Nerw trójdzielny

(nerwus trigeminus, n. V)

Nerw trójdzielny (nerwus trigeminus, n. V)

Nerw trójdzielny (nervus trigeminus) - V nerw czaszkowy, największy wśród nich. Jest nerwem I łuku skrzelowego. Ma charakter mieszany (czuciowo-ruchowy).

Źródła włókien

• włókna czuciowe - komórki pseudojednobiegunowe zwoju trójdzielnego; ich aksony tworzą część większą i wnikają do jąder czuciowych pnia mózgu:

• jądra pasma śródmózgowego - czucie proprioceptywne

• jądra czuciowe główne - czucie gnostyczne (w moście)

• jądra pasma rdzeniowego - czucie protopatyczne

• włókna ruchowe - jądro ruchowe nerwu trójdzielnego (w moście); kierują się wyłącznie do nerwu żuchwowego V₃

Przebieg i zakres unerwienia

Nerw wychodzi z mózgowia w przednio-bocznej części mostu dwoma korzeniami: częścią większą (czuciową) i częścią mniejszą (ruchową). Oba korzenie dochodzą do szczytu piramidy kości skroniowej, gdzie w wycisku nerwu trójdzielnego tworzą zwój trójdzielny (troisty, Gassera). Od zwoju odchodzą 3 gałęzie:

• nerw oczny V₁ jest nerwem czuciowym, unerwia oko i oczodół; opuszcza jamę czaszki przez szczelinę oczodołową górną; dzieli się na 3 gałęzie końcowe:

• nerw łzowy - unerwia gruczoł łzowy

• nerw czołowy - unerwia zatokę czołową, skórę czoła, powiekę górną

• nerw nadbloczkowy

• nerw nadoczodołowy

• nerw nosowo-rzęskowy - unerwia przyśrodkowy kąt oka

• nerw szczękowy V₂ jest nerwem czuciowym, unerwia okolice szczęki; opuszcza jamę czaszki przez otwór okrągły; oddaje 3 gałęzie końcowe:

• nerw jarzmowy - unerwia okolicę policzka

• nerw podoczodołowy - unerwia zęby i dziąsła szczęki

• splot zębowy górny - unerwia zęby i dziąsła szczęki

• gałęzie zwojowe - do zwoju skrzydłowo-podniebiennego

• nerw żuchwowy V₃ jest nerwem czuciowo-ruchowym, unerwia czuciowo okolice żuchwy i skroni oraz ruchowo mięśnie żucia; opuszcza jamę czaszki przez otwór owalny; oddaje gałęzie:

• grupa przednia

• nerw policzkowy - unerwia skórę i śluzówkę policzka

• nerw żwaczowy - unerwia mięsień żwacz

• nerwy skroniowe głębokie - unerwiają mięsień skroniowy

• nerw skrzydłowy boczny - unerwia mięsień skrzydłowy boczny

• nerw skrzydłowy przyśrodkowy - unerwia mięsień skrzydłowy przyśrodkowy

• grupa tylna

• nerw uszno-skroniowy - unerwia staw skroniowo-żuchwowy, skórę skroni i małżowinę uszną; prowadzi włókna pozazwojowe przywspółczulne do ślinianki przyusznej

• nerw językowy - unerwia czuciowo 2/3 przednie języka

• nerw zębodołowy dolny

• nerw żuchowowo-gnykowy - unerwia mięsień żuchwowo-gnykowy i brzusiec przedni mięśnia dwubrzuścowego (mięśnie szyi)

• nerw bródkowy - unerwia skórę okolicy bródkowej i śluzówkę wargi dolnej

• splot zębowy dolny - unerwia zęby i dziąsła żuchwy

Nerw żuchwowy, V₃ ( u góry i po lewej)

---