Program zintegrowanego Ratownictwa medycznego w roku 2002

(Kontynuacja Programu z LAT 1999-2001 )

Spis treści

1. Sytuacja pomocy doraźnej- stan wyjściowy

2. Założenia programu ratownictwa-proponowane wskaźniki

3. Opis programu 2002

4. Procedury tworzenia programu 2002

5. Sposoby alokacji środków na regiony

6. Harmonogram dla roku 2002.

7. Budżet programu na rok 2002.

8. załączniki:

1. Projekt podziału środków inwestycyjnych w roku 2002 dla jednostek zakwalifikowanych do programu Zintegrowanego Ratownictwa Medycznego

2. Lista jednostek uczestniczących w programie Zintegrowane Ratownictwo Medyczne w latach 1999-2001 z podziałem na uruchomione i nieuruchomione szpitalne oddziały ratunkowe

3. Lista jednostek uczestniczących w programie Zintegrowane Ratownictwo Medyczne w latach 2000-2001 z podziałem na uruchomione i nieuruchomione centra powiadamiania ratunkowego

4. Rozmieszczenie szpitalnych oddziałów ratunkowych dofinansowanych ze środków programu w latach 1999-2001 oraz planowana lokalizacja szpitalnych oddziałów ratunkowych w roku 2002

5. Rozmieszczenie ambulansów ratunkowych zakupionych ze środków programu w latach 1999-2001 oraz planowana lokalizacja ambulansów ratunkowych w roku 2002

6. Rozmieszczenie centrów powiadamiania ratunkowego dofinansowanych ze środków programu w latach 2000-2001 oraz planowana lokalizacja CPR w roku 2002

1. Sytuacja pomocy doraźnej- stan wyjściowy

Opierając się na danych dotyczących działania pomocy doraźnej, takich jak czas dotarcia ambulansu ratunkowego do chorego, wskaźnik zgonów w okresie przedszpitalnym, można jednoznacznie stwierdzić, że w Polsce nie ma dotychczas systemu ratownictwa medycznego, który gwarantowałby udzielenie specjalistycznej pomocy, koniecznej do ratowania życia ofiar wypadków, katastrof i nagłych zachorowań.

W tej chwili w stosunku do 41 procent ofiar wypadków specjalistyczne leczenie szpitalne rozpoczyna się po ponad 2 godzinach. ( w ciągu 2 lat trwania programu czas ten skrócił się o około godzinę). Ma to bezpośredni wpływ na wskaźniki śmiertelności urazowej:

17 ofiar śmiertelnych/100 000 mieszkańców, podczas gdy będące w będących czołówce pod względem bezpieczeństwa ruchu krajach europejskich wskaźnik ten kształtuje się na poziomie 6 (Norwegia, Wielka Brytania, Szwecja),

12.5 ofiar śmiertelnych/100 wypadków drogowych, podczas gdy w krajach Unii Europejskiej wskaźnik ten wynosi niewiele ponad 3.

Rys.1 Śmiertelne ofiary wypadków drogowych na 100 tys. mieszkańców w krajach OECD

W Polsce 62,4 procent zgonów okołowypadkowych następuje w okresie przedszpitalnym, w porównaniu do 31 procent w Unii Europejskiej.

W grupie mężczyzn do 44 roku życia i wśród dzieci urazy stanowią pierwszą przyczynę zgonów.

Straty ekonomiczne z tytułu wypadków szacuje się na około 2.7 % PKB, (około 6 miliardów USD rocznie)

W tej chwili choroby układu krążenia są przyczyną 52.7 % wszystkich zgonów. Około 38% zgonów jest spowodowane samymi chorobami serca. Tylko około 40 % chorych z zawałem serca w chwili obecnej ma szansę przeżycia.

Trzecią, co do częstości przyczyną zgonów w Polsce są udary mózgu. Objawy udaru występują u około 60 tysięcy osób w ciągu roku. Spośród nich w ciągu 12 miesięcy od zachorowania umiera 60% osób. Jednym z podstawowych założeń narodowego programu profilaktyki i leczenia udarów mózgu jest skrócenie okresu dostępu do specjalistycznego leczenia do 1 godziny od zachorowania. Pozwoliłoby to na zmniejszenie odsetka zgonów o ok. 15 %.

2. Założenia programu ratownictwa medycznego

Proponowane wskaźniki

W celu zmiany powyższego stanu pomocy doraźnej w roku 1999 rozpoczęto prace analityczne nad przyczynami sytuacji przedstawionej powyżej. Wyodrębniono obszary tematyczne wymagające szybkiej i skutecznej naprawy:

1. ratownictwa przedszpitalnego

2. integracji dysponowania z innymi podmiotami ratownictwa

3. ratownictwa szpitalnego

4. edukacji w dziedzinie ratownictwa medycznego

Przyjęto następujące wskaźniki, których osiągnięcie założono na 30 grudnia 2004 roku:

1. rozmieszczenie ambulansów ratunkowych w takiej ilości, aby czas dotarcia ambulansu do chorego mieścił się w normach określonych w ustawie o ratownictwie medycznym (ok. 1140 ambulansów na terenie kraju )

2. stworzenie zintegrowanych stanowisk dyspozytorskich w ilości umożliwiającej skuteczne i sprawne dysponowanie służb ratowniczych ( ok. 130 w skali kraju )

3. zbudowanie szpitalnych oddziałów ratunkowych w ilości ok. 278 w skali kraju (1 szpital na ok. 150 000 populacji plus 16 szpitali dziecięcych)

Województwo	Liczba Ludności	Planowana ilość oddziałów przy założeniu 1 oddziału na 150 000 populacji oraz 1 dziecięcego szpitalnego oddziału ratunkowego w województwie	Oddziały włączone do programu w roku 1999	Oddziały włączone do programu w roku 2000	Oddziały włączone do programu w roku 2001	Oddziały włączone do programu w roku 2002	Oddziały planowane w latach następnych
Dolnośląskie	2 977 611	20	4	5	2	4	5
Kujawsko- Pomorskie	2 100 771	13	3	5	3	1	1
Lubelskie	2 234 937	18	5	7	3	3	0
Lubuskie	1 023 483	12	5	5	0	1	1
Łódzkie	2 652 999	20	7	5	2	5	1
Małopolskie	3 222 525	22	5	8	4	4	1
Mazowieckie	5 067 344	28	5	8	4	6	5
Opolskie	1 088 272	7	4	3	0	0	0
Podkarpackie	2 126 001	17	4	6	2	4	1
Podlaskie	1 222 709	12	5	5	1	1	0
Pomorskie	2 192 268	15	5	5	2	3	0
Śląskie	4 865 512	29	4	6	4	6	9
Świętokrzyskie	1 325 380	11	5	5	1	0	0
Warmińsko-Mazurskie	1 465 577	14	5	5	0	3	1
Wielkopolskie	3 355 332	24	7	6	4	5	2
Zachodniopomorskie	1 732 838	15	7	4	1	1	2
	38 653 559	277	80	88	33	47	29

Założeniem Programu jest zintegrowanie wszystkich podmiotów ratownictwa w jeden system mający wspólną sieć łączności alarmowej, procedury ratownicze , oraz sprzęt medyczny umożliwiający realizację zasady „jednych noszy od miejsca zdarzenia do oddziału ratunkowego”.

Celem nadrzędnym jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa, tj. polepszenie dostępu pacjentów do usług medycznych wysokiej jakości w zakresie ratownictwa medycznego poprzez finansowanie działań naprawczych w następujących obszarach:

a. ratownictwo przedszpitalne - zakładanym celem jest skrócenie czasu od wezwania alarmowego do przybycia zespołu ratownictwa medycznego na miejsca zdarzenia. Zostanie to osiągnięte poprzez:

1. zwiększenie ilości ambulansów ratunkowych,

2. właściwe rozlokowanie zespołów pozwalające na spełnienie norm czasowych,

b. integracja dysponowania z innymi podmiotami ratownictwa - przyjęto, iż wspólne dyspozytornie będą tworzone na bazie stanowisk kierowania Państwowej Straży Pożarnej. Ma to doprowadzić do powstania Centrów Powiadamiania Ratunkowego będących zintegrowanym stanowiskiem przyjmowania zgłoszeń o zdarzeniach oraz dysponowania do zdarzeń najbliższych, właściwych zespołów ratowniczych - w tym zespołów ratownictwa medycznego. Realizacja tego celu doprowadzi do znacznego skrócenia czasu dotarcia właściwego zespołu do miejsca zdarzenia, jak też umożliwi właściwą koordynację działań ratowniczych.

c. ratownictwa szpitalnego - wobec braku właściwego wyposażenia i organizacji szpitalnych Izb Przyjęć, co uniemożliwia zapewnienie odpowiedniego standardu działań ratowniczych dla osób w stanie zagrożenia życia - zdecydowano o wdrożeniu programu adaptacji Izb Przyjęć do standardu i potrzeb Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych (SOR). Zadaniem SOR jest natychmiastowe wdrożenie procedur ratowniczych, diagnostyka, ustabilizowanie stanu chorego i przekazanie go do właściwego oddziału własnego szpitala lub transport do szpitala właściwego dla stanu pacjenta. Szczegółowe zadania, architekturę oddziału, wymagany sprzęt medyczny, kwalifikacje personelu i obowiązujące procedury medyczne określa Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

3. Opis programu 2002

W ramach Programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne w latach 1999 - 2001 obszary te zostały opisane jako pakiety zadaniowe finansowane ze środków inwestycyjnych. W ramach tych samych środków umieszczono również pakiet dotyczący sprzętu łączności oraz pakiet wydatków inwestycyjnych dotyczących Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Obszar edukacji umieszczono w osobnym pakiecie finansowanym ze środków bieżących Programu.

pakiet 1 - szpitalne oddziały ratunkowe 2002

pakiet 2 - szpitalne oddziały ratunkowe 2001 - dofinansowanie

pakiet 3 - ambulanse sanitarne

pakiet 4 - centra powiadamiania ratunkowego

pakiet 5 - dofinansowanie w sprzęt dla oddziałów ratunkowych i ewakuacyjnych izb przyjęć

pakiet 6 - Lotnicze Pogotowie Ratunkowe

pakiet 7 -referencyjne szpitale specjalistyczne

pakiet 8 - szkolenia

Wobec wysokich kosztów sprzętu dla Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych przyjęto zasadę finansowania pakietu 1 w kolejnych dwóch latach - rok wejścia do Programu transza podstawowa. i rok następny jako dofinansowanie -pakiet 2

Opracowane zostały kryteria przystąpienia do poszczególnych pakietów Programu:

Pakiet 1- szpitalne oddziały ratunkowe:

Szpital zakwalifikowany do udziału w Programie musi znajdować się w wojewódzkim planie zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych i spełniać następujące kryteria bezwzględne.

Kryteria bezwzględne:

1. istnienie w strukturach szpitala jednostek organizacyjnych:

• anestezjologii i intensywnej terapii,

• chirurgii ogólnej i urazowej,

• chorób wewnętrznych,

• diagnostyki radiologicznej,

• diagnostyki laboratoryjnej,

warunki lokalowe - szpital powinien spełniać warunki lokalowo-techniczne do organizacji podstawowego modułu szpitalnego oddziału ratunkowego określone w załączniku Nr 1,

organizacja: zapewnienie stałej obsady etatowej w oparciu o dotychczasowy personel Izby Przyjęć.

Niespełnienie kryteriów bezwzględnych wyklucza szpital z dalszej procedury weryfikacyjnej.

Oprócz kryteriów bezwzględnych określono kryteria względne, które mogą wpływać korzystnie na podjęcie decyzji o tworzeniu szpitalnego oddziału ratunkowego ze względu na możliwość stworzenia odpowiedniego zaplecza terapeutyczno-diagnostycznego.

Kryteria względne:

a) istnienie w strukturach szpitala jednostek organizacyjnych:

• pediatrii

• kardiologii

• neurologii/neurochirurgii

• ginekologiczno-położniczego.

• dializoterapii.

• działu pomocy doraźnej

b) posiadanie w ramach szpitala:

• zespołów wyjazdowych "R”, „W”.

• lądowiska dla śmigłowca

Pakiet 2. szpitalne oddziały ratunkowe - dofinansowanie jednostek włączonych po raz pierwszy do programu w roku 2001

Wykonanie minimum 35 % zadania dotyczącego budowy infrastruktury oddziału ratunkowego i posiadanie środków na jej ukończenie.

Pakiet 3. ambulanse ratunkowe

Warunkiem bezwzględnym zakwalifikowania do udziału w programie jest utworzenie na bazie zakupionego ambulansu i sprzętu medycznego nowego zespołu ratownictwa medycznego z miejscem stacjonowania wskazanym przez plan zabezpieczenia ratunkowego wraz z konieczną infrastrukturą.

Pakiet 4. sprzęt łączności

W ramach tego pakietu:

1. sprzęt łączności przewoźnej otrzymują jednostki zakwalifikowane do pakietu 3

2. sprzęt łączności wewnątrzszpitalnej jednostki zakwalifikowane do pakietu 1

Zadania programu wykonywane są wspólnie przez administrację rządową i samorządową, szczególnie w zakresie finansowania:

• prac budowlanych i adaptacyjnych - zadania te finansują organy założycielskie, administracja samorządowa, oraz jednostki uczestniczące w programie,

• wyposażenia w sprzęt - zadanie finansowane jest ze środków Ministra Zdrowia w ramach Programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne. Ze względu na duże koszty działań naprawczych zadania Program zostały rozłożone na lata 1999 - 2004.

Planowanie inwestycji odbywa się w oparciu o wojewódzkie plany zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych

Wojewódzkie plany zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych powinny uwzględniać:

• opracowanie sieci szpitalnych oddziałów ratunkowych,

• rozlokowanie ambulansów tworząc sieć ratownictwa przedszpitalnego

• opracowanie sieci łączności

• opracowanie procedur współdziałania jednostek ratownictwa medycznego oraz innych służb ratowniczych.

Wojewódzki plan zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych powinien być:

• dopasowany do lokalnych wskaźników epidemiologicznych,

• zgodny z prognozowanymi przemianami demograficznymi regionu,

• dostosowany do planowanego rozwoju społeczno-ekonomicznego regionu,

• przygotowany w oparciu o powiatowe plany zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych.

Program Zintegrowane Ratownictwo Medyczne 2002 jako kontynuacja Programu 2001 przyjmuje wszystkie założenia merytoryczne zmieniając jedynie sposoby realizacji programu.

Zmiany wprowadzone w Programie na rok 2002 są wynikiem doświadczeń z realizacji Programu w latach poprzednich 1999, 2000 i 2001 jak również uwzględnieniem uwag jednostek uczestniczących w jego realizacji. Generalnie wszystkie przyjęte założenia merytoryczne programów lat poprzednich pozostają jako zasady programu. Zmieniają się jedynie zestawy dokumentów, które jednostki przystępujące lub kontynuujące Program obowiązane są dostarczyć w celu otrzymania finansowania. Zmiany te opisane w poszczególnych opisach pakietów są podyktowane potrzebą zagwarantowania przez poszczególne jednostki prawidłowego i terminowego wywiązywania się z przyjętych na siebie zobowiązań.

Pakiet 5 zawierający dwa nowe zadania:

1. dofinansowanie tych szpitalnych oddziałów ratunkowych, które mimo ukończenia prac adaptacyjnych nie mogą podjąć działalności z powodu dużych braków sprzętowych ( dokładny opis zadania znajduje się w szczegółowym opisie pakietu 5 )

2. dofinansowanie wyposażenia izb przyjęć szpitali, które z racji swego położenia stanowią niezbędny punkt systemu ratownictwa medycznego na obszarze Polski, lecz nie spełniają i w najbliższym czasie nie spełnią bezwzględnych wymagań dla utworzenia szpitalnego oddziału ratunkowego ( dokładny opis zadania znajduje się w szczegółowym opisie pakietu 5)

Pakiet 7 - specjalistyczne szpitale referencyjne.

W wyniku rozpoczętych zakupów inwestycyjnych ma powstać ok. 19 szpitali referencyjnych rozmieszczonych równomiernie na terenie całego kraju ( 1 szpital na ok. 2 mln. populacji). Ta część programu oparta jest o przerwany w roku 1998 program urazów wielonarządowych. ( dokładny opis zadania znajduje się w szczegółowym opisie pakietu 7 )

Pakiety programu 2002- opis szczegółowy:

Pakiet 1 Szpitalne Oddziały Ratunkowe

Jednostki umieszczane po raz pierwszy w programie Zintegrowane Ratownictwo Medyczne w roku 2002 muszą spełniać następujące kryteria:

• posiadać strukturę pozwalającą na spełnienie podstawowych kryteriów programu,

• zostać zakwalifikowane przez wojewodę do programu zgodnie z zasadami określonymi w Programie Zintegrowane Ratownictwo Medyczne;

• posiadać opinię właściwej Kasy Chorych;

a ponadto zobowiązane są do przedstawienia następujących dokumentów:

• wyciągu z statutu szpitala dokumentującego utworzenie oddziału ratunkowego,

• koncepcji architektonicznej tworzonego oddziału,

• wstępnego kosztorysu zadania ( koszty adaptacji izby przyjęć na potrzeby SOR-u )

• decyzji organu założycielskiego o przeznaczeniu środków finansowych na przeprowadzenie niezbędnych adaptacji architektonicznych ( zgodnie z kosztorysem )

• harmonogramu prac z terminami poszczególnych etapów i realnym terminem uruchomienia oddziału - wraz z uzasadnieniem,

• aktualnej listy sprzętu planowanego do zakupu ze środków programu

Przedstawiony komplet dokumentów ( wymagany dla każdej jednostki ) stanowi załącznik do listy szpitali zakwalifikowanych przez właściwego Wojewodę do programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne 2002 w danym województwie.

Lista szpitali zakwalifikowanych do programu w 2002 roku po zatwierdzeniu przez Ministra Zdrowia nie podlega zmianom z wyjątkiem sytuacji braku środków finansowych w programie.

Pakiet 2. Dofinansowanie szpitalnych oddziałów ratunkowych dofinansowanych po raz pierwszy z programu roku 2001.

Wysokie koszty organizacji oddziałów ratunkowych spowodowały konieczność etapowego wyposażania ich w sprzęt. Podstawowy moduł szpitalnego oddziału ratunkowego powstaje na bazie Izby Przyjęć szpitala. Przebudowana architektonicznie i wyposażona w podstawowy sprzęt medyczny w pierwszym etapie programu, Izba Przyjęć szpitala, w następnych etapach programu jest wyposażana w niezbędny sprzęt tak, żeby w kolejnych etapach stać się pełnoprofilowym szpitalnym oddziałem ratunkowym. Standard szpitalnego oddziału ratunkowego jest określony w projekcie rozporządzenia do ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

Lista dokumentów, które obowiązana jest przedstawić jednostka proponowana do uczestnictwa w pakiecie 2 Programu w roku 2002:

• wyciąg ze statutu zakładu zawierający zapisy o umieszczeniu oddziału ratunkowego w strukturze szpitala - potwierdzony za zgodność z oryginałem,

• pisemne oświadczenie określające jaka część zadania została wykonana (w % wg wartości kosztorysowej) wraz z dokumentami potwierdzającymi stan faktyczny, kosztorys części zadania która pozostała do wykonania - wraz z uzasadnieniem,

• dokument potwierdzający zabezpieczenie środków finansowych na dokończenie zadania,

• harmonogram prac z terminami poszczególnych etapów i realnym terminem uruchomienia oddziału - wraz z uzasadnieniem,

• aktualną listę sprzętu planowanego do zakupu ze środków programu (wg tabeli stanowiącej załącznik Nr 1)

• opinię właściwej Kasy Chorych

Lista szpitali zakwalifikowanych do dofinansowania w 2002 roku po zatwierdzeniu przez Ministra Zdrowia nie podlega zmianom.

Pakiet 3. Zakup ambulansów ratunkowych wraz z wyposażeniem.

Zwiększenie ilości ambulansów ratunkowych jak również ich prawidłowe rozstawienie w terenie, skutkować będzie szybszym niż dotychczas docieraniem zespołów ratownictwa medycznego do miejsca zdarzenia a tym samym zmniejszeniem śmiertelności, powikłań i następowego inwalidztwa wśród pacjentów w stanach zagrożenia życia. Zakładane w projekcie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym czasy przybycia do miejsca zdarzenia to 8 minut w aglomeracji miejskiej i 15 minut w terenie dla połowy zgłoszeń. Konieczna ilość ambulansów oraz ich właściwe rozstawienie w terenie wynikać będzie z wojewódzkich planów zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych. Optymalnym rozwiązaniem jest model, w którym zespoły ratownictwa medycznego wchodzą w struktury szpitalnego oddziału ratunkowego. Wspólne zarządzanie, wspólne procedury medyczne, znajomość realiów i struktur organizacyjnych szpitala, oraz uzupełnianie się personelu szpitalnego i przedszpitalnego to ewidentna poprawa jakości oraz możliwość wypełnienia zadań „złotej godziny” w systemie ratownictwa. Ambulanse ratunkowe wyposażone są w sprzęt medyczny kompatybilny i zamienny ze sprzętem będącym na wyposażeniu szpitalnych oddziałów ratunkowych, Straży Pożarnej, Lotniczego Pogotowia Ratunkowego i innych podmiotów ratownictwa . Standardy wyposażenia są określone w rozporządzeniu do Ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

W ramach programu ZRM 2002 planowany jest zakup ze środków rezerwy celowej 48 ambulansów ratunkowych wyłącznie w celu utworzenia nowych zespołów ratownictwa medycznego . Podział uwzględnia propozycje pełnomocników wojewodów i realnie zwiększa liczbę zespołów ratownictwa w danym województwie. W przypadku zaistnienia możliwości zakupu większej ilości karetek decyzję o przydziale dodatkowych ambulansów podejmuje Minister Zdrowia.

Lista dokumentów które obowiązana jest przedstawić jednostka proponowana do uczestnictwa w pakiecie 3 Programu:

• uzasadnienie konieczności lokalizacji nowego zespołu na podstawie danych statystycznych ( ilość stanów nagłych i wyjazdów do stanów nagłych w planowanym rejonie operacyjnym, średni czas dojazdu ambulansu z dotychczasowego miejsca stacjonowania),

• pisemne zobowiązanie władz lokalnych do utworzenia infrastruktury dla stacjonowania zespołu wraz z kosztorysem i uzasadnieniem,

• zobowiązanie dysponenta zespołu do zlokalizowania nowego zespołu we wskazanym miejscu w terminie nie dłuższym niż 21 od daty otrzymania ambulansu i określenia jego rejonu operacyjnego,

• opinia właściwej Kasy Chorych.

Lista jednostek zakwalifikowanych do pakietu 3 - Ambulanse Ratunkowe w 2002 roku po zatwierdzeniu przez Ministra Zdrowia nie podlega zmianom.

Pakiet 4. Centra powiadamiania ratunkowego

Centrum Powiadamiania Ratunkowego jest zintegrowanym stanowiskiem zarządzania systemem ratownictwa, opartym na wspólnym numerze telefonu ratunkowego - docelowo dla wszystkich podmiotów ratownictwa nr 112.

Do Centrum spływać będą ujednoliconymi środkami łączności wszystkie wezwania ratunkowe. Dyspozytor Centrum mając bezpośrednią łączność ze wszystkimi podmiotami ratownictwa będzie uruchamiał właściwe i konieczne do zabezpieczenia zdarzenia podmioty systemu.

Zadanie to wykonywane jest wspólnie z MSWiA i PSP- z Programu 2002 zabezpieczono środki finansowe na utworzenie 32 Centrów Powiadamiania Ratunkowego na terenie kraju. Środki te przeznaczone będą przede wszystkim na zakup sprzętu niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania sytemu łączności. Centra Powiadamiania Ratunkowego powstają w porozumieniu i w oparciu o istniejący już potencjał Państwowej Straży Pożarnej. Założeniem programowym jest budowa dużych centrów obejmujących populację ok. 200 000 - 300 000 ludności (w większości wypadków zamieszkałej na obszarze kilku sąsiadujących powiatów, jednak w każdym wypadku w obrębie jednego województwa) Korekta założeń programu z lat poprzednich, podyktowana jest przesłankami ekonomicznymi i organizacyjnymi, jak również wnioskami z doświadczeń krajów które znacznie wcześniej tworzyły na swoim terenie systemy łączności ratunkowej.

Wojewódzki plan zabezpieczenia ratunkowego określi konieczną ilość i rozmieszczenie w terenie planowanych centrów powiadamiania ratunkowego.

Jednostka wskazana przez wojewodę do utworzenia nowego Centrum Powiadamiania Ratunkowego obowiązana jest do przedstawienia następujących dokumentów :

• porozumienia starostów powiatów objętych rejonem operacyjnym CPR w sprawie wspólnego tworzenia i zasad późniejszego funkcjonowania CPR,

• porozumienia Dyrektora ZOZ w miejscowości wskazanej do budowy CPR z Komendantem PSP i właściwym Starostą sprawie wspólnego tworzenia CPR ( szczególnie dotyczy finansowania adaptacji, jak też organizacji systemu łączności )

• oświadczenia TP S.A. lub innego operatora telefonii analogowej o możliwości i terminach przełączenia numerów alarmowych z rejonu operacyjnego do wskazanego CPR

• danych o zasięgach łączności radiowej w rejonie operacyjnym, oraz sposobie jej organizacji,

• koncepcji architektoniczna CPR wraz z kosztorysem.

• koncepcji funkcjonowania CPR ( opracowanie wspólne z PSP ) wraz z proponowaną siecią łączności przewodowej i bezprzewodowej oraz sposobem powiadamiania zespołów ratownictwa medycznego,

• proponowanej listy zakupów sprzętu łączności ( w ramach przewidywanej kwoty dofinansowania)

Lista jednostek zakwalifikowanych do pakietu -Centra Powiadamiania Ratunkowego w 2002 roku po zatwierdzeniu przez Ministra Zdrowia nie podlega zmianom.

Pakiet 5.

a ) dofinansowanie w sprzęt dla oddziałów ratunkowych włączonych do programu ZRM w latach 1999-2000

b ) ewakuacyjne izby przyjęć

W pakiecie tym znajdują się dwa nowe zadania :

a) dofinansowanie tych szpitalnych oddziałów ratunkowych , które mimo ukończenia prac adaptacyjnych nie mogą podjąć działalności z powodu braków sprzętowych. Są to z reguły szpitale powiatowe których istniejąca baza sprzętowa nie pozwoliła przekazać jakiegokolwiek sprzętu dla celów oddziału ratunkowego a otrzymane środki dofinansowania zapewniły tylko zakup sprzętu podstawowego. Jest to z reguły sprzęt drobny , łóżka, wózki, stoły zabiegowe itp. Dofinansowanie takich jednostek umożliwi im szybkie wejście do systemu i podjęcie zadań jako oddział ratunkowy.

Jednostka wskazana przez wojewodę do dofinansowania w ramach powyższego pakietu obowiązana jest do przedstawienia następujących dokumentów :

• wyciągu ze statutu zakładu zawierający zapisy o umieszczeniu oddziału ratunkowego w strukturze szpitala - potwierdzony za zgodność z oryginałem,

• potwierdzenia poniesionych kosztów wynikających z kosztorysu adaptacji jednak nie mniej niż 95 % wartości kosztorysowej, lub dokumentu potwierdzającego jej ukończenie ( odbiór budowlany )

• wykazu sprzętu zakupionego ze środków programu w poprzednich latach oraz sprzętu z zasobów szpitala przeznaczonego dla potrzeb oddziału ratunkowego,

• wykazu sprzętu, który powinien być zakupiony ze środków programu ZRM 2002

b) dofinansowanie izb przyjęć szpitali które z racji swego położenia stanowią niezbędny punkt systemu ratownictwa medycznego na obszarze Polski, lecz nie spełniają i w najbliższym czasie nie spełnią bezwzględnych wymagań dla utworzenia szpitalnego oddziału ratunkowego. Są to z reguły małe, o niewielkich możliwościach diagnostycznych i leczniczych szpitale, lecz bardzo istotne dla systemu ratownictwa medycznego ze względu na ich lokalizację. Będzie to ewakuacyjna izba przyjęć , której zadaniem jest przyjęcie i ustabilizowanie stanu poszkodowanego, wdrożenie leczenia przeciwwstrząsowego, a w trakcie wykonywania niezbędnych czynności medycznych wezwanie właściwego transportu ( przeważnie śmigłowca ).Takie rozwiązanie pozwoli właściwie zabezpieczyć poszkodowanego i skrócić do koniecznego minimum czas transportu do szpitala docelowego, nieraz bardzo odległego. Jednostki te będzie wyznaczał bezpośrednio Minister Zdrowia na podstawie danych wynikających z krajowego planu zabezpieczenia medycznych działań ratunkowych. Warunkiem bezwzględnym dla przystąpienia do tego punktu pakietu jest posiadanie, bądź możliwość szybkiego utworzenia lądowiska dla śmigłowca ratunkowego jako podstawy do szybkiej ewakuacji poszkodowanych. Jednostka kwalifikowana do punktu b) pakietu 5 zobowiązana jest do utworzenia w obrębie Izby Przyjęć jednego stanowiska resuscytacyjnego, sali zabiegowej i co najmniej 3 stanowisk obserwacyjnych o standardzie zgodnym z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia o szpitalnym oddziale ratunkowym.

Wskazania jednostki dokonuje wyłącznie Minister Zdrowia na podstawie potrzeb wynikających z Krajowego planu zabezpieczenia medycznych działań ratunkowych.

Ilość utworzonych ewakuacyjnych izb przyjęć nie może przekroczyć 10 % zaplanowanych docelowo na obszarze kraju szpitalnych oddziałów ratunkowych.

• Jednostka wskazana przez Ministra Zdrowia jako konieczna do właściwego zabezpieczenia danego obszaru w formie ewakuacyjnej izby przyjęć musi spełniać następujące kryteria bezwzględne:

• znajdować się w miejscu, które wymaga zabezpieczenia ambulatoryjnego, natomiast dane demograficzne, ilość zachorowań i stanów nagłych nie daje przesłanek do tworzenia szpitalnego oddziału ratunkowego. Izba taka powinna być zlokalizowana w szpitalu, który znajduje się w odległości nie mniejszej niż 30 km od najbliższego oddziału ratunkowego.

• posiadać lądowisko dla śmigłowca w takiej odległości od szpitala aby możliwy był transport chorego do szpitala bez użycia ambulansu (lub podjąć zobowiązanie o stworzeniu takiego lądowiska w ciągu 6-ciu miesięcy ( od daty podpisania umowy z MZ).

Jednostka zobowiązana jest do przedstawienia następujących danych i dokumentów::

• danych o liczbie, rodzaju i skutkach wypadków w obszarze działania planowanej ewakuacyjnej izby przyjęć( dane z Policji i PSP ),

• danych o liczbie i rodzaju stanów zagrożenia życia oraz ilości transportów ewakuacyjnych do ośrodków o wyższym stopniu referencji( dane z właściwej Kasy Chorych i dokumentacja szpitalna )

• koncepcji architektonicznej adaptowanej izby przyjęć

• wstępnego kosztorysu zadania ( koszty adaptacji izby przyjęć )

• decyzji organu założycielskiego o przeznaczeniu środków finansowych na przeprowadzenie niezbędnych adaptacji architektonicznych ( zgodnie z kosztorysem ))

• harmonogramu prac z terminami poszczególnych etapów i realnym terminem uruchomienia izby przyjęć- wraz z uzasadnieniem,

• aktualnej listy sprzętu planowanego do zakupu ze środków programu ( wg tabeli stanowiącej załącznik Nr 1 )

• listy sprzętu który zostanie przekazany do ewakuacyjnej izby przyjęć z zasobów sprzętowych szpitala.

Na podstawie analizy danych i nadesłanych dokumentów Minister Zdrowia zatwierdza udział poprzednio wskazanej jednostki w pakiecie 5 b

Pakiet 6. Lotnicze pogotowie ratunkowe

W ramach tego pakietu zabezpieczono środki na zakup samolotu do transportów lotniczych oraz środki na modernizację i remonty śmigłowców.

Pakiet 7. Referencyjne szpitale specjalistyczne.

Nowym zadaniem programu ZRM jest pakiet 7 - referencyjne szpitale specjalistyczne. Ośrodki te tworzy się na bazie najlepiej wyposażonych szpitali wieloprofilowych w celu stworzenia sieci ośrodków referencyjnych. Powinny one powstać w ilości co najmniej 1 szpitala na 2 mln populacji. Każde województwo powinno wskazać ośrodek referencyjny dla swoich szpitalnych oddziałów ratunkowych, co nie oznacza że powinny one być tworzone w każdym województwie. Obecny pakiet 7 to opiera się na znowelizowanym i wzbogacony o nowe zadania programie leczenia urazów wielonarządowych. Szpitale wytypowane do uczestnictwa w tym pakiecie będą stanowić bezpośrednie zaplecze diagnostyczno- lecznicze dla szpitalnych oddziałów ratunkowych oraz zaplecze dydaktyczne dla prowadzenia specjalizacji z medycyny ratunkowej. Planowane jest utworzenie jednostek na terenie poszczególnych województw w zależności od liczby ludności na danym terenie. Preferowane są szpitale, które w roku 1999 uczestniczyły w programie leczenia urazów wielonarządowych i otrzymały środki na utworzenie i wyposażenie oddziału .W strukturach jednostki powinny funkcjonować co najmniej następujące oddziały :

• oddział leczenia urazów wielonarządowych

• oddział kardiologii interwencyjnej

• oddział neurotraumatologii

• oddział leczenia oparzeń

• oddział leczenia ostrych zatruć

W wypadku braku któregokolwiek z ww. oddziałów jednostka zobowiązana jest do jego utworzenia.

W roku 2002 planowane jest utworzenie 4 takich jednostek.

Pakiet 8. Szkolenia

a. dyspozytorzy medyczni

Wobec całkowicie nowych zadań dyspozytorów medycznych związanych z powiększeniem obszarów działania CPR zachodzi konieczność intensywnego szkolenia na tym stanowisku. Tworząc 32 nowe, duże Centra Powiadamiania Ratunkowego występuje konieczność przeszkolenia około 400 dyspozytorów medycznych tak, aby z dniem 1. 01. 2003 można było uruchomić powstałe CPR. W pierwszej kolejności zostaną przeszkoleni dyspozytorzy tych jednostek w których CPR zostanie uruchomiony do dnia 1. 01. 2003 r. Jednostki szkolące zostaną wyłonione w drodze przetargu publicznego po uprzednim przedstawieniu programów szkoleniowych. Warunkiem zaakceptowania programu jest umieszczenie w nim zajęć praktycznych na sprzęcie komputerowym i sprzęcie łączności na którym w większości będą następnie pracować. Zajęcia praktyczne muszą symulować rzeczywiste sytuacje z którymi dyspozytor spotyka się w pracy, uwzględniać podejmowanie samodzielnych decyzji w zakresie dysponowania środków , obejmować współdziałanie z PSP , Lotniczym Pogotowiem Ratunkowym , TOPR, WOPR w trakcie prowadzenia działań ratunkowych.. Program w swych założeniach powinien nauczyć i wykształcić mechanizmy i automatyzm podejmowanych decyzji. Ilość godzin bezpośredniej pracy na sprzęcie komputerowym i sprzęcie łączności musi przekraczać 30 % czasu szkolenia każdego kursanta.

b. szkolenie lekarzy ratunkowych

Wobec dużej ilości lekarzy , którzy powinni otrzymać specjalizację z medycyny ratunkowej w krótkim czasie / data ustawowa / niezbędne jest podjęcie intensywnych szkoleń dla lekarzy szczególnie w sytuacji kiedy ilość jednostek prowadzących specjalizację w tej dziedzinie medycyny jest niewielka. Niewielka jest również liczba specjalistów mogących prowadzić tę specjalizację . Organizacja i program szkoleń musi być konsultowany i zatwierdzony przez CMKP. Jednostki szkolące zostaną wyłonione w drodze przetargu publicznego.

1. kursy doszkalające: w ramach tej części budżetu planowane jest dofinansowanie szkoleń instruktorów z następujących kursów:

1. Kurs ALS ( Advanced Life Support)- zaawansowanych technik ratująych życie w ostrych stanach kardiologicznych

2. Kurs BTLS (Basic Trauma Life Support- Advanced) zaawansowanych technik ratujących życie w obrażeniach ciała w postępowaniu przedszpitalnym

3. Kurs PALS (Pediatric Advanced Life Support) zaawansowanych technik ratujących życie w stanach zagrożenia życia u dzieci.

4. Kurs ATLS (Advanced Trauma Life Support) zaawansowanych zabiegów ratujących życie w obrażeniach ciała w szpitalnym oddziale ratunkowym.

4. Procedury tworzenia programu zintegrowanego ratownictwa medycznego w roku 2002

Umieszczenie inwestycji w programie wymaga merytorycznego uzasadnienia (ocena efektywności inwestycji i zdolności pozyskiwania dodatkowych źródeł), określenia sposobu finansowania i strategii rozwoju jednostki.

Spełnienie określonych w założeniach dla programu warunków może wymagać między innymi:

1. dofinansowania inwestycji,

2. zakupów sprzętu medycznego,

3. modernizacji jednostek, a szczególnie ich infrastruktury,

4. adaptacji jednostek pod nowe zadania.

Ze środków inwestycyjnych Programu prowadzone są wyłącznie zakupy sprzętu. Pozostałe działania inwestycyjne pozostają zadaniem organów założycielskich. Włączenie jednostek do Programu wymaga merytorycznego uzasadnienia, określenia sposobu finansowania adaptacji pomieszczeń, oceny finansowej i efektywności, a także oceny ryzyka oraz znaczenia tego działania dla strategii rozwoju jednostki.

1. Pełnomocnik wojewody współpracuje z samorządami terytorialnymi, jednostkami służby zdrowia, regionalną i branżową kasą chorych. Jeśli istnieje taka potrzeba zbiera dodatkowe informacje, opierając się na zmodyfikowanych planach zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych poszczególnych powiatów.

2. W oparciu o zebrane informacje, pełnomocnik wojewody opracowuje wieloletnią strategię rozwoju systemu zintegrowanego ratownictwa medycznego oraz propozycje finansowania zadań w roku 2002.

3. Zatwierdzony przez wojewodę wojewódzki plan zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych zostaje przesłany do zatwierdzenia Ministrowi Zdrowia

4. Po zatwierdzeniu planu przez Ministra Zdrowia pełnomocnik wojewody proponuje jednostki do zakwalifikowania do poszczególnych pakietów Programu

5. Wydział Ratownictwa Medycznego MZ ocenia przesłane propozycje, mając na uwadze stworzenie sieci jednostek wystarczających do zabezpieczenia minimalnego poziomu świadczeń w sposób możliwie jednolity na terenie całego kraju. W tym celu na podstawie planów wojewódzkich tworzony jest krajowy plan zabezpieczenia medycznych działań ratowniczych. W oparciu o ten plan Minister Zdrowia może wskazać jednostki które nie będą tworzyć szpitalnych oddziałów ratunkowych, gdyż nie spełniają kryteriów podstawowych, ale ze względu na swą lokalizację w terenie powinny włączyć się w działania ratunkowe (dotyczy to pakietu 5 - ewakuacyjne izby ratunkowe).

6. Minister Zdrowia podejmuje decyzję o przyznaniu środków dla jednostek wg pakietów Programu i przesyła informacje do Wojewody.

7. Realizacja finansowa zadań następuje po przesłaniu potwierdzonych kopii faktur za zakupiony sprzęt przez poszczególne jednostki

8. Sprawozdanie z wykonania Programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne w 2002 roku sporządza Wydział Ratownictwa Medycznego MZ do dnia 31.03.2003 roku

5. Sposoby alokacji środków na regiony

1. Stosuje się następujący sposób podziału środków na regiony:

• Do udziału w podziale środków dopuszczone są jedynie te Wojewódzkie Programy, które spełniają stawiane wymagania. Jeśli Wojewódzki Program nie spełnia wymagań, Minister Zdrowia wskaże zadania, które mogą być finansowane na terenie danego województwa.

2. Minister Zdrowia podejmuje decyzje dotyczące ostatecznego podziału środków

6. Harmonogram dla roku 2002

Luty 2002

• opracowanie ostatecznych wersji Wojewódzkich Programów Ratownictwa będących podstawą dla wieloletniego Programu Zintegrowanego Ratownictwa Medycznego, w tym propozycji finansowania na rok 2002

Marzec 2002

• termin przyjmowania przez Ministra Zdrowia propozycji zadań do realizacji w roku 2002 uzgodnionych z Wojewodą

Kwiecień 2002

• do dnia 17.04.2002 wojewodowie dostarczą ostateczne propozycje włączenia jednostek do poszczególnych pakietów programu wraz z konieczną dokumentacją

Maj 2002

• decyzja Ministra Zdrowia o podziale środków i zatwierdzenie całości programu

• podpisywanie umów z wytypowanymi jednostkami

Czerwiec 2002

• Rozpoczęcie przetargu na sprzęt zamówiony przez poszczególne jednostki

Wrzesień 2002

• rozstrzygnięcie przetargu

Październik 2002

• realizacja podpisanych umów

7. Budżet programu na rok 2001

Elementy programu	Ilość	Koszt jednostkowy	SUMA- budżet programu ZRM	SUMA- środki z rezerwy celowej	Uwagi
Doposażenie w sprzęt medyczny SOR powstałych w roku 2001.	34	200 000,00 zł		6 800 000,00 zł	Dofinansowanie niezbędne ze względu na kontynuację programu z roku 2001
Szpitalne oddziały ratunkowe tworzone w roku 2002	43	480 000,00 zł		20 640 000,00 zł
Ewakuacyjne Izby Przyjęć	5	480 000,00 zł		2 400 000,00 zł
Centra leczenia urazów wielonarządowych	4	1 100 000,00 zł		4 400 000,00 zł
Centrum Powiadamiania Ratunkowego	36	25 x 200 000,00 zł 1 x 300 000,00 zł 2 x 150 000,00 zł 8 x 100 000,00 zł		6 400 000,00 zł
Zmiana systemu łączności z częstotliwości 300 MHz w woj. podkarpackim			242 000,00 zł
Ambulanse ratunkowe	48	195 000,00 zł		9 360 000,00 zł
Defibrylatory	48	39 250,00 zł	1 884 000,00 zł
Respiratory transportowe	48	23 000,00 zł	1 104 000,00 zł
Sprzęt łączności wewnątrzszpitalnej dla SOR oraz Ewakuacyjnych Izb Przyjęć	48	15 000,00 zł	720 000,00 zł
Lotnictwo sanitarne			15 000 000,00 zł		program modernizacji śmigłowców Mi-2 oraz zakup samolotu sanitarnego
Doposażenie w sprzęt medyczny SOR gotowych do uruchomienia .	27	100 000,00 zł	2 700 000,00 zł
Razem inwestycyjne			21 650 000,00 zł	50 000 000,00 zł
Szkolenia, środki bieżące			650 000,00 zł
Zobowiązania wynikające z zablokowania płatności w roku 2001			3 350 000,00 zł

MINISTERSTWO ZDROWIA

1

---