Rys. 3. Produktywność pracy w Polsce w poszczególnych województwach.
Rys. 2. Produktywność ziemi w Polsce w poszczególnych województwach.
Rys. 1. Produkcja globalna w Polsce w poszczególnych województwach.
Wnioski:
Polska jest krajem wybitnie rolniczym. Duża powierzchnia, a przy tym duży odsetek gruntów ornych daje naszemu państwu spory potencjał, jeśli chodzi o dziedzinę rolnictwa.
Nie jest on jednak w pełni wykorzystany z powodu nakładania się wielu niekorzystnych czynników. W samym kraju zdecydowanie przeważa produkcja roślinna nad produkcją zwierzęcą(tab.3). Spośród wszystkich województw jedynie w województwie Małopolskim produkcja zwierzęca jest tak wysoka, że niemal dorównuje roślinnej(rys.1).
W Polsce, jeśli chodzi o produkcję globalną (rys.1) prym wiodą województwa Wielkopolskie i Mazowieckie (spowodowane jest to ich dużą powierzchnią, jak również dobrymi warunkami dla rolnictwa: ukształtowanie terenu, warunki klimatyczne) Te dwa województwa dominują niemal we wszystkich dziedzinach produkcji, zarówno roślinnej jak i zwierzęcej.
Następnie za nimi plasują się województwa: Lubelskie, Łódzkie, Kujawsko-Pomorskie. Jest to spowodowane bądź dobrymi warunkami dla produkcji roślinnej (Kujawsko-Pomorskie, Lubelskie)lub wysoką produkcją zwierzęcą (Łódzkie).
Średnim poziomem produkcji globalnej charakteryzują się województwa: Podkarpackie, Warmińsko-Mazurskie, Pomorskie, Zachodnio-Pomorskie (ze względu na gorsze warunki klimatyczne, ukształtowanie terenu), także Dolnośląskie (ukształtowanie terenu) i Opolskie (mała powierzchnia + niekorzystne ukształtowanie terenu)
Najniższą produkcją globalną charakteryzują się województwa Małopolskie, Podkarpackie, Świętokrzyskie, Lubuskie, oraz Śląskie (spowodowane jest to niekorzystnym ukształtowaniem terenu, bądź małą powierzchnią)
Generalnie w całym kraju przeważa system produkcji roślinnej, bądź system produkcji roślinno-zwierzęcej. Są to województwa w zachodniej i północnej części kraju. W pozostałych, tzn. w województwach: Łódzkim, Lubelskim, Świętokrzyskim, Podkarpackim mamy do czynienia z systemem zwierzęco-roślinnym, a w Małopolskim ze zwierzęcym. Można to usprawiedliwić gorszymi uwarunkowaniami glebowo-terenowymi, co zmusza rolników do inwestowania raczej w hodowlę zwierząt.
To, że w danym województwie jest system zwierzęco-roślinny, lub zwierzęcy nie musi to znaczyć, że produkcja zwierzęca jest bardzo wysoka (jest wysoka tylko procentowo), np. w Małopolskim, w którym mamy system zwierzęcy, województwo to dominuje w hodowli kóz i owiec.
Jeśli chodzi o osiągi województw w kolejnych dziedzinach, to w produkcji zboża przeważa woj. Wielkopolskie, ziemniaka: woj. Mazowieckie, buraka cukrowego woj. Lubelskie a zaraz za nim Wielkopolskie. Najwięcej rzepaku i rzepiku uprawiane jest w woj. Zachodniopomorskim i Wielkopolskim. Najwięcej siana łąkowego zbierane jest w woj. Mazowieckim i Opolskim, dużo także w Lubelskim i Podlaskim.
W produkcji zwierzęcej a konkretnie w hodowli bydła, trzody chlewnej, drobiu i koni niepodzielnie panują województwa Wielkopolskie, oraz Mazowieckie. W hodowli koni niezłe osiągi ma także Lubelskie (Janów Podlaski) i Podlaskie. Mleko: woj.: Lubelskie, Łódzkie, następnie Kujawsko-Pomorskie i Podkarpackie (rys.1).
Najwięcej jaj produkuje Śląskie, później Dolnośląskie, Lubelskie, Mazowieckie i Wielkopolskie, natomiast w produkcji wełny kolejno województwa Kujawsko-Pomorskie, Małopolskie, Wielkopolskie (tab2).
Na podstawie wskaźników produktywności ziemi i produktywności pracy ciężko jest wyciągnąć konkretne wnioski (rys 3).
Poziom tych wskaźników w kolejnych województwach wydaje się układać przypadkowo.
Najwyższą produktywnością ziemi odznaczają się województwa: Wielkopolskie, Kujawsko-Pomorskie, Podlaskie, Łódzkie, Lubelskie, Podkarpackie i Opolskie. Jedynie w ostatnim z wyżej wymienionych województw idzie to w parze z wysoką produktywnością pracy (rys. 2).
W województwach Małopolskim, Lubelskim, Łódzkim mimo wysokiej produktywności ziemi mamy do czynienia z niską produktywnością pracy.
Średnią produktywnością ziemi charakteryzują się województwa: Dolnośląskie, Pomorskie, Podkarpackie, Śląskie, Świętokrzyskie (w trzech ostatnich mamy przy tym niską produktywność pracy)
Najniższa produktywność ziemi jest w województwach: Zachodniopomorskim, Lubuskim Warmińsko-Mazurskim i Mazowieckim. W Zachodniopomorskim i Lubuskim w parze z niską produktywnością ziemi idzie wysoka produktywność pracy (rys.2).
Województwo Mazowieckie jedynym województwem, w którym zarówno produktywność pracy jak i ziemi jest na niskim poziomie.
Robert Dąbrowski 22.11.2005 r.
Justyna Małecka
Gr. III
Ćwiczenie nr 3
Produktywność ziemi i produktywność pracy w Polsce.
Produkcja globalna i procent produkcji roślinnej i zwierzęcej.
Tab. 2. Produkcja roślinna i zwierzęca w przeliczeniu na jednostkę zbożową w Polsce wg województw
Wojewódz- twa
Wyszcze- gólnienie |
Dolnośląskie |
Kujawsko- Pomorskie |
Lubelskie |
Lubuskie |
Łódzkie |
Małopolskie |
Mazowieckie |
Opolskie |
Podkarpackie |
Podlaskie |
Pomorskie |
Śląskie |
Świętokrzyskie |
Warmińsko- Mazurskie |
Wielkopolskie |
Zachodniopo-morskie |
[tyś] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zboża Ziemniaki Buraki cukrowe Rzepak i rzepik Siano łąkowe |
20660,0 2340,5 3251,5 3814,0 2319,0 |
21635,0 2108,8 4745,5 2100,0 2293,5 |
25147,0 5552,8 5386,8 1146,0 6033,5 |
6723,0 727,3 348,7 1042,0 1177,0 |
15561,0 5384,3 1029,0 246,0 3352,0 |
8323,0 3570,3 212,8 100,0 3414,0 |
27482,0 8071,5 2338,5 522,0 8845,5 |
13343,0 1066,8 2525,0 2462,0 1566,0 |
8352,0 3745,0 831,8 320,0 3697,5 |
12810,0 3513,0 583,3 36,0 6176,0 |
13527,0 1959,5 1541,8 1524,0 2178,0 |
7249,0 1868,5 379,0 538,0 1935,0 |
8440,0 2755,5 1090,5 138,0 1935,0 |
14836,0 1436,5 638,8 1662,0 3517,5 |
36832,0 4303,0 5275,5 3184,0 5442,5 |
16583,0 1413,8 1228,3 3804,0 1801,5 |
Bydło Trzoda chlewna Owce Kozy Konie Drób |
1999,8 1748,3 13,6 10,5 42,0 469,2 |
5496,5 7641,0 35,4 1,9 59,9 164,9 |
5986,2 4489,9 26,9 8,0 287,7 348,4 |
949,1 1084,5 5,5 3,2 16,5 131,9 |
5887,2 4503,4 19,4 4,4 120,1 433,2 |
4663,6 1793,3 51,0 29,6 199,2 445,8 |
11711,0 6831,0 11,9 7,9 359,1 782,9 |
1822,9 2580,4 2,9 4,8 13,3 240,2 |
3420,1 1442,3 11,5 16,9 230,0 329,0 |
8226,2 3554,6 17,9 2,2 132,7 235,0 |
3067,7 3498,0 14,5 3,3 49,7 194,6 |
2055,2 1389,0 18,4 18,7 38,2 383,8 |
3239,3 1509,8 4,3 6,5 157,2 226,3 |
4852,3 2995,9 8,8 3,1 92,8 171,5 |
10183,8 16892,6 49,1 15,2 99,4 700,6 |
1840,1 2253,8 12,8 3,5 26,3 182,8 |
Mleko |
2658,6 |
6065,1
|
9635,4
|
1169,1
|
9543,6
|
6830,1
|
16876,8
|
2453,4
|
6209,1
|
11108,7
|
3763,8
|
3395,7
|
4767,3
|
5613,3
|
11448,9
|
2349,0
|
Jaja
|
321,9 |
150,6 |
206,1 |
78,9 |
192,4 |
253,3 |
391,6 |
170,0 |
179,9 |
134,4 |
114,3 |
350,4 |
111,5 |
93,6 |
369,2 |
120,8 |
Wełna
|
3,9 |
9,9 |
4,9 |
5,9 |
3,6 |
5,0 |
5,6 |
4,5 |
4,3 |
4,5 |
3,1 |
4,6 |
4,5 |
4,8 |
3,9 |
6,2 |
Tab. 3. Produkcja globalna, produktywność ziemi i produktywność pracy w Polsce wg województw
Wojewódz- twa
Wyszcze- gólnienie |
Dolnośląskie |
Kujawsko- Pomorskie |
Lubelskie |
Lubuskie |
Łódzkie |
Małopolskie |
Mazowieckie |
Opolskie |
Podkarpackie |
Podlaskie |
Pomorskie |
Śląskie |
Świętokrzyskie |
Warmińsko- Mazurskie |
Wielkopolskie |
Zachodniopo-morskie |
Produkcja roślinna |
32385,0 |
32882,8 |
43266,1 |
10018,0 |
25572,3 |
15620,1 |
47259,5 |
20962,8 |
16946,3 |
23118,3 |
20730,3 |
11969,5 |
14359,0 |
22090,8 |
55037,0 |
24830,6 |
Produkcja zwierzęca |
7267,8 |
19625,2 |
20993,5 |
3444,6 |
20707,3 |
14270,9 |
36977,8 |
7292,4 |
11843,1 |
23416,2 |
10709,0 |
7654,0 |
10026,7 |
13836,1 |
39762,7 |
6795,3 |
Produkcja globalna |
39652,8 |
52508,0 |
64259,6 |
13462,6 |
46279,6 |
29891,0 |
84237,3 |
28255,2 |
28789,4 |
46534,5 |
31439,3 |
19623,5 |
24385,7 |
35926,9 |
94799,7 |
31625,9 |
Produkty-wność ziemi |
44,8
|
51,4 |
47,7 |
33,0 |
45,7 |
79,5 |
47,8 |
57,1
|
44,6 |
58,1
|
43,4
|
42,9
|
43,4
|
40,1
|
59,8
|
36,3 |
Produkty-wność pracy |
540,2 |
446,9 |
231,6 |
519,8 |
241,7 |
163,2 |
265,0 |
566,2 |
183,0 |
337,5 |
585,5 |
278,3 |
170,4 |
546,0 |
456,0 |
760,2 |
% produkcji roślinnej |
81,7 |
62,6 |
67,3 |
74,4 |
55,3 |
52,3 |
56,1 |
74,2 |
58,8 |
49,7 |
65,9 |
61,0 |
58,9 |
61,5 |
58,1 |
78,5 |
Tab.1 Produkcja roślinna i zwierzęca w Polsce wg województw.
Wojewódz- twa
Wyszcze- gólnienie |
Dolnośląskie |
Kujawsko- Pomorskie |
Lubelskie |
Lubuskie |
Łódzkie |
Małopolskie |
Mazowieckie |
Opolskie |
Podkarpackie |
Podlaskie |
Pomorskie |
Śląskie |
Świętokrzyskie |
Warmińsko- Mazurskie |
Wielkopolskie |
Zachodniopo-morskie |
[tyś] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zboża Ziemniaki Buraki cukrowe Rzepak i rzepik Siano łąkowe |
2066,0 936,2 1300,6 100,7 463,8 |
2163,5 843,5 1898,2 105,0 458,7 |
2514,7 2221,1 2154,7 57,3 206,7 |
672,3 290,9 139,5 52,1 235,4 |
1556,1 2153,7 411,6 12,3 670,4 |
832,3 1428,1 85,1 5,0 682,8 |
2748,2 3228,6 935,4 26,1 1769,1 |
1334,3 426,7 1100,0 123,1 313,2 |
835,2 1498,0 332,7 16,0 739,5 |
1281,0 1405,2 233,3 1,8 1235,2 |
1352,7 783,8 616,7 76,2 435,6 |
724,9 747,4 151,6 26,9 387,0 |
844,0 1102,2 436,2 6,9 495,2 |
1483,6 574,6 255,5 83,1 703,5 |
3683,2 1721,2 2110,2 159,2 1088,5 |
1658,3 565,5 491,3 190,2 360,3 |
Bydło Trzoda chlewna Owce Kozy Konie Drób |
151,5 466,2 16,2 13,3 12,0 3910,0 |
416,4 2037,6 42,1 2,4 17,1 1374,0 |
453,5 1197,3 32,0 10,1 82,2 2903,0 |
71,9 289,2 6,5 4,0 4,7 1099,0 |
446,0 1200,9 23,1 5,6 34,3 3610,0 |
353,3 478,2 60,7 37,4 56,9 3715,0 |
887,2 1821,6 14,2 10,0 102,6 6524,0 |
138,1 688,1 3,4 6,0 3,8 2002,0 |
259,1 384,6 13,7 21,4 65,7 2742,0
|
623,2 947,9 21,3 2,8 37,9 1958,0 |
232,4 932,8 17,2 4,2 14,2 1622,0 |
155,7 370,4 21,9 23,6 10,9 3198,0 |
245,4 402,6 5,1 8,2 44,9 1886,0 |
367,6 798,6 10,5 3,9 26,5 1429,0 |
771,5 4504,7 58,5 19,2 28,4 5838,0 |
139,4 601,0 15,2 4,4 7,5 1523,0 |
Mleko |
295,4 |
673,9 |
170,6 |
129,9 |
1060,4 |
758,9 |
1875,2 |
272,6 |
689,9 |
1234,3 |
418,2 |
377,3 |
529,7 |
623,7 |
1272,1 |
261,0 |
Jaja
|
757,6 |
354,4 |
484,9 |
185,7 |
452,7 |
595,9 |
921,4 |
400,0 |
423,3
|
319,3 |
263,0 |
824,5 |
262,4 |
220,3 |
868,7 |
284,2 |
Wełna
|
2,8 |
7,1 |
3,5 |
4,2 |
2,6 |
3,6 |
4,0 |
3,2 |
3,1 |
3,2 |
2,2 |
3,3 |
3,2 |
3,4 |
2,8 |
4,4 |