ZAMEK BOLCZÓW, dokumenty

W czasie wojen husyckich w twierdzy mieściła się baza husytów, zdobyta w 1433 roku przez wiernych papieżowi mieszczan z Świdnicy i Wrocławia. Bolczów uległ wówczas zniszczeniu.
      Pod koniec XV w., po powojennych zniszczeniach zamek zostaje odbudowany i dwukrotnie powiększony. Rozbudowa polega na opasaniu nieregularnym w obrysie kamiennym murem przyległych od południowego wschodu skał oraz na splantowaniu południowego dziedzińca zewnętrznego. Dziedziniec ten oprócz funkcji obronnych, mógł spełniać także funkcje reprezentacyjne, charakterystyczne dla okresu późnego średniowiecza. W południowym narożniku dziedzińca wzniesiono wieżę bramną, wykorzystując blok skalny jako wschodni bok wznoszonej czworobocznej budowli.

      W latach 1537 - 1543 zamek Bolczów należał do Justusa Decjusza z Krakowa, dworzanina króla Polski, Zygmunta Starego. Justus Decjus był także właścicielem Kuźnic i kopalni w Miedziance, lokowanej już na prawie miejskim. Decjusz jako sekretarz królewski po 1520 roku spowodował nadanie nowych przywilejów miejskich i znaczną rozbudowę miasteczka. Dochody z Miedzianki umożliwiły prace budowlane na zamku, przeprowadzone w latach 1520 - 1550. Przed piętnastowieczną wieżą bramną wzniesiono wysunięty kamienny barbakan, półkoliście zamknięty od strony zewnętrznej. Od wschodu barbakan oparł się o skałę, na której zbudowano półcylindryczną basteję, jako dodatkowe wzmocnienie obrony wstępu do zamku. W murach barbakanu i bastei znajdowały się strzelnice, przystosowane do broni palnej.
      Na przełomie XV/XVI w. w związku z zagrożeniem Śląska ze strony Turków, następuje dalsza modernizacja obwarowań zamkowych i miejskich, uwzględniająca ostrzeliwanie z dział i broni ręcznej oraz obronę przed ostrzeliwaniem z zewnątrz. Dla znaczniejszego utrudnienia dostępu do barbakanu i zamku od strony południowej wykuto suchą fosę, również i tu wykorzystując dogodne ukształtowanie terenu.
Następnymi właścicielami zamku była rodzina Schaffgotsch. Daniel von Schaffgotsch dokonuje w latach 1608-1609 niewielkiej przebudowy zamku.

      W czasie wojny trzydziestoletniej zamek był oparciem wojsk cesarskich, jednak 27 września 1645 roku na mocy układu przechodzi on w ręce szwedzkie. W dniu 6 grudnia tegoż roku na zamku wybucha pożar, prawdopodobnie przez zaprószenie ognia przez żołnierzy.       Po pożarze zamek powoli przekształca się w ruinę.
      W 1848 roku właściciel zamku Wilhelm hr. zu Stolberg-Wernigerode przeprowadził pewne prace naprawcze i zabezpieczające zniszczoną warownię.
      Pod koniec XIX w. na zamku zbudowano małe schronisko turystyczne, które po 1945 roku przestaje funkcjonować, a pozbawiony dozoru obiekt, popada w dalszą ruinę.
      Prace konserwacyjne ruin przeprowadzono w 1965 roku, objęły one prze de wszystkim wycięcie zieleni, odgruzowanie fragmentów budowli, rozbiórkę grożących runięciem partii schroniska, wzmocnienie brzegów fosy, przemurowanie korony zachowanych murów, stabilizację schodów i przejść, wykonanie nowego mostu nad fosą oraz nowej bramy wjazdowej w otworze barbakanu.