08.09.2001 r.
Literatura:
Kierowanie - J. A. F. Stoner, Wankel
Zarządzanie - Koźmiński, Piotrkowski
Podstawy zarządzania organizacjami - Griffin
Zrozumieć biznes - Nickels
Strategie zarządzania - Penc.
Przedmiotem badań nauki o organizacji i zarządzaniu przedsiębiorstwem jest człowiek - powiązania pomiędzy kadrą kierowniczą a pracownikami. Powiązania dotyczą:
procesów decyzyjnych,
metod i stylów kierowania - jak kierować by zachęcać do pracy,
metod mających na celu zwiększenie sprawności ludzkiego działania - jak maksymalizować wynik,
procesów zapewniających niezakłócony dopływ pracowników do przedsiębiorstw,
określenie sposobów monitorowania działalności firmy.
Zarządzanie - proces uzyskiwania, rozmieszczania i stosowania szeregu istotnych zasobów dla wsparcia celów organizacji lub sztuka uzyskiwania efektów za pośrednictwem podległych ludzi lub innych źródeł.
Historia.
Twórcą tej nauki jest Taylor - 1903 - Amerykanin.
Polski uczony Karol Adamiecki - polski twórca m. in. harmonogramu pracy, praca harmonii, proces wzrastającej produkcji, koszt czasu.
Francuz H. Foyol - należy rozłączyć pracę administracyjną od pracy produkcyjnej.
Japończyk E. Mayo - badał motywację pracy.
Kierunki rozwoju organizacji i zarządzania.
do II wojny światowej:
- naukowa organizacja pracy - Taylor
- fordyzm - Ford
- kierunek administracyjny - Foyol
- kierunek biurokratyczny - Weber
- kierunek stosunków międzyludzkich - Mayo.
po II wojnie światowej:
- systemowy kierunek zarządzania (Ackoff, Koźmiński),
- kierunek badań operacyjnych (Kontowicz, Lanye),
- kierunek systemów społecznych (Bernard),
- benchmarking - naśladowanie innej firmy,
- lean managment - odchudzanie zarządzania - wyrzucać to, co niepotrzebne.
Początek lat 90-tych:
- organizacja ucząca się - Senne,
- konkurencyjność oparta na gospodarce czasem - Stalk jr.
- zasadnicza specjalizacja - Prahald,
- globalizacja - Yip,
- zarządzanie przez jakość - Deming, Ishikowa
Funkcje zarządzania:
Planowanie - przewidywanie przyszłych trendów oraz określanie najlepszej strategii i taktyki umożliwiających osiągniecie celów.
Organizowanie - projektowanie struktur organizacyjnych.
Zatrudnianie - pozyskiwanie.
Kierowanie - mobilizowanie do wydajnej pracy na rzecz założonych celów.
Kontrolowanie - sprawdzanie działalności czy są postępy w realizacji celów.
Funkcje zarządzania ujmowane wg w/w kolejności określa się procesem zarządzania.
Proces zarządzania powtarzany wielokrotnie nazywany jest cyklem zarządzania.
Struktura organizacyjna - układ stanowisk pracy, komórek organizacyjnych, pionów organizacyjnych wraz z ustalonymi między nimi różnego typu powiązaniami lub układ elementów organizacji oraz więzi łączących je w zorganizowaną całość.
Kryteria klasyfikacji struktur organizacyjnych.
rodzaj więzi organizacyjnej
LINIOWA - struktura, w której dwukierunkowe linie odpowiedzialności, władzy i komunikacji biegną od góry do dołu organizacji, każdy z pracowników podlega tylko jednemu przełożonemu.
FUNKCJONALNA - opiera się na zasadzie w zakresie funkcji kierowniczych, tzn. podwładny posiada wielu przełożonych.
SZTABOWO - LINIOWA
liczba szczebli kierownictwa
SMUKŁA (struktura, w której istnieje relatywnie wiele szczebli, a komórki organizacyjne są niewielkich rozmiarów, mała jest też rozpiętość kierowania na poszczególnych poziomach). Zalety: możliwość dokładnej kontroli pracy podwładnych przez kierownika. wady: długi przepływ informacji od najwyższych szczebli do najniższych, duże prawdopodobieństwo popełnienia błędu.
PŁASKA (struktura, w której jest niewiele szczebli zarządzania, komórki organizacyjne i rozpiętość kierowania są stosunkowo duże.
MACIERZOWA - na pewien okres wykonywania zadania kierowniczą funkcję przypisuje się jednemu z członków projektowanego zespołu. w innym zadaniu pracownik ten może być wykonawcą. Z chwila zakończenia pracy i przyjęcia projektów, zespół zostaje rozwiązany a pracownicy powracają na swoje stanowiska zgodnie z istniejącą strukturą.
02.12.2001 r.
PROCES KADROWY W ORGANIZACJI
Planowanie dla zaspokojenia przyszłych potrzeb, zaspokojenia równowagi przyszłości.
Planowanie rekrutacji lub doboru lub redukcji.
Plan strategiczny: cele, zadania, sprzeczny z otoczeniem.
Nabór - zapotrzebowanie na pracowników, ogłoszenia.
Dobór.
Wprowadzenie do pracy
Szkolenie pracowników - doskonalenie kadry na stanowisku lub poza.
MISJA I STRATEGIA PRZEDSIĘBIORSTWA
Planowanie strategiczne (etapy)
Formułowanie celów organizacji
Ocena obecnej sytuacji
Analiza otoczenia
Analiza (badanie) zasobów
Rozpoznawanie strategicznych okazji i zagrożeń
Określanie niezbędnych zmian obecnej strategii
Wybranie odpowiednich wariantów strategii
Wdrażanie strategii
Kontrolowanie procesów wdrożenia.
Misja - określa powód istnienia firmy. Koncepcja firmy, idea jej rozwoju, jej przesłanie, nadaje kierunek rozwoju, określa pośrednie dziedziny którymi firma ma się zajmować. Jest skierowana na zewnątrz jak i wewnątrz firmy. Określenie misji jest publiczną częścią planu strategicznego. Dzięki misji cele firmy stają się zrozumiałe dla pracowników, akcjonariuszy. Nie może być formułowana w kategoriach chęci przetrwania czy osiągnięcia zysku lecz pomnożenia zysku i zadowolenia klienta.
WARSTWY OTOCZENIA PREDSIĘBIORSTWA
jaka jest pozycja przedsiębiorstwa obecna, jakie są możliwości rozwoju,
jaką pozycje w przyszłości i jakie cele,
co utrudnia i co w przyszłości osiągnięcie zakładanej pozycji,
co powinno i co musi uczynić aby przesunąć się z obecnej pozycji na chcianą,
koncentrować się na mocnych stronach działania,
rozwijać dobre, znane zakresy działania,
nie lekceważyć uwag,
wprowadzać dobrze znane nowości na opanowanym rynku.
ANALIZA SWA
Szanse, zagrożenia - otoczenie słabe, mocne strony - przedsiębiorstwo.
MACIERZ BCG
względem udziału w rynku
12.01.2002 r.
STYLE KIEROWANIA
Kierowanie - oddziaływanie przełożonego na zachowanie podwładnego w związku z realizacja zadań organizacyjnych i w ramach określonych organizacyjnymi przepisami.
AUTOKRATYCZNE - podejmowanie decyzji kierowniczych bez konsultacji z innymi.
BIUROKRATYCZNE - podejmowanie rutynowych decyzji kierowniczych wspieranych przepisami, regulaminami i zasadami postępowania.
DYPLOMATYCZNE - podejmowanie decyzji kierowniczych opartych na takcie w nakłanianiu pracowników do wykonywania decyzji.
DEMOKRATYCZNE - kierownik i pracownicy razem wypracowują decyzje.
SWOBODA WYBORU - kierownik stawia zadania, a pracownicy mają swobodę wyboru sposobu realizacji.
KIEROWANIE KONTROLOWANE PRZEZ PRACOWNIKÓW - pracownicy otrzymują zadania, a kierownictwo zajmuje się problemami administracyjnymi.
PARTNERSKIE - dopuszczenie pracowników do formułowania celów i podejmowania decyzji (formy: kierowanie demokratyczne, konsultatywne, swoboda wyboru).
ZADANIA KIEROWNIKÓW
Kierowanie - proces planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania działalności.
ROLE KIEROWNICZE WG. MINTZBERGA:
INTERPERSONALNA - łączy w sobie trzy funkcje tj. reprezentacyjną, przywódczą i łącznika między ludźmi.
INFORMACYJNA - rola monitora, wciąż poszukuje informacji które mogą być wykorzystane z pożytkiem dla organizacji.
rola upowszechniającego informację podwładnym dla których jest to główne źródło informacji,
rola rzecznika - przekazywanie informacji dla ludzi spoza organizacji.
DECYZYJNA -
rola przedsiębiorcy - dba o rozwój swojej organizacji
rola przeciwdziałającego zakłóceniom - czyli np. reakcja na zerwanie kontraktu, strajk
rola rozdzielającego zasoby - tzn. sposób podziału posiadanych przez organizacje zasobów
rola negocjatora - ustala np. warunki współpracy poprzez wyznaczenie specjalistów organizacji (firmy) do prowadzenia negocjacji.
EFEKTYWNOŚĆ KIEROWNIKA
SPRAWNOŚĆ - robienie rzeczy we właściwy sposób
SKUTECZNOŚĆ - robienie właściwych rzeczy
UMIEJĘTNOŚCI KIEROWNICZE
UMIEJĘTNOŚCI TECHNICZNE - zdolność posługiwania się narzędziami, metodami, technologią w określonej specjalności.
UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE - współpracowanie z innymi ludźmi, rozumienie ich, motywowanie zarówno osób jak i firm.
UMIEJĘTNOŚĆ KONCEPCYJNE - umysłowa zdolność koordynacji oraz integrowania wszystkich interesów i działalności organizacji, jest to zdolność postrzegania organizacji jako całości i współzależności jej części a także zrozumienia w jaki sposób zmiana w dowolnej części organizacji wpłynie na całość
ETAPY PLANOWANIA
ETAP 1 - ustalenie celów - punktem wyjścia planowania jest decyzja o tym, czego organizacja lub jej część chce lub potrzebuje, identyfikacja priorytetów i konkretyzacja zamierzeń umożliwiająca skuteczną koncentrację zasobów organizacji.
ETAP 2 - określenie istniejącej sytuacji jak odległe są cele organizacji czy jej części. Jakie są zasoby do realizacji celów. Czy otwarte linie komunikowania się wewnątrz organizacji zapewniają dopływ informacji niezbędnych do 2 etapu.
ETAP 3 - ustalenie co sprzyja, co przeszkadza w realizacji - jakie czynniki środowiska wewnętrznego i otoczenia mogą ułatwić organizacji osiągnięcie jej celów, jakie czynniki mogą stworzyć problemy.
ETAP 4 - opracowanie planu działań - opracowanie różnych wariantów działań prowadzących do osiągnięcia pożądanego celu. Ocena tych wariantów i wybór odpowiedniego.
BIZNES PLAN
Cele:
Ustalenie planu przedsięwzięcia gospodarczego
Uzasadnienie że cele założone w tym planie mogą być zrealizowane.
Wykazanie, że wyniki osiągnięte dzięki realizacji tych celów odpowiadają oczekiwaniom adresata.
Powinien pokazywać:
aktualną pozycję przedsiębiorstwa,
ku czemu ono zmierza,
w jaki sposób zamierza tam dojść
czy to jest opłacalne,
możliwe sposoby realizacji celów
PROGNOZY FINANSOWE
rachunek zysków i strat,
przepływów pieniężnych lub źródeł, przeznaczenie funduszy,
bilans księgowy
JAK PROGNOZOWAĆ:
jak wiele wyrobów i kiedy będą sprzedane
po jakiej cenie
kiedy będą wpływy należności ze sprzedaży.
12
Organizacja i zarządzanie przeds. - wykłady