TKANKI ROŚLINNE

1.HISTOLOGIA

Histologia (z gr. histos - tkanka, logos - wiedza, nauka) - nauka o rozwoju, budowie

i funkcjach tkanek. Zajmuje się badaniem mikroskopowej budowy ciała. Chorobami tkanek zajmuje się histopatologia.

2.DEFINICJA TKANKI

Tkanka - zespół wyspecjalizowanych komórek, przystosowanych pod względem budowy i właściwości do pełnienia określonych funkcji.

- Tkanki jednorodne i niejednorodne

- Tkanki twórcze i stałe

TKANKI TWÓRCZE - MERYSTEMY

-Pochodzą od komórek embrionalnych

-Zachowują pierwotną zdolność do intensywnego dzielenia się

-Dostarczają materiału komórkowego do wzrostu i formowania się tkanek stałych

-Komórki młodociane, małe, cienkościenne, wypełnione gęstą cytoplazmą o dużych jądrach i małych wodniczkach

TKANKI MERYSTEMATYCZNE

-Merystemy wierzchołkowe - stożki wzrostu

-Merystemy boczne - prokambium

-Merystem interkalarny - wstawowy

-Tkanka archesporialna

-Merystemoidy

-Kambium - miazga

-Felogen - tkanka korkorodna

-Kallus - tkanka przyranna

TKANKI STAŁE

-Tkanki okrywające

-Tkanki miękiszowe

-Tkanki wzmacniające

-Tkanki wydzielniczo-wydalnicze

-Tkanki przewodzące

TKANKI MIĘKISZOWE

• Miękisz asymilacyjny (kolenchyma)

• Miękisz palisadowy

• Miękisz gąbczasty

• Miękisz wieloramienny - nagonasienne

• Miękisz powietrzny (aerenchyma) - rośliny wodne i bagienne

• Miękisz spichrzowy

• Miękisz drzewny i łykowy - drzewa

• Miękisz wodny - sukulenty

TKANKI MECHANICZNE

-Nadają organom roślin sztywność i elastyczność

-Chronią przed rozerwaniem, złamaniem, zgnieceniem

-Utrzymują pedy w pozycji pionowej

-Tkanki zwarte, bez przestworów międzykomórkowych

-Ściany komórkowe zgrubiałe

• Sklerenchyma (twardzica)

• Sklereidy - twardziczki

Brachysklereidy

Makrosklereidy

Astrosklereidy

Osteosklereidy

• Włókna - stereidy

• Kolenchyma (zwarcica)

• Kolenchyma kątowa

• Kolenchyma płatowa

TKANKI OKRYWAJĄCE

• Chronią rośliny przed:

• nadmiernym parowaniem

• mikroorganizmami

• urazami mechanicznymi

• ciepłem i zimnem

• Skórka (epiderma)

- aparaty szparkowe

- włoski okrywające (trichomy)

- emergencje (kolce, ciernie)

• Ryzoderma (epiblema)

3.TYPY APARATÓW SZPARKOWYCH

-Typ anomocytyczny (Ranunculaceae, Papaveraceae, Rosaceae, Scrophulariaceae, Primulaceae, Malvaceae)

-Typ anizocytyczny (Brasicaceae, Solanaceae, Urticaceae)

-Typ diacytyczny (Lamiaceae, Caryophylaceae, Verbenaceae)

-Typ paracytyczny (Rubiaceae, Hypericaceae, Cesalpinaceae, Convolvulaceae)

-Typ tetracytyczny (Apiaceae)

-Typ cyklocytyczny (Piperaceae, Celastraceae)

4.WŁOSKI (TRICHOMY)

• Włoski okrywające

• Włoski wydzielnicze

• Włoski jednokomórkowe

• Włoski wielokomórkowe (nierozgałęzione, rozgałęzione)

5.WŁOSKI OKRYWAJĄCE

-Włosek choinowaty

-Włosek prosty z cokołem

-Włosek główkowy

długotrzoneczkowy

-Włosek tarczowaty

-Włosek główkowy

krótkotrzoneczkowy

-Brodawki płatku

kwiatowego

6.TKANKI OKRYWAJĄCE WTÓRNE

• Endoderma

• Hipoderma

• Metaderma

• Poliderma (wieloskórnia)

• Korkowica (peryderma)

• Korek (fellem)

• Felogen

• Feloderma (podmiażdże korkowe)

7.TKANKI WYDZIELNICZO-WYDALNICZE

• Gruczoły zewnętrzne (egzogeniczne) - hydatody, miodniki, włoski gruczołowe, kosmki gruczołowe

-Włoski różyczkowate typu Labiatae - stopa, komórka nasadowa, 8 komórek gruczołowych i zbiornik olejkowy

-Włoski dwoinkowe typu Compositae - 4 dwukomórkowe piętra

• Gruczoły wewnątrztkankowe (endogeniczne) - komórki olejkowe, zbiorniki wydzielnicze, przewody wydzielnicze

• Rury mleczne - członowane i nieczłonowane

8.GRUCZOŁY ENDOGENICZNE

• Komórki olejkowe - Lauraceae, Zingiberaceae

• Zbiorniki wydzielnicze np. Hypericum perforatum

- Schizogeniczne - rozpuszczanie i rozsuwanie

- Lizogeniczne - rozpuszczanie

- Schizolizogeniczne - rozsuwanie i rozpuszczanie

• Przewody wydzielnicze (schizogeniczne) - u Apiaceae smugi olejkowe

9.TKANKI PRZEWODZĄCE

• Tkanki sitowe

• Tkanki naczyniowe

• Naczynia (tracheje) - pierścieniowate, spiralne, siatkowate, drabinkowate, cętkowate, jamkowate

• Cewki (tracheidy)

Tkanki sitowe i naczyniowe nie występują oddzielnie, lecz są zebrane w wiązki przewodzące

• Tkanki przewodzące pierwotne

• Tkanki przewodzące wtórne

• Łyko (floem) - wiązki sitowe

• Drewno (ksylem) - wiązki naczyniowe

10.TYPY WIĄZEK

• Wiązki zamknięte - jednoliścienne

• Wiązki otwarte - dwuliścienne

• Wiązki naprzemianległe (promieniste)

• Wiązki koncentryczne

• Wewnątrzksylemowa (hadrocentryczne)

• Zewnątrzksylemowa (leptocentryczna)

• Wiązki kolateralne i bikolateralne

---