k7 - Negocjowanie w związku. Bliscy partnerzy

Negocjowanie obrazu własnej osoby - Stewart J., Logan C.

• rozumienie procesu uzgadniania tożsamości ważne ponieważ:

- czynimy to zawsze gdy porozumiewamy się z innymi i czynią to inni

- proces ten wpływa na naszą tożsamość, no to kim jesteśmy w relacjach z innymi

- nasze wybory w trakcie negocjacji wpływają na to w jakim miejscy na wymiarze „bezosobowe-międzyludzkie” lokuje się nasze porozumiewanie

• negocjowanie:

- dwustronne komunikowanie się w celu osiągnięcia porozumienia w sytuacji, gdy obie strony mają częściowo wspólne a częściowo sprzeczne interesy;

- właściwości:

• ludzie negocjując tworzą lub budują związki

• wzajemne relacje partnerów można umieścić na skali: od rywalizacyjnych czy konfrontacyjnych do kooperatywnych czy cechujących się współdziałaniem

• ludzie negocjując dochodzą do decyzji wspólnie

- cechy:

• zachodzi w relacji między ludźmi

• jest procesem aktywnym

• wynik procesu nie jest z góry przesądzony

- składa się z dwóch rodzajów czynności:

• nadawania i odbierania

• dawania i brania

• słuchania i wypowiadania się

• wdychania i wydychania

• obraz własnej osoby:

- wielowymiarowość i zmienność:

• tożsamość nie jest jednolitą bryłą niezmiennych cech, przekonań, wartości

• tożsamość posiada swój niezmienny rdzeń, ale reszta jest względna (w różnych sytuacjach i relacjach)

• tożsamość ma charakter wielowymiarowy i jest żywa (zmienia się w czasie)

- nieosobiste i osobiste aspekty

• właściwości nieosobiste - związane osobistych rolą społeczną

• osobiste - specyficzne

- kształtowanie się w przeszłych i obecnych relacjach z ludźmi

• przeszłość - wpływ rodziny

• teraźniejszość - obecna praca, szkoła, sytuacje życiowe, życie towarzyskie

Porządkowanie rozmowy: relacje społeczne - Grove T.G.

• relacje oparte na rolach społecznych

- role społeczne określają prawa i obowiązki w pewnych relacjach; nie są arbitralne; służą wspieraniu funkcjonalnego przebiegu interakcji;

- interakcje między osobami o różnej randze społecznej i równej randze społecznej;

• relacje osobiste i równowaga intymności

- relacje o charakterze osobistym - wytworzony przez ludzi unikatowy zbiór norm i oczekiwań ukształtowany w ciągu wielu rozmów;

- relacje osobiste osiągają różne poziomy;

- zachowania dające poczucie intymności:

• wzajemne spojrzenia

• uśmiechy

• dystans fizyczny

• dotyk

• intymne tematy poruszane w rozmowie

• głębokość odsłaniania się

• koordynowanie znaczeń

- nacisk na to w jaki sposób różne konteksty ustanawiają ramy uzgadniania znaczenia

- jeden z kontekstów - osobista relacja między dwiema osobami (zachowanie nabiera znaczenia w zależności od reguł obowiązujących w poszczególnych relacjach)

- reguły w relacji:

• znaczeniowe - potrzebne by zrozumieć co się dzieje

• działania - wskazują jak należy zareagować na to co zostało zrozumiane

• korygowanie rozmowy

- akty naprawiania konwersacji - sekwencje wypowiedzi dotyczące niejasności wypowiedzi, korygujące błędy, odnosząca się do przejmowania głosu i spójności wypowiedzi

- częściej korygowane są błędy dotyczące znaczenia (niejednoznaczne wypowiedzi) przez osoby będące w relacji osobistej;

- częściej korygowane są błędy w zewnętrznej formie (sposób wysławiania się) przez osoby nieznajome

• język taktu i taktyki

- taktowne środki - elementy wypowiedzi podtrzymujące roboczy konsens, towarzyszące tematom drażliwym, sytuacjom niepewnym lub wybuchowym, sprzyjające łagodzeniu napięć w interakcji:

• wstępne usprawiedliwienia - wyrażenie przeprosin lub usprawiedliwień przed drażliwymi lub jawnie zagrażającymi fragmentami wypowiedzi (nie jestem tego całkiem pewien…) - zaprzeczenie, środek zapobiegający

• wstępne interpretacje (nie spodoba ci się to, ale…) - zaprzeczenie, środek zapobiegający

• ujawnienie motywów nieosobistych - wskazanie obiektywnych, neutralnych motywów (z racji swej pracy muszę ci powiedzieć…)

• ujawnienie motywów altruistycznych - wskazanie na całkowicie osobiste motywy (jako przyjaciel muszę ci powiedzieć…)

- zagrożenia:

• taktyki - stosowanie środków przeinaczających intencje rozmówcy w celu uzyskania przewagi emocjonalnej nad partnerem rozmowy

• nadużywanie - środki brzmiące jak czcze frazesy, obniżające wiarygodność rozmówcy

• samospełniające się przepowiednie - środki wywołujące zachowania, które przepowiadają

• wzory kontroli w relacjach

- symetrycznie uwarunkowane interakcje - zachowania obu stron uzależnione w tym samym stopniu od zachowań partnera;

- asymetrycznie uwarunkowane interakcje - niezrównoważenie wpływu wywieranego wzajemnie na siebie przez obie strony

• władza w relacjach

- władza - odpowiedzialność za przebieg rozmowy lub jej fragmentu

- definicja władzy:

• wpływa na wzór interakcji w relacji

• przyczynia się do poziomu satysfakcji

• przyczynia się do poczucia osiągnięcia celu

• wpływa na postrzeganie partnera

• przekształca lub utrwala wzór stosunków władzy w relacji z danym partnerem

Wzory potwierdzenia i odmowy potwierdzenia w interakcjach - Ciasna K.N.L., Sieburg E.

• potwierdzenie - proces uzyskiwania przez jednostkę wsparcia u innych, co pociąga za sobą uznanie i zrozumienie - Laing

• potwierdzenie - niezbędny element wszelkich interakcji, polegający na subtelnym uprawomocnianiu wyobrażenia drugiej osoby o samej sobie - Watzlawick, Beavin, Jackson;

• wymiary potwierdzenia:

- aspekty doświadczania samego siebie, na które wywierać mogą pozytywny lub negatywny wpływ interakcje z innymi:

• aspekt istnienia

• aspekt związku

• aspekt znaczenia lub wartości

• aspekt prawdziwości doświadczenia

- zachowanie jest potwierdzające gdy:

• jest wyrazem dostrzeżenia, uznania drugiej osoby

• jest potwierdzeniem istnienia związku z drugą osobą

• jest potwierdzeniem znaczenia lub wartości drugiej osoby

• jest wyrazem akceptacji lub aprobaty doświadczania siebie przez drugą osobę

• systematyzacja przejawów braku potwierdzenia

- odmowa potwierdzenia jako okazywanie obojętności:

• zaprzeczanie obecności

- negacja obecności drugiej osoby

- może powodować alienację, autodestruktywność, przemoc w stosunku do innych, psychozę

• unikanie zaangażowania:

- może powodować alienację, frustrację, obniżenie poczucia własnej wartości;

- zachowania: bezosobowy język, unikanie kontaktu wzrokowego, fizycznego, inne werbalne sygnały dystansowania się;

• odrzucanie porozumiewania się:

- zachowania: odpowiadanie w sposób niezwiązany z tym co drugi powiedział, przerywające lub rozłączające tok interakcji, monolog;

może powodować zwątpienie we własne istnienie, poczucie bycia nie słyszanym, nie zauważanym, nie uznawanym za ważną;

- odmowa potwierdzenia jako brak zrozumienia - niewrażliwość

• niewrażliwość - niezdawanie sobie sprawy z tego, w jaki sposób spostrzega siebie druga osoba;

- zniekształca sposób wyrażania siebie przez inną osobę lub zaprzecza mu;

- przyczynia się do dehumanizacji związków;

- zachowania: taktyki negujące lub dyskredytujące wyrażane przez drugiego uczucia (stanowcze zaprzeczenie uczuciom drugiego, reinterpretacja odczuć, zastąpienie uczuć drugiego własnymi, zakwestionowanie prawa do wyrażania uczuć przez drugiego);

• tworzenie i nadawanie drugiemu nieprawdziwej tożsamości i potwierdzanie jej

• może powodować powstanie uczucia niepewności dotyczącego własnego Ja lub niepewności co do prawdziwości własnego doświadczenia;

- odmowa potwierdzenia jako dyskwalifikowanie:

• technika pozwalająca powiedzieć coś, faktycznie tego nie mówiąc, zaprzeczyć nie mówiąc „nie”, nie zgodzić się nie wyrażając tego wprost;

• przekazy:

- dyskwalifikujące rozmówcę - bezpośrednie obrażanie lub dyskredytowanie, pośrednie lekceważenia; poniżenie drugiej osoby;

- dyskwalifikujące wypowiedź - transakcyjna dyskwalifikacja (niespójność, nieodpowiedniość w reakcji rozmówcy w stosunku do kontekstu poprzedniej wypowiedzi partnera); reagowanie wybiórcza na jakiejś uboczne sygnały w wypowiedzi drugiego;

- dyskwalifikujące same siebie - niejasność, wieloznaczność, niespójność formy wypowiedzi z treścią

• systematyzacja zachowań potwierdzających:

- zauważanie czyjegoś istnienia

• zachowania: patrzenie na rozmówcę, podtrzymywanie kontaktu wzrokowego, dotykanie, zwracanie się bezpośrednio do rozmówcy, umożliwienie wypowiadania się bez przerywania, zmuszania do monologu;

• okazywanie szacunku, odpowiadanie na próby nawiązania relacji, uznanie potrzeby istnienia w świecie;

- zachowania wyrażające uznanie znaczenia i wartości drugiej osoby:

• zachowanie: słuchanie, poświęcanie uwagi, branie pod uwagę wypowiedzi, bezpośrednie i na temat odpowiedzi na komunikaty drugiego;

• akceptacja wyrażania się drugiego, ułatwienie ekspresji, zachęta do niej

- zachowania wyrażające akceptację:

• akceptacja odczuć drugiego jako prawdziwych, trafnych, przyzwolenie na bycie sobą

• zachowania: dialog, obopólna aktywność

Bliskie związki i miłość - Corey G., Schneider-Corey M.

• rodzaje bliskości

- bliskość - zdolność do dzielenia się z innymi ważnymi aspektami samego siebie;

- rodzaje: emocjonalna, intelektualna, fizyczna, duchowa, dowolne połączenie tych elementów, wyłączna, niewyłączna, długoterminowa, krótkotrwała;

• głębokie relacje: wizja osobista

- każda z osób w związku ma odrębną tożsamość

- chociaż każda z osób pragnie drugiej, każda może żyć bez drugiej

- każda z osób potrafi rozmawiać otwarcie z drugą o sprawach mających znaczenie dla związku

- każda z osób przyjmuje odpowiedzialność za swój poziom szczęścia i powstrzymuje się od obwiniania drugiej, że jest nieszczęśliwa

- osoby związane ze sobą wykazują chęć racy nad tym, by podtrzymać związek

- osoby związane ze sobą umieją się razem dobrze bawić, cieszą się z robienia czegoś wspólnie

- każda z osób rozwija się, zmienia i otwiera na nowe doświadczenia

- jeśli relacja ma również aspekt seksualny, to każda z osób stara się o utrzymanie miłosnego charakteru związku

- pozycja obu osób jest w związku równa

- każda z osób aktywnie przejawia troskę o drugą

- każda z osób odnajduje sens i źródła zaspokojenia poza związkiem

- każda z osób unika manipulowania, wyzyskiwania czy wykorzystywania drugiej

- każda z osób idzie w życiu w kierunku dla niej osobiście znaczącym

- jeśli związek ma charakter wzajemnego zobowiązania, to partnerzy utrzymują go z wyboru, a nie jedynie przez wzgląd na dzieci, z poczucia obowiązku, czy dla wygody

- umieją poradzić sobie ze złością w związku

- każda z osób uznaje potrzebę samotności drugiej i gotowa jest dawać jej sposobność by mogła być sama

- żadna z osób nie oczekuje od drugiej, że będzie robiła dla niej to, co sama może dla siebie zrobić;

- zachęcają się wzajemnie do stawania się w pełni takimi, jakimi są zdolne się stać

- każdy z partnerów jest przywiązany do drugiego

• radzenie sobie z barierami komunikacji

- przeszkody:

• niesłuchanie tego co mówi drugi

• słuchanie selektywne

• nadmierne zainteresowanie poszukiwaniem zrozumienia dla własnego punktu widzenia i niezwracanie uwagi na poglądy drugiego

• ciche przygotowywanie tego co chce się powiedzieć w czasie gdy się „słucha”

• przyjmowanie postawy obronnej i troszczenie się głównie o ochronę samego siebie

• podejmowanie prób zmieniania innych osób zamiast ich zrozumienia

• mówienie ludziom jacy są zamiast jaki wywierają wpływ

• przykładanie starych schematów do teraźniejszych i niedopuszczanie do zmiany w drugiej osobie

• zbyt silne reagowanie na drugiego

• nieokreślenie swoich potrzeb i oczekiwanie od innych by je wyczuwali

• tworzenie sądów na temat innych na podstawie nie sprawdzonych przypuszczeń

• posługiwanie się złośliwością i wrogością zamiast bezpośredniego wyrażania uczuć

• używanie niejasnych określeń

- główny czynnik blokujący porozumiewanie się - skłonnośc do oceniania i osądzania wypowiedzi innych

- skuteczne porozumiewanie się z bliskimi:

• zwrócenie się do siebie twarzami i utrzymywanie kontaktu wzrokowego, słuchanie się

• nie przygotowywanie swojej odpowiedzi podczas mówienia drugiego; umiejętność dokładnego streszczenia tego co drugi powiedział

• używanie ścisłego i konkretnego języka

• wypowiadanie się o sobie, zamiast zasypywanie drugiego bezosobowymi pytaniami

• zostawianie sobie chwili na zastanowienie przed odpowiedzią; szczery wysiłek postawienia się w sytuacji drugiego

• niewyrażalnie krytycznych ocen

• szczerość i bezpośredniość bez naruszania godności drugiego; komunikaty Ja

• szanowanie różnic, unikanie nacisku na zmianę punktu widzenia

• zgodność między komunikatami werbalnymi i niewerbalnymi

• mówienie otwarcie o sposobie odebrania reakcji drugiego

• nieoczekiwanie od drugiego rozszyfrowywania komunikatów

• miłość nieautentyczna i autentyczna

- miłość która przytłacza:

• kierowanie i decydowanie za drugiego

• sztywne i nierealistyczne oczekiwania wobec tego jak powinien zachowywać się drugi aby zasługiwać na miłość

• warunki okazywania miłości, miłość warunkowa

• niewiele zaufania w związku miłosnym

• zmiana własna lub drugiego jako zagrożenie dla kontynuacji związku

• zaborczość

• brak związania z drugim

• brak dzielenia się ważnymi myślami i uczuciami dotyczącymi związku

• manipulacja

- aspekty autentycznej miłości

• poznanie - świadomość cech, uczuć, myśli;

• troska - dbanie o rozwój

• szacunek dla godności - akceptacja drugiego, jego tożsamości

• odpowiedzialność - zaangażowanie w szczęście i nieszczęście

• rozwój - stawanie się

• uwolnienie się od strachu

• przywiązanie - wola bycia razem

• nieosłanianie siebie

• zaufanie

• tolerancja niedoskonałości

• wyzwolenie - bezwarunkowość

• rozprzestrzenianie się

• chęć drugiego

• identyfikacja z drugim

• samolubność

• dostrzeganie potencjału drugiego

• wyzbycie się złudzenia pełnej kontroli

Relacje małżeńskie - Curran D.

• zdrowa para uważa stres za normalną cześć życia rodzinnego

• zdrowa para dzieli się uczuciami i rozmawia ze sobą

• zdrowa para rozwija umiejętności rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie z trudnościami

• zdrowa para korzysta z pomocy otoczenia

• zdrowa para ma zdolność adaptacji

Rozwiązać spór i zapomnieć? - Prather H. i G.

• nie zakończone sprzeczki kumulują się

• każdy nowy spór wskrzesza poprzednie

• spory tworzą podłoże związku

• magiczne reguły zniweczenia każdej dyskusji

- poruszanie sprawy, gdy jedna z osób jest rozgniewana (gdy nic nie można poradzić, gdy nie można się na niej skoncentrować)

- robienie przy każdej sposobności wycieczek osobistych poruszając problem (oskarżycielski ton, zasugerowanie winnego na początku)

- skupienie się na uzyskaniu tego co się chce (obezwładnienie partnera, walka bez przebierania w środkach)

- myślenie tylko o tym co chce się powiedzieć, zamiast słuchania

- korygowanie wszystkiego co mówi partner

- wspominanie przeszłych spraw, które mogą przyczynić się do reakcji obronnej partnera

- zakończeniem coś, co nie zostanie zapomniane

• celem nie jest zgoda

- cel: pragnienie przyjaźni, zbliżenie się

• pięć kroków przygotowujących do sporu

- upewnienie się czy problem jest bieżący, czy jest w trakcie rozwiązywania

- próba dogłębnego i szczerego zostawienia problemu w spokoju

- zastanowienie się nad właściwością momentu

- upewnienie się że celem jest porozumienie

- uświadomienie sobie że problem dotyczy związku a nie partnera

Mężczyźni i kobiety: tworzenie wspólnoty - Keen S.

• tajemnica kobiety i mężczyzny

• pean na cześć małżeństwa - połączenie przeciwieństw

• współkreacja: miłość rodzinna i ojcostwo mężczyzny

KOMUNIKACJA NIEWREBALNA

W każdej rozmowie pojawiają się komunikaty niewerbalne, czyli tzw. "mowa ciała". Niosą one wiele ważnych informacji o wzajemnych stosunkach między rozmówcami, zawierają ocenę istniejącego między nimi układu. Komunikaty niewerbalne uzupełniają, modyfikują i wspomagają komunikaty słowne, nadając im większą wyrazistość i czytelność.

GESTYKULACJA

MIMIKA I WYRAZ TWARZY są z jednej strony wyrazem naszych emocji: sympatii, złości, pogardy, zdumienia, z drugiej zaś elementem wspierającym werbalne treści.

Ćwiczenie: Spróbujcie rozpoznać emocje na załączonych buziach.

DOTYK I KONTAKT FIZYCZNY

DYSTANS PRZESTRZENNY to niewidzialny obszar otaczający jednostkę, w którym przebiega większość jej kontaktów z innymi ludźmi, odzwierciedlający charakter stosunków między nimi. W przypadku rozmowy jest to przestrzeń rozciągająca się miedzy nadawcą i odbiorcą, która służy zakomunikowaniu czegoś. Rozmówca znajduje się w określonej odległości. Nie jest ona przypadkowa, zależy bowiem od charakteru rozmowy i stosunków między nimi. Dystans informuje więc o bliskości psychicznej partnerów, ich zażyłości, a także poprawności wzajemnej relacji. Najczęściej najmniejszy dystans występuje w kontaktach z najbliższymi, nieco większy w przypadku spotkań z przyjaciółmi, jeszcze większy między przełożonym a podwładnym, największy zaś w kontaktach z publicznością. Złamanie bariery fizycznej, nadmierne zbliżenie się może wywołać zachowania agresywne, np. kłótnię. Jednym z nieświadomych sygnałów wyznaczania przez nas minimalnego dystansu jest rozkładanie własnych rzeczy na stolikach, zwłaszcza wtedy kiedy są one wspólnie używane. W innych sytuacjach wybieramy miejsca bardziej odległe od sąsiada (np. w czytelni).

KONTAKT WZROKOWY I WYMIANA SPOJRZEŃ

POZYCJA CIAŁA czyli sposób, w jaki dana osoba stoi lub siedzi. Wyraża ona napięcia lub rozluźnienie, którego wskaźnikami są np. wychylenie tułowia do przodu lub tyłu. I tak np. pochyloną sylwetkę ze skrzyżowanymi ramionami przyjmują często osoby, które się nie znają i czują się ze sobą niepewnie. Zamieszone rysunki pokazują cztery sylwetki osób wyrażające ich stany.

NIEWERBALNE ASPEKTY MOWY

Funkcje komunikatów werbalnych:

~ służą przekazywaniu znaczeń (emblematy), a więc odgrywają tę samą rolę, co wypowiedzi

~ ilustrują to, co się mówi

~ regulują przebieg rozmowy i stosunki między rozmówcami (regulatory)

~ służą przekazywaniu uczuć

~ pozwalają dostosować się do aktualnej sytuacji

Komunikaty niewerbalne poprzez swoją różnorodność mogą więc w znaczny sposób wpływać na przebieg rozmowy, choć nie zawsze jesteśmy tego świadomi. Często jednak trudno dowiedzieć się, co nasz partner naprawdę czuje i myśli. Mówi coś innego i robi, co innego. Np.: stwierdza, że jest do nas przywiązany, ale obserwując jego zachowanie nie wierzymy w jego szczerość. Wygląda na to, że nas lubi, ale nigdy tego nie powie.

Komunikacja, jako podstawowe narzędzie w stosunkach międzyludzkich stanowi nieobliczalną machinę istnienia słowa, gestu, obrazu, czy też określonego zachowania się człowieka.

Jednak dobrze wiemy, że to właśnie słowo jest najczęściej postrzegane jako źródło komunikacji, które pozwala na budowanie naszych relacji ze światem zewnętrznym. Jaki charakter mają owe relacje zależy już tylko od nas.

Na całym świecie język mówiony lub pisany pozwala komunikować się ludziom między sobą. Niemniej jednak może on czasami wprowadzić nas  w błąd, gdyż jego struktura przejawia tendencję do interpretowania świata w ramach dwóch wartości - coś jest czarne albo białe, dobre albo złe. Wszystko pośrednie odbierane jest i interpretowane w indywidualny sposób, gdyż mamy takie prawo. Toteż nigdy nie wiadomo, czy rozumiemy pewne „coś” w taki sposób jak inni…Dowolność ta, prowadzi często do odmiennych poglądów i osądów. Zapewne nie jest to wcale złe, ale nie pozwala na ujednolicenie, co niektórych spraw. Przytoczę tu przykłady oczywiste dla nas wszystkich, takie jak,: dobroć, miłość, sprawiedliwość, wiara, przyjaźń, itd. Doskonale wiemy, czym są, ale każdy kontynent, a dalej państwo, a jeszcze dalej rodzina i wreszcie sam pojedynczy człowiek ma na ten temat odmienne poglądy, odbiera i ceni według obranych przez siebie wartości. Nierzadko są to indywidualne wartości, które potrafią wywołać u pewnych osób podziw, a u innych pogardę.

Jak więc ważna musi być komunikacja międzyludzka, aby panował na świeci ład i porządek?! Jak bacznie należy dobierać słowa, czynić gesty, przedstawiać pewne obrazy, aby inni ludzie doskonale zrozumieli nas i nie dopuszczony został do głosu błąd komunikacyjny.

Komunikacja wbrew pozorom - taka codzienność - odpowiada za życie na naszej planecie. Dobra czy też zła, wynika z relacji, jaka istnieje między ludźmi. To, w jaki sposób ją budujemy rzutuje na nasze poczynania. Należy pamiętać, że do tego, aby powstał proces komunikacji potrzebne są dwie strony; jedna buduje i przekazuje pewien schemat, druga natomiast go odbiera. Całkowite zrozumienie jest sekwencją wielu czynników mających wpływ na sukces relacji międzyludzkiej.

Zastanówmy się przez chwilę, czy jest w ogóle możliwe pominięcie procesu komunikacyjnego….Stawiając owe założenie, już na wstępie nie jestem sobie tego w stanie wyobrazić. Dlaczego? Otóż dlatego, że jako jeden z wielu gatunków istnień zamieszkujących Ziemię potrzebujemy zarówno instynktownie jak i emocjonalnie podtrzymać życie i zapewnić przetrwanie. Nie jest to przecież możliwe bez komunikacji międzyludzkiej. Jeśli nie słownej to przecież zapewne niewerbalnej.

Słowa nie zawsze są jedynym narzędziem komunikacji, często, a twierdzę nawet, że prawie zawsze poprzedzone są komunikacją niewerbalną, czyli za pomocą gestów naszego ciała. O tyle jest ona fascynująca, że ukazuje prawdziwe relacje, w przeciwieństwie do słów, które są często wykorzystywane dla kłamstwa skierowanego przeciwko innym osobom, czynnościom, zachowaniom. Naturalna komunikacja niewerbalna jest źródłem informacji o człowieku, z którym mamy sposobność się komunikować. Tak jak inne gatunki, jesteśmy zdominowani przez biologiczne reguły, które kontrolują nasze zachowania, reakcje, mowę ciała i gesty. Niezwykle fascynujące jest to, że człowiek jest rzadko świadomy swoich postaw, ruchów i gestów, które opowiadają swoją historię niezależną od tej, która jest wypowiadana za pomocą słów. Jest wiele gestów wrodzonych, takich jak np.; ssanie, uśmiech, płacz czy złość, są niektóre nabyte w procesie socjalizacji, ale większość z nich to naturalne reakcje na określoną sytuację.

Jak łatwo zauważyć jeśli nawet nic nie mówimy, to i tak się komunikujemy za pomocą gestów z innymi ludźmi. Ten rodzaj komunikacji jest niemniej ważny jak werbalny. Zapewne było to jedno z pierwszych narzędzi komunikacji naszych przodków sprzed wielu milionów lat. Dziś słowo jest już wyrafinowane, o pięknym brzmieniu i szerokim znaczeniu. Służy do wyższych celów niż tylko komunikacja międzyludzka, choć głównie takie ma przeznaczenie.

Sposób, w jaki wyrażamy swoje poglądy, opinie, uczucia są odzwierciedleniem naszych przeżyć wewnętrznych. To, czego oczekujemy wyrazić musimy za pomocą mowy lub gestu - innego sposobu nie posiadamy. Ważne jest, abyśmy umieli dokonać tego w odpowiedni sposób.

Słowa i czyny, które towarzyszą nam w codziennym życiu nie powinny doprowadzać do wielu nieporozumień i licznych wojen, tylko dlatego, że ktoś źle zrozumiał proces komunikacyjny. Tylko dlatego, że są ludzie, którzy nie z racji tego iż nie umieją, ale nie chcą zrozumieć słów wypowiedzianych do nich mogliby stać się przyczyną ludzkiej tragedii.

Sądzę, że my, ludzie nigdy nie odizolujemy się od procesu komunikacji, ponieważ potrzebujemy słyszeć i wyrażać słowa. Wyrażać własne emocje. Potrzebujemy czytać gesty i tworzyć je nawet celowo, by zastąpić owe słowa. Sprawą dyskusyjną może pozostać, czy wcześniejszą formą wyrażania się była mowa, czy jedynie gesty. Wszystko to nieodzownie stanowi sposób komunikowania się zwrotnego ludzi między sobą.

Pięknym wyrażeniem zarówno uczuć jak i słów jest np.; taniec, muzyka bądź malarstwo. Komunikacja stanowi podstawę ludzkiej egzystencji i jest źródłem stosunków międzyludzkich. Jak ważny to element naszego istnienia doskonale już wiemy. Słowa, które tak wspaniale potrafią leczyć ludzką egzystencję niemniej potrafią ją też ranić. Zafundujmy sobie jedynie przejrzystość naszych słów i gestów, a nikt nie

zarzuci nam zwrotnego braku zrozumienia. W zamian otrzymamy owocne efekty komunikacji od ludzi, do których staraliśmy się dotrzeć w tak banalny sposób.

5

http://www.members.lycos.co.uk/nonameuwb/

---