TECHNIKI PRZEKAZU TREŚCI - WYKŁAD
26.02.2010
Grafika rastrowa, czyli rzeczywistość tworzą piksele
A. Obraz składa się z:
Pikseli
jest pojedynczym elementem grafiki rastrowej
ma określony kolor
w pewnych sytuacjach może nie mieć koloru - jest przezroczysty
jest elementem wirtualnym, więc nie ma rozmiaru, a jego fizyczna wielkość zależy tylko od parametrów wizualizacji:
* parametrów wyświetlania (wielkości plamki monitora, wielkości punktu projektora itp.)
* parametrów drukowania (ustawień naświetlania, metody rastrowania itp.)
na to jak wielki wyjdzie piksel ma wpływ rozdzielczość, kropka w drukarce itp.
Warstwa
jest wirtualną prostokątną płaszczyzną składającą się z pikseli ułożonych regularnie - w rzędach i kolumnach - obok siebie
jedna - lub wiele ułożonych jedna na drugiej - tworzą obraz
Kolejność warstw
warstwy - lub ich części - zasłonięte przez warstwy położone wyżej są w obrazie niewidoczne (chyba ze dana warstwa ma piksele przezroczyste)
można połączyć wybrane lub wszystkie warstwy w jedną (łączenie warstw lub spłaszczanie obrazu). Elementy zasłonięte zostają utracone
B. Parametry
Rozdzielczość
rozdzielczość obrazu jest wyrażona parametrem dpi (dot per inch - punktów na cal)
w zależności od przeznaczenia rozdzielczość obrazu powinna wynosić:
* 96 dpi dla publikacji elektronicznych (kiedyś to było 72)
* 300 dpi dla publikacji drukowanych
niewłaściwa rozdzielczość powoduje:
* za mała - pogorszenie jakości obrazu
* za duża - konieczność edycji i przechowywania niepotrzebnych danych
Rozmiar
rozmiar obrazu zazwyczaj wyraża się w milimetrach, rzadziej centymetrach lub calach
rozmiar, rozdzielczość i liczba pikseli są wartościami powiązanymi ze sobą:
* zmiana rozmiaru lub rozdzielczości wiąże się ze zmianą sposobu wyświetlania pikseli
* zmiana liczby pikseli wiąże się z przebudową obrazu
+ w takim przypadku zostaną wykorzystane algorytmy interpolacji
Rozdzielczość, rozmiar a ilość pikseli
Obraz 15 x 10 pikseli - nadajemy mu rozdzielczość 10 dpi (10 pikseli w calu). Skoro ma 15 x 10 i nadaje mu 10 dpi to nadaje mu cali dla łatwości obliczeń
Kolory
Przestrzeń barw
to matematyczny model odwzorowania światła widzialnego
istnieje kilka modeli przestrzeni barw, nas interesują dwa:
* model RGB (red, green, blue) - kolor definiowany trzema liczbami, każdą w zakresie 0-255, odpowiadającymi wartościom składowych: czerwonej, zielonej i niebieskiej
R 0-255
G 0-255
B 0-255
* model CMYK (cyjan, magenta, yellow, blacK) - kolor definiowany czterema liczbami, każdą w zakresie 0-100, odpowiadającymi wartościom składowych: cyjanowej, purpurowej, żółtej i czarnej
C 0-100
M 0-100
Y 0-100
K 0-100
K - bo jak je wszystkie zmieszamy to dostaniemy czarny, bardzo głęboki i brunatny, dlatego tym czwartym kolorem albo dobijamy do czerni albo wykorzystujemy do konturów, krawędzi, więc dla podkreślenia roli tego koloru jest K
RGB a CMYK
model RGB to model kolorów addytywnych
* zwiększanie wartości liczb definiujących dany kolor powoduje jego rozjaśnienie, a zmniejszanie wartości - ściemnianie (monitor)
model CMYK to model kolorów subtraktywnych
* zwiększanie wartości liczb definiujących dany kolor powoduje jego ściemnianie, a zmniejszanie - rozjaśnianie (gazety)
jeżeli jest coś co świeci i to powoduje, ze widzimy coś, to model RGB to im jaśniej to świeci tym jaśniejszą barwę widzę w oku
jeżeli widzimy przedmioty dzięki światłu odbitemu to w modelu CMYK to im więcej jest czegoś co pochłonie światło tym ciemniejszą rzecz będę widzieć
Tryb koloru
wszystkie piksele danego obrazu - zatem cały obraz - są określone za pomocą jednego wybranego modelu kolorów
istnieje kilka trybów koloru, nas interesują cztery:
*RGB - oparty o model RGB
*CMYK - oparty o model CMYK
*tryb odcieni szarości - od bieli przez szarości do czerni, łącznie 256 kolorów
*tryb indeksowany - minimalnie 2, maksymalnie 256 dowolnie wybranych kolorów (fizycznie mniejszy ale mniejsza ilość kolorów)
Zapis
Praca otwarta
to zapis pracy do takiego formatu pliku, który ponownie edytowany pozwala na niezmieniony dostęp do wszystkich elementów pracy
niezbędna:
* do kontynuacji edycji w innej sesji
* jako kopia bezpieczeństwa
w zasadzie przyjmuje się dwa formaty pliku pracy otwartej:
* .tif - dla prac jednowarstwowych (algorytm kompresji LZW - kompresja nieniszcząca, można później zdekompresować bez straty)
* .psd - dla prac wielowarstwowych
w GIMP'ie - poza wyżej wymienionymi - proponuje się własny format .xcf dla dowolnych prac
Praca zamknięta
to zapis pracy do takiego formaty pliku, który jest niezbędny:
* do edycji lub umieszczenia w innym programie / publikacji
* jako podgląd dotychczasowego efektu pracy
najczęściej wykorzystywane formaty prac zamkniętych - związane przede wszystkim z publikacjami internetowymi - to:
* .jpg - dla stratnej kompresji obrazów wielokolorowych (paleta RGB)
* .gif - dla (stratnej - bo uśrednia się tylko te piksele w pracach, które mają więcej niż 255 kolorów) kompresji obrazów o niewielkiej liczbie kolorów (paleta do 255 indeksowanych kolorów)
* .png - dla (stratnej) kompresji obrazów, wobec których ważniejsza jest jakość obrazu niż wielkość pliku. Nie każdy program obsługuje ten standard tak jak powinien.
5.03.2010
GRAFIKA WEKTOROWA
A. Obiekt
Budowa
obiekt jest elementem graficznym, określonym za pomocą wektora lub krzywej
niektóre obiekty - określone za pomocą wektora - mają specyficzne właściwości
wszystkie obiekty można zamienić na krzywe, co pozwala na ich dowolne łączenie, rozdzielanie i modyfikacje
na krzywej można tworzyć lub usuwać węzły - punkty, których położenie i znaczenie można dowolnie zmieniać (zmiana np. prostokąta na krzywe pozwala na edycję węzłów)
Położenie
obiekty są położone na warstwach
- można dowolnie tworzyć, przesuwać i usuwać warstwy oraz przesuwać obiekty między warstwami
obiekty są położone w określonej kolejności wobec siebie
- na danym poziomie może być tylko jeden obiekt
- można dowolnie zmieniać kolejność położenia obiektów
*nie może być tak, że dwie rzeczy są umieszczone na tym samym poziomie!
B. Właściwości
Obrys
obiekt może mieć obrys określonego:
- typu (ciągły, kropkowany, kreskowany, itp.)
- grubości
- koloru
Wypełnienie
obiekt może mieć wypełnienie określonego typu:
- jednolity kolor
- przejście tonalne
- wzór
Uwagi
obiekt może mieć jednocześnie określony obrys i wypełnienie
w pracy wektorowej można umieszczać obrazy rastrowe, które:
- można dowolnie przesuwać i obracać
- nie mają innych właściwości obiektów wektorowych
Zapis
Praca otwarta
to zapis pracy do takiego formatu pliku, który ponownie edytowany pozwala na niezmieniony dostęp do wszystkich elementów pracy
niezbędna:
- do kontynuacji edycji w innej sesji
- jako kopia bezpieczeństwa
w zasadzie każdy program do edycji grafiki wektorowej ma swój domyślny format zapisu pracy otwartej
- najbardziej popularnym formatem jest .cdr (CorelDRAW) oraz .ai (Adobe Illustrator)
domyślnym formatem inkscape jest .svg
- inkscape potrafi odczytać .ai
Praca zamknięta
to zapis pracy do takiego formatu pliku, który jest niezbędny
- do edycji lub umieszczenia w innym programie / publikacji
- jako podgląd dotychczasowego efektu pracy
w praktyce jest to eksport do formaty grafiki rastrowej
- w inkscape domyślnym formatem eksportu jest .png
12.03.2010
OBRAZ - WYBRANE ASPEKTY
A. Rodzaje kompozycji
Otwarta - Zamknięta
otwarta - wycinek całości, podkreślenie tego, że to fragment (można np. coś uciąć w połowie)
zamknięta - warto pokazać jako skończone w obrębie formatu, w obrębie kartki
Statyczna - Dynamiczna
Symetryczna - Asymetryczna
symetryczna - równe, stabilne
asymetryczna - ukazanie dysproporcji
Centralna - to, co jest dla nas najważniejsze ustawiamy w środku kompozycji.
B. Kolory
Waga kolorów
Elementy w kolorach intensywnych mają większą wagę niż elementy w kolorach stonowanych.
Wielkość pokrywanej powierzchni
Ten sam kolor pokrywający małą powierzchnię wydaje się być ciemniejszy niż pokrywający dużą powierzchnię.
Współpraca kolorów
Kolory powinny ze sobą współpracować, a nie przeszkadzać.(Żeby nie były męczące, bo jak będzie tak, to zostanie odrzucony jako trudny w odbiorze)
Znaczenie koloru tła
Dla czytelności bardzo jasnych elementów korzystne jest ciemniejsze tło.
Fonty - czcionki komputerowe.
Typy
fonty bezszeryfowe - nie mają ogonków, zakończone prosto.
fonty szeryfowe - jak plakaty z napisem „WANTED”, szeryfy to są ogonki na końcach.
Pisanki - mają naśladować pismo odręczne.
Ksenotypy - mają elementy wspólne dla fontów z danego typu (np. kwiatki).
Odmiany
podstawowy (regular)
pochylony (italic)
pogrubiony (bold)
zagęszczony (condensed) - litery węższe, nie to samo co cienki,
rozszerzony (extended) - litery szersze
delikatny (thin, light)
gruby (heavy, black) - nie to samo co bold
Helvetica - na niej oparty jest font swiss 721, helvetica pochodzi z lat 60.
Kerning
* kerning czyli algorytm podcinania (czyli, że jak się go włączy to napis będzie krótszy)
* algorytm wykorzystuje następujące fakty:
- znak jest rysowany na planie prostokąta
- przestrzenie między prostokątami są równe
- poszczególne znaki różnie wykorzystują powierzchnię prostokąta
* w sytuacjach uzasadnionych pożądaną przestrzenią wizualną algorytm zmniejsza odległości między poszczególnymi znakami
Zdjęcia
Kadrowanie
wybranie interesującego elementu - dowolność uwzględniająca docelową wielkość i rozdzielczość zdjęcia
Zasada trójpodziału
- „mocne” linie podziału - 3 poziome linie i 3 pionowe linie. Rzeczy istotne dla kompozycji powinny się na tych liniach znajdować.
- „pięć punktów” - centralne lub asymetryczne rozmieszczenie elementów w kadrze. Najważniejsze rzeczy są w punktach przecięcia tych linii oraz w środkowym polu.
Szparowanie
Wybieranie tła ze zdjęcia
- stosowane w różnego rodzaju publikacjach
- powszechne w prasie brukowej
E. Plany
Totalny
pokazuje miejsce akcji filmu w kontekście otoczenia
obejmuje, ze znacznej odległości, miejsce akcji filmu
informuje o otoczeniu miejsca akcji, porze roku, pogodzie itp.
Ogólny
obejmuje miejsce akcji filmu, sylwetki postaci są widoczne, ale nie są ważne
informuje o zależności między miejscem akcji a postaciami
Pełny
obejmuje całą postać, z przestrzenią pod stopami i nad głową wraz z tłem
informuje o postaci, którą można zidentyfikować - kim jest i co robi
Amerykański
pokazuje postacie od ponad kolan do głowy, z przestrzenią nad głową
informuje o sytuacji, o relacjach między postaciami, o gestach
Średni
pokazanie postaci od pasa do głowy, z przestrzenią nad głową
informuje o relacjach między postaciami, o gestach i mimice
Zbliżenie (półzbliżenie … zbliżenie … mocne zbliżenie - sekwencja tych trzech elementów)
pokazanie postaci od mostka do głowy, z przestrzenią nad głową - półzbliżenie
od gardła do połowy włosów - zbliżenie
od ust do czoła nad oczami - mocne zbliżenie
informuje przede wszystkim o emocjach, wrażeniach, myślach
Detal
pokazanie istotnego elementu, niewidocznego w innym planie
informuje o głębokich emocjach lub cechach fizycznych
F. Montaż
Nieprzekraczanie osi akcji
Następstwo planów w ujęciach - nie mogą być te same postacie w tych samych planach jeden za drugim, bo uzyskamy efekt animacji a nie montażu.
19.03.2010
SKŁAD PUBLIKACJI. SCRIBUS
A. Podstawowe pojęcia
Jednostki miary
punkt (typograficzny) [pt] - jednostka drukarska wynosząca 0,38 mm; stosowany do określania wielkości fontów oraz grubości linii
milimetr [mm] - w publikacjach drukowanych stosowany do określania rozmiaru strony, marginesów, obiektów, itd.
piksel [px] - w publikacjach elektronicznych stosowany do określania rozmiaru strony, marginesów, obiektów, itd.
Elementy redakcyjne
łam
margines zewnętrzny
margines wewnętrzny
margines górny
margines dolny
kolumna
grzbiet
(schemat w zeszycie)
Elementy drukarskie
(schemat w zeszycie)
paser - ok. 0,5 cm
linie cięcia - oznaczenia dla introligatora, żeby nie było linii wzdłuż do odcinania., kosteczki z nich stworzone mają rozmiar 0,5 x 0,5 cm
Raster
symulacja obrazu wielotonalnego za pomocą jednotonalnych drobnych wzorów
- monitor
- druk - raster klasyczny - kropki różnej wielkości ale w równej odległości od siebie
- druk - raster stochastyczny
w druku na obraz pełno kolorowy składają się cztery zrastrowane obrazy w kolorach CMYK
B. Papier
Rodzaje i gramatury
rodzaje papierów:
-offsetowy (taki ksero)
-kredowany (może być matowy, półmatowy lub błyszczący)
-gazetowy
-powlekany
-ozdobny
Gramatury
-gramatura - waga 1 m kw. Arkusza danego papieru
-papiery mają gramatury od 40-50 przez 120 do 250-300 gramów
im mniejszy arkusz tym sztywniejszy papier
Formaty
rozmiar papieru ( w tym w ofercie handlowej) określany jest formatem szeregu A albo B
-dla szeregu A format podstawowy (0) to 841 x 1189 mm
-dla szeregu B format podstawowy (0) to 1000 x 1414 mm
Wykończenia
papier - po zadrukowaniu - może zostać poddany dodatkowym procesom takim, jak:
-lakierowanie
-foliowanie (krówki :D)
-tłoczenie
-wykrajanie kształtów
ostatnim procesem produkcji publikacji drukowanych są prace introligatorskie:
-bigowanie - nadłamanie struktury papieru, po to, aby łatwiej było go zgiąć
-falcowanie
-oprawianie (oprawa zeszytowa, oprawa klejona)
Biblioteki
Koncepcja
Fakty:
-publikacja składa się z niewielkiej ilości typów obiektów (ramek tekstowych, ramek graficznych, linii)
-właściwości tych obiektów w danej publikacji są zazwyczaj powtarzalne (typy fontów, grubości linii, itd.)
Rozwiązanie:
-właściwości obiektów publikacji można nazywać i zapamiętywać
-zapamiętywanie właściwości można nadawać innym wskazanym obiektom publikacji
-można także nazywać i zapamiętywać, a następnie wielokrotnie całe obiekty
Linie
Biblioteka stylów linii pozwala na zapisanie właściwości takich jak:
-typ (linia ciągła, kreskowana, kropkowana)
-rodzaj zakończenia
-grubość
-kolor
Akapity
Biblioteka stylów akapitów pozwala na zapisanie właściwości takich jak:
-typ, rodzaj i wielkość fontów
-kolor
-odstępy
-tabulatory
Kolory
Biblioteka kolorów pozwala na zapisanie właściwości takich jak:
-wartość
-rodzaj rozbarwienia (model koloru)
-drukowanie jako kolor dodatkowy
Obiekty
Typy
ramka tekstowa
linia
ramka graficzna
można je stworzyć za pomocą paska narzędzi
ramka tekstowa i graficzna to przestrzeń na daną treść
Położenie
warstwą nazywamy płaszczyznę, na której leżą obiekty
obiekty są położone na warstwie w określonej kolejności wobec siebie
można dowolnie zmieniać:
-kolejność położenia obiektu na warstwie
-warstwy, na których leży obiekt
-kolejność położenia warstw
-widoczność i drukowanie warstw
Właściwości
każdy obiekt ma zestaw określonych właściwości
pewne właściwości są wspólne dla wszystkich obiektów niezależnie od typu, np.:
- rozmiar
- położenie
- kolor
pew...........................................
Wyrównanie
E. Zapis
Praca otwarta
w zasadzie każdy program do składu publikacji korzysta z własnego formatu pliku pracy otwartej
- w Scribus'ie formatem pracy otwartej jest plik z rozszerzeniem .sla
- pracę otwartą tworzy plik .sla wraz ze wszystkimi plikami obrazów umieszczonych w publikacji
Praca zamknięta
najczęściej wykorzystywane formaty prac zamkniętych to:
- .pdf - dokument elektroniczny
- .tif .png .jpg - grafika rastrowa
- .svg - grafika wektorowa
- .ps .eps - postscript …...
26.03.2010
EDYCJA AUDIO. AUDACITY
A. Podstawowe pojęcia
Projekt
ścieżka = ślad
im wyższe wychylenie tym silniejszy dźwięk
programy wielośladowe pozwalają na cięcie dźwięku na kilku ścieżkach jednocześnie i jednoczesne odsłuchiwanie efektów
ścieżka stereo - kanał lewy i prawy są od siebie niezależne
ludek nie może być bliżej głośnika niż one są względem siebie
jeżeli z obu głośników dochodzi ten sam dźwięk - mono
lewy i prawy (oznaczany czerwonym) kanał emituje inny dźwięk - stereo - 2.0
3.0 - głośnik lewy, prawy i centralny
2.1 - jeżeli głośnik centralny to głośnik niskotonowy
głośnik niskotonowy najczęściej bywa jeden - dźwięk o średnich i wysokich częstotliwościach możemy stwierdzić, z której strony płyną, natomiast dźwięki o niskich częstotliwościach trudniej określić skąd dobiegają
głośniki lewy i prawy tył i przód, centralny i niskotonowy - 5.1. Pomiędzy centralnym a tylnym kąt powinien wynosić 110 stopni.
7.1 - + dwa tylne tylne
częstotliwość próbkowania - 20 - 20000 Hz
20 -300 Hz - niskie (buczenia, uderzenia w mikrofon, gitary basowe itp.)
300 - 3000 Hz - średnie (mowa ludzka itp.)
3000 - 20000 Hz - wysokie (górne rejestry mowy ludzkiej i pozostałe dźwięki, które są wyższe)
komputer dwa razy częściej sprawdza dźwięk niż częstotliwość dźwięku jest możliwa - częstotliwość próbkowania - 44 100 Hz (44 100 razy na sekundę)
kiedy próbkowanie jest niższe to dźwięk jest gorszy, nieczysty, mniej selektywny
32-bit float - jak precyzyjna jest ta pojedyncza próbka, jak precyzyjną wartość pokazuje - rozdzielczość bitowa
Z jakimi parametrami pracować?
44 100 Hz - częstotliwość próbkowania kompaktu, taką należy wybierać
16-bit float - rozdzielczość bitowa kompaktu
32-bit float - maksymalna możliwość audacity, i tak zostanie to uproszczone do 16-bitów, chyba, że chcę nakładać efekty, edytować muzykę itp.
karta dźwiękowa ma przetworniki AD (analogowo - dygitalny) i DA (dygitalno - analogowy). DA - do przetwarzania na dźwięk do głośników, AD do odbierania dźwięku z mikrofonu np.
Skala głośności
skala liniowa (0 .. 1) - różni się głośnością mniej proporcjonalnie do przedstawienia graficznego, wizualizacja jest dużo bardziej zróżnicowana niż jego faktyczne brzmienie. Lepiej w tej wizualizacji edytować przy cięciu dźwięku itp.
skala logarytmiczna (dB - decybelowa) - głośność jest bardziej proporcjonalna do przedstawienia graficznego. Lepsze kiedy chcemy nakładać efekty.
Głośność
dźwięk który jest mały jest cichy
dźwięk duży jest głośny
kiedy dźwięk przekracza maximum to komputer rejestruje tylko maximum
to co wykracza poza maksimum i nie zostało zarejestrowane to przester/przesterowanie
przesteru po fakcie już nie można odzyskać, ponieważ jest utracony już podczas zapisywania
przester - mniej lub bardziej silny dźwięk, który skrzeczy :D
kiedy 3 ramki dotykają granicy to środkowa jest przesterowana
Narzędzia
obwiednia - pozwala na zmiany głośności dźwięku w dowolnym zdjęciu przez rysowanie pewnej ramki wokół dźwięku
Zapis
Praca otwarta
W zasadzie każdy program do edycji dźwięku korzysta z własnego formatu pliku pracy otwartej:
- W audacity formatem pracy otwartej jest plik z rozszerzeniem .aup, obok którego tworzony jest katalog zawierający próbki dźwięku
- Oba elementy - plik .aup i katalog z zawartością - tworzą pracę otwartą
Praca zamknięta
Najczęściej wykorzystywane formaty prac zamkniętych to:
- .wav - dźwięk nieskompresowany
- .ogg - dźwięk skompresowany, stopień kompresji określany parametrem Q, wymaga więcej energii niż mp3 do odtwarzania
- .mp3 - dźwięk skompresowany, stopień kompresji określany wartością przepływ, tzw. bitrate
W audacity są dostępne wszystkie wymienione formaty prac zamkniętych
W .ogg i .mp3 sami decydujemy o stopniu kompresji
Q = -1 do 10
bitrate = 128 tak naprawdę nie odpowiada kompaktowi, tylko 192 lub 224
9.04.2010
EDYCJA VIDEO
A. Formaty obrazu
Podstawowe pojęcia
rozdzielczość to ilość pikseli - w pionie i w poziomie - w obrazie cyfrowym
skanowanie:
- progresywne - wyświetlanie we wszystkich klatkach pełnego obrazu P - lepsze dla ruchu
- z przeplotem - wyświetlanie w kolejnych klatkach naprzemiennie parzystych i nieparzystych linii (tylko połowa informacji o obrazie zawiera każda klatka) I - lepsze dla obrazu statycznego
Typy skanowania
Rozmiar ramki
DV - 720 x 576 / 25p 50i (25p - 25 klatek pełnych, 50i - 50 klatek z przeplotem)
HDV - 1280 x 720 / 50p (JVC - każda z klatek jest pełna) - lepsze dla obrazów dynamicznych
HDV - 1920 x 1080 / 50i (SONY - klatki z przeplotem) - zawiera więcej detali (ilość danych jest taka sama jak w tym wyżej) lepsze dla obrazów statycznych
przeplot można usunąć podczas konwersji materiału, w programie do obróbki - linie są uzupełniane lub likwidowane, w zależności od tego jakie parametry przyjmiemy
Kontener danych medialnych
Kontener to pojemnik dla różnego typu danych medialnych pozwalający je zapisać w jednym pliku
Popularne kontenery:
-MPEG-4 (plik .mp4)
-Audio Video (plik .avi)
-QuickTime (plik .mov)
-ogg (pliki .oga, .ogv, .ogg)
-Matroska (plik .mkv)
-RealMedia / RealMedia Variable Bit Rate (plik .rm, .rmvb)
-Flash Video (plik .flv)
Kodek
Kodek to algorytm zapisu określonego typu danych
-Popularne kodeki video: MPEG-4, H.264, Dirac, Theora, RealVideo, WMV
-Popularne kodeki audio: MP3, AAC, Vorbis, RealAudio, WMA
B. Edytory video
Kdenlive
dostępny na linuksa (na windowsa nie!)
eksport projektu - można tego dokonać przez renderowanie
i - początek ujęcia
o - koniec ujęcia
Final Cut
eksport projektu - okno eksportu + parametry
*Cinelerra
*Lumiera
5.05.2010