Kolokwiów z mikrobiologi

bakterie

Esherichia coli

Morfologia :

Jest bakteria gram ujemną,jest pałeczką o zaokrąglonych biegunach, może wytwarzać otoczkę, mają kształt cylindryczny, są niekwasoodporne, niezarodnikujące, wielkość to 1-4 um, posiadają rzęski, nie wytwarzają przetrwalników. Posiadają następujące antygeny:

• antygen O somatyczny

• antygen K powierzchniowy

• antygen H rzęskowy

Diagnostyka:

Rośnie dobrze na podłożach podstawowych, jej optymalna temperatura do wzrostu wynosi od 30-37 C, na agarze rośnie w postaci 5 mm koloni, o gładkim brzegu, czasem może występować w formie śluzowej jeśli wytwarza otoczki, a na bulionie powoduje jednolite zmętnienie. Mogą powodować hemolizę beta. Bakteria ta posiada następujące właściwości biochemiczne:

• Glukozo +

• Laktozo+

• Katalazo+

• Oksydazo-

• Ureazo -

• Indolo+

• Acetoino-

• Są oporne na działanie fenolu

• Dają + próbę z czerwienia metylenową

• Są wrażliwe na zieleń brylantową oraz malachitową

Dla rozróżnienia jej od innych enterobakterii stosuje się następujące hodowle lub próby:

• Podłoże McConkey czynnikiem wybiórczym jest kw żółciowy, fiolet krystaliczny hamują one wzrost bakteria gram dodatnich, czynnikiem różnicującym jest laktoza. Te bakterie które rozkładają laktozę jak E. Coli zakwaszają środowisko, co doprowadza do zmiany barwy z żółtej na czerwoną, natomiast bakterie laktozo ujemne jak shigella, salmonnela zużywają pepton, a wytworzony amoniak podwyższa pH środowiska i powstają białawe kolonie. Wskaźnikiem pH jest tu czerwień obojętna.

• Podłoże Klingera czynnikiem różnicującym jest tu glukoza i laktoza w stosunku 1:10, wskaźnikiem pH jest tu czerwień fenolowa. Jest to podłoże dla bakterii o małych wymaganiach odżywczych. Bakterie rozkładające glukozę powodują zakwaszenie środowiska i zażółcenie podłoża, zmiana ta następuje szybciej w w części skośnej, gdzie wkrótce następuje powrót do pierwotnej barwy, gdyż następuje wtórna alkalizacja, będąca wynikiem rozkładu aminokwasów. Jeśli bakterie rozkładają laktozę to powstaje żółte zabarwienie bez przejścia do pierwotnej barwy. Brak natomiast rozkładu cukrów powoduje alkalizacje pożywki, przez co podłoże pogłębia swój czerwony kolor. Wytworzenie dużej ilości CO2 i H2 uwidacznia się unoszeniem podłoża. Natomiast wytworzenie się h2s z tiosiarczanu powstaje strat siarczanu żelaza

• Próba na indol produkowany z tryptofanu. Znajduje sie tu odczynnik Erlicha-Kovaska, w którym znajduje się alkohol izoamylowy, kwas solny. Dodatni wynik w próbie naje nam E. Coli powoduje powstanie pierścienia.

Pobieramy do badania próbki

• kału,

• szpiku,

• krew

• ropę.

Następnie wysiewamy na podłoże słabo wybiórcze np podłoże sołtysa kolonie ciemnozielone, lub granatowe z czerwonym środkiem, a następnie przeprowadzamy aglutynacje szkiełkową mieszanina surowic kilku typów, można też przyprowadzić aglutynacje próbówkową po zagotowaniu bakterii - na antygen O, i potem przeprowadzamy badania biochemiczne.

Chorobotwórczość:

Czynniki zjadliwości Escherichia coli dotyczą głównie ich zdolności do przylegania i adhezji do nabłonka przewodu pokarmowego oraz wytwarzania toksyn przez niektóre szczepy. Adhezji sprzyjają fimbrie, z czego najgroźniejsze są typy I oraz P (powinowactwo do dróg moczowych) i typu S (powinowactwo do naczyń mózgowych) Innym czynnikiem zjadliwości jest otoczka o właściwościach anty fagocytarnych, zwana antygenem K, adhezyny CEA, endotoksyna (LPS) oraz α-hemolizyny. Niektóre szczepy wytwarzają egzotoksyny oraz toksynę typu Shiga. Szczepy hemolityczne bakterii są bardziej chorobotwórcze niż szczepy niehemolityczne. Hemolizyna ma bowiem właściwości toksyny o działaniu nie tylko hemolitycznym, ale także dermonekrotycznym i koagulującym plazmę.

1. Szczepy enterotoksyczne

-kolonizują jelita cienkie i tam powodują procesy chorobowe,nie uszkadzają komórek nabłonka jelit.

- wywołują biegunki cholero podobne

-Wytwarzają egzotoksyny które są związane z przewodem pokarmowym

-posiadają fimbrie które ułatwiają kolonizacje,wyróżniamy 2 typy:

typ I mannozozalezny- posiadają je na ogol wszystkie szczepy bakterii słabo związują się z komórkami nabłonka jelit,ruchy perystaltyczne mogą usunąć te drobnoustroje. E.coli która ma fimbrie mannozozalezne ma zdolność do aglutynacji krwinek czerwonych.

typ II mannozoniezalezny- fimbrie te odpowiadają za typowa adherencje bakterii z enterocytami p.pokarmowego jest to tzw czynnik kolonizacyjny. Jeżeli E.coli zawiera fimbrie 88 to ma zdolność kolonizowania enterocytów u świni. Oprócz fimbrii ten typ wytwarza enterotoksyny:cieplolabilna enterotoksynę.

2. Szczepy enteropatogenne

• wywołują zakażenia w jamie brzusznej

• za procesy chorobowe odpowiedzialne są fimbrie BFP, oraz intymina (zewnętrznej błony enteropatogennej E.coli. Niezbędne dla ścisłego przyczepiania bakterii do komórek nabłonka).

• Nie produkuje toksyn

• Uszkadzają nabłonek jelitowy co prowadzi do biegunki i gorączki

• Atakują głównie zwierzęta młodsze

3. Szczepy enteroinwazyjne

• Wywołują biegunki czerwonko podobne

• Maja zdolność wnikania do kom nabłonka jelit, i powodują mieszczenie enterocytów

• Atakują one głównie enterocyty okrężnicy i powodują gorączkę i biegunkę.

• Szczepy enteroagregacyjne

- Wywołują wodniste biegunki, zwłaszcza u dzieci

5. Szczepy nekrotyczne

6. szczepy enterokrwotoczne

• Mogą spowodować krwotoczne zapalenie okrężnicy, mało płytkową plamice zkrzepową

• jest przyczyna zoonoz

Poza tym można wymienić następujące stany chorobowe wywołane przez E. Coli:

• sepsa

• ropnie narządowe

• zapalenie drug moczowych

• zapalenie dróg żółciowych

• ropomacicze u psów

• mastitis u bydła

• zapalenie ucha

• miejscowe zakażenia ropne

• kulawki u cieląt źrebiąt i innych młodych zwierząt

• biegunki jak wyżej

• posocznice jak wyżej

To co wyżej jest nazywane kolibakteriozami.

PROTEUS

Morfologia:

Jest pałeczką Gram - , wykazuje ona duży polimorfizm, jest urzęsiona posiada długie rzęski wokół komórki i przez to wykazuje dużą ruchliwość (najlepiej w 25 27 stopniach i pH 7,5). Są bakteriami tlenowymi lub względnie beztlenowymi. Brak otoczki oraz przetrwalników. Posiadają antygen somatyczny O oraz H. Jest florą oportunistyczna, ma istotna rolę w procesach gnilnych, występuje powszechnie w środowisku.

Diagnostyka:

Posiada takie właściwości biochemiczne:

• Laktozo -

• Glukozo +

• Ureazo +

• H2S +

• Indolo -

• Próba z czerwienią metylenową +

• VP na podłożu Clarka -

Rośnie na zwykłym agarze, wykazuje charakterystyczny wzrost mgławicowy na podłożach tlenowych lub względnie aerofilnych. Robimy posiewy z kału i krwi, by otrzymać czyste kolonie Proteusa. Podłoże Muller -Kaufman jest podłożem namnażającym. Sieje się ja dla odróżnienia od innych enterobakterii na następujące podłoża:

• McConkey gdzie kolor podłoża staje się żółty, ponieważ zużywa pepton co podwyższa pH.

• Agar z zielenią brylantową , gdzie najlepiej rośnie salmonella. Spowoduje alkalizacje podłożą i zmianę barwy na czerwoną ponieważ nie rozkłada laktozy

• Podłoże Klingera pogłębia kolor czerwony,dół żółty oraz powstaje strąt siarczanu żelaza, podobnie zachowuje się salmonella.

• Próba na indol produkowany z tryptofanu daje próbę ujemna jedynie coli daje dodatnią

• Podłoże Christensena na ureazę, jest to agar z mocznikiem, pepton, NaCl, KH2PO4, wskaźnikiem pH jest czerwień fenolowa. Bakterie takie jak proteus które rozkładają mocznik na amoniak i CO2 powodują alkalizacje podłoża i zmianę barwy na filetową.

Chorobotwórczość:

Jest florą oportunistyczna. Dzięki rzęskom bakteria może stosunkowo szybko się przemieszczać, co sprzyja szerzeniu się zakażenia. Wytwarza proteazy oraz ureazę, która odpowiada za podwyższenie pH moczu. Bakteria może powodować zakażenia różnych miejsc, jednak najczęściej infekcja dotyczy układu moczowego. Czynnikiem sprzyjającym jest cewnikowanie, zwłaszcza przez dłuższy okres czasu. Dzięki wytwarzaniu ureazy wydzielany jest amoniak, który podwyższa pH moczu, a co za tym idzie zmniejsza się rozpuszczalność soli wapnia, wskutek czego tworzą się warunki sprzyjające odkładaniu się kamieni nerkowych.

Bakteria może rzadko powodować również sepsę (zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością) oraz zapalenie opon mózgowych. U cieląt powoduje zapalenia przewodu pokarmowego z jednoczesna pneumonią, co zazwyczaj kończy się śmiercią. Jest oporna na działanie antybiotyków.

Salmonella

Morfologia:

Jest to pałeczka Gram - , urzęsiona, nie osiada otoczki oraz zarodników. Jest wrażliwa na czynniki dezynfekujące. Posiada

• antygen O somatyczny,

• antygen Vi powierzchniowy,

• antygen M śluzowy,

• antygen rzęskowy H.

Jest względnie beztlenowa. Należą do bakterii wewnątrzkomórkowych. Podstawą do podziału jest zróżnicowanie antygenów somatycznych (antygen O) i rzęskowych (antygen H). Obowiązujący schemat podziału pałeczek Salmonella na gatunki, podgatunki oraz typy serologiczne (serotypy) nazywany jest od nazwisk jego twórców, schematem Kauffmana-Whitea.Rodzaj Salmonella podzielony jest na dwa gatunki: S. enterica 2430 serotypów oraz S. bongori. 20 serotypów Pierwszy z gatunków podzielony jest na setki serotypów. Jeden z nich, Salmonella enterica subspp. enterica obejmuje bakterie najczęściej izolowane od ludzi i zwierząt stałocieplnych.

Diagnostyka:

Rosną dobrze na podłożach podstawowych, mogą rosnąc w warunkach tlenowych lub względnie beztlenowych. Kolonie na agarze w formie S są:

• gładkie

• lśniące

• przejrzyste

W formie R są:

• nieregularne

• matowe

• płaskie

• suche

Na bulionie dają zmętnienie, osad i błonkę. Optymalna tem to 37 stopnie a pH 7,6. Z własnościowi biochemicznych wykazują następujące właściwości:

• glukozo +

• mannitolo +

• laktozo -

• sacharozo +

• ureazo -

• H2S +

• indol -

• są bardziej oporne na barwniki z zielenią brylantowa lub malachitową od coli

Zarazka wykrywamy w kale, moczu, krwi, poronione płody, narządy. Wykorzystujemy podłoża z kwaśnym selenianem sodu czyli np:

• agar SS

• MaConkey

• badania serologiczne: odczyn aglutynacyjny Widala;

• OWD

Schemat postępowania w przypadku podejrzenia o salmonellozę:

1.Selektywne namnażanie-stosuje się dwa podłoża -Rapporta-Vasiliadisa oraz Mullera-Kauffmanna są to podłoża wybiorczo-namnazajace które zawierają sub hamujące wzrost innej flory a wspomagające wzrost bakterii Salmonella.

2.Izolacja-stosuje się tu podłoża wybiorczo-roznicujace czyli takie gdzie będzie zahamowany wzrost innych bakterii natomiast Salmonella będzie jednocześnie badana pod względem właściwości biochemicznych. Najczęściej używanym wskaźnikiem jest laktoza której salmonella nie rozkłada w odróżnieniu od e.coli.

3.Identyfikacja:wykonywanie dodatkowych testów biochemicznych oraz testy serologiczne. Badanie serologiczne polega na tym ze mając wyizolowany szczep poddaje się go działaniu rożnych surowic skierowanych przeciwko antygenowi rzęskowemu i surowicę odpowiedniej grupy serotypowej.

Chorobotwórczość:

Czynnikami chorobotwórczymi rodzaju Salmonella są:

• antygeny

• somatyczny (antygen O) - będący endotoksyną

• wirulencyjny (antygen Vi) - właściwości antyfagocytarne, który jest specjalnym otoczkowym polisacharydem S.typhi

• inwazyny - białka powodujące przyleganie i penetrację komórek nabłonkowych jelita

• czynniki uodparniające bakterie na fagocytozę (neutralizujące aktywne rodniki tlenowe)

• katalaza

• dysmutaza ponadtlenkowa

-nie wytwarza egzotoksyn

Proces chorobowy nie zawsze dochodzi do stadium posocznicy często zatrzymuje się na infekcjach jelitowych. Najczęściej droga wniknięcia jest przewód pokarmowy. Następnie dochodzi do kolonizacji enterocytów. Jeśli w enterocytach bakteria będzie się namnażała może równocześnie atakować grudki chłonne związane z przewodem pokarmowym i dostaje się w ten sposób do układu limfatycznego. Jeśli jednak układ fagocytarny jest sprawny to wtedy giną wszystkie bakterie które wydostały się z przewodu pokarmowego. Jeżeli fagocytoza jest upośledzona może dochodzić do posocznicy albo do atakowanie pojedynczych narządów. Salmonella ma szczególe predyspozycje do atakowania pęcherzyka żółciowego może dostawać się do nawet do kości i opon mózgowych. W przypadku przełamania bariery układu odpornościowego bakteria rozprzestrzenia się na cały organizm. Jeżeli salmonella zaczyna namnażać się w enterocytach to wtedy dochodzi do uszkodzenia i zmiany metabolizmu wewnątrz komórki makroorganizmu dochodzi do nadmiernego wydzielania wody i elektrolitów a równocześnie do uszkodzenia komórek nabłonka-co powoduje indukcje procesu zapalenia. Stad przy salmonellozach dochodzi do silnych bólów brzucha i do podwyższenia temp. Największe niebezpieczeństwo w przypadku zakażenia pałeczkami salmonella stanową stany symptomatycznego nosicielstwa-kiedy zarazek gromadzi się w organizmie i co jakiś czas możne dochodzić do wysiewu i do rozlewania drobnoustroju do otoczenia. Poza tym salmonella może przenosić się przez jaja drobiu.

Chorobotwórcze są A-E. Uni-, di- lub multipatogenne. U ludzi powoduje:

• Enteritidis

• Typhimurium

• Infantis

Występują 2 typy zakażenia durowe wywołane przez S. Typhi, Paratyphi, Oraz toksykoinfekcje pokarmowe- salmonellozy od zwierzęce - spożycie pokarmów z dużą ilością pałeczek Typhimurium, Cholerae suis, Ebteritidis. U zwierząt Typhimurium atakuje gryzonie, futerkowe, konie, ptaki, przeżuwacze. Abortus eqiu, ovis, bovis. Cholerae suis. Enteritidis biegunka cieląt. Gallinarum to tak zwany ptasi tyfus. Anatum powoduje ostre śmiertelne schorzenie kaczek.

Objawy:

• wymioty

• gorączka

• biegunka

• posocznica

• kurczowe bóle brzucha

• ronienia klaczy, owiec, bydła

• ostre infekcjie ukł pokarmowego świń

• biegunka cielą, źrebiąt,

Test Antona

Jest to test stosowany do diagnostyki Listerii monocytogenes. Podajemy do spojówkowo królikowi lub śwince morskiej kulturę bakterii hodowanej na bulionie. Po 24h powinno nastąpić zapalenie spojówki.

Listeria Monocytogenes

Morfologia:

Jest pałeczka Gram +, która łatwo ulega odbarwieniu, jest stosunkowo krótka. Posiada rzęski wytwarza ich 4 a ich lokalizacja jest nieregularna, ale nie posiada otoczki ani przetrwalników. Jest ruchliwa. Jest pałeczka tlenową i lepiej rośnie z5-10% CO2. Wywołuje listerioze u gryzoni i ptaków. 0,4 do 0,5 mikrometra. Może wchodzić w skład flory fizjologicznej układu pokarmowego i pochwy, jest drobnoustrojem wewnątrzkomórkowym. Sama bakteria może występować w glebie wodzie. Posiada następujące antygeny:

• Antygen H

• Antygen O

• 5 typów serologicznych

• 8 typów fagowych

Właściwości biochemiczne i hodowlane:

Ogólnie jest mało aktywna biochemicznie:

• glukozo +

• trechalozo +

• salicyno +

• maltoza +

• eskulino +

• indolo -

• mocznik -

• H2S -

• katalazo +

• nie rozrzedza żelatyny

Namnaża się na podłożach podstawowych ale lepiej na wzbogaconych w krew, surowice, w warunkach tlenowych ale lepiej z dodatkiem 5-10% CO2 rośnie o wiele szybciej. Namnaża się już w 4 stopniach. Wywołuje hemolizę beta. Na bulionie powoduje zmętnienie razem z małym osadem. W żelatynie kutej rośnie w formie szczoteczki lub po linii wkucia. Stosujemy także podłożą ubogie w składniki odżywcze do wykrycia tej bakterii. Kolonie rosną zarówno w formie S jak i R. Kolonie są drobne, okrągłe 1-1,5 mm przezroczyste, bezbarwne. Odporne na czynniki zewnętrzne mało wrażliwe na ogrzewanie.

Chorobotwórczość:

listeria wytwarza silna hemolizynę tzw listeriozyne O. Komorka namnaża się w makrofagach wątroby i śledziony-jest patogenem wewnątrzkomórkowym. Przy listerioze wyróżniamy postaci:

• trzewno-posocznicowa która atakuje narządy wew.

• nerwowa-powoduje porażenia niedowłady i poronienia.

U ludzi listerioza rozpoczyna się od postaci skórnej następnie przechodzi w postać uogólniona a potem nerwowa. Listeria wymusza na kom fagocytujących żeby ja zjadły i potem uwalnia sie do protoplazmy za pomocą listeriolizyny O. Objawy ze strony ukł nerwowego :

• zaburzenia równowagi

• zapalenie opon mózgowych u owiec

• ruchy maneżowe taki ruch w kółko

• porażenia

Inne objawy to :

• ronienia

• posocznica

• mastitis

• u koni porażenie m żuchwy i gardła

• u drobiu ropa z dzioba i oczu drgawki i niedowłady nóg i skrzydeł

• u człowieka angina septyczna z mononukleozą, granulocytozą noworodków, zapalenie opon mózgowych, posocznica

Nie jest chorobotwórcza dla gołębi.

Diagnostyka:

Przy posocznicy do badania pobieramy fragmenty wątroby, nerek,śledziony. Przy postaci nerwowej pobiera się płyn rdzeniowy,fragmenty pnia mózgu, rdzenia przedłożonego.

Badanie: bezpośrednie przy formie nerwowej listeria namnaża się ogniskowo dlatego w materiale pobranym do badania można bakterii nie znaleźć,dlatego należy przygotować homogenizant i następnie preparaty mazane zabarwione metoda grama można ogladac. Przy badaniu materiału pochodzącego z mózgu postępujemy według procedury zimnego wzbogacania:

1ml homogenizowanego materiału zawieszamy w 10ml bulionu odżywczego i trzymamy w lodówce 12tyg.Co tydzień wysiewamy bakterie na agar z krwią. Po wysianiu na podłoże z krwią dodajemy 10%co2. Kolonie rosną nieco większe od koloni włoskowca różycy. Są wypukle,gładkie i szarawe widoczna jest wąska strefa hemolizyny beta.

Można wykonać probe CAMP na agar z krwią wprowadza się linie beta-toksyny gronkowca. Próbą biologiczna przeprowadzana jest na myszkach świnkach morskich i królikach. Można również przeprowadzić test Antona-odrobinę hodowli bulionowej podajemy myszkom dospojówkowo po 24h wystąpi zapalenie spojówki. Do badania wysyłamy:

• krew

• limfa

• wymazy

• wody płodowe

• mózg

• rdzeń

• mleko

Identyfikujemy listerie na podstawie badań hodowlanych biochemicznych i morfologicznych. Czyli robimy badanie mikroskopowe. Przy badaniu hodowlanym siejemy na agar tryptazowy, taluryn potasu, i rośnie tu w postaci małych czarnych kropek i wtedy bierzemy go do izolacji. Badania serologiczne to OWD, OA, HA. Na samym początku robimy badanie mikroskopowe, potem hodowlane a potem próby biochemiczne na żelatynaze katalazę eskuline.

Podział prątków

Ze względów praktycznych prątki dzieli się na:

• prątek gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis) - wywołujące gruźlicę

• prątek trądu (Mycobacterium leprae) - wywołujące trąd (chorobę Hansena)

• prątki inne niż gruźlicze (MOTT) - w tym Mycobacterium avium complex (MAC)

Podział i przykładowe gatunki MOTT:

• wolnorosnące (wzrost trwa 2-7 tygodni):

• Fotochromatogenne - wydzielają barwnik pod wpływem światła:

• M. marinum

• M. simiae

• M. kansasii

• M. asiaticum

• M. genavense

• Skotochromatogenne - wydzielają barwnik bez względu na obecność lub brak światła:

• M. flavescens (zaliczany też do szybkorosnących)

• M. xenopi

• M. gordonae

• M. cooki

• Niefotochromatogenne - nie wydzielają barwnika:

• M. avium-intercellulare - najczęściej izolowany MOTT, obejmuje kilka gatunków serologicznie nierozróżnialnych (określany również jako M. avium complex - MAC)

• M. malmoense

• M. haemophilum

• M. ulceranus

• M. shimoidei

• M. terre complex - kilka gatunków serologicznie nierozróżnialnych

• M. gastri

• M. nonchromasenicum

• Szybkorosnące (RGM - ang. rapidly growing mycobacteria):

• M. fortuitum complex

• M. smegmatis

• M. vaccinae - zmutowany szczep BCG

• M. phlei

• M. chelonae

• M. abscessus

Inne MOTT:

• M. scrofulaceum

• M. peregrinum

• M. celatum

• M. mucogenicum

• M. szulgai

• M. paratuberculosis

Leptospiry

Morfologia:

Leptospiry należą do rodziny Spirochaetales . Ma wielkości 6 - 20 mikrometrów, ma kształt spiralny o regularnych skrętach. Niektóre posiadają rzęski. Do wzrostu wymaka witamin NKT, lub substancji obniżających napięcie powierzchniowe. Posiada włókno osiowe od jednego do drugiego końca na które nawinięta jest protoplazma ze ściśle przylegającymi do siebie zwojami. Posiada 3-warstwową ścianę komorową. Rozwija sie w warunkach tlenowych ale niektóre potrzebują także CO2. Tradycyjnie organizmy klasyfikowane są na podstawie różnic antygenowych w koperty lipo polisacharyd otaczające ściany komórkowej. Produkuje endotoksynę która jest przyczyna zmian krwotocznych w przebiegu choroby. Posiada następujące antygeny:

• Antygen grupowy, somatyczny - lipowielocukier

• Antygen typowo swoisty - kompleks wielocukrowo białkowy

• substancje toksyczna o właściwościach hemolitycznych i lipolitycznych

W związku z tym wykrywanie serologiczne tych różnic, opiera się na identyfikacji serotypów poszczególnych gatunków. Oparte na tym systemie, z rodzaju Leptospira składa się z dwóch gatunków chorobotwórczych interrogans Leptospira, z co najmniej 218 serotypy i niepatologicznych, żyjącego na wolności, saprofityczne biflexa Leptospira, które co najmniej 60 serotypy.


Chorobotwórczość:

Powoduje uszkodzenia łożyska, płody, wątroby, śledziony. Naturalnie zakażają się gryzonie, ale również psy lisy koty konie bydło owce świnie. Psy i lisy: Leptospira icterohaemorrhagiae i Leptospira canicola. LEPTOSPIROZA PSÓW NAZYWAMY INACZEJ CHOROBA SZTUTGARCKĄ

• Choroba może przybierać trzy różne postacie:

• jelitowo-żołądkowa (żółtaczkowa) - cechuje ją krótkotrwała wysoka gorączka, apatia, wymioty, biegunka (może być krwista), przekrwienie spojówek, drżenie mięśni, brązowy odcień języka, żółtaczka, sztywność kończyn, ciemnożółte lub pomarańczowe zabarwienie moczu, żółtaczka; śmierć zwierzęcia może nastąpić po kilku dniach choroby, jednak część wraca do zdrowia;
• nerkowa (podostra) - charakterystyczne cechy to zapalenie nerek, nieprzyjemny zapach z pyska, szklisty kał, krwawe wymioty, martwica końca języka; śmiertelność zwierząt w dużej mierze zależy od właściwej opieki, okres rekonwalescencji może być bardzo długi;
• posocznicowa (nadostra) - cechuje się wysoką gorączką, silnym osłabieniem, wymiotami, wybroczynami na błonie śluzowej warg oraz skórze, dusznościami, krwawieniem dziąseł, uszkodzeniem serca; śmierć zwierzęcia następuje w przeciągu kilku godzin.
U świń i bydła zakaźne są L.tarassovi, Leptospira grippotyphosa, Leptospira ponoma zakażenia następuje droga alimentarną przez uszkodzona skóre. U zwierząt objawia sie ona :

• zaburzenia żołądkowy jelitowe

• wymioty

• ronienia

• żółtaczka

• porażenia

• zapalenie spojówek

Dla człowieka patogenny jest gatunek Leptospira interrogans. Obejmuje on szereg serotypów, które wywołują choroby o zbliżonym obrazie klinicznym. Możemy wyróżnić 2 postacie choroby choroba weila - powoduje duży odsetek śmiertelności, gorączka stany krwotoczne, posocznica i jest powodowana przez Leptospira icterohaemorrhagiae oraz choroba błotna - mniejszy odsetek śmiertelności. Leptospirozy spotykane są na całym świecie, z wyjątkiem regionów polarnych i subpolarnych. Najczęściej występują w klimacie ciepłym i wilgotnym. Wywołane są przez krętki gatunku L. interrogans. Krętki dostają się do organizmu poprzez uszkodzoną skórę oraz błony śluzowe. Leptospiroza uznawana jest za chorobę zawodową pracowników zakładów oczyszczania ścieków oraz hodowców zwierząt.

W przebiegu choroby wyróżnia się dwa okresy:

• okres I - związany bezpośrednio z bakteriemią

• okres II - związany z odpowiedzią immunologiczną organizmu

W pierwszym etapie choroby dochodzi do wysiewu krętków do tkanek i do krwi. Następuje uszkodzenie śródbłonka naczyń włosowatych. W większości wypadków reakcja odpornościowa gospodarza szybko doprowadza do wyeliminowania bakterii. Pojawia się drugi etap choroby, który często doprowadza do znacznie groźniejszych powikłań. Jedną z takich komplikacji jest zespół Weila objawiający się uszkodzeniem wątroby i nerek. W jego przebiegu pojawia się często żółtaczka. Uszkodzenie nerek objawia się krwinkomoczem, białkomoczem, obecnością wałeczków w osadzie. W ciężkich przypadkach może dojść do retencji ciał azotowych. Może wystąpić również zapalenie naczyń objawiające się krwawieniami z nosa, krwiopluciem, wybroczynami skórnymi. Stosunkowo rzadkimi powikłaniami jest zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie płuc, ARDS. Bezobjawowo kiedy siedzi w kanalikach nerkowych, gałce ocznej, macicy, wątrobie i płodach

Diagnostyka:

Hodujemy na podłożach specjalnych z nienasyconymi kw. Tłuszczowymi jak np :

• podłoże Noguchiego

• podłoże Korthofa

• podłoże Fletchera

Barwimy metodą Giemsy lub solami srebra, i oglądamy na ciemnym polu widzenia. Rozmnaża się na podłożach specjalnych, przez podział poprzeczny na 2 do 3 części. Pierwsze pasaże przeprowadzamy w tem 37 stopni a następne już w 30 bo się zaadaptowała i lepiej się namnaża na hodowlach płynnych. Wrażliwe na działa czynników fizycznych i zmiany pH na kwaśne. Na bulionie powinna wyrosną w postaci klarownej przezroczystej jeśli zmętnieje to znaczy ze jest zanieczyszczona inną florą. Posiada następujące właściwości biochemiczne:

• hemolizyno +

• lipazo +

• oksydazo +

• katalazo +

Przeprowadzamy takie badania serologiczne jak odczyn aglutyncji litycznej oraz OWD

Do badania posyłamy:

• krew

• mocz

• wycinki narządów

Barwimy bakterie zmodyfikowanym barwieniem Ziehl - Neelsenem metoda 3 par fuksyna karbonylowa, alkohol amylowy, błękit metylowy. Aby oczyścić hodowle stosujemy metodę Schiffnera- zanieczyszczona hodowle wstrzykujemy śwince morskiej dootrzewnowo i po kilku minutach pobieramy krew z serca.

Do badania najbardziej wiarygodny jest mocz gdyż leptospira pojawia się w nim już od początku wystąpienia objawów klinicznych aż do 3 tygodnia od zakażenia. Izolujemy też z krwi, płynu mózgowo rdzeniowego. Pobieramy także wątrobę, mięśnie skórę, nerki.

Tuberkulina PPD

Tuberkulina - białko uzyskiwane z hodowli prątka gruźlicy służące do wykonywania próby tuberkulinowej, po raz pierwszy uzyskana przez Roberta Kocha w 1890 roku.

Nazwę tuberkulina zaproponował Odo Feliks Kazimierz Bujwid i służyło ono początkowo do określania nieoczyszczonej tuberkuliny tzw. starej tuberkuliny.

W 1929 r. wyizolowano ze starej tuberkuliny frakcję odpowiedzialną za reakcję skórną, tzw. PPD (z ang. purified protein derivative).

Aktualnie do wykonywanie odczynów tuberkulinowych, zgodnie z zaleceniami WHO, stosuje się referencyjną tuberkulinę RT23 (roztwór 0,005% tuberkulinowy stabilizowany Tween 80).Próba tuberkulinowa jest to rodzaj badania diagnostycznego wykonywanego dla sprawdzenia stanu przeciwgruźliczej odpowiedzi immunologicznej organizmu.

Ujemna próba tuberkulinowa może świadczyć o braku odporności przeciwgruźliczej i konieczność zaszczepienia tej osoby. Rzadziej jest to stan anergii.
Dodatnia próba tuberkulinowa świadczy o prawidłowej odpowiedzi na zastosowane szczepienie, więc doszczepianie nie jest konieczne. Czasem odporność przeciwgruźliczą zyskuje się przez kontakt i samoistne zwalczenie infekcji przez organizm.
Nadmiernie dodatnia próba tuberkulinowa może świadczyć o aktywnym procesie gruźliczym toczącym się w organizmie, lecz wymaga to potwierdzenia lub wykluczenia innymi badaniami.

Próba tuberkulinowa polega na celowym wywołaniu odczynu alergicznego poprzez podanie tuberkuliny.

test tuberkulinowy - test mierzący reakcję zapalną skóry na wprowadzoną tuberkulinę

• stara tuberkulina Kocha - poddany działaniu wysokiej temperatury 6 - 8 tygodniowy przesącz hodowli Mycobacterium tuberculosis na pożywce bulionowo-glicerolowej z peptonem

• tuberkulina PPD-S - oczyszczona pochodna białkowa, zawiera tylko materiał prątkowy, bez składników podłoża

• tuberkulina PPD-RT-23 - tuberkulina PPD, Tween 80  

Clostriduim tetani

perfringens

septicum

novyi

chauvoei

difficile

Morfologia:

Laseczka tężca czyli Clostridium tetani, jest to cienka laseczką, ,jest pętkiem gram + z młodych koloni ze starszych jest Grama - , ma kształt laseczki pałeczki dobosza. Zawiera w swoich ściana ftiocerol i kwas mikolowy.. Nie posiada otoczki, ale za to posiada rzęski oraz przetrwalniki które umieszczone są na końcu komórki i w obrazie mikroskopowym przypominają pałeczkę dobosza. Jest bakterią bezwzględnie beztlenową, Przetrwalniki deformują komórkę. Posiada następujące antygeny:

• antygen rzęskowy H

• antygen somatyczny O

• antygeny przetrwalnikowe

• egzotoksyna A-G

Badania hodowlane i biochemiczne:

Posiewa się je na agar 2 typy :

• tox - czyli toksyczne błyszczące, szarożółte nieregularne kolonie

• tp - nietoksyczne nieprzezroczyste

Na agarze z krwią wytwarzają hemolizę najpierw alfa a potem beta. Na bulionie Wrzoska powodują zmętnienie i drobny osad oraz smród. Hodujemy je także na agarze z glukozą i białkiem. Najczęściej stosuje się metodę trój probówkowej hodowli, bez dostępu tlenu, na podłożach płynnych zawierających siarczyny oraz czarny cytrynian żelaza. Zredukowane siarczyny tworzą z żelazem ciemno zabarwiony siarczek żelaza(II). Stosowana jest także metoda filtrów membranowych . Barwimy go metodą Loefflera na otoczki oraz Mullera na przetrwalniki. Rozróżniamy ja od innych na podstawie fermentacji sacharozy i wytwarzania proteazy. Biochemia:

• katalazo -

• peroksydazo-

• nie rozkłada cukrów

• indolo +

• nie redukuje azotanów

• wytwarza siarkowodór

• jodyna i nadtlenek wodoru niszcza forme wegetatywną i endospory

Chorobotwórczość:

Na C. Tetani niewrażliwe są zwierzęta zimnokrwiste. Po przedostaniu się do organizmu endospory C. tetani kiełkują przekształcając się w formy wegetatywne, które namnażając się w miejscu wniknięcia (laseczki tężca są mało inwazyjne), zaczynają wytwarzać toksyny:

• tetanospazminę,

• tetanolizynę

• fibrynolizynę.
  

Tetanolizyna powodując rozpad komórek przyczynia się do miejscowej martwicy tkanek, ułatwiając tym samym namnażanie się drobnoustroju. Ponadto, jako klasyczna hemolizyna, wykazuje właściwości lityczne w stosunku m.in. do erytrocytów.
Jednakże za chorobotwórczą działalność bakterii i wystąpienie objawów ostrej, bardzo poważnej infekcji odpowiada przede wszystkim tetanospazmina - jedna z najsilniejszych toksyn bakteryjnych, atakująca układ nerwowy, identyczna pod względem antygenowym u wszystkich szczepów C. tetani. powoduje nagromadzenie się acetylocholiny w płytkach nerwowo-mięśniowych powodując porażenie spastyczne. Neurotoksyna tężcowa, gromadzona w cytozolu komórki bakteryjnej i uwalniana w procesie ich autolizy, syntetyzowana jest jako pojedynczy łańcuch biologicznie nieaktywnego białka o masie ~150 kDa, ulegający potranslacyjnej proteolizie do aktywnej formy dwułańcuchowej połączone mostkiem dwusiarczkowym. Toksynę tworzą 3 funkcjonalne domeny (każda o masie 50 kDa) odpowiedzialne za jej wiązanie do receptorów (domena Hc złożona z 2 poddomen NH2-terminalnej Hc-N i C-terminalnej Hc-C), transport toksyny przez błonę do cytozolu komórki nerwowej (domena Hn) oraz jej aktywność katalityczną (łańcuch lekki o aktywności metaloproteazy cynkowej).
Od miejsca produkcji toksyna tężcowa w szybkim czasie rozprzestrzenia się drogą płynów ustrojowych po organizmie, docierając do błony presynaptycznej obwodowych zakończeń nerwowych. Wiążąc się ze swoistymi receptorami obecnymi na powierzchni błony komórek nerwowych (neurony ruchowe) (toksyna wiąże się do regionów bogatych w gangliozydy, cholesterol i białka zakotwiczające GPI), cząsteczki toksyny ulegają endocytozie. Włączona do pęcherzyków endocytarnych tetanospazmina drogą aksonów nerwowych (aksonalny transport wsteczny) przenosi się do komórek nerwowych pnia mózgu i rdzenia kręgowego.Zablokowanie uwalniania mediatorów hamowania - glicyny i kwasu γ-aminomasłowego - powoduje inhibicję fizjologicznych procesów hamowania, w konsekwencji czego dochodzi do stałego, niekontrolowanego przepływu impulsów pobudzających neurony ruchowe, co z kolei wywołuje drgawki oraz wzmożone, uogólnione napięcie i napady silnych skurczów (prężeń) mięśni szkieletowych (porażenie spastyczne). Głownie atakowane są świnie i konie, bydło, owce.

• rozpoznanie laboratoryjne:

- bad. mikroskopowe

• bad. hodowlane (+ na toksyczność zaraza), bulion z tioglikolanem sodowym;

• jodełka;

• brak hemolizy na agarze z krwią;

• zakażenie świnki morskiej (24 h);

• techniki biologii molekularnej;

• choroba w większości przypadków kończy się śmiercią

• Objawy kliniczne

• Tężec miejscowy

• Tężec obejmujący mięśnie głowy związany z zaburzeniem funkcji jednej z gałęzi nerwu twarzowego (VII)

• Tężec uogólniony - najczęstszą postać choroby charakteryzuje skurcz silnych grup mięśni: szczękościsk, uśmiech sardoniczny

Clostridium botulinum

Morfologia:

Nie posiada rzęsek, anie otoczki ale posiada przetrwalniki

Bakteria ta należy do ścisłych beztlenowców, wzrasta w temperaturach 24-33° przy lekko zasadowym pH. W środowisku kwasowym drobnoustrój traci zdolność wytwarzania przetrwalników. Przy dłużej trwających hodowlach bakteria może nie barwić się dodatnio metodą Grama. Wytwarza egzotoksynę botulinową, ktora jest wchłania z przewodu pokarmowego, blokuje impulsypobudzajace co prowadzi do zwiotczenia mięśni, znajduje sie w konserwach głownie rybnych.

W przebiegu zatrucia występują 2 grupy objawów:

• objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha

• objawy toksycznego działania toksyny botulinowej

• osłabienie, bądź porażenie różnych grup mięśni, charakterystyczne i łatwo zauważalne jest opadanie powiek, nadające twarzy senny wyraz, podwójne widzenie

W ciężkich przypadkach zatruć może dojść do zatrucia śmiertelnego (10-25%) z powodu:

• niewydolności oddechowej

• zachłystowego zapalenia płuc

• zatrzymania akcji serca.

Laseczka zgorzeli gazowej Clostridium perfringens, jest Gram-dodatnią, beztlenową laseczką, wytwarzającą zarodniki Rezerwuarem C. perfringens jest przewód pokarmowy koniowatych C. perfringens jest dość rozpowszechniona w środowisku za sprawą rozpowszechnienia koni i może być odnaleziona jako składnik kompostu, osadu dennego, układu pokarmowego człowieka i innych kręgowców , a także u owadów oraz w glebie.

Chorobotwórczość

100. perfringens jest głównym czynnikiem etiologicznym choroby zwanej zgorzelą gazową. Jest to martwica mięśni lub tkanki łącznej z wytworzeniem gazu. Nie leczona prowadzi do śmierci spowodowanej toksemią i szokiem. Powoduje także:

• dyzenterie jagniąt

• zapalenie jelit

• choroba miękkiej nerki u owcy

• enterotoksemie

C. perfringens wytwarza 14 toksyn, które zostały oznaczone kolejnymi literami alfabetu greckiego. Cztery spośród nich: α, β, ε i ι to toksyny letalne. Główną rolę odgrywa toksyna α (fosfolipaza C), która powoduje lizę erytrocytów, leukocytów, płytek krwi i komórek śródbłonka, co wpływa na zwiększenie przepuszczalności naczyń krwionośnych.

Inwazyjność wynika z bogatego zestawu enzymów:

• kolagenazie,

• proteinazom,

• hemolizynom,

• hialuronidazie,

• deoksyrybonukleazie

• neuraminidazie.

Clostridium difficile - to gatunek Gram dodatnich beztlenowych przetrwalnikujących laseczek wykazujących zdolność ruchu. Są jedną z najczęstszych przyczyn rzekomobłoniastego zapalenia jelit, poważnego schorzenia spowodowanego nadmiernym namnożeniem C. difficile w świetle jelita grubego. Niekontrolowana proliferacja jest skutkiem eradykacji normalnej flory fizjologicznej w następstwie antybiotykoterapii lekami o szerokim spektrum działania.

Clostridium difficile występuje powszechnie w środowisku, a także stanowi składnik flory fizjologicznej przewodu pokarmowego niektórych gatunków zwierząt - nie dotyczy to jednak człowieka. Wyjątek stanowią niemowlęta i małe dzieci. Prawdopodobnie związane jest to z niewykształceniem odpowiednich receptorów w nabłonku jelitowym.

Szelestnica - jest to ostra, zakaźna, bakteryjna choroba owiec i bydła, powodowana przez bakterie Clostridium chauvoei. Występuje na całym świecie. W jej przebiegu tworzą się charakterystyczne trzeszczące przy ucisku obrzęki w mięśniach, ostra choroba związana z wysoką śmiertelnością u przeżuwaczy. Wynika podstawowy port wejścia jest doustnie, podczas wypasu na pastwiskach skażonych przez zarodniki. The standardową metodą wykrywania C. chauvoei kultury i identyfikacji biochemicznej, która wymaga czystej kultury. W większości próbek mięśnia z martwych zwierząt chauvoei C. w próbkach jest wysoka i może być łatwo bakterii hodowanych, chociaż niektóre próbki mogą być zanieczyszczone.. Wykrywania metodą PCR będzie szybciej i niezależnie od flora. . nie zmniejsza się pasteryzacji.. Wykorzystania jako nawóz trawione pozostałości mogą przyczynić się do rozprzestrzeniania się chauvoei C..

Clostridium novyi (oedematiens) Gram-dodatnie , endospora formowania, zobowiązuje beztlenowych bakterii z grupy Clostridium . Jest wszechobecny, znajdujący się w glebie i kałem. Jest zjadliwa , powodując wiele różnych chorób u ludzi i zwierząt. Posiada on trzy rodzaje, oznaczone A, B, i nie-chorobotwórczych typu C charakteryzuje zakres toksyn , które produkują. . Na przykład typu C można wywołać do produkcji śmiercionośnych alfa-toksyny.

Alfa-toksyna charakteryzuje jako śmiertelna i martwicze .

Działa powodując zmiany morfologiczne do wszystkich typów komórek śródbłonka zwłaszcza poprzez hamowanie szlaków transdukcji sygnału, w wyniku podziału struktur cytoszkieletu. komórki mikroangiopatii system się okrągłe i narzędzia do sąsiednich komórek są zredukowane do cienkich strun.

• Beta-toksycznej

Beta-toksyny charakteryzuje się hemolitycznej, martwicze zapalenie wątroby

• Gamma-toksycznej

. Gamma-toksyny charakteryzuje się hemolitycznej, lecithinase.

Powoduje martwicowe zapalenie wątroby bydła i owiec

Test CAMP

Test CAMP jest test w celu określenia grupy B β- paciorkowce na podstawie ich powstawania substancji (współczynnik CAMP ), który rozszerza obszar hemolizy utworzone przez β- hemolysin z Staphylococcus aureus .. Jest często używany do identyfikacji Listeria spp..

test CAMP (fenomen CAMP, odczyn CAMP) - powiększa obszar hemolizy β gronkowcowej (sam daje słabą hemolizę)

Erysiopelothrix

Włoskowiec różycy

Morfologia:

Jest pałeczką prostą, tworzy długie cienkie nitki. Jest Grama+ oporną. Ma wielkości od 0,5 do 2,5. Nie posiada ani rzęsek, ani przetrwalników, ani otoczki. Rozwija się w warunkach tlenowych, względnie beztlenowych oraz beztlenowych. Posiada następujące formy dysocjacyjne:

• S - ostra - normalna bakteria w obrazie mikroskopowym

• R - przewlekła - pod mikroskopem w formie długiej nici

• X - wyhodowana w laboratorium

Posiada następujące antygeny:

• rozpuszczalny antygen gatunkowy

• antygen typowo swoisty - swoiste od A - P na nich oparty jest system podziału na 16 serotypów

• A występuje u świń w postaci ostrej

• B jest silnie uodparniający

• N występuje a migdałkach zdrowych świń

Właściwości hodowlane i biochemiczne:

Jego optymalna temperatura wzrostu to 37 stopni. Najlepiej rosną na agarze z dodatkiem surowicy końskiej. Na podłożach podstawowych rośnie słabo, krew lub surowica wzmaga wzrost, rośnie w formie kropel rosy. Powodują hemolizę alfa ale bardzo wąska. Na bulionie powoduje zmętnienie i osad. Można go hodować na podłożu Brilla - Szynkiewicza który zawiera surowice końską. Na żelatynie kutej rośnie w charakterystyczny sposób, w formie szczoteczki. Jej właściwości biochemiczne:

• katalazo -

• próba z czerwienia metylenową -

• H2S +

• nie rozszczepia eskuliny

• glukozo+

• mannozo+

• galaktozo+

• hialuronidaza +

• neuroamidaza+

Jest wytrzymały na peklowanie, solenie, wędzenie.

Chorobotwórczość:

Najbardziej narażone są świnie wieku od 3 miesięcy do 1 roku. Najczęściej wywołuje choroby u świń ale mogą chorować ptaki i ryby. Pierwotnie wywołuje różyce u świń. Ale są odnotowane przypadki zarażenia paków, owiec, ryb, gadów, ludzi. Zjadliwe bakterie wytwarzają neuroaminidaze która uszkadza naczynia prowadzące do skrzepów i zatorów, ponadto hialuronidazę ułatwiającą rozprzestrzenianie się zarazka. Występuje w 3 postaciach:

• Ostra - posocznicowa, występują wybroczyny na skórze, ostry obrzęk śledziony, ostry obrzęk węzłów chłonnych

• Postać pokrzywkowa - na skórze pojawiają się ostro odgraniczone czerwone plamy w kształcie czworokątów

• Postać przewlekła - zajęcie wsierdzia i stawów

U ludzi rzadko wywołuje łagodne zakażenia skóry , głównie poprzez urazy i otarcia skóry rąk u pracowników rzeźni. W bardzo rzadkich przypadkach może rozwinąć się bakteriemia (posocznica) lub zapalenie wsierdzia , bądź tez może atakować stawy

Diagnostyka:

Materiał do badania pobieramy krew z ucha, serca pośmiertnie narządy wewnętrzne przy postaci posocznicowej. Przy postaci pokrzywkowej pobieramy płyn z przestrzeni chłonnych zmienionych miejsc. Przy postaci przewlekłej zastawki serca i stawy. Następnie przeprowadzamy badanie mikroskopowe barwimy metoda grama. Potem robimy badania hodowlane:

• agar z krwią

• podłoże Brilla Szynkiewicza jest to podłoże wybiórcze skład

• agar odżywczy

• surowica końska

• azydek sodowy

• fiolet krystaliczny

Badanie biologiczne przeprowadzamy na myszach gołębiach bo świnki morskie nie są podatne na zakażenie. Bezpośrednie badanie mikroskopowe polega na wybarwieniu wymazów z narządów metoda Grama. Przy posocznicy są to zawsze krótkie pałeczki przy przewlekłych infekcjach bakterie występują w postaci nici. Bakterie hodujemy w 37 przez 24h na agarze z krwią lub surowica końska. Przy zanieczyszczonym materiale stosujemy podłoże Brylla-Szynkiewicza. Forma ostra-posocznicowa daje kolonie bardzo drobne szpilkowate.przejrzyste.Po 48h bakterie wykazują hemolizę alfa. Na bulionie dają delikatne zmętnienie. Forma szorstka-przewlekla dają kolonie większe matowe o nieregularnych brzegach,na bulionie rośnie w formie osadu. Bakterie są oksydazo i katalazo negatywne.

Brucella abortus

Brucella sius

Brucella melitensis

Brucella neotomae

morfologia:

Jest to pałeczka Gram ujemna, nie posiada ani otoczki ani rzęsek, ani przetrwalników. Do wzrostu wykorzystuje cukry ale ich nie rozkłada. Są to pałeczki tlenowe ale abortus potrzebuje 5-10% CO2. U wszystkich występują antygeny A oraz M. Brucella bovis dodatkowo posiada antygen Z.

Badania hodowlane i biochemiczne :

Rosną wolno na specjalnych podłożach. Słabo kwasooporne są abortus, suis,melitensis, należy barwić Ziehl - Neelsenem. Większość rośnie w warunkach tlenowych, ale abortus potrzebuje do wzrosu zaraz po pobraniu 5-10% CO2. Optymalna temperatura do wzrostu to 37 stopni. Najbardziej optymalne pH to 6,6-6,8. Siejemy je na podłoża wzbogacone:

• Krwią

• surowicą

• glicerol

• wyciąg wątrobowy

• tryptoza

Rosną wolno od 3 do 6 dni a przy izolacji 2 do 3 tygodni mogą rosnąc. Forma R nie jest inwazyjna i nie posiada właściwości immunologicznych. Na bulionie dają jednolite zmętnienie oraz drobny osad. Z właściwości biochemicznych od abortus, suis, melitensis:

• produkuja H2S

• indolo -

• ureazo +

• katalazo +

Brucella canis nie produkuje H2S

Chorobotwórczość:

Streptococuc PACIORKOWCE

Morfologia : Str. Pyogenes

jest ziarniakiem Gram + który może tworzyć pary lub łańcuszki. Jest bakterią względnie beztlenową jak wszystkie streptokoki. Posiada otoczkę lecz nie posiada przetrwalników, ani rzęsek. Są wrażliwe na warunki środowiska. Nalezą od do grupy A według podziału Lancefielda. Wielkości od 0,6 do 1 um. Jest oporny na wysuszenie. Posiada następujące antygeny:

• Antygen grupowy A hapten C

• Antygeny mikro otoczkowe K

• Antygeny powierzchniowe M, T i R

• antygen niespoisty P

Właściwości hodowlane i biochemiczne:

Stosujemy do niego podłoże wzbogacone o krew lub surowice,węglowodany na nich wyrasta w postaci matowej błyszczące i są to wtedy formy niezjadliwe, lub w postaci śluzowej. Jego optymalna tem to 37 stopni. Po 24 h znikoma część zawiera otoczki z kwasu hialuronidowego. W warunkach tlenowy prowadzają hemolizę beta. Natomiast na bulionie rosną pod postacią kłaczkowatego osadu. Wykazuje następujące właściwości biochemiczne:

• Sorbitol -

• Trehalozo +

• Substancje erytrogenne

• Hemoliza +

• Fibrynolizyna +

• Hialuronidaza +

• Histaza +

• Proteinaza +

• Katalo _

• Oksydazo_

Chorobotwórczość:

Wywołuje u ludzi :

• Płonice

• róże

• gorączkę połogową

• zakażenia ropne skóry i tkanki podskórnej

• zakażenia górnych dróg oddechowych

U zwierząt:

• zapalenie wymienia

• miejscowe stany ropne

Wytwarzają toksynę erytrogenną, która to wywołuje rumień skórny, objawy chorobowe płonicy, czy wysypkę Służy ona do uodparniania czynnego, oraz także stosowany w teście Dicow na płonice. Posiada hemolizynę czyli streptolizynę O streptolizynę S - odpowiedzialny a za hemolizę i nie jest wrażliwa na tlen, posiada właściwości haptenu.

Aby stwierdzić do jakiej grupy dana bakteria trzeba:

-hodować w bulionie 24-48 g,odwirować,osad zawiesić w kw solnym,podać ekstrahowaniu przez 15min,doprowadzić pH do obojętnego,odwirować.

Czynniki decydujące o zjadliwości paciorkowców:

-Streptoidyna S-nie ma właściwości antygenowych ale wywołuje hemolizę beta.

-Streptoidyna O-ma właściwość antygenowe i powoduje powstanie przeciwciał. Powikłania po zakażeniu paciorkowcami mogą być niebezpieczne może dochodzić do uszkodzenia serca i zapalenia stawów.

-Egzotoksyna erytrogenna-wystepuje w 3 typach A,B,C najbardziej zjadliwa jest toksyna A

-Streptodonnaza ma właściwości antygenowe rozpuszcza ropę i martwicze tkanki.

-Hialuronidaza-ma właściwości antygenowe,rozpuszcza tkanki,działa na hialuronowy co umożliwia rozprzestrzenianie bakteriom.

-Streptokinaza-rozpuszcza fibryne.

-wielocukier C-ma charakter antygenowy.

-Antygen N-białkowy znajduje sie w zew partiach ściany kom. warunkuje odporność bakterii na fagocytozę.

-LTA- jest to polimer glicerolowy ściany kom,który ma charakter adhezyjny.

Diagnostyka laboratoryjna paciorkowców.

1.do badania przesyła się zeskrobiny ze zmienionych miejsc,ropę,płyn mózgowy,rdzeniowy,mleko.

2.Bada się rozmaz zabarwiony metoda gramma. W tym badaniu można wykrywać antygen w tkankach metoda przeciwciał fluorescencyjnych.

3.badanie hodowlana-izolacja bakterii na podłożach wzbogaconych krwią i na podłożu McConkey i podłożu Edwardsa aby sprawdzić czy dane paciorkowce odpowiadają za zapalenie gruczołu mlekowego. Płytki inkubuje sie w 37oC.Badanie biochemiczne,serologiczne.

Camp Hydeskul McConkey

Agalacitace + - -

Dysgalactic - - -

Uberis - + -

fecalis - + +

Różnicowanie:

• Na podłożu Edwards - Chodkowsky'ego:

• Str. agalactiae - kolonie wypukłe, przejrzyste, niebieskie

• Str. dysgalactiae - matowe, szare, kruche, dookoła podłoże jest zielone

• Str. uberis - kolonie czarne lub brązowe

• Próba CAMP:

• Str. agalactiae wraz z toksyną gronkowcową tworzy szeroką strefę hemolizy β

rodzaj Staphylococcus-ziarniaki sa to drobnoustroje okrągłe gramm+ występujące rzadko pojedynczo najczęściej w nieregularnych skupiskach. Występują w górnych odcinkach dróg oddechowych na blinach śluzowych oraz na skórze. Nie zawsze ich obecność świadczy o procesie chorobowym. Mogą powodować zakażenia szpitalne.

Staphylococcus aureus-gronkowiec złocisty.

Staphylococcus intermedius u psów zapalenia ropne.

Staphylococcus epidermidis-wywoluje ropne zmiany na skórze.

Staphylococcus hyicus- może powodować mastitis u swin

Staphylococcus schleiferi-powoduje stany zapalne ucha zew u psów.

Gronkowce wywołuja schorzenia:

-ropne-moga powodowac zmiany na skórze

-infekcje ogólne-kiedy drobnoustrój dostanie sie do krwi i rozprzestrzeni po organizmie dochodzi wtedy do zapalenia pluic,zapalenia wymion,opon mozgowych.

-infekcja glebokie-np: zapalenie wsierdzia zapalenia stawów,szpiku kostnego.

-zatrucia pokarmowe-

-syndrom szoku toksycznego.

Sa to zarazki tlenowe mogą byc fakultatywnie beztlenowe. Zawsze sa katalazo-dodatnie dzięki temu można odróżnić je od paciorkowców. Rozkladaja nadtlenek wodoru przy probie na katalaze z woda utleniona-ale zawsze musi to byc materiał z podłoża podstawowego. Sa oksydazo-ujemne nie posiadają rzęsek nie wytwarzają przetrwalników niektóre mogą wytwarzać otoczki.

Czynniki odpowiedzialne za wirulencja gronkowca

-czynniki infekcyjne bakterii-aby mogły zadziałać drobnoustroje muszą ulec adherencji do komórek gospodarza. Za adherencje odpowiada pierwsza grupa czynników wirulencji. Do tych czynników należą:

-białka powierzchowne,czynnik zlepiania,adhezyny dla kolagenu.

Czynniki odpowiedzialne za inwazyjność:

-toksyny zwane hemolizynami,koagulaza,stafylokinaza,enzymy.

Czynniki przeciwdziałające czynnikom obronnym:

otoczka polisacharydowa,bialko A,Leukocydyna.

Czynniki odpowiedzialne za objawy chorobowe:

-wszystkie czynniki przeciwdzialajace mechanizmom obronnym

-alfa-hemolizyna odpowiada za szok septyczny

-superantygeny i toksyna.

Clumping factor: wytwarza większość szczepów. Jest to substancja związana z powierzchnia komórki nie jest wydzielana do srodowiska. Ma ona właściwości łączenia się z fibrynogenem nie przekształcając go. Moze się łączyć z przetworzona fibryna. W efekcie wokół komórki tworzy sie płaszcz z fibrynogenu co chroni bakterie przed fagocytoza. Moze to powodować tzw infekcje ograniczone.

Bakterie Staphylococcus wytwarzają szereg enzymów:

-alfa hemolizyna-ma wlasciwosci cytotoksyczne, niszczy kom gospodarza.Niszczy układ imunologiczny co moze doprowadzic do szoku septycznego.

-beta-toksyna-nazywana również sfingomielinaza C.Jest produkowana przez szczepy Staphylococcus aureus.Wykazuje aktywnosc enzymu fosfolipazy C która rozkłada lecytyne.

-delta-toksyna-uszkadza błony kom ssaków ma aktywnośc hemolityczna.Dziala na blony komorkowe,jest cytotoksyczna dziala neurotoksycznie na skóre.Fosfolipidy hamuja jej dzialanie.

-leukotoksyna-wystepuje zawsze z druga toksyna tzw leukocydyna.Tworza one 2 elementy leukotoksyna-fragment S i leukocydyna-fragment E.maja wspolne dzialanie ale wytwarzane sa oddzielnie.Jezeli dzialaja wspolnie maja wlasciwosci zapalne.Leukotoksyna powoduje lize erytrocytów mozna to zaobserwowac tylko na podlozach bez dodatku agaru.

Koagulaza-jest to substancja białkowa wydzielana do srodowiska która wiaze sie z protrombina.Powstaje stafylotrombina która ma aktywnosc proteolityczna.Powoduje przejscie fibrynogenu w fibryne i polimeryzacje fibryny.Czynnik ten chroni bakterie przed fagocytoza.

Stafylokinaza-sub bialkowa ktora ma wlasciwosci rozpuszczania.aktywuje ona plazminogen który przechodzi w plazmine która powoduje lize fibryny.Dzieki temu bakterie moga rozprzestrzeniac sie w organizmie.

Otoczka polisacharydowa-Jest to luzna warstwa polisacharydów cienka i nie zwiazana z bakteria.Otoczka maskuje bakterie sprawia ze nie sa one rozpoznawane przez kom gospodarza.

BiałkoA-znajduje sie na pow sciany kom przylacza ona fragment Fc w efekcie bakteria jest otoczona immunoglobulinami które zamiast niszczyc to ja chronia.

Leukocydyna-towarzyszy leukotoksynie dziala na neutrofile powodujac ich degranulacje.Indukuje stan zapalny w organizmie.Nie powoduje hemolizy.

Toksyna eksfoliaktywna-powoduje stany martwicowe skóry,rozwarstwienie,pecherze.

Gronkowiec wytwarza 2 typy toksyn bedaczych superantygenami:

-enterotoksyna-stymuluje osrodek wymiotny.powoduje to silne torsje.Jezeli jednak gronkowiec bedzie produkował enterotoksyne w organizmie dziala ona jako superantygen.Toksyna wyprodukowana poza organizmem powoduje zatrucia pokarmowe.

-toksyna syndromu szoku toksycznego-powoduje ona spadek cisnienia,utrate swiadomosci,spiaczke ,smierc.

Gronkowce sa drobnoustrojami bardzo wytrzymałymi wytrzymuja 15% stezenie NaCL w ropie przezywaja 7 dni.Gina ogrzewane przez 30min w 60 stopniach.Sa oporne na penicylyne wytwarzaja specialne plazmidy kodujace beta-laktanaze która bedzie rozkładala ten antybiotyk.Po przechorowaniu infekcji gronkowcami nie jest wytwarzana odpornosc.

aureus intermedius hyicus Epider,

Koagulaza + + +/- -

Oksy - - - -

Hemolizab + + - -

Pigment + - - -

Maltoza + - - +

Mannitol + +/- - -

Bialko a + - - -

Katalaza-enzym zawierajacy zelazo który unieszkodliwia nadtlenek wodoru.Test na obecnosc katalazy mozna wykonac na szkelku Petriego.Podaje sie bakterie najlepiej w hodowli bulionowej.Uwalniajace sie pecherzyki tlenu swiadcza o dodatnim wyniku reakcji.Mozna wykonac rowniez probe bezposrednio na hodowli na podlozu stalym pod warunkiem ze bedzie to podloze podstawowe agar-agar.

Oksydaza-proba na obecnosc tego enzymu pozwala wykryc szczegolny typ lancucha oddechowego gdzie koncowym akceptorem jest cytochrom P i zwiazana z nim oksydaza istnieja 2 metody wykrywania oksydazy:

I-do plytki Petriego podaje sie kilka ml 1% odczynnika Kovacsa.Do płytki Petriego podajemy fragment bibuły filtracyjnej szklana bagietka pobieramy bakterie z kolonii i przeciagamy przez zwilzona w plynie bibule.Bakterie wytwarzajac oksydaze zabarwiaja bibulke na purpurowo.

II-probe mozna wykonac bezposrednio na hodowli podajac plyn bezposrednio na kolonie.Nakrapiamy odczynnik na kolonie i obserwujemy wybarwienie na granatowo.Wszystkie bakterie beztlenowe sa katalazo-dodatnie i oksydazo-ujemne.

Koagulaza-bakterie produkuja 2 rodzaje koagulazy::

-koagulaze wolna

-koagulaze zwiazana.

Koagulaze wolna wykrywa sie w tescie probowkowym-pobieramy krew na zwiazek hamujacy krzepniecie krwi,do badania pobiera sie odwirowane osocze.Do próbówki podajemy 1ml osocza i 0,5 ml płynnej hodowli bakterii i poddaje sie inkubacji w 37 stopniach przez 1,2,3,4 i 24 godziny.Koagulaza powoduje sciecie osocza-mozna zaobserwowac klaczki fibryny.Bakterie moga tez produkowac fibrynolizyne która powoduje lize fibryny.Po 24 godzinach dochodzi z powrotem do upłynnienia scietego osocza.Probe na koagulaze wiazana wykonuje sie na szkielku podstawowym.Pod wplywem czynnika zlepiajacego podczas proby dochodzi do zlepiania sie bakterii.

Clostridium septicum

• jeden z czynników obrzęku złośliwego

• w Norwegii i Islandii chor. BRADSOT (szybka zaraza)

1. Morfologia i fizjologia

• G „+”

• laseczka

• ma rzęski

• endospory na pożywkach i w organizmie, nie deformują k - ki

• 2,0 - 6,0 x 0,5 μm

• beztlenowe

• opt. temp. wzr. 37ºC

• pH = 7,6

• wąska hemoliza β

• silne właściwości sacharolityczne

• nie rozkłada sacharozy

• glukozo, maltozo, laktozo, salicyno „+”

• mannitolo „-”

• indolo „-”

• H2S „+”

• NH3 „+”

• żelatynazo „+”

1.2. Antygeny

• Ag somatyczne O

• Ag rzęskowe H

Ze względu na powyższe Ag - y podzielono je na 6 grup serologicznych ale to było dawno i może być już nieprawdą.

• Ag - egzotoksyna

1. Chorobotwórczość

• Obrzęk Złośliwy u Ho, Su, Bo, Eq i innych

- u Ho - zakażenie przyranne, przebieg gwałtowny, zazwyczaj śmierć

• Ov - choroba bradsot (po skaleczeniu)

1. Rozpoznanie

• Badany materiał - zmienione miejsce -> homogenat -> świnia morska -> czysta hodowla

BRADSOT:

Bradsot północny (Paraszelestnica trawieńca)

- Nadostre, krwotoczne zapalenie trawieńca
- Wywołane przez Clostridium septicum (endogenne - niezaraźliwe)
- Dużo: oszronione pastwiska (zima, Skandynawia, Szkocja)
- U nas sporadyczne zachorowania
- Zarazek penetruje śluzówkę uszkodzoną zmarznięta karmą
- Toksyny (identyczne jak zarazki szelestnicy Clostridium chauvei)
- Krwotoczne zapalenie trawieńca i toksemia: też dorosłe, nagły upadek, ewentualnie gorączka, posmutnienie, wzdęcie, pienisty płyn z pyska
- Są szczepionki, ale higiena najważniejsza

Bradsot niemiecki (Black disease)
- Martwicowe zapalenie wątroby wywołane przez Clostridium novyi typ B
- U dorosłych, cały świat na terenach z motylicą wątrobową
- Przetrwalniki z jelit osiągają z krwią wątrobę i tam „drzemią” w komórkach Kupfera
- Gdy dojdzie do zapalenia dróg żółciowych przez pasożyty
- Spada tam potencjał red-oks = warunki beztlenowe
- Zarodniki kiełkują i tworzą się toksyny  toksemia
- Lato lub jesień, od przymrozków zachorowania się kończą
- Nagły upadek lub ostro: posmutnienie, brak apetytu, hipotermia
- Na sekcji: ogniska martwicowe w wątrobie z motylicą w środku, zaciemnienie tkanki podskórnej (zastój żylny od płynu w osierdziu) no i inne przejawy toksemi
- Zwalczanie = zwalcz

15 | Page

---