OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Wykład 1. - 20 luty 2008r.

Dobra nie materialne stanowią pewną wartość nie są rzeczami i nie mają postaci materialnej, istnieją niezależnie od rzeczy, ale rzeczy jest substratem, który pozwala nam poznać to dobro i korzystać z niego, Np. dla:

Utworu lit - egz. Książki

Znaku towarowego - towar

Wynalazku - maszyna

Kategoria dóbr niematerialnych jest szeroka i niejednolita. W ramach dóbr nie materialnych wyróżniamy:

• Utwory - literackie, artystyczne, naukowe w rozumieniu prawa autorskiego.

• Rozwiązania - wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topograficzne układy scalone.

• Oznaczenia - przedsiębiorstw, firma, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne

Jeżeli dobra niematerialne będą spełniać pewne przesłanki mogą być chronione jak rzeczy (za pomocą prawa podmiotowego)

Własność intelektualna - ogół praw podmiotowych, których przedmiotem są nie materialne dobra prawnie, będące wytworem twórczości intelektualnej, umysłowej człowieka.

Jeżeli chodzi o rzeczy to charakter uprawnień jest majątkowy, natomiast w przypadku dóbr niematerialnych mogą to być również prawa natury osobistej, w szczególności prawa autorskie. Uprawnienia majątkowe przy dobrach niematerialnych są zazwyczaj ograniczone w czasie i przestrzeni. Niektóre dobra zaliczane są zarówno do własności intelektualnej jak i do własności przemysłowej.

Własność przemysłowa - katalogi; wyznaczona jest przez miedzy narodowe akt prawny; konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z 20 marca 1883 roku.

1. Patenty na wynalazki

2. Wzory użytkowe

3. Wzory przemysłowe

4. Znaki towarowe

5. Nazwy handlowe

6. Geograficzne znaczenia pochodzenia towarów (nazwy oznaczenia, oznaczenia pochodzenia).

7. Zwalczanie nieuczciwej konkurencji.

Wykorzystanie tych dóbr pozwala osiągnąć określona pozycje na rynku, a zatem mogą służyć jako instrument w grze konkurencyjnej (stad punkt 7). Mówiąc o zwalczaniu nie uczciwej konkurencji w rzeczywistości skupiamy się na interesach jakie maja przedsiębiorcy, które chcą chronić przed nie uczciwymi praktykami konkurencji. Konwencja wyznacza pewne minimum, ale jeśli chodzi o ochronę to nie narzuca niczego, pozostawia wybór sposobu ochrony stroną konkurencji.

8. Znaki usługowe

9. Tajemnice produkcji, handlowe, organizacji ( „know-how” )

Pojecie własności intelektualnej używane jest w praktyce, ale podstaw szukamy w prawach międzynarodowych. W znaczeniu: wąskim - utwory, dobra przemysłowe; szerszym - dobra koncepcyjne.

• Model za pomocą przyznania prawa podmiotowego

- w ten sposób chronione są wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, zarejestrowane znaki przemysłowe, zarejestrowane oznaczenia geograficzne, topograficzne układy scalone.

Nabycie prawa podmiotowego następuje poprzez rejestrację na postawie decyzji administracyjnej określonego organu ( urząd Patentowy ), które poprzedzone jest albo badaniem merytorycznym ( dotyczy to znaków towarowych, wynalazków ), albo sprawdzeniem formalnym.

Nabycie prawa stwierdzane jest odpowiednim dokumentem. Jest to prawo formalne ważne, chronione dopóki nie wygaśnie nie zostanie unieważnione przez organ, który wydał, decyzję o nabyciu prawa.

Cechy prawa podmiotowego

1. Wyłączność - uprawnionemu przyznana jest sfera uprawnień, które składają się na treść tego prawa, która określona jest dla każdego z dóbr. Uprawniony ma wyłączne prawo do korzystania z dobra w sposób zarobkowy lub zawodowy; możemy uczynić gospodarczy użytek z tego dobra z wyłączeniem osób trzecich. Zakres wyłączności doznaje jednak ograniczenia. To uszczuplenie wyłączności jest regulowane dla poszczególnych praw odrębnych ze względu na konieczność uwzględnienia różnych interesów innych uczestników obrotu. Przykładem ograniczenia jest tzw. „wyczerpanie prawa”. Ta wyłączność istnieje do momentu wprowadzenia do obrotu wytworu lub towaru, który jest nośnikiem dobra. Dalszy obrót nośnikiem jest swobodny o ile wytwory, towary zostaną wprowadzone do obrotu przez uprawnionego lub za jego zgodą.

2. Bezwzględność - skuteczne, „erga omnes” - uprawniony może zakazać osobą trzecim wkraczania w strefę, przysługującej mu wyłączności.

3. Prawa majątkowe - uprawniony może dysponować dobrem i czerpać z niego korzyści ale również dokonać eksploatacji pośredniej tzn. obracać dobrem na podstawie zawieranych umów o przeniesienie prawa lub na podstawie upoważnienia do korzystania.

4. Prawo czasowe

5. Prawo o terytorialnej skuteczności

Katalog praw bezwzględnych podmiotowych jest katalogiem zamkniętym , ustanawia go wyłącznie ustawodawca, obowiązuje zasada „ numerus - obusus” praw podmiotowych bezwzględnych.

• Model ochrony przez ochronę deliktową - część dóbr może być chroniona na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji; wystarczająca jest zatem ochrona o charakterze deliktowym.

Wykład 2. - 27 luty 2008r.

1. Źródła prawa własności intelektualnej.

• Międzynarodowe regulacje prawa własności intelektualnej

Jest bardzo dużo aktów prawnych randze.

• Konwencja Paryska ( 20 marca 1883r.)

Polska przystąpiła w 1919r. i obowiązuje nas aktualnie jeden z tekstów tej konwencji - tekst sztokholmski. Strony konwencji tworzą związek własności przemysłowej. Regulacja konwencji opiera się na pewnych zasadach:

1. Zasada asymilacji - strony konwencji zobowiązują się zapewnić wszystkim podmiotom prawa, któregokolwiek państwa członkowskiego równe traktowanie. Innymi słowy wszystkim państwom członkowskim przysługują takie same prawa jakie maja podmioty krajowe.

2. Zasada minimum konwencyjnego - konwencja paryska wyznacza pewien minimalny standard ochrony dóbr własności przemysłowej. Ten minimalny standard obowiązuje nawet wtedy, gdy porządek wewnętrzny nie przewiduje takich rozwiązań, mówimy zatem, że normy konwencji są auto-wykonalne, tym samym oznacza to, że można się na nie powoływać przed organami i sądami kraju, gdzie żąda się ochrony swojego dobra, a organy i sądy mogą bezpośrednio stosować te przepisy nawet, gdy prawo krajowe przewiduje nie odpowiedniego rozwiązania.

3. Zasada terytorialności - tak naprawdę dobra własności przemysłowej chronione są według prawa tego państwa, w którym znajduje się siedziba organu rozstrzygającego.

• Konwencja o ustanowieniu świtowej organizacji własności intelektualnej (WHPO) - 1997r.:

Podstawowym celem było utworzenie tej organizacji, a także popieranie ochrony własności intelektualnej i współdziałanie członków w tym zakresie.

• Porozumienie w sprawie handlowych aspektów prawa własności intelektualnej. (TRIPS) - 1994r.:

Stanowi załącznik do porozumienia ustanawiającego światową organizację handlu (WTO).

Porozumienie wcieliło wszystkie postanowienia materialno-prawne konwencji Paryskiej co oznacza, ze obowiązuje również te państwa, które nie są stronom konwencji paryskiej. Przyjęto zasadę, że obowiązuje te państwa w zakresie własności przemysłowej tekst sztokholmski. Również zasada asymilacji i minimum konwencyjnego.

• Konwencja Bereńska - konwencja o ochronie dziel literackich i artystycznych; podpisana 9 września 1886r.

• Akt Paryski 1971r. - powszechna konwencja o prawie autorskim. Konwencja stanowi podstawę ochrony autorskiej w stosunkach między państwami członkowskimi; stanowi podstawę ujednolicenia praw autorskich.

• Układ o współpracy patentowej - Waszyngton 1970r.

• Prawa europejskie

1. Konwencja monachijska o udzieleniu patentu - 1973r.

2. Dyrektywa parlamentu europejskiego i rady - 1998r. (w sprawie ochrony prawnej wzorów przemysłowych).

3. Dyrektywa 1986r. (w sprawie ochrony topografii układów scalonych).

4. Rozporządzenie z 2001r. (o wzorach wspólnoty)

5. Dyrektywa ujednolicająca przypisy o znaku towarowym z 1988r. oraz rozporządzenie z 1993r. o znaku towarowym.

6. Rozporządzenie z 2006r. (o ochronie oznaczeń geograficznych i ochronie nazw i pochodzenia).

7. Dyrektywa o reklamie wprowadzającej w błąd i reklamie porównawczej.

8. Dyrektywa dotycząca działań organów celnych skierowanych przeciwko towarom podejrzanym o naruszenie niektórych praw własności intelektualnych oraz środków podejmowanych w odniesieniu do towarów co do których stwierdzono naruszenie prawa.

9. Rozporządzenie o ochronie programów komputerowych w sprawie ujednolicenia czasu ochrony, prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych.

• Regulacje prawa polskiego

1. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych 4 lipca 1994r.

2. Ustawa z 30 czerwca - prawo własności przemysłowej - ten akt prawny obejmuje swoim zakresem dobra, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne oraz topografia układu scalonych.

3. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 16 kwietnia 1993r. - uzupełnia ona ochronę dóbr własności przemysłowej przed nieuczciwymi praktykami konkurencyjnymi.

4. W celu realizacji dyrektywy z 15 maja 2005r. o nie uczciwych praktykach handlowych stosowanych przez przedsiębiorców względem konsumentów. Polska została zobowiązana do wprowadzenia stosownej regulacji w porządku wewnętrznym. Wyrazem tego jest nowy akt prawny z 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Ustawa określa nie uczciwe praktyki rynkowe w działalności gospodarczej zawodowej oraz zasady przeciwdziałania tym praktykom. Tym samym ustawa o zwalczaniu nie uczciwej konkurencji reguluje zapobieganie i zwalczanie nie uczciwej konkurencji w działalności gospodarczej, aktualnym stanie prawnym, w interesie publicznym, ale tylko w interesie przedsiębiorców oraz klientów. Trzeba wiec powiedzieć, że mamy do czynienia z dwoma równoległymi regulacjami.

2. Firma - regulowana jest obecnie w kodeksie cywilnym Art. 43 ust.3-10

„Przedsiębiorca działa pod firmą”.

Każdy przedsiębiorca nie zależnie od jego formy organizacyjno - prawnej korzysta/ma prawo do używania firmy. Firma jest oznaczeniem każdego przedsiębiorcy. Dziś firmą posługują się każde przedsiębiorca.

• Przedsiębiorca zgodnie z przypisami kodeksu cywilnego: Przedsiębiorca jest osoba fizyczna, osobą prawna, jednostką organizacyjną nie mającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową

Art.1. ust.1.

Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawna, która we własnym imieniu prowadzi działalność gospodarczą.

Art.1. ust.2.

Za przedsiębiorców uznaje się wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanych przez nich działalności gospodarczej.

Art.2. ust.1.

Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

• Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, tym samym możemy powiedzieć, że wskazane przez nas te dwa akty prawne maja znaczenie dla określenia pojęcia przedsiębiorcy.

Pojecie przedsiębiorcy wyznaczają dwa kryteria:

1. Podmiotowe - przymiot przedsiębiorcy może przysługiwać każdemu podmiotowi prawa.

2. Przedmiotowe - aktywność gospodarcza, zawodowa, wykonywana we własnym imieniu ma być zarobkowa, zorganizowana, ciągła (profesjonalizm).

Wykład 3. - 12 marca 2008r.

Firma - oznaczenie, z którego korzysta przedsiębiorca w obrocie

Kodeks cywilny wyodrębnia firmy jako oznaczenie służące wyróżnianiu przedsiębiorcy od oznaczeń służących wyróżnianiu przedsiębiorstwa.

Zespół składników materialnych i niematerialnych - kompleks majątkowy odpowiednio zorganizowany w rozumieniu Art. 55 kodeksu cywilnego.

Funkcję firmy:

1. Indywidualizująca przedsiębiorcę w obrocie jako przedmiot praw i obowiązków.

Firma jest tym dla przedsiębiorcy, czym dla osoby fizycznej imię.

2. Gospodarcza:

• w szczególności funkcja reklamowa firmy i używanie firmy w dokumentach lub środkach masowego przekazu - realizacja celów reklamy.

• Budowa firmy:

1. korpus (rdzeń) - tego określenia, które indywidualizuje przedsiębiorcę.

2. Dodatki:

- Obligatoryjne - wskazuję formę organiz.-prawne przedsiębiorstw.

- fakultatywne - wskazuję przedmiot działalności

Podział firmy ze względu na to do czego się odnoszą:

Firmy osobowe - nazwisko osoby fizycznej, nazwa osoby prywatnej. Określenia które wskazują na związki miedzy osobami prowadzącymi przedsiębiorstwa Np. bracia

Firmy rzeczowe - wskazują na przedmiot działań ( zakład handlowy , zakład utylizacji śmieci, zakład szewski).

Firmy Fantazyjne - składają się ze słów, które są albo znaczeniowo obojętne, ale często są również wymyślone.

Budowa firmy (konstruowanie) poddane jest określonym regułom poprawnym ( kodeks cywilny) W zależności od tego z jakim przedsiębiorcami mamy do czynienia takie obowiązują regulacje.

Firmy osoby fizycznej - imię i nazwisko; nie wyklucza to jednak włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy i miejsca ich prowadzenia oraz innych określeń dowolnie dobranych. Np. Jan Kowalski.

Firma osoby prawnej - jej nazwa; firma zawiera określenie formy prawnej które może być również podane w skrócie, może również wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnego dobrane.

Firma osoby prywatnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej pod pewnymi warunkami (oba muszą być spełnione):

1. Jeżeli służy to ukazaniu związku tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy.

2. Umieszczenie w firmie nazwiska lub pseudonimu osoby fizycznej wymaga uzyskania pisemnej zgody tej osoby, a w razie śmierci jej małżonka dzieci.

Firma ułomnej osoby prawnej - wskazują przepisy, ustawy, które przyznaje zdolności prawne tej jednostce. Generalna reguła wskazuje na to, że firma nazwisko jednego wspólnika, który ponosi nieograniczone odpowiedzialność za zobowiązanie spółki, oraz dodatek obligatoryjny wskazujący na rodzaj spółki Np. „kowalski spółka jawna!”.

Podsumowując zatem powiemy, że firma musi odpowiadać wymaganiom ogólnym regułom przepisów kodeksu cywilnego oraz szczególnym postanowienia w zakresie budowy firmy dla określonych przedsiębiorców takich jak wspomniany kodeks spółek handlowych.

Firma ma tylko i wyłącznie brzmienie słowne. Firma nie może mieć postaci graficznej albo plastycznej (ma mieć postać słowną). Mogą pojawiać się skróty. Ale żeby korzystać z ochrony skrót musi być ujawniony w rejestrze.

Położenie firmy używanie firmy polega regułom określonym w przepisach kodeksu cywilnego, które przyjęło się określać jako zasady prawa fizycznego.

Zasady prawa firmowego:

1. Zasada prawidłowości firmy

2. zasada jedności firm

3. zasada ciągłości firmy

4. zasada jawności firmy

5. zasada wyłączności firmy

Zasada prawidłowości firm - firma powinna być zgodna z rzeczywistym stanem faktycznym, prawnym, musi odpowiadać prawdzie, ale regułą kodeksowa brzmi:

„firma nie może wprowadzić w błąd, wywoływać mylnego wrażenia, co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności, miejsca działalności źródeł zaopatrzenia”.

Zasada jedności firmy - sprowadza się do zakazu posługiwania się więcej niż jedną firmą. Przedsiębiorca ma jedną firmę. Ustawodawca pozwala na posługiwanie się firmami oddziałowymi. Firma taka zawiera określenie „odział” i miejsce, gdzie ma on swoją siedzibę.

Zasada ciągłości firmy - kontynuacji - kodeks cywilny przewiduje, że pozwala się na zachowanie firmy pod pewnymi warunkami pomimo zmiany okoliczności faktycznych i prawnych a są to:

• przekształcanie osoby prawnej i ułomnej osoby prawnej

• wystąpienie ze spółki wspólnika, którego nazwisko było zamieszczone w firmie.

• W razie kontynuacji działalności gospodarczej osoby fizycznej przez inną osobę będąca jej następcą prawnym.

Tej regule służy Art. 43²:

„firma ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że inne przepisy stanowią inaczej.”

Zmiana firmy powinna być ujawniona w rejestrze.

Zasada jawności firmy - w zasadzie daną firmą może posługiwać się jeden przedsiębiorca punktem wyjścia jest to, aby istniała przejrzystość w obrocie gospodarczym ustawodawca przewiduję a żeby przy obieraniu firmy konieczne było, by odróżniała się ona dostatecznie od firmy innych przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarcza na tym samym rynku czynniki, które powinny odróżnić firmy:

• Przedmiot działań.

• Obszar geograficzny

• Czas

Dopuszczalne jest prowadzenie działalności gospodarczej w różnych formach organizacyjno - prawnych, dlatego istotne jest dokładne określenie i przedsiębiorcy, i działalności gospodarczej.

Prawo do Firm

Firma jest nierozerwalnie związana z przedsiębiorcą i przypisy ustanawiają zakaz zbycia firm. Ustawodawca dopuszcza upoważnienie innego przedsiębiorcy do korzystania z firmy pod warunkiem, że nie wprowadza to w błąd. Od zbycia firmy (przedsiębiorcy) musimy odróżnić zbycie przedsiębiorstwa w znaczeniu Art. 55¹ kodeksu cywilnego z jego nazwą w praktyce rozdzielenie tych oznaczeń, które indywidualizują przedsiębiorcę (firmę) od oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorstwo nie zawsze jest możliwe, a mianowicie dlatego, że nazwa przedsiębiorcy może być podobna albo porywać się z firmą przedsiębiorcy stąd jeśli dochodzi do zbycia przedsiębiorstwa, a oznaczenie tego przedsiębiorstwa jest podobna lub pokrywa się z firmą przedsiębiorcy - zbywcy, to nabywca przedsiębiorstwa powinien dążyć do odpowiedniej zmiany nazwy przedsiębiorstwa.

Prawo do firm jest prawem bezwzględnym, skutecznie erge - omnes. Prawo o charakterze osobistym (osobisto - majątkowe, majątkowe).

Ochrona praw do firmy - zawarta w Art. 43¹⁰ kodeksu cywilnego, ma charakter wyczerpujący przesłanie ochrony.

• Zachowanie osoby trzeciej, które zagraża lub narusza firmę uprawnionego;

• Zachowanie to jest bezprawne nie ma uzasadnienia ani w czynności prawnej. Domniemanie bezprawności co oznacza i ze sprawca ma obowiązek wykazanie okoliczności wyłączających bezprawność.

Roszczenia:

1. Żądanie zaniechania w razie naruszenia, także usuniecie skrótów.

2. Złożenie oświadczenia (oświadczeń w odpowiedniej treści i formie).

3. Naprawienie szkody lub wydania uzyskanych korzyści.

Wykład 4. - 19 marca 2008r.

Oznaczenia przedsiębiorstwa - są to wszelkie oznaczenia prowadzi przedsiębiorca. Mogą to być: nazwa, godło, skrót literowy, symbole, logo, flaga rysunek, postać przestrzenne. Przedsiębiorca może uzyskać wielu oznaczeń przedsiębiorstwa. Nie można wykluczyć, by w tej formie wykorzystywać również nazwę, którą ma w firm. Oznaczenia przedsiębiorstwa stanowią jego składnik w znaczeniu przedmiotowym tego przedmiotowym tego przedsiębiorstwa ( Art. 55¹ kodeksu cywilnego).

Oznaczenia przedsiębiorstwa są co do zasady chronione przed nieuczciwą praktyką konkurentów. A zatem podstawową jest tu ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Ten kto pierwszy uczynił użytek z oznaczenia może zadać ochrony przed zawłaszczeniem tego oznaczenia przez, innego przedsiębiorcę, jeżeli rodzi to ryzyko pomyłki, co do tożsamości oznaczenia przedsiębiorstwa.

Znaki Towarowe - Rozporządzenie Rady 40/94 z 20 grudnia 1993r. o znakach towarowych wspólnoty.

Rozporządzenie przewiduje ochronę dla zarejestrowanych znaków towarowych na terytorium UE. Organem, w którym się rejestruje jest Urząd do spraw harmonizacji rynku wewnętrznego ( w Alikante ) OHIM.

Znakiem Towarowym - może być każde oznaczenie, które może przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Ustawodawca określa, również, jakie formy przedstawienia może przybrać znak (zdanie, slogan, oznaczenie graficzne, rysunek, ornament, forma przestrzenna lub inny sygnał dźwiękowy). Ustawodawca wymienia te formy przykładowo, ale żeby taki symbol mógł pełnić funkcję znaku towarowego musi mieć zdolność odróżnień ( abstrakcyjną zdolność odróżnienia). Zdolność odróżnienia mają te oznaczenia które posiadają następujące cechy:

1. Zmysłowa postrzegalność - by znak, symbol, oznaczenie mogły zapaść w śniadości odbiorcy i najwięcej wątpliwości wykazuję znaki dźwiękowe i zapachowe

2. Jednolitość - znak powinien być łatwy do zapamiętania i odtworzenia przez człowieka; jednego aktu poznawczego.

3. Samodzielność względem towaru - w znaczeniu pojęciowym Art. 131² punktu 6 nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, jeżeli stanowią one formę bądź inne właściwości towaru lub opakowanie, która jest uwarunkowana wyłącznie jego naturą. Jest niezbędne do uzyskania, efektu technicznego lub zwiększa znaczenie wartość towaru.

4. Graficzna przedstawialność - chodzi o to, by znak dało się odtworzyć w widocznej postaci; by mogło być dostrzeżony.

Funkcje znaku towarowego

1. Oznaczenie pochodzenia - odróżniająca (każdy znak towarowy musi ją pełnić).

Znak towarowy wskazuje źródło pochodzenia, czyli wskazuje tego kto jest uprawniony do nakładania znaku na towar i wprowadzania tego znaku do obrotu. Powód to znak towarowy pozwala odróżnić towary tego samego rodzaju pochodzące od różnych przedsiębiorstw.

2. Gwarancyjna - towar może, mieć określoną jakość, solidność, nowoczesność, estetykę, niską cenę, wówczas znak towarowy może stać się symbolem tych cech, znak uosabia, wyobrażenia klienteli o towarze. Znak gwarantuje że towar pochodzi z jednego źródła, i że każdy egzemplarz towaru ze znakiem te cechy posiada

3. Reklamowa - atrakcyjna forma przedstawienia; istotna role w grze konkurencyjnej i taką rolę przyjmuje w obrocie.

Przede wszystkim chroniona jest pierwsza funkcja - ochrona przed ryzykiem pomyłki. Funkcja druga i trzecia chronione SA tylko pośrednio ustawodawca Polski musiał wprowadzić wzorem ustanowień europejskich samodzielną ochronę funkcji drugiej i trzeciej znaku towarowego.

Podziały znaków towarowych

Ze względu na źródło zdobycia prawa do znaków towarowych możemy powiedzieć, że ustawa prawa własności przemysłowej przewiduje ochronę dla znaków towarowych zarejestrowanych. Ochrona taka przewidziana jest także dla znaków towarowych notoryjnych (powszechnie znanych). Trzeba powiedzieć, że powszechną znajomość powstaje poprzez używanie znaków towarowych. Ta powszechna znajomość daje ochronę bez potrzeby rejestracji. Nie ma definicji znaku towarowego znanego powszechnie i przyjmuje się, że znak towarowy powszechnie znany to taki , który jest znany co najmniej połowie odbiorców.

To co odnosi się do znaków towarowych odnosi się również do znaków usługowych (inaczej się ma nie patrzy).

Znak towarowy indywidualny - przysługuje jednemu uprawnionemu.

Ze względu na zakres ochrony możemy wyróżnić dwa rodzaje znaków:

1. Znaki chronione przed ryzykiem pasożytnictwa - chodzi tu o ochrone znaków towarowego wykorzystywanego, podobnego lub identycznego dla towarów niepodobnych, jeżeli może to szkodzić renomie znaku lub dawać nieuzasadnione korzyści naruszycielowi.

2. Znaki chronione przed ryzykiem pomyłki - chroniona jest funkcja wskazywana pochodzenia.

Wykład 5. - 2 kwietnia 2008r.

ZDOLNOŚĆ REJESTRACYJNA ZNAKU TOWAROWEGO

Wpływają na nią trzy czynniki:

1. potencjalna zdolność znaku towarowego do odróżniania

2. zdolność odróżniająca - obrany symbol posiada dostateczne znamiona odróżniające dla konkretnego towaru (art129)

3. brak przeszkód rejestracyjnych - nie zachodzą ani bezwzględne ani względne przeszkody rejestracyjne

Ad 2) Powiada się ze znak towarowy musi mieć zdolność odróżniającą dla konkretnego towaru w określonych warunkach obrotu. Można zatem powiedzieć, że znamiona odróżniające to pewien zespół cech, który pozwala odróżnić towary tego samego rodzaju pochodzących od różnych przedsiębiorstw. Ustawodawca wymienia zatem jedynie w art. 129 formy zjawiskowe, którym brak zdolności odróżniających.

Zgodnie z art129 ust 2 zdolności odróżniającej nie mają:

• znaki które nie nadają się do odróżniania w obrocie towarów dla których zostały zgłoszone (nie pełnia funkcji odróżniającej np. stół)

• znaki opisowe - znamion odróżniających dostatecznych pozbawione są te oznaczenia, które składają się wyłącznie z elementów które służą w obrocie do wskazywania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia , jakości ilości wartości przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności - żeby nie zostały zawłaszczone oznaczenia używane w powszechnym obrocie - oznaczenia informacyjne (np. odmowa rejestracji „100 panoramicznych” dla krzyżówek)

• znaki wolne - takie oznaczenia, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych (kiść winogron na butelce wina, krowa dla produktów mlecznych)

Znak, który wcześniej nie posiadał dostatecznych znamion odróżniających może nabyć je w następstwie intensywnego i długotrwałego używania - wtórna zdolność odróżniająca.

PRZESZKODY REJESTRACJI

Art. 131 wskazuje jakie są przeszkody rejestracji bezwzględne. Wyłączają one od rejestracji znaki bez względu na to jakie towary wchodziły by w grę. Możemy zatem wskazać że znak nie może naruszać czyichś praw - osobistych i majątkowych. Ponadto znak nie może naruszać dobrych obyczajów. Nie może być znak towarowy mylący (Genewa dla zegarków z Chin, ale Jamajka dla kosmetyków, Mont Blant dla piór są dopuszczalne). Nie mogą być również rejestrowane znaki towarowe naruszające interes publiczny albo ze względu na prestiż (godło, uczucia religijne -JP2).

Art. 132 -względne przeszkody

Znak towarowy nie może być zarejestrowany dla określonej grupy towarów, ale dla innej tak. Chodzi tutaj o możliwość wystąpienia kolizji jaka może wystąpić z zarejestrowanym wcześniej znakiem towarowym (z istniejącym wcześniej prawem ochrony do znaku towarowego) a także rejestracją oznaczenia geograficznego. Niedopuszczalna jest rejestracja identycznego lub podobnego znaku towarowego dla takich samych grup towarów gdy miało by to wprowadzać w błąd. Dla znaku renomowanego - nie ważna grupa towarów.

NABYCIE PRAWA DO ZNAKU TOWAROWEGO

Z wnioskiem do urzędu patent owego na indywidualny znak towarowy może wystąpić każdy podmiot prawa (fizyczna, prawna, ułomna osoba prawna)

Wniosek może dotyczyć jednego znaku towarowego i powinien wskazywać również towary, dla których znak ma być przeznaczony.

Prawo ochronne na znak towarowy powstaje na podstawie decyzji administracyjnych urzędu patentowego po przeprowadzeniu postępowania badawczego. Prawo wpisywane jest do rejestru, publikowane w wiadomościach urzędu patentowego (pozwala to uprawnionemu umieszczać na towarach obok oznaczenia pewnego symbolu wskazującego ze znak jest zarejestrowany. Tak uzyskane prawo jest prawem podmiotowym - jest to zatem prawo bezwzględne, wyłączne i majątkowe. Z prawem tym wiążą się trzy cechy - jest to prawo czasowe. prawo ochronne na znak towarowy przyznaje się na lat 10 licząc od daty zgłoszenia do urzędu patentowego z możliwością przedłużenia na kolejne okresy 10 letnie. To prawo oparte jest również na zasadzie terytorialności, co oznacza ze jest chronione na terytorium na którym zostało zarejestrowane. Zasada specjalizacji - pozwalana nam powiedzieć ze sfera wyłącznego używania znaku towarowego zarejestrowanego odnosi się wyłącznie do towarów objętych rejestracją. Do rejestru jest wpisana specjalizacja zastosowania

Patrząc z punktu widzenia osoby trzeciej ujęta jest szerzej. Dotyczy ona naruszenia prawa do znaku towarowego - uprawniony ma prawo zakazać używania nie tylko znaków i towarów identycznych ale również podobnych do zarejestrowanych. Przełamanie tej zasady występuje przy znakach renomowanych, bo może to dotyczyć jakichkolwiek towarów

TREŚĆ PRAWA DO ZNAKU TOWAROWEGO

Na treści prawa do znaku towarowego składa się pewien kompleks uprawnień, który wypełnia sferę negatywna i pozytywną.

Z jednej strony mamy uprawnienia które umożliwiają czerpanie korzyści ze znaku przez używanie lub rozporządzanie znakiem towarowy. Art. 154 określa na czym polega używanie znaku towarowego. Mówi w szczególności:

• umieszczanie znaku na towarach objętych znakiem ochronnym lub ich opakowanie

• oferowanie i wprowadzanie towarów ze znakiem do obrotu

• importowanie lub eksportowanie oraz składowanie w celu oferowania i wprowadzania do obrotu

• oferowanie lub świadczenie usług pod tym znakiem

• umieszczanie znaku w dokumentach związanych w wprowadzaniem towarów do obrotu

• Posługiwanie się znakiem w celu reklamy

Używanie znaku ma miejsce wtedy gdy jest rzeczywiste, niedwuznaczne, w funkcji odróżniającej dla towarów wskazanych w rejestrze Prawo ochronne na znak towarowy może być przedmiotem umowy licencyjnej - udzielenie upoważnienie di używania znaku towarowego. Prawo ochronne na znak towarowy może być przeniesione na osobę trzecią (sprzedaż przedsiębiorstwa, dziedziczenia),

Sfera negatywna treści prawa do znaku towarowego dotyczy naruszenia prawa do znaku towarowego. Naruszenie prawa do znaku towarowego - roszczenia 296 ust 2, przesłanki naruszenia prawa do znaku towarowego:

Naruszenie prawa do znaku towarowego polega na bezprawnym używaniu w obrocie :

1. znaku identycznego do zarejestrowanego w odniesieniu do identycznych towarów (REPRODUKCJA)

2. znaku identycznego lub podobnego do zarejestrowanego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia w błąd odbiorców, które w szczególności Mozę obejmować skojarzenie znaków (IMITACJA)

3. mówimy o ochronie znaków towarowych renomowanych przed pasożytniczym wykorzystaniem polegającym na użyciu znaku towarowego identycznego lub podobnego do zarejestrowanego znaku towarowego renomowanego dla jakichkolwiek towarów, jeżeli może to przynieść używającemu nienależną korzyść lub może być szkodliwe dla odróżniającego charakteru znaku bądź jego renomie

ROSZCZENIA PRZYSŁUGUJĄCE UPRAWIONEMU art.296 ust 1

Możemy przede wszystkim żądać od naruszającego zaniechanie, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie gdy działanie było zawinione naprawienia szkody na zasadach ogólnych albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia które w chwili dochodzenia należałoby się tytułem udzielenia upoważnienia do używania znaku towarowego.

Wykład 6. - 9 kwietnia 2008r.

Na przestrzeni ostatniego stulecia możemy wykazać, że dla wskazania tej kategorii dóbr niematerialnej posługiwano się niejednolita terminologia co wpływał również, na różny zakres pojęciowy. Możemy jednak powiedzieć o dwóch kategoriach oznaczeń geograficznych które znalazły odbicie już w konwencji Paryskiej.

1. Oznaczenia pochodzenia - indications de provenace (ozn. zwykle lub neutralnie).

2. Oznaczenie pochodzenia - appellation d'origine (ozn. Kwalifikowane)

Rozróżnienie dwóch wskazanych kategorii możliwe jest dzięki określeniu funkcji jakie pełnią obie kategorie. Podstawową funkcja dla obu kategorii jest odróżnienie wyboru tego samego rodzaju ze względu na ich pochodzenie geograficzne. O oznaczeniu pochodzenia mówimy wręcz że stanowi prostą informację o pochodzeniu. Natomiast nazwa pochodzenia poza wyżej wymienioną pełnią również funkcje gwarancyjna. Zapewnia ona o tym, że istnieje obiektywna jakościowa wieź miedzy produktem a określonym miejscem geograficznym co odzwierciedla nazwa pochodzenia (oscypek, bryndza, tokaj).

Jaką formę mogą mieć oznaczenia geograficzne?

Mogą obejmować nazwy geograficzne kraju, regionu miejscowości, rzek jezior. Mogą to być również odzienia, symboliczne - zdjęcia, rysunki mapy - wskazujące na miejsce geograficzne. Jak również oznaczenie fantazyjne, którego nie ma na mapie, a które nabrało charakteru oznaczenia geograficznego.

Zgadnie to wiąże się też z podziałem na:

• Oznaczenie bezpośrednie - znajdziemy na mapie; odnoszą się wprost do danego obszaru.

• Oznaczenie pośrednie - pozwalają mniej lub bardziej na, identyfikację; mają postać niesłowną.

Przyjmuje się, że wskazane przez nas postacie odnoszą się do oznaczeń pochodzenia. Natomiast przy nazwach pochodzenia mamy prawie włącznie do czynienia z nazwami geograficznymi.

Nazwa Pochodzenia są geograficznymi nazwami kraju, regionu, szczególnego miejsca, które ze względu na geograficzne środowisko determinowane przez czynniki naturalne jak klimat, gleba nasłonecznienie, bądź ludzkie jaki tradycyjne metody wytwarzania, wyjątkowe umiejętnościowe wytwórców lub zarazem naturalne i ludzkie, gwarantuje szczególne własności towaru stosuje do pochodzenia.

Oznaczenia pochodzenia to każde wyrażenie lub znak i użyty do wskazania, że produkt lub usługa pochodzi z danego kraju, regionu lub konkretnego miejsca.


Należy zaznaczyć, że oznaczenia geograficzne wskazują miejsca pochodzenia towaru, wyjątkowo usługi, a jeśli chodzi o oznaczenia kwalifikowane to one odnoszą sie przede wszystkim towarów neutralnych rolnych, spożywczych (wina, sery, wody mineralne), wyjątkowo do towarów przemysłowych.

Istnieje aktualnie silna, tendencja do wzmocnienia ochrony tych oznaczeń, które pełnią funkcję gwarancyjną. Celem ochrony oznaczeń geograficznych jest zapobieganie używaniu określeń, które mogłyby wprowadzać w błąd ,co do pochodzenia produktów z określonego terytorium. Jest to ochrona przed ryzykiem pomyłki.

Podstawowe znaczenie ma to, żeby wskazywanie pochodzenia geograficznego odznaczało się prawidłowością. przewiduje się również ochronę przed pasożytniczym używaniem oznaczeń, pozwala to wskazać na pewne nadużycia ochrony oznaczeń. Ochrona skierowana jest także przeciwko podszywaniu się pod renomę oznaczenia ( pasożytnicze wykorzystanie).

Model ochrony oznaczeń:

1. Model ochrony deliktowej.

2. Może wynikać z przyznania przez właściwy organ prawa podmiotowego bezwzględnego ( na podstawie rejestracji)

3. Może być zapewniona przez szczególny Akt prawny, stosowanego zarządzenia wydanego przez organ administracyjny.

Modele te mogą być łączne, mogą ze sobą współistnieć.

Ochrona oznaczeń geograficznych w prawie polskim podlegała ewolucji. Ochrona ta miała charakter deliktowy, ale oprócz zakazu używania oznaczeń geograficznych wprowadzających w błąd, co do pochodzenia towarów; przewidywała szczególny tryb ochrony nazwy regionalnej na podstawie rozporządzeń. Ten model został zachowany i jest podstawą ochrony na podstawie dziś obowiązującej ustawy z 16.04.97r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, w której znajdują się dwa Art. 8 i 9, których celem jest ochrona przed fałszywym lub oszukańczym używaniem oznaczeń geograficznych ale towarów lub usług. jednocześnie należy podkreślić, że te przepisy nie chronią oznaczeń jako takich, ale zapewniają ochronę interesów ograniczonego.

8-Oznaczenia zwykłe, neutralne

9-Oznaczenia kwalifikowane

Z momentem wejścia w życie prawa własności przemysłowej do ochrony wprowadzono model ochrony za pomocą wykreowanego prawa podmiotowego, dla oznaczeń, które spełniają przesłanki zdolności rejestrowanych. Prawo własności przemysłowej przewiduje ochronę oznaczeń kwalifikowanych. Ustawa obejmuje ochronę dla dwóch rodzajów oznaczeń:

1. nazwy regionalne

2. oznaczenia pochodzenia

Ustawodawca Polski oparł się na rozwiązaniu europejskiego z 1992 roku, które zmienione zostało zmienione przez obowiązujące dziś rozporządzenie z 20.03.2006r. s10/2006 w sprawie ochrony oznaczeń geograficzny i nazwy pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych.

te oznaczenia to wyłącznie oznaczenia słowne w formie rzeczownikowe, przymiotnikowej, które odnoszą się pośrednio lub bezpośrednio do nazwy geograficznej miejsca, miejscowości, regionu, kraju. Obie kategorie oznaczeń mogą być rejestrowane tylko dla towarów, z wyłączeniem pewnej ich kategorii - produktów rolnych przeznaczonych do spożycia przez ludzi wymienionych w załączniku 1 do traktatu wspólnoty europejskiej oraz produktów rolnych środków spożywczych wymienionych w załącznikach do rozporządzenia s10/2006r., oraz napojów spirytusowych, których oznaczenia geograficzne podlegają wpisowi na krajową Listę Chronionych Oznaczeń Geograficznych Napojów Spirytusowych.

W związku z tym należy przewidzieć, że ochrona na podstawie prawa unijnego w stosunku do oznaczeń objętych rozporządzeniem zastępuje ochronę opartą na prawach wewnęcznych.

Różnica miedzy nazwami regionalnymi a oznaczeniami pochodzenia tkwi w podejściu do związku własności towarów z warunkami geograficznymi. nazwy regionalne to są te oznaczenia, które służą wyróżnianiu towarów pochodzących z określonego terenu oraz posiadają szczególne własności, które wyłącznie lub w przeważającej mierze zawdzięczają środowisku geograficznemu, obejmującego łącznie czynniki naturalne i ludzkie, których wytwarzanie lub przetwarzanie następuje na danym terenie (zawiązek jest obiektywny).

Oznaczenia pochodzenia służą do wyrażania towarów pochodzących z określonego terenu i posiadających szególne właściwości albo inne cechy przypisywane pochodzeniu geograficznemu, czyli terenów gdzie zostały wytrzone lub przetworzone. Tak wskazane oznaczenia geograficzne podlegają rejestracji w urzędzie patentowym, które udziela prawa podmiotowego na podstawie decyzji administracyjnej.

Natura prawa z rejestracji na oznaczenia geograficznego

Konstrukcja tego prawa zakłada, że korzystać z niego może wielu producentów, natomiast samo prawo rejestracyjne udziela się jednemu podmiotowi, on ma reprezentować interesy producentów to może być podmiot prawa publicznego, organizacja upoważniona do reprezentowania interesów producentów działająca na danym terenie.

Mamy tu do czynienia z rozszczepieniem uprawnienia. kto innej jest uprawniony do nabycia prawa i jego przeniesienia (uprawniony z rejestracji). Kto inny zaś jest uprawniony do używania, czyli eksploatacji. Są dwie sfery tego prawa. Jedna dla uprawnionego z rejestracji, a druga dla uprawnionych do używania. Nie przyznaje się tu monopolu tylko jednemu podmiotowi. Mamy tu do czynienia z monopolem zbiorowym i faktycznym. Oznaczeniem może posługiwać się każdy przedsiębiorca, o ile działa na określonym terenie, a jego towary spełniają warunki będące podstawę udzielania rejestracji bez względu na to czy jest Się człowiekiem organizacji zrzeszającej producentów, czy jest się w rejestrze ujawnionym.

Mamy tutaj do czynienia z prawem:

• podmiotowym

• skuteczne erga omnes

• wyłącznym w zakresie terytorialnym

• nieograniczonym czasowo, ale mogącym istnieć na skutek wygaśnięcia lub unieważnienia

• majątkowym, ale ustawodawca nie przewiduje nabycia prawa na podstawie umowy ani udzielenia licencji

Dopuszczalne Jest tu tylko przeniesienie prawa przez uprawnionego z rejestracji na inną organizację lub podmiot prawa publicznego.

Jeśli chodzi o używanie prawa, ustawa odsyła do przepisów o znakach towarowych. Natomiast sfera zakazów jest przedmiotem regulacji samodzielnej. Celem ochrony jest ochrona przed ryzykiem pomyłki. Zakłada się, ze identyczność lub podobieństwo oznaczeń skutkuje prawdopodobieństwem wystąpienia pomyłki. Ochrona rozciąga się również na oznaczenia używane dla innych towarów i w tym zakresie będzie stosować odpowiednio Art 296 ustęp 2 pkt. 3.

Ochrona skierowana jest przeciwko każdej formie Bezpodstawnego używania zarejestrowanego oznaczenia przez osoby nieuprawnione, dla towarów, które nie spełniają warunków będących podstawą udzielenia prawa z rejestracji.

Nawet, gdy używanie nie ma na celu wskazywania oznaczeń geograficznych nawet z dodatkami wskazującymi na rodzaj wyrobów. Dotyczy to również oznaczenia w jego oryginalnym brzmieniu w tłumaczeniach oraz innych formach pochodnych.

Z momentem wejścia Polski do UE na terenie RP w zakresie oznaczeń geograficznych obowiązują akty prawne odnoszące się do tej kategorii.

Są to rozporządzenia pośród, których szczególnie znaczenie ma 510/2006r.

UE zdecydowała się na ochronę oznaczeń tylko dla określenia produktów.

Rozporządzenie wskazuję na dwie kategorie oznaczeń kwalifikowanych:

• oznaczenia geograficzne

• nazwy pochodzenia

Zakresem objęte są tylko produkty rolne, środki spożywcze, Np. oliwy, sery, piwo, wyroby przemysłu papierniczego czy mleczarskiego, mięso wędliny. Rozporządzenie nie obejmuje produktów innych, wiele. napojów spirytusowych, wód mineralnych i źródlanych.

Tryb uzyskania ochrony zakłada wpis oznaczenia do rejestru, który prowadzi komisja Wspólnot Europejskich. Czyni się to na podstawie wydanego przez komisję rozporządzenia. Z chwilą powstania prawa można używać oznaczenia zgodnie z warunkami specyfikacji, która obejmuje informacje o produkcie i miejscu pochodzenia. Warunki te powinny być przestrzegane.

Zarejestrowanie oznaczenia zgodnie z Art.19 chronione są przed ich używaniem przez osoby nieupoważnione i przez używaniem dla towarów innych niż wymienione.


Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

Założenie: system prawa polskiego dotyczącego zwalczania nieuczciwej konkurencji jest systemem prywatno-prawnym o charakterze deliktowym.

Charakterystyczne dla tej ustawy jest wyróżnienie dwóch elementów:

1. szczegółowe delikty nieuczciwej konkurencji

2. klauzula generalna ( Art. 3 ustawa 1)

Wedle Art 3 ust 1 czynem nieuczciwej konkurencji jest każde działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża bądź ...


16

---