowiadanie się w danej przestrzeni społ.

• istnienie rynku, na którym są dokonywane transakcje wymiany dóbr i usług wraz z ochroną prywatnej własności.

Społeczeństwo obywatelskie pełni funkcję mediacyjną pomiędzy poziomem państwa a żywiołem gospodarstw domowych. W ramach tej funkcji społeczeństwo obywatelskie sprawuje funkcje : artykulacyjną, integracyjną oraz edukacyjną.

Funkcja artykulacyjna polega na agregowaniu rozproszonych na poziomie mikrostruktur dążeń, celów, interesów, potrzeb i wartości w całość i reprezentowanie ich wobec państwa jak i opinii publicznej.

Funkcja integracyjna polega na skupianiu wokół dążeń, celów, interesów, potrzeb i wartości ich zwolenników i mobilizowanie ich do działania.

Funkcja edukacyjna polega na wykształceniu wśród swoich członków postaw i cnót obywatelskich.

Funkcja usługowa społeczeństwa obywatelskiego - stanowi ona główny cel działalności i rację istnienia wielu pozarządowych organizacji cywilnych.

Funkcja usługowa to świadczenie oddolne organizowanych usług społecznych, których rodzaj i sposób świadczenia wykracza poza ograniczenia, którym podlegają instytucje komercyjne czy administracja publiczna.

Realizacja postaw społeczeństwa obywatelskiego zależy od systemu społecznego danego społeczeństwa - jego demokratyzacji i liberalizacji oraz od poziomu kultury .

Liberalna koncepcja społeczeństwa obywatelskiego

Teoria liberalna rozpatruje społeczeństwo obywatelskie jako połączenie moralnie autonomicznych jednostek, z których każda ma własną koncepcję dobrego życia, przy czym funkcja społeczeństwa ogranicza się do zapewnienia równości tych jednostek wobec prawa przez zgodny z regułami i sprawiedliwy proces demokratycznego podejmowania decyzji w sferze publicznej. Prawa jednostki mają charakter uniwersalny i są niezbywalny.

Republikańska koncepcja społeczeństwa obywatelskiego

Zakłada ujęcie społeczeństwa jako zmierzającej do wspólnego dobra moralnej wspólnoty, której status jest pierwotny w stosunku do jej członków. Jednostka jest produktem w relacji ze wspólnotą. Komuniści krytykują uniwersalność praw jednostek tłumacząc że nie ma ona odzwierciedlenia w rzeczywistości.

Społeczeństwo obywatelskie a naród

Są to dwie różne często konkurujące ze sobą rodzaje wspólnot.

Cechy wspólnoty narodowej :

- zbiorowa nazwa własna

- mit wspólnych przodków

- wspólna pamięć historyczna

- wspólne elementy kultury

- związanie ze specyficzną ojczyzną

- poczucie solidarności z populacją

Społeczeństwo obywatelskie funkcjonuje w ramach państwa narodowego i swoje cele i normy czerpie z wartości ukształtowane przez dany naród.

Próżnia socjologiczna - brak lub ułomność w jego działaniu społeczeństwa obywatelskiego.

Typologia Tooniesa :

Gesellschaft	Gemeinschaft
stowarzyszenie, społeczeństwo relacje typu formalnego, rzeczowe i bezosobowe więzi interesu, umowy korzyści oraz własności prywatnej kontrola społeczna prawna	wspólnota, społeczność relacje zwyczajowe i osobowe więzi pokrewieństwa, braterstwa, sąsiedztwa kontrola społeczna poprzez tradycję i obyczaj

Społeczeństwo obywatelskie może być rozumiane jako wspólnota stowarzyszeń ( nie jest ani wspólnotą ani stowarzyszeniem) w tym sensie że zinstytucjonalizowane form zbiorowego uczestnictwa obywateli z w życiu publicznym musza się odwoływać do wspólnego zasobu sensów czyli takiego zasobu który choćby w pewnym minimalnym poziomie akceptowalnym przez wszystkie instytucje społeczeństwa obywatelskiego.

5. Jakie znaczenie w życiu publicznym mają organizacje pozarządowe?

Ustawa o fundacjach:

Fundacja może być ustanowiona by realizować cele społeczno lub gospodarczo użyteczne (np. ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie,

kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka

nad zabytkami).

Ustawa Prawo o stowarzyszeniach:

Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach

Nie zarobkowych.

Działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

Organizacjami pozarządowymi są, niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia. Działalność pożytku publicznego może być prowadzona także przez: osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.

Zadania działalności pożytku publicznego obejmuja zakres : pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób, zapewnienia zorganizowanej opieki byłym żołnierzom zawodowym, którzy uzyskali uprawnienie do emerytury wojskowej lub wojskowej renty inwalidzkiej, inwalidom wojennym i wojskowym oraz kombatantom, działalności charytatywnej, podtrzymywania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej, działalności na rzecz mniejszości narodowych, ochrony i promocji zdrowia, działania na rzecz osób niepełnosprawnych, promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy, upowszechniania i ochrony praw kobiet oraz działalność na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn, działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości, działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych, nauki, edukacji, oświaty i wychowania, krajoznawstwa oraz wypoczynku dzieci i młodzieży, kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji, upowszechniania kultury fizycznej i sportu, ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego, porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałania patologiom społecznym, upowszechniania wiedzy i umiejętności na rzecz obronności państwa, upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji, ratownictwa i ochrony ludności, pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą, upowszechniania i ochrony praw konsumentów, działań na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami, promocji i organizacji wolontariatu.

Organy administracji publicznej mogą współpracować z organami pożytku publicznego na zasadach : pomocniczości, suwerenności stron, partnerstwa, efektywności, uczciwej konkurencji i jawności.

Organizacje pożytku publicznego prowadzą działalność statutową na rzecz ogółu społeczności lub określonej grupy podmiotów pod warunkiem, że grupa ta jest wyodrębniona ze względu na szczególnie trudną sytuację życiową lub materialną w stosunku do społeczeństwa. Organizacje pożytku publicznego nie prowadzą działalności gospodarczej chyba że pomaga ona im w realizacji zadań i celów strukturalnych. .

Organizacje pozarzadowe kształtują życie publiczne. To one są jednym z wyznaczników ukazujących posiadanie przez państwo społeczeństwa obywatelskiego. To one w wielkim stopniu przyczyniają się do realizacji podstawowych zadań i pomocy podstawowym grupom społecznym. To one często przejmują zadania państwa i starają się zapewnić pomoc grupom z problemami społecznymi by te nie stały się wykluczone społecznie. W ich statusie zapisana jest różnoraka pomoc społeczeństwu. To one w większym stopniu starają się wyrównać nierówności społeczne oraz próbują zapewnić równość w dostępie do wszelkich dóbr społeczeństwu. To one w znaczny sposób razem z organizacjami administracji publicznej kreują życie publiczne.

Wykład

Organizacje pozarządowe - to ogół zinstytucjonalizowanych inicjatyw obywatelskich, które nie mają na celu zdobycia władzy czy uczestniczenia w grze politycznej, ale ich celem jest rozwiązywanie problemów społ., zwłaszcza tych, z którymi sobie państwo nie radzi.

Funkcją organizacji pozarządowych jest także pokazywanie innej interpretacji świata społ., która jest bliska wszystkim członkom określonej organizacji pozarządowej.

Organizacje pozarządowe - są to osoby prawne lub jednostki nie posiadające osobowości prawnej, które nie są jednostkami władzy publicznej oraz nie działają w celu osiągnięcia zysku.

Organizacje pozarządowe dzielą się na:

• stowarzyszenia,

• fundacje.

Stowarzyszenia - to dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych.

polega na: oznacza, że:

• swobodzie tworzenia - nikt nie sprawuje kontroli

• wolności przystąpienia i nikt z zewnątrz się nie miesza

- sami ustalamy zasady funkcjonowania

znaczy, że:

- musi mieć środki na funkcjonowanie

- płaci się za włożony wkład w postaci pracy

Podstawa prawna funkcjonowania stowarzyszeń:

Stowarzyszenia funkcjonują w oparciu o ustawę z dnia 07.04.1989 r.; ustawa nazywa się: prawo o stowarzyszeniach.

Zasady tworzenia stowarzyszeń:

• stowarzyszenie musi liczyć co najmniej 15 członków - wtedy może uzyskać osobowość prawną;

• może rozpocząć działalność, gdy zostanie wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego;

• członkowie sami decydują jaką działalnością chcą się zajmować i do jakiego celu działać;

• każde stowarzyszenie działa w oparciu o opracowany statut;

• w statucie określona jest nazwa stowarzyszenia, teren działania, adres siedziby, cele, sposoby realizacji przyjętych zadań.

Rodzaje stowarzyszeń:

• zwykłe - może utworzyć 3 członków, nie posiada osobowości prawnej;

• zarejestrowane - muszą spełniać kryteria 15 członków, zgłosić się do Rejestru;

• związki stowarzyszeń - inaczej korporacje.

Funkcje stowarzyszeń:

• realizują zadania przyjęte przez samorząd lokalny i stanowią instytucje, która bierze na siebie realizację zadań ważnych z uwagi na rozwój społeczny;

• organizacje pozarządowe są grupami wsparcia dla swoich członków -skupiają osoby z podobnymi doświadczeniami, problemami lub mogą zrzeszać osoby o podobnych zainteresowaniach lub o podobne procesji;

• są wzorotwórcze w zakresie realizowania różnych programów (zaczyna się mówić o nowych zjawiskach, organizacje uczą innych metod rozwiązywania problemu);

• funkcja edukacyjna - uczy nowego problemu, metod jego rozwiązywania;

• dobra promocja Polski w świecie (informują świat, że u nas jest demokratyzacja życia społecznego, czyli wolna wola wstępowania do stowarzyszeń);

• świadczenie pomocy medycznej, materialnej, psychologicznej tym wszystkim, którzy doznali tragicznych przeżyć (wojna, kataklizmy, ofiary terroru).

- w Polsce jest ok. 56 000

- w Szczecinie jest ok. 1600

Fundacje

- jest to jeszcze inna forma aktywności poza rządowej

- w Polsce jest 8212 fundacji

- reguluje je prawo

- ustawa o fundacjach z 1984 roku

- jest niedochodowa, może się zając gospodarstwem handlowym tylko wtedy, gdy spełnia to program fundacji

Fundacja - może być ustanowiona dla celów społ. lub takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarczy i nauki, oświata i wychowanie, kultura, sztuka, ochrona środowiska i zabytków.

Fundacje powstają w drodze oświadczenia woli złożonego przez fundatora o ustanowieniu fundacji i przeznaczeniu określonego majątku na realizację celu fundacji.

Definicja z innego wykładu

10 . Definicja organizacji pozarządowych

-Jednym z wymiarów aktywności obywatelskiej są organizacje pozarządowe.

-Organizacje pozarządowe to ogół zinstytucjonalizowanych inicjatyw obywatelskich, które nie mają na celu zdobycia władzy ani uczestnictwa w grze politycznej, ale ich celem jest rozwiązywanie problemów społecznych, zwłaszcza tych z którymi państwo sobie nie radzi

-Funkcją organizacji pozarządowych jest takie pokazywanie innej interpretacji świata społecznego, która jest bliska wszystkim członkom określonej organizacji pozarządowej.

Fundacje powstają w drodze oświadczenia woli złożonego przez fundatora o ustanowieniu fundacji i przeznaczeniu określonego majątku na realizację celu fundacji.

6 Czym się różni marginalizacja od wykluczenia społecznego?

Jakie są przyczyny marginalizacji a jakie wykluczenia społecznego?

Wykluczenie według Marii Jarosz :

Wykluczenie społeczne (uwarunkowane przez ubóstwo) dzieli na 3 typy

• wykluczenie strukturalne (miejsce zamieszkania, dochód poniżej granicy normy)

• wykluczenie fizyczne (niepełnosprawność)

• wykluczenie normatywne ( alkoholizm, narkotyki, konflikty z prawem, samotność)

Wg ONZ wykluczenie oznacza pozbawienie kontroli grup nad czynnikami wpływającymi na ich miejsce i pozycję w społeczeństwie.

Marginalizacja - usytuowanie jednostki na skraju istotnych nurtów życia publicznego.

Wykluczenie społeczne - jest to brak możliwości uczestnictwa w owych nurtach życia publicznego.

Do istotnych nurtów czy wymiarów zaliczamy takie które decydują o pomyślności życiowej według kryteriów kulturowych określonych w danym społeczeństwie np.:

• poziom dochodu

• posiadanie zatrudnienia

• wykształcenie

• kwalifikacje zawodowe

• możliwość zawierania głosu w sprawach publicznych

• zdrowie

• dostęp do ochrony zdrowia

• dostęp do świadczeń społecznych

Wykluczenie stawia jednostkę na marginesie rozmaitych wymiarów życia społecznego.

Wykluczenie społeczne jest utożsamiane z wycofaniem się z życia społecznego. Wykluczenie społeczne jest terminem oznaczającym osoby które chcą uczestniczyć w głównym nurcie życia społecznego ale nie wiedzą w jaki sposób to zrobić, lub nie potrafią pokonać pojawiających się barier .

Marginalizacja natomiast pozwala na uczestnictwo we wszystkich wymiarach życia publicznego ale w stopniu proporcjonalnie o wiele niższym niż reszta społeczeństwa.

Marginalizacja jest pojęciem szerszym od pojęcia wykluczenia

Marginalizacja jest utożsamiana z procesem utraty społecznego znaczenia lub wpływu na bieg zdarzeń, przesunięcie się z pozycji centralnej na peryferyjną.

Wolfe wyróżnia 6 obszarów w ramach których daje się zaobserwować zjawisko wykluczenia społecznego:

• Wykluczenie z kultury konsumenckiej - wykluczenie to oznacza brak możliwości realizowania zmieniających się wzorów konsumpcji. Osoby wykluczone najczęściej nie są w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb życiowych

• Kolejny obszar życiowy to wykluczenie ze świadczeń społecznych, opieki państwa i zabezpieczenia społecznego - Jedną z funkcji państwa jest funkcja opiekuńcza, w ramach tej funkcji państwo adresuje różne formy pomocy do osób najsłabszych . Rozbudowanie tej funkcji powoduje jednak skutki uboczne - państwo nie jest stanie zaspokoić wzrostu oczekiwań społecznych. Sytuacja taka w praktyce prowadzi do załamania się systemu świadczeń co oznacza wykluczenie wielu grup społecznych. Poleganie na świadczeniach państwa prowadzi często do tzw.” Wyuczonej bezradności”.

• Wykluczenie z politycznego wyboru - oznacza funkcjonowanie w ramach systemu niedemokratycznego. Wykluczenie to pojawia się wtedy określona grupa społeczna nie uczestniczy w podejmowaniu decyzji w wyborach politycznych. Dzieje się tak dlatego, ponieważ obywatele nie posiadają odpowiednich kompetencji lub charakteryzuje ich brak przekonania co do skuteczności ich udziału w wyborach.

• Wykluczenie z sieci organizacji obywatelskich - z racji na postęp prac restrukturyzacji miejsc pracy pojawia się problem rozpadu więzi w małych grupach społecznych i tym samym brak wsparcia społecznego (lokalnego).

• Wykluczenie z dostatecznego poziomu bytowania - odnosi się głownie do migrantów ze wsi do miast. I jest to zamienienie znośnych warunków życia na tak zwane wegetacyjne. Następuje również w wyniku utraty pracy, w wyniku radykalnej zmiany systemowej lub utraty zdrowia.

• Wykluczenie społeczne odnosi się również do braku rozumienia zmieniającego się świata (Wolfe). Następuje ono wtedy gdy ludzie ze wszystkich klas i środowisk są w pewnym sensie pozbawieni możliwości uchwycenia implikacji zmian w nauce, technologii, gospodarce, polityce, kulturze, demografii, w środowisku naturalnym dzisiejszego świata a zarazem codziennie doświadczają skutków tych zmian.

Cztery przestrzenie życia publicznego a marginalizacja i wykluczenie.

• przestrzeń ekonomiczna

• przestrzeń cywilna

• przestrzeń aksjologiczna

• przestrzeń polityczna

Z marginalizacją i wykluczeniem społecznym mamy do czynienia w każdej z tych przestrzeni.

Przestrzeń	Marginalizacja	Wykluczenie
ekonomiczna	Odnosi się do osób które znajdują się linii ubóstwa.(normatywnym progiem zobowiązujący system opieki społecznej do udzielenia świadczeń).	Względnie stały brak materialnych środków utrzymania na poziomie w danym społeczeństwie uznanym za minimum biologiczne, gdzie możliwość przeżycia opiera się na doraźnym pozyskiwaniu środków.
cywilna	Długotrwały brak aktywności obywatelskiej.	Brak więzi oraz kontaktu z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego.
aksjologiczna	Brak zainteresowania dyskursem aksjologicznym toczonym w tej przestrzeni	Brak internalizacji norm moralnych dominujących w kulturze danego społeczeństwa.
polityczna	Marginalizacja jest obecna np. nie uczestnictwo w wyborach	Jedynie osoba pozbawiona statusu obywatela jest wykluczona.

Przyczyny marginalizacji i wykluczenia

• przyczyny systemowe - pojawiają się wtedy kiedy zmieniają się podstawowe reguły systemu społecznego np. bezrobocie które jest skutkiem zmiany reguł gospodarki rynkowej

• zmiany strukturalne - oznaczają brak dostosowania struktury społecznej do zapotrzebowań rynku. Jeżeli zmienia się struktura gospodarcza pewne grupy zostają wykluczone.

• przyczyny kulturowe - pojawiają się wówczas gdy deficyt kapitału kulturowego wyłącza pewne grupy społeczne z życia publicznego . Czynnikiem jest niski poziom wykształcenia i brak kwalifikacji zawodowych.

• przyczyny wykluczenia indywidualnego - są bardzo zróżnicowane, wiążą się z sytuacją zdrowotną, przypadkami zdrowotnymi, z brakiem aspiracji życiowych oraz z nałogami.

Przyczyny wykluczenia ze względu na przestrzeń :

Przestrzeń	Przyczyny marginalizacji i wykluczenia
ekonomiczna	Bezrobocie, bankructwo pracodawcy, brak wykształcenia i brak kwalifikacji
cywilna	Nieumiejętność korzystania ze statusu obywatela
aksjologiczna	Przyczyny indywidualne które odgradzają jednostkę od prawidłowego procesu socjalizacyjnego.
polityczna	Reguły gry, Nieumiejętność korzystania ze statusu obywatela

Skutki marginalizacji i wykluczenia

Marginalizacja i wykluczenie społeczne są to 2 najbardziej negatywne zjawiska w życiu społecznym z uwagi na skutki jakie powodują.

Do najistotniejszych zaliczyć należy :

• izolację społeczną

• dezintegrację społeczną (dezintegracja i atrofia więzi społecznych)

• alienację wobec instytucji społeczeństwa obywatelskiego (polityczną

• anomię (całkowite wycofanie i brak akceptacji dokonujących się zmian)

• zjawiska z zakresu patologii społecznych

7. Twórcza i destrukcyjna rola mediów.

Mass media obejmują wiele różnych form w tym telewizję, gazety, filmy, czasopisma, radio, reklamę, gry komputerowe i płyty kompaktowe.

Wydawałaby się że środki masowego przekazu związane są z rozrywką, a to one wywierają szeroki wpływ na nasze doświadczenia, i na kształtowanie opinii publicznej.

Oddziaływanie telewizji

Próbom oceny oddziaływań programów telewizyjnych na jednostki poświęcono bardzo dużo badań.

Wiadomo ze przemoc jest zjawiskiem często pokazywanym w telewizji. Bardzo dużo przemocy pojawia się w filmach. Jeszcze więcej przemocy ukazywane jest w programach dla dzieci, choć w nich pokazywane jest rzadziej zabójstwo. Najwięcej aktów przemocy posiadają kreskówki Jednak ogólny odbiór badań nie był jednoznaczny a ogólny wniosek to przemoc ukazywana w telewizji i jej oddziaływanie na jednostkę zależy od interpretacji przez dziecko i jego środowisko aktów przemocy. Na zachowanie nie wpływa ogólne pokazywanie w telewizji przemocy ale to w jaki sposób jest ona pokazywana i odczytywana.

Telewizyjne programy informacyjne są podstawowym źródłem informacji Niestety nie zawsze wnioski lub komunikaty prezentowane przez mass media są zgodne z prawdziwymi sytuacjami i nie zawsze przedstawiają sytuacje w sposób rzetelny. Często nawet potęgują strach w odbiorcy.

Teoria mediów

Wczesne teorie

Zdaniem Innisa środku przekazu w znacznym stopniu kształtują charakter społeczeństw.

Według McLuhana charakter środków masowego przekazu znacznie bardziej wpływa na społeczeństwo niż przekazywane za pomocą danego środka przekazu treści. Media elektroniczne prowadzą do powstawania w świecie globalnej wioski

Sfera publiczna - Hebermas

Rozwój przemysłu kulturalnego i rozpowszechnienie jego produktów niewymagających od odbiorcy żadnego przygotowania odbiera jednostkom umiejętność krytycznego myślenia i niezależnego sądu.

Wskutek rozwoju środków masowego przekazu i masowej rozrywki prowadzi do tego że sfera publiczna staje się fikcją. Opinię publiczną kształtuje się w sposób manipulacji i kontroli.

Hiperrzeczywistość - Baudrillard

Środki masowego przekazu wywierają największy wpływ na rzeczywistość ze środków technicznych. Telewizja w największy sposób kreują świat.

Media w społeczeństwo nowoczesne - Thompson

Media począwszy od druku a skończywszy na elektronicznych środkach przekazu odgrywa główną rolę w kreowaniu instytucji. Media nie odbierają nam możliwości krytycznego myślenia ale dostarczają nam informacji.

Wpływ mediów na świat

Media wpływają na funkcjonowanie autorytarnych rządów poprzez nacisk i ciągłą obserwację

Media są ogromnym wsparciem dla ruchów demokratycznych

Media przyczyniają się do szerokiej popularyzacji takich opcji światopoglądowych jak indywidualizacji, poszanowanie praw człowieka, poparcie dla praw mniejszości

Media poprzez swoją komercjalizację wywierają coraz większy wpływ na sferę publiczną.

Media ograniczają czynny udział czynny członków społeczeństwa w sprawach publicznych i nie pomaga im w zrozumieniu dotyczących ich kwestii.

Kultura tworzona przez media niszczy sferę publiczną i demokratyzację społeczeństw.

Media światowe mogą być zagrożeniem dla tożsamości narodowej i interesu narodowego różnych krajów świata .

---