PLAN WYNIKOWY NAUCZYCIELA Z MUZYKI W KLASIE I

Muzyka w klasie I realizowana w wymiarze 1 godziny tygodniowo w ciągu 2 semestrów

Temat lekcji

Zakres materiału (treści)

Osiągnięcia uczniów

Liczba godzin

Uwagi o realizacji

podstawowe

ponadpodstawowe

Dział I: Starożytność

1. Zapoznanie z programem i wymaganiami edukacyjnymi z muzyki w klasie I

1

2. Muzyka starożytna na świecie

- muzyka jako wytwór myśli człowieka - związek rozwoju kultury muzycznej z wielkimi cywilizacjami - krótka charakterystyka najważniejszych osiągnięć muzycznych starożytnych Chin, Indii, Grecji i Rzymu

- rozumie, że muzyką nazywamy dzieła człowieka - wskazuje cywilizacje, które wpłynęły na rozwój muzyki - zdaje sobie sprawę z istnienia niewielu śladów muzyki starożytnej

- opisuje zasługi poszczególnych cywilizacji dla rozwoju muzyki starożytnej

1

3. Wielkie osobowości muzyczne epoki starożytnej

- niemuzycy jako twórcy muzycznej historii - skala, synkretyzm, katarktyczne właściwości muzyki

- zna literowy i solmizacyjny zapis dźwięków gamy - nauka hymnu szkoły

- posługuje się ze zrozumieniem pojęciami synkretyzm i katharsis

1

4. Budowa dzieła muzycznego w starożytności

- rytm i melodia jako podstawowe elementy utworu muzycznego - szczególne znaczenie melodii w starożytności - starożytne skale muzyczne (dorycka, frygijska, lidyjska)

- rozumie pojęcia melodii i harmonii - zdaje sobie sprawę ze szczególnego znaczenia melodii w starożytności - wie, że skala decyduje o nastroju melodii

- wymienia starożytne skale muzyczne - zna pojęcia dur i moll

1

5. Sprawdzian wiadomości - starożytność

1

Dział II: Średniowiecze

6. Muzyka w średniowiecznej Europie. Jak stworzyć chorał gregoriański?

- muzyka jako nauka - związek muzyki z religią i kościołem. (zasługa papieża Grzegorza I - chorał gregoriański) - wyłącznie wokalny charakter muzyki średniowiecznej - utrwalanie utworów dla potomności - zapisywanie na liniach - związek chorału jednogłosowego z Biblią - rola skal średniowiecznych - kontemplacyjny charakter muzyki średniowieczne

- wie, że muzyka średniowiecza była związana z kościołem - zna pojęcie chorału gregoriańskiego - wie, że muzyka średniowieczna była wyłącznie wokalna - wie, że chorał był jednogłosowy - wskazuje na związek chorału z Biblią - rozumie pojęcie anonimowości

- dostrzega obecność chorału gregoriańskiego we współczesnej liturgii - rozumie związek między religijnością ludzi średniowiecza i religijnym charakterem muzyki tego okresu

1

7. Muzyka średniowieczna w Polsce

- wpływy kultur sąsiadujących z ziemiami polskimi - przełomowe znaczenie przyjęcia chrześcijaństwa - średniowieczne pieśni-arcydzieła

- zdaje sobie sprawę ze znaczenia przyjęcia chrześcijaństwa dla rozwoju kultury polskiej - wymienia średniowieczne pieśni-arcydzieła

- charakteryzuje kulturę średniowiecza w kontekście światopoglądu epoki

1

8. Pierwsze polskie hymny

- przybliżenie genezy i znaczenia Bogurodzicy i Gaude, Mater Polonia - nauka śpiewaniu wymienionych hymnów

- śpiewa z pamięci Bogurodzicę

- śpiewa Gaude, Mater Polonia

1

9. Sprawdzian wiadomości - średniowiecze

1

Dział III: Renesans

10 Muzyka renesansowa na świecie

- zerwanie z anonimowością, docenienie pracy twórców i wykonawców - muzyka jako sztuka - rozwój muzyki świeckiej - rozwój muzyki instrumentalnej

- wie, że nastąpił rozwój muzyki świeckiej - ma świadomość rozwoju muzyki instrumentalnej

- potrafi łączyć zmianę stosunku do muzyki i jej twórców ze zmianą nastawienia do człowieka i świata w renesansie

1

11. Złoty wiek polskiej muzyki renesansowej

- wysoki poziom kulturalnego rozwoju w Polsce XVI wieku - Polska ośrodkiem kultury muzycznej - zasługi Jagiellonów

- dostrzega wysoki poziom sztuki renesansowej w Polsce - opisuje zasługi Jagiellonów

- zauważa związek między rolą mecenasów a rozwojem kultury

1

12. Wielkie osobowości muzyki renesansowej

- ponadczasowość utworów kompozytorów renesansowych - typowy artysta-humanista i człowiek renesansu di Lasso - ascetyczna twórczość Palestriny

- odróżnia utwory di Lassa i Palestriny

- przypisuje twórczości kompozytorów renesansowych odpowiednie cechy (np. di Lasso - utwory instrumentalne, typowo renesansowe, Palestrina - ascetyzm, utwory wokalne)

1

13. Jak powstała renesansowa kompozycja wielogłosowa?

- wielogłosowość utworów renesansowych - porównanie twórczości di Lassa i Palestriny

- odróżnia utwory di Lassa i Palestriny

- wyjaśnia pojęcie wielogłosowości

1

14. Sprawdzian wiadomości - Renesans

1

Dział IV: Barok

15. Muzyka barokowa na świecie. 16. Muzyka baroku w Polsce

- barokowy przepych - kontrastowość w muzyce -sąsiadowanie homofonii z polifonią - narodziny opery i stylu koncertującego - kryzys kultury w Polsce - czas wojen - powrót muzyki do kościoła - powstanie poloneza, tańca popularnego nie tylko w Polsce

- wskazuje najważniejsze cechy stylu barokowego: kontrastowość, przepych - ma świadomość barokowego kryzysu kultury w Polsce - zdaje sobie sprawę z tego, że trzeba rozwijać potrzeby estetyczne

- rozumie zależność między stosunkiem do świata ludzi baroku a charakterem tworzonej wówczas sztuki - rozumie, dlaczego muzyka na nowo związała się z kościołem

1 1

17.Wybitne osobowości muzyczne - Jan Sebastian Bach

- prezentacja ważnych dokonań Stradivariusa, Vivaldiego i Haendla - sylwetka twórcza Bacha (słuchanie utworów z komentarzem) - elementy biografii służące pokazaniu niełatwego losu geniusza docenionego po latach

- wie, kim był Stradivari. - rozpoznaje Cztery pory roku Vivaldiego. - rozpoznaje wybrany utwór Bacha - łączy kompozytora z barokiem

- prezentuje sylwetki wskazanych indywidualności - rozumie, że wielkość talentu nie musi się niestety wiązać z sukcesem

2

19. Barokowy utwór homofoniczny. Jak zbudować barokowy utwór polifoniczny?

- pojęcie homofonii i jej znaczenie - budowa opery - utrwalenie pojęcia polifonii - budowa fugi (obrazowo, nie teoretycznie) - pojęcie kontrapunktu

- kojarzy homofonię z operą - rozpoznaje operę - wie, że polifonia to inaczej wielogłosowość

- wyjaśnia pojęcie homofonii - wskazuje najważniejsze elementy budowy opery - rozumie pojęcie fugi

1

20. Sprawdzian wiadomości - barok

1

Dział V: Klasycyzm

21. Klasycyzm na świecie i w Polsce

- nazwa epoki - rozwój homofonii - upowszechnienie kultury - kariery wirtuozów - świetna koniunktura dla rozwoju muzyki - zasługi Poniatowskiego dla kultury polskiej - powstanie pierwszej polskiej opery - twórczość Ogińskiego

- zdaje sobie sprawę ze wspaniałej koniunktury dla muzyków - utrwala pojęcie homofonii - rozpoznają poloneza Ogińskiego - dostrzegają patriotyczny wymiar dbania o rozwój kultury

- rozumie związek rozwoju kultury muzycznej z modą na muzykowanie - opisuje zasługi Poniatowskiego dla rozwoju kultury

1

22. Wielcy twórcy klasycyzmu - Wolfgang Amadeusz Mozart

- sylwetka kompozytora - elementy biografii, wskazanie na walkę o twórczą niezależność

- rozpoznaje wybrane utwory kompozytora - łączy go z klasycyzmem

1

23. Wielcy twórcy klasycyzmu - Ludwig van Beethoven

- sylwetka kompozytora - zasługi w walce o prestiż artysty - elementy biografii z zaakcentowaniem twórczej pasji, która pozwalała mu pisać arcydzieła nawet po utracie słuchu

- rozpoznaje wybrane utwory kompozytora

- zdaje sobie sprawę z zasług kompozytora dla ustalenia dużego prestiżu artysty

1

24. Budowa dzieła muzycznego - sonata

- omówienie różnicy między muzyką barokową i klasyczną - próba wyjaśnienia formy sonatowej i przybliżenie jej odmian

- zna pojęcia trio, kwartet, koncert,

- opisuje różnicę między muzyką barokową (pełną przepychu i ozdobników) a klasyczną (jasną i przejrzystą)

1

25. Sprawdzian wiadomości - klasycyzm

1

Dział VI: Romantyzm

26. Romantyzm na świecie. Muzyka romantyzmu w Polsce

- kompozytor (najczęściej pianista) jako wybitny indywidualista, - przenikanie się różnych dziedzin sztuki - miłość jako główny temat sztuki - patriotyczny charakter kultury polskiej - dokonania Chopina i Moniuszki

- wie, że większość kompozytorów romantycznych było indywidualistami - rozpoznaje wybrane utwory Chopina i Moniuszki - wie, że muzyka romantyczna była wyrazem uczuć patriotycznych

- wie, że różne dziedziny sztuki przenikały się nawzajem - rozumie znaczenie kultury dla zachowania uczuć patriotycznych w czasach zaborów

1

27.Najwybitniejszy polski artysta - Fryderyk Chopin

- sylwetka artysty - ukazanie szczególnego związku twórczości Chopina z fortepianem - ukazanie inspirujących twórczo relacji z innymi artystami -literatami, malarzami, muzykami

- rozpoznaje wybrane utwory Chopina - rozumie związek między losem kompozytora a patriotycznym charakterem jego muzyki

- wie, że Chopin pisał utwory prawie wyłącznie na fortepian - wie, że był on wirtuozem tego instrumentu

1

28. Budowa utworu muzycznego w romantyzmie. Hymny czasów niewoli

- muzyka jako dzieło młodości - związek muzyki z poezją - powstanie pieśni - eliminacja tekstu i powstanie niezwykle popularnej miniatury fortepianowej - nauka śpiewu - informacje o autorach słów i muzyki Mazurka Dąbrowskiego, Boże coś Polskę, Warszawianki

- wie, że w pieśni muzyka wiąże się z poezją - wie, że romantyzm zrodził miniaturę fortepianową - potrafi zaśpiewać z pamięci po jednej zwrotce każdego z hymnów.

- potrafi wskazać autorów pieśni i miniatur fortepianowych - opanował informacje o ich autorach i przyczynie powstania hymnów.

1

29. Ryszard Wagner - artysta teatru. Balety Piotra Czajkowskiego

- sylwetka kompozytora - elementy biografii ze wskazaniem na kłopoty twórcy nowatora, wizjonera - pojęcie dramatu muzycznego (synkretyzm) - zasługi Czajkowskiego dla rozwoju baletu - libretta głównych baletów: Jezioro łabędzie i Śpiąca królewna

- rozumie, że dramat muzyczny łączył w równoprawny sposób różne sztuki: muzykę, choreografię, aktorstwo, literaturę - zna sylwetkę Czajkowskiego i przykłady jego muzyki baletowej

- dostrzega związek koncepcji Wagnera ze starożytnym synkretyzmem - wie, że Czajkowski dążył do rozwoju baletu jako sztuki synkretycznej

1

30. Powstanie szkół narodowych

- naznaczenie muzyki treściami narodowymi (nawiązania do rodzimego folkloru) - zasługi Chopina dla rozwoju szkół narodowych - prezentacja muzyki narodowej

- rozumie, że muzyka może być wyrazem związku z narodem i może nieść treści narodowe

- wie, że Chopin zapoczątkował wprowadzanie folkloru do utworów muzycznych

1

31. Sprawdzian wiadomości - romantyzm

1

Dział VII: Współczesność

32. Impresjonizm w muzyce. Przedstawiciele muzycznego impresjonizmu. Karol Szymanowski

- charakterystyka stylu impresjonistycznego: specyficzne podejście do czasu (fascynacja ulotnością), próba wyrażania niewyrażalnego - sylwetki Ravela i Debussyego - sylwetka Szymanowskiego - elementy biografii z zaakcentowaniem rozległej wiedzy i pasji poznawczej kompozytora

- rozpoznaje wybrane utwory impresjonistyczne - rozpoznaje wybrany utwór Ravela i Debussyego - wiąże Szymanowskiego z impresjonizmem

- opisuje styl impresjonistyczny - wie, że impresjonizm miał przełomowe znaczenie dla rozwoju muzyki - rozpoznaje wybrane utwory Szymanowskiego

1

33. Taniec współczesny. Sztuka choreografii. Balety rosyjskie Sergiusza Diagilewa

- zerwanie z regułami tańca klasycznego - reformy Ducan - taniec współczesny jako sposób mówienia prawdy o człowieku - pojęcie choreografii - przybliżenie pracy choreografa - popularyzacja baletu rosyjskiego w zachodniej Europie za sprawą Diagilewa

- odróżnia taniec współczesny od tańca klasycznego - zna pojęcia: choreografia i choreograf - kojarzy nazwisko Diagilew z popularyzacją baletu

- kojarzy nazwisko Duncan - prezentuje jej wizję tańca - prezentuje dokonania choreografów - kojarzy nazwisko Niżyński

1

34. George Gershwin - charakterystyka muzyki jazzowej

- opis sylwetki kompozytora, który funkcjonował na styku muzycznych stylów - elementy biografii Gershwina - próba zdefiniowania pojęcia muzyki rozrywkowej - geneza jazzu - na czym polega artyzm tej muzyki (wykonania wirtuozów)

- rozpoznaje wybrane utwory Gershwina - rozpoznaje muzykę jazzową - wie, że jest ona artystyczną odmianą muzyki rozrywkowej

- wie, że uprawiał on różne muzyczne style - potrafi powiedzieć, jakie są korzenie jazzu

1

35. Musicale a muzyka filmowa

- pojęcie musicalu - cechy artysty musicalowego - słynne musicale - rola muzyki w filmach - kompozytorzy muzyki filmowej -Kilar

- wskazuje cechy musicalu - opisuje rolę muzyki w filmie - kojarzy nazwisko Kilara

- zna tytuły słynnych musicali - opisuje cechy artysty musicalowego - zna innych, oprócz Kilara kompozytorów muzyki filmowej

1

36. Taniec towarzyski i tańce regionalne

- pojęcie tańca towarzyskiego - tańce standardowe i latynoamerykańskie - ludowe i salonowe odmiany tańców - tańce regionalne i narodowe

- rozpoznaje wybrane tańce towarzyskie - potrafi wymienić tańce narodowe

- opisuje różnice między tańcami standardowymi i latynoamerykańskimi - dostrzega związek tańców ludowych z życiem

1

37. Od folkloru do folku - Mazowsze i Śląsk

- zanikanie żywego folkloru i próby jego wskrzeszania - folklor naszego regionu - pochodzenie stylu folk jego odmiany - zasługi zespołów Śląsk i Mazowsze dla popularyzacji folkloru - prezentacja twórczości zespołów folklorystycznych

- odróżnia folklor od folku - zna wybrane ludowe piosenki swojego regionu - rozumie znaczenie działalności obu zespołów

- wskazuje odmiany muzyki folk - rozpoznaje twórczość obu zespołów

1

38.Podziały muzyki. Gwiazdy muzyki rozrywkowej

- podział muzyki na klasyczną i rozrywkową - porządkowanie wiedzy muzycznej, słowniczek melomana - prezentacja historycznych wykonawców i zespołów

- rozpoznaje muzykę klasyczną i rozrywkową - potrafi nazwać główne ich odmiany - zna wybrane wybitne indywidualności muzyki rozrywkowej

- uzasadnia sens dzielenia muzyki na odmiany - rozpoznaje piosenki znanych twórców

1

38. Sprawd 39. Sprawdzian S wiadomości - współczesność wiado

1

Plan wynikowy

z muzyki

w

klasie I

11

---