Myron H. Dembo

„Stosowana Psychologia Wychowawcza”

PIĘKNA WEŹ DOPISZ SOBIE PYTANIA

JAKIE BĘDZIESZ CHCIAŁA. WSTAWIŁAM TYLKO NIEKTÓRE I U SIEBIE TROCHĘ. PÓŹNIEJ NIE MIAŁAM JUŻ DALEJ WENY TWÓRCZEJ TO BUZIAKI

Nietypowe dzieci

Dzisiaj przedstawimy Wam powyższy temat (folia). Zajmiemy się klasyfikacją nietypowych dzieci i omówimy każdą grupę dzieci.

Pytanie: „W jaki sposób rozumiecie nasz dzisiejszy temat?”

„Jakie dzieci można nazwać „nietypowymi?”

Opracowały:

Katarzyna Lustostańska

Anna Piotrowska

III POW (z)

Znaczna grupa uczniów wymaga szczególnego typu nauczania. Dawniej nauczyciele rzadko stykali się z uczniami mającymi poważne ograniczenia, ponieważ rzadko byli oni włączani do normalnych klas. W zamian byli kształceni, jeśli w ogóle to miało miejsce, przez specjalnych nauczycieli w klasach lub szkołach zamkniętych, oddzielnie od swoich sprawnych rówieśników. ANIA

Jednym z wymagań ustawy Edukacji dla Wszystkich Niepełnosprawnych Dzieci jest tworzenie dla każdego ucznia, pozostającego pod opieką specjalnego programu edukacyjnego, indywidualnego programu nauczania.

Indywidualny program nauczania - dokument, który opisuje szczegółowo roczny plan nauczania dziecka niepełnosprawnego.

Najmniej ograniczające środowisko edukacyjne - najbardziej zbliżony do normalnej klasy system, w którym jednostka może osiągnąć sukces.

Dziecko nietypowe - termin opisujący dzieci, których osiągnięcia szkolne odbiegają od normy w stopniu powodującym konieczność specjalnego kształcenia.

Dziecko z ograniczonymi możliwościami - termin opisujący dzieci z problemami fizycznymi, które ograniczają ich zdolności do wykonywania pewnych zadań.

Dziecko niepełnosprawne - termin opisujący dzieci, których możliwości są tak poważnie ograniczone, że dzieci te wymagają specjalnej pomocy, aby odnieść korzyść z nauczania.

Pedagodzy używają następujących kategorii przy klasyfikacji uczniów nietypowych:

• Upośledzenie umysłowe

• Zaburzenia uczenia się

• Zaburzenia zachowania (problemy emocjonalne)

• Zaburzenia komunikowania się (mowy i języka)

• Osłabienie słuchu

• Osłabienie wzroku

• Defekty fizyczne lub inne problemy zdrowotne

• Poważne kalectwo

• Wybitne uzdolnienia i talent

Rodzaj niepełnosprawności	Procent objętych nauczaniem specjalnym	Liczba objętych nauczaniem specjalnym
Zaburzenia uczenia się	49.1	2 144,377
Zaburzenia mowy i języka	22.7	990,186
Upośledzenie umysłowe	12.7	552,658
Zaburzenia zachowania	9.0	392,559
Wiele różnych niepełnosprawności	2.2	97,625
Osłabienie słuchu	1.4	59,312
Niepełnosprawność ortopedyczna	1.1	49,393
Inne kłopoty zdrowotne	1.3	56,312
Osłabienie wzroku	0.5	23,686
Głuchota - ślepota	0.0	1,522

LICZBA NIEPEŁNOSPRAWNYCH DZIECI W WIEKU 6-21 LAT

KASIA

ANIA. Co według Was oznacza etykietowanie ludzi?

Jedna z najważniejszych dyskusji prowadzonych na temat nauczania specjalnego dotyczy za i przeciw używania kategorii, czyli etykiet, w celu rozróżniania poszczególnych typów lub grup uczniów. Niektórzy pedagodzy argumentują, że system klasyfikacyjny jest konieczny, aby możliwe były: tworzenie specjalnych służb szkolnych, które będą w stanie zaspokajać specyficzne potrzeby uczniów, szkolenie nauczycieli i rozwijanie ich umiejętności potrzebnych do maksymalizacji osiągnięć uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności, dokumentowanie częstości występowania określonych zaburzeń wymagających zagwarantowania stałego finansowania odpowiednich programów nauczania.

ETYKIETOWANIE - ZA CZY PRZECIW?

ANIA. Mogłoby się wydawać, że etykietowanie ludzi nie ma swoich pozytywnych aspektów. Jednak przyglądając się bliżej temu zagadnieniu możemy stwierdzić, że istnieją również korzyści etykietowania. Nie jest to takie proste jakby mogło się wydawać, ale postarajcie się podać mi chociaż 2-3.

Możliwe korzyści płynące z etykietowania:

• Kategorie mogą wiązać diagnozę ze specyficznymi rodzajami oddziaływania.

• Etykietowanie może prowadzić do reakcji „ochronnych”, co znaczy, że koledzy mogą bardziej akceptować pewne zachowania swoich niepełnosprawnych rówieśników, niż mogliby je akceptować u pełnosprawnych dzieci.

• Etykietowanie pomaga specjalistom porozumiewać się między sobą oraz klasyfikować i oceniać wyniki badań.

• Finansowanie specjalnych programów nauczania często dotyczy określonej formy nietypowości.

• Etykiety pozwalają grupom o określonych zainteresowaniach popierać specyficzne programy i przyspieszać odpowiednie działania legislacyjne.

• Etykietowanie pomaga uczynić szczególne potrzeby dzieci nietypowych bardziej widocznymi dla społeczeństwa.

Możliwe szkody płynące z etykietowania: KASIA. Z podaniem korzyści płynących z etykietowania mieliście problemy. Dużo prościej jest wymienić szkody jakie niesie za sobą etykietowanie. Jest ich na pewno dużo więcej niż korzyści. Proszę więc o podanie chociaż kilku.

• Etykiety na ogół dotyczą negatywnych cech dziecka, powodując, że inni myślą o nim jedynie w kategoriach jego niepełnosprawności lub defektów.

• Etykiety mogą determinować reakcje i oczekiwania wobec dziecka, stając się źródłem samo spełniających się proroctw.

• Etykiety, które tylko opisują zachowanie dziecka, często zaczynają niesłusznie pełnić funkcje wyjaśnień (np. „Kasia zachowuje się w ten sposób, ponieważ
  ma zaburzenia emocjonalne”).

• Etykiety często sugerują, że trudności w nauce wiążą się przede wszystkim
  z czymś złym, co tkwi w dziecku; odwraca to uwagę od roli, jaką odgrywają tu zmienne związane z nauczaniem.

• U dziecka z etykietą może wytworzyć się negatywny obraz Ja.

• Etykiety mogą prowadzić do odrzucania lub ośmieszania dziecka przez rówieśników.

• Etykiety związane z nauczaniem specjalnym mają szczególną trwałość; jeśli do dziecka raz przylgnie etykieta „upośledzone umysłowo” lub „z zaburzeniami uczenia się”, może mieć ono trudności w osiąganiu kiedykolwiek stanu,
  w którym będzie określane jako „po prostu dziecko”.

• Etykiety często stają się podstawą do niedopuszczania dziecka do normalnego szkolnictwa.

• Nieproporcjonalnie duża grupa dzieci z grup mniejszości kulturowych jest niewłaściwie etykietowana jako „niepełnosprawne”, zwłaszcza jako upośledzone umysłowo, choć nadające się do nauki w szkole.

• Klasyfikowanie nietypowych dzieci pochłania ogromnie dużo czasu zarówno osób zajmujących się tym problemem zawodowo, jak i samych uczniów; czas ten z większym pożytkiem można by poświęcić planowaniu i realizowaniu programów nauczania. KASIA. Po wprowadzeniu w temat i omówieniu korzyści i szkód etykietowania dzieci przejdziemy do poszczególnych kategorii dzieci wymagających specjalnego traktowania. Każda z nich jest pokrótce omówiona, podane są przyczyny danego zaburzenia, a następnie przedstawione są wnioski do nauczania dzieci z tym zaburzeniem.

KATEGORIE DZIECI WYMAGAJĄCYCH SPECJALNEGO NAUCZANIA

ANIA. Pierwszą z kategorii dzieci wymagających specjalnego nauczania jest:

1) Upośledzenie umysłowe na drugim roku studiów mieliśmy pedagogikę specjalną. Z jaką definicją upośledzenia umysłowego spotkaliście się na tym przedmiocie? Kto pamięta?

Jest to istotne obniżenie funkcjonowania intelektualnego w stosunku do średniej, współistniejące z deficytami zachowań adaptacyjnych i przejawiające się w okresie rozwoju.

Przyczyny upośledzenia umysłowego:

• braki społeczne i kulturowe środowiska we wczesnym okresie życia jednostki;

• odżywianie oraz czynniki działające w okresie prenatalnym, takich jak narkotyki, alkohol, palenie papierosów przez matkę;

Istnieje wiele przyczyn umiarkowanego, znacznego i głębokiego upośledzenia umysłowego:

1. infekcje i zatrucia; przykładami infekcji, które mogą spowodować upośledzenie umysłowe są różyczka lub odra;

2. urazy i czynniki fizyczne (wypadki, które wydarzyły się przed, w trakcie lub po urodzeniu, zaburzenia przemiany materii i odżywiania;

3. poważne choroby mózgu występujące po urodzeniu, np. guzy);

4. czynniki przedurodzeniowe; (takie jak wodomózgowie - powiększenie się czaszki spowodowane nagromadzeniem się płynu mózgowordzeniowego);

5. anomalie chromosomowe - np. syndrom Downa;

6. zaburzenia przebiegu ciąży - np. przedwczesny poród;

ANIA. Jaki powinniśmy traktować, uczyć dzieci z upośledzeniem umysłowym? Jakie powinniśmy wziąć pod uwagę aspekty do nauczania dzieci?

WNIOSKI DLA NAUCZANIA !!!

1. Podziel uczenie się na małe kroki, ustaw je we właściwej kolejności i ucz jednorazowo tylko jednej umiejętności.

2. Stosuj ćwiczenia i powtórzenia.

3. Polecaj uczniom, by powtarzali słownie to, czego się uczą. Ta metoda wspomaga ich pamięć.

4. Używaj różnych strategii motywujących. Nowość w prowadzeniu lekcji jest dobrą strategią, ale zbyt wiele zmian może wywoływać u upośledzonych umysłowo uczniów poczucie zagubienia, ponieważ potrzebują oni porządku
i tego, co uporządkowane i znane.

5. Używaj spójnego systemu wzmocnień, szczególnie kształtując umiejętności uczenia się (np. nagradzanie za samodzielne uczenie się i kończenie zadań).

6. Stale oceniaj postępy ucznia, tak aby można było dokonywać zmian celów i/lub metod nauczania.

7. Dostarczaj stałych i natychmiastowych informacji zwrotnych w odniesieniu do wszystkich czynności związanych z uczeniem się.

ANIA. Kolejną kategorię dzieci nietypowych przedstawi koleżanka.

2) Zaburzenia uczenia się KASIA.

Zaburzenia oznaczają zaburzenia jednego, lub więcej, z podstawowych procesów psychicznych związanych z rozumieniem lub używaniem języka, w mowie i piśmie, mogące się przejawiać w obniżeniu zdolności do słuchania, myślenia, mówienia, czytania, pisania, opanowania ortografii lub umiejętności liczenia.

Jakie cechy najczęściej występują u uczniów z zaburzeniami uczenia się?

Najczęściej występujące cechy u uczniów z zaburzeniami uczenia się:

• nadpobudliwość;

• zaburzenia percepcyjno-motoryczne;

• labilność emocjonalna (wahania nastroju, zmienność usposobienia);

• deficyty w koordynacji ogólnej;

• zaburzenia uwagi (skłonność do rozpraszania się);

• impulsywność;

• zaburzenia pamięci i myślenia;

• specyficzne kłopoty szkolne;

• zaburzenia mowy i słuchu;

• niejasne symptomy neurologiczne (np. anomalie wzorca fal mózgowych, które trudno jest wyjaśnić lub zinterpretować);

KASIA. Co może powodować takie trudności w uczeniu się?

Przyczyny zaburzenia uczenia się:

1. mikrouszkodzenie mózgu - tak twierdzą niektórzy specjaliści (szczególnie związani z medycyną); uważają, że dziecko z zaburzeniami uczenia się cierpi na jakąś formę uszkodzenia mózgu;

2. brak równowagi biochemicznej - zaburzenia uczenia się i nadpobudliwość są spowodowane sztucznymi barwnikami i zapachami zawartymi w wielu potrawach, które jedzą dzieci; dlatego warto jest by dzieci były na specjalnej diecie, która wprowadza zmiany w zachowaniu;

3. czynniki środowiskowe;

KASIA. Literatura podaje następujące wnioski dla nauczania.

WNIOSKI DLA NAUCZANIA !!!

1. Wyznaczaj rozsądne cele. Ponieważ niektórzy uczniowie mogą mieć stosunkowo wysoki iloraz inteligencji, możesz uznać, że są oni w stanie zrobić więcej, niż to naprawdę możliwe. Ze względu na to, uczniowie z zaburzeniami uczenia się często mają trudności z tolerowaniem porażek, postaraj się dać im sposobność osiągnięcia sukcesu.

2. Staraj się udzielać uczniom jasnych instrukcji i licz się z tym, że twoje wskazówki mogą nie zostać zrozumiane. Bądź świadom, że uczniowie
z zaburzeniami uczenia się często sprawiają wrażenie, jakby rozumieli to,
co zostało powiedziane, podczas gdy naprawdę są zdezorientowani.

3. Zorganizuj w szczególny sposób środowisko fizyczne uczniów nadpobudliwych, skłonnych do dekoncentracji (np. odgrodź jego miejsce
od reszty, używając ścianek). Aby zmniejszyć przestymulowanie, usuń z ławki ucznia wszystkiego zbędne materiały, tak aby mógł się on skoncentrować
na stojącym przed nim zadaniu.

4. Bądź przygotowany na emocjonalne wybuchy uczniów z zaburzeniami uczenia się; ustal zasady właściwego zachowania w klasie i pomóż uczniom
w ich przestrzeganiu.

3) Zaburzenia zachowania ANIA

Jest to kategoria uwzględniana w specjalnym nauczaniu, obejmująca dzieci, które przejawiają poważne i trwał niewłaściwe zachowania powodujące konflikty społeczne i/lub poczucie osobistego nieszczęścia, co ma wpływ na osiągnięcia szkolne. Istnieje wiele definicji i metod klasyfikacyjnych służących wyróżnieniu takich dzieci, używa się następujących:

(i) określenie to oznacza, że jednostka przejawia przez długi czas i w dużym nasileniu jedną lub więcej z następujących cech, co niekorzystnie wpływa na osiągnięcia szkolne;

(A) niezdolność uczenia się, której nie udaje się wyjaśnić czynnikami intelektualnymi, sensorycznymi ani zdrowotnymi;

(B) niezdolność do nawiązania lub utrzymania zadowalającego kontaktu
z rówieśnikami i nauczycielami;

(C) niewłaściwe typy zachowań lub uczuć przejawiane w normalnych warunkach;

(D) ogólne dojmujące poczucie nieszczęścia lub depresja;

(E) tendencja do ujawniania symptomów fizycznych lub lęku w związku
z trudnościami osobistymi lub szkolnymi;

Przyczyny zaburzenia zachowania (trudno jest ustalić specyficzne przyczyny zaburzeń zachowania, wyróżniono 4 główne obszary):

>> biologia - np. dzieci urodzone z płodowym zespołem alkoholowym przejawiają problemy emocjonalne spowodowane uszkodzeniem mózgu związanym
z piciem przez matkę alkoholu w czasie ciąży;

>> szkoła - np. niewłaściwe środowisko szkolne, w którym agresja, frustracja i/lub wycofanie się są często reakcją na nauczyciela lub rówieśników;

>> społeczeństwo - np. krańcowe ubóstwo, rozbicie rodziny lub panująca
w otoczeniu przemoc mogą prowadzić do wytwarzania się zaburzeń zachowania;

>> rodzina - np. niewłaściwe interakcje między członkami rodziny mogą rodzić zaburzenia i/lub powiększać istniejące problemy;

WNIOSKI DLA NAUCZANIA !!! ANIA.

1. Zapytaj nauczyciela zajmującego się nauczaniem specjalnym o radę
w sprawie kierowania zachowaniem i technik nauczania.

2. Uświadom uczniom od początku, że oczekujesz utrzymania rozsądnych standardów zachowania w klasie.

3. Przekaż uczniom swoje oczekiwania w sposób jasny i stanowczy.

4. Ustal spójne i odpowiednie konsekwencje dla określonych zachowań. Natychmiast nagradzaj pożądane zachowania i ignoruj lub, jeśli to konieczne, łagodnie karz niewłaściwe zachowania.

5. Sformułuj realistyczne oczekiwania dotyczące celów nauczania. Zadania powinny stanowić wyzwanie, ale w granicach możliwości ucznia. Modyfikuj zadania, jeśli okazują się zbyt trudne.

6. Odczuwaj empatię wobec uczniów i wykazuj zrozumienie dla tego, w jaki sposób negatywne czynniki środowiska społecznego (np. wykorzystywanie lub krytyka w domu lub w szkole) mogą przyczyniać się do powstawania niewłaściwych zachowań. Spróbuj poprawić kontakty ucznia z rodzicami, nauczycielami i rówieśnikami.

4) Uszkodzenie słuchu KASIA.

Jest to utrata słuchu na tyle poważna, że wymaga specjalnego kształcenia lub ćwiczeń. Osoby z uszkodzonym narządem słuchu zaliczamy do dwóch podstawowych kategorii - niesłyszących i słabosłyszących. Osoba niesłysząca to taka, u której zdolność do słyszenia wyklucza skuteczne odbieranie informacji językowych za pomocą słuchu zarówno przy użyciu aparatu słuchowego, jak i bez niego. Osoba słabosłysząca to taka, która ma pozostałości słuchu wystarczające do skutecznego odbierania informacji językowych za pomocą słuchu, najczęściej przy użyciu aparatu słuchowego.

Główną przyczyną utraty słuchu w dzieciństwie wiąże się z różyczką, zapaleniem opon mózgowych, wcześniactwem, komplikacjami okresu ciąży i dziedziczeniem.

Skutkami uszkodzenia słuchu są:

• osłabienie słuchu stanowi przede wszystkim przeszkodę w rozwoju mowy
  i zdolności do porozumiewania się, ponieważ osoba uczy się języka, słuchając, interpretując i imitując;

• dzieci z osłabieniem słuchu często mają trudności w nauce, co powoduje, że ich osiągnięcia w czytaniu mogą być niższe niż u innych dzieci;

• niedobory w zakresie mowy mogą wpływać na osobowość dziecka i jego rozwój społeczny, ponieważ w dużym stopniu zależą one od procesów porozumiewania się; KASIA. Pytanie zadać

• <<przez dłuższy czas uważano NIESŁUSZNIE, że dzieci z osłabionym słuchem, zwłaszcza niesłyszące, mają obniżoną inteligencję; proces myślenia dzieci niesłyszących jest bardzo podobny do procesu myślenia dzieci słyszących; także jeśli dziecko z osłabionym słuchem nie ma innych zaburzeń, takich jak uszkodzenie mózgu, NIE ISTNIEJE ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY POMIĘDZY GŁUCHOTĄ A INTELIGENCJĄ>>; KASIA.

WNIOSKI DLA NAUCZANIA !!! KASIA

1. Pozwól uczniom dowolnie zmieniać miejsca, w których siedzą w klasie, tak aby mogli zająć najlepszą pozycję dostosowaną do odbioru bodźców wzrokowych i słuchowych.

2. Optymalizuj możliwości czytania z ust, zachowując odległość od uczniów nie większą niż 3 metry. Kiedy mówisz do uczniów, zwracaj twarz w ich kierunku.

3. Ułatwiaj czytanie z ust, mówiąc w sposób naturalny. Niektórzy mają tendencję do przesadnego poruszania ustami, kiedy mówią do dzieci
z osłabieniem słuchu.

4. Bądź świadomy, że niektórzy uczniowie z osłabieniem słuchu wycofują się
z udziału w dyskusji w klasie, dlatego włączaj ich do grup, w których otrzymują wparcie od innych uczniów.

5. Zachęcaj uczniów do zadawania pytań.

6. Staraj się jak najczęściej używać pomocy wizualnych (np. rzutnika pisma lub tablicy).

7. Staraj się ograniczać do minimum wszystkie wzrokowe i słuchowe czynniki zakłócające, takie jak hałasy pochodzące z ulicy, korytarza czy innych pomieszczeń.

8. Zwracaj się po imieniu do każdego ucznia, który ma odpowiadać, aby słabosłyszący wiedzieli, kto będzie mówił.

5) Osłabienie wzroku ANIA

Jest to trudność w dokładnym wzrokowym rozróżnieniu kształtów lub odróżnianiu szczegółów z określonej odległości.

Pedagodzy wprowadzają rozróżnienie pomiędzy uczniami niewidomymi
a słabowidzącymi. Niewidomi uczniowie są prawie zupełnie pozbawienie wzroku
i mogą się nauczyć Braille'a, używając zmysłu dotyku w palcach, aby poczuć jego wypukłości. Słabowidzący uczniowie są w stanie zobaczyć druk, choć muszą używać szkieł powiększających lub książek ze specjalnym, dużym drukiem.

Przyczyny:

Najczęściej spotykane problemy ze wzrokiem związane są z wadliwą refrakcją - oznacza to, że budowa i złe funkcjonowanie oka nie pozwalają na właściwe ogniskowanie fal świetlnych, powodując:

• krótkowzroczność

• dalekowzroczność

• astygmatyzm

Te przypadki mogą być na ogół skorygowane za pomocą okularów optycznych lub szkieł kontaktowych. Poważniejsze zaburzenia są wywołane:

• jaskrą - spowodowaną nadmiernym ciśnieniem w oku

• zaćmą - spowodowaną zmętnieniem soczewki oka, dając w efekcie rozmazanie obrazu

• retinopatię diabetyczną - spowodowaną zaburzeniami w dopływie krwi
  do siatkówki

WNIOSKI DLA NAUCZANIA !!! ANIA

1. W celu rozbudowywania w uczniach poczucia samowystarczalności wymagaj, aby sami dbali o swoje pomoce.

2. Wyznacz widzących uczniów ze swojej klasy, którzy będą służyć jako przewodnicy dopóty, dopóki osoby słabowidzące nie zaczną wykazywać objawów zbyt dużego uzależnienia od tej pomocy.

3. Słabowidzących traktuj tak samo, jak ich widzących rówieśników; takie same wymagania muszą być zachowane wobec wszystkich uczniów.

4. Zachęcaj do osobistych kontaktów pomiędzy niewidomymi i ich widzącymi rówieśnikami.

5. Zachęcaj uczniów do uczestniczenia w tak wielu zajęciach, jak tylko będzie
to możliwe. Jeśli nie będzie możliwe, aby wykonywali to, co reszta klasy, proponuj im inne zajęcia.

6. Dawaj słabowidzącym tego samego rodzaju zadania specjalne i obowiązki, jakie dajesz innym uczniom w klasie.

6) Zaburzenia w porozumiewaniu się KASIA

Jednostka ma problemy w porozumiewaniu się, jeśli jej mowa różni się do mowy innych ludzi w stopniu wymagającym skupienia się na niej samej, zaburzającym zamierzony komunikat lub powodującym zaniepokojenie słuchacza czy mówiącego. Zanurzenia mowy i zaburzenia języka są ze sobą związane, ale nie są tym samym.

Zaburzenia mowy - problemy związane z wytwarzaniem ustnych symboli językowych.

Zaburzenia języka - trudności związane z kodem lingwistycznym lub zasadami
i zwyczajami związanymi z łączeniem symboli i ich sekwencji.

Przyczynami są:

• czynniki biologiczne - np. uszkodzenie mózgu, uszkodzenie nerwów kontrolujących mięśnie używane w artykulacji mowy itp.;

• warunki środowiskowe - jakość komunikacji rodzic-dziecko;

• zaburzenia emocjonalne;

• utrata słuchu;

WNIOSKI DLA NAUCZANIA !!!

1. Słuchaj tego, co uczeń ma do powiedzenie; i rób uważnie, okazując aktywne zainteresowanie. Nie odwracaj wzroku od ucznia.

2. Zadawaj raczej otwarte pytania niż wymagające odpowiedzi „tak - nie”.

3. Pozwól uczniom wypowiadać się, ale nie przerywając i nie wywierając nacisku. Nie kończ za nich zdań ani nie dodawaj słów.

4. Zachęcaj uczniów z zaburzeniami porozumiewania się do opowiadania
o swoich zajęciach pozaszkolnych.

7) Problemy zdrowotne i wady fizyczne ANIA

Ta kategoria nietypowych dzieci obejmuje szeroki zakres niepełnosprawności, łącznie z zaburzeniami funkcjonalnymi, medycznymi lub dodatkowymi zaburzeniami związanymi z potrzebami emocjonalnymi, społecznymi i szkolnymi.

Najczęściej spotykane zaburzenia zdrowia:

• porażenie mózgowe (okaleczający stan systemu neuromotorycznego, zaburzenia ruchu i postawy)

• epilepsja (stan związany z powtarzającymi się atakami utraty przytomności, konwulsyjnymi ruchami lub zaburzeniami uczuć i zachowania)

• rozszczepienie rdzenia kręgowego (wrodzone uszkodzenie rdzenia kręgowego)

• dystrofia mięśniowa (degeneracja mięśni)

• uszkodzenia kończyn (spowodowane wrodzonymi wadami genetycznymi albo amputacjami)

• zwyrodnienie torbielowate (zaburzenia gruczołów wydzielania wewnętrznego, bardzo duże nasycenie solą potu)

• białaczka (nagły wzrost białych ciałek krwi w szpiku kostnym i krwi obwodowej)

• astma (trudności w oddychaniu związane ze zwężeniem dróg oddechowych)

• cukrzyca (niezdolność gromadzenia cukru we krwi, spowodowane dysfunkcją trzustki)

• uszkodzenia rdzenia kręgowego (przyczyny to głównie wypadki; poniżej miejsca uszkodzenia występują paraliż i utrata czucia)

• anemia sierpowata (genetyczne zaburzenie krwi)

WNIOSKI DLA NAUCZANIA !!! ANIA

1. Przejrzyj dokumentację szkolną i sprawdź, którzy uczniowie mają szczególne problemy zdrowotne. Jeśli będzie taki uczeń postaraj się zrozumieć ten problem poprzez odpowiednie lektury i konsultacje z pedagogami.

2. Traktuj takie dzieci jako wartościowych, kompetentnych uczniów, którzy mają zainteresowania i potrzeby jak inni.

3. Poświęć czas w klasie na kształtowanie właściwych postaw wobec kalectwa, problemów zdrowotnych i sposobów zachowywania się wobec niepełnosprawnych rówieśników.

4. Zasugeruj rodzicom pomaganie dzieciom w domu i postaraj się, jeśli to możliwe, o odpoczynek dla dzieci, które łatwo się męczą.

5. Spraw, aby uczeń wracający do szkoły po chorobie czuł się mile powitany,
i daj mu wystarczająco dużo czas na wciągnięcie się do pracy.

6. Jeśli uczeń znajdzie się w szpitalu, nawiąż kontakt z nauczycielem w szpitalu lub prześlij prace domowe do szpitala, aby uczeń mógł je odrabiać. Podtrzymuj kontakt ucznia ze szkołą i zapobiegaj sytuacji, w której będzie miał bardzo duże zaległości.

8) Dzieci uzdolnione i utalentowane KASIA

Jest to kategoria dzieci wymagających specjalnego nauczania, obejmująca jednostki, które przejawiają wysokie zdolności do osiągania sukcesów w określonych obszarach.

Wskaźniki uzdolnienia uczniów:

a) INTELIGENCJA jako wskaźnik uzdolnienia - tradycyjna def. uzdolnienia oparta jest na pojęciu inteligencji ogólnej; uczeń z wynikami w teście inteligencji równymi 130 lub wyższymi kwalifikowałby się do specjalnego trybu kształcenia w większości szkół;

b) TWÓRCZOŚĆ jako wskaźnik uzdolnienia - ważne jest, aby rozumieć różnicę pomiędzy wysoką inteligencją a twórczością; uczniowie z wysokimi ocenami szkolnymi mogą być albo nie być twórczy; uważa się, że wysoka inteligencja nie jest jedyną cechą potrzebną, aby mieć wybitne osiągnięcia w społeczeństwie;

c) SPECJALNE TESTY jako wskaźnik uzdolnienia;

Dzieci mogą przejawiać talenty i uzdolnienia w takich dziedzinach jak np.: matematyka, nauki ścisłe, sztuki związane z językiem, przywództwo, zdolności psychomotoryczne, sztuka itp.

WNIOSKI DLA NAUCZANIA !!!

1. Okresowo przeglądaj charakterystyki uczniów z klasy, sprawdzając, czy któryś z nich nie wykazuje szczególnych zdolności, twórczości lub zaangażowania w określone zadania.

2. Analizuj swój program nauczania z punktu widzenia uzdolnionych uczniów.

3. Używaj takich metod nauczania, które zachęcają uczniów do twórczości
i badania własnego środowiska.

4. Bądź dobrym modelem. Jeśli jesteś w stanie zaakceptować różnice intelektualne i osobowościowe, uczniowie w klasie będą prawdopodobnie naśladować twoje zachowania.

PRAWA NIETYPOWYCH DZIECI I RODZICÓW: KASIA

• Ustawa Edukacyjna dla Wszystkich Niepełnosprawnych Dzieci (P.L. 94-142) zapewnia bezpłatne, właściwe kształcenie w szkołach powszechnych wszystkim niepełnosprawnym dzieciom, prawo do odpowiedniego traktowania, ochrony przed dyskryminacją w dziedzinie testowania diagnostycznego, indywidualnego programu nauczania i umieszczania w najmniej ograniczającym środowisku;

• Nauczyciele odgrywają ważną rolę w tworzeniu indywidualnych programów nauczania - poprzez kierowanie, ocenę, umieszczanie w odpowiednich placówkach i nauczanie;

• Termin „zasada głównego nurtu” używany jest przy opisywaniu programów,
  w których niepełnosprawne dzieci są kształcone (wtedy, kiedy jest to możliwe) ze swoimi pełnosprawnymi rówieśnikami;

• Niektórzy pedagodzy uważają, że nauczanie specjalne powinno być wprowadzane do normalnych szkół, podczas gdy inni sądzą, że nauczyciele ogólni nie są dostatecznie przygotowani do zaspokajania potrzeb nietypowych dzieci;

• Podejście polegające na przenoszeniu uczniów z normalnych klas, zwane kształceniem wspomagającym, nie jest skuteczną metodą poprawienia osiągnięć tych dzieci;

• Ustawa P.L. 99-457, stanowiąca poprawkę do ustawy 94-142, stwarza podstawy pomagania dzieciom od urodzenia do dwóch lat. Celem tej ustawy jest zapewnienie wczesnej interwencji w przypadkach, kiedy wystąpi opóźnienie rozwojowe lub zostaje zdiagnozowany stan mogący prowadzić
  do opóźnienia rozwojowego;

RODZICE I NAUCZYCIELE NIETYPOWYCH DZIECI: ANIA

• Rodzice powinni brać większy udział w nauczaniu swoich nietypowych dzieci;

• Nauczyciele powinni być świadomi, pod jaką presją znajdują się rodzice wychowujący dzieci niepełnosprawne;

• Postawy nauczyciela wobec zasady głównego nurtu są ważnym czynnikiem wpływającym na skuteczność umieszczenia dziecka w normalnej klasie;

• Ważnymi metodami stosowanymi w programach głównego nurtu są: kształcenie umiejętności społecznych, nauczanie kooperacyjne i nauczanie indywidualne;

• Nauczyciel normalnej klasy powinien spotkać się z nauczycielem zajmującym się nauczaniem specjalnym w celu określenia specyficznych mocnych i słabych stron nietypowego ucznia oraz jego potrzeb;

2

---