Próba opisania rzeczywistości - zaczęło się od opisu nędzy robotników, od

XVII John Beles „Eseje o biedzie” manufakturach, fabrykach..”

XVIII John Howard- chęć ref. Wiezień ang, “Stan więziennictwa w Anglii I Walli” wykaz wieziniów ( w tym podział na osadzonych z wyrokiem, bez, za przestępstwa skarbowe), wynagrodzenie I  ilosć strażników, ilu funkcjonariuszy, stan zaludnienia, jakie choroby, jakie warunki sanitarne ile miejsca, jakie żarcie, rozmowy z wieźniami, ich skargi  etc

1784-ref więziennictwa, napisał też książki o innych więzieniach.

1797- F.M Eaden- Historia stanu biednych klas pracujących w Anglii

1795 - John Aikin- opis kraju dookoła Manchesteru w promieniu 30 mil

Wiek XIX po wojnie Napoleona, kryzys po tym, obrońca stopy życia klasy najbiedniejszej,

2 Poł XIX - Fryderyk le Play - projektant reform społecznych, badał położenie i cechy klasy robotniczej, tendencje rozwojowe, chciał zapobiec groźbie rewolucji.

Dorobek, ogólna teoria społeczna i ich rozwój + metody badań socjolog. I stworzenie proj. Ref. Społ., podkreślił doniosłość środ. Geograf, które ma duży wpływ na warunki życiowe.

Chęć badania faktów, wie o trudności dokonania obserwacji w zbiorowościach społ gdzie kryje się wiele procesów i zachodzi wiele zjawisk społ.

Trzeba znaleźć jedn obserwacji- podst. El budowy społ, którego cechy mogły służyć za wskaźnik cechw zjawiskach bardziej złożonych.

Taką jedn. jest rodzina, jest ona uniwersalna, przedłuża ciągłość biolog społeczeństwa, jest instytucją zapewniającą środki utrzymania, spełnia funkcję socjalizującą, oraz jest ściśle związana ze środowiskiem geograficznym które wpływa przez nią na rozwój społeczny i strukturę społeczną. Rodzina pozostaje pod wpływem instytucji i kultury danego społeczeństwa.

Jeśli takie funkcje przedłuża rodzina- badając ją, dowiadujemy się o całym społeczeństwie.

Należy dobrać rodziny reprezentacyjne dla różnych regionów geograficznych i od tego rozpocząć badania nad społeczeństwem.

Pięciopunktowy schemat dotyczący rodzin

1określenie miejsca zamieszkania i pracy oraz pozycji społecznej rodziny Charakteryst. Region geog, stan przemysłu w regionie, organizacja rodziny, religia, obyczaje, higiena

2.Środki utrzymania rodziny- własność, dochody, zajęcia, praca zawodowa

3.Sposób utrzymania rodziny- odżywianie, wart. Żywieniowe, spędzanie czasu wolnego, ubiory

4. Historia rodziny, obyczaje, wart. Zapewniające jej ciągłość.

5.Budżet rodziny- dochody, dodatki, rachunki

Szukając spr.metod badań uznał, że najlepiej analizować budżet rodziny- odbicie życia i sposobu funkcjonowania, przebadał tysiące rodzin europejskich, stosował 3 metody i tech badawcze:

Obserwacja naukowa bezpoś, wywiady z członkami rodziny, wywiady z osobami niezwiązanymi z rodziną, lecz znające je dobrze, znajdujący się w bezpoś. Kontaktach (sąsiad,nauczyciel etc)

W Polsce- Franciszek Bujak- Monografia Limanowej

Ich prace wywarły znaczny wpływ na kształtowanie się metod badawczych w socjologii

Powołały do życia takie nauki jak polityka, pedagogika społeczna, oraz wywarły wpływ na ustawodawstwo XIX wieku i Początku XX wieku, kształtowały programy polityczne partii politycznych i modyfikowały teorie ekonomiczne.

Info o środowisku geograf, które kształtuje warunki do życia

Rozwój cywilizacji na północ

Antropogeografia

Charles Booth: twórca met. Monograficznej 1892-1904-17 tomowa Monografia Londynu,

„Live and labour of the people of London”. Był filantropem,  chciał żyć I pomagać klasom pracującym, by pokierować społeczeństwem

Chciał wykazać związki liczbowe ubustwo-nędza zepsucie moralne, ich zarobki i względny komfort, oraz opisywanie klas społecznych. Podział ludności według dzielnic i wg grup zawodowych wyodrębnionych w spisach ludności, wszędzie badanie warunków życia.

Źródło inf- spis ludności on ma ukształtować hierarchię zamożności

Kryterium biedy- przeludnienie mieszkań

Ilość służby domowej, obserwacja i wywiady, chciał serii wywiadów wszystkich środowisk w 4-milionowym Londynie, fakty jemu potrzebne są już komuś znane, trzeba je zdobyć i zestawić.

Zapewnił sobie współpracę z funkcjonariuszami szkolnymi, kontrolującymi frekwencję w szkole, którzy rezydowali wszystkich uczniów szkoły i ich rodziny, współpracował również z nauczycielami, policją, księżmi, związkowcami etc.

Wynajmował sublokatorskie pokoje, obserwacja współuczestnicząca.

Badając miasto, zajmował się badaniami społ. Etnicznego, ekonomicznego, interesowało go wszystko o rodzinie, godziny pracy, stopa życiowa, ilość dzieci, wielkość gospodarstwa, choroby, spędzanie wolnego czasu, uczestnictwo w życiu społecznym, związki, zarobki, koszty utrzymania i zatrudnienia, stopa życiowa. Tylko statyst. Przekrój ludności w danym okresie podzielił ludność pracującą na 8 klas społ

Poniżej granicy Ubóstwa:

1Najniższa klasa przygodnych pracowników, włóczęgów, półprzestępców

2.Grupa ludzi znajdujących czasowe zatrudnienie

3.Ludzie pracujący z przerwami, np. sezonowo pracujący

4. Robotnicy pracujący stale, lecz otrzymujący niskie wynagrodzenie.

Powyżej Granicy Ubóstwa:

5.Robotnicy pracujący pracujący na stałe o przeciętnych zarobkach

6. Robotnicy o płacy wyższej niż przeciętna.

7.Niższa klasa średnia

8.Wyższa klasa średnia

Metody badawcze:

Powstał pomysł naniesienia na mapy przestrzennego rozmieszczenia biedy w Londynie, 8 kolorów

Techniki badań zbiorowości miejskich + opis życia mieszkańców londynu.

MaXa Webera ujęcie Miasta

Weber widział w miastach zasadniczy czynnik rozwoju kapitalizmu .oraz innych cech cywilizacji zachodniej. Wg. niego powstanie miasta ma kluczowe znaczenie w strukturze władzy państwowej, nie chodzi tu o wielkość czy liczbę miast. Głosił tezę, iż bardziej rozwinięte formy kapitalistycznej wymiany tylko gdy miasta są zdominowane przez klasę kupiecką, a nie biurokratów, księży, czy wojowników, oraz gdy są dostatecznie silne by bronić swojej autonomii, ale nie aż tak silne, by żyć z wyzysku ludności wiejskiej lub imperializmu.

Dodatkowo weber przyjmuje tezę o odmienności zachodu jako formacji kulturowej od wschodu. Za wschód uznaje resztę eurazji z Bizancjum i Moskwą. Chrześcijański zachód bazował na starożytnej Grecji i Rzymie. Jednak kultura zachodu przejawia się w występowaniu pewnego wyjątkowego zespołu cech. 1) Zachód wytworzył pewien system ograniczeń władzy monarszej. Ostatnim stadium w tym procesie w tym procesie jest wyel. Monarchii i zastąpienie go państwowym rządem wybierającym funkcjonariuszy y ciała kolegialne.

2.Na zachodzie nie uznawano boskości władzy, co było cechą charakterystyczną wsch despotyzmu

3.Autonomia i wewnętrzna jedność miasta- Weber uważał, iż kasty w Indiach, czy rody w Chinach blokowały możliwość wew. integracji

Do integralności przyczyniała się działalność kościoła katolickiego: org. Uroczystości religijnych, świąt, a np. indiach- święta tylko we własnej kascie.

To, co umacnia biurokracje i despotyzm, utrudnia integracje i odwrotnie.

Zależność gospodarcza z zagranicą osłabia biurokrację i sprzyja rozpieprzeniu władzy państwowej , np. staroż grecja, średniowieczne Włochy.

Autonomia miast jest warunkiem koniecznym, lecz nie wystarczającym rozwoju nowych form prod. Oraz handlu.

Kapitalizm Produkcyjny - inaczej „przemysłowy” lub „racjonalny” związany z koniecznością produkowania dóbr i usług - powstał i rozwinął się w Europie zachodniej

Kapitalizm Pasożytniczy- „polityczny” lub „irracjonalny” oparty tylko na transferze kapitału i jego zużywaniu. Polega na drenażu bogactwa ludów podbitych, tak jak miało to miejsce w staroż. Rzymie, gdzie w miastach dominowali rzemieślnicy, a nie wytwórcy i kupcy. Jest to ściśle związane z podziałem miast na producentów i konsumentów.

Przed okr średniowiecza miasta to raczej ośrodki eksploatacji i konsumpcji a nie produkcji czyli były miastami konsumentów. Dopiero w średniowiecznej europie pojawiły się niewielkie, lecz niezależne ośrodki miejskie, które stały się skupiskiem producentów i kupców (gł. Rzemieślnicy) Miasta dawały im możliwość rządzenia nimi, oraz wysoką pozycję społeczną.

Podział miast wg Webera:

producenckie

konsumenckie

Powstanie socjologii miasta- szkoła chicagowska

Ekologia- relacje org. Żyjącego z otoczeniem, w którym żyje

Pragmatyzm społeczny, socjologia formalna,. naturalistyczna, antropologia Boas i uczniowie, R.Braun, Durkein Darwinizm.

Jest (była) to socjologia bez teorii, była to „socjografia”.

Przedst. Tej szkoły nie budowali syst. Teoretycznych, gł. Opis faktów. Przedst. Tę szkołę w naukę empiryczną, eksperymentalną Dawne, ogólne teorie zastępowano badaniami empirycznymi społ.

Powstaje teorie cech: ścisły związek z badaniami empirycznymi, koncentracja na społeczności lokalnej (community). Badanie małych grup to jak badanie społeczeństwa Wszystkie el. Społ lokalnej, także stowarzyszenia, zrzeszenia etc.

Przedstawiciele badali głównie urbanizację, industrializację, stratyfikację.

Społ. Lokalna była traktowana jak laboratorium, gdzie można było badać wszystko, uniwersalność problemów. Poł. Lok to kompletny sposób życia i system instytucji, które go umożliwiają. Mimo słabnącego lokalizmu, nadal używa się tego założenia.

Metoda stosowana w badaniach - przyjęcie na wzór monografii antropologicznej, 3 kolejne kroki to budowa modelu całości z innymi, przypasowanie każdego oddzielnego zagadnienia, np. stosunków rasowych, akulturacji, urbanizacji, osobowości do odpowiedniej niszy modelu.

Przyjęto tą metodę na grunt własnych społ. Lok, np. warunek klasy wg prestiżu, możliwość poznania wszystkich sfer życia społ. poznania wł. Jednostek, aspektów, chęć badania wszystkiego, całości życia. W rzeczywistości nie można zbadać nawet całości społ. Aborygenów, a co dopiero całego Chicago. Nie da się pisać o wszystkim, traktowanie jak zamkniętą całość, wykraczanie poza nią,

Techniki badawcze:

1.długi pobyt badacza w terenie

2.Obserwacja uczestnicząca

3.Długie kierowane wywiady z ekspertami społ- informatorami

4. Kojarzenie ze źr. I danych zastępowalnych, archiwa i dokumenty, statystyki, spisy ludności

5.Notowanie hist. Poszczególnych przypadków oraz wywiady i ankiety z mieszkańcami

Główne orientacje teoretyczne 20-lecia międzywojennego Socjologii Amerykańskiej:

1.ekologiczna,-twórca socjologii wsi- Charles galpin, chodzi o przywilej badań społ. Lokalnej z pkt widzenia wpływ środowiska społecznego + przyrodniczego. Rozwojem skupisk ludzkich rządzą prawidłowości i osadnictwo odbywa się według powt. Wzorów zdeterminowanych przez warunki środowiskowe. Analogia środowiska człowieka/  środ zwierząt i roślin

2.typologiczna - tw. Typologii klasyfikacji, skal społecznych, umieszczanie społeczności lokalnych na skali, gdzie punktami granicznymi byłyby np. wieś - miasto, gr. Pierwotna, wtórna, lokalizm vs kosmopolityzm, wspólnota, zrzeszenie, skala miejskości / wiejskości, Tu: Robert Redfield - wprowadził skalę miejskość-wiejskość

3)strukt. -funkcjonalna- powiązany wew. system społeczny warunek, wtedy powst funkcjonalizm i przenika do socjologii

SZKOŁA CHICAGOWSKA zajmowała się głównie problemami procesu urbanizacji i jego społecznymi konsekwencjami. Twórca R.E. PArk od 1915- 1935 wielki kryzys

Chicago to najlepiej opisane miasto świata

Chęć opisywania wszystkich zjawisk.

XX- lecie to gwałtowny rozwój urbanizacji, rozszerzenie się miasta.

Park, Burges, Mc Kenzie, „The City”- kontynuacja szkoły Chicahowskiej

W naturalnej hist. Skupisk ludzkich występuje naturalna tendencja do rozmieszczania ludności wg. okreś. I powt. Wzoru

Poszczególne strefy powst. w skupiskach ludzkich stanowią naturalne obszary wyrózniające się nie tylko poł. Przestrzennym, ale i okreś. Cechami społecznymi zamieszkałych tam ludzi. Te cechy to: poziom dochodów, zawód, przynależność etniczna, religijna, obyczaje, tradycja, mentalność, jezyk

Te cechy społeczne wynikają zarówno z miejsca jakie dana sfera zajmuje w całości ludzkiego organizmu, jak i tradycji ludności napływowej

Naturalnym stanem miasta i jego ludności jest zmiana.

Rodzaje interakcji:

konkurencja - wytwarza równowagę gospodarczą

konflikt - sposoby rozwiązania konfliktu prowadzą do porządku społecznego

akomodacja - społeczny konformizm i społeczna organizacja

asymilacja - wytwarza społeczeństwo - wspólna kultura, wspólne wartości i normy

Główne procesy zachodzące w przestrzeni miejskiej to

koncentracja,

centralizacja,

segregacja, inwazja

i sukcesja.

Zasadnicze procesy społeczne odbywają się w mieście dają się przyp. Odp. Pkt. przestrzeni miejskiej i można je przedst. Na mapach i diagramach.

Najlepsza metoda badań to Monografia- Case study która polega intensywnym badaniu zjawisk i procesów występujących  w poj. Przypadku.

Badacz wybiera możliwie konkretną grupę lub aspekt zachowania grupowego, po czym bada możliwie wiele pkt. widzienia

PARK twórca pojęcia „grupa wtórna”

dualizm głównym rysem jego koncepcji - wyróżnienie dwóch poziomów życia społecznego:

poziom biotyczny - zbiorowości terytorialne (wsie i miasta)

poziom kulturowy - społeczeństwo

Park=dualizm zbiorowości terytorialnych, badania empiryczne Comunity Dotyczy poziom stosunków społecznych zachodzących w zbiorowości Społeczeństwo- kult. Poziom stosunków społecznych W społeczeństwie panuje konsensus, porozumiewanie się, solidarność, dzięki kontroli społecznej oraz dzięki komunikowaniu się i działaniom społecznym społeczeństwo to nie jednostki ale osoby, które nie tylko zajmują określone miejsce w przestrzeni ale zajmują też miejsce moralne- status przyznawany im przez inne osoby, zgodnie  z wyznawanymi normami społecznymi.

Zbior. Terytorialna - ekol baza/społ. To moralna nadbudowa.Zbiorowość terytorialna to jedn chętne tylko do speł. Swoich egoistycznych potrzeb.W zbiorowości teryt. Mamy doczynienia z walką o byt, konkurencja i chwilową współpracę, jak  w przyrodzie.

Podstawowe procesy miasta to konkurencja i współpraca . Konkurencja-rywalizacja, walka o lepsze miejsce w przestrzeni. Współpraca- konkurencja jest modyfikowana przez zależności wynikające z współżycia w ramach jednego środowiska. Prowadzi do podz. Funkcji i pracy. Naturalne procesy współżycia zbiorowości i środowiska społecznego zostają zmienione przez organizacje oraz kulturę, która tworzy instytucje społeczne. Te inst. Wykorzystują prawidłowości funkcjonalne, takie że w każdej zbiorowości istnieje pewne centrum - jest to dzielnica gospodarcza, która przyciąga do siebie pozostałe obszary i różnicuje je  oraz spełnia funkcje ekonom i kulturalne.

Koncentracja, centralizacja, segregacja,płynność, migracje, inkluzje, sukcesje.

Koncentracja i centralizacja naturalna tendencja do skupiania się w okreś. Instytucji w pewnym obszarze np. powst. dzielnic handlowych przemysłowych mieszkaniowych. Pewnym Aspektem jest proces segregacji czyli selekcji wynik segregacji- jednorodność obszarów pod względem typu ludności tam zamieszkującej, jej specjalizacji zawodowej, przynal. Etnicznej, wykształcenia.

Centralizacja: skupianie ludności i inst.  Wdanej społeczności. Dla realizacji celów i zagospodarowania potrzeb np. skupianie się instytucji rządowych w stolicy danego państwa gdyż wpółzawodnictwo i chęć do emigracji prowadzi do procesu selekcji.

Przedst. Tej szkoły badają te i inne procesy ludności miasta, jakie zmiany jaka ruchliwość, jakie przemierzone w przestrzeni. inne procesy: płynność, migracje, sukcesje i inwazje

Płynność- ruch ludności w przestrzeni która nie zmienia jej pow ekologicznej - m. Zamieszkania wędrówki do pracy, na zakupy, po rozrywki.

Zmiany poł. Geograf.

Inwazje ludności z jednego obszaru na inny.

Sukcesja- pochodna migracji gdy się wyprze pierwotnych - sukcesja.

Migracje- - zmiana położenia geograficznego - zmiana miejsca zamieszkania, przeprowadzki.

Inwazje - przenikanie ludności z jednego obszaru na inny, np. przenikanie ludności ze wsi do miasta, przenikanie ludności murzyńskiej do dzielnic białych

Przedst. Ekologicznej- badacze Chicago. Burgess 5 stref i ich charakter (ukł. Pierścieniowy - 1 samo centrum,reszta się wzajemnie okala)

1strefa centralna- centralny ośrodek biura, władze, inst. Handlowe

2 Częściowo ludność zamieszkuje, wyparta z I strefy, również ośrodki centralne

3.Robotnicy- nowa Huć

4Strefa podmiejska- klasa średnia i luksusowa

5Strefa zamieszkała przez migrantów młodej daty i ludności nie zasymilowanej

Badania przeprowadza się w miasteczkach, gdyż dużo łatwiej je zbadać.

Lindt- „Midletown”,  Warner- „Young City”Badania antropologiczne AM. Indian, ich religijności,

6 pkt klasyfikacji ludności miejskiej:

1. zdobywanie środków do życia;

2. wychowanie dzieci;

3. życie rodzinne;

4. spędzanie czasu wolnego;

5. praktyki religijne;

6. aktywność społeczna;

Pojęcie kultury społecznej- podział ludności na 2 wielkie kat: pracującą working class i biznes klas- niezal przedsiebiorcy Nowe dzieło middle class,  badania robiono na przełomie lat 30-tych w okr wlk kryzysu. Brak mowy o harmonii i społeczności, konflikty, deintegracja, odbycie hierarchii społ. Odbicie rodziny X, sfery społeczności, klasowe wizje demokratyzacji Am., widzi zły udział ludności we władzy nikt tego sobie jednak nie dokońca uświadamia.

Klasy wyższe i nisższe- Weber - teoria Klasy próżniaczej

Typowo z teorii funkcjonalizmu- wszystko na funkcje, klasy/ warstwy społeczne- gr. Ludzi istniejacych w różnych pozycjach., ale wiedzą zawsze do której grupy przynależą. Odrzucenie problematyki konfliktu.

Przekonanie ze całość to klasa średnia, jedni bardziej niż drudzy należą do tej grupy.

Np. White- społ. Danego rodz. Lata 30-te, „Street Corner Socienty” bad. Klas Bostonu, slamsów, I ich emigrantów- najlepsze stosunki sąsiedzkie mają włosi, najsłabsze murzyni, Obserwacja uczestnicząca

Problematyka społeczności lokalnej I polowa XX wieku

Comunity- cała spoleczność, bez lokalnej, zbiorowość terytorialna, wspólnota,

3 zasadnicze cechy wg. HIllarego:

Wyodrębnione terytorium:

Zachodzące interakcje:

Istnienie trwałej więzi pomiędzy członkami community

Nacisk na  obiektywne wyznaczniki społeczności lokalnej lub wyznaczniki subiektywne, takie jak określone postawy, doznania, wierzenia należących do niej jednostek, wpływa na świadomość.

Populacja ekologiczna- ze zbiorowości terytorialnej analogicznej do skupisk, roślin czy zwierząt, a z drugiej pojęcie pewnego ładu moralnego, czyli wspólnoty solidarności, przyjaźni. Wynikło to ze spostrzeżenia, że w miarę rozwoju kapitalizmu urbanizacji i industrializacji, występuje rozkład więzi i wspólnoty oraz kryzys wartości, dezintegracja.

David clarc- 4 sposoby/ koncepcje pojmowania elementów tworzących społeczność lokalną:

Miejscowość, zbiorowość, działalność, aktywność, okreśona struktura społeczna, Poczucie solidarności, przywiązania, świadomość typu „my”, istnienie więzi społecznej,

Lata 50-te- R. Redfild- badanie społ na Jutakanie, społ lokalna mala, izolowana, niepiśmienna zbiorowość, homogeniczna, posiadająca poczucie gr. Solidarności, sposoby życia są skoncentrowane w wspólny system zwany kulturą, a typowe zachowania to: tradycjonalizm, spontaniczność, brak krytycyzmu. Osobisty charakter kontatków, poglądy sakralne przeważają nad świeckimi, a magia i antropomorfizm nad działaniami racjonalnymi.

Wiek XIX- przez społeczeństwo rozumiano coś więcej, niż lokalność, spoleczność tworzą przedewszystkim całe elementy, jak wysoki stopień personalnej bezpośredniości, społ. Spójność, moralność, zobowiązania i ciągłość. Społeczeństwo opiera się na modelu człowieka jako swoistej całości, a nie na segregacji pełnionych przez niego ról, akcelerator takiej zbiorowości- rodzina

Antytezą społ. Ukł były stosunki współzawodnictwa, konflikty oraz formalne kontakty / umowy

W XIX w -> 5 perspektyw Spojrzenia na idee społ. Lokalnej:

1.- Moralna- Comte- powody socjolo. Podjęcia zagadnienia społecznosci było zerwanie z dezorg.  Tradycyjną forma skupienia społ, społ zostalo zgubione i powinno być ponownie odzyskane, zarówno na płaszczyźnie nauki o postępie społ, czyli dynamiki społecznej, jak i nauki o ładzie społecznym - statyki społecznej, odzysk społ to pilna potrzeba moralna wobec nowych czasów, gdzie mamy problem industrializacji, oraz poglądów demokratycznch i republikańskich. Bez przywrócenia nowych zasad istoty społeczności takie rew dogmaty jak prawa jednostki, swobody publiczne, równość obywatelska, nie będą miały nieodzownej i nie podtrzymującej ich substancji, która ostatecznie tworzy nowy ład społeczny. Perspektywą rozwoju nie może być indywidualizm. Społeczność jest redukowana jedynie do grup społecznych, i społ. Elementarnie podst. Rolę odgrywa rodzina, która każdorazowo powinna być rozpatrywana z 2 pkt widzenia- moralnego i politycznego.

Aspekt moralny - funkcja socjalizacyjna, czyli przygotowanie do wejścia w szereg społeczności, stosunki rodzinne, synostwo, braterstwo,  małżeństwo,. Def. To co jest społeczne a z drugiej strony - przeciwdziałanie atoizującym i subiektywizjącym tendencjom życia społecznego

Aspekt polityczny- odnosi się do kształtowania poczucia herarchii i koniecznej nieskończoności między członkami rodziny, a  przeciwstawai się skłonnościom do destrukcji - analiza tendencji utopijnych reformatorów

2-Empiryczna- Fryderyk Le Play: 

Autor 6-tomowego dzieła „robotnicy europejscy”. Społeczeństwo nie składa się z jedn. ludzkich, ale z rodzin i ich powiązań ze środowiskiem, prowadził badania nad podobieństwem, wyróżnił 2typy rodzin: patryjarchalną, niestabilną mieszaną , nie ma mowy o partnerskiej. Indywidualizacja członków rodziny, każda społ. Jest mikrokosmosem, opartym na fundamencie miejsca, czyli naturalne zasoby klimat, topografia, oraz aktywność, czyli praca, religia, szkoły, rodzina i zbiorowości terytorialne, należy dodatkowo badać bractwa rzemieślnicze, kooperacje, spółdzielnie, klasztory- dla okreś. Społeczności.

3 Typologiczna - Tonnies i Weber:

Wspólnota i zrzeszenie- w rozw. Społeczeństwach następują po sobie na przemian przeciwstawne postawy i odmienne interakcje wchdzoących  w nie jednostek. Orientacje te nie wykluczają się nawzajem, często wyst. W tym samym układzie ogólnych warunków społecznych. Społ- charakterystyczna dla pierwotnych form życia społecznego, prototypem wszystkich związków jest rodzina, Stowarzyszenia, związki - determinują ewolucję, modernizację europy, Ich istotą jest racjonalność i kalkulacja tech- ekonomiczna, ta rewolucja jest objawem regresji moralnej, ponieważ miłość, honor, lojalność, które formuują się w obrębie społ. Nie zawsze występują. Wspól vs stowarzyszenie to przeciwieństwa, jak instynktowny i arbitralny, naturalny, sztuczny, różną się rodz. Wyst. Stos społ, el osobowościowymi, wchodzącymi w skład danego typu stos. Społ. Mówi o typch stos. Społ.

4-Metodologiczna- Durkhrim

społeczeństwo jest ukł odniesienia i spos. Analizy takich pojęć społecznych jak: moralność, prawo, umowa, religia, natura mentalności społecznej, Metodolog. Charateryst. Idei sprzeczności, umożliwia zrozumienie różnych sfer rzeczywist. Społecznej.Realne korzenie epistemolog. Terminu spoleczeństwa tkwią w społeczności,  2 typu solidarności społ”. mechaniczna i organiczna, org. oparte na wynikach z podziału pracy, mech- określa stabilność i integralność ładu społecznego.

5 Neutralna Simmel:-

pespektywa molekuralna, podział cząstkowych ukł. Moralnych, interesowała go tylko sfera miłości, bezpoś. Wzorów stosunków między miedzy jedn. stanowiącymi podłoże grup. Zbiorowości w społ. Globalnym.

Wg simmela- najlepsze ukł to diady i triady,  oraz takie więzi społ, jak przyjaźń, psołuszeństwo, tajność, lojalnośći, the best wiezi, Wątek formułowania indywidualnego- niere. Określa rewolucje europ. Społ do społ noworznych czyli hist. Przejście do form rzeczywistych.

Dwie klasyczne orientacje teoretyczne socjologii miasta: (Misztal)

--Studia ekologii ludzkiej, społecznej:

a-ściśle przestrzenne - rysunek miasta i jego podział na poszczególne części

koncepcje stref koncentrycznych - założenie, że mechanizmy selekcji poszczególnych zbiorowości społ. i funkcji miasta prowadzą do powstania pewnego porządku społeczno przestrzennego w postaci obszarów podobnych współśrodkowych okręgów;

b-obszarów naturalnych - podobna do poprzedniej, ale tu większy nacisk na elastyczność i zróżnicowanie zachodzących w mieście zjawisk np. ujęcie wielośrodkowe, wskazujące na równoczesną rolę różnych centrów i przyległych do nich obszarów mieszkaniowych, handlowych, komunikacyjnych i innych w rozwoju i funkcjonowaniu poszczególnych miast;

c-społeczne - koncepcje socjologiczne kładą nacisk na cechy psychospołeczne i kulturowe w społeczności miejskiej , np. podejście procesualne dot. Przesunięć ludnościowych i zmian w dominujących wzorach wykorzystania przestrzeni; orientacja - kulturowo symboliczna - ujmuje przestrzeń miejską jako symbol i wartość systemu społecznego;

d- ekonomiczne - podstawowe czynniki dla zjawisk społeczno-przestrzennych to: koszty, czas, odległość, rozkład i ceny parcel budowlanych i mieszkań, oraz będące tego następstwem przejawy optymalizacji w wykorzystaniu przestrzeni np. koncepcje dystansu ekologicznego która zajmuje się analizą dążenia do minimalizacji dystansu ekologicznego, ujawniającej się w postępowaniu poszczególnych mieszkańców zbiorowości, instytucji miejskich.

--studia społeczności lokalnych - zajmuje się badaniem sposobów i zasad wspólnego życia mieszkańców miasta i związanymi z tym przejawami społecznej organizacji i więzi

Dychotomiczne(??)

=>Wychodzenie poza dominujący kontekst przestrzenny - analiza czynników różnicujących mieszkańców miast pod względem ich miejsca zamieszkania i wykorzystania przestrzeni miejskiej, pochodzenia, rodzaju pracy, podłoża kulturowego i innych czynników, które mogą być podłożem wykształcania się pewnych wspólnot w obrębie miasta.

Dwa wymiary społeczności lokalnej:

skupienie się grup mieszkańców rozwijających i używających określonych warunków materialnych na określonym terytorium i na tej podstawie materialnej powstaje drugi wymiar

czyli powstają pewne całości społeczne, te całości społeczne charakteryzują się obejmowaniem wielości przejawów życia mieszkańców; w tych całościach społecznych realizowane są codzienne czynności jednostek i zbiorowości, tu zaspokajane są liczne potrzeby, w tej całości społ. pojawiają się przejawy pozytywnego wartościowania tego co wspólne, pojawia się więź społeczna i świadomość typu „my”.

Cztery nowe kierunki w socjologii miasta:

radykalno-krytyczny (Castells) - silne wyróżnianie i wykorzystywanie współczynnika makrospołecznego - polega to na podkreślaniu, ze miast nie jest oderwane i niezależne od całego społeczeństwa i jego właściwości, zatem zjawiska miejskie należy badać z uwzględnieniem wpływów struktur i procesów makrospołecznych; głównie ekonomicznych i politycznych; szczególna uwaga skupiona jest tutaj na koncentracji i ekspansji kapitału przestrzeni miejskiej oraz na obecności i interwencji państwa w przestrzeń miejską, główne zainteresowanie stanowią nierówności społeczne w warunkach miejskich; przedstawiciele tego kierunku chcą artykułować oddolne interesy mieszkańców.

neokonserwatywny - zaprzeczenie poprzedniego; rzucanie wyzwania tradycyjnie rozumianym zasadom kształtowania miast na rzecz żywiołowego rozwoju rynku gospodarczego i nieskrępowanej przedsiębiorczości przy odrzuceniu interwencjonizmu w tworzeniu i funkcjonowaniu miast; podstawową siłą rozwoju miast powinny być inicjatywy prywatne; koncepcja obszarów wolnej przesiębiorczości - podupadające obszary miast powinny być wolne od konkurencji i ograniczeń co ma dać szanse powtórnej ekspansji ekonomicznej, materialnej i społecznej, ma dojść do rewitalizacji tych obszarów.

pragmatyczny - nacisk na praktyczność podejmowanych planów urbanistycznych tworzonych w porozumieniu z mieszkańcami; należy wywołać lokalną aktywację samych mieszkańców prowadzącą do ulepszania miast; integracja i organizacja mieszkańców miast w celu zaspokojenia ich potrzeb i realizacji ich interesów; powinna nastąpić współpraca i uzupełnianie się mieszkańców i instytucji formalnych w procesie podejmowania decyzji dot. Miasta, jego rozwoju, powstawania nowych lokalnych inwestycji.

socjourbanistyczny - próba odpowiedzi na pytania dot. Związków między sposobami rozwoju i zagospodarowania przestrzeni a jakością życia ludzkiego; należy dążyć do rozpoznania i kształtowania fenomenu miejskiego, tak aby jego strona materialna czyli mieszkania, komunikacja, drogi etc. Była jak najlepiej skorelowana z potrzebami i właściwościami człowieka i grupy społ.; miejskie otoczenie powinno być przyjazne, pomocne, powinno służyć międzyludzkiej harmonii.

Przemiany Społeczeństw Lokalnych - zmierzch czy transformacja ?

Teoria społeczeństwa masowego- pod wpływem industrializacji społ. Zmieniają swoją strukturę, w której nie ma już miejsca na społ. Lokalne, które oparte są na zaawansowanym podziale pracy (wg podziału pracy), aktywności ulegają uzawodowieniu i perfekcjonalizacji, a zb. Terytorialne zanikają jako własne społ. Prymitywne lub feudalno - rolnicze.

Robert Redfield- lata 40-te XX w, badał wieś, twierdził, iż im bardziej społ. Lok. Jest zurbanizowane, tym bardziej rozpada się jego tradycyjna struktura i org, oraz im mniej jest izolowane, tym bardziej staje się heterogeniczne-. Wzory zachowań ludzkich ulegają indywidalizacji, wyst. Szeroko dewiacje i odstępstwa od lok systemów wartości, zanika kultura ludowa, kończy się kontrola opinii społ. Wioskowej, zatem społ. Lokalne zamierają.

Klasyczna teoria ta była popularna w latach 50-60 USA, ta teoria głosi, że zaawansowanie prowadzi do upadku społeczeństw lokalnych.

Przemiany społeczności likalnych:

-W. Konhauser- społ. Masowe to okreś. Model stosunków społecznych, które mogą zachodzić w całym społeczeństwie, lub w jego części. Ten model charakteryzuje się tym, ze zbiory jedn. są związane ze sobą tylko przez podporządkowanie wspólnej władzy państwowej.

Jedn. nie są w społ. Bezpoś. W różnych niezal. Grupach, w takim społeczeństwie większość instytucji jest tak zogniskowana, aby mieć doczynienia z agregatami ludzkimi, w których uczył się podobieństwa, a nie różnic między nimi.

W procesie społecznym opartym na grupach lokalnych, to społeczeństwo masowe nie podtrzymuje spont. Tw. Społecznosci, ani lokalnych struktur, lecz przez formalne, sprofesjonalizowane instytucje i organizacje zaspokajające wszystkie rzesze jednostek.

Zanikają również wiejskie społ. Lok (wioski i wsie),  bo przestają być izolowane i samowystarczalne, zostają podporządkowane miastu i włączone doń, a wieś traci funkcje i spójność społeczną.

Wieś nie wchodzi w społeczeństwo miasta ani strukt. Społ. Ponieważ ogromna liczba mieszkańców oraz specyficzne uwarunkowania wszelkich form życia sprawiają, że jedn. mogą uczestniczyć tylko w tworzeniu masowych podz. Konsumentów.

W miejsce pewnej przynależności do społeczności lokalnej jednostr. Dośw i izolacji, oraz anonimowości.

Stopniowo rozpadają się zbiorowości oparte na podziale etnicznym, religijnym, klasowym i terytorialnym, Społ. Masowe rozsadza dotychczasowe zbiorowości, a w ich miejsce stwarza wielkie instytucje i formalne organizacje.

Riesmana „Samotny tłum” - społ masowe- procesy, podział pracy (urbanizacja, industrializacja, specjalizacja, wzrost ruchliwości poziomej i pionowej, powst. wielkich organizacji i instytucji, czyli te prowadzą do zaniku społeczności lokalnej, a z powodu transferu jej funkcji na inne organizacje i instytucje z opieki wsi do specjalnch instytucji (żłobki, przedszkola, domy starców etc)

-Teoria zaćmienia- Waren. Sten- nie podziela opinii o zaniku społeczności lokalnej, mówi że społeczeństwo lok. Nie zanika jako efekt zbiorowości, tylko zmienia swoją strukturę i funkcje i dostosowuje się do współ. Rozwoju, podlega procesowi specjalizacji, który zachodzi w całym społeczeństwie.

Te zmiany strukt. Funkcjonalnie dołącza się do społ lok, najlepiej można przedst. Procesem koordynacji, w osi pionowej i poziomej,

Oś wertyklana (pion)- koordynacja- polega na wzroście zależności różnych terenowych organizacji, zrzeszeń, i placówek, od ich ogólnokrajowej nadbudowy, koord. Wertykalna pokazuje jak dana osoba zależy od wypecjal. Grupy, czyli org/ instytucji a te- od zb. Regionalnych lub ogólnokrajowych.

Koordynacja Pozioma- horyzontalna- zgodne połączenia wszystkich org, zrzeszeń, instytucji, działajacych na danym terenie, koor. Pozioma jest coraz mniej znacząca, natomiast pionowa- coraz bardziej rozbudowana i dominuje.

Często występuje konflikt między obydwoma osiami, ponieważ koor. Wetykalna podporządkowuje sobie własne kom. Organizacyjne i dąży do realizacji cech danej organizacji, a nie kieruje się interakcjami danej miejścowości

Konflikt ten występuje gł. W zakresie przywództwa, gdyż przywódcy organizacji dążą do osiągnięcia celów tej org, a przyw lokalni są nastawieni na zaspokojenie potrzeb mieszkańców danej miejscowości. Miedzy obydwoma przyw brak zgody

Drogą doprowadzającą do poprawy przez politykę i program wzmocnienia kooperacji horyznotalnej

Również społ. Lok jest przyćmione przez procesy koor. Wetykalnej.

Stein- zmiany zachodzące w społ. Lok to wzrastająca zależność i zmniejszająca się autonomia lokalna, Wzrost wzajemnej zal jednostek, zrzeszeń, instytucji, przejawia się w kształtowaniu różnych okręgów miejskich, czyli centrów dyspozycji i postępu tech, kulturowego i gosp. Od których społeczeństwo lok staje się zależne.

Dlatego społ. Lok ulega zaćmieniu, ale się nie rozpada

Przy odpowiedniej polityce społ lok mogą nadal funkcjonować jak korzystne i potrzebne formy org. Społ.

-Teoria społeczności bezlokalnych:

Procesy specjalizacji, człowiek nie załatwia teraz wszystkiego w 1miejscu tylko wielu. Belik.=nie ograniczone tylko do jednego obszaru.

-Teorie transformacji:społ. Lok ma charakter uniwersalny, nowoczesny. Wzrost znaczenia przynależności zawodowej, zwiazek z państwem, lepszy rozwój ekonomiczny.

???Socjologia miasta- podstawowe nurty zainteresowań

Mistal- podst. zainteresowań socjologii miasta są wielorakie aspekty życia społecznego. Zorganizowane są według wzoru- jest nim miasto, rozumiane jako przestrzenna forma skupienia ludzi. Socjologia miasta to dyscyplina empiryczna, występują liczne, ale wąskie tematycznie badania, posiadają też założenia teoretyczne,

2 Podstawowe klasyczne orientacje w socjologii miasta:

studia ekologii społecznej

Studia społecznosci lokalnych.

W zbiorowści miejskiej splatają się wzory przestrzenne, wiele orientacji ze sobą powiązanych, mają osobne właściwości metodologiczne,  - dotyczą problematyki podziału organizacji oraz wykorzystania przestrzeni.

Problematyka dotyczy sposobów i zasad wspólnego życia oraz przejrzystości społ. Organizacji i więzi

--Studia ekologii społecznej- dot. Anal ściśle przestrzennych- obszarów naturalnych- koncepcje społeczne i ekonomiczne.

Koncepcje ściśle przestrzenne zajmują się rysem miasta w podziale na części -sfery komercyjne.

Wg obszarów naturalnych- podobne, ale kładą nacisk na elastyczność oraz zróżnicowanie zachodzących zjawisk, np. ujęcia wielkośrodkowe, wskazujące na równoczesną rolę różnych centrów i przyległych do nich obszarów mieszkaniowych, biurowych komunikacyjnych etc,  w rozwoju i funkcjonowaniu poszczególnych miast - czynniki psychospołeczne i kult mające wpływ na życie miejskie, podaje te procesy które zajmują się zmianami w dominujących wzorach wyk. Przestrzenii.

Humer- przestrzeń miejska jako symbol i wartość systemu społecznego.

Koncepcja ekonomiczna- analiza czynników takich jak: koszty, czas odleglość, ceny nieruchomości, oraz przejawy optymalizacji w wyk. Przestrzeni. W ramach tych koncepcji wyst orientacja dystansu ekologicznego -analiza do minimalizacji dystansu ekologicznego.

Wychodzenie poza dominujący kontekst przestrzeni pochodzenia, podłoża kulturowego, rodzaju pracy, sposobu zaspokajania potrzeb mieszkańców, sposobów życia, prawie wspólnoty i więzi,

30 lat później- nowa socjologia miasta:

Nurt radykalno - klasyczny - od wyk. Czynnika makrospołecznego.- podkreślanie, że miasto to nie oderwanie i niezal. Od całego społeczeństwa i jego zależności.

Zjawiska gł. W sferze makro ekonom. I politycznej, szczególna uwaga skupiona jest na koncentracji i eksplikacji kapitału w przestrzeni miejskiej, oraz na obecności i integracji org. Polityczno - państwowej w przestrzeni miejskiej.

Gł. Zainteresowania- nierówności społeczne w warunkach miejskich. Przedst- kastels.

Neokoncentryzm- całkowite zaprzeczenie poprzedniego, oraz wywarł nowe tendencje rozmaitych zasad wyjszt. Miast na rzecz prawidłowego rozwoju rynu gospodarczego i nie skrępowanej rzeczywistości przy odrzuceniu interakcjonizmu przy tworzeniu i odnawianiu miast.

Podst. Siłą rozwoju miast powinny być inwestycje prywatne, w ramach tego istnieje koncepcja obszaru wolnej przedsiębiorczości, która mówi, że pewne wyodrębnione obszary w mieście, głównie podupadajace powinny być wolne od regulacji i ingerencji oraz ograniczeń, co ma dać lepsze warunki.

Paradygmatyzm- nacisk na praktyczność podejmowania planów urbanistycznych, w por. z mieszkańcami trzeba uruchamiać ich aktywizacje dla poprawy i ulepszania miast.

Idea community development-> idea rozwoju społeczności lokalnych majaca dać integracje i org. Się mieszkańców, w celu zaspokajania ich własnych oraz lokalnych interesów- trzeba współpracować i uzupełniać się formalnie.

Ruch Socjourbanistyczny- próba odpowiedzi na pytania dot. Zw. Sposobu rozwoju i zagospodarowania przestrzeni jako życia społ. Należy dążyć do rozpoznania i kształtowania fenomenu miejskiego, aby jego strona materialna była jaknajlepiej skorelowana z wł. Człowieka i gr. Społ. Miejskie otoczenie powinno by przyjazne, pomocne, służyć charmonii -

Trzeba wyk wskaźniki- pochodzenie mieszkańców, cechy demograf, etniczne, rodz wyk pracy, poziomu życia, rel

Ocena świata społ. Przez mieszkańców, dotyczy to wizji społ lokalnej, zasad jej funkcjonowania i współżycia członków.

Problematyka urbanizacji:

Meedows, Milruh- urb. To 3 rodzaje procesów:

1.Urbanizacja jako dyfuzja, czyli rozpowszechnianie się wartości miejskich na tereny wiejskie.

2.Przemieszanie się ludności miejskiej i wiejskiej.

3.Przemiany wokół zachowań aby były one wzorami charakterystycznymi dla wzorów dla mieszkańców miast.

Definicje urbanizacji:

1.Geograficzna- mówi o koncentracji ludności w takim pkt. Przestrzenii, które różnią się od skupisk zamieszkałych przez ludność wiejską pod względem wielkości, funkcji oraz instytucji

2. Socjologiczna- zakłada istnienie specyficznego miejskiego stylu życia, innego od stylu życia mieszkańców wsi. Zarówno cechy społ. Miejskiego jak i pozarolniczego zatrudnienia.

Greew- wyróżnia co najmniej 3 podst. Znaczenia terminu urbanizacja:

1) utożsamiana jest  z urbanizmem, czyli ze specyficznym stylem i sposobem życia mieszkańców miast, urbanizm w literaturze przedmiotu definiowany jest przez  wypełnianie jego cech, lub też mówi się o nim jako o fenomenie kulturowym, lub jako o kulturze mieszkańców miast.

2)Znaczenie demograficzne lub geograficzne- urbanizacja to wzrost liczebnej ilości mieszkańców miast,

3)Urbanizacja to proces koncentracji ludności, który przebiega w dwojaki sposób- poprzez wzrost liczby punktów gdzie następuje koncentracja oraz prze zwiększenie liczby ludności tych kultur.

Miasto- powyżej 20 tyś, ale u nas troszkę inaczej-;) stosunek ludzi mieszk. W mieście do mieszk. Wsi.

Urbanizacja- nie jest procesem typowym dla miast, ale dla całego społeczeństwa., proces ten jest przekładany jako wzrost społ. Skali urbanizacji, łączy to powstanie nowych technologii. Wynalazków, org. Formalnych w znaczeniu społeczno - ekonomicznym

Wg. Bura- wzrost społecznej skali urbanizacji przejawia się mi. We wzroście zwajemnych zależności między ludźmi, wzrostu ilości i znaczenia ogólnokrajowych organizacji biurokratycznych.

Przejście od pozostałych ukł., w których dominowały małe i samowystarczalne społeczności lokalne, do układów złożonych, gdzie ukł. Jest ścisłe funkcjonowanie powiazań, spada znaczenie świadomości lok- sąsiedzkiej, na rzecz ogólnospołecznej.

Tradycyjna koncepcja urbanizacji- twórca With-urbaniazacja jako sposób życia, tradycyjna koncepcja nawiązuje do drugiego znaczenia- urbanizacja jako specyficzny styl życia mieszkańców miast wpływ w def.miasta przez 3 wskaźniki: wielkość, gęstość, heterogeniczność

Charakterystyka miejskiego stylu życia- fakt, iż miasta liczą wielu mieszkańców - konkurencja, przestrzenna segregacja mieszkańców powst. Na podłożu zróżnicowań masowych, etnicznych, poź. Społ,. Ekonomicznych, oraz okreś. Gustów i prferencji.

W masie ludzie o różnym pochodzeniu i przeszłości, słabną więzi rodzinne i sąsiedzkie, więzi-układ spójności w tradycyjnym społ. Wiejskim w nowym społ. Miejskim zastępowane przez współzawodnictwo w formalne mechanizmy kontroli. Kolejna konsekwencja wielkości miast to segmentacja stosunków społecznych oraz powstanie schizoidealnej społ. Miast przy jednoczesnym nie poznawaniu się tych ludzi wzajemnie.

Kolejna konsekwencja wielkości miast- kontakty międzyludzkie- mogą być bezpośrednie, ale powstają bezosobowo, przelotne i powierzchowne,

Typowa postawa mieszkańców miast- rezerwa i obojętność, manifestowana z innymi ludzmi, chroniąca mieszkańców miast przed oczekiwaniami i żądaniami innych ludzi.

Cechy: Racjonalność, kryterium przydatności i pomocy innych przy realizacji celów, mieszkańcy miast wyzwalając się spod nieformalnych grup pierwotnych zyskują pewien sposób niezależność lecz jednocześnie tracą poczucie przynależności do grupy / wspólnoty, co wywołuje anomię i społ. Dezorganizację.

Kolejna konsekwencja- nie możność zgromadzenia wszystkich mieszkańców w jednym miejscu sprawia, iż informacje sa przekazywane są przez media.

Konsekw. Gęstosci- przyczynia się do wzrostu zróżnicowania i specjalnej specjalizacji mieszkańców.

Często następstwem tego jest złożoność i skomplikowanie strukt. Społecznej

Bliskość społeczna przeciweń. Bliskości przestrzennej.

Odmienne miejsca zamieszkania i pracy dla klas społ. Powodują rezerwę we wzajemnych kontaktach, powoduje to liczne nie zadowolenia i patologie.

Konsekw. Heterogen- miasta- częste zmiany przynależności grupowej, ruchliwość, z czego wynika słabe zakorzenienie jedn. W społeczności miejskiej, zróżnicowanie ludności utrudnia nawiązanie bliskich i trwałych kontaktów społecznych.

Zanik więzi społecznej nie ma specyf. Stylu mieszk. Miast,

Wiele kontaktów bezosobowych. Spadek znaczenia rodziny. Większa anonimowość.

Socjologia Miasta

Społ. Lokalna- cd- ujęcia teoretyczno-badawcze.

„Obraz miasta Krakowa w Książce K. Fryskadzkiego „Miasta metropolie i ich przedmieścia”  z uwzgl. Badań nad Krakowem do których odwołuje się autor.

Ukł. Dychotomiczny- z trad XIX., od F. Tonnisa. - wspólnota i stowarzyszenie, do niedawna wiejska społ. Kolektywna to jak wspólnota, natomiast społeczność miejska, jako geselszaft. Różnica ta opiera się na rozumieniu tych dwóch typów społ. I ich przeciwstawieniu .

Rodzaje interakcji- wiejską wspólnotę charakteryzuje bezpośrdniość i wzajemność stosunków wynikające z sympatii i poczucia swojskości, w miastach dominuje przelotność i bezosobowość kontaktów międzyludzkich,

Cooley- gr. Pierwotne i wtórne- - kontinuum miejskości/ wiejskości, indywidualizacja zachowań, wieś vs miasto,

Procesowi urbanizacji towarzyszy dezorganizacja i rozpad tradycyjnych społeczności ludzkich

Teorie ekologiczne- Park, Burgess,

Ekologia społeczna zajmuje się ukł. I lokalizacją zjawisk społecznych w ich naturalnym otoczeniu, głównie w aspekcie przestrzennym, w zależności od położenia geograficznego, linii kom, wart ziemi etc.

Ekologia społeczna bada skutki wpływu społecznego otoczenia na populację, wywierane przez społeczne współzawodnictwo, symbiozy i podział ludności, a także jej działalność na terenie danego obszaru. Przedst. Tej teorii wyróżniają 2 poziomy współzawodnictwa ludzi:

-Biotyczny- podst. Pozamyślowe przystosowanie dokonujące się w toku walki o byt, czyli konkurencji - podst. Proces, determinuje przest. Rozm. Ludności.

-Kulturowy- nadbudowa nad biotyczny, czyli właśnie społeczność lokalna. Pierwsi przedstawiciele nurtu ekologicznego zajmowali się na tym poziomie stosunkami symbolicznymi, strukt. Przestrzenną, współzawodnictwem i podziałem pracy oraz procesami selekcji i segregacji. Późniejsi przedst. Zajmowali się również świadomością społeczną mieszkańców, zbiorowym działaniem, poczuciem przynależności do danej zbiorowości, ruchliwością, horyzontalnością. Dominuje nacisk na przestrzeń, obszar, zamieszanie, środowisko, w którym ludzie żyją i mieszkają, ale brakuje im często rozpoznania innych niż środowiskowe czynników skłaniających ludzi do wspólnych działań. Istotą tego stanu jest ułożenie struktury społecznej w relacji do faktów, geografii przestrzennej, a badania polegają na wyjaśnianiu prawidłowości, wg których przestrzenne warunki i układy wpływają na ludzkie zachowania i działania.

Ujęcie struktury funkcjonalne- ujęcie tego jako wielkiej całości, części składowe są uzależnione od siebie, całość funkcjonuje w harmonii struktura- wprost proporcjonalna, jako budowa całości społecznej, podział na części składowe,

Spol lok- wg Warena- to skupienie ludności zamieszkującej w ścisłej bliskości na obszarze, który posiada lokalne zakłady usługowe handlowe, niezbędne dla miejscowej ludności i zakłady wytwórcze produkujące towary na szerszy rynek.

Lub - Społeczność lokalna to formy obejmujące całość życia mieszkańców, kształtujących system odpowiednich grup i instytucji umożliwiających jej członkom zaspokajanie potrzeb, umożliwiają one ludziom rozwiązanie podstawowych problemów w ich życiu,  czyli utrzymanie egzystencji, socjalizacji, kontroli społecznej, i zapowiadające ład i bezpieczeństwo.

Berhard- społ. Lokalne jest najmniejszą w obrębie społeczeństwa jedn. społ kultury, która może się sama utrzymać. Posiada budowę, inst. Organizacyjne,

Struktura- wzajemne zależności i funkcje oraz sama struktura nie uwzględniają roli przestrzeni oraz świadomości grupowej. Podejście statyczne i bezkonfliktowe

Interakcjonizm- podst to interakcje między ludzkie,

Kaufman- społeczność lokalna to siedziba / miejsce / albo kompleks interakcji zorientowanych (nastawionych) lokalnie, społeczeństwa lokalne sprowadzają się do szeregu zachodzących na siebie układów interakcji, czyli oddziaływań ludzi na siebie, wynikających ze wspólnego zamieszkiwania w danej miejscowości, czyli danej i wyodrębnionej przestrzeni

Sjoberg- s. lok to kolektyw aktorów działających na ograniczonym obszarze jako badanie wykonywanych przez nich codziennych czynności, najistotniejsze- osoba aktora- wiek, płeć, pozycja w strukturze, pole społeczne, oraz jak działa przywódca w gr. Zogniskowanych w sieci nieformalnych stosunków, interesują ich gr. Przywódcze, wpływają gr. Interesów, gł. Cel badawczy - analiza autorytetów i cech badawczych, atrakcyjność mieszkańców w działaniach na rzecz społeczności lokalnej.

Aktywność wiąże się z przynależnością do różnych organizacji, stowarzyszeń, zrzeszeń o charakterze lokalnym, Interesy i konflikty, adaptacja, asymilacja, współzawodnictwo, kontrola społeczna, procesy indywidualizacji i asymilacji.

Podejście sieciowe- Mars Muchel, Botch- całość to sieć interakcji zachodzących w danej zbiorowości ludzi, to siatka powiązań między ludzmi i innymi elementami składowymi, a nie konglomerat ludzi i instytucji. Te powiązania to powtarzalne i unormowane interakcje.

Rdzeniem społeczności lokalnych są więzi i połączenia między jednostkami i grupami tej zbiorowości

Teoria działania - (świadomości grupowej) - istotą jest świadomość przynależności mieszkańców do danej społeczności lokalnej, dla tej teorii podst. Weber, najwięcej odwołań bo on stworzył działanie społeczne, najczęściej definiowane w temacie solidarności członków, która to solidarność formułuje podst. Ich wspólnej orientacji w działaniu społecznym

Istota- wspólnota, aktywność, posiadanie świadomości „my”,

Solidarność- wspólne działanie, nie są f. Przestrzennego położenia, lokalizacji, lecz są rezultatem konieczności, nacisków zewnętrznych, które prowadzą do działań społecznych, formowania gr. Źródeł powst. i kształtujących społeczeństwo lok. Należy dopatrywać we współzawodnictwie i doprowadzać ludzi do różnych celów, ekonom, społ i politycznych,

Przedst. Tego nurtu interesuje proces tworzenia się zbiorowości, ich funkcjonowanie, działania i aktywność ludzka.

Teoria Longa (lata 50,60)- zawiera elementy teorii gier, a także teorię ekologiczną, oraz strukturalną i interakcjonizm. Uznaje, że w symbiotycznym układzie stosunków społecznych wszyscy członkowie społeczności spełniają pewne role co w istocie oznacza prowadzenie różnych gier tworzących określoną strukturę oraz takie działania i cele. Uczestnik bierze w niej udział raz jako pionek, raz jako gracz. Interakcje grajacych wywołują się w sposób niezamierzony, lecz stałe skutki, a dokonująca się koordynacja ma charakter raczej ekologiczny, a nie jest sprawą świadomej, racjonalnej organizacji życia.

Społeczeństwo lokalne jest org. Samowystarczającym, jeżeli stwarza struktury zinstytucjonalizowane, potrzebne członkom społeczności.

Role społeczne na poziomie społeczności lokalnej związane jest z innymi rolami w zbiorowościach, do których mieszkańcy należą . S.L tworzy sieć stosunków społecznych i interakcji, inni ludzie emigrują , umierają, a system trwa.

Paweł Rybicki- społ. Lokalne w 2 aspektach- 1wszechstronne zaspokajanie potrzeb ludzkich

2Stanowienie wspólnoty - lepiej zaspokajać miasto niż wieś, SL. Jako wspólnota charakteryzująca się podobnymi sposobami życia i zaspokajania mieszkańców wzajemnymi odniesieniami. Miejska typologia społeczeństwa- miasta przedindustrialne, oraz miasta po fazie industrializacji

Nie jest to dychotimia,  a kontinuum.

Inny - Miejska społeczność lokalna ma 4 czynniki-

1)przeobrażenia ekonomiczne, 2)środowisko przestrzenne 3)skutki demograficze 4)obszary kulturowe

Najistotniejsze są te pierwsze, ekonomiczne gdyż sam interesował się rozw. Gospodarczym i uznawał ze na jego bazie kształtują się stosunki społeczne Dużo pisał o przemianie więzi rodzinnych oraz sąsiedzkich w mieście, oraz obrazował skutki społeczne okr. Kryzysu gosp. Lat 30-tych, warunki mieszkaniowe mają wpływ na zanik tradycji wiejskich i małomiasteczkowych więzi społecznych, istotne stos demograf, wiek, płeć, przyrost naturalny, rozrodczość, śmiertelność, oraz zmiany w strukturze zawodowej i majątkowej. Na te cechy dokłada się kultura wiejskomiejska,. Tę kult badał głównie wg kontekstu spędzania wolnego czasu przez mieszkańców.

---