PODSTAWY WIEDZY

O ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIU

Pojęcia organizacji

„Organizacja" z łacińskiego organisa­tio - oznacza czynność tworzenia organicznej całości, odrębnego systemu. Z języka greckiego organon oznacza organ, narzędzie, instrument służący do osiągania zakładanego celu, pełnienia funkcji. Najogólniej organizację można rozumieć jako:

wyodrębnioną z otoczenia względną całość ludzkiego działania (pewien system społeczny), mającą określoną strukturę (układ złożony z powią­zanych ze sobą części), skierowaną na osiąganie jakiegoś celu.

Podstawowymi właściwościami każdej organizacji są:

• celowość, to znaczy że każda organizacja tworzona jest do realizacji sta­wianych jej celów;

• złożoność, to znaczy że organizacja składa się z określonych części, ele­mentów powiązanych ze sobą i z całością organizacji;

• odrębność celów i struktury (części) wobec otoczenia złożonego z innych organizacji, a jednocześnie powiązanie dzięki nim z otoczeniem.

Organizację można rozpatrywać w trzech znaczeniach:

• rzeczowym,

• czynnościowym

• atrybutywnym.

Organizacja w znaczeniu rzeczowym traktowana jest jako istniejący w czasie i przestrzeni konkretny podmiot gospodarczy, instytucja, określony materialnie, a będący wytworem ludzkiego działania. Przykładem takiego ro­zumienia organizacji jest przedsiębiorstwo, uczelnia, stowarzyszenie, hotel, biuro podróży.

Organizacja w znaczeniu czynnościowym to proces, czynności i działań polegający na nadawaniu jakimś podmiotom cech zorganizowania i działania, prowadzących do realizacji stawianego celu. Są to wykonywane czynności pla­nowania pracy, przydziału obowiązków pracownikom, organizowania współ­pracy z innymi pracownikami, zachęcania do działania, kontroli działań oraz inne. Czynności te mogą być uregulowane normami prawnymi (formalnymi) lub normami zwyczajowymi (nieformalnymi). Mówimy wtedy, że organizacja w znaczeniu rzeczowym funkcjonuje według określonych zasad, które ujawnia­

ją się w takich momentach, jak:

• zróżnicowanie działań poszczególnych części (osób) według np. wieku, płci, stażu pracy, kwalifikacji;

• wzajemne dopełnianie się tych zróżnicowanych działań wśród pracowni­ków, części organizacji;

• powtarzalność działań, to jest wykonywanie tych samych czynności wiele razy przez poszczególnych pracowników w ciągu godziny, dnia pracy;

• względna niezależność wykonywanych czynności przez jednych pracow­ników w stosunku do innych oraz niezależność działań od wykonywania ich w czasie przez te właśnie a nie inne osoby;

• zabezpieczenie wykonywanych działań sankcjami pozytywnymi (nagro­dami) lub negatywnymi (karami).

Organizacje można sklasyfikować ze względu na różne kryteria. Podsta­wowymi kryteriami podziału organizacji są:

• kryterium przydatności dla społeczeństwa; należą tutaj organizacje gospodarcze, polityczne, socjalne, kulturalne, sportowe, turystyczne;

• kryterium celu organizacji, np. organizacje produkcyjne, ekonomiczne, kształcące, polityczne;

• kryterium wykonywania władzy, np. organizacje przymusu, utylitarne, de­mokratyczne;

• kryterium pierwszeństwa korzystania z organizacji, np. organizacje związku interesów niektórych grup (zawodowych, kulturalnych, etnicznych, religij­nych), organizacje służące ogółowi.

Organizacja jest systemem złożonym z dynamicznych grup spo­łecznych, o względnie stabilnym charakterze, składającym się z elementów:

• materialnych (ludzie, wartości ekonomiczne)

• niematerialnych, będących wytworami świadomości zbiorowej tych struktur społecznych (idee, poglądy, wyobrażenia).

Struktura organizacyjna

Struktura organizacyjna jest to budowa wewnętrzna całości zorganizowanej, dotycząca rozmieszczenia jej elementów składowych wraz z zachodzącymi między nimi relacjami (więziami). Struktura organizacyjna jakiegoś zakładu pracy, instytucji jest to:

• zbiór stanowisk pracy,

• komórek

• jednostek organizacyjnych

• pionów organizacyjnych, powiązanych ze sobą określo­nymi więziami.

Najmniejszą częścią składową struktury organizacyjnej jest stanowisko pracy. Stanowisko pracy to miejsce zajmowane przez pracownika, określające jego wymagania, obowiązki i uprawnienia. Wskazuje ono na pozycję pracowni­ka, powiązanie z innymi stanowiskami oraz na rodzaj i wielkość zasobów nie­zbędnych do wykonywania zadań.

Komórka organizacyjna to zbiór stanowisk podlegających wspólnemu kierownictwu.

Jednostka organizacyjna to zbiór komórek organizacyjnych o po­dobnych profilach zawodowych, wytwórczych, usługowych, którymi kieruje jeden przełożony.

Pion organizacyjny jest to zespół jednostek, komó­rek organizacyjnych i stanowisk pracy realizujących te same lub zbliżone funk­cje, które podlegają dyrektorowi, prezesowi naczelnemu lub najbliższemu jemu w hierarchii.

Powyższe elementy struktury organizacyjnej są połączone określonymi więziami, które rzutują na trwałość integracyjną organi­zacji. Wyróżnia się następujące więzi organizacyjne:

• służbowe (hierarchiczne), wskazujące na zależności zachodzące pomiędzy podwładnymi i przełożonymi, z których wynika to, iż przełożony ma prawo podejmować względem podwładnego decyzje dotyczące zadań i sposobów ich wykonania, a obowiązkiem podwładnego jest ich wykonanie. Wyrazem tej więzi jest tzw. zasada jednoosobowego kierownictwa, która mówi, że je­den podwładny ma tylko jednego przełożonego i od niego otrzymuje pole­cenia, i wobec niego z wykonania tych poleceń się rozlicza,

• funkcjonalne (niehierarchiczne), których istotą jest doradzanie, opiniowa­nie, konsultowanie bez prawa podejmowania decyzji. Wyrazem tej więzi jest tzw. więź funkcjonalno-hierarchiczna dająca możliwość podejmowania decyzji, ale tylko w ramach określonych funkcji,

• techniczne, wyrażające się przemieszczaniem i przepływem zasobów ma­terialnych, techniczno-technologicznych między poszczególnymi elemen­tami struktury organizacyjnej,

• informacyjne, wskazujące na potrzebę obowiązku wzajemnego informowa­nia się wszystkich części składowych organizacji.

Zarządzanie przedsiębiorstwem turystycznym

Istota zarządzania przedsiębiorstwem

Zarządzanie to zespół działań decyzyjnych, które obejmują:

• planowanie,

• organizowanie,

• motywowanie,

• kontrolowanie,

tj. działań nastawionych na wykorzystywanie następujących zasobów przedsiębiorstwa i jego otoczenia, tj. zasobów:

• ludzkich,

• rzeczowych,

• finansowych,

• informacyjnych,

tak, aby spełnić cele przedsiębiorstwa w wydajny i skuteczny sposób.

Zarządzanie to proces świadomego i ciągłego kształtowania organizacji przedsiębiorstwa, jest procesem planowania, organizowania, motywowania oraz kontrolowania pracy zatrudnionych osób oraz wykorzystania wszystkich dostępnych zasobów przedsiębiorstwa do osiągnięcia zakładanych przez przedsiębiorstwo celów.

Planowanie to formułowanie celów i określenie sposobu ich osiągnięcia w konkretnych warunkach otoczenia przedsiębiorstwa.

Organizowanie to logiczne grupowanie działań i zasobów tak, aby można było osiągnąć założone cele skutecznie i sprawnie, (wykorzystując zasoby mądrze i bez zbędnego marnotrawstwa).

Motywowanie to proces oddziaływania na postawy i zachowania pracowników tak, aby współdziałali ze sobą w interesie przedsiębiorstwa.

Kontrola to proces permanentnej obserwacji i porównywania stanu rzeczywistego z planem i ustalania wielkości uchybień i przyczyny ich powstania.

Ze względu na stopień konkretyzacji decyzji i działań, wyróżnia się dwa rodzaje zarządzania:

• zarządzanie strategiczne,

• zarządzanie operacyjne

Zarządzanie strategiczne to kompleksowy, ciągły proces postrzegania i wykorzystywania szans przez przedsiębiorstwo w długim okresie poprzez formułowanie i wdrażanie strategii sprzyjających osiąganiu celów strategicznych, jest to sposób podejścia do szans i wyzwań gospodarczych.

Proces zarządzania strategicznego charakteryzuje się:

• orientacją na najważniejsze problemy,

• długookresowym horyzontem planowania i działania,

• obserwacją zmian w otoczeniu i reagowaniu na te zmiany,

• myśleniem wariantowym,

• formułowaniem zróżnicowanych strategii dla poszczególnych rodzajów działalności,

• angażowaniem zasobów w dziedzinach, od których zależy powodzenie.

Zarządzanie operacyjne to działania które koncentrują się na zapewnieniu warunków realizacji założeń strategicznych i podejmowaniu decyzji wykonawczych. Charakteryzuje się ono przy tym większą szczegółowością i krótszym okresem planowania.

Podstawowym elementem zarządzania przedsiębiorstwem turystycznym jest formułowanie i wprowadzenie w życie strategii firmy.

Strategia przedsiębiorstwa to przyjęta przez jego kierownictwo spójna koncepcja działania, której wdrożenie ma zapewnić osiągnięcia fundamentalnych celów długookresowych w ramach wybranej podstawowej dziedziny działania. Strategia przedsiębiorstwa turystycznego obejmuje koncepcję osiągania celu sformułowanego na podstawie znajomości:

• własnych zasobów,

• warunków działania,

• otoczenia konkurencyjnego.

Istotą strategii jest stworzenie koncepcji działania przedsiębiorstwa na rynku, aby uzyskać lepszą i silniejszą pozycję niż konkurenci.

Strategia przedsiębiorstwa to długofalowa koncepcja jego rozwoju. Wytyczająca główne kierunki jego działania, niezbędne do wykorzystywania posiadanych zasobów aby osiągnąć założone cele.

Strategia ogólna przedsiębiorstwa określa:

• kierunek,

• tempo,

• sposób rozwoju całej firmy,

oraz determinuje wszystkie pozostałe strategie.

Na szczeblu funkcjonalnym, następuje przełożenie przyjętej strategii rozwoju na bardziej szczegółowe wytyczne określające kierunki działania firmy w różnych jej obszarach.

Do strategii funkcjonalnych zalicza się:

• strategię działań marketingowych,

• strategię finansową,

• strategię zarządzania zasobami ludzkimi,

• strategię produktowo (produkcyjną) - inwestycyjną.

Wymienione strategie funkcjonalne rozstrzygają o sposobie realizacji całego przedsiębiorstwa w ujęciu poszczególnych jego funkcji i polegają one na:

• ustaleniu w jaki sposób dana funkcja (np. polityka kadrowa, marketing) ma sprzyjać uzyskiwaniu przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa,

• integracji i koordynacji danej funkcji z innymi funkcjami przedsiębiorstwa, tak aby wspierały one strategię ogólną.

Zdefiniowanie strategii funkcjonalnych

Strategia marketingowa to plany różnorodnych działań niezbędnych do osiągnięcia ustalonych celów marketingowych przedsiębiorstwa turystycznego, która jest ukierunkowana na klienta, na jego potrzeby i na stworzenie stref zysku w otoczeniu przedsiębiorstwa.

Strategia finansowa przedsiębiorstwa związana jest z kierowaniem pozyskiwania źródeł finansowania działalności przedsiębiorstwa oraz ich alokacją w różne zasoby, aby możliwe było zrealizowanie podstawowego celu strategicznego przedsiębiorstwa, jakim jest maksymalizacja korzyści jego właścicieli.

Strategia personalna w przedsiębiorstwie jest odzwierciedleniem kształtowania się zasobów ludzkich. Zasoby te, szczególnie w przedsiębiorstwie turystycznym i rekreacyjnym, uważane są jako podstawowy kapitał. Odpowiednie rozwiązania w zakresie strategii personalnej mogą sprzyjać lub utrudniać realizację strategii rozwojowej przedsiębiorstwa.

Strategia produkcyjno - inwestycyjna to kształtowanie działalności wytwórczej przedsiębiorstwa. W jej ramach konieczne jest określenie potencjału wytwórczego przedsiębiorstwa tak, aby mogło ono realizować przyjęta koncepcję rozwojową i by mogło sprostać wyznaczonym planom sprzedaży (w przypadku przedsiębiorstw turystycznych i rekreacyjnych - usług).

Cele przedsiębiorstwa turystycznego i rekreacyjnego

Każde racjonalnie funkcjonujące przedsiębiorstwo ma cel, bądź cele, które wy­tyczają sens i kierunki jego działań. Działanie bez określonego celu jest działaniem przypadkowym, niezorganizowanym.

Cel to punkt dojścia, kierunek działania, pożądany przyszły stan rzeczy, kt6ry chce osiągnąć przedsiębiorstwo.

Konieczności ustalenia celów przedsiębiorstwa wynika z następujących powodów:

• stanowią one wskazówkę i nadają kierunek działaniom pracujących w przedsiębiorstwie ludzi,

• wpływają na planowanie (są jego podstawą),

• mogą być źródłem motywacji pracowników,

• są podstawą oceny i kontroli działalności.

Przy ustalaniu celów działania przedsiębiorstwa, punktem wyjścia jest określenie jego misji.

Misja to cel główny - ostateczny przedsiębiorstwa, jego powołanie. Wskazuje zakres jego działania, odróżnia przedsiębiorstwo od innych. Misja jest więc uzasadnieniem powodu istnienia przedsiębiorstwa na rynku, gdyż nakreśla kierunek jego działań, poprzez określenie celów oraz sposobów ich realizacji.

Tradycyjnie, niezależnie od rodzaju działalności przedsiębiorstwa, celami mogą być:

• maksymalizacja zysku,

• zwrot zainwestowanego kapitału w określonym czasie,

• rozwój przedsiębiorstwa,

• osiągnięcie zakładanego udziału w rynku,

• przetrwanie przedsiębiorstwa,

• osiągnięcie równowagi finansowej,

• wzrost sprzedaży,

• wzrost wartości firmy.

Cele przedsiębiorstwa i kryteria ich klasyfikacji

Kryterium	Cel przedsiębiorstwa turystycznego
Rynkowe	Wielkość udziału w rynku, dynamika sprzedaży, wejście na nowy rynek
Efektywnościowe	Wielkość zysku, rentowność, stopa zwrotu kapitału. efektywność inwestycji
Finansowe	Zdolność kredytowa, przepływy pieniężne, płynność finansowa
Prestiżowe	Image, wpływy społeczne i polityczne, misja społeczna
Socjalne	Zadowolenie pracowników, stabilizacja personelu, integracja załogi z celami przedsiębiorstwa

Cele można również rozpatrywać z punktu widzenia szczebli zarządzania, przez pryzmat obszarów działalności przedsiębiorstwa czy w przekroju czasowym.

Biorąc pod uwagę podstawowe szczeble zarządzania, wyróżnia się odpowiadające im cele:

• kierownictwo przedsiębiorstwa - cele strategiczne,

• średni szczebel kierowniczy - cele taktyczne,

• niższy szczebel kierowniczy - cele operacyjne.

Istnieje zależność między szczeblem kierowniczym i celem tam formułowanym a horyzontem czasowym przeznaczonym na realizację danego celu. Im wyższy szczebel, tym dłuższy okres przewidziany na realizacje danego celu. Biorąc więc za kryterium przedział czasu przeznaczony na realizację, można wyróżnić następujące cele:

• strategiczne, czyli długookresowe (okres 5-10 lat),

• taktyczne, czyli średniookresowe (okres 3-5 lat),

• operacyjne, czyli krótkookresowe (okres do l roku).

Istotnym problemem jest wielość celów przedsiębiorstwa. W związku z tym należy przestrzegać kilka zasad projektowania i realizacji celów przedsiębiorstwa, a mianowicie:

• należy je kształtować dla całego przedsiębiorstwa;

• przedsiębiorstwo należy traktować jako system, a nie jako sumę poszczególnych działów;

• cele dla działów powinny wynikać ze strategii przedsiębiorstwa i nie powinny być ze sobą sprzeczne;

• należy je formułować operacyjnie, każdy z nich oddzielnie, co ułatwia kontrolę wykonania zadań;

• cele muszą być aktualne, sformułowane zrozumiale, wyczerpująco i realnie;

• cele ogólne muszą być oparte na precyzyjnie sformułowanych celach cząstkowych;

• cele muszą być odpowiednio rangowane;

• konieczne jest zatem określenie stopienia wartości celu w stosunku do innych celów;

• cele powinny być zbieżne z celami pracowników i uważane przez nich za wartości społeczne, ułatwia to ich identyfikację z celami przedsiębiorstwa, co sprzyja szybkiemu wdrażaniu strategii;

• cele powinny być uszeregowane według terminów realizacji;

• realizacja celów cząstkowych musi być zgodna z terminami realizacji celów podstawowych (nadrzędnych)

Głównym celem nadrzędnym określającym sens istnienia każdego przedsię­biorstwa turystycznego i rekreacyjnego jest świadczenie usług przy jednoczesnym zapewnieniu równowagi finansowej, odpowiedniego stopnia płynności, dodatnich wyników finansowych oraz dążeniu do rozszerzenia rynku docelowego.

Formułowane przez przedsiębiorstwo turystyczne cele mają charakter:

• ilościowy

• jakościowy.

W grupie celów ilościowych można wymienić następujące:

• maksymalizację zysku,

• rozwój infrastruktury turystycznej,

• poszerzanie kręgu odbiorców usług turystycznych,

• wzrost wydajności pracy,

• podnoszenie efektywności zasobów rzeczowych.

W grupie celów jakościowych występują:

• podnoszenie jakości i standardów usług turystycznych,

• rozszerzanie asortymentu usług turystycznych,

• doskonalenie systemu dystrybucji i promocji,

• kreowanie pozytywnego wizerunku firmy,

• dążenie do poprawy warunków pracy i wypoczynku załogi,

• rozwinięcie konkurencyjności i inicjatywy,

• integrację załogi z przedsiębiorstwem,

• symbiozę z otoczeniem,

• umacnianie pozycji na rynku turystycznym,

• wprowadzanie nowoczesnych metod zarządzania w zakresie zarządzania jakością,

• doskonalenie zawodowe pracowników.

Biorąc pod uwagę aspekt rynkowy oraz sens działalności gospodarczej, przedsiębiorstwo turystyczne realizuje nade wszystko cel ekonomiczny, tj. mak­symalizacji zysku, z którego wynikają inne cele o wspomnianym powyżej za­kresie. Od poziomu zysku i rentowności zależą m.in. możliwości rozwoju i ekspansji przedsiębiorstwa na nowe segmenty rynku turystycznego.

Podstawowymi cechami, którymi winno cechować się przedsiębiorstwo turystyczne i rekreacyjne są:

• zarobkowość produkcji zaspokajającej potrzeby turystyczne osób trzecich;

• samodzielność decyzyjna w ramach obowiązującego w danym kraju systemu ekonomicznego i prawnego;

• świadomość decydentów w przedsiębiorstwie własnego ryzyka w prowadzonej działalności gospodarczej;

• trwałość prowadzonej działalności gospodarczej.

Definicja przedsiębiorstwa turystycznego i rekreacyjnego

Przedsiębiorstwo turystyczne jest to celowo zorganizo­wany, samodzielny ekonomicznie i wyodrębniony pod względem techniczno-usłu­gowym, przestrzennym oraz prawnym zespół ludzi, środków materialnych i finan­sowych, powołanych do prowadzenia określonej działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług turystycznych w zakresie zaspokajania w sferze turystyki potrzeb (bytowych) osób podróżującej (i nie tylko) i pozwalający na maksymalizację korzyści tego przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo turystyczne jest jednostką organizacyjną prowadzącą działal­ność gospodarczą, polegającą na odpłatnym świadczeniu usług uczestnikom różnych typów i rodzajów turystyki. Często konsumentami wytwarzanych produktów i usług są nie tylko osoby przebywające poza miejscem swego zamieszkania, ale również mieszkańcy miejscowości, gdzie funkcjonuje przedsiębiorstwo turystyczne.

Przedsiębiorstwo turystyczne jest podstawową jednostką organizacyjną go­spodarki, służącą zaspokajaniu potrzeb społecznych, tworzoną w celu osiągania efektów ekonomicznych przez produkcję dóbr służących turystom (np. produkcja gastronomiczna) i świadczeniu usług turystycznych (np. noclegowe, rozrywkowe, pośrednictwa turystycznego).

Formy prawno-organizacyjne przedsiębiorstw

Forma prawno-organizacyjna przedsiębiorstwa przesądza o jego systemie fi­nansowym, zasadach prowadzenia gospodarki finansowej oraz odpowiedzialności. Decyzja o wyborze formy prawnej przedsiębiorstwa powinna być efektem analizy takich podstawowych zagadnień, jak:

• skala i rodzaj odpowiedzialności przedsiębiorstwa i jego właścicieli wobec wierzycieli;

• uprawnienia właścicieli i osób prowadzących przedsiębiorstwo w zakresie za­rządzania, kontroli oraz reprezentowania przedsiębiorstwa na zewnątrz;

• możliwości i łatwości zmian kapitału przedsiębiorstwa,

• korzyści kosztowe i podatkowe;

• rozwiązanie i likwidacja przedsiębiorstwa.

Występujące w praktyce formy prawno - organizacyjne przedsiębiorstw:

• Przedsiębiorstwa o własności indywidualnej

• Spółki osobowe, w tym:

- spółki prawa cywilnego (cywilna),

- spółki prawa handlowego (spółka jawna, partnerska, komandytowa),

• Spółki kapitałowe, w tym:

- spółki prawa handlowego (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne),

• Spółdzielnie

• Przedsiębiorstwa państwowe

Podstawy prawne działalności gospodarczej

przedsiębiorstwa turystycznego

Działalność gospodarczą postrzega się jako zarobkową działalność wy­twórczą, handlową, budowlaną, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatację zasobów naturalnych, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.

Za przedsiębiorcę uznaje się osobę fizyczną, osobę prawną oraz nie mającą osobowości prawnej spółkę prawa handlowego, która zawodowo, we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą. Za przed­siębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywa­nej przez nich działalności gospodarczej.

Klasyfikacja przedsiębiorców:

• mikroprzedsiębiorcy,

• mały przedsiębiorca,

• średni przedsiębiorca.

Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników,

• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 milio­nów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników

• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 10 milio­nów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.

Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

• zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników

• osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 50 milio­nów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Przedsiębiorca ma w obowiązku:

• Regulowanie zobowiązań, przyjmowanie należności za pośrednictwem rachunku bankowego

• Powiadomienie właściwego urzędu skarbowego o posiadanym rachunku bankowym dotyczącym działalności gospodarczej. Zawiadamiając urząd skarbowy, należy podać:

- nazwę i adres banku,

- numer rachunku bankowego

• Powiadomienie urzędu skarbowego oraz banku, w którym założony został podstawowy rachunek, o posiadanych rachunkach bankowych w innych bankach.

• Powiadomienie innych banków, w których założone zostały konta, o posia­danym rachunku podstawowym związanym z działalnością gospodarczą.

Działalność gospodarcza może być:

• ewidencjonowana,

• koncesjonowana.

Możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez spółki prawa handlowego wynika już z samego faktu ich powstania (przeważnie taki jest cel ich utworzenia) i wymaga wpisu do rejestru handlowego. Podobnie jest w przy­padku innych osób prawnych: są wpisywane do właściwych rejestrów i nie wymaga się dla nich dodatkowo wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Jeżeli działalność gospodarcza prowadzona jest w formie spółki, należy uzyskać wpis do rejestru sądowego.

Stosownie do art. 7 ustawy - "Prawo o swobodzie działalności gospodar­czej", przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców. Zasady wpisu określają przepisy ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 17, poz. 209; ost. zm. Dz. U. z 2002 r. Nr l, poz. 2). Do 31 grudnia 2003 r. podjęcie działalności gospodarczej przez osoby fizyczne, w tym również wykonujące działalność na podstawie koncesji i zezwoleń, wymaga zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, prowadzonej przez Urzędy Miast i Gmin.

Funkcje przedsiębiorstwa turystycznego

Funkcje przedsiębiorstwa turystycznego winno się rozpatrywać na tle uwarunkowań rynkowych. W takim odniesieniu wymienić można następujące funkcje rynku:

• wyrównywanie poziomów i struktury podaży i popytu za pomocą cen równowagi,

• informowanie dostawców i nabywców o ofercie towarowej i chłonności rynku na towary i usługi,

• alokacja, czyli przemieszczanie zasobów pracy, środków produkcji i kapitałów do dziedzin gospodarki i rodzajów działalności o wysokim stopniu efektywności zyskowności,

• pobudzenie przedsiębiorczości i innowacyjności przez wyzwania i zagroże­nia lokalnej i krajowej światowej konkurencji,

• weryfikacja prawidłowości decyzji i działalności produkcyjno-handlowej i usługowej przedsiębiorstw przez udzielenie bądź odmowę akceptacji ze strony nabywców,

• motywacja pracy i wykorzystanie kapitału w działalności przedsiębiorczej jako źródeł uzyskania dochodów i zaspokojenia potrzeb na coraz wyższym poziomie, stymulowanie rozwoju gospodarczego kraju i jego powiązań z gospodarką światową.

Z powyższych funkcji rynku wynikają dla przedsiębiorstwa takie konse­kwencje jak:

• Cel działania - osiąganie zysku dzięki zaspokojeniu potrzeb nabywców, a zwłaszcza konsumentów.

• Charakter działania - kreowanie popytu i zdolności nabywcy na towary i usługi.

• Formy własności - prywatne, państwowe, komunalne, spółdzielcze.

• Przedmiot działalności - określone i samodzielne, ustalone rodzaje Produkcji, handlu, usług.

• Miejsce działania - swobodnie wybrane.

• Zasoby - pracownicy, środki materiałowe i kapitały.

• Czynniki pobudzające przedsiębiorczość - innowacyjność, konkurencyj­ność.

• Sposób na sukces - marketing.

Sukces to pieniądze, wiedza własna, zdolności. Twórcą sukcesu na rynku jest innowator i przedsiębiorca. Organizacja, przedsiębiorstwo w strategii kre­owania sukcesu powinno być nastawione dynamicznie na ciągłe sprzężenie zwrotne ze środowiskiem zewnętrznym, preferujące samodzielność zaangażo­wanie i odpowiedzialność pracowników za sprawną realizację i efektywność osiąganych celów.

---