Dydaktyka specjalna, Studia


Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla uczniów z niepełnosprawnościami oraz upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim

jest taka sama

zostały w niej określone zadania specyficzne dla kształcenia, wychowania, umiejętności z jednoczesnym zwróceniem uwagi na:

  1. stworzenie uczniom warunków do nabywania wiedzy i umiejętności

  2. współdziałania na rzecz tworzenia w świadomości zintegrowanego systemu wiedzy, umiejętności i postaw

  3. integracji wiedzy nauczanej w szkole na różnych etapach kształcenia

podstawa ustala dla każdego etapu:

  1. cele edukacyjne i zadania szkoły

  2. podaje treści, które muszą być uwzględnione w toku kształcenia

  3. precyzuje, jakie powinny być osiągnięcia uczniów

nie określa dróg realizowania celów oraz metod

Działalność edukacyjną szkoły określa:

Program nauczania opis sposobu realizacji celów i zadań ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub innych zadań wspomagających realizację tych celów.

powinien obejmować co najmniej jeden etap edukacyjny

powinien zawierać:

  1. szczegółowe cele edukacyjne

  2. materiał nauczania związany z celami edukacyjnymi

  3. procedury osiągania celów

  4. opis założonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny

Ramowe plany nauczania określają tygodniowy wymiar godzin edukacyjnych dla odpowiednich okresów kształcenia o wyróżnionych celach stanowiących całość dydaktyczną

  1. obowiązkowe zajęcia edukacyjne o charakterze dydaktyczno-wychowawczym, w toku których odbywa się nauczanie przedmiotu lub bloków przedmiotowych, kształcenie zintegrowane lub realizacja ścieżek edukacyjnych

  2. zajęcia z religii i etyki

  3. godziny do dyspozycji dyrektora

  4. zajęcia o charakterze terapeutyczno-wychowawczym z uwzględnieniem zajęc rozwijających, kompensacyjnych i usprawniających zwanych zajęciami rewalidacyjnymi. Mogą być zajęcia socjoterapeutyczne (zaburzenia utrudniające funkcjonowanie społeczne)

Godziny dyrektora

  1. zwiększenie liczby zajęć obowiązkowych

  2. realizacja dodatkowych zajęć edukacyjnych z języka obcego (grupy etniczne, dla mniejszości narodowych)

  3. realizacja ścieżek edukacyjnych (znaczenie wychowawcze, np. odrębne zajęcia)

  4. zajęcia dla grupy uczniów z uwzględnieniem ich potrzeb i zainteresowań, zajęcia wyrównawcze

Na podstawie ramowego planu nauczania dyrektor szkoły ustala szkolny plan nauczania dla danego etapu edukacyjnego z wyodrębnieniem każdego roku szkolnego

W szkolnym programie nauczania należy dodatkowo uwzględnić dla uczniów niepełnosprawnych w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności:

-zajęcia rewalidacyjne

-korekcja wad postawy

-korekcja wad mowy

-zajęcia orientacji przestrzennej i poruszania się

-nauka języka migowego lub alternatywnych metod komunikacji

-inne zajęcia

ZASADY NAUCZANIA

Zasady nauczania wg Kupisiewicza te normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala nauczycielowi zaznajomić uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy, rozwijać ich zainteresowania i zdolności poznawcze, wpajać im naukowy pogląd na świat oraz wdrażać do samokształcenia.

O. Lipkowski zasady nauczania specjalnego (zwracają uwagę na zagadnienia wychowawcze)

zasada życzliwej pomocy - powinna być stosowana w nauczaniu wszystkich uczniów. Uczniowie niepełnosprawni wymagają jednak więcej tej pomocy. Często bowiem przeżywają oni stany frustracyjne wywołane niewłaściwym stosunkiem pełnosprawnych do ich zaburzeń i odchyleń od normy, co wpływa hamująco i zniechęca ich do pracy. Uczniom tym należy stworzyć warunki, w których będą mieli poczucie bezpieczeństwa.

zasada kształtowania pozytywnej atmosfery pracy - Dobre nastawienie ucznia niepełnosprawnego do pracy wzmaga zarówno jego procesy intelektualne, jak i biologiczne, co korzystnie wpływa na efekty pracy.

zasada aktywności w nauce - Uczniowie niepełnosprawni bardzo często przejawiają onieśmielenie, lęk przed nowymi sytuacjami. Należy temu przeciwdziałać rozwijając ich zainteresowania, ułatwiając zrozumienie przerabianych treści nauczania.

zasada indywidualizacji - dążenie do rozwijania pozytywnych cech ucznia niepełnosprawnego. Dostosowywanie wszelkiego rodzaju poczynań pedagogicznych do potrzeb każdego ucznia. Uczenie współżycia i współdziałania w grupie, zgodnie z indywidualnymi możliwościami każdego ucznia.

zasada dominacji wychowania - Plan wychowania powinien być opracowany nie mniej starannie niż plany dydaktyczne; organizacja procesu nauczania powinna być nastawiona na kształtowanie z góry zaplanowanych postaw.

zasada dostosowania treści kształcenia do potrzeb każdego ucznia - Z dzieckiem nadpobudliwym przerabia się treści kształcenia łagodzące, uspokajające; z dzieckiem biernym, apatycznym - treści pobudzające, aktywizujące

J. Doroszewska 5 zasad kształcenia specjalnego

  1. Nauczyciel w czasie pracy powinien stosować jak najdalej idącą indywidualizację, dostosowywać do indywidualnych potrzeb ucznia treści, metody, organizację pracy

  2. W nauczaniu niepełnosprawnych należy wiązać nauczanie z wychowaniem. Przy czym trzeba zwracać specjalną uwagę na wyrobienie właściwego stosunku ucznia niepełnosprawnego do samego siebie oraz stwarzać atmosferę poczucia bezpieczeństwa. Niepełnosprawnie przeżywają bardzo często lęki spowodowane nowymi sytuacjami.

  3. Proces nauczania należy tak zorganizować, żeby wytworzyć wokół wychowanka „środowisko wychowawcze”, które będzie wpływało na aktywizację ucznia i pozwoli mu na przeżycie satysfakcji z osiągnięć szkolnych

  4. takie organizowanie procesu nauczania, które wyzwala chęć poznania rzeczywistości

  5. Nauczyciela obowiązuje znajomość praw fizjologiczno-psychologicznych procesy nauczania i stosowanie tej wiedzy w praktyce

Proces nauczania należy łączyć z procesem rewalidacji.

Proces kształcenia specjalnego powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb ucznia niepełnosprawnego.

Sposób dostosowywania procesu nauczania do potrzeb ucznia zależy od rodzaju i stopnia zaburzenia czy odchylenia od normy.

Cz. Kulisiewicz: „zasady nauczania służą realizacji ogólnych celów kształcenia i obowiązują w pracy szkół różnych typów i szczebli oraz w zakresie różnych przedmiotów nauczania”

O. Lipkowski: „zasady i metody ustalone przez pedagogikę ogólną są w pełni akceptowane i realizowane w pedagogice specjalnej. Ogólne wskazania są jednak wypełnione treścią dostosowaną do swoistych zadań i potrzeb działalności pedagogiki specjalnej.”

Dostosowanie zadań dydaktyki ogólnej do „zadań i potrzeb działalności pedagogiki specjalnej” wymaga uwzględnienia w nich wskazań wynikających z zaburzeń procesu uczenia się. Jest to takie korzystanie z zasad dydaktyki ogólnej, w którym uwzględnione będą potrzeby ucznia wynikające z jego odchyleń od normy.

7 zasad W. Okonia a dydaktyka specjalna:

  1. zasada systemowości - (System dydaktyczny w kształceniu specjalnym-zespół elementów obejmujących nauczycieli, uczniów, treści kształcenia i środowisko dydaktyczne, które współdziałając i oddziałując na siebie wzajemnie, mają za zadanie osiąganie założonych celów.) Stosowanie tej zasady w programach polega na wiązaniu w struktury wiadomości, umiejętności i postaw, których uczeń ma się uczyć. Programy stosowane w nauczaniu specjalnym stanowią punkt wyjścia, ukierunkowują pracę nauczyciela i ucznia, zawierają bowiem ogólną tematykę nauczania. Natomiast nauczyciel wypełnia go szczegółowymi treściami, określa zakres wiadomości i umiejętności, jakie mają opanować uczniowie, dostosowując zakres tematyki do poziomu uczniów danej klasy, ich indywidualnych potrzeb i możliwości oraz potrzeb społecznych i aktualnych wydarzeń. Nowo wprowadzone wiadomości, postawy i wiadomości należy łączyć z już znanymi i dobierać w sposób pozwalający wykorzystywać je podczas wprowadzania następnych. Przygotowując plan nauczania do realizacji w danej klasie nauczyciel powinien brać pod uwagę następujące czynniki:

Uczniowie upośledzeni umysłowo mają obniżony rozwój intelektualny, muszą mieć zatem treści programowe podzielone na mniejsze części, a czas przeznaczony na ich realizację powinien być odpowiednio wydłużony. Dostosowanie treści programowych do potrzeb i możliwości głuchych wymaga takiego doboru i układu wiadomości i umiejętności, który będzie sprzyjał uczeniu, zastępowaniu słuchu wzrokiem i dotykiem. Zasada systemowości odnosi się także do procesu nauczania-uczenia się. Przystosowane do realizacji treści nauczania należy zgodnie z tą zasadą wprowadzać systematycznie. Tematykę przerabianą w czasie jednej jednostki metodycznej dzieli się na części, które następnie należy w przyjętej kolejności realizować. Trzeba dokładnie przewidzieć sposób realizacji poszczególnych fragmentów lekcji. Podczas lekcji należy obserwować uczniów, jeżeli wymaga tego sytuacja, dostosowywać przebieg zajęć do wynikających z sytuacji potrzeb. Przygotowując lekcję należy dokładnie przewidzieć w każdym jej fragmencie sposoby usprawniania, kompensowania bądź korygowania zaburzonych procesów. Należy również zwrócić uwagę uczniów na powiązania występujące między elementami oglądanych faktów, na różnorodność tych powiązań, na stosunki czasowe, ilościowe, przyczynowo-skutkowe itp. Przestrzeganie tej zasady ułatwia uczenie, posługiwanie się różnego rodzaju protezami, aparatami oraz urządzeniami. Nauczenie korzystania z tego rodzaju ułatwień musi przebiegać w sposób systemowy oraz systematyczny.

  1. zasada poglądowości - (J.A. Komeński) (Zasada - to zespół norm postępowania wynikających z prawidłowości procesu kształcenia dotyczących poznawania rzeczywistości na podstawie obserwacji, myślenia i praktyki - na drodze od konkretu do abstrakcji i od abstrakcji do konkretu.) W nauczaniu specjalnym zasada poglądowości powinna być przestrzegana zarówno w poszukującym jak i podającym toku nauczania-uczenia się. Przestrzeganie tej zasady to ułatwienie uczniom poznania przez bezpośrednie zetknięcie z rzeczywistością lub posługiwanie się w procesach poznawczych modelami, obrazami, wykresami itp., czyli pomocami naukowymi. Czynniki wpływające na dostosowanie zasady poglądowości:

Stosując tę zasadę w kształceniu specjalnym należy zwrócić szczególną uwagę na:

Zasada ta musi być przestrzegana podczas nauki posługiwania się rożnego rodzaju protezami, aparatami oraz urządzeniami ułatwiającymi odbiór bodźców. Uczeń umiejący korzystać z protez może je wykorzystywać podczas bezpośredniego i pośredniego poznawania nowych zagadnień.

  1. zasada samodzielności -jednym z podstawowych celów nauczania specjalnego jest przygotowanie uczniów niepełnosprawnych do jak najbardziej samodzielnego życia. (Samodzielność - (T. Tomaszewski) umiejętność samodzielnego zabezpieczenia sobie bytu, jak również zdolność do wykonywania społecznych zadań). Samodzielność uczniów niepełnosprawnych wyrabia się poprzez stawianie im zadań do wykonania. Świadome, samodzielne ich wykonywanie polega na właściwym doborze metod i środków działania do przewidywanych celów. Samodzielność uczniów niepełnosprawnych ulega stałemu rozwojowi wraz z wiekiem. Bardzo ważną sprawą jest stworzenie wokół dziecka przyjaznej atmosfery, stworzenie poczucia bezpieczeństwa oraz dostrzeganie nawet małych osiągnięć uzyskanych samodzielnie. Uczeń niepełnosprawny, jeśli ma się w przyszłości zintegrować ze środowiskiem ludzi pełnosprawnych, powinien rozumieć podstawowe prawa przyrody i życia społecznego. Powinien umieć nie tylko dostosować się do nich, lecz także brać udział w ich przetwarzaniu. Samodzielne rozwiązywanie przez ucznia niepełnosprawnego zadań nudzi w nim wiarę we własne siły. Pozwala wierzyć we własne możliwości, wyrabia w nim poczucie własnej wartości, budzi radość z przeżytego sukcesu, motywację do dalszego działania, pozwala na stawianie przed nim coraz bardziej złożonych i skomplikowanych zadań do rozwiązania. Właściwe zastosowanie tej zasady wymaga:

  1. zasada wiązania teorii z praktyką - łączenie poznania z działaniem. Realizując tę zasadę należy liczyć się z psychicznym i fizycznym rozwojem uczniów niepełnosprawnych. Zgodnie z tą zasadą nowo zdobyte wiadomości należy stosować w praktyce w nowych sytuacjach. Stosując tę zasadę w kształceniu specjalnym należy pamiętać o tym żeby:

  1. zasada efektywności - właściwie wykorzystanie czasu przeznaczonego na proces nauczania - uczenia się oraz systematyczne sprawdzanie i utrwalanie osiągnięć szkolnych uczniów. Planując realizację poszczególnych jednostek metodycznych, nauczyciel powinien dokładnie przewidzieć, ile czasu przeznaczyć na poszczególne części lekcji oraz jakie metody nauczania i środki dydaktyczne będzie stosował i jak je będzie wykorzystywał. Przestrzeganie zasady efektywności w nauczaniu specjalnym wymaga:

  1. stopniowanie trudności - dobór materiałów nauczania do właściwości rozwojowych ucznia. Materiał nauczania będzie dla uczniów niepełnosprawnych przystępny tylko wtedy, gdy zakres i jakość tego materiału będą dostosowane do potrzeb i możliwości ucznia. Nauczyciel powinien dostosować materiał nauczania do wieku, rozwoju psychicznego i fizycznego oraz potrzeb wynikających z konieczności rewalidacji zaburzonych procesów psychicznych i fizycznych ucznia. Właściwy dobór metod - należy dostosować metody nauczania do percepcyjnych możliwości ucznia niepełnosprawnego. Przechodzenie od tego, co bliższe do tego, co dalsze wymaga wychodzenia od treści znanych i stopniowego przechodzenia do tematyki mniej znanej. Uczeń najbliższe otoczenie zna lepiej, łączy się to bowiem z codziennym doświadczeniem. Trzymając się tej zasady należy pamiętać, że dla uczniów niepełnosprawnych zawsze jest bliższe i łatwiejsze to, co mogą poznać opierając się na niezaburzonych procesach psychicznych i fizycznych. Wykorzystywanie w procesie nauczania zaburzonych procesów łączy się bowiem z pokonywaniem większych trudności. Należy tak dobierać materiał nauczania, żeby umiejętności związane z potrzebą stosowania kompensacji, korygowani bądź usprawniania zaburzonych procesów łączyły się ściśle z procesem poznania i żeby napotykane w tym procesie trudności były możliwe do pokonania przez ucznia, żeby narastał stopień ich trudności. Stosowanie zasady przystępności w kształceniu specjalnym wymaga:

  1. zasada związku indywiduacji i uspołecznienia - zasada uspołecznienia wynika z potrzeby wielostronnego kształcenia oraz przygotowania ucznia do współpracy i współżycia z ludźmi pełnosprawnymi. Przestrzeganie tej zasady polega na organizacji kształcenia pozwalającego wyrobić u uczniów chęć kierowania się dobrem ogółu. Stosowanie tej zasady to łączenie indywidualnego podejścia do każdej jednostki nauczaniem grupowym. Nauczyciel na podstawie znajomości uczniów powinien dla każdego opracować indywidualny plan rewalidacji, w którym zarejestrowane będą potrzeby ucznia. Przestrzeganie tej zasady w nauczaniu specjalnym to dążenie do uczenia współżycia i współdziałanie jednostek niepełnosprawnych z osobami pełnosprawnymi. Uczenie podporządkowywania się ogólnie przyjętym formom społecznym.

Zasady nauczania specjalnego:

      1. zasada poglądowości - wielozmysłowość, poznanie przez zmysły, walka z werbalizmem, naturalne środowisko musi być dostosowane do zaburzeń. Rozwijanie funkcji kompensacyjnej, samodzielności poznawczej.

      2. indywidualizacja

      3. stopniowanie trudności - rozwijanie procesów poznawczych: myślenie, pamięć

      4. zasada efektywności, życzliwej pomocy, rehabilitacja, znajomość środowiska, całościowe usprawnianie wszechstronnego poznania dziecka, kształtowanie pozytywnej atmosfery pracy

METODY NAUCZANIA

W Polsce za najlepsza metodę nauczania początkowego w szkołach specjalnych przyjmuj się metodę ośrodków pracy Marii Grzegorzewskiej.

Metody nauczania (W. Okoń) - systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejętnością posługiwania się nią - w praktyce, jak również rozwijanie zdolności i zainteresowań.

Metody nauczania stosowane w kształceniu specjalnym różnią się od metod nauczania pełnosprawnych tym, że równocześnie z procesem nauczania przebiega proces rewalidacji.

2 kryteria podziału nauczania specjalnego wg W. Okonia:

  1. sposobu uczenia się

  2. funkcji rewalidacyjnych

Podział metod nauczania wg W. Okonia (kryterium - sposób zdobywania nowych wiadomości i umiejętności przez uczniów)

  1. metody, za pomocą których przekazuje się uczniowi gotową wiedzę

  • metody, w trakcie których uczeń samodzielnie dochodzi do wiadomości i umiejętności

    1. metody oparte na poznawaniu przez nauczanie

    1. metody praktyczne

    Podział metod nauczania (kryterium - funkcje rewalidacyjne)

    Za pomocą metod nauczania specjalnego uczniowie mogą:

    Stosowanie tych metod w procesie nauczania - uczenia się pozwala na:

    Stosując metody nauczania specjalnego tak samo jak u uczniów pełnosprawnych można:

    W procesie kształcenia specjalnego rewalidacja przebiega dwoma drogami:

      1. podczas prowadzenia specjalnych zajęć rewalidacyjnych

      2. w toku zdobywania wiadomości i umiejętności potrzebnych do pracy oraz współżycia i współdziałania z ludźmi pełnosprawnymi

    Kompensacyjne metody przekazywania wiedzy stosowane w kształceniu specjalnym:

    Pogadanka rozmowa nauczyciela z uczniami, przy czym nauczyciel jest w tej rozmowie osobą kierująca. Zmierzając do założonego celu stawia on uczniom pytania, na które otrzymuje odpowiedzi i tak uczniowie odpowiadając na pytania, stopniowo zdobywają nowe wiadomości.

    Opis i opowiadanie Opowiadanie różni się od opisu tym, że występuje w nim akcja rozwijająca się w czasie. Obie te metody najczęściej stosuje się podczas zaznajamiania uczniów z nowym materiałem nauczania. Odgrywają dużą rolę w nauczaniu takich przedmiotów jak: historia, geografia, język polski

    Wykład i dyskusja rzadko stosowane w kształceniu specjalnym, wymagają bowiem od uczniów dojrzałości umysłowej i dużego wysiłku. Stosuje się je czasem w wyższych klasach liceów oraz w kształceniu podyplomowym

    Praca z książką wymaga opanowania przez uczniów umiejętności czytania. Źródłem wiadomości uczniów staje się słowo drukowane.

    Podstawową formą przekazywania wiedzy w tych metodach jest mowa i pismo. Uczniowie niepełnosprawni mają utrudnione zdobywanie wiedzy za pomocą mowy i pisma. Zaburzenia w sferze semantycznej występują u uczniów, którzy mają utrudnione kojarzenie słów z desygnatami. Zjawisko to występuję wtedy jeżeli:

    Stosowanie metod nauczania będzie wywoływało pożądane zmiany w uczniach jeżeli:

    Kompensacyjne, korygujące i usprawniające metody nauczania

    Z ich pomocą uczniowie mogą sami dochodzić do wiadomości i umiejętności.`

    Do najczęściej stosowanych w nauczaniu specjalnym należą:

    Metody laboratoryjne polegają na wykonywaniu eksperymentów przez uczniów. Powinny to być eksperymenty z zakresu fizyki, chemii, biologii itp.

    Problemowa metoda laboratoryjna - nowoczesna odmiana metody laboratoryjne, stosowana w wyższych klasach szkół podstawowych, w szkołach ponadpodstawowych oraz w kształceniu specjalnym dorosłych. Polega na wdrażaniu uczniów do dostrzegania, formułowania i rozwiązywania zagadnień teoretycznych i praktycznych podczas lekcji i w czasie zajęć pozalekcyjnych.

    Metody problemowe stosuje się podczas wprowadzania nowego materiału nauczania, w czasie jego systematyzowania oraz wdrażania wiedzy do praktyki.

    Etapy:

    Gry i zabawy Cz. Kupisiewicz podzielił na:

    Gry i zabawy symulacyjne - są odbiciem rzeczywistości, są to zabawy w rzeczywistość, naśladowanie czynności występujących w życiu, które były wykonane i są opisane. Zabawy te wymagają aktywności uczniów oraz umiejętności podporządkowywania się ściśle sprecyzowanym regułom postępowania

    Gry sytuacyjne - stwarza się sytuacje sztuczne, które mogłyby zaistnieć, jednak nie istnieją

    Zabawy inscenizacyjne - od symulacyjnych i sytuacyjnych różnią się tym, że może w nich brać udział grupa uczniów oraz w większym stopniu występują w niej elementy kształcenia emocjonalnego i estetycznego

    Metody te będą spełniały swoje zadania w kształceniu specjalnym jeżeli:

    Kompensacyjne, korygujące i usprawniające metody nauczania oparte na poznawaniu przez przeżywanie

    Zapoznanie uczniów niepełnosprawnych z dziełami sztuki przez przeżywanie nie tylko rozwija potrzebę kontaktowania się z nią, lecz daje także uczniom możliwość przeżywania emocji, które pozytywnie wpływają na proces rewalidacji.

    Umiejętność odbierania sztuki może wnieść w Zycie osób niepełnosprawnych wiele radości, stanowiąc odskocznię od przykrych przeżyć dnia codziennego. Nauczyć tego można jedynie przez bezpośrednie zetknięci uczniów z dziełami sztuki.

    Rodzaj eksponowanej sztuki należy dostosować do stopnia oraz rodzaju upośledzenia.

    Trzeba dążyć do tego, by uczniowie odbierali sztukę jak największą liczbą receptorów.

    Bardzo ważną sprawą w kształceniu specjalnym jest uczenie wypowiadania się przez sztukę. Najczęściej uczy się uczniów niepełnosprawnych wypowiadania się poprzez prace plastyczne.

    Uczenie niepełnosprawnych wypowiadania się za pomocą słowa czy muzyki może odegrać w procesach rewalidacyjnych dużą rolę. Uczniowie niepełnosprawni tworząc, mogą rozładowywać napięci nerwowe.

    Mogą one stać się dla nich przyjemnym sposobem spędzania czasu, ułatwić im kontakt z prawdziwą sztuką.

    Kompensacyjne, korygujące i usprawniające metody praktycznego działania i ćwiczenia

    Metody oprate na działaniu wymagają od uczniów większej aktywności, ułatwiają one przede wszystkim bezpośredni poznanie rzeczywistości.

    Do najczęściej stosowanych w kształceniu specjalnym należą:

    Zajęcia praktyczne stosując tę metodę należy:

    Przebieg:

    Wykorzystując tę metodę należy pamiętać o tym, żeby praca była dostosowana do wieku, nie może ona przekraczać możliwości ucznia w danym wieku.

    Uczniowie z tej samej klasy nie wszyscy w jednakowym stopniu są przygotowani do wykonywania tej samej pracy, dlatego tez przydzielając zadania trzeba je dostosować do indywidualnych możliwości każdego ucznia.

    Organizując pracę ucznia należy oprzeć jej wykonanie na niezaburzonych funkcjach psychofizycznych oraz angażować funkcje zaburzone w sposób pozwalający na ich usprawnianie i korygowanie.

    Ponad to trzeba starać się o to, żeby w trakcie wykonywania pracy zaangażowanych było jak najwięcej receptorów.

    Nauczanie poprzez pracę stwarza wiele sytuacji, w czasie których następuje usprawnianie niezaburzonych procesów psychofizycznych,

    Ćwiczenie metoda bardzo często stosowana w kształceniu specjalnym. Prowadząc do różnego rodzaju ćwiczenia należy pamiętać o tym, żeby liczba powtórzeń była dostosowana do krzywej uczenia się każdej jednostki. U uczniów z zaburzeniami i odchyleniami od normy różnice występujące w tym względzie są bardzo duże.

    Ćwiczenia należy prowadzić w możliwie jak najbardziej atrakcyjny sposób tak, żeby nie męczyły ucznia, stanowiły przyjemną formę spędzania czasu.

    O tym jakie metody należy stosować decyduje wiele czynników. Do najważniejszych należą:

    Dydaktyka specjalna ortodydaktyka

    Kierunki działania:

    1. wzmacnianie i korygowanie zaburzonych procesów psychofizycznych

    2. kompensowanie i wyrównywanie braków przez rozwój funkcji nieuszkodzonych

    3. wspieranie optymalnego rozwoju specjalnych uzdolnień i pozytywnie wyróżniających się właściwości psychofizycznych

    Kształcenie specjalne jest zamierzonym systemem oddziaływań, ogółem czynności charakteryzujących się określoną specyfiką wynikającą z podmiotu oddziaływań i zachodzących procesów. Musi stosować odpowiednie metody, wykorzystywać środki i programy uwzględniające trudności uczniów.

    Cele oddziaływań:

    Cele kształcenia specjalnego:

    Zespoły orzekające wydają:

    Zespoły wydają orzeczenia dla uczniów szkół mających siedzibę na terenie działania poradni.

    Orzeczenia o potrzebie indywidualnego przygotowanie przedszkolnego lub potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydają zespoły orzekające działające w poradniach mających miejsce na terenie zamieszkania dziecka.

    Orzeczenia i opnie dla dzieci niewidomych, niesłyszących i z autyzmem wydają zespoły w poradniach wskazanych przez kuratora.

    W skład zespołu orzekającego wchodzi:

    Zespoły są powoływane przez dyrektora poradni. Wydają orzeczenia i opinie na wniosek rodziców lub opiekunów prawnych dziecka.

    Wniosek składa się do zespołu orzekającego wraz z odpowiednią dokumentacją. Musi zawierać zaświadczenie lekarskie. Badania mogą być przeprowadzone w poradni z wyłączeniem badań medycznych.

    Rodzic może wziąć udział w posiedzeniu zespołu.

    W orzeczeniu o potrzebie kształcenia indywidualnego określa się zalecane:

    1. warunki realizacji potrzeb edukacyjnych - formy stymulacji, rewalidacji, terapii, usprawniania, rozwijania potencjalnych możliwości i mocnych stron dziecka oraz inne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej

    2. najkorzystniejsze dla dziecka formy kształcenia specjalnego

    Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje się na okres roku szkolnego, etapu szkolnego lub na cały okres kształcenia w danej szkole (rzadko).

    Dla upośledzonych w stopniu lekkim - okres etapu edukacyjnego.

    O potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych - do 5 lat.

    O kształceniu indywidualnym - nie krócej niż 30 dni, nie dłużej niż rok szkolny (szkoły zawodowe).

    Wnioskodawca w ciągu 14 dni może wnieść odwołanie do kuratora oświaty.

    18.01.2005. rozporządzenie w sprawie:

    Rozporządzenie MEN z dn. 23.12.2008 r. podstawa programowa dla osób głębiej upośledzonych (umiarkowanie i znacznie)

    do zadań osób opracowujących należy:

      1. ustalenie dla każdego ucznia, w określonych odstępach czasu (nie rzadziej jednak niż raz w roku) oceny poziomu funkcjonowania

      2. programowanie efektywności indywidualnej i zespołowej uczniów z równoczesnym zaangażowaniem sfery zmysłowej, emocjonalno-motywacyjnej i działaniowej

      3. programowanie zintegrowanych oddziaływań rewalidacyjnych, wpierających rozwój ucznia

    - funkcjonowanie w środowisku

    - muzyka z rytmiką

    - plastyka

    - technika

    - wychowanie fizyczne

    - religia/etyka

    cele edukacyjne: