1. TOKSYKOMANIA

Cz. Cekiera (1985 str. 48-49) słowem „toksykomania” określa nadmierne używanie jak i nałogowe nadużywanie, środków leczniczych, lecz nie w celu leczniczym bądź innych środkach naturalnych lub syntetycznych odurzających i nieodurzających. Mogą one działać pobudzająco bądź relaksująco, zawsze jednak szkodliwie dla zdrowia i organizmu ludzi. Autor pod pojęciem tym rozumie wszelkie nałogowe używanie szkodliwych dla organizmu środków nie tylko wówczas gdy powstało już uzależnienie.

Termin „toksykom” pojawił się blisko 100lat temu. Oznacza przyjmowanie substancji chemiczny, syntetycznych czy naturalnych, które szkodliwie wpływają na organizm oraz psychikę człowieka. Druga część źródłosłowie wywodzi się z języka greckiego „mania” - szał, obsesja, obłęd, zarówno w psychologii jak psychiatrii określenie to jest używane dla oznaczenia zaburzeń psychicznych wywołanych środkami szkodliwymi dla organizmu.

4 cechy.

Nałogowe zażywanie substancji uzależniającej powoduje, że potrzeba jej przyjęcia staje się silniejsza niż potrzeba jedzenia:

1. nałogowe zażywanie - nie osłabi jej nic poza zaspokojeniem

2. jest podstawowy - nie liczy się nic oprócz niej ważniejsza od rodziców, szkólmy, przyjaciół

3. automatyczna - przychodzi i mija jest sterowana wewnętrznym mechanizmem

4. trwała - jest wpisana w psychikę jednostki

2. NARKOMANIA

Narkomania - stałe lub okresowe używanie w celach niemedycznych środka odurzającego lub substancji psychotropowych albo środków zastępczych w wyniku czego może powstać lub powstało uzależnienie.

Narkomania charakteryzuje się :

• nieodparte pragnienie, potrzebą lub wewnętrznym przymusem stałego zażywania

• stałe dążenie do zwieszania dawki

• zależność psychiczna i fizyczna

• objawy abstynencji

3. UŻYWANIE

Art. 6 ustawy z 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkotykom. Dz. U. 1997 nr 75 poz. 468

używanie - wprowadzanie do organizmu człowieka środka odurzającego, substancji psychotropowej lub środka zastępczego, niezależnie od drogi podania,

4. NADUŻYWANIE

toksycznego zbyt często zbyt dużo w nieodpowiednim czasie. O nadużywaniu mówimy gdy trwa ponad miesiąc wiąże się z zaburzeniami fizycznymi, psychicznymi, spostrzegawczymi, oceny, sądu. Nadużywanie może prowadzić do uzależnienia.

O nadużywaniu mówimy gdy:

• trwa ponad 1 miesiąc i nie ma już charakteru eksperymentów

• istnieją zauważalne skutki negatywne w sferze fizycznej i psychicznej

• występuje zależność psychiczna

Nadużywanie może prowadzić do uzależnienia.

5.UZALEŻNIENIE

Uzależnienie (1964 Komitet Ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia - WHO) jest to stan psychiczny a niekiedy także fizyczny. Wynika z interakcji między żyjącymi organizmami a środkami uzależniającymi charakteryzuje się zmianami zachowania lub innymi reakcjami, które zawsze zawierają przymus brania tego środka w sposób ciągły lub okresowo w celu doświadczania jego psychicznych efektów w celu uniknięcia złego samopoczucia związanego z jego braniem.

Wskaźniki, które świadczą o uzależnieniu (koncentracja na następujących objawach):

• odczuwanie silnego pragnienia, przymusu zażywania danego środka narkotycznego

• trudności w kontrolowaniu zachowania, które jest związane z jego zażywaniem

• wystąpienie zespołu abstynencyjnego tzn. objawów fizycznych i psychicznych po przerwaniu zażywania środka lub zmniejszeniu dawek. Objawy te są charakterystyczne dla danego środka ale bywają często zróżnicowane w zależności od stopnia uzależnienia, wielkości przyjmowanej dawki, rodzaju środka jak cech indywidualnych osób. Do objawów fizycznych można zaliczyć: nudności, potliwość, wysięk z nosa, wzrost temperatury ciała, skurcze, wymioty. Do objawów psychicznych można zaliczyć: omamy, psychozy, lęki, apatie, irytacje

• wzrost tolerancji na dany środek co oznacza konieczność zwiększania dawek zażywanej substancji dla uzyskania działania równemu początkowemu. Może dojść do zażywania tak dużej ilości, że nastąpi wstrząs chemiczny i często śmierć, ponieważ organizm nie będzie mógł przyjąć i przetworzyć takiej ilości toksyn (2002 Wrona J.)

• przyjmowanie środka pomimo wiedzy o jego szkodliwości zarówno psychicznej jak fizycznej i społecznej

• ograniczenie różnorodnych wzorów zachowań związanych z jego przyjmowaniem

• koncentrowanie własnej aktywności na zdobywaniu oraz zażywaniu substancji psychoaktywnej lub na odwracaniu niepożądanych następstw jej działania.

6.PODSTAWOWE WŁAŚCIWOŚCI ŚRODKA ODURZAJĄCEGO

Właściwości środków odurzających zdolność do:

1. wywoływania określonego zespołu doznań psychicznych, które może przybierać różne formy zależne od odbiorcy. Pobudzenie, odprężenie, halucynacje.

2. Zależność psychiczna - silne nie dajace się opanować pragnienie zażycia środka

3. Zależność fizyczna - wywołana zmianą organicznych… powstała na skutek długotrwałego oddziaływania danego środka na procesy metaboliczne ustroju w wyniku czego powstaje przyzwyczajenie komórkowe???

4. wzrost tolerancji powstały w wyniku stopniowego przyzwyczajenie organizmu do działania środka

5. wyniszczenia organizmu

6. KLASYFIKACJE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH I TYPY UZALEŻNIEŃ

• Klasyfikacja substancji psychoaktywnych:

ŚRODKI UZALEŻNIAJĄCE

ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE ŚRODKI BEHAWIORALNE

praca seks

Narkotyki Leki Nikotyna Kofeina automaty do gry zakupy praca

jedzenie

komputer

telewizor

• Trzy rodzaje uzależnienia:

• Fizyczne (fizjologiczne) - jest stanem biologicznego przystosowania się organizmu do przyjmowania danego środka. Jest ono sztucznie wytworzoną potrzebą biologiczną, która objawia się przymusem brania danego środka. Uzależniony organizm reaguje na nagłe odstawienie pojawieniem się zespołu abstynencyjnego.

• Psychiczne (psychologiczne) - jest głębokim przymusem zażywania środka lub wykonania pewnej czynności, przymusem manifestującym się narastającym napięciem, rozdrażnieniem, lękiem, niepokojem. Osoba uzależniona ma wrażenie, że nie rozładuje tych emocji w danym momencie w żaden inny sposób.

• Społeczne (socjologiczne) - jest to niezwykle silne uzależnienie od grupy, a wtórnie od środków narkotycznych. Może mieć charakter obrzedowy czy kulturowy (co ma miejsce w niektórych plemionach). Przynależność do grupy pociąga za sobą bezwzględne respektowanie reguł, zasad, obyczajów, które w niej panują. Działa tu silny motyw społeczno-psychologiczny - bo chęć przynależenia do danej grupy pociąga za sobą uzależnienie społeczne.

Uzależnienie fizyczne - stan biologiczny - przystosowanie się organizmu do przyjmowania substancji. Jest ono sztuczne wytworzona potrzebą biologiczną, która objawia się przymusem brania danego środka odstawienie powoduje zaburzenie i zespół abstynencyjny

Uzależnienie psychiczne - głęboki przymus zażywania środka lub wykonania pewnej czynności manifestujący się narastającym napięciem, rozdrażnieniem, lękiem, niepokojem. Osoba uzależniona ma wrażenie, że rozładuje się w danym momencie podniecenie, złe samopoczucie.

Uzależnienie społeczne - socjologia - uzależnienie od grupy, chęć przynależenie od danej grupy a wtórnie od środków narkotycznych. Charakter:

• kulturowy

obrzędowy

II. WZORCE,STYLE PICIA FUNKCJE ALKOHOLU.

Wzór śródziemnomorski - tak ja w Pol.

Wzorzec anglosaski - powolne picie wina

Wzorzec skandynawski - alkohol wysokoprocentowy w dużych ilościach

Style picia wg Kępińskiego 1973

1. Typ neurastyczny - zmniejszenie zmęczenia lub rozdrażnienia

2. Kontaktowy - podtrzymanie lub nawiązanie kontaktów z innymi ludźmi bądź to w celu zmniejszenia dystansu miedzy osobami

3. Dionizyjski - przeżycie nowych wrażeń, oderwanie od rzeczywistości

4. Heroiczny - dodanie odwagi, poczucie mocy i siły, dlatego może realizować swoje marzenia, na które wcześniej nie miałby odwagi

5. Typ samobójczy - żeby ze sobą skończyć w bardziej uświadomionych celach autodestrukcyjnych

6. Ucieczkowe - od oderwania się od kłopotów i zmartwień

7. Spontaniczne - w celach towarzyskich czy poszukiwaniu przyjemności

Społeczne funkcje alkoholu:

1. fizjologiczne

2. psychologiczne

3. korzyści społeczne

4. ekonomiczne - zyski ze sprzedaży alkoholu trafiają do dochodów państwa

5. polityczne - zatargi polityczne, rozgrywki polityczne

III. ROZWÓJ UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU.

1. UZALEŻNIENIE OD ALKOHOLU - WSKAŹNIKI DIAGNOSTYCZNE

Amerykańska klasyfikacja zaburzeń i chorób psychicznych (DSM - IV) uzależnienie od alkoholu jest to nieprawidłowy wzorzec picia prowadzący do klinicznie znaczących uszkodzeń somatycznych lub zaburzeń psychicznych. Aby można mówić o alkoholizmie muszą wystąpić 3 podstawowe objawy z pośród:

1. wzrost tolerancji na alkohol: konieczność spożywania coraz większych dawek w celu uzyskania oczekiwanego rezultatu lub o wiele mniejsze rezultaty wywołane działaniem alkoholu w wyniku spożycia takiej samej dawki tego środka.

2. wystąpienie stanów abstynencyjnych, które mogą się przejawiać w dwóch formach a mianowicie: w formie zespołu abstynencyjnego wzmożona reaktywność układu wegetatywnego ; napady drgawkowe, lęki, omamy, nudności, wymioty, drżenia rąk, zaburzenia snu, nadmierna potliwość lub w formie picia alkoholu lub innych substancji celem uniknięcia lub złagodzenia symptomów omawianego zespołu

3. utrata kontroli nad ilością spożywanego alkoholu częstsze picie i spożywanie większych dawek

4. podejmowanie prób abstynencyjnych lub ograniczanie ilości spożywanego alkoholu, zakończone fiaskiem

5. czasochłonne poszukiwanie alkoholu wymagają pieszego zaangażowania, wolniejsze powracanie do pełni sił po spożyciu

6. zaniedbywanie innych form działalności będące efektem spożywania alkoholu

7. picie pomimo niepokojących wieści o pogarszającym się stanie zdrowia

W ciągu roku muszą wystąpić 3 objawy:

1. silna potrzeba spożycia alkoholu

2. brak kontroli nad zachowaniem, spożywaniem alkoholu, czasem picia i ilością

3. pojawienie się systemu abstynencyjnego po odstawieniu lub zmniejszeniu ilości dawek lub stosowanie różnych zamienników w celu zmniejszenia odczuwania tego stanu.

4. wzrost tolerancji na alkohol, potrzeby spożywania większych dawek.

5. spożywanie pomimo posiadanej wiedzy na temat szkodliwości (L. Cierpiałkowska 2000)

2. FAZY ROZWOJU UZALEŻNIENIA WG E.M. JEDLINKA,

Fazy i objawy charakterystyczne E.M. Jelinek.

I. Faza wstępna prealkoholowa trwająca od kilku miesięcy do kilku lat, zaczyna się od konwencjonalnego stylu picia. Człowiek zaczyna odkrywać, że alkohol, prócz dawania przyjemności, potrafi uśmierzać różne przykre stany emocjonalne, wzrasta jego tolerancja na alkohol.
II. Faza ostrzegawcza zaczyna się w momencie pojawienia się luk pamięciowych - palimpsestów. Ma to miejsce wtedy, gdy człowiek, nie tracąc przytomności, nie może przypomnieć sobie swojego postępowania oraz okoliczności związanych z piciem. Dla diagnozy uzależnienia ważne jest powtarzanie się takich sytuacji oraz fakt pojawiania się ich nawet po spożyciu niewielkiej ilości alkoholu. Faza ta charakteryzuje się koncentracją na alkoholu, piciu po kryjomu, tworzeniu sytuacji do wypicia, poczuciem winy z powodu picia.
III. Faza krytyczna rozpoczyna się od utraty kontroli nad piciem, Człowiek wyszukuje przeróżne argumenty na usprawiedliwienie swojego picia, pojawiają się stany agresji zamiennie ze stanami wyrzutów sumienia. Podejmowane są próby uzyskania kontroli nad piciem, przez wyznaczanie sobie okresów czasu całkowitej abstynencji. Pojawia się użalanie nad sobą, kończące się często próbami samobójczymi. Dezorganizacji ulegają stosunki z otoczeniem, przerwany zostaje kontakt z przyjaciółmi, problemy w pracy, a często jej utrata. Zaczyna być coraz więcej kłopotów ze zdrowiem, spowodowanych przez alkohol. Zaczyna się poranne picie alkoholu tzw. "klin".
IV. Faza przewlekła zaczyna się wraz z wystąpieniem wielodniowych ciągów. Narastają konflikty z otoczeniem, utrata rodziny, pracy, zmniejsza się tolerancja na alkohol. Występują problemy ze zdrowiem: nasilone objawy abstynencyjne, zaburzenia snu, psychozy alkoholowe. Nie podjęcie leczenia na tym etapie może doprowadzić do śmierci.

3. RODZAJE ALKOHOLIZMU

1. Alkoholizm typu Alfa - obejmuje kontrolowane i umiarkowane picie alkoholu, które pomaga w uzyskaniu ulgi, lepszego samopoczucia psychicznego lub usunięcia przykrych dolegliwości somatycznych. Mogą wystąpić społeczne szkody wynikające z picia alkoholu.

2. Alkoholizm typu Beta - jest to nadmierne picie alkoholu powodującym fizyczne szkody w organizmie, takie jak uszkodzenie wątroby, nieżyt żołądka, zapalenie wielonerwowe. Nie występują objawy, świadczące o uzależnieniu psychicznym i fizycznym organizmu.

3. Alkoholizm typu Gamma - to nadmierne, trwające długi czas nadużywanie alkoholu, które powoduje chorobę alkoholową z towarzyszącymi jej objawami psychicznego i fizycznego uzależnienia, zaburzeniami zachowania i zmianami osobowości. Cechy tego alkoholizmu to: utrata kontroli nad rozpoczętym piciem, tolerancja alkoholu, przystosowanie metabolizmu komórkowego do alkoholu, objawy abstynencyjne.

4. Alkoholizm typu Delta - występuje niemożność utrzymania trzeźwości z powodu występowania objawów abstynencyjnych nawet po krótkim czasie nie picia, z jednoczesną początkową kontrolą ilości wypijanego alkoholu. Pojawia się zwiększona tolerancja, przystosowanie metabolizmu i objawy abstynencyjne. Ten typ alkoholizmu występuje tam, gdzie ludzie piją w sposób ciągły niskoprocentowe trunki. Sprawia to, że alkohol utrzymuje się na stałym poziomie w organizmie, nie wywołując wyraźnych objawów zatrucia. Szkody społeczne i zdrowotne zauważalne są w późniejszym czasie.

5. Alkoholizm typu Epsilon - okresowe upijanie się osoby potrafiącej utrzymać abstynencję nawet rok i nie doświadczającej wtedy silnego pragnienia alkoholu. Gdy jednak zacznie pić, to robi to w sposób bardzo intensywny, aż do wystąpienia silnych objawów fizycznych i psychicznych.

Toninger 2 typy alkoholizmu:

1. Związane ze środowiskiem i występowaniem u kobiet neurotyków depresji przed 25 rokiem życia. Rozwija się szybko, ciągi picia, okres abstynencji. Podejście do siebie krytyczne do siebie i problemu.

2. Mniej związane ze środowiskiem dotyczy płci męskiej, rozwija się przed 25 rokiem życia często przechodzi z ojca na syna. Występują tu zachowania antysocjalne, skłonności do nowości, unikania stresu, zabiegania o aprobatę otoczenia. (Woronowicz 1994)

3. MECHANIZMY CHOROBY ALKOHOLOWEJ

Destrukcja, mechanizmy, czynniki powodujące pobudzenie mechanizmu:

• Wewnętrzne - destrukcyjna orientacja życiowa, choroby somatyczne

• Zewnętrzne - i psychologiczne

• nałogowe regulowanie emocji

• iluzji i zaprzeczenia

• rozdwajania ja

IV. ETIOLOGIA CHOROBY ALKOHOLOWEJ

Etiologia choroby alkoholowej:

Niektórzy ludzie pijąc w sposób szkodliwy nigdy nie zostaną alkoholikami. Wpływa na to stopień dojrzałości organizmu, głównie ma tutaj wpływ wiek po 25 roku życia uzależnienie rozwija się przez kilka lub kilkanaście lat.

Przyczyny:

2. Czynniki społeczne, psychiczne, kulturowe, które nakładają się na podłoże czynniki biologiczne. W latach 40 próbowano wyodrębnić alkohol rodzinny - u osób u rodzin nadużywających alkoholu dziedziczy się podatność, predyspozycje do uzależnienia. 60% uzależnionych nie miało uzależnionych przodków. U 30-45% azjatów pojawia się zaczerwienienie twarzy, bóle głowy, nudności i to przyczynia się, że nie będą próbować spożywania alkoholu u osób, które posiadają enzym o słabym rozkładaniu alkoholu. Jeżeli enzym łączy się to wyzwala to potrzebę picia alkoholu. Ważną rolę odgrywa środowisko zewnętrzne, które może ograniczać picie alkoholu. Ważną role pełni dostępność zakupu spożywanego alkoholu.

3. Cechy osobowości: niedojrzałość emocjonalna, problemy z pokonywaniem trudów, 40- latki i starsi alkoholicy u których zachowania i reakcje funkcjonują na poziome nastoletniej młodzieży nie są w stanie adekwatnie funkcjonować normalnie. Mała podatność na frustracje, wysoki niepokój, lęki, niska samoocena lub perfekcjonizm, wyższość i poczucie winy.

4. Teorie psychologiczne: może wynikać z podświadomej skłonności do samozniszczenia oraz konfliktu it, ego i superego, objaw przewlekłej choroby emocjonalnej lub próba rozwiązania konfliktu wewnętrznego. Barak silnej woli, niedojrzała osobowość

5. Duchowa koncepcja alkoholizmu: alkohol staje się obiektem relacji przy jego pomocy zaspakajane są potrzeby, wartości, znaczenia, wypełnianie pustki życia, niemożliwość rozwijania posiadanych talentów daje na chwilę poczucie jednostce wspólnoty.

V. SZKODY ZDROWOTNE I PSYCHOSPOŁECZNE SPOWODOWANE UZALEŻNIENIEM OD ALKOHOLU (PSYCHOZY ALKOHOLOWE, ALKOHOLOWY ZESPÓŁ PŁODOWY)

Szkody społeczne nadużywanie alkoholu.

1. Indywidualne

2. Funkcjonowanie rodziny z problemami alkoholowymi.

Szkody zdrowotne

Zachowanie z ryzykiem, który może prowadzić do problemu.

3 typy

1. Szkody dla pijącej jednostki

2. Szkody dla rodziny jednostki

3. Szkody dla społeczeństwa

Wpływ alkoholu dotyczy wszystkich tkanek i narządów:

Żołądek, przewód pokarmowy, nieżyty żołądka, rak żołądka, przełyk, niedowaga, wyniszczenie organizmu.

• Stosunkowo mało na jelito cienkie, grube (wydalanie)

• Wątroba - metabolizowanie alkoholu nadmierne gromadzenie się tłuszczu - alkohol powoduje odtłuszczanie się wątroby, zmiany te są odwracalne jeśli przestanie się pić. Jeśli nie to marskość wątroby. Obrzęki, anemia, niedobór białka, 4 razy bardziej podatne kobiety na marskość wątroby niż mężczyźni. Śpiączka wątrobowa i zgon.

• Brak wit. A - alkohol powoduje szkody - sucha skóra, niewidzenie o zmroku

• Brak wit. B - przebarwienia, popękane naczynia krwionośne na twarzy, zapalenie spojówek

• Powiększenie serca, otłuszczenie

• Nadciśnienie tętnicze - stały wzrost przy stosunkowo małej konsumpcji może prowadzić do udaru mózgu

• Układ oddechowy - stany zapalne jamy nosowej, krtani, oskrzeli, niewydolność nerek

• Nieprawidłowe wydzielanie hormonów (feminizacja - rozwinięcie się wtórnych cech męskich, osłabia się zarost; u kobiet zanika miesiączkowanie)

• Rany, złamania bardzo wolno się goją, szybciej się starzeją

• Nerwobóle, niedowład, porażenia

• 50-60 przypadków osób występują zmiany zanikowe mózgu i móżczku.

Psychozy alkoholowe powstają w wyniku długotrwałego picia, są to zaburzenia świadomości.

Powikłania:

1. ostre psychozy alkoholowe

1. majaczenie alkoholowe

2. ostra halucynoza (omamica) alkoholowa

2. przewlekłe psychozy alkoholowe

1. paranoja alkoholowa

1a) delirium tremens - majaczenie drżęnne, biała gorączka. Występuje w ciągu 72 godzin od zaprzestania picia. Poprzedzone wegetatywnymi objawami abstynencyjnym, zaburzenia świadomości, urojenia, iluzje, ruchliwe małe zwierzątka, potworzy, postaci. Człowiek czuje, że coś po nim chodzi, dziwne zapachy, smaki. Jest przekonany, ze bierze udział w sytuacjach w pracy w domu. Może się czuć osaczony, chowa się, ucieka, sam atakuje osoby. Te objawy nasilają się w nocy. Przedtem śmiertelność wynosiła 20% teraz tylko 1%.

1b) druga w częstotliwości występowania w psychozach alkoholowych, omamy słuchowe, chory słyszy głosy, które mu grożą, oskarżają, żywo dyskutują na jego temat. Urojenia przekonanie, ze chory ma wrogów, że jest śledzony, podsłuchiwany, gdzieś kiedyś to zasłyszał.

2) mogą trwać latami. Paranoja alkoholowa (alkoholowy obłęd zazdrości, alkoholowy zespół Otella). Występuje najczęściej u mężczyzn po 40 roku życia. Początek - nadmierna podejrzliwość wobec partnerki. Później nabierają urojeń. Wyobraża sobie zdrady, śledzi, sprawdza swoją kobietę. Pogróżki, wymusza przyznanie się do winy. Zawężenie zainteresowania, zaniedbanie pracy, liczy się to aby udowodnić, że zdradza męża alkoholika. Dochodzi do agresji i zabójstwa.

2b) Psychoza Korsakowa po wielu latach intensywnego picia. Zapadają częściej kobiety niedobór vit. Z gr B - co prowadzi do upośledzenia w zakresie zapamiętania. Zanik pamięci krótkotrwałej i zastępują zmyślonymi historiami i zapalenie wielonerwowe zaburzenia nastroju głębokie otępienie alkoholowe - ostatni etap w wyniku zmian organizmu w mózgu zaburzenia uwagi, zapamiętywania, sprawności intelektualnej. Skutki początkowo odczuwane przez pijącego później przez otocznie.

Z MOJEJ PRACY:

Jednymi z wielu chorób spowodowanych nadmiernym piciem alkoholu są tzw. psychozy alkoholowe. Psychozami nazywane są zaburzenia psychiczne, polegające na występowaniu głębokich, jakościowych zmian myślenia i spostrzegania. Pojęcie „psychozy alkoholowe” obejmuje grupę zaburzeń psychicznych związanych z chorobą alkoholową. Ocenia się, że ryzyko wystąpienia tego rodzaju zmian psychicznych u osób uzależnionych od alkoholu sięga 10÷15%. Charakterystyczną cechą psychoz alkoholowych jest to, że występują one zwykle poza okresami bezpośredniej intoksykacji alkoholem. Odrębnym problemem są stany upicia alkoholem, niezaliczane do grupy psychoz alkoholowych sensu stricte, których obraz wiąże się z poważnym zakłóceniem funkcji psychicznych, jak upicia atypowe czy tzw. upojenie patologiczne.

Najczęstszą psychozą alkoholową jest majaczenie alkoholowe (delirium tremens, majaczenie drżenie, „biała gorączka”). Jest to stan jakościowych zaburzeń świadomości, stanowiący niejako szczególny wariant zespołu odstawienia alkoholu.

Picie alkoholu przez uzależnionego od alkoholu przybiera najczęściej postać „ciągów”, tzn. wielodniowych, a nawet wielotygodniowych okresów, podczas których praktycznie nie trzeźwieje się. Moment trzeźwienia jest jednak nieuchronny i kiedy z różnych przyczyn (np. somatycznych) nie jest możliwe kontynuowanie picia, dochodzi do wystąpienia objawów abstynencyjnych. Są one subiektywnie bardzo przykre i wielu pacjentów, już niepijących od dłuższego czasu uważa moment trzeźwienia za gorszy niż samo picie. W większości przypadków objawy abstynencyjne ustępują bez specjalnego leczenia po kilku dniach i wszystko „wraca do normy”, oczywiście do następnego picia. Czasami jednak niepokój, lęk, bezsenność nasilają się, zamiast słabnąć. Kiedy do tego dołączają się pojedyncze, wzrokowe lub słuchowe iluzje (np. cień na ścianie prez chwilę wydaje się postacią) mówimy wówczas o stanie predeliryjnym, będącym wstępem do właściwego majaczenia. Objawy predeliryjne, podobnie jak samo majaczenie, nawisają się w godzinach wieczorowych i nocnych, a słabną lub całkowicie ustępują w ciągu dnia. W pełni rozwinięte majaczenie oznacza zwykle psychoruchowy niepokój, dezorientację, lęk, barwne, głównie wzrokowe halucynacje. W bliskiej projekcji są to najczęściej owady, pająki, małe zwierzątka (np. przysłowiowe białe myszki), w dalszej mogą to być duże (nawet ogromne) postacie ludzkie lub zwierzęce. Możliwości halucynacyjnych i odmian ich wizji jest bardzo wiele; jedno maja wspólne: są niezwykle realne i wywołują ogromny lęk. Chory może np. przed goniącym go stadem tygrysów uciec przez okno lub zaatakować przypadkowo napotkaną osobę, widząc w niej potwora. Majaczeniu towarzyszy jednocześnie stan „wegetatywnej burzy”, jak grubofaliste drżenia rąk, tachykardia, wzmożona potliwość wzrost temperatury ciała. Z tego powodu oznacza ono również ciężki stan somatyczny, mogący nawet zagrażać życiu. Dawniej śmiertelność w takich przypadkach sięgała 30 - 40 %, obecnie zgodny w szpitalach zdarzają się rzadko, chociaż ryzyko jest nadal duże - nie tyko w związku z możliwością załamania się równowagi somatycznej, ale z powodu nagłych, trudnych do przewidzenia zachowań pacjenta. Oczywiście delirium tremens jest wskazaniem do umieszczenia i leczenia w oddziale psychiatrycznym i to nawet wbrew woli pacjenta, gdyż zagrożenie jakie chory stwarza dal siebie i otoczenia jest absolutnie realne. W niektórych przypadkach majaczenia alkoholowego obraz psychopatologiczny układa się w taki sposób, ze na pierwszy plan wysuwają się głównie halucynacje słuchowe w postaci słyszanych z zewnątrz obelg i obraźliwych uwag pod swoim adresem lub groźnych w konsekwencjach nakazów typu „zabij go”, „skocz przez okno”. Objawy wegetatywne są wówczas zwykle mniej nasilone i stan ten nazywamy ostrą halucynozą alkoholową. Przewlekła halucynoza alkoholowa (halucynoza Wernickiego) bywa czasem zejściem majaczenia lub ostrej halucynozy. Niekiedy pojawia się po dłuższym czasie od zaprzestania picia (po tygodniu i więcej), nawet wówczas gdy ustąpiły już objawy odstawienia. Charakterystyczne są tu halucynacje słuchowe (głosy z zewnątrz), interpretowane przez chorego urojeniowo i przeżywane jako dowód na prześladowania, śledzenie przez grupę osób lub zagrożenie życia. Psychoza ta może trwać tygodniami; może również przewlekać się na miesiące i lata. Niezbędna jest tu hospitalizacja psychiatryczna i to nawet bez zgody pacjenta.

Inną psychozą alkoholową jest tzw. paranoja alkoholowa, nazywana inaczej zespołem urojeń niewiary lub zespołem Otella. Osoby uzależnione od alkoholu często borykają się z problemem tzw. patologicznej zazdrości czy podejrzeń o zdradę małżeńską. Wiąże się on ściśle z unikaniem rzeczywistości i posługiwaniem się psychologicznym mechanizmem iluzji i zaprzeczeń do racjonalnego wyjaśniania trudności życiowych. Wielokrotne upijanie się powoduje tak wiele trudnych i konfliktowych sytuacji w najbliższym otoczeniu, że prędzej czy później dochodzi do osłabienia więzi uczuciowych z żoną lub partnerką i zrozumiała staje się niechęć z ich strony do podejmowania seksualnego współżycia. Ponieważ aktywnie pijący alkoholik jest mistrzem w niedostrzeganiu prawdziwej przyczyny problemów zaczyna podejrzewać, ze skoro jest traktowany niechętnie musi istnieć „ktoś inny”. W zespole Otella podejrzenia te nabierają rozmiarów absolutnej pewności i zaczynają dominować w myśleniu i działaniu alkoholika. Zaczyna śledzić i kontrolować swoją partnerkę na każdym kroku. Każde jej zachowanie, gest, podejrzany ślad na bieliźnie czy pościeli staje się kolejnym dowodem zdrady. Posądzenia te bywają czasami zgoła fantastyczne. Znamienne jest, że jeżeli rzeczywista zdrada nawet miała miejsce, to urojeniowe przekonania dotyczą zupełnie innych faktów, zdarzeń i maja charakter stałej obsesji. Paranoja alkoholowa często prowadzi do sytuacji dramatycznych - gróźb i aktów przemocy wobec żony. Urojenia niewiary maja zwykle tak dużą siłę i trwałość, ze leczenie ma niewielkie szanse. Neuroleptyki tylko częściowo łagodzą nasilenie patologicznych przekonań, a i sam pacjent, daleki od krytycyzmu, niechętnie je przyjmuje. Jedynym realnym rozwiązaniem bywa definitywne rozstanie się, choć nie zawsze jest to proste.

Kolejną typową psychozą alkoholową jest tzw. psychoza Korsakowa, czyli alkoholowy zespół amnestyczny należy do najcięższych powikłań choroby alkoholowej. Na skutek picia dochodzi do głębokiego uszkodzenia funkcji pamięci, zwłaszcza tzw. pamięci świeżej. Chory nie jest w stanie na dłużej zapamiętać najprostszych informacji, a luki pamięciowe pokrywa przypadkowymi skojarzeniami, zmyśleniami, nazywanymi konfabulacjami. Stan ten przypomina zespoły otępienie u ludzi w podeszłym wieku, przy czym najczęściej dotyczy to mężczyzn między 40 i 50 rokiem życia. Psychoza Korsakowa jest w gruncie rzeczy odmianą uszkodzeń mózgu i towarzyszą jej zazwyczaj inne objawy neurologiczne, jak polineuropatia, zaburzenia ruchów gałek ocznych i inne.

Alkoholowy zespół amnestyczny jest tylko w niewielkim stopniu odwracalny, jak większość toksycznych uszkodzeń OUN. Zdarzają się przypadki, w których intensywne leczenie (dużymi dawkami witaminy B, zwłaszcza B₁)przynosi pewną poprawę, zwykle jednak niecałkowitą. Praktycznie psychoza Koorsakowa kwalifikuje do stałej, przewlekłej opieki, możliwej często jedynie w oddziałach dla przewlekle chorych lub domach pomocy społecznej.

Padaczka alkoholowa - właściwie jednostka chorobowa o tej nazwie nie istnieje. Określenie to dość często bywa jednak używane przez lekarzy i samych pacjentów. pacjentów części ludzi uzależnionych od alkoholu, w pewnym okresie rozwoju choroby dochodzi do wystąpienia „na trzeźwieniu” stanów utraty przytomności z napadem uogólnionych drgawek toniczno - klonicznych. Jest to oczywiście tzw. duży napad padaczkowy, chociaż błędnie utożsamiany z padaczką jako jednostką chorobową. Etiologia napadu drgawkowego powinna być zawsze dokładnie zbadana, zdarza się bowiem, ze jego przyczyna tkwi w organicznych zmianach OUN, które mogą wymagać specyficznego leczenia. Osoby zgłaszające się do lekarza u których wystąpiły napady padaczkowe po odstawieniu alkoholu dostają leki przeciwdrgawkowe, które nie mają najmniejszego wpływu na późniejsze wystąpienie napadu po następnym piciu. Jedynym sposobem zapobiegania napadom padaczki jest całkowita abstynencja.

ALKOHOLOWY ZESPÓŁ PŁODOWY

Nadużywanie alkoholu - zaburzenia płodności u noworodków bezpośrednio po urodzeniu dziecka, objawy abstynencyjne, zaburzenia snu, drżenie, opóźniony wzrost, spowolnione reakcje (Kobiety w okresie ciąży piły)

Alkoholowy zespół płodowy (FAS) dość rzadko występuje:

• wzrost przed i pourodzeniowy (upośledzony wzrost, niska waga ciała i obwód głowy zaburzenia centralnego układu ruchowego zmiany w obrębie twarzo - czaszki, mała głowa, oczy, krótki nos, spłaszczona twarz, te dzieci bardzo szybko umierają a tym które przeżyją występują wady wzroku, słuchu, upośledzenia niski wzrost. Nie wszystkie dzieci są chore. U niektórych kobiet pijących alkohol podczas ciąży rodzą się dzieci bez tego zespołu.

• 2,5 mln osób nadużywa alkoholu

• 700 tyś wymaga leczenia

• 150 tyś objętych jest leczeniem psychiatrycznym.

Z MOJEJ PRACY:

Picie alkoholu może wpływać na funkcje rozrodcze kobiet w poszczególnych etapach życia. Niektóre badania sugerują, że dorastający, którzy piją regularnie nawet umiarkowane ilości alkoholu, narażają się na zaburzenia rozwoju, prawidłowego tempa i postępu w dojrzewaniu płciowym Okazało się, że intensywne picie zakłóca prawidłowy cykl menstruacyjny i funkcje rozrodcze. Nadużywanie alkoholu i uzależnienie od niego wpływa na rozrodczość, poczynając od niepłodności i zwiększonego ryzyka poronienia, a kończąc na upośledzeniu wzrostu i rozwoju płodu. Jest to tzw. zespół FAS - płodowy zespół alkoholowy. Odkrył go 1973 roku Jonem wraz z zespołem. Wyodrębnia się następujące objawy wad rozwojowych somatycznych występujących przy płodowym zespole alkoholowym:

• Niedobór wagi i wzrostu przy urodzeniu, nie wyrównujący się w okresie pourodzeniowym,

• Malformacje twarzowo - czaszkowe: mikrocefalia, oligocefalia, mikrostomia, skrócony nos, wady małżowin uszu i nosa, zwężona czerwień warg,

• Niedorozwój żuchwy, cofniety podbródek,

• Gotyckie podniebienie,

• Rozszczep wargi, szczęki górnej i podniebienia,

• Zmarszczka nakątna - epicanthus,

• Krótkie, wąskie szpary powiekowe,

• Pobrużdżony język

• Nienormalne fałdy dłoniowe,

• Anomalie stawowe, tzn. nienormalna ruchomość w stawach: łokciowym, międzypaliczkowym, śródręczopalcowym, przemieszczenie w stawie biodrowym;

• Anomalie w rozwoju serca (częściowo nie zarośnięta przegroda międzykomorowa, niekiedy szmer czynnościowy serca)

• Anomalie zewnętrznych narządów płciowych

• Naczyniaki włosowate w obrębie nerek

• Anomalie w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego przejawiające się w drżeniach, upośledzeniu subtelnych funkcji ruchowych, złe ssanie pokarmu,

• Deformacje w obrębie palców - klinodaktylia, hipoplazja paznokci,

• Wady wzroku - zez i krótkowzroczność

Nasilenie zmian zależy od stopnia, w jakim alkoholizowała się matka. Dzieci z grupy zwiększonego ryzyka pochodzą od matek, które pija dziennie więcej niż 5 - 6 kieliszków alkoholu, co stanowi w przybliżeniu dawkę ok. 50 - 60 g czystego alkoholu, powodującą dwukrotne zwiększenie ryzyka wystąpienia u dziecka FAS - płodowego zespołu alkoholowego. Należy zaznaczyć, że FAS jest trzecia z kolei, najczęstszą przyczyną oligofrenii dziecięcej (po zespole Downa i defektach pierwotnej cewy nerwowej).

VI. FUNKCJONOWANIE RODZINY Z PROBLEMEM ALKOHOLOWYM:

Rodzina z problemem alkoholowym a rodzina bez problemu alkoholowego

1. jeżeli jeden z członków rodziny pije to niszczy siebie i swoje otoczenie. Dopóki rodzina jest wspólnotą to doświadczają trudnej sytuacji. Lęk, cierpienie, wstyd, to wszystko sprawia, że życie rodziny odbiega od życia normalnej rodziny. Pozytywna tożsamość akceptacja siebie samego, mam swoje ograniczenia ale je akceptuje i moje potrzeby są tak samo ważne jak innych. W rodzinie z problemami alkoholowymi bardzo trudno o tożsamość. Alkoholik i rodzina są związane więzami krzywdy, urazy, nieadekwatność, emocjonalność ogniskuje się wokół wstydu, grzechu, urazu.

2. Otwarte i skuteczne komunikowanie się. Wstyd, lęk każą kłamać, obawa przed zepsuciem relacji z rodzicem pijącym a dziećmi. Obawa co będzie jak alkoholik przyjdzie z pracy pijany. Pojawia się rozdrażnienie, obawy.

3. Wzajemność - ludzie jeden drugiemu są w stanie dawać oparcie, pomóc sobie nawzajem. Nie wypełnia się umów, terminy nie są dotrzymywane wsparcie, energia przepływa w jedną stronę, trzeba dawać alkoholikowi wsparcie, tłumaczyć go i jego zachowanie

4. Otwartość - połączenie ze światem zewnętrznym, rozmawia się z ludźmi. Zamykają się przed innymi, przestaje się zapraszać ludzi do siebie, przez wstyd, goście to sygnał do picia dla osoby uzależnionej. Rodzina ta zostaje samotna. Trudno jest to przełamać sięgnąć po pomoc i to sprzyja chorobie alkoholowej.

MECHANIZMY OBRONNE RODZINY ALKOHOLOWEJ:

Dostosowanie się do funkcjonowania w takiej rodzinie. Zasady:

1. Nie ufać

2. Nie mówić

3. Nie odczuwać

Zasada nie odczuwać - dziecko nie zastanawiało się nad tym co czuje, trzeba być twardym, nie poddaj się emocją, dziecko uczy się, że miłość nie była miłością prawdziwą, nie ma miłości bezinteresownej.

• Wypieranie

• Nie akceptacja istniejącego stanu rzeczy

• Racjonalizacja

• Projekcja

• Zaprzeczenie

• Izolacja

• Selektywny brak uwagi

• Automatyzm - rodzina zaczyna przystosowywać się

Fazy:

1. Zaprzeczenie obecności problemu

1. Incydenty nadmiernego picia

2. Próby interwencji (opór osoby pijącej)

2. Ukrywanie negatywnych konsekwencji picia osoby uzależnionej

1. Incydenty alkoholowe nasilają się rośnie izolacja

2. Pogarszają się relacje małżeńskie

3. Zaburzenie emocjonalne u dzieci

4. Próby zaprzestani picia przez alkoholika

3. Dezorganizacja życia rodzinnego

1. Faza chaosu

2. Rezygnacja z prób sprawowania kontroli nad partnerem alkoholikiem.

3. Co może zmniejszyć jej napicie nie to co za miesiąc rok.

4. Pogłębianie problemów emocjonalnych - zaburzenia zachowania

4. Próba reorganizacji rodziny:

1. Żona podejmuje próbę kontroli nad życiem rodzinnym, pojawia się litość uczucia opiekuńcze, które zastępują agresje, wrogość

2. Pomniejszenie skutków negatywnego zachowania

5. Ucieczka rodziny od problemu

1. Żona odsuwa się od męża - koncentracja na problemach z pracą, dziećmi, w szkole

6. Reorganizacja części rodziny

1. Osoba uzależniona podejmuje leczenie

2. Nauczenie się życia bez osoby uzależnionej

7. Powrót do zdrowia całej rodziny

1. Alkoholik osiągnął stabilizację, kiedy jest zaleczony

2. Próby radzenia z różnymi problemami

4. DZIECI ALKOHOLIKÓW I ICH ROLE W RODZINIE:

Przystosowanie się dzieci. Typologia ról dziecka w rodzinie alkoholika.

1. Bohater rodzinny (heros osoba odpowiedzialna) tą rolę pełni najstarsze dziecko, największa miłość, akceptacja są predysponowane do trudnych zadań zajmowanie się rodzicami u młodszym rodzeństwem. Stają się rodzicami własnych rodziców. Odwracanie ról dziecka w roli osoby dorosłej. Dorośli ukrywają fakt picia rodzica. Jest zamieszanie, niepokój. Dziecko samo bardzo szybko wchodzi w rolę, przekonanie, że musi być silny, odważny, prace chce wykonywać perfekcyjnie, szybko. Poczucie winy, że był niesumienny, że to jego wina, złość do rodziców, że stawiają rodzinie trudne zadania. W miarę trwania roli, złość na siebie że nie zaspakaja swoich potrzeb, że tylko potrzeby innych. Traci dzieciństwo, szybki kurs dorastania.

2. Zagubione dziecko (dziecko we mgle, aniołek, nie widoczne dziecko). Ktoś kogo nie ma dzieci średnie, które nie potrafią odnaleźć się w rodzinie, w szkole. Nie zwraca na siebie uwagi w żaden sposób. Jest wycofane w świat marzeń, fantazji, w kont domu. Trudno dojść do tego gdzie przebywają. Trudności z kontaktami w utrzymaniu ich, nie potrafią sobie pomóc w sytuacji trudnej.

3. Maskotka (błazen, klaun, dziecko rozbrajające, niosące ulgę). Jest przemiłe urocze, pełne wdzięku, rozładowuje napięcie towarzyszące tej rodzinie poprzez sprytnie opowiedziany dowcip. To ukochane dziecko. Nikt nie traktuje go poważnie. Zatracają granice między śmiechem, płaczem, bólem, przyjemnością. Rola wesołka - dobra mina do złej gry. Dzieci bardzo wrażliwe, Potrzeby emocjonalne ich nie są zaspakajane.

4. Wyrzutek (kozioł ofiarny) dziecko bardzo narażone na niszczącą grę. To przez Ciebie mama pije, boli głowa, próbuje naśladować bohatera rodzinnego ale nie jest w stanie mu dorównać. Pogłębia się frustracja cierpienia, kozła ofiarnego. Odbiorca agresji alkoholowej pijącego rodzica. Wagaruje, ucieka z domu stwarza problemy chce zwrócić na siebie uwagę, szuka wsparcia w grupie rówieśniczej. Stosuje odwet, boi się uczuć, zranienia. Sięga po alkohol stając się kandydatem do przedłużenia alkoholizmu. Łamanie prawa, jest w kolizji z normami, sprawia negatywne wrażenie ale są pełni bólu i cierpienia.

Te role rzadko występują w czystej postaci. Najłatwiej zrobić to kiedy dzieci chodzą do przedszkola.

Problemy szkolno-wychowawcze i emocjonalne dzieci alkoholików

Dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym mają problemy w nauce, są zaniedbane, są „gorsze”, są nielubiane bo są kłopotliwe, agresywne, oceniane jako egocentryczne. Często wagarują. Zdarzają się ucieczki z domu, szukanie znajomych podobnych do nich. Dochodzi do tworzenia się towarzystwa, w którym generowane są problemy. Osoby takie popadają w konflikt z prawem. Emocjonalnie są nierozwinięte, nie wiedzą, co to jest poczucie bezpieczeństwa. Ciągle żyją w strachu i niepewności. Kłamstwo istnieje dla nich na co dzień, jako lek na całe zło. Kłamie się, że rodzic pije, dlaczego pije, więc dzieci alkoholików przyjmują, że kłamanie jest OK.

VII. WSPÓŁUZALEŻNIENIE I SYNDROM DDA - KRYTERIA DIAGNOSTYCZNE

Uzależnienie poczucia własnej wartości od zdolności do wywierania wpływu na uczucia i zachowania swoje i innych ludzi, pomimo powtarzających się niepowodzeń i cierpień w tym zakresie. Przejawia się w 4 sferach funkcjonowania jednostki, wynika to z:

1. zniekształconego stosunku do siły woli i sprawowania kontroli. Osoba współuzależniona ma przekonanie, że siłą swojej woli może wpływać i kształtować podobnie jak alkoholik ona ma przekonanie, że może doprowadzić do nie picia.

2. rozbudowany system zaprzeczenia, podtrzymywanie kontroli i wypływu na osobę uzależnioną. Utrzymaniu pozytywnej oceny siebie.

3. niskie poczucie własnej wartości próbują podwyższyć to poczucie własnej wartości przez działanie na osobę uzależnioną. Jeżeli nie przynosi to efektó to powoduje to wzajemną wrogość

4. Zaburzenie samooceny granic własnego ja - partner sygnalizuje jak powinna czuć się osoba uzależniona

5. Lęki i zaburzenia tożsamości w kontaktach interpersonalnych. Nie wiedzą kim są jakie mają potrzeby, doświadczają lęków, że zostaną odrzucone. Tendencja do wchodzenia w bliskie związki z osobami przejawiającymi zaburzenia osobowości czy uzależnionymi od środków chemicznych.

6. Obecność co najmniej 3 z następujących objawów zaburzeń:

• zaburzenia regulacji życia emocjonalnego, nadmierne tłumienie, utrata kontroli

• stany depresyjne - osoby współuzależnione kumulują złość, poczucie bezradności kiedy nie potrafią poradzić sobie z uczuciami

• stan pogotowia emocjonalnego - nadmierna czujność

• czujność nadużywanie substancji psychoaktywnych leki przeciwdepresyjne, alkohol, narkotyki w przypadku dzieci

• zaburzenia psychosomatyczne - ciało wysyła sygnały, że brakuje równowagi

• pozostawienie w bliskich związkach z osobą uzależnioną co najmniej 2 lata bez szukania pomocy z zewnątrz.

Problemy osób które pochodzą z rodzin alkoholowych:

1. Domyślanie się jakie zachowanie jest normalne (przejęcie patologicznych wzorców) brak pozytywnych wzorców, brak harmonii ludzie nie potrafią odróżnić tego co jest normalne a co nie. W kontaktach zachowują się sztywnie i asekuracyjnie. Nie mają pojęcia jak wygląda normalne życie. Bezkrytyczne naśladowanie innych. Ochrona siebie przed bolesną rzeczywistością - ucieczka w świat marzeń.

2. trudności z przeprowadzaniem swoich zamiarów od początku do końca. Obawiają się, że nie potrafią zrobić wszystkiego dobrego. Poczucie doskonałości blokuje ich, chcą uniknąć krytyki innych osób, niezadowolenia ze swojej pracy. Liczne pomysły i plany kończyły się na deklaracjach. Jest to wyuczony sposób bycia.

3. DDA - kłamią gdy mogłyby powiedzieć prawdę. Kłamstwo było norma aby zaprzeczyć problemowi alkoholowemu, udawać że wszystko jest w porządku. Pozwalało uniknąć kary, aby nie powiedzieć prawdy. Ukryć silne emocje - lepiej ich nie wyzwalać niż narazić się na atak ze strony innych.

4. Osądzanie bezlitosne samego siebie, krytyczne ocenianie i nastawienie do siebie. DDA - postrzegają siebie negatywnie potrafią podtrzymać ten negatywny obraz samego siebie. W momencie kiedy odnoszą sukces to ten sukces bagatelizują.

5. DDA - traktują siebie bardzo poważnie. Rodzice rzadko się śmiali, wygłupiali, napięcia, wrogość. Uważają zabawę za dziecinadę i robienie z siebie głupka. Traktują życie, pracę, naukę śmiertelnie poważnie. Wypalają się w pracy, zamartwiają się

6. Z Dorosłymi Dziećmi Alkoholików trudno nawiązać bliskie kontakty. Wynikają z braku poczucia bezpieczeństwa. Raz były karane raz nie za złe zachowania, są nieufne, ostrożne. Potrzebują i pragną poczucia bezpieczeństwa. Jeśli ktoś je pochwali czują się wspaniale.

7. DDA - przesadnie reagują na zmiany na które nie mają wpływu, że jeśli uda mu się wszystko kontrolować to koszmar z dzieciństwa nie wróci. Dąży do tego aby wszystko było bardzo dobrze zaplanowane. Silny lęk przed zmianą, jakąkolwiek.

8. DDA - bezustannie potrzebują potwierdzenia i uznania. Wizerunek negatywny samego siebie. Ten deficyt z dzieciństwa starają się być doskonałymi aby inni ich doceniali, trudno im przyjąć pozytywne komunikaty z zewnątrz. Traktują je jako nieszczere. Nie wierzą w to że są lubiani. Terapeuci to DDA w większości.

9. DDA - myślą, że różnią się od wszystkich innych, nikt nie jest w stanie ich zaakceptować. Izolowanie się całej rodziny. W grupach odczuwają wstyd, skrępowanie. Przekonanie, że są dziwne, że nikt ich nie lubi

10. DDA - są nadmiernie odpowiedzialni albo nieodpowiedzialni. W pracy biorą coraz więcej obowiązków lub posądzani są o lenistwo bo boją się zawieść

11. DDA - są lojalne nawet w obliczu dowodów, że druga struna na to nie zasługuje. Są bardziej odporni na sytuacje. Wybierają niewłaściwych partnerów. Często cierpią ale są to emocje, które doskonale znają nie potrafią odejść, bo nie wiedzą jak wygląda zdrowy związek.

12. DDA - ulegają impulsom nie mają nad takim zachowaniem kontroli. Jeśli czegoś pragną to nie potrafią czekać. Obawiają się, że jeśli nie dostaną tego teraz to te potrzeby nie będą już zaspokojone.

13. W kontaktach z własnymi dziećmi DDA nie potrafią odnaleźć się w roli rodzica. Sądzą, ze mogliby skrzywdzić własne dzieci. Nie potrafią rozmawiać z własnymi dziećmi, wyolbrzymiają problemy dzieci. Często odkładana jest decyzja o dzieciach na jakiś czas. Część DDA rezygnuje z życia osobistego i czuwa nad rodzicami, żeby się nie krzywdzili, starają się spędzać czas wolny z rodzicami.

14. DDA - jest to człowiek wyobcowany i smutny…

VIII. PORÓWNANIE FUNKCJONOWANIA ALKOHOLIKÓW I OSÓB WSPÓŁUZALEŻNIONYCH.

Alkoholizm	Koalkoholizm, współalkohlizm osoba współuzależniona
Koncentracja całego życia wokół picia	Koncentracja myśli uczuć i zachowań wokół picia alkoholu przez bliskich
Subiektywne poczucie przymusu picia	Subiektywne poczucie konieczności odciągnięcia alkoholika od alkoholu
Nawroty picia powtarzające się po okresie abstynencji	Podejmowanie i załamywanie się prób powstrzymywanie się od typowych reakcji na picie
Zmiany tolerancji na alkohol	Nadzieja na uzyskanie kontroli nad piciem alkoholika i ograniczenie go do bezpiecznych rozmiarów
Objawy abstynencyjne	Doświadczenie przykrych stanów emocjonalnych (niepokoju rozdrażnienie) w okresie gdy alkoholik przestaje pić
Doświadczenie złagodzenia i wycofania się objawów abstynencji po powrocie do picia	Zmniejszenie się intensywności przykrych stanów uczuciowych (towarzyszących w przerwie w piciu) w okresach powrotu alkoholika do picia
Poczucie niemożności rozstania się z alkoholem na zawsze	Poczucie niemożności rozstanie się z alkoholikiem na zawsze mimo okresów pragnień odejścia od niego.

http://www.niaaa.nih.gov

Dorota Chlebio - Abed „Pierwotna profilaktyka uzależnienia od alkoholu” Katowice 2000 str. 40, 41

10

Czynności nadmiernie angażując

Urządzenia pobudzające nadmierne interakcje

Substancje pobudzające system nerwowy

Alkohol

Środki odurzające i psychotropowe

Czynności nadmiernie angażujące

---