1.Postępowanie egzekucyjne w administracji.
Ciąg czynności procesowych, podejmowanych rzez organy egzekucyjne i inne podmioty, w celu przymusowego doprowadzenia do wykonania obowiązków objętych egzekucją administracyjną.
2.Cele postępowania.
Doprowadzenie do wykonania obowiązku objętego egzekucją administracyjną, czyli doprowadzenie do takiego stanu w rzeczywistości, który jest zgodny z treścią aktu prawnego poddanego do egzekucji administracyjnej. Celem jest urzeczywistnienie norm prawa administracyjnego, zapewnienie skuteczności aktów w drodze przymusowego wykonania obowiązków z nich wynikających.
3. Różnice środków egzekucyjnych i sankcji karnych.
- Kara orzekana jest na skutek przestępstwa lub wykroczenia, środek egz. Służy do bezpośredniego spowodowania stanu wymaganego przez akt prawny,
- Kara ma spowodować dolegliwość dla sprawcy, środek egz. Jeśli jest dolegliwy, to jest to skutek uboczny, organy egz. Mają obowiązek wybierać środki najmniej uciążliwe dla zobowiązanego,
- Kara, co do zasady, stosowana jest wobec osoby fizycznej, środek egz. Może być stosowanych wobec osób fiz., prawnych a także jednostek org. nie posiadających osobowości prawnej,
- Kara może być stosowana w danej sprawie tylko raz, środek egz. Może być stosowany wielokrotnie, aż do wykonania obowiązku.
Można jednocześnie prowadzić postępowanie egzekucyjne i karne.
4. Egzekucja administracyjna.
Stosowanie przez organy egzekucyjne ,przewidzianych w ustawie, środków przymusu państwowego, służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych, obowiązków wynikających ze stosunków administracyjnoprawnych i innych obowiązków poddanych tej egzekucji. Stosowanie środków oznacza podejmowanie przez organ czynności egzekucyjnych, czyli wszelkich podejmowanych działań zmierzających do zastosowania i zrealizowania środków egzekucyjnych. Uruchamiana jest gdy adresat obowiązków nie wykonuje działań zmierzających do wykonania go, a organy egz. Działają władczo. Egzekucja administracyjna jest częścią administracyjnego postępowania egzekucyjnego.
5. Administracyjne postępowanie egz. A egzekucja administracyjna.
- Sama egzekucja wchodzi w skład całego postępowania egzekucyjnego.
- Egzekucja wszczynana jest z momentem doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego, bądź zawiadomienia o zajętej wierzytelności dłużnikowi zajętej wierzytelności, a postępowanie egzekucyjne rozpoczyna się już z chwilą doręczenia organowi egz. Wniosku o wszczęcie egzekucjo wraz z tytułem wykonawczym przez wierzyciela.
- Egzekucja kończy się z momentem wykonania przez zobowiązanego obowiązku poddanego egzekucji, natomiast postępowanie może trwać nadal np. gdy trzeba rozpatrzyć wniesione środki odwoławcze
- Postępowanie egzekucyjne to egzekucja administracyjna plus szereg innych czynności, które organ egzekucyjny podejmuje przed, w trakcie i po egzekucji.
6.Stosunek postępowania egzekucyjnego do postępowania orzekającego.
Post. adm ukierunkowane jest na rozstrzyganie spraw indywidualnych w drodze aktów administracyjnych, zadaniem post. egz. Jest zapewnienie skuteczności tych aktów. Celem post. orzekającego jest doprowadzenie do realizacji norm prawa materialnego; władcza, jednostronna konkretyzacja norm, a zadaniem post. egzekucyjnego jest wykonanie tych norm zgodnie z konkretyzacją. Post. egz. W stosunku do post. orzekającego jest postępowaniem wykonawczym. Jest jego dopełnieniem w przypadku, gdy w akcie adm. Został określony obowiązek, a zobowiązany nie podejmuje działań zmierzających do jego wykonania. Istnieją wyjątki, gdzie postępowania toczą się odmiennie od siebie lub też równolegle. Nie można zastępować jednej procedury drugą, bowiem maja one inne cele. Np. zobowiązany nie może dochodzić swoich racji w postępowaniu egzekucyjny, ale może żądać jego weryfikacji w postępowaniu orzekającym.
7. Stosunek post. egz do sądowego postępowania egz.
W adm. post. egz. Wykonuje się obowiązki wynikające z decyzji, aktów administracyjnych, bezpośrednio z przepisów prawa adm. I innych gałęzi prawa stosowanych przez organy administracyjne. W sądowym postępowaniu egzekucyjnym wykonuje się obowiązki wynikające z orzeczeń sądów powszechnych. Są od siebie niezależne, chyba, że wystąpi zbieg egzekucji : do tego samego majątku wystąpi komornik sądowy i poborca skarbowy.
8. Podstawowe źródła prawa.
Ustawa z dnia 17 czerwca 1996 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Jeżeli ustawa ta nie stanowi inaczej odpowiednie zastosowanie mają tez przepisy KPA oraz różne przepisy odrębne. W ustawie oprócz tego znajduje się ponad 50 odesłań do konkretnych ustaw, przepisów należących do konkretnych dziedzin prawa, a także do KC, KPC, KP. Zamieszczono też 21 upoważnień do wydania przepisów wykonawczych, m.in.:
1) Rozporządzenie RM z 23.04.2002 w sprawie rozciągnięcia stosowania przepisów ustawy,
2) Rozporządzenie MF z 22.11.2001 w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
3) Rozporządzenie MF z 27.11.2001 w sprawie wysokości kosztów upomnienia skierowanego przez wierzyciela do zobowiązanego przed wszczęciem egzekucji administracyjnej,
4) Rozporządzenie MF z 30.04.2002 w sprawie szczególnego trybu przechowywania i sprzedaży zajętych broni, amunicji, materiałó wybuchowych i innych przedmiotów, na których posiadanie wymagane jest pozwolenie,
5) Rozporządzenie MF z 30.04.2002 w sprawie trybu zawiadamiania przez bank o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnyn,
6) Rozporządzenie MF z 18.10.2006 w sprawie postępowania przy korzystaniu z pomocy państwa obcego przy dochodzeniu należności pieniężnych,
7) Rozporządzenie MSWiA z 29.08.2001 w sprawie udzielania przez Policję lub Straż Graniczną pomocy lub asysty organowi egzekucyjnemu lub egzekutorowi przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych,
8) Rozporządzenie Prezesa RM z 9.11.2007 w sprawie udzielania przez CBA pomocy lub asysty organowi egzekucyjnemu lub egzekutorowi przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych,
9.Zakres stosowania ustawy.
Przedmiotem będą decyzje, które nakładają obowiązki, a te są egzekwowane przez sankcję administracyjną.
a) prowadzone przez organy egzekucyjne postępowanie, środku przymusu przez nie stosowane, by doprowadzić do wykonania obowiązku poddanego egzekucji,
b) sposób postępowania wierzycieli w przypadku uchylania się zobowiązanych od wykonania obowiązków poddanych egzekucji,
c) sposób i zakres udzielania pomocy państwu obcemu lub korzystania z jego pomocy przy dochodzenie określonych należności pieniężnych
10. Zakres podmiotowy postępowania egzekucyjnego.
Dzielą się na czynne - podmioty stosujące środki egzekucyjne, bierne - wobec których są one stosowane.
1) Czynne - ich zadaniem jest dążenie do zastosowania bądź zrealizowania środka egzekucyjnego:
a) organ egzekucyjny - organ uprawniony w całości lub części, określonych w ustawie środków, służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym. Może on występować w roli organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne, bądź w roli organu rekwizycyjnego, tj. organu o tej samej właściwości rzeczowej, co organ prowadzący postępowanie, któremu ten zlecił wykonanie czynności egzekucyjnych.
b) pracownik organu egzekucyjnego - wyznaczony do podejmowania bezpośrednio czynności egzekucyjnych. Przy egzekucjach z należności pieniężnych nazywany poborcą skarbowym, niepieniężnych - egzekutorem. A także kierownik komórki organizacyjnej urzędu skarbowego prowadzącego egzekucję - komornik skarbowy.
c) dłużnik zajętej wierzytelności - podejmuje czynności egzekucyjne. Może to być pracodawca, bank, podmiot prowadzący działalność maklerską, trasat lub inny podmiot dokonujący zajęcie wierzytelności lub innego prawa majątkowego zobowiązanego. Obowiązkiem dłużnika jest wykonywanie czynności na wezwanie organu egzekucyjnego, czynności te są zbliżone do czynności egzekutora, więc określa się ich mianem quasi egzekutorów. Jeśli dłużnik uchyla się od wykonania zleconych mu działań, może stać się podmiotem biernym postępowania egzekucyjnego, czyli zobowiązanym.
d) organy wojskowe, Policji, ABW, Agnecji Wywiadu, Straży Granicznej, CBA, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Wywiadu Wojskowego mogą wystąpić w roli:
- organu stosującego środek egzekucyjny,
- organu udzielającego pomocy organowi egzekucyjnemu,
- organu asystującemu przy wykonywaniu czynności egz. Przez organ egz.
e) wierzyciel - podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku, podejmuje czynności do zastosowania wobec zobowiązanego środków egzekucyjnych:
- dla obowiązków wynikających z decyzji i postanowień organów administracji rządowej lub organów jednostek samorządu terytorialnego - właściwy organ I instancji,
- dla obowiązków wynikających z orzeczeń sądów lub innych organów bądź bezpośrednio z innych przepisów prawa - organ bezpośrednio zainteresowany wykonaniem obowiązków, a w przypadku braku takiego bądź jego bezczynności - organ, którego interes prawny został naruszony niewykonaniem obowiązku,
- dla obowiązków wynikających z tytułów wykonawczych wystawionych przez MF na podstawie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez SP lub ustawy o udzielaniu przez SP pomocy instytucjom finansowym - minister właściwy do spraw finansów publicznych.
- dla obowiązków wynikających z decyzji postanowień czy mandatów karnych wystawionych przez Naczelnika Urzędu Celnego, czy też zgłoszeń, deklaracji oraz onformacj o opłacie paliwowej - dyrektor izby celnej.
- państwo obce, w przypadku udzielania mu przez RP pomocy.
2) Bierne - wobec niemu prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, tj. zobowiązany - osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna, nie posiadająca osobowości prawnej, która nie wykonała w terminie obowiązku o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym.
11. Zakres przedmiotowy postępowania egzekucyjnego.
Co do zasady to obowiązki o charakterze publicznoprawnym, tj. obowiązki wynikające ze stosunków administracyjnoprawnych, pozostających we właściwości rzeczowej organu administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego. Objęcie administracyjną egzekucją obowiązków o charakterze cywilnoprawnym wymaga wyraźnego przepisu prawa, sytuacja odwrotna także może mieć miejsce, tj. na podstawie wyraźnego przepisu praa obowiązki o charakterze administracyjnoprawnym mogą być przekazane egzekucji sądowej. W świetle ustawy przedmiotem egzekucji administracyjnej mogą być dwa rodzaje obowiązków : o charakterze pieniężnym (podatki, opłaty, kary, grzywny) oraz niepieniężnym (wykonanie jakieś czynności, zaniechanie).
12. Ograniczenia podmiotowe egzekucji administracyjnej.
Wyłączenie możliwości prowadzenia egzekucji bądź stosowania środków egzekucyjnyc wobec niektórych osób.
- egzekucja administracyjna nie może być prowadzona wobec osób, korzystających z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych, które nie podlegają orzecznictwu organów polskich. W przypadku wątpliwości czy dana osoba korzysta z tych praw, organ zwraca się do MSZ, który rozstrzyga to w postanowieniu. Egzekucja wobec takich osób może być prowadzona jeśli podlegają one orzecznictwu poskich oganów administracyjnych, w wyniku zrzeczenia się praw państwa wysyłającego lub organizacji międzynarodowej, z zastrzeżeniem, że zrzeczenie to dotyczy tez egzekucji administracyjnej.
- wyłaczenie stosowania określonych środków w stosunku do niektórych osób - nie można nałożyć grzywny na osobę zobowiązanego, który działa przez przedstawiciela ustawowego,
- wobec niektórych osób można stosować środek egzekucyjny wyłącznie przez organ wskazany w ustawie - przymus bezpośredni w stosunku do żołnierza w służbie czynnej.
13. Podział obowiązków podlegających egzekucji administracyjnej.
1) Obowiązki pieniężne :
Podatki, opłaty i inne nalezności, do których stosuje się przepisy dizął 3 ordynacji podatkowej,
Kary i grzywny, wymierzone przez organ administracji publicznej,
Inne nalezności niż 1 i 2 jeśli pozostają we właściwości rzeczowej organów administracji publicznej,
Nalezności przypadające do jednostek budżetowych, wynikające z wzajemnego zastosowania potrąceń podatkowych z zobowiązaniami tych jednostek,
Inne nalezności przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw, w tym tytuły wykonawcze MF,
Wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych przepisów,
Nalezności z tytułu składek do Funduszu Rezerwowego.
obowiązki wynikające z pomocy udzielanej prze państwo obce w ramach pomocy
przy dochodzeniu nalezności pieniężnych powstałych na terytorium RP
nalezności przekazane do egzekucji na podstawie umów ratyfikowanych, których stroną jest RP.
2) Obowiązki niepieniężne : ustawa bliżej nie charakteryzuje, mogą być nimi określone zachowania zobowiązanego :
wykonanie pewnych czynności,
zaniechanie określonych działań,
znoszenie jakiegoś stanu lub sytuacji,
nie przeszkadzanie innej osobie w wykonywaniu jej praw,
wydanie rzeczy,
opróżnienie lokalu lub innego pomieszczenia
- obowiązki nakładane na podstawie decyzji organów PIP:
nakaz usunięcia określonych uchybień stwierdzonych w trakcie kontroli,
nakaz wstrzymania prac lub działalności,
nakaz wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń,
zakaz wykonywania pracy lub działalności w określonych warunkach,
nakaz zaprzestania działalności lub działalności określonego rodzaju,
nakaz ustalenia okoliczności wypadku,
nakaz wypłaty wynagrodzenia lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi
Podział ze względu na źródło: wynikające z:
aktów administracyjnych,
bezpośrednio z przepisów prawa,
deklaracji złożonej przez podatnika lub płatnika, zgłoszenia celnego, deklaracji rozliczeniowej płatnika, informacji o opłacie paliwowej,
aktów wydanych przez organu innych państwa,
tytułów wykonawczych wydanych przez Ministra Finansów,
innych niż wyżej wymienione przekazanych do tej egzekucji.
Stosowanie w przypadkach innych niż 1 i 2 (te są podstawowe) jest możliwe gdy :
w zgłszeniu, deklaracji celnej, informacji o opłacie paliwowej jest zaznaczone, że stanowią podstawę do wydania tytułu wykonawczego,
wierzyciel przed egzekucją przesłał zobowiązanemu pisemne upomnienie z zagrożeniem
14. Stadia postępowania egzekucyjnego w administracji.
1) Stadium poprzedzające wszczęcie egzekucji - czynności przeprowadza tu organ egz. Oraz wierzyciel:
a) Wierzyciel :
- przesyła zobowiązanemu pisemne upomnienie, chyba, że wg przepisów nie jest wymagane,
- sporządza tytuł wykonawczy,
- kieruje do organu egzekucyjnego wniosek o wszczęcie egzekucji, wraz z tytułem wykonawczym oraz dowodem doręczenia zobowiązanemu pisemnego upomnienia (chyba, że nie jest wymagane).
Jeśli wierzycielem jest organ egzekucyjny, to wniosek o wszczęcie egzekucji jest zbędny, a poprzednie czynności wykonuje tenże organ.
b) Organ :
- bada dopuszczalność egzekucji administracyjnej oraz formalność tytułu wykonawczego ,
- nadaje tytułowi wykonawczemu klauzule o przekazaniu go egzekucji administracyjnej,
- wybiera środek egzekucyjny.
2) Egzekucja administracyjna - doręczenie zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego to moment wszczęcia egzekucji. Jeśli chodzi o egzekucję obowiązków pieniężnych, wszczęcie może nastąpić wcześniej, tj. wraz z zawiadomieniem dłużnika o zajęciu wierzytelności. Dalszy przebieg czynności zależy od rodzaju egzekucji oraz zastosowanego środka egzekucyjnego. Egzekutor należności pieniężnych nazywany jest poborca skarbowym, ma on obowiązek wylegitymowania się przed zajęciem, protokołowania podjętych czynności itd.
3) Zakończenie egzekucji administracyjnej - co do zasady następuje z chwilą zrealizowania zastosowanego środka egzekucyjnego i zbiega się z zakończeniem postępowania egzekucyjnego. Niekiedy postępowanie tra dalej np. rozpatrzenie środków odwoławczych czy podział sumy uzyskanej z egzekucji. Może być tez ono kontynuowane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, po przekazaniu mu tytułu wykonawczego.
15. Czynności poprzedzające wszczecie egzekucji administracyjnej.
I Czynności wierzyciela :
a) przesłanie zobowiązanemu pisemnego upomnienia, chyba, że nie jest ono wymagane. Musi zawierać wezwanie do wykonania obowiązku oraz zagrożenie skierowania sprawy na drogę egzekucji administracyjnej. Egzekucja może być wszczęta po upływie 7 dni od daty doręczenia upomnienia, dzięki czmu zobowiązany ma jeszcze możliwość dobrowolnego wykonania obowiązku
b) sporządzenie tytułu wykonawczego - jeśli jest to jednocześnie organ egzekucyjny, sam sobie go wystawia i przystępuje do egzekucji. Tytuł wykonawczy powinien zawierać:
1. oznaczenie wierzyciela,
2. wskazanie imienia i nazwiska lub firmy zobowiązanego i jego adresu oraz oznaczenie pracodawcy i jego adresu, jeśli wierzyciel posiada taką informację,
3. treść obowiązku poddanego egzekucj, jego podstawę prawną oraz stwierdzenie, że jest on wymagalny; należności pieniężne: określenie ich wysokości i terminu i rodzaju odsetek,
4. wskazanie zabezpieczenia należności pieniężnej,
5. wskazanie podstawy prawnej pierwszeństwa zaspokojenia nalezności pieniężnej, jeśli jest,
6. wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej,
7. datę, podpis, stanowisko i pieczęć,
8. pouczenie zobowiązanego o skutkach niedoinformowania organu o zmianie miejsca pobytu,
9. pouczenie o 7 dniowym terminie wniesienia zarzutów do organu egzekucyjnego,
10. klauzulę organu egz o skierowaniu tytułu do egzekucji,
11. wskazanie środków egzekucyjnych.
c) skierowanie do organu egzekucyjnego wniosku o wszczęcie egzekucji, wraz z tytułem oraz dowodem doręczenia upomnienia. Jeśli organ egz jest wierzycielem wniosek jest zbędny. Ustawa nie reguluje formy wniosku. Jego elementem jest wskazanie środka egzekucyjnego, z tym, że w egzekucji niepieniężnej wskazanie go jest obligatoryjne. Przyjmuje się , że do tego wniosku mają odpowiednie zastosowanie przepisy KPA. Organ egzekucyjny nie jest związany środkiem egzekucyjnym wskazanym we wniosku, może wybrać inny(jeśli jest łagodniejszy), określony w ustawie oraz zgodnie z zasadami postępowania egzekucyjnego, z tym, że musi poinformować wierzytelna o innym wyborze środka egzekucyjnego. Data wniesienia kompletnego wniosku jest datą wszczęcia egzekucji administracyjnej.
II Czynności organu egzekucyjnego:
badanie dopuszczalności egzekucji administracyjnej oraz formalności tytułu wykonawczego - czynności podejmowane przez organ z urzędu. Przyczyny niedopuszczalności mogą być różne: np. wyłączenia podmiotowe, brak dowodu doręczenia upomnienia itd. Organ jest uprawniony do badania dopuszczalności, ale nie ma prawa badania zasadności oraz wymagalności danego obowiązku. Jeśli organ stwierdzi, ze wniosek nie spełnia wymogów lub gdy egzekucja nie jest dopuszczalna, nie przystępuje do egzekucji, o zwrocie wniosku zawiadamia wierzyciela w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie (jeśli nie jest organem egzekucyjnym).
Nadanie klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego do egzekucji - jeśli wniosek spełnia wymogi oraz egzekucja jest dopuszczalna, organ zaopatruje tytuł w taką klauzulę. Czynność tą należy traktować jako postanowienie, na które nie przysługuje zażalenie.
Wybór środka egzekucyjnego - dokonuje tego organ, kierując się zasadą wyboru najłagodniejszych środków. Wpływ ma tu wierzyciel, który może wskazać we wniosku środek (niepieniężne - obligatoryjnie), jednak organ nie jest tym związany, gdy wybierze inny zawiadamia o tym wierzyciela
16. Upomnienie.
Jest bezwzględną przesłanką wszczęcia egzekucji administracyjnej. Skierowane od wierzyciela do zobowiązanego, musi być pisemne i zawierać : wezanie do wykonania obowiązku, zagrożenie skierowania sprawy na drogę egzekucji administracyjnej. Postepowanie może być wszczętę dopiero po 7 dniach od dnia doręczenia go zobowiązanemu, dzięki czemu ma on jeszcze możliwość dobrowolnego wykonania obowiązku. Koszty upomnienia obciążają zobowiązanego, na rzecz wierzyciela.
17. Tytuł wykonawczy.
Podstawa wszczęcia i prowadzenia egzekucji. Wystawiany przez wierzyciela, jeśli jest on jednocześnie organem egzekucyjnym, sam sobie wystawia i na tej podstawie prowadzi egzekucję. Jeśli egzekucja ma być prowadzona w ramach pomocy państwu obcemu, tytuł wystawia MF na podstawie zagranicznego tytułu wyknaczego. Tytuł sporzadza się wg wzoru określonego w rozporządzeniu MF, a jgo treść została określona w samej ustawie:
oznaczenie wierzyciela (jeśli pomoc obcemu państwu, to wierzycielem jest polski organ wnioskujący o wszczęcie egzekucji administracyjnej)
wskazanie imienia, nazwiska i adresu zobowiązanego, a także oznacneie pracodawcy i jego adresu jeśli wierzyciel posiada taką informację. Jeśli egzekucja ma być prowadzona z majątku wspólnego małżonków jak i osobistych - tytuł wystawia się na oboje małżonków. W przypadku spółki nie posiadającej osobowości prawnej - także imiona i nazwiska i adresy wspólników,
treść podlegającego egzekucji obowiązku, jego podstawę prawną a także stwierdzenie, że jest on wymagalny, w przypadku egzekucji należności pieniężnej także określenie jej wysokości, rodzaju i terminu od którego nalicza się odetki z tytułu niewykonania obowiązku w terminie,
wskazanie zabezpieczenia nalezności pieniężnej i terminu jego powstania,
wskazanie podstawy prawnej pierwszeństwa zaspokojenia należności, jeśli takie istnieje i nie wynika z zabezpieczenia należności,
wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej,
datę, podpis, imię, nazwisko i pieczęć wystawiającego. Nie potrzeba pieczeći gdy należność wynika z orzeczenia sądu z klauzulą wykonalności. Jeśli wierzyciel nie jest uprawniony do korzystania z pieczęci urzędowej, na mocy ustawy egzekucyjnej ma prawo do jej używania przy tytułach wykonawczych.
Pouczenie zobowiązanego o skutkach nie poinformowania organu o zmianie miejsca pobytu,
Pouczenie zobowiązanego o 7 dniowym terminie wniesienia zarzutów do organu egzekucyjnego
Klauzulę organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu do egzekucji,
Wskazanie środków egzekucyjnych.
Rozporządzenie MF przewiduje różne wzory dla należności pieniężnych i niepieniężnych. W przypadku dochodzenia kilku należności wierzyciel wystawia tytuł tzw. Czteropozycyjny, czyli nie więcej niż cztery należności. Rozporządzenie przewiduje możliwość drukowania na tytule dwuwymiarowego kodu kreskowego, zawierającego jego treść, umożliwiającego elektroniczny odczyt treści. Drukowanie kodu następuj z wykorzystaniem programu udostępnionego organom egzekucyjnym przez MF. Tytuł należności pieniężnych może być w toku postępowania aktualizowany. Polega na tym, że wierzyciel przesyła do organu pierwszą stronę tytułu, na której wskazuje kwotę wg stanu na dzień aktualizacji.
18. Wniosek o wszczęcie egzekucji.
Ustawa nie reguluje jego fomry. Jego elementem jest wskazanie środka egzekucyjnego, z tym, że przy egzekucji niepieniężnej wskazanie go jest obligatoryjne. Przyjmuje się, że stosuje się tu odpowiednio przepisy KPA.
19. Badanie dopuszczalności egzekucji przez organ egzekucyjny.
Robi to z urzędu organ egzekucyjny. Nie jest on uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Jeśli stwierdzi niedopuszczalność organ zwraca wierzytelowi wniosek w formie postanowienia, na które przysługuje wierzytelowi zażalenie, jeśli nie jest organem egzekucyjnym. Jeśli egzekucja jest dopuszczalna, organ zaopatruje tytuł wykonawczy w klauzulę o skierowaniu tytułu do egzekucji.
20. Wybór środka egzekucyjnego.
Są to takie, których zastosowanie i zrealizowanie doprowadzi najlepiej bezpośrednio do wykonania obowiązku przez zobowiązanego. Wyboru tego dokonuje organ, z przestrzeganiem ustawowych zasad, tj. wyboru najłagodniejszego środka, spośród przewidzianych w ustawie. Wkład ma tu wierzyciel wskazując środek we wniosku, jednak organ nie jest tym związany. Może wybrac inny środek, jeśli jest on mniej uciążliwy dla zobowiązanego i prowadzi bezpośrednio do wykonania obowiązku. O tym musi zawiadomić wierzyciela. Tryb dokonywania wyboru środka dla obowiązków pieniężnych i niepieniężnych jest zróżnicowany. W niepieniężnych następuje w drodze postanowienia, doręczanego wraz z tytułem wykonawczym zobowiązanemu. W pieniężnych postanowienie nie jest wydawane, organ od razu przechodzi do zastosowania środka przez zajęcie określonego składnika majątku zobowiązanego.
21. Wszczęcie egzekucji administracyjnej.
Organ wszczyna egzekucję na wniosek wierzytelna i na podstawie tytułu wykonawczego przez niego sporządzonego. Następuje z chwilą doręczeniu zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub - pinięzne - zawiadomienia dłużnikowi o zajęciu wierzytelności.
22. Zasady postępowania egzekucyjnego.
I. Ogólne systemu prawnego RP,
II. Ogólnie postępowania administracyjnego,
III. Charakterystyczne dla egzekucyjnego:
celowości,
obowiązku prowadzenia egzekucji,
stosowania środków egz przewidzianych w ustawie,
stosowania środków egz prowadzących bezpośrednio do wykonania obowiązku,
stosowania najłagodniejszych środków egz,
niezbędności,
uprzedniego zagrożenia,
poszanowania minimum egzystencji,
prowadzenia egzekucji w sposób najmniej uciążliwy dla zobowiązanego,
gospodarnego prowadzenia egzekucji,
niezależności stosowania środków egzekucyjnych od środków represyjnych.
23. Zasada celowości.
Organ egz stosuje środki, które prowadzą bezpośrednio do wykonanai obowiązku. Jedynym celem postępowania jest doprowadzenie do realizacji, ciążących na zobowiązanym, obowiązków. Celem nie jest wyrządzenie mu dolegliwości, jeśli taka wystąpiła, to ma być traktowana jako skutek uboczny. Jest to najważniejsza zasada, wiele innych zostało wyprowadzonych z niej.
24. Zasada stosowania środków prowadzących bezpośrednio do wykonania obowiązku.
Spośród środków przewidzianych w ustawie, organ ma wybrac ten, który prowadzi bezpośrednio do wykonania przez zobowiązanego obowiązku. Jest przejawem zasady celowości, stanowi by unikac dolegliwości dla zobowiązanego w celu przymuszenia go do wykonania obowiązku, na rzecz środków powodujących dokonanie obowiązku. Na przykład z obowiązku rozbiórki zamiast grzywny, organ powinien orzec wykonanie zastępcze, bo prowadzi ono bezpośrednio do realizacji wymagalnego stanu. Zasada ta wiąże także wierzyciela, który ma się nią kierowac wskazująć środek we wniosku.
25. Zasada stosowania najłagodniejszego środka.
Gdy istnieje kilka środków, prowadzących bezpośrednio do wykonania obowiązku, należy wybrać ten, który jest najłagodniejszy dla zobowiązanego. Wywodzi się z zasady celowości. Stosowanie środków egzekucyjnych nie może polegać na wyrządzeniu zobowiązanemu dolegliwośći, a przeciwnie, należy tego unikać. Oceny stopnia dolegliwości dokonuje organ, uwzględniając okoliczności konkretnej sprawy. Wpływ ma tu wierzyciel [……]. Naruszenie tej zasady stanowi przesłankę do wniesienia zarzutu na prowadzeni poste, gdy takie zostanie uwzględnine to organ zastosuje inny, łagdonijeszy środek.
26. Zasada niezbędności postępowania egzekucyjnego.
Egzekucja może być prowadzone, tylko jeśli jest to niezbędne dla wykonania obowiązku zrealizowania celu postepowania. Jeśli cel został osiągnięty, bądź obowiązek stał się bezprzedmiotowy, stosowanie środka egzekucyjnego jest niedopuszczalne. Wykonanie obowiązku przed wszczęciem egzekucji powinno doprowadzić do nie uruchamiania jej w ogóle, a w jej toku - do umorzenia postępowania. Organ egzekucyjny i egzekutor mają obowiązek odstąpienia od czynności egzekucyjnych gdy zobowiązany przedstawi dowody wykonania obowiązku, rozłożenia na raty albo gdy zaszedł błąd co do osoby zobowiązanego.
27. Zasada stosowania środków przewidzianych w ustawie.
Ustawa zezwala na stosowanie środków egzekucyjnych tylko tych przewidzianych ustawie. Katalog środków został określony odrębnie dla obowiązków pieniężnych -13 i niepieniężnych-5. Stosowanie innych, nieprzewidzianych w suatwie środków zmierzających do wykonania obowiązku jest niedopuszczalne nawet jeśli takie by istniały i w ocenie organu były racjonalne. Jeśli takie się zdarzyło zobowiązany może wnieść zarzuty, a także jest to przesłanka do umorzenia postępowania.
28. Zasada poszanowania minimum egzystencji.
Polega na wprowadzeniu pewnych ograniczeń przy prowadzeniu egzekucyjnej, mających na celu uchronienie zobowiązanego przed pozbawieniem go środków, które mu i pozostających na jego ytrzymaniu osób, są niezbędne do zapewnienia egzystencji. Ograniczenia są dwojakiego rodzaju, po pierwsze ustawa wymienia określone przedmioty, wierzytelności i prawa, które nie podlegają egzekucji administracyjnej, po drugie ustawa przewiduje możliwość wyłączenia przez organ egzekucyjny określonych składników majątku spod egzekucji. Wyłączenia te obejmują trzy kategorie składników majątkowych:
Przedmioty - np. urządzenia domowe, pościel, bielizna, zapasy żywności, rzeczy służące w kościołach.
Kwoty pieniędzy - np.otrzymane jako stypendium, na pokrycie wydatków służbowyc,
Wierzytelności i prawa majątkowe - np. wkłady oszczędnościowe, środki na pokrycie obsługi bankowej z budżetu państwa.
Wyłączenia mają tez na celu niedopuszczenie do pobawienia możliwości zobowiązanego wykonywania zawodu, pracy zarobkowej, nauki czy pełnienia służby. Wyłączenie to następuje z mocy prawa, tzn. że organ ma z urzędu obowiązek ustalić czy dany składnik majątku podlega egzekucji.
29. Zasada zagrożenia.
Egzekucja może być wszczęta, jeśli wierzyciel po terminie wykonania obowiązku, przesłał zobowiązanemu pisemne upomnienie zawierające wezwanie do wykonania obowiązku oraz zagrożenie skierowania sprawy na drogę egzekucji administracyjnej, chyba, że przepisy szczególne stanowią inaczej. Postępowanie może być wszczęte dopiero 7 dni po dacie doręczenia zobowiązanemu upomnienia, co ma na celu przypomnienie mu o ciążącym na nim obowiązku, dzięki czemu może on nadal wykonać dobrowolnie obowiązek. Zasada ta wiąże się z zasadą przekonywania w postępowaniu administracyjnym. Przesłanie upomnienia stanowi przesłankę do wszczęcia egzekucji, bez tego egzekucja się nie odbywa. Niezastosowanie tej zasady stanowi wadę postępowania i podstawę do umorzenia tej sprawy.
30. Wyjątki od stosowania zasady zagrożenia.
Mogą być wprowadzone przepisami szczególnymi i dotyczyc obowiązków pieniężnych i niepieniężnych albo przepisami wykonawczymi i dotyczyć tylko należności pieniężnych. Wyjątki wynikają z samej ustawy, jak np. możliwość stosowania przymusu bezpośredniego po ustnym wezwaniu organu egzekucyjnego w określonych sytuacjach; jak i innych przepisów. Szeroki zakres ograniczeń zawiera rozporządzenie MF o wykonaniu niektórych przepisów ustawy egzekucyjnej - postępowanie egz. Może być wszczęte bez uprzedniego upomnienia w przypadku, gdy:
należność pieniężna została określona w orzeczeniu,
zobowiązany ma ustawowy obowiązek obliczenia lub uiszczenia należności pieniężnej,
egzekucja dotyczy nalezności z tytułu:
grzywien nałożonych mandatem karnym w postępowaniu o wykroczenia,
grzywien z mandatów karnych i innych nalezności orzeczonych w postepowaniu karnym skarbowym,
kar pieniężnych i kosztów postępowania orzeczonych w wyniku naruszenia dyscypliny finansów publicznych,
odszkodowań orzeczonych w wyniku naprawienia szkód w zakładach karnych i aresztów śledczych,
grzywien w celu przymuszenia nakładanych w postępowaniu egzekucyjnym obowiązków o charakterze pieniężnym,
egzekucja dotyczy kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych.
Tak szeroki katalog ograniczeń spowodował, że wyjątkiem stał się wymóg uprzedniego upomnienia.
31. Zasada obowiązku prowadzenia egzekucji.
Jeśli zobowiązany uchyla się od wykonania obowiązku, wierzyciel ma obowiązek podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych. Obowiązek prowadzenia egzekucji ma uzasadnienie tym, że jego przedmiotem są z reguły obowiązki o charakterze administracyjnoprawnym, a więc obowiązki wobec państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Realizacja takich obowiązków nie może zależec od swobodnego wyboru wierzyciela, jak to ma miejsce w KPC, lecz musi się opierać na ustawowo sformułowanym obowiązku prowadzenia egzekucji.
32. Zasada niezależności stosowania środków egzekucyjnych od środków represyjnych.
Zastosowanie środka egzekucyjnego nie stoi na przeszkodzie wymierzeniu kary w postępowaniu karnym o wykroczenia lub dyscyplinarnego za niewykonanie obowiązku.
33.Zasada prowadzenia egzekucji w sposób najmniej uciążliwy dla zobowiązanego.
Przejawem jej jest głównie przeprowadzanie egzekucji w porze dogodnej dla zobowiązanego. Ustawa przewiduje możliwość przeprowadzenia egzekucji w dni wolne od pracy i porze nocnej, jedynie wtedy gdy cel egzekucji tego wymaga. Przepis ten stanowi wyjątek od zasady. Ustawa mówi o dniach wolnych od pracy, a nie ustawowo wolnych. Pora nocna - 21:00 - 7:00. Podjęcie przez egzekutora czynności egzekucyjnych w porze nocnej lub dni wolne od pracy może nastąpić jedynie na podstawie upoważnienia organu egzekucyjnego, które egzekutor ma obowiązek okazać przez egzekucją. Ponadto w porze nocnej obowiązkiem jest powołanie świadka przy czynnościach egz. Realizacji tej zasady służy też przepis mówiący o przeszukiwaniu rzeczy. Ma to nastąpić zgodnie z celem tej czynności, zachowaniem umiaru oraz poszanowaniu godności osób, których przeszukanie dotyczy i bez wyrządzania niepotrzebnych szkód i dolegliwości.
34. Zasada gospodarnego prowadzenia egzekucji.
Polega na prowadzeniu egzekucji, tak by osiągnąc jej cel, w sposób najmniej kosztowny dla zobowiązanego. Obowiązek spoczywa na organie egzekucyjnym, egzekutorze oraz innych podmiotach uczestniczących w postępowaniu. Przejawem tego jest wyłaczenie spod egzekucji przedmiotów codziennego użytku, które mogą być sprzedane jedynie znacznie poniżej wartościa, a które dla zobowiązanego mają znaczna wartość użytkową. Przejawem tez jest zakaz dokonywania zajęcia ruchomości o wartości przewyższającej należność, jeśli występuje inna, która wystarczająca do zaspokojenia obowiązku, a sprzedaz jej nie nastręcza trudności.
35. Organy egzekucyjne prowadzące egzekucję należności pieniężnych.
1. Naczelnik Urzędu Skarbowego,
2. Właściwy organ gminy o statucie miasta, oraz organ gminy wchodzącej w skład powiatu warszawskiego,
3. Przewodniczący organu orzekającego w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych,
4. Dyrektor oddziału ZUS,
5. Dyrektor Izby Celnej,
6. Dyrektor oddziału Wojskowej Agencji Mieszkaniowej,
Dzielą się one na organy o właściwości ogólnej oraz właściwości szczególnej.
36. Właściwość Naczelnika Urzędu Skarbowego.
Organ właściwości ogólnej, jedyny uprawniony do stosowania wszystkich, przewidzianych w ustawie środków egzekucyjnych w egzekucji należność i pieniężnych i realizacji wniosków państw obcych o pomoc przy dochodzeniu nalezności pieniężnych. Organem eg. Jest naczelnik a nie Urząd Skarbowy.
37. Właściwość organów gmin w egzekucji należności pieniężnych.
1) organy gmin o statusie miasta - kompetencje do prowadzenia egzekucji administracyjnej w zakresie nalezności z tytułu podatkow i ołat, dla których ten organ jest właściwy do ustalania i pobierania.
2) organy gmin wchodzących w skład powiatu warszawskiego - w zakresie podatków i opłat, dla których organ gminy jest właściwy do ich ustalania i pobierania.
W/w są uprawnione do stosowania wszystkich przewidzianych w ustawie środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości.
38. Właściwośc dyrektora oddziału ZUS w egzekucji z należności pieniężnych.
Organ o ograniczonym zakresie kompetencji, uprawniony do prowadzenia egzekucji jedynie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, pochodne od tych oraz nienależnie wypłaconych świadczeń na ubezpieczenia społeczne oraz innych świadczeń wypłacanych przez ten oddział, które nie mogą być potrącone ze świadczeń bieżących. Jest uprawniony do stosowania środków egzekucyjnych:
- wynagrodzenia za pracę.
- ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego,
- z renty socjalnej,
- z wierzytelności pieniężnych,
- z rachunków bankowych.
39. Organy prowadzące egzekucję obowiązków o charakterze niepieniężnym.
1) wojewoda - wszystkie sprawy administracji rządowej w województwie, niezastrzeżone w kompetencji innych organów. Organ egzekucyjny obowiązkow o charakterze niepieniężnym, wynikających z decyzji z zakresu administracji rządowej wydanych przez przedsiębiorstwa państwowe i inne jednostki organizacyjne, stowarzyszenia, organizacje zawodowe, spółdzielcze, samorządowe i inne organizacje społeczne.
2) właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych, zadań zleconych oraz należących do właściwości danej jednostki zadań z zakresu administracji rządowej, a także decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej, wydanych przez samorządowe jednostki organizacyjne. Dla gminy - burmistrz lub prezydent, powiat - starosta, województwo - marszałek województwa
3) kierownik wojewódzkiej lub powiatowej inspekcji lub straży - w zakresie obowiązków wynikających z wydanych własnych lub wojewody decyzji lub postanowień, a kierownik powiatowej jedynie obowiązków wynikających z wydanych przez siebie decyzji lub postanowień.
*organ Policji, ABW, Agencji Wywiadu,Straży Granicznej lub PIP w I instancji, organ strazy pożarnej kierujący akcją ratowniczą i inne powołane do bezpieczeństwa i ochrony społeczeństwa - w określonych w ustawie przypadkach.
40. Właściwość miejscowa organów egzekucyjnych.
Zależy od rodzaju egzekwowanego obowiązku i stosowanego środka egzekucyjnego.
Egzekucja należności pieniężnych :
- z nieruchomości - wg miejsca jej położenia, jeśli na terenie dwóch to tam gdzie lezy większa jej część, jeśli i tak się nie da, to minister wł. Ds. finansów wyznacza organ,
- z praw majątkowych lub ruchomości - właściwy organ wg miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego. Wyjątkiem jest jeśli przed egzekucją wiadome jest, że majątek znajduje się poza rejonem organu właściwego, wtedy określa się właściwość miejscową wg położenia składników majątku,
Egzekucja należności niepieniężnych:
-Właściwy jest organ miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego, a w razie braku lub siedziby w kraju - wg miejsca jego pobytu.
-W sprawach o odebranie rzeczy o opróżnienie budynków i pomieszczeń - właściwość wg miejsca wykonania obowiązku.
-W sprawach dotyczących nieruchomości lub obiektów budowlanych - wg miejsca jego położenia, jeśli na terenie dwóch to tam gdzie większa część, jeśli się nie uda, to organ sprawujący nadzór nad egzekucją wyznacza organ właściwy do przeprowadzenia egzekucji.
-Sprawy dotyczące wykonywanej działalności gospodarczej - jeśli miesjce wykonywania jej znajduje się poza miejscem zamieszkania lub siedziby zobowiązanego - wg miejsca wykonywania działalności.
41. Organ rekwizycyjny.
Instytucja nowa wprowadzona w 2001 r, Jest to organ o tej samej właściwości rzeczowej, co organ prowadzący egzekucje, któremu organ prowadzący zlecił wykonywanie czynności egzekucyjnych. Następuje to w sytuacji, gdy składniki majatku poddanego egzekucji znajduja się poza terenem działania organu prowadzącego, wtedy wykonanie czynności egz należy do organu egzekucyjnego, na terenie działania którego one się znajdują. Organ rekwizycyjny dziala na podstawie zlecenia organu właściwego do prowadzenia egzekucji. Udzielając takiego zlecenia organ egzekucyjny jest zobowiązany do sporządzenia odpisu tytułu wykonawczego, oznaczając cel i kwotowy zakres zlecenia, a organ rekwizycyjny wykonuje za niego obowiązki.
42. Komornik skarbowy.
Jest to kierownik urzędu skarbowego, który prowadzi postępowanie egzekucyjne. Jego rola ogranicza się do uczestniczenia w publicznej licytacji nieruchomości. Licytacja odbywa się w jego obecności i pod jego nadzorem, ponadto jest on osobą któremu zgłasza się ustnie skargę na czynności poborcy skarbowego w toku egzekucji i jest właściwy do rozstrzygnięcia tej skargi.
43. Egzekutor i poborca skarbowy.
Pracownik organu egzekucyjnego, który został upoważniony do wykonywania czynności egzekucyjnych. Przy egzekucji z nalezności pieniężnych egzekutor to poborca skarbowy. Czynności egzekucyjne to wszelkie działania zmierzające do zastosowania i zrealizowania środków egzekucyjnych, są to czynności prawne jak i działania faktyczne.Zasadą jest, że organ egzekucyjny wykonuje czynności prawne, a egzekutor wykonuje przede wszystkim zadania materialno - techniczne.Ustawa wyróżnia trzy sytuacje:
określone czynności mogą być dokonywane zarówno przez organ egzekucyjny jak i przez egzekutora (doręczenie odpisu tytuły wykonawczego poddanego egzekucji),
niektóre czynności może wykonać tylko organ egzekucyjny (wydawanie postanowień),
do niektórych czynności uprawniony jest wyłącznie egzekutor (przeszukanie odzieży na zobowiązanym)
Zazwyczaj egzekutor wykonuje swoje czynności samodzielnie, ale czasem wymagane jest pisemne upoważnienie organu egzekucyjnego np. egzekucja w porze nocnej. Inne czynności może nie mogą być wykonywane przez niego jednoosobowo, np. przeszukanie środków transportu dokonuje powołana do tego komisja. Ustawa nie okresla jej składu, ale należy przyjąć, ze w komiski znajduje się egzekutor. Są tez czynności ,które egzekutor może podejmować jedynie w obecności organów asystujących na terenie np. obiektów wojskowych, w obecności świadka gdy egzekucja jest prowadzona w porze nocnej, w obecności przedstawiciela placówki pocztowej, gdy egzekucja polega na otwarciu przesyłki pocztowej. Czasem za poborce czynności dokonują inne organy np. przeszukanie odzieży na żołnierzu w służbie czynnej.
44. Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym.
Podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku w administracyjnym postepowaniu egzekucyjnym. Ze względu na swoje zadania w postepowaniu jest podmiotem czynnym. Do jego czynności należy podejmowanie działań, zmierzających do zastosowania i zrealizowania środka egzekucyjnego, a także ełni rolę współgospodarza postepowania egzekucyjnego. Rodzaje wierzycieli:
organy administracji publicznej - obowiązki o charakterze publicznoprawnym,
organ lub instytucja bezpośrednio zainteresowana wykonaniem obowiązku - obowiązki wynikające z orzeczeń sądu i przepisów prawa.
minister właściwy do spraw finansow publicznych - obowiązki wynikające z własnych tytułów wykonawczych na podstawie przepisów o udzielaniu przez SP gwarancji i poręczeń oraz pomocy instytucjom finansowym,
państwo obce.
Wierzyciel może być też organen egzekucyjnym.
45. Zobowiązany w postepowaniu egzekucyjnym.
Osoba fizyczna, osoba prawna bądź jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, która w terminie nie wykonała obowiązku o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym. Podmiot, który nie wykonał obowiązku wynikającego ze stosunku administracyjnoprawnego lub cywilnoprawnego. Jest podmiotem biernym, bo wobec niego stosowane są środki egzekucyjne i prowadzone postępowanie egzekucyjne. Wyjątki:
stosowanie środków przymusu nie tylko wobec zobowiązanego, ale też wobec innych osób,
stosowanie środków przymusu wobec innych osób, a nie wobec zobowiązanego.
46. Organy asystujące.
W obrębie budynków zajmowanych przez wojsko, Policję, ABW, CBA< AW, SKW, SWW lub SG albo na okrętach wojskowych, egzekucję można przeprowadzić jedynie po uprzednim zawiadomieniu właściwego komendanta i w asyście właściwego organu. Udział tutaj to nie pomoc, asysta polega na biernym uczestniczeniu przy wykonywaniu przez egzekutora czynności egzekucyjnych.. Inny rodzaj asysty wystepuje przy przeszukaniu rzeczy osoby związanej tajemnicą zawodową, tutaj asystuje przedstawiciel organizacji zaodowej zobowiązanego. Przedstawiciel placówki pocztowej asystuje tez przy otwieraniu zajętej przesyłki pocztowej .
47. Organy udzielające pomocy w postępowaniu egzekucyjnym.
Przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych organ egzekucyjny i egzekutor mogą w razie potrzeby uzyskac pomoc organu Policji, SG, ABW, AW lib wojskowego. Wezwanie może w pilnych sprawach być ustne i może mieć miejsce gdy organ egzekucyjny lub egzekutor natrafią na opór uniemożliwiający bądź utrudniający przeprowadzenie egzekucji lub istnieje uzasadniona obawa, że na taki opór natrafią.
48. Osoby trzecie jako podmiot postepowania egzekucyjnego.
To podmioty, które nie będąc zobowiązanym roszczą sobie prawa do rzeczy lub prawa majątkowego, z którego prowadzona jest egzekucja. Mają one prawo wystąpić do organu egzekucyjnego o wyłączenie rzeczy lub prawa spod egzekucji. W przypadku nieuwzględnienia tego, służy im zażalenie na wydane w tej sprawie postanowienie, ponadto mogą wystąpić do sądu powszechnego z powództwem escydencyjnym.
49. Świadkowie jako podmioty postepowania.
Zasadnicza rola świadka w postepowaniu egzekucyjnym sprowadza się do roli obserwatora przy wykonywaniu przez egzekutora czynności egzekucyjnych. Różni się od świadka w postepowaniu administracyjnym, bowiem nie składa on dowodów w postaci zeznań, dlatego nie stosuje się do niego przepisów KPA. Jego udział ma głównie na celu zapewnienie bezstronności czynności egzekucyjnych. Istnieje możliwość w postępowaniu egzekucyjnym powołania świadka w celu złożenia zeznań, w tym wypadku stosuje się przepisy KPA i ma pozycję jak świadek w postępowaniu orzekający. Udział świadka jest obligatoryjny bądź fakultatywny. Co najmniej dwóch świadków powołuje się , gdy zobowiązany nie może być przy wykonywaniu czynności egzekucyjnych, chyba, ze zachodzi obawa, że z na skutek czasu potrzebnego na powołanie go egzekucja będzie udaremniona. Ponadto udział śwadka jest obligatoryjny, gdy egzekucja odbywa się w porze nocnej. Fakultatywne - na wniosek zobowiązanego, gdy organ uzna to za konieczne.Świadkiem może być każda pełnoletnia osoba, jak np. pełnoletni domownicy zobowiązanego.Świadek podpisuje protokół z egzekucji oraz nie otrzymuje za udział wynagrodzenia.
50. Dłużnik zajętej wierzytelności.
Jest podmiotem czynnym, biorącym udział w egzekucji z wierzytelności i innych praw majątkowych. Realizuje on na wezwanie organu egzekucyjnego czynności egzekucyjne, polegające na zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego. Może to być:
pracodawca zobowiązanego - gdy egzekucja z wynagrodzenia za pracę,
bank, gdy z rachunku bankowego
podmiot prowadzący działalność maklerską - gdy z papierów wartościowych oraz wierzytelności z rachunków pieniężnych,
trasat - gdy z weksla,
dłużnik zobowiązanego - gdy egzekucja z innych wierzytelności lub praw majątkowych,
inne podmioty realizujące zajęcie na wezwanie (np. organ rentowy)
Szczegółowo określają jego pozycję przepisy dotyczące konkretnego zajęcia. Generalnie jego rola polega na niewypłacaniu zobowiązanemu naleznej mu kwoty i przekaznie jej lub jej części organowi egzekucyjnemu. Ponadto ustawa nakłada na niego inne obowiązki np. obowiązek naliczania odsetek. Organy egzekucyjne są uprawnione do przeprowadzania u dłużnika kontroli - z wyłączeniem banków - prawidłowości wykonywania zleconych mu działań. Jeśli kontrola wykaże uchylanie się od wykonania zadań, organ może nalenośc od niego ściągnąc w trybie egzekucji, czyli dłużnik stanie się zobowiązanym. Ponadto dłużnik, który nie wykonuje lub wykonuje nienależycie swoje zadania może być ukarany grzywną 3 800zł, która to kara może być powtarzana. Jeśli nie wykonal zadań lub nienależycie, to odpowiada za wyrządzoną wierzytelowi krzywdę na podstawie KC.
51. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
Ustawa szczegółowo reguluje moment wszczęcia egzekucji, a pomija wszczęcie postępowania. Z całej ustawy wynika jednak, że przed egzekucją podmioty wykonują czynności, które nalezałoby objąc pojęciem postępowania egzekucyjnego.Z reguly postępowanie jest wszczynane wcześniej niż egzekucja i są to czynnośći:
- przesłanie przez wierzyciela upomnienia zobowiązanemu,
- sporządzenie przez wierzyciela tytułu wykonawczego,
- skierowanie do organu egzekucyjnego wniosku o wszczęcię egzekucji.
Należałoby przyjąć, że momentem wszczęcia postępowania jest data doręczenia zobowiązanemu pisemnego upomnienia, ma on wtedy jeszcze 7 dniowy termin na dobrowolne wykonanie obowiązku, jeśli tego dokona, postępowanie zostaje zakończone, jęsli nie wszczynana jest egzekucja administracyjna.
52.Przebieg postepowania egzekucyjnego.
Przebieg posterowania jest uzależniony od rodzaju egzekwowanego obowiązku i zastosowanych środków egzekucyjnych. Elementem wspólnym jest badanie przez organ dopuszczalności przeprowadzenia egzekucji. Jest to czynność którą organ egzekucyjny podejmuje z urzędu, jednak nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku. Drugą czynnością jest badanie formalności wniosku o wszczęcie egzekucji. Powinien on zawierać dowód doręczenia pisemnego upomnienia zobowiązanemu, tytuł wykonawczy oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny. Jeśli organ stwierdzi, że egzekucja jest dopuszczalna i wniosek spełnia wszystkie wymogi, zaopatruje tytuł wykonawczy w klauzulę o przekazaniu tytułu do egzekucji administracyjnej. Jeśli stwierdzi, ze egzekucja nie jest dopuszczalna bądź wniosek nie spełnia wymogów, zwraca go wierzytelowi w formie postanowienia, na które nie służy zażalenie. Istnieją prawa i obowiązki które mogą występowac w toku każdej egzekucji. Jednym z nich jest prawo organu egzekucyjnego do zlecenia organowi rekwizycyjnemu wykoania czynności egzekucyjnych. Organ może żądać informacji i wyjaśnień potrzebnych do prowadzenia egzekucji. Możliwość wzywania organow służb cywilnych w ramach pomocy lub asysty. Organ ma prawo przeszukania rzeczy, środków transportu, lokali i innych pomieszczeń, gdy wymaga tego cel egzekucji. Jeśli egzekucja dotyczy nalezności pieniężnej lub wydania rzecz, odegna może przeszukać odzież na osobie zobowiązanego, teczki wali zki itp. Nie można prowadzic egzekucji z rzeczy, których posiadanie jest zabronione, w takim przypadku przekazuje się rzecz właściwemu organowi lub instytucji. Egzekutor w toku postępowania ma obowiązek sporządzic protokół z egzekucji:
Oznaczenie, miejsca i czasu i rodzaju czynności,
imiona i nazwiska osób uczestniczących,
sprawozdanie z przebiegu czynności,
zgłoszone przez obecnych wnioski i oświadczenia,
podpisy obecnych lub wzmiankę o ich braku,
podpis egzekutora.
Odmowa podpisu przez zobowiązanego lub osób obecnych nie przesądza os skuteczności egzekucji. Kluczowym elementem jest podpis egzekutora.
53.Środki egzekucyjne nalezności pieniężnych.
z pieniędzy,
z wynagrodzenia za pracę,
ze świadczeń emerytalnych, ubezpieczenia społecznego czy renty socjalnej,
z rachunków bankowych,
innych wierzytelności pieniężnych,
z praw z instrumentów finansowych,
z papierów wartościowych nie zapisanych na rachunku,
z weksla,
z autorskich paw autorskich i pokrewnych i z praw własności przemysłowej,
z udziału w spółce z o.o.,
z pozostałych praw majątkowych,
z ruchomości,
z nieruchomości.
54. Wybór środka egzekucyjnego w egzekucji z należności pieniężnych.
Dokonuje tego organ prowadzący egzekucję i odbywa się z zachowaniem zasad postępowania egzekucyjnego w administracji. Wybór powinien być dokonany spośród środków przewidzianych w ustawie, które prowadzą bezpośrednio do osiągnięcia celu, w sposób najmniej uciążliwy i gospodarny dla zobowiązanego o najłagodniejszych skutkach, jego zastosowania tak aby stosowanie kolejnych nie było konieczne.
55. Podstawa zastosowania środków egzekucji należności pieniężnych.
Zależy od zastosowanego środka :
Zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej wierzytelności- oznaczenie zobowiązanego, wierzyciela i organu egz, oznaczenie dłużnika, określenie stosowanego środka, nr tytułu wykonawczego, kwotę należności, termin płatności, rodzaj odsetek, kwotę kosztów egz, wezwanie do realizacji zajęcia lub powiadomienia o przeszkodzie jego realizacji, pouczenie o skutkach zajęcia, datę wystawienia, podpis, imię nazwisko i stanowisko i pieczęć
protokół zajęcia prawa majątkowego - j/w bez oznaczenia dłużnika, stosowanego środka, wezwania i pouczenia o skutkach,
protokół zajęcia i odbioru ruchomości - jak w 2.,
Protokół odbioru dokumentu - jak w 2. dodatkowo pouczenie o skutkach i przysługujących zarzutach, oznaczenie miejsca czasu i rodzaju czynności, opis dokumentu, wartość szacunkową prawa wynikającego z dokumentu, imiona i nazwiska osób uczestniczących, wnioski i oświadczenia obecnych i ich podpisy lub wzmiankę i podpis egzekutora.
Ponadto zajęcie nieruchomości nastepuje przez zawiadomienie zobowiązanego do zapłaty nalezności w teminie 14 dni pod rygorem przystapienia do opisu i oszacowania wartości nieruchomości.
Dokumenty muszą być sporządzone wg wzoru z rozporządzenia MF.
56. Kontrola realizacji środka egzekucyjnego w egzekucji należności pieniężnych i jej skutki.
Organy mają prawo do przeprowadzaniu u dłużników zajętej wierzytelności, z wyłączeniem banków, kontroli prawidłowości realizacji zastosowanego środka egzekucyjnego. Przeprowadza ją Naczelnik Urzędu Skarbowego na wniosek tegoż organu, bądź z urzędu. Udostępnienie organowi egzekucyjnemu niezbędnych dokumentów i informacji nie narusza ich obowiązku zachowania tajemnicy. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności dłużnika bądź osoby odpowiedzialnej za realizację zajęcia. Osoba dokonująca kontroli jest obowiązana do przedstawienia upoważnienia. Z czynności kontrolnych sporzadza się protokół, a jeśli dłużnik nie zgadza się z jego ustaleniami może zgłosić zarzuty niezwłocznie do protokolu lub w ciagu 14 dni od daty doręczenia mu go na piśmie. Wszystkie te ustalenia stosuje się odpowiednio do zobowiązanego. Skutki: jeśli wynik kontroli jest negatywny, organ wydaje postanowienie, na które przysluguje zażalenie, w którym określa wysokość nieprzekazanej kwoty. Jęsli dłużnik uchyla się od zrealizownia środka egzekucyjnego, należność może być od niego ściągnięta w trybie egzekucjia administracyjnej, tzn. że stanie się on zobowiązanym.
57. Egzekucja zobowiązań państwowych jednostek budżetowych.
To szczególny, uproszczony tryb egzekwowania nalezności pieniężnych, do których uiszczenia zobowiązane SA państwowe jednostki budżetowe. Dzięki temu trybowi unikają one zastosowania środka egzekucyjnego. Polega on na tym, że wierzyciel składa tytuł wykonawczy bezpośrednio do tej jednostki, która zobowiązana jest wtedy bezzwłocznie należność uiścić. Jeśli w terminie 7 dni należność nie zostanie zapłacona, wierzyciel może wtedy skierowac tytuł wykonawczy do jednostki nadrzędnej nad zobowiązaną,a ta zarządza pokrycie należności ze środków zobowiązanej jednostki. Tryb ten jest wyłączony w należnościach z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne czy podatkowych.
58. Egzekucja z pieniędzy w trybie odebrania pieniędzy.
Jeśli zobowiązany pomimo wezwania nie uiści dobrowolnie należności, zostanie mu ona odebrania poprzez przeszukanie pomieszczeń, schowków, środków transportu, odzieży, teczek, walizek itp. W tej sytuacji poborca wystawia przepisane pokwitowanie, które wywołuje taki skutek jak wystawione przez wierzyciela, czyli jest to potwierdzenie wykonania obowiązku i przenosi odpowiedzialnośc na organ egzekucyjny, gdzie teraz wierzyciel może kierować swoje roszczenia.
59. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę.
Często stosowany, skuteczny środek realizowany gdy zobowiązanym jest osoba fizyczna, otrzymująca dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę.
Wynagrodzenie - wynagrodzenia oraz nie wyłaczone spod egzekucji inne świadczenia przysługujące zobowiązanemu związane z pracą lub wykonywaną funkcją na podstawie stosunku pracy lub innego, jeśli na jego podstawie otrzymuje okresowe świadczenia. Egzekucja jest prowadzona jedynie z części, która nie została wyłaczona spod egzekucji na podstawie poszanowania minimum egzystencji. W celu przeprowadzenia tej egzekucji organ podejmuje czynności wobec:
Pracodawcy - przesyła zawiadomienie o zajęciu jesgo części wynagrodzenia za pracę, wskazuje należność która ma być egzekwowana wraz z odsetkami oraz koszty egzekucyjne. Wzywa pracodawcę, by ten nie wypłacał zobowiązanemu egzekwowanej należności, tylko wpłacał ją do organu egzekucyjnego aż do pokrycia należności. Wzywa go by ten w termieni7 dni od doręczenia złożył zestawienie wynagrodzenia zobowiązanego za okres 3 miesiecy, za każdy miesiąc oddzielnie i żeby składał oświadczenie w przypadku zaistnienia przeszkód w realizacji tego, poucza go o skutkach niezastosowania się do wezwań,
Zobowiązanego - zawiadamia o zajęciu części wynagrodzenia, która nie jest wyłączona, poucza, aby ten nie odbierał tej czesci ani nie rozporządzał nią w żaden sposób, doręcza odpis tytułu wykonawczego oraz zawiadomienia do pracodawcy.
Zajęcie wynagrodzenia jest skuteczne z chwilą zawiadomienia o tym pracodawcy. Zajęcie ma charakter trwały, bo ma moc Az do zaspokojenia nalezności wraz z odsetkami i kosztami egz. Zajęcie jest skuteczne nawet jeśli nastąpiła zmiana stosuku pracy, zlecenia, nawiązania nowego z tym samym pracodawcą, a także przejęcia pracodawcy przez innego.Jeśli zobowiązany zmieni miejsce pracy to poprzedni pracodawca jeśli zna nowe miejsce ma obowiązek poinformować o tym organ i przesłac nowemu dokumenty dot. zajęcia z tym momentem następuje zajęcie wynagrodzenia u nowego pracodawcy. Stary pracodawca ma obowiązek wskazania w świadectwie pracy wszelkich informacji na temat zajęcia wynagrodzenia.
60. Wynagrodzenie za pracę.
Wynagrodzenia oraz nie wyłączone spod egzekucji inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną zobowiązanego na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku jeśli z tego tytuly zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne.
61. Ograniczenie przedmiotowe egzekucji z wynagrodzenia za pracę.
Częśc wynagrodzenia może być wyłaczona spod egzekucji na podstawie przepisów dających wyraz zasadzie poszanowania minimum egzystencji. Zgodnie z KP z wynagrodzenia za prace po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych potrąceniu podlegają w kolejności:
Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
Sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie nalezności innych niż świadczenia alimentacyjne,
Zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
Kary pieniężne za naruszenie porządku i dyscypliny pracy.
Przy wynagrodzeniu za pracę podlegającemu lub wyłączoneu spod egzekucji jego wysokość oblcza się wraz z wszystkimi dodatkami i wartością świadczeń w naturze, ale po potrąceniu podatków od tych kwot nalanych. W razie potrącenia świadczeń alimentacyjnych, potrącenie możliwe jest do 3/5 wysokości wynagrodzenia, a w innych potrąceniach do jego połowy.
62. Skutki zajęcia wynagrodzenia za pracę dla stosunków prawnych zobowiązanego.
Zajęcie jest dokonane z chwilą zawiadomienia o tym pracodawcy. Ma ono charakter trwały i zachowuje moc aż do zaspokojenia należności. Trwa nadal w przypadku zmiany stosunku pracy, przejęcia pracodawcy przez innego, a także w przypadku zmiany miejsca pracy.
Skutki prawne rozporządzenia zajętym wynagrodzeniem za pracę przekraczającym część wolną od zajęcia, takie rozporządzenie, dokonane po zajęciu, a także przed, jeżeli są wymagalne po zajęciu, są z mocy prawa nieważne.
63. Obowiązki pracodawcy wynikające z zajęcia wyagrodzenia.
Pracodawca wypłaca część wolną od zajęcia organowi egzekucyjnemu aż do momentu pokrycia całej nalezności. Pracodawca w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia przesyła do organu egzekucyjnego zestawienie wynagrodzenia zobowiązanego, na okres 3 miesięcy poprzedzających zajęcia, każdy miesiąc oddzielnie, a także ma obowiązek skladać oświadczenie o zaistnieniu ewentualnych przeszkód w wypłacaniu części wynagrodzenia organowi egzekucyjnemu. Jeśli zobowiązany zmieni miejsce pracy a pracodawca ma informację na temat nowego pracodawcy, informuje o tym organ egzekucyjny oraz przesyła nowemu pracodawcy dokumenty dotyczące zajęcia. Ma tez obowiązek wskazania w świadectwie pracy wszelkich informacji na temat zajęcia wynagrodzenia za pracę. Nowy pracodawca zawiadamia organ o zatrudnieniu zobowiązanego.
64. Obowiązki zobowiązanego wynikające z zajęcia wynagrodzenia za pracę.
Ma obowiązek powstrzymywania się od odbierania wynagrodzenia podlegającemu zajęciu oraz rozporządzania nim w jakikolwiek sposób. Zakazy te trwają, aż do pokrycia całej należności wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi.Jeśli zobowiązany naruszy te zakazy to będzie mu grozić odpowiedzialność karna i cywilna. Przykładem tego jest wydanie dyspozycji, by wynagrodzenie było przekazywane na konto bankowe, jest ona nieważna.
65.Odpowiedzialnośc pracodawcy za nienależyte wykonywanie obowiązkow wynikających z zajęcia wynagrodz.
Pracodawca, który nie wykonuje lub wykonuje nienależycie obowiązków dot. zajęcia wynagrodzenia, odpowiada na podstawie KC za wyrządzenie szkody wierzycielowi. Podlega tez odpowiedzialności porządkowej, gdy odmawia organowi egzekucyjnemu udzielenia informacji. Na takiego pracodawcę można nałożyć karę pieniężną, może ona być powtarzana. Nałożenie kary następuje w formie postanowienia organu egzekucyjnego, na które przysługuje zażalenie.
66. Egzekucja z rachunków bankowych
Zakres zajęcia: pokrycie należności, odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie i koszty egzekucyjne. Zajęcie obejmuje też kwoty , które w momencie zajęcia nie były na rachunku, a zostały wpłacone po zajęciu.
Zajęcie następuje przez przesłanie bankowi zawiadomieniu o zajęciu wierzytelności z rachunku zobowiązanego. Komornik zawiadamia bank o zajęciu do momentu pokrycia należności pieniężnej wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi oraz wzywa by nie dokonywał wypłat zobowiązanemu bez zgody komornika do wysokości zajętej wierzytelności lecz wpłacał bezzwłocznie sumę do organu egz albo zawiadomił komornika w terminie 7 dni o przeszkodzie niewykonania tego. Następnie organ zawiadamia zobowiązanego o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego, doręczając jednocześnie odpis tytułu wykonawczego i zawiadomienia banku o zakazie wypłat. Skutkiem jest zakaz dokonywania wypłat zajętej części wierzytelności. Zajęcie jest tez skuteczne z rachunku prowadzonego dla kilku osób fiz, gdzie jest zobowiązany. Zajęcie jest skuteczne dla rachunków bankowych zobowiązanego prowadzonych przez bank, niezależnie od tego czy organ wskazał w zawiadomieniu numery tych rachunków. Obowiązkiem banku jest zakaz dokonywania wypłat oraz zawiadomienie o zajęciu innych oddziałów banku, placówek pocztowych i innych podmiotów uprawnionych do dokonywania wypłat.
67. Egzekucja z wierzytelności pieniężnych.
Zastosowanie tego środka powinno poprzedzać stosowanie innych. Poborca skarbowy wzywa zobowiązanego do uiszczenia wierzytelności i dorecza mu odpis tytuły wykonawczego. Może ono nastapić przez :
zapłatę należności przez zobowiązanego,
odebranie mu pieniędzy - poborca ma obowiązek sporządzenia protokołu z przeprowadzonych czynności egzekucyjnych, ma on zawieraać:
oznaczenie miejsca, czasu i rodzaju czynności,
imionai nazwiska osób uczestniczących,
sprawozdanie z przebiegu czynności,
zgłoszone przez obecnych wnioski i oświadczenia,
podpisy obecnych lub wzmiankę o ich braku,
podpis egzekutora.
Jeśli prowadzenie egzekucji w tym trybie okaże się nieskuteczne, organ podejmuje inne środki, nie wyklucza się też zastosowana tego samego środka za jakiś czas. Egzekucja z pieniędzy może dotyczyc tylko pieniędzy polskich.
68.Egzekucja z ruchomości.
Ruchomości to wszelkie rzeczy nie będące nieruchomościami tj. część powierzchni ziemskiej stanowiąca odręby przedmiot własności, budynki trwale z gruntem związane, częśi takich budynków, jeśli stanowią odrębny przedmiot własności. Spod egzekucji wyłączone są wymienione w przpisach ruchomości, zgodnie z zasadą poszanowania minimum egzystencji. Zajęciu nie podlegaja tez ruchomości o wartości przewyższającej kwotę potrzebną do zaspokojenia należności, jeśli istnieje inna o wartości wystarczającej, a jej sprzedaż nie nastręcza trudności. Przedmiotem może być ruchomość stanowiąca własność spółki, jeśli zgodę na ejj sprzedaż wyrażą współwłaściciele, a także ruchomość pozostająca we władaniu osób trzecich.
Egzekucji dokonuje poborca skarbowy, istotą zajęcia jest wpis so protokołu zajęcia i podpis poborcy. Umieszcza się w nim opis każdej zajętej ruchomości oraz oznacza się jej wartość szacunkową, nastepnie protokół doręza się zobowiązanemu. Zobowiązany ma prawo przedstawić poborcy dowody istotne dla oszacowania wartości rzeczy. Ruchomości jak ze złota, srebra, platyny, maszyny i urządzenia produkcyjne i pojazdy transportu ich wartości szacunkowej nie dokonuje poborca, a biegły, którego poborca powołuje. Na zajętej ruchomości poborca umieszcza znak ujawniający jej zajęcie, jednak to podpis poborcy przesądza o zajęciu a nie znak. Zobowiązany ma obowiązek powstrzymywania się od korzystania i dysponowania rzeczą.
Z zasady ruchomość powinna zostać we władaniu zobowiązanego, lecz gdy ten tego odmawia oddaje się rzecz pod dozór innej osobie - dozorcy. Wyjątkiem są dobra kultury, które oddaje się pod dozór właściwym instytucjom oraz rzeczy z srebra, złota czy platyny nad nimi dozór sprawuje organ egzekucyjny.Dozorca ma obowiązek przechowywania rzeczy z należytą starannością, czyli tak, by nie straciła ona na wartości, je śli coś się z nią stanie dozorca ponosi odpowiedzialnośc cywilną. Wyjątek : siła wyższa i przypadek. Dozorcy, który nie jest zobowiązanym, jego domownikiem ani osobą trzecią przysługuje za dozór wynagrodzenie i zwrot kosztów związanych z przechowywaniem rzeczy. Prawo do uzytkowania rzeczy ma dozorca będący zobowiązanym, jego domownikiem lub osobą rzecią, u której zajęcia dokonano. Reszta może ją użytkować tylko jeśli jest to niezbędne dla utrzymania jej wartości.
Skutki zajęcia : stanowi postawę do sprzedaży ruchomości oraz ogranicza zobowiązanego jako właściciela rzeczy.
Drugim etapem jest sprzedaż ruchomości, które nie może nastąpić wcześniej niż z upływem 7 dni od zajęcia, chyba, że ma być sprzedana w trybie natychmiastowym bo ławo ulega zniszczeniu albo jej przechowywanie powoduje koszty niewspółmierne do jej wartości, albo jeśli zobowiązany odmawia dozoru nad inwentarzem żywym. Sprzedaż może nastąpić w jednym z 5 sposobów :
w drodze licytacji publicznej - następuje w miejscu i czasie oznaczonym przez organ egzekucyjny, daje się obwieszczenie : w miejscu licytacji, na tablicy ogłoszeń organu egzekucyjny i inne jeśli są celowe, 3 dni przed licytacją, chyba ze natychmiastowe - 1 godz, jęsli ponad 4500 zł to obwieszczenie tez w poczytnej prasie. Udziału w licytacj nie mogą brać :
1.zobowiązany,
2. poborca skarbowy, małżonka i dzieci,
3. pracownicy organu egz, małżonkowie i dzieci,
4. pracownicy innych org w danym mieście,
5. osoby obecne na licytacji urzędowo,
6. osoby, które przekazały zajęte ruchomości na rzecz SP małżonkowie i dzieci.
Licytacja jest ustna. Ustalenie nabywcy i przekazanie rzeczy to przybicie. Licytacja niedoszła do skutku:
- jeśli nie było 2 uczestników,
- jeśli żaden nie dal ceny wywoławczej.
W 1 terminie cena wywoławcza, wynosi ¾ ceny oszacowanej, w 2 - ½ ceny. Licytacja jest prowadzona do momentu uzyskania kwoty potrzebnej na zaspokojenie należności. Nabywca musi uiścić przynajmniej cenę wywołania natychmiast po przybiciu lub przedstawić czek. Jeśli tego nie zrobi to licytacja jest wznawiana. Resztę ceny musi zapłacić do godziny 12 dnia następnego.Prawo własności nabywa osoba, która: zaoferowala najwyższą cenę, uzyskała przybicie, zapłaciła cenę w terminach. Ruchomości z licytacji SA wolne od obciążeń. Skarga na naruszenie dyscypliny licytacji przysługuje wierzycielowi, zobowiązanemu lub uczestnikowi licytacji, jest rozpatrywana przez organ nadzoru w terminie 7 dni.Unieważnienie licytacji :
1. prowadzenie lic z naruszeniem przepisów o jej publicznym charakterze,
2. naruszenie przepisów o cenie wywołania i nabycia ruchomości,
3. naruszenie przepisów o wyłaczeniu osób z licytacji.
Nie można unieważnić jeśli ruchomość nie znajduje się już we władaniu nabywcy.
sprzedaż po cenie oszacowania podmiotom prowadzącym działalność handlową,
przekazanie do sprzedaży podmiotom prowadzącym sprzedaż komisową,
w drodze przetargu ofert - obowiązują te same wyłączenia podmiotowe co w licytacji, obwieszczenie tak samo plus miejsce i termin składania ofert, oglądanie rzeczy. Oferty minimum 3 dni od ogłozenia, min. Cena to ¾ wartości szacunkowej. Rzecz ponad 4500zł - 1/10 wartości - Wadim, co najmniej 2 oferentów po 1 ofertę, decyduje komisja przetargowa, stosuje się przepisy dot, licytacji.
Z wolnej ręki - ostateczna forma, po wykorzystaniu wszystkich powyżej, cena nie niższa niż 1/3 wartości szacunkowej. Jeśli nie uda się sprzedać ruchomości to zwraca się ją zobowiązanemu!