Sprawdzian b

Imię i nazwisko	Klasa
Liczba punktów	Ocena

Test podsumowujący dział V

Odporność

Masz przed sobą test składający się z 10 zadań.

Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwych do uzyskania.

Na rozwiązanie testu masz 35 minut.

1. Zaznacz punkt, w którym najbardziej precyzyjnie określono funkcję układu odpornościowego. (0-1)

1. Rozpoznawanie komórek własnego organizmu. ð

2. Odróżnianie elementów pochodzących z zewnątrz organizmu od komórek własnego ð
   organizmu i unieszkodliwianie elementów pochodzących z zewnątrz.

3. Rozpoznawanie szkodliwych bodźców docierających do organizmu z otoczenia. ð

4. Neutralizowanie szkodliwych substancji i usuwanie ich z organizmu. ð

2.Uzupełnij schemat przedstawiający budowę układu odpornościowego. (0-2)

3. Wśród podanych niżej rodzajów antygenów zaznacz obce antygeny. (0-1)

antygeny grzybów antygeny grup krwi antygeny zgodności tkankowej jady zwierząt

4. Porównaj odporność swoistą z odpornością nieswoistą, wpisując w odpowiednie miejsca tabeli (0-2)

poniższe określenia.

cecha nabyta, cecha wrodzona, nie następuje „zapamiętanie" cech czynnika chorobotwórczego, następuje „zapamiętanie" cech czynnika chorobotwórczego

Odporność nieswoista	Odporność swoista

5. Wśród podanych niżej elementów zaznacz te, które zapewniają odporność nieswoistą. (0-2)

limfocyty B granulocyty kaszel łzy błona śluzowa dróg oddechowych

przeciwciała znajdujące się w mleku matki surowica odpornościowa przebycie choroby nieuszkodzona skóra makrofagi

1b

6. Zaznacz punkt, w którym zamieszczono nazwy rodzajów leukocytów (0-1)

w kolejności odpowiadającej ich opisom.

1. Wytwarzają przeciwciała. 1. A - makrofagi, B - limfocyty T, C - limfocyty B

2. Pochłaniają i trawią elementy obce. 2. A - limfocyty T, B - limfocyty B, C - makrofagi

3. Wytwarzają substancje niszczące antygeny. 3. A - limfocyty B, B - makrofagi, C - limfocyty T

4. A - limfocyty B, B - limfocyty T, C - makrofagi

7. Przyporządkuj rodzajom odporności swoistej ich opisy. (0-2)

A) bierna sztuczna 1. wytworzona w wyniku przebycia określonej

choroby

B) bierna naturalna 2. wytworzona w wyniku otrzymania przeciwciał

zawartych w mleku matki

3. czynna naturalna 3. wytworzona w wyniku otrzymania szczepionki

4. czynna sztuczna 4. wytworzona w wyniku otrzymania przeciwciał

zawartych w surowicy odpornościowej

A) , B) , C) , D)

8. Wpisz rodzaj przeszczepu, przy którym ryzyko odrzucenia jest największe i ten, przy którym jest (0-2)

ono najmniejsze.

Rodzaje przeszczepów:

• od osobnika innego gatunku

• od osobnika tego samego gatunku, nieidentycznego genetycznie

• od osobnika identycznego genetycznie (bliźniak jednojajowy)

• w obrębie tego samego organizmu

Rodzaj przeszczepu przy którym ryzyko odrzucenia jest najmniejsze:

...................................................................................................................................................................................

Rodzaj przeszczepu przy którym ryzyko odrzucenia jest największe:

...................................................................................................................................................................................

9. Zaznacz działania umożliwiające zachowanie układu odpornościowego w dobrej kondycji. (0-2)

1. Przyjmowanie antybiotyków przy lekkich infekcjach wirusowych. ÿ

2. Utrzymywanie organizmu w dobrej kondycji psychofizycznej. ÿ

3. Unikanie zachowań hartujących ciało, takich jak spanie przy otwartym oknie. ÿ

4. Poddawanie się wszystkim obowiązkowym szczepieniom. ÿ

2b

10. Zadanie na ocenę celującą (0-3)

Przed przeprowadzeniem transfuzji zawsze bada się krew biorcy i dawcy, aby rozpoznać ich grupy krwi.

Na podstawie poniższego opisu doświadczenia wykonaj polecenia.

Problem badawczy: Wykrywanie grup krwi.

Hipoteza: W surowicy zawierającej dane przeciwciała zlepią się tylko te erytrocyty, które na błonach

komórkowych mają antygeny odpowiadające tym przeciwciałom.

Przebieg doświadczenia: Przeprowadzono 4 próby.

Do surowicy uzyskanej z krwi grupy A i do surowicy uzyskanej z krwi grupy B

dolano próbki różnych grup krwi.

Obserwacja:

Grupa krwi	Antygen na erytrocycie	Przeciwciała w osoczu
A	A	anty-B
B	B	anty-A
AB	AB	brak
0	brak	anty-A i anty-B

a) Sformułuj wniosek dotyczący przeprowadzonego doświadczenia, pamiętając, że surowica uzyskana z krwi to frakcja krwi pozbawiona krwinek, płytek krwi i fibrynogenu.

W próbie 1 krwinki zlepiły się w obu surowicach - wlano tam krew grupy ........................

W próbie 2 krwinki zlepiły się w surowicy zawierającej przeciwciała anty-B - wlano tam krew
grupy

W próbie 3 krwinki zlepiły się w surowicy zawierającej przeciwciała anty-A - wlano tam krew
grupy

W próbie 4 krwinki w obu surowicach się nie zlepiły, więc nie zawierają żadnych antygenów - wlano tam krew grupy ............................

b) Zaznacz właściwe określenie w poniższym zdaniu.

Po nieprawidłowym przetoczeniu krwi zlepiają się tylko krwinki czerwone biorcy/dawcy.

3b

---