mgr Przemysław Gawron
Sylabus
Wydział Prawa i Administracji UKSW
Kierunek: Prawo
Przedmiot: Historia Powszechna Państwa i Prawa
Typ zajęć: Ćwiczenia dla I roku - studia dzienne - 30 godzin
Punkty ECTS -
Założenia i cele zajęć: Studenci powinni poznać historię podstawowych instytucji prawa sądowego od starożytności do XX wieku, a także zaznajomić się z najważniejszymi pojęciami i konstrukcjami prawniczymi, co pozwoli im na zrozumienie i krytyczną ocenę współczesnego ustawodawstwa.
Metody dydaktyczne: dyskusja z elementami wykładu, w oparciu o przeczytane wcześniej przez studentów teksty.
Warunki zaliczenia: Aktywny udział w zajęciach, prawo do dwóch nieobecności w semestrze, każda następna, czyli trzecia i kolejne, muszą zostać zaliczone na dyżurze, podobnie jak te zajęcia, do których studenci byli nieprzygotowani. Aby uzyskać ocenę dobrą albo bardzo dobrą, student musi napisać pracę z zakresu historii prawa, której temat uzgadnia z prowadzącym.
Zajęcia I
Temat: Prawo społeczeństw pierwotnych i archaicznych. Najstarsze pomniki prawa sądowego: Kodeks Hammurabiego. Analiza tekstu.
Źródła:
Kodeks Hammurabiego, tłum. i wyd. M. Stępień, Warszawa 1996;
Opracowania:
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, Wprowadzenie.
Zajęcia II
Temat: Prawo średniowiecznej Europy - charakterystyka ogólna.
Opracowania:
Modzelewski K. Barbarzyńska Europa, Warszawa 2004, rozdział II „Prawa Barbarzyńców”
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część I, rozdział 1, § 1 - 2.
Zajęcia III
Temat: Źródła prawa sądowego średniowiecznej i nowożytnej Europy
Opracowania:
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część I, rozdział 1, § 3 - 5, 7.
Zajęcia IV
Temat: Historia prawa muzułmańskiego.
Danecki J., Arabowie, Warszawa 2001, rozdziały: 9, 11, 26.
Zajęcia V
Temat: Prawo osobowe i rodzinne w średniowieczu i czasach nowożytnych
Opracowania:
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część I, rozdział 2, § 1, punkt. A, § 2 punkt B
Wyczański A., Rodzina w Europie w XVI - XVIII wieku, [w:] Europa i świat w początkach epoki nowożytnej, red. A. Mączak, cz. 1, Warszawa 1991, s. 10 - 38.
Zajęcia VI
Temat: Prawo rzeczowe, zobowiązań i spadkowe w średniowieczu i czasach nowożytnych
Opracowania:
Dubas - Urwanowicz E., Nadania, dzierżawy i „trzymanie do wiernych rąk” w dobrach Tomasza Zamoyskiego w latach 1618 - 1638, [w:] Patron i dwór. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI - XVIII wieku, Warszawa 2006, s. 99 - 108.
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część I, rozdział 2, § 1, punkty B - D; §2, punkty A i C.
Zajęcia VII
Temat: Prawo karne w średniowieczu i czasach nowożytnych.
Opracowania:
Geremek B., Przestępstwo a świadomość społeczna we wczesnonowożytnej Europie, , [w:] Europa i świat w początkach epoki nowożytnej, red. A. Mączak, cz. 1, Warszawa 1991, s. 39 - 67.
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część I, rozdział 3.
Zajęcia VIII
Temat: Postępowanie sądowe średniowieczu i czasach nowożytnych.
Opracowania:
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część I, rozdział 4, § 1; § 2 punkt A.
Zajęcia IX
Temat: Postępowanie inkwizycyjne a polowania na czarownice
Opracowania:
Levack B. P., Czarownica, tłum. M. Gurgul, [w:] Człowiek Baroku, red. R. Villari, Warszawa 2001.
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część I, rozdział 4, § 2 punkt B.
Zajęcia X
Temat: Przemiany prawa w epoce Oświecenia.
Opracowania:
Rostworowski E., Historia Powszechna. Wiek XVIII, Warszawa 2006, część IV, rozdział 2, punkty 1 - 2.
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część II, rozdział 1.
Zajęcia XI
Temat: Kodyfikacje cywilistyczne i handlowe XIX wieku
Opracowania:
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część II, rozdział 2, § 1; §2, punkt C.
Zajęcia XII
Temat: Rozwój prawa cywilnego w XIX-XX wieku.
Opracowania:
Kizwalter T., Historia Powszechna. Wiek XIX, Warszawa 2003, s. 39 - 46; 65 - 91.
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część II, rozdział 2, § 2, punkty A - B.
Zajęcia XIII
Temat: Kodyfikacje karne XVIII - XX wieku: szkoła humanitarna i jej dziedzictwo.
Opracowania:
Salmonowicz S., Europejskie kodyfikacje karne epoki Oświecenia: programy i ich realizacja, [w:] tegoż, Z wieku Oświecenia. Studia z dziejów prawa i polityki XVIII wieku, Toruń 2001, s. 49 - 106.
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część II, rozdział 3, § 1.
Zajęcia XIV
Temat: Instytucje dziewiętnastowiecznego prawa karnego
Opracowania:
Baran K., Dzieje przestępstw politycznych w Anglii między średniowieczem a współczesnością, Kraków 2000, s. 21 - 46.
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część II, rozdział 3, § 2.
Zajęcia XV
Temat: Postępowanie sądowe w XIX wieku
Opracowania:
Sójka - Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2006, część I, rozdział 4.
BIBLIOGRAFIA
ŹRÓDŁA
Acta Maleficorum Visniciae (1629 - 1665). Księga Złoczyńców Sądu Kryminalnego w Wiśniczu (1629 - 1665), opracował i wydał W. Uruszczak przy współpracy I. Dwornickiej, Kraków 2003.
Historia prawa. Prawo karne w świetle źródeł, wybór i opracowanie A. Dziadzio i D. Malec, Kraków 1997.
Historia prawa. Proces i wymiar sprawiedliwości w świetle źródeł, wybór i opracowanie A. Dziadzio i D. Malec, Kraków 2000.
Historia państwa i prawa: wybór tekstów źródłowych, pod red. B. Lesińskiego, Poznań 1995.
Historia ustroju i prawa w Polsce do 1772/1795 roku: wybór źródeł, wybór i opracowanie S. Godek, M. Wilczek - Karczewska, Warszawa 2006.
Historia ustroju i prawa w Polsce, 1772/1795 - 1918: wybór źródeł, wybór i opracowanie M. Kallas, M. Krzymkowski, Warszawa 2006.
Historia ustroju i prawa w Polsce, 1918 - 1989: wybór źródeł, wybór i opracowanie S. Rogowski, Warszawa 2006.
Wybór źródeł do historii prawa sądowego czasów nowożytnych, pod red.
G. Bałtruszajtys, J. Kolarzowskiego, M. Paszkowskiej, K. Rajewskiego, Warszawa 1996.
OPRACOWANIA UZUPEŁNIAJĄCE
Baran K., Strony procesowe przed angielskimi sądami karnymi doby Tudorów i wczesnych Stuartów (do roku 1640), Kraków 1994.
Baran K., Z dziejów prawa karnego Anglii, Kraków 1996.
Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 1999.
Baschwitz K., Czarownice, Warszawa 1971.
Berman H. J., Prawo i rewolucja. Kształtowanie się zachodniej tradycji prawnej, tłum.
St. Amsterdamski, Warszawa 1995.
Biały L., Dzieje inkwizycji hiszpańskiej, Warszawa 1989.
Borkowska-Bagieńska E., Lesiński B., Historia prawa sądowego. Zarys wykładu, Poznań 2000.
Estreicher St., Wykłady z historii ustroju państwa i prawa na zachodzie Europy, Kraków 2000.
Foucalt M., Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, Warszawa 1993.
Gaca A., Kodeks Duński króla Chrystiana V z roku 1683, Toruń 1992.
Gaca. A., Prawo Jutlandzkie Waldemara II (Jyske Lov) z 1241 roku, Toruń 2007.
Grzybowski St., Dzieje prawa, Ossolineum 1981.
Janicka D., Nauka o winie i karze w dziejach klasycznej szkoły prawa karnego w Niemczech w 1 połowie XIX wieku, Toruń 1998.
Jaworski I., Zarys powszechnej historii państwa i prawa, Warszawa 1996.
Kaczor D., Przestępczość kryminalna i wymiar sprawiedliwości w Gdańsku w XVI - XVIII wieku, Gdańsk 2005.
Kamen H., Inkwizycja hiszpańska, tłum. K. Bażyńska - Chojnacka, P. Chojnacki, Warszawa 2005.
Kamler M., Świat przestępczy w Polsce XVI i XVII stulecia, Warszawa 1991.
Koranyi K., Powszechna historia państwa i prawa, Warszawa, t. I - Starożytność, 1964, t. II - Średniowiecze do X/XII wieku, 1963, t. III - Średniowiecze i czasy nowożytne do XVIII wieku, 1966, t. IV - Anglia i Stany Zjednoczone XVII i XVIII wieku, 1967, Aneks, 1967.
Kras P., Ad abolendam diversarum haeresium pravitatem. System inkwizycyjny w średniowiecznej Europie, Lublin 2006.
Lesiński B., Rozwadowski W., Historia prawa, Warszawa 1985.
Levack B. P., Polowanie na czarownice w Europie wczesnonowożytnej, Wrocław - Warszawa - Kraków 1991.
Lityński A., Przestępstwa polityczne w polskim prawie karnym XVI - XVIII wieku, Katowice 1976.
Maciejewski T., Historia powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2000.
Maisel W., Archeologia prawna Europy, Warszawa - Poznań 1989.
Patkaniowski M., Wina i kara. Elementy rzymskie i germańskie w prawie karnym statutów miast włoskich, Kraków 1939.
Płaza St., Historia prawa w Polsce na tle porównawczym: cz. 1 X-XVIII wiek, Kraków 2002, cz. 2 Polska pod zaborami, Kraków 2002, cz. 3, Okres międzywojenny, Kraków 2001.
Prawo muzułmańskie. Struktura i podstawowe instytucje, Warszawa 1990.
Sójka - Zielińska K., Wielkie kodyfikacje cywilne XIX wieku, Warszawa 1973.
Salmonowicz S., Prawo karne oświeconego absolutyzmu. Z dziejów kodyfikacji karnych przełomu XVIII - XIX wieku, Toruń 1966.
Salmonowicz S., Z wieku Oświecenia. Studia z dziejów prawa i polityki XVIII wieku, Toruń 2001.
Subera I. Historia źródeł i nauki prawa kanonicznego, Warszawa 1977.
Szafrański W., Kodeks Stanisława Augusta, Poznań 2007.
Wijaczka J., Procesy o czary w Prusach Książęcych (brandenburskich) w XVI - XVIII wieku, Toruń 2007.
Wołodkiewicz W., Prawoznawstwo w poglądach i ujęciu encyklopedystów, Warszawa 1990.
Wołodkiewicz W., Zabłocka M., Prawo rzymskie. Instytucje. Warszawa 2002.
Zaremska H., Banici w średniowiecznej Europie, Warszawa 1993.
Zaremska H., Niegodne rzemiosło. Kat w społeczeństwie Polski XIV - XVI w., Warszawa 1986.