notatki z wykladow, kryminalistyka


kom. Sławomir Zubański sala 113 blok nr 9 tel. 58-66

Oględziny miejsca zdarzenia

Oględziny - czynność procesowo-kryminalistyczna polegająca na spostrzeganiu stanu przedmiotów oględzin.

Cel oględzin - utrwalenie przedmiotu oględzin oraz zabezpieczenie dowodów.

Siedem złotych pytań

Co, gdzie, kiedy, jak, czym, dlaczego, kto.

Kryminalistyczne badanie miejsca zdarzenia - pojęcie szersze obejmujące czynności dodatkowe (procesowe, operacyjno-rozpoznawcze, techniczne) obok oględzin

Zespół zabezpieczający miejsce zdarzenia, zespół prewencyjny, zespół operacyjny, zespół procesowy, zespół analityczny, zespół logistyczny, zespół ds. kontaktów z dziennikarzami.

Podstawy prawne oględzin

Art. 207 k.p.k. - w razie potrzeby dokonuje się oględzin miejsca, osoby lub rzeczy

Art. 208 k.p.k. - oględziny wykonuje osoba tej samej płci.

Art. 209 k.p.k. - jeżeli zachodzi podejrzenie przestępnego spowodowania śmierci, przeprowadza się oględzin i otwarcie zwłok.

Art. 74 k.p.k. - obowiązki oskarżonego (podejrzanego, osoby podejrzanej)

Art. 192 k.p.k. - obowiązki pokrzywdzonego oraz świadka

Art. 205 k.p.k. - zadania technika kryminalistycznego,(udział specjalisty)

Art. 228 k.p.k. - przedmioty znalezione w toku przeszukania.

Art. 143 k.p.k. - spisanie protokołu oględzin (zasada pisemności)

Art. 147 k.p.k. - rejestracja przebiegu oględzin, zdjęcia, video.(fakultatywnie)

Oględziny miejsca, osoby I zwłok

Pojęcie miejsca

Czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był zobowiązany, albo gdzie skutek stanowiący znamię czynu zabronionego nastąpił lub miał nastąpić (art. 6 §2 k.k.).

Oględziny osoby

Zakres oględzin. (ciało co na nim i przy nim)

Wykonywane przez osobę tej samej płci.

Udział biegłego lekarza.

Oględziny rzeczy

W ramach oględzin miejsca, osoby, zwłok lub wykonywania innej protokołowanej czynności.

W ramach osobnej czynności oględzin rzeczy.

Oględziny zwłok

Czynność obligatoryjna

Podmiot prowadzący oględziny

Udział biegłego lekarza

Na miejscu ich znalezienia

Zakaz przemieszczania lub poruszania zwłok.

Modele organizacyjne oględzin miejsc zdarzeń

  1. Oględziny dokonywane samodzielnie przez policjanta komórki dochodzeniowo-śledczej lub techniki kryminalistycznej służby kryminalnej

  2. Oględziny dokonywane przez policjanta komórki dochodzeniowo-śledczej i policjanta komórki techniki kryminalistycznej służby kryminalnej

  3. Oględziny dokonywane przez stały lub doraźnie powoływany zespół oględzinowy złożony z policjantów komórek dochodzeniowo-śledczych i laboratorium kryminalistycznego lub techniki kryminalistycznej służby kryminalnej.

Oględziny dokonywane samodzielnie przez dochodzeniowca - czynności wykonywane

  1. Zdjęcia fotograficzne, z wyłączeniem zdjęć makroskopowych,

  2. Szkice nie wymagające ścisłego zachowania skali,

  3. Ujawnienie wzrokowe śladów kryminalistycznych i dowodów rzeczowych oraz ich zabezpieczenie, jeżeli wymaga ono zastosowania jedynie podstawowych środków i materiałów kryminalistycznych

  4. Ujawnianie i zabezpieczanie śladów z pomocą klasycznych proszków i typowej folii daktyloskopijnej

Skład zespołu oględzinowego

  1. Kierujący zespołem oględzinowym

  2. Policjant lub policjanci komórki dochodzeniowo - śledczej

  3. Przedstawiciel komórki techniki kryminalistycznej (koordynator czynności techniczno-kryminalistycznej)

  4. Technicy kryminalistyki, eksperci (ujawniający i zabezpieczający ślady oraz techniczne dokumentujący przebieg oględzin)

  5. Lekarz, lekarz z zakładu medycyny sądowej

  6. Biegli odpowiednich specjalności (policjanci albo osoby spoza policji)

  7. Przewodnik psa specjalistycznego

Zasady prowadzenia oględzin

Zasada aktywności

  1. Czynne zachowanie się połączone ze sprawnością organizacyjną

  2. Działania ukierunkowane na zabezpieczenie materiału dowodowego

  3. Odpowiednie nastawienie osób prowadzących oględziny (chęć utrwalenia stanu oraz zabezpieczenia dowodów)

  4. Aktywne wykorzystanie dostępnych środków

Zasada obiektywności

  1. Bezstronne zachowanie się wykonujących oględziny,

  2. Obiektywne utrwalenie stanu przedmiotu oględzin

  3. Tworzenie wersji dotyczących zdarzenia w oparciu o uzyskiwanie informacje (ich weryfikacja)

Zasada jednoosobowego kierownictwa

  1. Prowadzący odpowiada za organizację, sprawność działania, koordynację, efekty oględzin

  2. Prowadzący wydaje polecenia oraz ocenia ich wykonanie (nadzór bezpośredni)

Zasada ekonomiczności

  1. Racjonalne i oszczędne stosowanie sił i środków w oględzinach (zależnie od rodzaju skutków zdarzenia)

  2. Wprowadzenie odpowiedniego modelu organizacyjnego (z uwzględnieniem możliwości jednostki)

Zasada szybkości

  1. Przeprowadzanie oględzin niezwłocznie po otrzymaniu informacji

  2. Sprawność organizacyjna (ograniczyć dolegliwości związane ze zdarzeniem)

Zasada planowości

  1. Programowanie czynności wykonywanych na miejscu zdarzenia (kolejność czynności)

  2. Dobór i modyfikacja metody

  3. Wzajemne powiązanie różnych czynności (wymiana informacji)

Zasada tajności

  1. Nieujawnianie wyników oględzin (nieupublicznianie informacji dotyczących wykorzystania wyników)

  2. Pouczenie uczestników o konieczności zachowania w tajemnicy ustaleń

  3. Kontakty z prasą za pośrednictwem osób uprawnionych

Zasada indywidualności

  1. Jednostkowego podejścia do każdych oględzin (zdarzenia różnią się np. śladami)

  2. Przyjęte ogólne algorytmy postępowania należy dostosować do indywidualnych właściwości miejsca oględzin.

Zasada pisemności

  1. Przebieg oględzin musi być spisany art. 143 k.p.k.

Zasada wszechstronności

  1. Wszystkie działania w czasie oględzin powinny być prowadzone wielokierunkowo

Metody oględzin

  1. Metoda dośrodkowa (ruch po spirali od obrzeży do środka)

  2. Metoda odśrodkowa (ruch po spirali od środka do obrzeży - np. oględzin miejsca znalezienia zwłok)

  3. Metoda liniowa (oględziny prowadzane w ściśle określonym kierunku np. wypadek drogowy)

  4. Metoda sektorowa (stosowana najczęściej przy katastrofach, materiałów wybuchowych, duża powierzchnia miejsca oględzin)

Numeracja śladów

Ujawnione ślady kryminalistyczne są oznaczane kolejnymi liczbami zgodnie z kolejnością ich ujawnienia.

Dla wykazania związku pomiędzy określonymi śladami (np. ślady ujawnione na jednym przedmiocie) jest stosowana podnumeracja (np. 1.1, 1.2)

Stałe odniesienia

- punkt odniesienia

- prosta

- płaszczyzna

- linia

Oznaczanie jako SPO, SLP. (np. punkty w pokoju kąty, stała prosta to połączenie ściany i podłogi) stała linia odniesienia to np. krawędzie

Dwie stałe odniesienia SPO 1 i SPO 2, proste muszą być pod kątem 90 stopni.

Fazy oględzin

  1. Faza statyczna - wstępna ogólna

  1. Orientacja miejsca zdarzenia, ogólny widok,

  2. Planowanie czynności oględzin,

  3. Wzrokowe ujawnienie widocznych śladów i przedmiotów na miejscu zdarzenia,

  4. Numeracja widocznych śladów,

  5. Wykonanie ogólnych fotografii

  1. Faza dynamiczna - faktyczna

  1. Ujawnianie i zabezpieczanie śladów

  2. Pisanie protokołu oględzin,

  3. Fotografia ujawnionych śladów, przedmiotów

  4. Sporządzanie metryczek,

  5. Sporządzanie szkiców szczegółowych i fragmentarycznych,

  6. Sporządzenie notatki pooględzinowej - wnioski,

Dokumentacja z oględzin

  1. Protokół oględzin (art. 143 § 1 k.p.k.)

  2. Dokumentacja akcesoryjna oględzin - uzupełniająca protokół oględzin,

  1. Dokumentacja fotograficzna

  2. Nagranie video

  3. Szkice kryminalistyczne,

  4. Plany,

  5. Metryczka śladu bądź przedmiotu

  6. Notatka pooględzinowa - ujmujemy wszelkie wnioskowanie, przypuszczenia z ujawnionych śladów, czego nie możemy pisać w protokole oględzin.

Ślady chemicznie zabezpieczamy w opakowaniach hermetycznych.

Rodzaje materiałów zabezpieczanych w trakcie oględzin:

Materiał dowodowy - ślady bądź przedmioty mające ścisły związek z zaistniałym zdarzeniem ujawione i zabezpieczone w formie procesowej. (opisanie śladu w protokole oględzin i opisanie metryczki) jeśli nie ma technicznej możliwości zabezpieczenia śladu można go fotografować. (np. ślady krwawe pozostawione na metalowej futrynie, jest to procesowa forma zabezpieczenia śladu)

Ślad kryminalistyczne - to przedmioty, odciski i odbicia w podatnym i plastycznym materiale, bez względu na sposób ich powstania mające związek z czynem przestępczym oraz wszelkie zmiany w świecie zewnętrznym które powstają w związku z danym przestępstwem.

Techniczne - silikonowy lub gipsowy odlew, gipsowe do traseologicznych, przeniesienie śladu na folię traseologiczną bądź daktyloskopijną, zabezpieczenie wraz z podłożem, z fragmentem podłoża, zabezpieczenie przedmiotu w całości,

Materiał kontrolny - materiał pobierany w celu ustalenia lub potwierdzenia wpływu podłoża na zabezpieczony ślad kryminalistyczny. (badania biologiczne i chemiczne, materiały wybuchowe, próbka ziemi, świeża plama krwi - na wymazówkę, zaschnięta plama - zeskrobanie z powierzchni.

Terminologia

Krew, ślady barwy brunatnej

Włosy, włókno wyglądem przypominające włos

Dokumentacja fotograficzna

W protokole oględzin opisujemy - marka aparatu, nr fabryczny, obiektyw rodzaj, firmy, lampa błyskowa firmy o nr seryjnym, materiał negatywowy ilość klatek, czułość.

W aparacie cyfrowym zmienia się nośnik karta pamięci marka, pojemność.

Negatyw dołączamy do materiałów, cyfrowo jpg lub tif.

Medycyna sądowa

  1. Marcinkowski T.: Medycyna sądowa dla prawników, Poznań 2000. T. I i II

  1. Pojęcie medycyny sądowej

  2. Zakres medycyny sądowej

Medycyna sądowa jest nauką stosowaną jako jedna ze specjalności lekarskich - tworzy pomost łączący wiedzę biologiczno-lekarską z naukami prawnymi, służąc fachową pomocą przede wszystkim organom ścigania karnego i wymiaru sprawiedliwości.

Tanatologia sądowo-lekarska - nauka o śmierci, zmianach pośmiertnych, ustalaniu przyczyn, rodzaju i czasu śmierci.

Traumatologia sądowo-lekarska traktuje o uszkodzeniach ciała, czyli działanie narzędzi na człowieka i powstałe wskutek tego urazy.

Oględziny i badanie osób żywych (obdukcja, pobieranie materiału porównawczego do analiz identyfikacyjnych)

Toksykologia sądowo-lekarska- nauka o zatruciach

Alkohologia - zagadnienia związane z wpływem alkoholu etylowego na organizm człowieka (m. in. badanie jego stężenia w płynach ustrojowych: krwi, moczu) i innych podobnie działających.

  1. Problematyka dziedziczenia kodu genetycznego, układów grupowych krwi w związku z dochodzeniem ojcostwa,

  2. Zagadnienia sądowo-lekarskie związane z życiem płciowym człowieka (zdolność do zapłodnienia, bezpłodność, dewiacje seksualne i ich skutki)

  3. Ustalanie tożsamości NN zwłok lub innych osób

  4. Opracowywanie opinii aktowych

  5. Udział lekarzy medycyny sądowej w pracach komisji zajmujących się transplantologią narządów (o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów)

  6. Opiniowanie o stanie zdrowia osób oskarżonych lub podejrzanych

  7. Zagadnienia związane z oceną postępowaniu innych lekarzy naruszających nie tylko zasady sztuki lekarskiej oraz prawa ale też i normy etyki zawodowej.

Główne zadania lekarzy medycyny sądowej w postępowaniu karnym:

  1. Zadania lekarza na miejscu zdarzenia;

  1. stwierdzenie zgonu,

  2. określenie czasu zgonu,

  3. ustalenie prawdopodobnej przyczyny zgonu,

  4. ustalenie tożsamości,

  5. poszukiwaniu, zabezpieczaniu i przygotowaniu do wysyłki śladów biologicznych.

Zatem celem oględzin zwłok dokonywanym przez lekarza na miejscu zdarzenia jest przeprowadzenie wstępnych, zewnętrznych oględzin ciała (określenie: rozmieszczenia i nasilenia wczesnych, późnych znamion śmierci; reakcji interletalnych; zanieczyszczeń ciała płynami ustrojowymi, wydzielinami, wydalinami, substancjami obcego pochodzenia, obecności owadów i stadium ich rozwoju; obrażeń ciała - z uwzględnieniem podziału na powstałe za życia i po śmierci) oraz oględzin odzieży i przedmiotów ujawnionych przy zwłokach (w uzasadnionych przypadkach należy rozebrać zwłoki na miejscu ich znalezienia).

Należy rozebrać zwłoki na miejscu ich znalezienia kiedy:

  1. Do ustalenia czasu śmierci i ich tożsamości jest to nieodzowne,

  2. Istnieje niebezpieczeństwo zniszczenia lub zniekształcenia śladów na odzieży podczas transportu zwłok do ZMS lub prosektorium,

  3. Prokurator nakazał rozebranie zwłok,

  4. Istnieją powody indywidualne dla zdarzenia wskazujące na konieczność rozebrania zwłok,

  1. Sądowo-lekarskie oględziny i otwarcie zwłok (art. 209&2, 4 k.p.k.) przeprowadzane są w prosektorium przez biegłych z tej dziedziny, przy podejrzeniu przestępnego spowodowania śmierci osoby. Mają one na celu ustalenie przyczyny zgonu, rodzaju śmierci, objawów wskazujących, czy popełniono przestępstwo, samobójstwo, zdarzył się nieszczęśliwy wypadek. W protokole oględzin zwłok opisywane są ślady obrażeń mechanicznych, termicznych itd., a też objawy wskazujące na prowadzoną przez denata walkę (ugryzienia, wyskrobiny spod paznokci). W razie potrzeby pobierane są: krew, paznokcie, włosy, wymazy, narządy, skóra z otoczenia otworu wlotowego pocisku. Kiedy stan zwłok o nieustalonej tożsamości nie pozwala na wykonanie zdjęć twarzy, znaków szczególnych przydatnych do identyfikacji, daktyloskopuje się je, pobiera próbki tkanek do badań genetycznych i zabezpiecza czaszkę.

  2. Przy oględzinach zwłok z ranami postrzałowymi medyk sądowy określa otwór wlotowy, wylotowy i kierunek kanału postrzałowego. W razie konieczności zabezpiecza wycinek skóry z otworu wlotowego, znaleziony pocisk w ciele ofiary (bez oczyszczenia go z tkanek, drobin), dokonuje oględzin odzieży czy włosów pokrywających to miejsce np. w kierunku GSR. Niekiedy na odzieży można także znaleźć resztki.

W czasie obdukcji lekarz określa i umiejscawia np. charakterystyczne blizny, znamiona i tatuaże a przede wszystkim urazy i zmiany powstałe podczas zdarzenia, czyli rany, sińce, zadrapania, ugryzienia, otarcia naskórka, oparzenia, określa przybliżony czas w jakim przypuszczalnie powstały, określa przyczyny powstania śladu, co do przedmiotu którym zostały spowodowane. Na tej podstawie wydaje opinię w rozumieniu rozdziału XXI k.k. (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu).

Tanatologia sądowo-lekarska - jest nauką zajmującą się zagadnieniami dotyczącymi śmierci, zmianami zachodzącymi w zwłokach po zgonie, ustaleniem przyczyny, rodzaju i czasu śmierci; ogólnie określana jako nauka o umieraniu.

Wczesne znamiona śmierci:

  1. Bladość powłok (pośmiertna)

  2. Plamy opadowe

  3. Stężenie pośmiertne

  4. Oziębienie zwłok (pośmiertne)

  5. Wysychanie pośmiertne

Rodzaje śmierci

  1. Naturalna

  2. Z przyczyn chorobowych, powolna, nagła, niespodziewana

  3. Gwałtowna, nieszczęśliwy wypadek, samobójstwo, zabójstwo

Śmierć gwałtowna - spowodowana jest działaniem czynnika zewnętrznego, czyli agonie pojętego urazu:

- mechanicznego

- termicznego

- elektrycznego

- chemicznego

Proces umierania

Śmierć biologiczna

Reakcje interletalne, śmierć osobnicza (ustanie pracy mózgu)

Reakcje agonalne, śmierć kliniczna (ustanie krążenia i oddychania).

interletalne reakcje, obumieranie, med. reakcje zachodzące w organizmie w okresie między śmiercią mózgową a śmiercią biologiczną; są wyrazem zróżnicowanego czasu zamierania poszczególnych narządów i tkanek wskutek powolnego zanikania procesów życiowych komórek; pozwalają na precyzyjne określenie czasu śmierci, wyłącznie w pierwszej dobie po zgonie.

Proces umierania

Agonia- I etapem umierania jest agonia jako proces nieodwracalny (długość trwania zależy od wielu czynników).

Okres inerletalny - jest etapem między kończącym się życiem a śmiercią;

Śmierć kliniczna, czyli ustanie oddychania i krążenia (trwa około 6 minut).

Śmierć osobnicza (mózgowa), czyli ustanie pracy mózgu pozbawia człowieka nieodwracalnie.

Bladość powłok (pośmiertna)

W najwyżej położonych miejscach zwłok (w zależności od ułożenia ciała), stanowi odwrotność plam opadowych.

Zanik charakterystycznego zabarwienia powłok istniejącego za życia w wyniku pośmiertnego ustania krążenia, przemieszczenia się krwi do najniżej położonych części ciała.

Plamy opadowe - sino wiśniowe (z odcieniem sinofioletowym), rzadziej żywoczerwone zabarwienie powłok ciała; można je pomylić z siniakami. Pojawiają się w następstwie ustania czynności serca i opadania krwi do sieci naczyń żylnych włosowatych najniżej położonych.

Stężenie pośmiertne - skrócenie i usztywnienie mięśni w wyniku pośmiertnych przemian, obrazuje w jakiej pozycji osoba zmarła; ustępuje w przebiegu autolizy i zmian gnilnych lub w następstwie rozciągnięcia mięśni przy użyciu siły (tzw. przełamanie stężenia)

Oziębienie pośmiertne - pośmiertna utrata ciepła czyli ostygnięcie ciała - w wyniku ustania procesów przemiany materii i postępującego wyrównania temperatury zwłok do temperatury otoczenia.

Wysychanie pośmiertne - postępująca utrata wody (po śmierci), ujawniająca się przede wszystkim w postaci żółtawobrunatnego, pergaminowa tego stwardnienia powłok skórnych w miejscach pozbawionych zrogowaciałego naskórka oraz w postaci zmatowienia powierzchni rogówki i zwiotczenia gałki ocznej.

Późne znamiona śmierci jako przemiany pośmiertne zwłok

a/ o charakterze rozkładowym:

- autoliza

- gnicie

- zeszkieletowanie

b/ o charakterze utrwalającym:

- strupieszenie

- przemiana tłuszczowo-woskowa

- przemiana torfowa

Autoliza - samostrawienie pod wpływem samo enzymów własnych

Gnicie - pod wpływem enzymów bakterii

Ze szkieletowanie polega na zniszczeniu części miękkich

Strupieszenie mumifikacja - proces zachodzący w środowisku suchym, przewiewnym w stosunku Wysokiej temperaturze otoczenia

Przeobrażenia tłuszczowo woskowe - przemiana tłuszczu w tłuszczo-wosk

W środowisku wilgotnym bez dostępu powietrza,(np. w wodzie stojącej)

Torfowe w torfowiskach

Temat: Oględziny miejsca zdarzenia - ślady dermatoskopijne

Ślady dermatoskopijne:

- ślady linii papilarnych

- ślady czerwieni wargowej

- ślady małżowiny usznej

- ślady poletkowej budowy skóry

Ślady pozwalające na bezpośrednio indywidualną identyfikację człowieka:

- zapachowe

- dermatoskopijne

- mowy

- pisma ręcznego

1 Ujawnianie i zabezpieczenie śladów dermatospkopijnych

  1. Odbitka nawarstwiona - proszek daktyloskopijny folia daktyloskopijna,

  2. Odbitka odwarstwiona

  1. Ślad należy sfotografować z odpowiednim oświetleniem kątowym

  2. Przeniesienie śladu na czarną folię daktyloskopijną

  3. Jeśli brak możliwości zabezpieczenia w taki sposób zabezpieczyć część podłoża ze śladem

  1. Odciski

  1. Fotografowanie z odpowiednim oświetleniem kątowym,

Krwawe ślady linii papilarnych sposób postępowania

  1. Fotografia

  2. Zabezpieczenie śladu z podłożem lub fragmentem podłoża

Ślady linii papilarnych, tłuste np. na szklance

  1. Fotografia

  2. Zabezpieczenie śladu z podłożem

  3. Przy dużym przedmiocie tylko fotografia

Ślady czerwieni wargowej

  1. Nie zbieramy z niedopałków (niedopałki zabezpieczany w kopertę jako materiał biologiczny

  2. Najlepsze ślady to ze szklanki, kieliszka, filiżanki w przypadku butelki zabezpieczamy ją i koncentrujemy się na śladach biologicznych.

Ślady szminki zabezpieczamy (ślad nawarstwiony):

  1. Fotografia

  2. Zabezpieczamy z podłożem całą szklankę

  3. Szklankę zabezpieczamy w pudełko tekturowe, obwiązujemy cienką nitką i zamocowanie do bocznych ścian pudełka.

Ślady małżowiny usznej

  1. Zachowanie kontrastowości, proszek, folia

  2. Fotografia i wykonanie odlewu silikonowego

Na słuchawce telefonu pozostają ślady; biologiczne, daktyloskopijne, ślady małżowiny usznej, ślady zapachowe;

  1. Fotografia

  2. Owijamy telefon w tampon na 30 min (ślad zapachowy)

  3. Nie koncentrujemy się na śladach małżowiny usznej tylko zbieramy ślady biologiczne, np. tkanki skórnej, zbieramy ślady linii papilarnych ze środka (np. podczas wymiany baterii mogły pozostać ślady wewnątrz telefonu)

  4. Zabezpieczamy cały telefon

Materiał porównawczy zawsze pobieramy np. odbicie małżowiny usznej prawej i lewej, wszystkie opony w samochodzie.

II Ślady traseologiczne

Ślady odciśnięte w miękkim podłożu gliniastym,

Odlew gipsowy, w przypadku obuwia czy opon zabezpieczamy buty
i wszystkie opony pojazdu jako materiał porównawczy,

Ślady pozostawione na podłożu sypkim,

Utwardzamy ślad np. lakierem do włosów.

Wykonujemy odlew gipsowy,

Przy opylaniu śladu nie pryskamy bezpośrednio na ślad tylko do góry a mgiełka opadająca utwardzi ślad (nie bezpośrednio na ślad)

Ślady pozostawione na śniegu

Krwawe ślady traseologiczne

Ślad z sadzą

Temat: Ślady biologiczne

Badania DNA (badanie genami niekodowanymi 95%) zakaz z ustawy o danych osobowych

Identyfikacja bezpośrednia grupowa, może się powtórzyć.

Zwilżamy tylko wodą destylowaną.

Podstawowe rodzaje śladów biologicznych:

  1. Tkanki

  2. Wydzieliny

  3. Wydaliny

Technika badań (DNA) PCR

PCR - metodą badań DNA

Priorytet - najświeższe DNA (np. podczas zabezpieczenia śladu osoby wykonującej czynności)

technika PCR (Polymerase Chain Reaction) metoda amplifikacji - analiza polimorficznych sekwencji mikrosatelitarnych jądrowego DNA. Polega na powieleniu (enzymatycznej amplifikacji) odcinka DNA bez klonowania, co pozwala na szybkie zwielokrotnienie segmentu DNA, skracając tym samym czas badań. Zastosowanie tej techniki pozwala na określenie fenotypów ilości nawet w przypadku bardzo starych i niewielkich śladów biologicznych. Do analizy wykorzystuje się krew, ślinę, włosy z cebulkami, kości, zęby i tkanki

Zniszczenie śladów, czynniki niszczące;

  1. Wilgoć

  2. Wysokie temperatury

  3. Promieniowanie ultrafioletowe (słońce)

Śladów biologicznych nie zabezpiecza się do opakowań foliowych, zabezpieczamy je z podłożem. W przypadku zabezpieczenia kilku śladów za każdym razem zmieniamy rękawiczki aby nie zanieczyszczać śladu (DNA)

Opakowania

- przewiewne

- czyste nie używanie wcześniej do niczego

Wymazówki do śladów biologicznych (np. ze stołu) musi po zebraniu śladów zostać wysuszona, nie suszymy na grzejniku lub na słońcu gdyż możemy zniszczyć ślady biologiczne.

Temat: Ślady chemiczne

Ślady chemiczne zabezpieczamy w opakowania hermetyczne

Identyfikacja pośrednia grupowa

Opinie kategoryczne (pozytywne i negatywne)

Opinie alternatywne

Identyfikujące jak i porównawcze, materiał badany i wzorzec

W badaniach porównawczych materiał dowodowy oraz materiał porównawczy

Materiał kontrolny (próbka zerowa) kiedy podłoże może wywierać wpływ na zabezpieczony materiał (np. krew na ścianie) zabezpieczamy ślad krwi oraz próbkę czystego podłoża. (tynku)

Przedmioty badań chemicznych

  1. Środki odurzające i substancje psychotropowe - używki, narkotyki,

  2. Wyroby alkoholowe - zaciery, destylaty, płyny zawierające alkohol etylowy od 2% do 97 % alkoholu. Do 70 % - wódki powyżej spirytus

  3. Substancje ropopochodne - paliwa płynne

  4. Ślady użycia pozostałości po wystrzale z broni palnej (GSR)

  5. Mikroślady - włókna, lakiery, szkła etc.

  6. Mikroślady (EUCAP) - marki, modele lata produkcji pojazdów, skład lakieru od producentów

  7. Badanie krwi na zawartość alkoholu oraz środków działających podobnie do alkoholu. Oznaczanie amfetaminy i analogów (ekstazy)

  8. Materiały i miejsca wybuchu

Temat: Oględziny miejsca zdarzenia - ślady użycia broni palnej

  1. Ślady na elementach naboju

  2. Ślady na osmolonej powierzchni przeszkody

  3. Ślady na broni palnej

  4. Ślady na osobie strzelającej

Bronią palną jest niebezpieczne dla życia zdrowia urządzenie które w wyniku działania sprężonych gazów powstających na skutek spalania materiału miotającego, jest zdolne do wystrzelenia pocisku lub substancji z lufy albo elementu zastępującego lufę a przez to do rażenia celów na odległość.

Gotowe lub obrobione istotne części broni uważa się za broń. (art. 5)

Szkielet, lufa, zamek, komora zamkowa.

Broń gazowa upowszechnia się i w znacznej mierze posiadana jest bez zezwolenia, broń gazowa stwarza realne zagrożenie życia i zdrowia, zwłaszcza wskutek działania energii gazów prochowych gwałtownie wydostających się z lufy.

Do broni gazowej stosowana jest amunicja zawierająca ładunek drobnego śrutu.

Upowszechniają się przypadki przerabiania broni gazowej na broń ostrą.

Art. 6 ust. 1 „zabroniona jest przeróbka broni palnej”

Klasyfikacje broni palnej;

  1. Bojowa (wojskowa) strzelecka kaliber do 20mm, artyleryjska powyżej 20mm

  2. Myśliwska (śrutowa, kulowa) dubeltówki, sztucery,

  3. Sportowa, małokalibrowa

  4. Specjalnego przeznaczenia (rakietnice, broń ukryta w różnych przedmiotach)

Podział ze względu na konstrukcję;

  1. Broń duga

  2. Broń krótka

Ślady powstające przy kontakcie broni z elementami naboju;

  1. Ładowania

  2. Przeładowania

  3. Odpalania

  4. Wystrzału

  5. Usuwania łuski

Ślady na ostrzelanej powierzchni;

  1. Pocisk może przebić przeszkodę na wylot,

  2. Może utkwić w przeszkodzie (ślepy)

  3. Może odbić się od przeszkody (rykoszet)

Ślady zjawisk towarzyszących strzałowi

  1. Ziarna niespalonego prochu,

  2. Osmalenie

  3. Opalenie

  4. Rozdarcie wlotowe

  5. Rozerwanie gwiaździste

  6. Odbicie sztancowe

Temat: Kryminalistyczne badanie miejsca zdarzenia - dokumenty.

Dokument - jest to każdy przedmiot który zawiera treść intelektualną utrwaloną za pomocą pisma.

Dokument podłoże na którym zawarta jest treść;

  1. Rysunki graficzne traktujemy jako pismo, gdyż mogą kogoś ujawnić.

Fałszerstwo dokumentów;

  1. Przerobienie - zmiana w dokumencie autentycznym,

  2. Podrobienie - wyrobienie falsyfikatu na wzór innego dokumentu,

Ślady podczas oględzin dokumentów

  1. Cechy usuwania pierwotnych zapisów

  2. Cechy świadczące o przeprowadzeniu zabiegów maskujących i zmniejszające chłonność podłoża

  3. Cechy wtórnego nanoszenia linii pisania,

  4. Prześwity,

  5. Plamy o innym zabarwieniu niż pozostała powierzchnia dokumentu,

  6. Matowa, porowata powierzchnia papieru,

  7. Ślady wygładzenia powierzchni

  8. Różnice w środku kryjącym lub narzędziem pisarskich

  9. Różnice w kroju czcionki

  10. Niewłaściwe rozmieszczenie tekstu lub niewłaściwie wypełnienie dokumentu,

  11. Nie dobrany papier,

  12. Odbitka niewłaściwego stempla

  13. Brak zgodności fragmentów

Dokumenty ujawnione na miejscu zdarzenia

  1. Oznaczenie nr i sfotografowanie

  2. Opis w protokole oględzin

  3. Zabezpieczenie techniczne dokumentu

  4. Dołączenie metryczki

  5. Zaznaczenie na szkicu

Opis dokumentu w protokole

  1. Lokalizacja dokumentu - rodzaj nośnika jego umiejscowienie,

  2. Właściwości nośnika dokumentu np. suche, mokre,

  3. Metoda ujawnienia,

  4. Właściwość dokumentu - od najbardziej ogólnych do najbardziej szczegółowych lub w kolejności od góry do dołu,

  5. Inne czynności mające na celu ujawnienia innych śladów,

  6. Metoda technicznego zabezpieczenia, (jak został zapakowany)

  7. Oznaczenie liczbowe śladu,

Zabezpieczenie dokumentów podartych (zebranie i zapakowanie w kopertę)

Zabezpieczenie dokumentów z pismem wgłębionym

Zabezpieczenie dokumentów wilgotnych (suszyć najlepiej w temperaturze pokojowej)

Zabezpieczenie dokumentów nadpalonych (fotografia, zabezpieczamy w całości w pudełku tekturowym na miękkim podłożu np. ręcznik papierowy lub chusteczka )

Temat: Ekspertyza kryminalistyczna.

I Prawo dowodowe

Zespół przepisów prawnych regulujących zbieranie, gromadzenie, utrwalanie i wykorzystanie dowodów.

Dowód w postępowaniu karnym - każdy dopuszczalny przez prawo karne procesowe środek służący dokonaniu ustaleń mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia konkretnej sprawy karnej.

Art. 167 k.p.k. określa wprowadzanie dowodów do procesu,

Z urzędu - przeważa w postępowaniu przygotowawczym,

Lub na wniosek stron - na etapie postępowania sądowego.

Środek dowodowy i źródło dowodowe

Źródło dowodowe - świadek, podejrzany, biegły, dokument, miejsce zdarzenia

Środki dowodowe - zeznania, wyjaśnienia, opinia, treść, oględziny miejsca zdarzenia.

Wprowadzanie dowodów do procesu wymaga wystawienia odpowiedniego dokumentu;

  1. Postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego art. 194 k.p.k.

  2. Orzeczenia art. 203 k.p.k. lub zarządzenia art. 210 k.p.k.

Współpraca organu procesowego w biegłym

Przed wydaniem postanowienia o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego;

  1. Zakres ekspertyzy - pytania do biegłego,

  2. Jak pobrać materiał porównawczy, oraz dostarczenie tego materiału,

  3. Określenie terminu wykonania badań,

  4. Dostarczenie materiału dowodowego.

W trakcie wykonywanych badań kryminalistycznych;

  1. Uzupełnienie materiału porównawczego,

  2. Konsultacja okoliczności zdarzenia,

  3. Konsultacja co do terminu wykonania badania,

  4. Rozszerzenie art. 198 k.p.k. o nowy materiał dowodowy gdy pojawią się nowe okoliczności,

Po wydaniu opinii z badań kryminalistycznych;

  1. Przesłuchanie biegłego, (osobę wykonującą badanie jako świadka),

  2. Powołanie innego biegłego,

Ekspertyza kryminalistyczna

Zespół czynności badawczych wymagających wiadomości specjalnych i dlatego wykonywanych przez biegłego na zlecenie organu procesowego, zakończonych opinią mogącą mieć charakter dowodu w procesie.

W definicji ekspertyzy kryminalistycznej wymieniamy;

Wiadomości specjalne - są to wiadomości wykraczające poza wiedzę przeciętnego dorosłego i wykształconego człowieka dotyczące dziedziny nauki, rzemiosła, techniki, sztuki.

Biegły - osoba posiadająca wiadomości specjalne potrzebne dla rozstrzygnięcia konkretnej sprawy karnej.

Rodzaje biegłych;

  1. Zatrudnieni w laboratorium KWP

  2. Biegli z list sądów okręgowych,

  3. Tzw. At-hoc (art. 195k.p.k.) każda osoba posiadająca określoną wiedzę,

  4. Biegli zatrudnieni w innych instytucjach

Opinia

Są to wnioski końcowe z przeprowadzonych badań kryminalistycznych, (część składowa ekspertyzy kryminalistycznej)

Rodzaje opinii;

  1. Niepełna - uzupełnienie opinii,

  2. Niejasna - niezrozumiały język, nie jasne dla nas, w tym przypadku należy przesłuchać biegłego na tą okoliczność, lub powołać innego biegłego.

  3. Sprzeczna wewnętrznie - sprzeczność wewnętrzna w opinii, należy przesłuchać biegłego lub powołanie innego biegłego lub powołanie trzeciego biegłego tzw. superekspertyza w przypadku gdy pierwsze dwie opinie są sprzeczne.

Zakres ekspertyzy

Określenie granic pracy biegłego w danej konkretnej sprawie, (stawianie określonych pytań biegłemu)

Podstawy prawne ekspertyzy;

Art. 193 powołanie biegłego,

Art. 194 wydanie postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego,

Art. 195 biegły At-hoc.

Rodzaje ekspertyz

  1. Ekspertyza pojedyncza - wykonana przez jednego biegłego,

  2. Ekspertyza kompleksowa - wykonana przez minimum dwóch biegłych różnych specjalności,

  3. Zespołowa - wykonana przez minimum dwóch biegłych tej samej specjalności, badanie stanu psychicznego osoby,

  4. Kategoryczna - pozytywna lub negatywna,

  5. Alternatywna - może pochodzić, nie wykluczone że pochodzi,

  6. Fakultatywna - organ procesowy może zlecić wykonanie badań ale nie musi,

  7. Obligatoryjna - art. 209 k.p.k. prokurator zleca sporządzenie takiej ekspertyzy.

Ekspert kryminalistyki a biegły

Eksperci kryminalistyki zatrudnieni są w laboratoriach kryminalistycznych KWP, ekspertem jest się zawsze, biegłym staje się wówczas gdy organ procesowy powoła w charakterze biegłego.

Zarządzenie nr 2/98 KGP z dnia 3 lutego 1998 r.

W sprawie wprowadzenia do użytku służbowego instrukcji postępowania z dowodami rzeczowymi stanowiącymi przedmiot badan…

Zarządzenie nr 840 KGP z 26 lipca 2004, częściowo zmieniający w/w.

Ekspertyza kryminalistyczna - ślady użycia broni palnej.

Asortyment pytań do biegłego zależy od specyfiki zdarzenia i towarzyszących mu problemów dowodowych, których rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjalnych.

- nie należy inicjować badań zbędnych a jednocześnie nie pomijać żadnej szansy uzyskania informacji pozwalającej wyjaśnić istotne okoliczności sprawy.

Przykładowe pytania do biegłego

Przedmiot o zewnętrznych cechach broni palna rzeczywiście stanowi broń palną jeżeli umożliwia przynajmniej jednorazowe wystrzelenie pocisku.

Art. 7 ust. 2 Ustawy o broni palnej i amunicji - definicja broni palnej sygnałowej.

Pozwolenie na broń może być wydane w szczególności w następujących przypadkach…

Zbiory i bazy danych; Arsenał

Temat: Ślady biologiczne

Rozporządzenie Rady ministrów w sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień rozdział nr 4.

Rozporządzenie ministra sprawiedliwości 23.02.2005 w sprawie poddawania badaniom lub wykonywania czynności z udziałem oskarżonego oraz osoby podejrzanej.

Ślady biologiczne - to ślady związane z żywym organizmem lub pochodzące od żywego organizmu (ludzi, zwierząt, roślin). Ślady biologiczne będą stanowiły ślady kryminalistyczne, gdy będą związane z różnymi przestępstwami.

Ślady biologiczne dzielimy na :

Podczas oględzin miejsca zdarzenia, zwłok lub osoby ujawnia się ślady w postaci podłużnych rys, mogą je tworzyć zęby, paznokcie, pazury ludzi, zwierząt; stanowią ślady biologiczne, bo pochodzą od żywego organizmu.

Ślady biologiczne:

Czynniki niszczące ślady biologiczne i mikroślady

Ślady biologiczne ujawniane są na:

  1. Miejscu zdarzenia - teren otwarty lub pomieszczenie

  2. Ciele osób - oskarżonego, osoby podejrzanej, osoby poszkodowanej, zwłokach, świadkach

  3. Odzieży i przedmiotach, które osoby miały przy sobie w czasie zdarzenia,

  4. Narzędziu przestępstwa czy innych rzeczach z nim związanych

Ujawnianie śladów biologicznych

Niewidzialne ślady biologiczne - można ustalić, czy na narzędziu zbrodni jest krew ofiary, zawsze należy sprawdzić, czy sprawca zostawił ślady biologiczne.

Zabezpieczenie

Procesowe;

Techniczne;

Właściwe opakowanie śladu.

Techniczne zabezpieczenie śladów biologicznych i mikro śladów zależy od:

Zabezpieczanie śladów krwawych:

Włosy

W całości,

Koperty,

Wymaz spod paznokci jednej ręki na jedną wymazówkę

Ścięcie blaszek paznokciowych z jednej ręki do jego pakietu.

Ślina

Wraz z podłożem w całości, (butelki, niedopałki papierosa)

Wyjątkowo przeniesienie na wymazówkę.

Zabezpieczanie tkanek miękkich

Zabezpieczanie materiału biologicznego do spraw zgwałcenia

Z ciała ofiary

Z ust lub popłuczyny z ust

Zza paznokci

Ślady trudne do zabezpieczenia

Kontaminacja (zanieczyszczenie, skażenie)

Ekspertyza - dokumenty

Zakres badań dokumentów

  1. Czy dokument jest autentyczny? Jeżeli nie, w jaki sposób został sfałszowany?

  2. Kto jest wykonawcą wskazanych zapisów?

  3. Czy podpis (parafka) jest autentyczny, czy sfałszowany? Kto nakreślił wskazany podpis?

  4. Czy cały tekst został nakreślony przez jedną osobę?

  5. Czy odbitki pieczątek zostały wykonane pieczątką przesłaną do badań?

  6. Czy tekst został sporządzony przy użyciu jednej maszyny do pisania?

  7. Czy pismo maszynowe zostało sporządzone przy użyciu maszyny, z której pobrano materiał porównawczy?

  8. Przy użyciu jakiej maszyny został sporządzony dokument?

  9. Jaką techniką zostały wykonane przesłane dokumenty

  10. Jaka jest treść zapisów nakreślonych pierwotnie?

  11. Jaka jest treść zapisów, których obraz wgłębiony występuje na przesłanym dokumencie?

Kartoteka dokumentów anonimowych

Jest prowadzona przez Wydział Badań Dokumentów i Technik Audiowizualnych CLK KGP. Zbiór dokumentów anonimowych mogących mieć związek z działalnością przestępczą o charakterze:

  1. Dokumenty do rejestracji i sprawdzania należy przesłać bezpośrednio do KDA niezwłocznie po ich uzyskaniu,

  2. Podstawę do rejestracji i sprawdzenia stanowi pisemny „wniosek
    o sprawdzenie i zarejestrowanie dokumentu anonimowego w KDA”.

  3. Do rejestracji należy przesyłać wyłącznie oryginały dokumentów

  4. KDA na żądanie jednostki prowadzącej postępowanie, po wykonaniu wnioskowanych badań, zwraca oryginał dokumentu.

  1. Czy nadesłany dokument anonimowy nakreśliła osoba będąca wykonawcą innych dokumentów znajdujących się w zbiorach KDA?

  2. Czy nadesłany dokument anonimowy został wykonany na maszynie do pisania lub innym urządzeniu, którego użyto do sporządzenia dokumentów znajdujących się w zbiorach KDA?

  3. Czy w zbiorach KDA znajdują się dokumenty opatrzone tym samym pseudonimem, kryptonimem lub symbolem co dokument nadesłany?

  4. Czy w zbiorach KDA znajdują się inne kopie nadesłanego dokumentu?

  5. Przez ile osób został nakreślony dokument anonimowy?

  6. Na ilu maszynach sporządzono maszynopis anonimowy?

  7. Maszynę jakiej marki użyto do sporządzenia dokumentu anonimowego?

  8. Jaką techniką sporządzono dokument anonimowy?

  9. Wnioskowanie a autorze-wykonawcy dokumentu anonimowego?

Temat: Badania wariograficzne (poligraficzne)

Art. 192a i 199 k.p.k.

Wariograf rejestruje wartości natężenia emocji, w czasie badanie rejestrowany jest oddech, tętno, (ciśnienie krwi) oraz oporność elektryczną lub przewodność skóry. Wykorzystywane są przede wszystkim trzy kanały, są urządzenia wykorzystujące sześć kanałów pomiaru poza wymienionymi. Praca na śladach pamięciowych. Wymagana jest zgoda osoby na przeprowadzenie badania wypełniając oświadczenie, nie wymaga się oświadczenia przy czynnościach operacyjnych.

Dowód z ekspertyzy wariograficznej zawsze ma rangę dowodu pośredniego, nigdy nie jest dla sądu dowód bezpośredni. (jako dowód poszlakowy)

Dwa kierunki badań w celu wykonania ekspertyzy kryminalistycznej w toczącym się postępowaniu oraz badania kadrowe funkcjonariuszy. Badania powinny być przeprowadzone w czasie możliwie najkrótszym od chwili zaistnienia zdarzenia. Podczas prowadzenia testu zachowanie w tajemnicy co do okoliczności danego zdarzenia a uzyskiwanie jak największej ilości informacji od osoby na interesujące nas tematy.

Zakres badań wariograficznych

Ustalić zakres wiedzy osoby o realiach dochodzonego przestępstwa.

Profilowanie amfetaminy - polega na tym że robi się profil zanieczyszczenia w amfetaminie, umożliwia nam metodę syntezy, „ustala się producenta”, kontrola rynku, możliwość ustalenia stopnia podobieństwa między próbkami,

Temat: Ekspertyza daktyloskopijna

Czynności procesowe w badaniach daktyloskopijnych art. 193, 194 k.p.k

Pytania do biegłego z zakresu badań daktyloskopijnych (zakres ekspertyzy)

Materiał dowodowy:

Czy ślady linii papilarnych oznaczone numerami zabezpieczone na foliach daktyloskopijnych (czarna, przeźroczysta) nadają się do identyfikacji

Czy pochodzą od odbitek linii papilarnych osób których karty daktyloskopijne nadesłano do badań jako materia porównawczy.

Czy na dostarczonych przedmiotach oznaczonych jako ślady nr znajdują się ślady linii papilarnych,

Czy nadają się do identyfikacji

Czy pochodzą od odbitek linii papilarnych osób których karty daktyloskopijne nadesłano do badań jako materiał porównawczy

Rodzaje opinii daktyloskopijnych (wnioski końcowe)

Odwzorowanie linii papilarnych oznaczone lit A na folii nr 1 przedstawia odwzorowanie linii papilarnych wokół opuszki palca. Odwzorowanie to wyłączono z badań z uwagi na niepełny materiał porównawczy. Należy osobę ponownie wezwać i dokonać pobrania śladu wskazanego przez biegłego. ( opinia oceniająca)

Ślady linii papilarnych nie oznaczone literami na folii nr 1 nie nadają się do identyfikacji, z uwagi na niewystarczającą liczbę cech indywidualnych. Co najmniej 10 cech indywidualnych, aby materiał nadał się do badań porównawczych.(opinia kategoryczna oceniająca negatywna)

Czynności pozaprocesowe w badaniach daktyloskopijnych - zarządzenie 64 KGP z 17.03. 2003 r.

Funkcjonowanie systemu AFIS. (automatyczny system identyfikacji daktyloskopijnej)

  1. Na postanowieniu o dopuszczeniu dowodu nie można zadawać pytań o sprawdzenie w bazie AFIS.

System AFIS składa się z dwóch zbiorów, zbiór kart n/n i zbioru kart daktyloskopijnych. (Ślady ujawnione i zabezpieczone podczas oględzin pochodzące od nieustalonych przestępców)

Warunki rejestracji śladów linii papilarnych w zbiorze śladów n/n

Tylko takie ślady są rejestrowanie w bazie AFIS.

Zbiór kart daktyloskopijnych

System AFIS ma 4 formy przeszukania:

Morfotouch - urządzenie do elektronicznego porównania śladów na podstawie opuszka palca wskazującego prawej ręki.

interletalne reakcje, obumieranie, med. reakcje zachodzące w organizmie w okresie między śmiercią mózgową a śmiercią biologiczną; są wyrazem zróżnicowanego czasu zamierania poszczególnych narządów i tkanek wskutek powolnego zanikania procesów życiowych komórek; pozwalają na precyzyjne określenie czasu śmierci, wyłącznie w pierwszej dobie po zgonie.

Strona28



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Notatki z wykładów i ćwiczeń, WSPol, Kryminologia
Prawo cywilne notatki z wykładów prof Ziemianin
prof łaszczyca przwo administracyjne notatki z wykładów5
Filozofia Notatki z wykładów Zdrenka
Teoria kultury - Socjologiczna teoria kultury, Kulturoznawstwo, Teoria kultury - notatki z wykładów
!TEZY, Administracja-notatki WSPol, Kryminologia
Marketing społeczny notatki z wykładów, notatki - pedagogika, edukacja
KRYMINOLOGIA z zerowki, Administracja-notatki WSPol, Kryminologia, Testy
Wykład 4 ewolucja, EWOLUCJA, notatki wykład
szacka notatki z wykładów, socjologia
Podstawy marketingu notatki z wykładów
etyka w rachunkowości notatki z wykładu 1
Notatki wykład 1
Marketing w turystyce notatki z wykładów
notatki wykłady ćwiczenia
Notatki wykład 2 mgr
TOM - notatki z wykladów, BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE Akademia Marynarki Wojennej AMW, operacje militarn
NOTATKI WYKLAD2 2013 03 09
Zagadnienia egzaminacyjne PF3-09, SKRYPTY, NOTATKI, WYKŁADY, Podstawy Fizyki 3, wykład

więcej podobnych podstron