Postępowanie leczniczo-usprawniające w przebiegu zniekształceń, chorób, ścięgien, więzadeł i tk. Łącznej. Przyczyny, objawy(obraz kliniczny), usprawnianie w trakcie leczenia zachowawczego i pooperacyjnego.

PALUCH KOŚLAWY (Hallux)

Hallux (łac. hallux valgus) to choroba częściej dotykająca kobiety( szczególnie baletnice). Jej przyczyną są za wąskie, za ciasne buty na wysokim obcasie, nadwaga, długotrwałe przebywanie w pozycji stojącej a także predyspozycje w budowie stopy  (słabsza budowa mięśniowo - stawowo - więzadłowa). Dużą rolę odgrywają predyspozycje genetyczne.

Wysoki obcas powoduje wieksze obciążenie przedniej części stopy czego skutkiem jest obniżenie łuku poprzecznego i w następstwie poszerzenie przodostopia (płaskostopie poprzeczne) a wąski nosek obuwia ustawia palce stopy, szczególnie paluch w nieprawidlowej pozycji. Deformacji koślawej palucha towarzyszy szponiaste ustawienie pozostałych palców, zagięcie palucha w stawie śródstopno-paliczkowym-, w stronę pozostałych palców, często wypychając ku górze palec II.

Objawy halluxa

- deformacja palucha stopy - zwiększony kontur wystającej głowy I kości śródstopia

- stan zapalny w okolicy stawu przy nasadzie palucha (W skrajnościach-stan zapalny torebki stawowej, podwichnięcia stawu, obrzęk okolicy, bolesność, i czasem przerost nasady dalszej pierwszej kości śródstopia).
-pieczenie i ból w okolicy zniekształcenia
- ból w okolicy modzeli w podeszwie stopy - zgrubienia naskórka powstałe na skutek długotrwałego ucisku

Leczenie halluxów

Przy niewielkich deformacjach leczenie przez noszenie odpowiedniego obuwia z poszerzoną częścią przednią i na niskim obcasie, wkładek ortopedycznych oraz odprowadzaniu palucha na zewnątrz przez umieszczenie specjalnych wkładów silikonowych między paluch a drugi palec, walkę z nadwagą oraz rehabilitację - dziala przeciwbolowo i przeciwzapalnie. Rehabilitacja jest długotrwała i żmudna, niemniej przy zachowaniu konsekwencji - skuteczna. Gdy ból występuje sporadycznie, np. po ciężkim dniu pracy gdy trzeba było dużo chodzić, lub przy zmianie pogody - głównie należy wymienić obuwie, a bardzo pomocne będą zabiegi fizykoterapeutyczne, a dokładnie ultradźwięki. Gdy zniekształcenie jest już tak duże, że ból występuje codziennie lub prawie codziennie albo gdy utrudnione jest chodzenie, niezbędny jest zabieg chirurgiczny. Już 2- 3 dni po zabiegu można chodzić w specjalnym obuwiu, a po 3-4 tygodniach powrócić do pracy. 

Rehabilitacja - doprowadzenie do najbardziej fizjologicznego ustawienia kości w stawie śródstopno - paliczkowym palucha, przywracająca ruchomość w stawie likwiduje stan zapalny i powstałą opuchliznę. Stosuje sie techniki mobilizacji, trakcji, stretchingu, (sposób mechaniczny korygują ustawienie w stawie.) Aby utrwalić osiagnięte efekty stosuje sie także techniki kinesiotapingu; Ćwiczenia - zwiększyć podeszwowe zginanie palców. Często są nawroty deformacji po zabiegu; zwłaszcza, gdy chory nie przestrzega zaleceń, ( nie nosi specjalnych sandałów, nie rozciąga skróconych mięśni ) 

ŁOKIEĆ GOLFISTY (Epicondylitis medialis humeri ) OSZCZEPNIKA

Zespół bólowy przyśrodkowego przedziału st. łokciowego - entezopatia nadkł. Przyśrodkowego k.

ramiennej; zapalenie nadkł. Przyśrodkowego k. ramiennej

Zespół bólowy tkanek miękkich położonych przyśrodkowo w stosunku do stawu łokciowego, związany najczęściej z uszkodzeniem przyczepów mięśnia nawrotnego obłego lub mięśnia zginacza promieniowego nadgarstka(zginaczy ) Do uszkodzenia przyczepów najczęściej doprowadzają mikrourazy w wyniku zespołu przeciążeniowego wskutek powtarzalnych ruchów nadgarstka wbrew oporowi, takich jak gra w golfa rzucanie np. piłką baseballową, (Dochodzi wtedy do przerostu masy mięśniowej i np. pogrubiała głowa mięśnia trójgłowego ramienia, mięsień łokciowy dodatkowy - mogą uciskać na nerw łokciowy w kanale powodując jego kompresję) gra w badmintona, squasha, ale również u stolarzy, krawcowych, osób dużo pracujących na komputerze, mechaników, stomatologów, czy nauczycieli. Najczęściej ludzie między 40. a 60. rokiem życia, Urazy kończyny górnej sprzyjają i przyspieszają rozwój „łokcia golfisty”.

Objawy

Początkowo ból w okolicy nadkł. Przyśrodkowego może być związany z wykonywaniem ruchów. Ból nasila się przy próbie zginania dłoniowego nadgarstka. może rozprzestrzeniać się w dół przedramienia Później odczuwany nawet w spoczynku. Ucisk po przyśrodkowej stronie łokcia może nasilać dolegliwości. Może pojawić się osłabienie siły mięśniowej konczyny górnej i sztywność w łokciu. Obecność takich objawów powinna skłonić do konsultacji u specjalisty i jak najszybszego leczenia oraz rehabilitacji. Problem gdy pacjent chce uchwycić nawet lekkie przedmioty.

Leczenie

1. Leczenie zachowawcze opiera się głównie na oszczędzaniu stawu - unikanie obciążeń prowadzących do bólu. Bardzo ważna na początku rehabilitacja, ćwiczenia, stosowanie stabilizatorów

2. leczenie farmakologiczne,( przeciwbólowe i przeciwzapalne ) Jeśli metody zachowawcze zawiodą możliwe jest zastosowanie blokad ze sterydów

3. fizykoterapia - krioterapia, elektroterapia ( jonoforeza np. ), laseroterapia, magnetoterapia, ultradźwięki, diatermia krótkofalowa

4. Początkowo, w stanie ostrym dużą ulgę przynoszą zabiegi masażu. Zabieg wykonuje się w postaci delikatnego masażu klasycznego, poprzecznego, bogatego w techniki głaskania, delikatnego rozcierania i powolnego ugniatania. Postępowanie klasyczne powinno obejmować całą kończynę górną.

5. zastosować metodę kinesiotapingu.; mobilizacje,

6. metoda Cyriax, Mulligana

- ćwiczenia ipsilateralne dla prostowników mięśni przedramienia

6. Postepowanie zabiegowe

ŁOKIEĆ TENISISTY ( epicondylitis lateralis humeri) - częstszy

Zespół bólowy tkanek miękkich położonych bocznie od przedziału stawu łokciowego - entezopatia nadkłykcia bocznego k. ramiennej; zapalenie nadkłykcia bocznego k. ramiennej

Przyczyna:

- najprawdopodobniej przez wielokrotnie powtarzające się mikrourazy przyczepów mięśniowych- mm. prostowników nadgarstka i palców, (najczęściej m. prostownika wspólnego palców) - przeciążenie, ich degeneracja

- dużą rolę odgrywają tu też  zmiany degeneracyjne w strukturze kolagenu oraz nieprawidłowości w ukrwieniu - tzw. neowaskularyzacja.

- uszkodzenia najczęściej w wyniku wykonywania naprzemiennych ruchów prostowania i odwracania nadgarstka np. używanie śrubokręta, stomatolodzy, elektrycy, masażyści, ślusarze, gospodynie domowe, skrzypkowie, Ma zdecydowane powiązanie z pracą przy komputerze, ale też odbijanie piłki z backhandu przy zgiętym łokciu Dotyczy to zwłaszcza osób rozpoczynających naukę gry, Występuje częściej u mężczyzn ( gł. W prawej ręce ),osoby w przedziale 30-65 lat. Do choroby predysponuje też noszenie ciężkich przedmiotów przy wyprostowanych łokciach,

Diagnoza:

Opiera się na wywiadzie i testach oporowych wyprostu nadgarstka.

Objawy:

- Silny ból odczuwany po bocznej stronie stawu łokciowego, może promieniować w kierunku przedramienia i nadgarstka. Nasilanie się bólu podczas odwracania przedramienia, wyprostu stawu łokciowego i nadgarstka, prostowanie zgiętych palców (zwłaszcza wykonywanych z oporem)

- tkliwość tkanek podczas badania palpacyjnego,

- trudności podczas wykonywania prostych czynności jak podanie ręki na przywitanie, podniesienie szklanki, otwieranie drzwi

- „+” test Cozena - ból na wysokości nakłykcia bocznego lub ciągnące bóle po stronie promieniowej, w przedziale prostowników, w czasie prostowania pięści wbrew oporowi

Leczenie:

Łokieć tenisisty dość często  podlega procesowi samoleczenia (dotyczy Tendinitis typu II i V) do 12 miesięcy.

A) zastosowaniu fizykoterapii w postaci naświetlań promieniowaniem laserowym, zabiegów ultradźwiękami, krioterapii, jonoforeza,diatermia.. ciepłe lub zimne okłady pacjent może robić w zależnośći które mu pomagają; unikać obciążeń prowadzących do bólu -

-wyeliminowanie niekorzystnych ruchów, jeśli konieczność - unieruchomienie w szynie ramiennej w zgięciu w stawie łokciowym w 90º (stosowane z reguły na okres 14 dni) znoszące subiektywnie dolegliwości bólowe,

-stosowanie stabilizatorów

B) masaz poprzeczny , masaz sportowy- Zmniejszenie bólu:

.Masaż poprzeczny  ma dwie fazy: aktywną i fazę rozluźnienia, pozwalającą na powrót ukrwienia w miejscu ucisku. Odbywa się według schematu  dociśnięcie - przesunięcie - rozluźnienie.

C) Ćwiczenia kolagenowe -  koncentryczne, mały opór, bardzo dużo powtórzeń ( 50 - 100 ). Ćwiczenia powinny przebiegać bez bólu. Zaczynamy w pozycji horyzontalnej - zgięcie i wyprost nadgarstka.

D) miejscowe wstrzyknięcia sterydów

E) 2. Powstrzymanie, unikanie neowaskularyzacji

Po 6 tygodniach zwykle dolegliwości łokcia tenisisty  znikają ale pacjent nie powinien przestawać  ćwiczyć!!!  Jeśli pacjent zaniecha ćwiczeń przed upływem 12 tygodni występuje tendencja do nawrotu dolegliwości. Po upływie 12 tygodni ćwiczenia należy kontynuować 2-3 razy w tygodniu.

F) Ćw. Ruchowe - gdy chory będzie mógł bezboleśnie uścisnąć dłoń drugiej osoby. Na początku można zalecić ćw. izometryczne mm. prostowników nadgarstka w całym zakresie ruchu zgięcia i wyprostu w st. Nadgarstkowym; cw. Mm. Przedramienia.( opór dla dłoni ), po pewnym czasie można też zaproponować ćw. ekscentryczne mm.prostowników nadgarstka( zgięcie dłoniowe w stawie promieniowo- nadgarstkowym ze wzrastającym oporem). W dalszym ciągu procesu usprawniania poleca się choremu mocne zaciśnięcie pięści, prostowanie nadgarstka przeciw oporowi, odchylenie dołokciwe i dopromieniowe nadgarstka;

H) metoda Cyriax, Mulligana, kinezjotaping

Pełny powrót do aktywności może nastąpić wówczas, gdy testy oporowe wyprostu nadgarstka są ujemne.

Leczenie operacyjne

Zabieg Hohman'a - odcięcie przyczepu mięśnia prostownika o 1cm od nadkłykcia kości

ramiennej,

Zabieg Stucha - wycięcie w bloku przyczepu mięśni i okostnej powierzchownej warstwy

istoty korowej.

KILKA CWICZEN RĄK DO ENTEZOPATII ŁOKCIA

http://fizjoterapeutom.pl/file.php?id=323

http://fizjoterapeutom.pl/file.php?id=160

GANGLION

Ganglion jest torbielowatym tworem (nie jest guzem) występującym w sąsiedztwie stawów lub pochewek ścięgien. Występuje zwykle u kobiet, przeważnie w obrębie nadgarstka, ale może też pojawić się w okolicy stóp. Ganglion posiada otoczkę ze zbitej tkanki łącznej i jest wypełniony rzadkim, bezbarwnym płynem. Nie jest połączony ani ze stawem, ani z pochewką ścięgna mimo występowania w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Średnica ganglionu może sięgać kilku centymetrów, jednak gdy jest zbyt duży mogą pojawić się objawy obwodowych zaburzeń czucia skórnego lub niedowłady mięśni, spowodowane przez ucisk gałązek nerwowych.

Ganglion najczęściej umiejscawia się na grzbietowej powierzchni nadgarstka, ponad kością księżycowatą. Najczęściej dotyczy okolic nadgarstka, stopy i stawu kolanowego. Najczęściej dotyka młodych ludzi pomiędzy 20 a 40 rokiem życia. W większości przypadków są to kobiety.

Objawy:

- guzowate uwypuklenie umiejscowione pod skórą

- czasami ból przy ucisku, nie ma cech zapalnych

- umiejscowienie w okolicy ścięgien ręki może powodować osłabienie czynności ręki, Zwykle torbiel galaretowata jest zupełnie niegroźna czasem jednak może wywoływać ból.

Przyczyny:

- nieznane, lecz związek z nadmiernym obciążeniem

- nieuzasadniony związek ganglionu z przebytym urazem, przewlekłymi stanami zapalnymi i mikrourazami

Leczenie:

- obserwacja guza

- rozgniatanie ganglionu z następowym unieruchomieniem ręki (nawroty choroby)

- zabieg punkcji: nakłucie, odessanie płynu, wstrzyknięcie leków (steroidów)

- leczenie chirurgiczne: usunięcie guza wraz z przylegającą częścią pochewki lub torebki

- po zabiegu szyna unieruchamiająca lub opaska uciskowa

Po operacji

• Rękę przez kilka dni można nosić rękę na temblaku. Zmniejszy to obrzęk dłoni i ból. Leżąc należy ułożyć rękę na poduszce.

• Przez kilka dni można odczuwać ból dłoni i drętwienia palców - Wtedy leki przeciwbólowe -

Po operacji powinien ustąpić ból nocny dłoni.

• Od drugiego dnia po operacji Pacjent powinien zacząć ruszać palcami, na tyle, na ile

pozwala opatrunek. Jest to bardzo ważne ze względu na to, aby nie doszło do sztywności

palców a zarazem zapobiega powstaniu obrzęku dłoni. Należy również ćwiczyć łokieć i

bark.

• Do czasu zdjęcia szwów należy starać się nie opuszczać dłoni w dzień i w nocy.

• W dniu operacji pacjent wstaje z łóżka, porusza się samodzielnie i może być wypisany . Okres oszczędzania operowanej dłoni wynosi zwykle około 4 tygodnie

BIOBRO PRZESKAKUJĄCE - trzaskające ( u dorosłych )

Głośne, często bolesne przeskakiwanie tkanek miękkich w okolicy biodra nazwano biodrem przeskakującym lub trzaskającym. Lokalizacja przeskakiwania bywa różnorodna w zależności od źródła konfliktu tkanek miękkich z wystającymi elementami kostnymi. Najczęściej przeskoczenie ma miejsce na bocznej powierzchni stawu biodrowego. Konfliktuje podczas ruchu włókniste pasmo biodrowo-piszczelowe z masywem krętarza większego kości udowej. Jest to biodro przeskakujące zewnętrzne. Rzadszym miejscem konfliktu jest ocieranie ścięgna mięśnia biodrowo-lędźwiowego o kresę graniczną miednicy. Zespół ten nosi nazwę biodra przeskakującego wewnętrznego.

Przyczyny konfliktu zazwyczaj mają źródło w nadmiernym napięciu struktur włóknistych.

Początkowo dolegliwości sprowadzają się do okresowego, głośnego przeskoczenia, które jest nieprzyjemne lecz zwykle niebolesne. Po dłuższym okresie trwania choroby pojawiają się dolegliwości bólowe. Można je wyczuć dotykiem, zobaczyć, a czasem usłyszeć. Pojawia się podczas przywodzenia zgiętej w biodrze lub skręcania na zewnątrz kończyny. Niektórzy chorzy potrafią sami wywołać objaw trzaskającego biodra, który jest objawem niezależnym od stawu, czyli nie związanym z wewnętrznym przemieszczaniem się głowy kości udowej w stawie. Niekiedy obserwujemy przypadki przeskakiwania wewnętrznego w samym stawie biodrowym. Są one związane z uszkodzeniami np. na skutek przeciążenia bądź urazu elastycznej części stawu, zwanej obrąbkiem. Zwłóknienie pasma jest efektem robionych wcześniej domięśniowych zatrzyków w tej okolicy. Przewlekłe przypadki przeskakiwania mogą upośledzać chód, powodować szybkie męczenie się, powodować bóle przy chodzeniu, wywoływać stan zapalny kaletki maziowej nad krętarzem.

Leczenie należy rozpoczynać od skojarzonego programu fizjoterapii i ćwiczeń rozciągających ( W razie niepowodzenia takiego postępowania wskazane bywa leczenie operacyjne. Sposoby plastyki zależą od wielkości skrócenia i stopnia napięcia włóknistego pasma biodrowo-piszczelowego ( tu np. naprężacz i pośladkowy wielki mają przyczepy ). Usprawnianie po zabiegu jest kilkutygodniowe, nie wymaga stosowania unieruchomienia.

Leczenie przeskakiwanie samo w sobie nie musi być leczone. Przewlekłe przypadki leczy się operacyjnie: polega to na przecięciu zwłókniałych pasm.

Przykład rozciągania pasma biodrowo-piszczelowego

1. Rozciąganie pasma biodrowo - piszczelowego (boczna część uda)

Leżąc na plecach podnosimy nogę prostą w kolanie do 90 st. i przenosimy na przeciwległy bok.

2. Rozciąganie pasma biodrowo - piszczelowego 3 x 30 sek

Leżymy bokiem na krawędzi stołu (twarz i brzuch w kierunku do stołu), nogi proste. Opuszczamy swobodnie górną nogą poza stół, aż do uczucia rozciągania w bocznej części biodra lub uda.

3. Pod murem: Stań bokiem do ściany w odległości 15-20 cm od niej. Kucnij i odchylaj tułów w lewo tak długo, aż Twoje biodro dotknie ściany. W ten sposób rozciągniesz pasmo biodrowo-piszczelowe i wzmocnisz mięśnie pośladków

4. Rozciąganie na boki: Stań z nogami skrzyżowanymi; lewa noga z przodu. Unieś ręce prosto i odchyl się w lewo najdalej, jak tylko potrafisz, bez uginania kolan.

http://www.bieganie.pl/?show=1&cat=25&id=2407 - kilka ćwiczeń na rozciągnięcie pasma biodrowo - piszczelowego

http://www.kolana.hg.pl/PFPS_cwiczenia_dla_weteranow.pdf

CYSTA ( TORBIEL ) BAKERA

CYSTA BAKERA to nagromadzenie płynu w dole podkolanowym wskutek obrzęku i nagromadzenia się płynu w kaletce mięśnia półścięgnistego lub też wskutek przedostania się ku tyłowi płynu stawowego ze stawu kolanowego wskutek uszkodzenia torebki stawowej stawu kolanowego. Jest zwykle łatwo wyczuwalna.

Najczęstsze przyczyny:

 uszkodzenie tylnej części torebki stawowej stawu kolanowego (przepuklina torebki)

 zapalenie kaletek maziowych w dole podkolanowym (po przeciążeniu, u sportowców,
    współistniejące z RZS)

Objawy:

 klasyczne cechy stanu zapalnego, czyli wszystkie albo niektóre z następujących:
   ból okolicy podkolanowej, zaczerwienie, ocieplenie, guz ,  czyli uwypuklenie pod skórą, czasami chełboczące pod palcem w czasie badania palpacyjnego (gdyż cysta wypełnia się płynem)

 czasami nabrzmiała cysta może powodować drętwienie łydki, zwłaszcza, gdy jest
    zlokalizowana pod mięśniem półbłoniastym albo brzuchatym łydki. Spowodowane jest to
    uciskiem na przebiegające w okolicy liczne struktury nerwowe i naczyniowe.

Leczenie:

 Jeśli objawy są stosunkowo łagodne i nie zakłócają codziennego życia, wystarczające okazuje się leczenie niechirurgiczne. Przez kilka dni należy ograniczyć wysiłek i obciążenie kolana. Starać się dużo leżeć z chorym kolanem uniesionym do góry. Wskazane są także zabiegi fizykoterapii. masaże, ultradźwięki itp.

 punkcja i wstrzyknięcie środka sterydowego, który ma na celu ograniczyć proces zapalny

 jeśli te zabiegi nie przyniosą trwałej poprawy, to ogólnie przyjętym sposobem leczenia jest
   leczenie operacyjne. Usuwa się wówczas torbiel, zamykając połączenie ze stawem
   (jeśli takie istniało). Jeśli torbiel współistnieje z zapaleniem błony maziowej stawu,
   (np. w RZS), wykonuje się dodatkowo synowektomię (usunięcie przerosłej, zmienionej zapalnie błony maziowej) z oddzielnego cięcia skórnego.

PRZYKURCZ DUPUYTRENA

Jest to choroba tkanki łącznej , w której dochodzi do bliznowacenia  rozcięgna dłoniowego. Zwykle występuje pomiędzy 30 a 50 r.ż, 5-7 x częściej u mężczyzn; dotyczy jednej obu rąk. Przeważnie rozpoczyna się w łokciowej części rozcięgna dłoniowego.

Objawia sie początkowo guzkami w obrębie rozcięgna dłoniowego, stopniowo pojawia sie bliznowacenie rozcięgna i przykurcze zgięciowe palców, cierpnięcie, mrowienie palców I-III, nasilenie objawów w ciągu dnia, zaburzenia troficzne i potliwości skóry ręki. Dzieli się na fazę początkową (guzki podskórne) i fazę zaawansowaną (przykurcz zgięciowy). W przebiegu przykurczu występują często zmiany towarzyszące: obniżenie czucia w obrębie opuszków palców, parestezje, zaburzenia ukrwienia, Przykurcze występują częściej u osób chorych na cukrzycę, padaczkę czy alkoholizm, palących papierosy, wykonujących ciężką pracę fizyczną.

Zmiany patologiczne w obrębie rozcięgna dłoniowego Luck podzielił na trzy fazy:

◦ faza poliiferacji- w obrazie przeważają fibroblasty z dużą tendencją do rozplemu i form nietypowych.

◦ faza przeprostu rozcięgna - zwana również stadium przykurczeń, powstają główne przykurczenia w stawach.

◦ faza końcowa (zbliznowacenia) - przykurcz jest utrwalony i nie wykazuje tendencji do progresji.

LECZENIE:

- odpoczynek, masaże, leki przeciwzapalne ( wstrzykiwanie np. kortykosteroidów )

- fizykoterapię - ultradźwięki, naświetlania, jontoforeza sterydowa, galwanizacja, DD, kąpiele

elektryczno - wodne, krioterapia, UD, masaż podwodny

- ćwiczenia bierne ze zgięciem dłoniowym zmniejszające obrzęk, np. unoszenie ręki do góry, unoszenie nadgarstka

- zwykle konieczne jest postępowanie operacyjne - wycięcie rozcięgna dłoniowego i wszystkich pasm włóknistych( więzadła poprzecznego nadgarstka ),

- unieruchomienie w ortezie

Istnieją powiązania między chorobą a osobami o zawale serca. Mimo wielu badań etiologia nie jest jeszcze ustalona. Możliwe są : stany zapalne w obrębie pochewek ścięgien, urazy, choroba reumatyczna, ganglion. Obecnie przyjmuje się trzy zasadnicze teorie powstawania przykurczu:

• Teoria genetycznego uwarunkowania- występowanie rodzinne 25-60%

• Teoria powinowactwa nerwowego- ze względu na częstsze występowanie zmian w obrębie palca małego i serdecznego wielu badaczy zwracało uwagę na powinowactwo z n. łokciowym. Współistniejące choroby w O.U.N. , zmiany w korzeniach C6-Th1, obecność dużych ciałek Vatera-Paciniego potwierdzają powinowactwo przykurczu z układem nerwowym.

• Teoria urazowa- narażenia na urazy, przeciążenia i mikrourazy w czasie ciężkiej pracy, co ma powodować drobne wylewy krwawe do rozcięgna i być początkiem procesu włóknienia. W około 60% przypadków udaje się znaleźć związek między przykurczem a rodzajem pracy.

OSTROGA PIĘTOWA (łac. Calcar calcanei)

Zmiany zwyrodnieniowe okolicy wyrostka przyśrodkowego guza piętowego kości piętowej, będące przyczyną powstania narośli kostnej, która powoduje zapalenie rozcięgna podeszwowego i ból ograniczający lub uniemożliwiający poruszanie się. Problem zwykle dotyczy osób uprawiających niektóre sporty, np. tenis, siatkówkę czy bieganie. Ale występuje również często u ludzi starszych, kobiet noszących wysokie obcasy i w pracy stojącej. Zbyt ciężkie ciało powoduje, że podłużny łuk stopy mocno się spłaszcza, przez co rozcięgno piętowe naciąga się jeszcze bardziej. Stan zapalny sprawia, że w miejscu przyczepu odkładają się złogi wapienne i na kości piętowej od strony podeszwy powstaje narośl zwana ostrogą ( powoduje przewlekły stan zapalny )

Objawy:

Początkowym objawem jest ból okolicy pięty pojawiający się po przeciążeniu stopy, następnie po każdym obciążeniu i wreszcie ból spoczynkowy- w siedzeniu i leżeniu. W czasie badania palpacyjnego stwierdza się bolesność uciskową powyżej wyrostka przyśrodkowego guza piętowego. Czasami występuje również ból sąsiadującego pasma rozcięgna podeszwowego

Przyczyny pojawienia się ostrogi piętowej:

- Najczęściej przyczyną jest entezopatia (bolesne zmiany chorobowe przyczepów ścięgnistych mięśni do kośćca) rozcięgna podeszwowego przy przyczepie do guza kości piętowej , zwyrodnienie guza piętowego
- Drugą przyczyną jest podobny proces przy przyczepie ścięgna Achillesa, ew. z towarzyszącym procesem zapalnym kaletki ścięgna Achillesa głębokiej (ból zlokalizowany nad piętą). Rzadsze problemy to np.: zapalenie tkanki tłuszczowej pod guzem piętowym (sumowanie się mikrourazów powoduje zwyrodnienie tej tkanki), złamanie zmęczeniowe guza kości piętowej, tzw. neuropatia Baxtera (ucisk w miejscu przechodzenia gałązki podeszwowej n. piszczelowego nad krawędzią przerośniętego rozcięgna podeszwowego), problemy dermatologiczne, naczyniowe, reumatoidalne, itd.

Leczenia:

Leczenie zachowawcze - wkładki ortopedyczne do obuwia (z otworem w miejscu wyrośli kostnej.; najczęściej supinujące tyłostopie), których zadaniem jest odciążanie nacisku w obrębie pięty oraz rehabilitację leczniczą - ćwiczenia[ stretching rozcięgna (uelastycznienie) oraz stretching mięśnia trójgłowego łydki (stanowi funkcjonalną jedność z rozcięgnem podeszwowym)] , z zastosowaniem masaży, fali uderzeniowej i ultradźwięków, jonoforezy, laseru, masaż kostką lodu ( pacjent sam w domu może robić). W zwalczaniu bólu pomocna jest codzienna gimnastyka stóp. W przypadku nasilonych dolegliwości wykorzystuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne w postaci maści. Leczenie jest długotrwałe i obarczone dużym ryzykiem niepowodzenia. W świeżych przypadkach można zastosować miejscowe obstrzykiwanie punktu bolesnego lekami przeciwzapalnymi (tzw. blokadę). W cięższych przypadkach, kiedy dochodzi do deformacji stopy, wyrośl kostną usuwa się operacyjnie.

---