Metodyka pracy z rodziną ( wykład)
Wykład 25.02.2010.
Postawy : Def. Ziemskiej
Charakter emocjonalnego stosunku rodziców do dziecka określamy postawę rodzicielską.
Postawy:
Prawidłowe ( właściwe)
Akceptacja dziecka
Współdziałanie z dzieckiem
Dawanie dziecku właściwej dla jego wieku właściwej rozumnej swobody
Uznanie praw dziecka
Nieprawidłowe ( niewłaściwe)
Postawa odtrącająca
Postawa nadmiernie chroniąca
Postawa unikająca
„DYNAMIKA NERWIC”
Irena Obuchowska wyodrębniła 6 typów osobowości:
Matka autokratyczna wymaga od dziecka bezwzględnego posłuszeństwa, podporządkowania się , narzuca mu swoją wolę , bezustannie nim steruje. Hamuje aktywności i samodzielności dziecka . Dziecko boi się matki za wszelką cenę chce pełnić jej oczekiwania , czuje się od niej zależnym
Matka pedantyczna jest drobiazgowa, nieustępliwa , korygująca , narzuca dziecku zbyt wysokie wymagania.
Matka lękowa jest niezmiernie skrupulatna i opiekuńcza. Nie docenia możliwości dziecka. Chroni je przed rówieśnikami , rozwiązuje za nie wszelkie problemy.
Matka niezrównoważona , nerwowa najczęściej przemęczona pracą, nie znajduje czasu dla siebie i rodziny co wiąże się z jej wybuchowością zmiennością i drażliwością
Matka nie kochająca nie troszczy się o dziecko podrzuca je pod byle pretekstem krewnym , często je biją lub upokarzają.
Matka nieszczęśliwa to na ogół kobieta rozczarowana pożyciem małżeńskim , smutna , zgorzkniała, niekiedy przelewa wszystkie uczucia na dziecko , stając się nadmiernie opiekuńczą, często odrzuca je zwłaszcza gdy jest podobne do ojca. W obu przypadkach niekorzystnie wpływa na wrażliwość emocjonalną dziecka.
Wg. Niemieckiej psycholog Sybilii Weber typów ojców można sklasyfikować i scharakteryzować następująco:
Ojciec niedojrzały- to szczególnie niepokojący typ ojca. Nieodpowiedzialny, nieprzygotowany do swej roli egoistą, który w przypadkach krańcowych nie liczy się z interesami rodziny w zaspokajaniu własnych indywidualnych potrzeb, pragnień
Ojciec tradycyjny- to wymagający pan domu m który oczekuje dla siebie wiele od życia rodzinnego , sam jednak niewiele do niego wnosi. Jest oschły w stosunku do najbliższych. Nie jest to łagodny i opiekuńczy małżonek.
Ojciec zabawowy - to ojciec , który wraca z pomocy i już od progu „ rzuca się do zabawy” z dzieckiem. Podrzuca je biega, udaje Indianina , robi fikołki itp., wyzwala w dziecku radość życia, najlepiej jak umie.
Kumpel gorliwiec to typ ojca bardzo zbliżony do ojca zabawowego . Ciągle coś urządza, planuje, organizuje życie na każdą godzinę i rocznym wydarzeniem . Nie bardzo liczy się ze zdaniem rodziny.
Ojciec ofiarny - to ojciec , który wszystko robi za dziecko. W imię dobra dziecka nieświadomie pozbawia je okazji do nabycia umiejętności koniecznych do samodzielnego życia
Ojciec pantoflarz 0 dzieci traktują go jako dodatkowe dziecko w rodzinie. Z takim ojcem miło jest spędzać czas, ale rozwiązywać problemy lepiej z matką.
Ojciec podróżnik - to ojciec , który jest wiecznie w drodze, w podróży , co jest związane z brakiem czasu dla rodziny, dzieci. Wypływa z tego niewiedza ojca o życiu i problemach żony , dzieci, nieumiejętność nawiązywania bliskości z dziećmi.
Ojciec niedzielny - to najbardziej rozpowszechniony typ ojca, który ten dzień tygodnia rezerwuje wyłącznie dla rodziny
Ojciec kochający- dobry, życzliwy budzący zaufanie
Ojciec pan domu i władca - nie potrafi nawiązać kontaktu z dzieckiem, nie budzący zaufania, nie lubi sprzeciwu, rozkazuje, sam wybiera przyjaciół dla dziecka.
Ojciec karierowicz zasłania się gazetą od rzeczywistości . Nie ma czasu dla dziecka i rekompensuje to pieniędzmi , prezentami dla dziecka.
Ojciec samotny- ojciec, który radzi sobie z wychowaniem dzieci nad podziw dobrze.
WYKŁAD 2
Krzywdzenie ( maltretowanie ) fizyczne - to fizyczne działanie na szkodę, wykorzystywanie seksualne, zaniedbywanie lub maltretowanie dziecka przez osobę odpowiedzialną za pomyślny jego rozwój oraz działania, które pomyślny jego rozwój oraz działania, które stanowią zagrożenia dla jego rozwoju, np. nadawanie fizycznych ran takich jak: stłuczenia, poparzenia, pręgi, cięcia, a także doprowadzanie do sytuacji, w której dziecko może doznać urazów poprzez bicie postrzeganie szarpanie , kopanie , wykręcanie kończyn , naumyślne głodzenie, krępowanie
Krzywdzenie psychiczne ( emocjonalne) to zachowanie dorosłego względem dziecka , które prowadzą do zniszczenia pozytywnego obrazu własnej osoby: psychiczne znęcanie się , odrzucanie brak wsparcia i zainteresowania dzieckiem , izolowanie, wywieranie presji psychicznej , groźby, szantaże, krzyk , poniżanie, obelgi, powtarzanie, że jest małowartościowe, złe wzbudzanie poczucia winy, nieposzanowanie godności i prywatności dziecka.
Wykorzystywanie seksualne dziecka przez osoby dorosłe do zaspakajania potrzeb seksualnych - to każde zachowanie osoby dorosłej wobec dziecka , które motywowane jest seksualnie i służy podnieceniu się zaspokojeniu popędu seksualnego obejmującego dotyk ( stosunek lub próba odbycia stosunku pochwowego, oralnego , dotykania genitaliów) oraz nadużycia bez dotyku ( rozmowy o seksie, ekshibicjonizm, zmuszanie do rozbierania się)
Zaniedbywanie - to poważny lub nieustanny brak
Krzywdzenie rozpoznać można także obserwując bacznie relacje między rodzicami a dzieckiem. Warto zwrócić uwagę zwłaszcza na:
Zwlekanie w przypadku urazu choroby dziecka
Niewystarczające lub nieprawdopodobne wyjaśnienia obrażeń brak jakichkolwiek wyjaśnień, wyjaśnienia różne u różnych osób.
Obrażenia powstałe w różnym czasie o podobnym charakterze
Wcześniejsze występowanie w rodzinie przypadków krzywdzenia dzieci
Niewystarczająca troska rodziców ( większość rodziców obarcza winą siebie)
Duża suwerenność i krytycyzm nierealistyczne oczekiwania wobec dziecka
Zamiana ról w domu , dziecko przejmuje obowiązki rodzica
Matka jest bardzo często lub stale nieobecna w domu.
Rodzina , w której nie ma granic międzypokoleniowych
Rodzina oddzielona fizycznie i psychicznie od społeczności lokalnej
Rodzice alkoholicy , narkotyzujący się chorzy psychicznie.
DIAGNOZA I KONSEKWENCJE KRZYWDZENIA DZIECI
KRZYWDZENIE
FIZYCZNE EMOCJONALNE SEKUALNE
ZANIEDBANIE
Funkcje społeczne seksualność Rozwój fizyczny
Rozwój intelektualny
Rozwój emocjonalny
Panowanie nad stanami emocjonalnymi
Dzieci krzywdzone
Zmniejszona ekspresja emocjonalna Zwiększona ekspresja emocjonalna
Wahania ekspresji
Emocjonalnej
Nie zrównoważenie afektu
Dziecko zaniedbywane:
Niska ekspresja emocjonalna
Nastroje depresyjne
Dziecko krzywdzone fizycznie
Negatywizm
Brutalność
Silne wzbudzanie
Przewaga negatywnych stanów emocjonalnych
Blokowanie uczuć pozytywnych
Ataki paniki
Kłopoty ze snem
Osamotnienie Dziecko wykorzystywane emocjonalnie i seksualnie
Poczucie niskiej wartości Brak umiejętności i ujawniania uczuć
Myśli samobójcze
Przywiązanie do osób sprawujących opiekę
Kontakt między rodzicem a dzieckiem
Lęk Niepokój Wrogość Zależności Obojętność Unikanie
Przyswojony model reakcji dziecko- rodzic implikuje sposób reagowania na inne ważne dorosłe osoby.
Im wcześniej doświadczenie opuszczenie w sensie psychicznym i fizycznym dziecko- ofiara nadużyć staje się bardziej uzależnione od innych. Stale poszukuje opieki , wsparcia sygnalizując inne potrzeby i domagających się pomocy.
Skrajna zależność
Rodzice niedostępni Rodzice nieprzewidywalni
Ambiwalencja - utrudnienie -
pragnienie przekonania
uczuć że dobro łączy
lęk przed się z destrukcją
przywiązaniem
AUTONOMIA
Przeżycie przez dziecko ataku na własną osobę, a także obrażenia cielesne rodzą poczucie , że własne Ja zostało uszkodzone ofiary wykonują symptomy depresji
Negatywny obraz własnej osoby:
Jestem nieposłuszny
Robię różne złe rzeczy
Nigdy nic mi się nie udaje
Nikt mnie nie lubi
Mam pecha
Nie zasługuje na nic dobrego
Rzadkie przeżywanie pozytywnych emocji. - wszystko jest nudne
Nie pamiętam nic przyjemnego, co mi się zdarzyło ( brak nadziei )
Moje życie jest pozbawione ciekawych przeżyć
U mnie nic ciekawego nie słychać
Autoagresja :
Samobójstwa i próby samobójcze
Wyrywanie włosów
Uderzanie głową lub ręką w ściany
Skargi na dolegliwości cielesne:
Wędrujące bóle
Bóle głowy i brzucha
Uczucie ciężkości i braku władzy w rękach i nogach
Objawy sugerujące fizyczne krzywdzenie dziecka :
objawy somatyczne:
objawy urazów tkanek miękkich na twarzy policzkach , pośladkach wargach , karku, udach, tułowiu , zadrapania , siniaki , spuchlizny
Liczne uszkodzenia skóry o charakterystycznym kształcie i układane w zależności od rodzaju urazu
Wygląd uszkodzeń nieadekwatny do opisywanego wypadku ( rodzaju urazu)
Siniaki pręgi po uderzeniach
Złamania , skręcenia niezgodne z opisywanym wypadkiem ( urazu)
Skaleczenia ust , warg, dziąseł i oczu
Zachowanie
Objawy wskazujące na psychiczne ( emocjonalne) krzywdzenie dziecka.
objawy somatyczne
Zwykle nie występują żadne specyficzne objawy somatyczne, ale mogą występować opóźnienia w rozwoju
Zaburzenia mowy wynikają z napięcia nerwowego
Dolegliwości psychosomatyczne : bóle brzucha, mdłości , mimowolne ruchy, bóle głowy
Objawy fizycznego maltretowania
Zachowanie
Niska samoocena
Ssanie palca , kołysanie się moczenie nocne
Zachowania dorosłe ( opiekowanie się rodzeństwem)
Zachowanie antyspołeczne destrukcyjne
Objawy wskazujące na zaniedbanie dziecka :
Objawy somatyczne
Głód , odwodnienie
Zaniedbanie w zakresie higieny ciała
Próchnica zębów , zły stan higieny jamy ustnej
Nieodpowiednie do pogody i rozmiarów ciała dziecka ubrania
Zachowanie
Wczesne przychodzenie i późne wychodzenie ze szkoły
Częste zasypianie w klasie
Proszenie o jedzenie lub jego kradzież
Zachowania zbliżone do dorosłych pseudo-dojrzałość ( opiekowanie się rodzeństwem)
Nieuczestniczenie w imprezach wycieczkach szkolnych
Zachowania przestępcze
Używanie alkoholu i narkotyków
Wykorzystywanie seksualne:
objawy somatyczne
dyskomfort w czasie chodzenia i siedzenia
objawy urazów i uszkodzeń w okolicy ust
obecności wydzieliny w pochwie lub jej stan zapalny
zasinienia, obrzęk, otarcia naskórka w okolicy narządów płciowych i na wewnętrznej powierzchni
zaburzenia w oddawaniu moczu
objawy chorób przenoszonych drogą płciową
ciąża
Zachowanie
Niska samoocena
Zmiany w sposobie jedzenia ( bulimia, anoreksja, obżarstwo
Nieuzasadnione nocne lęki
Zaburzenia snu
Zmiany osobowości ( wrogość , agresja)
Depresja
Niepowodzenia w szkole
Wycofania się z kontraktów społ. Złe relacje z rówieśników
Poziom wiedzy o seksie wyszukiwany i nieadekwatny do wieku
Wyzywające ubranie
Dysfunkcja rodzinna , której skutki dotykają dzieci może przybierać różne formy:
Alkoholizm , inne uzależnienia lub choroba psychiczna w rodzinie
Przemoc fizyczna lub psychiczna , maltretowanie i wykorzystywanie seksualne
Psych. Opuszczenie dzieci ( nieobecność , emocji rodziców) chłód emocjonalny
Czynne odrzucenie
Nadużycia emocjonalne , czyli używanie dziecka przez dorosłego do zaspokojenia swoich potrzeb emocji ( czynienia z niego powierzchnia spraw dorosłych)
Stawianie nieadekwatnych do rozwoju i możliwości dziecka wymagań - infantylizowania dziecka lub żądanie pełnienia nadmiernych oczekiwań
Przerost sztywnych wymagań nad okazywaniem miłości i czułości
Nadopiekuńczość i nadmierna kontrola
Przyczyny dysfunkcjonalności - tkwiące wewnątrz rodziny itp. :
Brak jednego z rodziców - najczęściej ojca
Brak obojga rodziców , a dziecko jest wychowywane w rodzinie zastępczej niewygodnej wychowawczo
Rodzina zrekonstruowana, ale współżycie niezgodne, brak akceptacji ze strony dziecka dla ojczyma, macochy
Wielodzietność
Zjawiska patologiczne najczęściej alkoholizm
Długotrwała choroba lub inwalidztwo jednego lub obojga rodziców.
Przyczyny wyrastające z szerszych uwarunkowań np. :
Stała praca z jednego z rodziców poza miejscem zamieszkania , poza granicami kraju
Praca obojga rodziców w systemie 3-zmianowym , 4-brygadowym lub 12 godzinnym
Niechęć do podjęcia pracy przez jednego lub obojga rodziców ( a więc pasożytniczy tryb życia z nieuczciwych dochodów)
Bezrobocie jednego lub obojga rodziców
Negatywny wpływ środków masowego przekazu na rozwój dzieci i młodzieży
Przynależność młodocianych np. grup subkulturowych ruchów i sekt
Choroba psychiczna jednego z rodziców:
Charakterystyczne cechy dziecka :
Częste popadanie w depresji , lęk a nawet sam może przejawiać symptomy choroby psychicznej
Unikanie domu
Skłonność do różnego rodzaju patologii społeczne np. alkohol, narkotyki
Osamotnienie, zagubienie
Agresja , ucieczka, odizolowanie
Niedojrzałość emocjonalna
Odchylenia osobowościowe
Niepewność , lękliwość, przewrażliwienia, uległość
Trudności w dostosowaniu się do zmian i nowych sytuacji
Ucieczka we własny świat
Tworzenie własnego negatywnego systemu wartości
Nieuzewnętrznianie własnych problemów przed innymi
Przemoc fizyczna
Charakterystyka cech dziecka:
Trudny kontakt z rodzicami
Często opuszcza szkołę
Nie chce ćwiczyć na zajęciach wych. Fiz. Lub nie chce przebrać się w strój sportowy w grupie rówieśniczej
W upalne dni chodzi w ubraniu zakrywającym całe ciało
Przejaw nadmiernej czystości
Przemoc psychiczna:
Charakterystyka cechy dziecka:
Brak akceptacji własnej osoby, niska samoocena
Źle układają się mu kontakty z rówieśnikami
Próby samobójcze
Trudności w kontrolowaniu emocji
Zaburzenia koncentracji uwagi
Nieufność , fobie, zaburzenia snu
Ucieczki z domu
Uzależnienie od alkoholu i narkotyków
Następstwa somatyczne i biegunki uporczywe bóle i nawroty głowy, bóle żołądka i bóle mięśni, drżenie m nadmierna potliwość , nieotrzymanie moczu i kału , wymioty oraz bóle w okolicy serca
Nieustannie stara się wszystko robić dobrze , stale się obserwuje dąży do perfekcjonizmu
Wykorzystywanie seksualne :
Charakterystyka cech dziecka:
Urazy fizyczne możliwe do zdiagnozowania jedynie przez służby medyczne
Erotyzacja dziecka - poznaje ono zachowania seksualne charakter dla osób dorosłych
Prowokacyjne zachowania seksualne dziecka
Zachowania masturbacyjne
Izolowanie się
Zachowania agresywne
Nadpobudliwość ruchowa
Poczucie winy i krzywdy
Przygnębienie
Strach przed rodzicem danej płci
Ucieczki z domu ze szkoły przed konfliktami czy problemami.
Nadopiekuńczość
Charakteryzuje się tym , że :
Rodzice winę za kłopoty w funkcjonowaniu dziecka obarcza nauczycieli , rówieśników , nieżyczliwych ludzi
Najdrobniejsza niedyspozycja dziecka wywołuje u rodzica panikę i chaotyczne działania pomocnicze
Rodzic chroni dziecko przed zupełnie niegroźnymi eksperymentami , zabawami, zadaniami, ograniczając tym samym rozwój ruchowy i poznawczy dziecka
Dzieci wykonują postawę roszczeniową , pojawiają się próby manipulacji otoczeniem, żądają pomocy przy najmniejszych trudnościach
Dzieci mają utrudnienia kontaktu koleżeńskie , brak akceptacji w grupie szkolnej pogłębia samotność , nasila egocentryzm
Niemożność działania na własną rękę , zdobywania doświadczeń w sukcesach i porażkach prowadzi do…
Dziecko stosuje system „ podwójnego życia” w domu pozostaje nadal uległym , posłusznym dzieckiem , korzystającym ze wszystkich przywilejów ,poza…..
Zaniedbywanie dziecka:
Charakteryzuje się tym , że:
Widoczne są oznaki zewn. Dzieci te są niedożywione, ubrane nieodpowiednio do pogody , pozostawione same sobie, wałęsają się po ulicach sprawiają wrażenie , nikt się nimi nie interesuje
Pojawiają się konsekwencje somatyczne: nieadekwatne do wieku waga i wzrost, opóźnienia rozwoju fiz. Psychomotorycznego
Rozwija się poczucie wstydu , inności w stosunku do otoczenia
Pojawiają się problemy w nawiązywaniu kontaktów
Dzieci nie wykonują nawyków czystości , nie dbają ani o prządek wokół własnej osoby ani o higienę osobistą
Dzieci są bierne i apatyczne
Do podstawowych zasad współpracy z rodziną dysfunkcyjną należą:
Podmiotowe traktowanie rodziców - samo to, że tworzą i funkcjonują w rodzinie dysfunkcyjnej.
Jawność wszelkich działań dotyczących dzieci
Miejscem pracy z rodziną powinien być dom
Wizyty domowe powinny być wcześniej zapowiadane
Nie należy wyręczać rodziców z
Współpraca musi być systematyczna
Praca z najbardziej umotywowanymi członkami rodziny
Uaktywnienie poszczególnych członków rodziny
Zrozumiałe metody pracy i współpracy
Znalezienie pozytywnych i mocnych stron rodziny
Respektowanie odrębności i inności rodziny w szerokim kontekście
Pierwszy kontakt z rodzicem na co zwrócić uwagę?
Efekt pierwszego wrażenia
Efekt uprzedzenia i samospełniającego się proroctwa - powinno się oddzielać fakty od opinii . Jeśli wiadomo , że rodzic jest alkoholikiem nie można nastawiać się przed spotkaniem na scenariusze typu: Z pewnością przyjdzie pod wpływem alkoholu m nie będę mieli ochotę na rozmowę itd.
Otwartość na zmianę
Komunikacja niewerbalna
Miejsca przy stole ( pod kątem 90 stopni, a gdy rozmowa dyscyplinująca - naprzeciwko)
Postawa ciała ( preferowana otwarta)
Wyraz twarzy
Gestykulacja
Wygląd , ubiór podkreślający status
Pojęcie przestrzeni personalnej ( intymna 15-45 cm , osobista 45-120 cm. Społeczna 120-350 cm)
Komunikacja werbalna :
Ton głosu
Pytania w zależności od potrzeb otwarte , gdy potrzeba otwartych informacji , zamknięta- gdy trzeba coś doprecyzować ( pytania zamknięte dyscyplinują)
Polecenie ogólne lub szczegółowe inf. Ważne powinny zostać zapisane
Parafrazowanie- nie należy uzupełniać wypowiedzi rodziców, nie dodano swojej wersji nie wtrącać innej wersji danego wydarzenia
Pułapki komunikacji werbalnej:
Ograniczenia związane ze zdolnościami odbiorcy
Rozproszenie
Niewyrażone założenia
Postrzeganie spraw z własnego punktu widzenia
Używanie specjalistycznych terminów
Wpływ nieuświadomionych niekiedy uprzedzeń
Nadinterpretacja przekonań
Sposoby konstruktywnego wyrażenia krytyki:
Nie należy wypowiadać swoich zarzutów w obecności osób trzecich
Nie porównywać zachowania osoby, która krytykujemy z zachowaniem innych osób.
Nie formułować zarzutów w poniżający sposób
Krytykować tylko te zachowania, na które dana osoba ma wpływ i które można zmienić
Krytykować zachowania, a nie osoby
Nie okazywać własnej satysfakcji
Wyrażać niezadowolenia słowami , nie zaś wyrazem tworzący gestami
Nie usprawiedliwiać się , gdy zwraca się komuś uwagę
Dobrze jest docenić najpierw to , co uległo poprawie
Praktyczne wskazówki :
Ustalić, co było bezpieczna przyczyną kryzysu
Ustalić czy wcześniej podejmowano próby rozwiązywania problemu, jak te próby się kończyły
Starać się organizować wspólne spotkania ze wszystkimi członkami rodziny
Poznać oczekiwania każdej osoby w rodzinie
Wyznaczając zadanie wskazać konkretne osoby i terminy ich wykonania
Używać zrozumiałego języka
Upewnić się każdy rozumie przedstawione my zadania.
Spisać ustalone punkty i rzetelne podpisy zainteresowanych stron
Jeśli zamierza się poruszyć ważne tematy, trzeba ustalić wcześniej konkretny termin spotkania i zadbać o odpowiednie do tego miejsce
Podtrzymać dążenie klienta do kontaktu
Jasno określić zadania i wymagać reprezentowania instytucji
Podczas rozmowy okazywać zaangażowanie i w miarę możliwości nie pozwolić aby ktokolwiek przerywał rozmowę
Sprawdzić jakie rozwiązania widzę poszczególne osoby w rodzinie
Nie używać słów „ nigdy” i „zawsze”
FORMY WSPÓŁPRACY INDYWIDUALNEJ Z RODZICAMI TO:
1.Rozmowy indywidualne:
Dla przebiegu rozmowy duże znaczenie mają też:
Zachowania przestrzenne uczestników - odległość między nimi oraz zorientowanie się w przestrzeni, czyli wzajemne usytuowanie
Mała odległość ( poniżej 50 cm między osobami)
Zbył duża odległość pow. 2m. zwłaszcza gdy jedna siedzi za biurkiem - dystans fizyczny oraz bariera w postaci masywnego mebla tworzą
Zajęcia miejsc naprzeciw siebie sprzyja rywalizacji, konfrontacji , obstawaniu przy swoim zdaniu
Najbardziej korzystne jest zajęcie miejsc obok siebie ułatwia to współpracę
Zajęcie miejsc przy sąsiednich bokach stołu tworzy najbardziej korzystne warunki do swobodnej rozmowy oraz dysfunkcji
Temat: Działanie domu dziecka na rzecz reintegracji rodzin.
Powinniśmy opierać się na takich wartościach jak :
Rodzina
Personalizm
Prawda
Obowiązek pracy nad sobą
Współpraca i interdyscyplinarność
Główne cele personelu pedagogicznej placówki z rodziną naturalną:
Wyposażenie rodziców w wiedzę i umiejętności wychowawcze
Podjęcie prób uzdrowienie sytuacji w rodzinie niewydolnej pod względem opiekuńczym i wychowawczym
Pomoc w wydźwignięciu się z kryzysu i w ponownym przyjęciu dziecka do rodziny
Wzmocnienie więzi z dzieckiem
W pracy z rodzicami ważne jest:
Uzyskiwanie szczegółowych rzetelnych informacji o rodzinie i jej członkach ; o sytuacji materialnej i planach, trudnościach i problemach
Wnikliwa obserwacja kontaktów rodziców z dzieckiem w celu określenia więzi emocjonalnej
Fachowości - zdobycie autorytetu
Zdobycie zaufania
Uzyskiwanie pożądanych rezultatów sprzyja przestrzeganiu w grupie z rodziną następujących zasad:
Umówienie przychodzenia z adekwatną do potrzeb pomocą
Wytrwałość w działaniu
Traktowanie rodziny jako jednostki suwerennej
Nienarzucanie rodzinie rozwiązań, ale pomaganie jej w podejmowaniu decyzji
Uznanie prawa rodziny do własnego sposobu rozwiązywania spraw
Zachowanie właściwego stosunku do „ osób destruktywnych”
Poszanowanie godności ludzkiej
Zachowanie rozumnego dystansu
Dyskrecja
Kultura zachowania
Ramowy plan pracy z rodziną dziecka obejmują problematykę:
Nawiązanie kontaktu i zawarcie kontaktu z rodziną
Zapoznanie ze specyfiką placówki i regulaminem odwiedzin oraz określenie zasad wzajemnej współpracy
Wieloaspektowa diagnoza rodziny z uwzględnieniem jej aktualnej sytuacji życiowej, problemów i trudności, oczekiwań i potrzeb , prezentowanych postaw wychowawczych i kontaktów z otoczeniem
Wspólne ustalenie warunków, jakie powinny być spełnione przez rodzinę , aby dziecko mogło powrócić do domu rodzinnego- wstępny kontakt
PEDAGOGIZACJA RODZICÓW:
Wdrażanie rodziny do opieki nad własnym dzieckiem
Przekazywanie rodzinom bieżących informacji na temat rozwoju , stanu zdrowia i innych problemów dotyczących dziecka, wspólne z nim rozwojem tych problemów ( choroba dziecka)
Uczenie współpracy z różnymi instytucjami wspierającymi rodzinę
PRACA TERAPEUTYCZNA:
Stymulowanie do zmiany niewłaściwych postaw życiowych, np. mobilizowanie ich do podjęcia leczenia
Podejmowanie prób wydobycia tzw. mocnych stron osobowości rodziców, które mogą stanowić podstawę pozytywnych zmian
Zachęcanie do aktywności zawodowej np. zmiany kwalifikacji zawodowej
Pomoc w poprawie relacji i więzi rodzinnych oraz postaw wychowawczych.
EDUKACJA PROZDROWOTNA:
Uczenie rodzin właściwej opieki oraz pielęgnacji dziecka
Włączenie rodziców do zapobiegania chorobom dziecka
Bieżące dokładne informowanie rodziców o aktualnym stanie zdrowia dziecka i ustalenie postępowania
Zwracanie uwagi na stan zdrowia oraz higienę osobistą rodziców
REINTEGRACJA:
Planowy proces odbudowywania więzi umownych lub nadwyrężonych na skutek kryzysu - od udzielania informacji , nawiązywania i podtrzymywania kontaktu do faktycznego powrotu do rodziny biologicznej
Cel:
Umożliwienie i utrzymanie w odniesieniu do każdego dziecka i rodziny stosowanie do sytuacji , optymalnego poziomu kontaktów od pełnego włączenia w system rodziny poprzez inne formy tj. wizyty czy kontakty telefoniczne, potwierdzające przynależność dziecka do rodziny
Praca w warunkach domu dziecka może przebiegać a trzech poziomach:
Przywrócenie dziecku poczucia przynależności, korzeni i takiego obrazu rodziców , który leczy rany traumatycznych doświadczeń związanych z opuszczeniem i rozłąką
Pracy z rodzicami
Oddziaływań terapeutycznych i edukacyjnych skierowanych a system rodzinny, które docelowo mają doprowadzić do przywrócenia rodzinie możliwości wywiązywania się ze swoich funkcji opiekuńczych i wychowawczych
Etapy oddziaływań wobec rodziny nowo przyjętego wychowanka:
analiza dokumentów
wywiad
spotkanie z rodziną dotyczące możliwości współpracy
opracowywanie planu pracy z rodziną
oddziaływania korekcyjne
motywowanie do leczenia w przypadku alkoholizmu
edukacja
terapia małżeńska
terapia rodzinna
pomoc socjalna
Celem oddziaływań jest powrót dziecka do domu rodzinnego z możliwością rozłączenia go na etapy:
status „ wychowanka dochodzącego”
urlopowanie
powrót pod całkowitą opieką rodziców