Artrodeza stawu biodrowego - na podstawie wykładu prof. Serafina [WKO]
najpoważniejsza alternatywa alloplastyki
wskazania do artrodezy :
optymalny pacjent - ciężko pracujący fizycznie [rolnik] z koksartrozą, dużymi bólami i małym zakresem ruchu
jednostronne zmiany zwyrodnieniowe, wiek do 40 r.ż., duże bóle, mały zakres ruchu
dwustronne zmiany zwyrodnieniowe, wiek do 40 r.ż., drugie biodro z endoprotezą
przeciwwskazania :
a) względne:
zmniejszenie ruchomości kręgosłupa bez zmian w RTG
małe zaburzenia osi kręgosłupa, skoliozy I*
otyłość
wiek do 16 lat
siedzący tryb życia, praca biurowa
b) bezwzględne:
wiek powyżej 60. r.ż.,
ograniczenie ruchomości kręgosłupa lędźwiowego, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, skolioza powyżej I*
gonartroza, niestabilność lub zesztywnienie kolana po tej samej stronie
zesztywnienie drugiego biodra
brak akceptacji psychicznej
metody operacyjne:
pozastawowe i b) przystawowe [bez otwierania torebki stawowej - było to ważne np. w tbc]:
Albee, Sorel: kołek z kości piszczelowej mostujący krętarz w. z k. biodrową
Richard: szypuła z kości biodrowej do krętarza
Trumble: bolec z piszczeli między guz kulszowy a trzon uda, poniżej krętarza większego
Konforty: klin z krętarza z osteotomią przezkrętarzową
Brittain: klin do kości kulszowej poziomo z osteotomią międzykrętarzową
Kirkaldy - Wills: bolec z krętarza mn. do k. kulszowej bez osteotomii
Hibbs, Wilson, Ghormley, Henderson: krętarz w. z dachem panewki
Davis, Kapis, ...
śródstawowe [zwichnięcie biodra ⇒ frezowanie chrząstki ⇒ repozycja ⇒ zespolenie gwoździem] :
Watson - Jones: okorowanie stawu, płyta kątowa lub śruba dociskowa przez szyjkę do panewki + trójkątny w przekroju bolec z górnej części szyjki wsunięty w dach panewki + ew. osteotomia korekcyjna; [Tylman poleca ten zabieg, ale z użyciem śrub kompresyjnych lub gwoździ Nyströma - Szulca, albo płytki kątowej , jeśli planujemy osteotomie korekcyjną]
Albee, Fornier, ...
mieszane:
Mathieu: okorowanie stawu, płyta z talerza zsunięta na szyjkę, dośrubowana odciętym krętarzem większym
Alwik: śruba przez staw biodrowy aż do krzyżowo - biodrowego + płytka przyłożona z przodu od k. udowej do biodrowej; zrost bez gipsu
kompresyjne:
Panczenko: śruby kompresyjne przezszyjkowe ciągnące za drut wbity w strop
Putti: 3 śruby + przeszczepy
Atrix, Miller: śruba + przeszczep + płyta jedna lub dwie
wady artrodezy:
długie unieruchomienie [5 - 8 m-cy]
wysoki odsetek braku zrostu
zaniki mięśniowe
ograniczenie ruchomości kolana po unieruchomieniu
powikłania internistyczne po unieruchomieniu
Operacja metodą Müllera - Schneidera:
1983 r; Müller używał 2 płytek AO, Schneider wprowadził płytkę „Kobra” - dół podobny do normalnej płyty ze śrubami do trzonu uda, część bliższa rozszerza się w kształt „łopatki” z 5 otworami na śruby wkręcane w strop panewki; mocna - można wykonać kompresję, można prowadzić bez gipsu
technika : przecięcie poziome miednicy przechodzące przez strop na wysokości głowy ⇒ wycinamy plasterek ok. 4 mm gruby, zawierający szczyt głowy i panewki ⇒ górną część przesuwamy o 1 cm do boku nad dolną [uwaga na naczynia i nerwy] ⇒ resekujemy częściowo krętarz w. z odcięciem m. pośladkowych ⇒ płytka „Kobra” ⇒ docisk osiowy aparatem Millera - Karpfa
płytkę domodelować tak, by uzyskać ustawienie [wg Girdlstone'a]:
rotacja zewn. 5 *
przywiedzenie 5* - 10* [przed kompresją ustawić o kilka stopni większe !]
zgięcie 15* - 30* [niektórzy zalecają tyle stopni, co wiek pacjenta; inni: fizyczni mniej, umysłowi więcej]
prowadzić bez gipsu: w 4. - 6. dniu pionizacja, w 7. - 14. dniu obciążanie, w 8 - 12 tygodniu zrost
wnioski: chorego między 20 a 55 r. ż. częściej kwalifikować do artrodezy; stabilizator „Kobra” nie wymaga unieruchomienia
Metoda Albee metoda Brittaine'a
1
1
Metoda Müllera - Schneidera z zastosowaniem płyty „Kobra” i ew. kompresji