Nazwa przedmiotu (w języku polskim i angielskim) Psychologia atrakcyjności (psychology of attractiveness)		Kod ECTS
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Historyczno- Pedagogiczny, Instytut Psychologii UO
Rok studiów, semestr, rok akademicki: Kurs wolny
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): Imię Nazwisko [e-mail] Przemysław Zdybek [e-mail]
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin		Liczba punktów ECTS: 2* Uczestnictwo w zajęciach laboratoryjnych :30 h przygotowanie do zajęć - literatura: 10h zadania przeprowadzenia prostych badań własnych: 10h udział w konsultacjach z nauczycielem: 10h samodzielne przygotowanie do zaliczenia kolokwium: 10h Suma 60 h = 2 ECTS * 1 Punkt ECTS = 25-30 h. pracy studenta
A. Formy zajęć i liczba godzin: konwersatoria (30h)
B. Sposób realizacji: zajęcia w sali dydaktycznej
Status przedmiotu: fakultatywny dowolnego wyboru (optional).	Język wykładowy: Język, w jakim prowadzony będzie przedmiot: polski
Metody dydaktyczne Szczegółowe informacje na temat form zajęć/metod nauczania, obejmujących na przykład (można też opisać własny sposób pracy ze studentami): Zajęcia konwersatoryjne Czytanie literatury naukowej konsultacje (zarówno regularne, jak też organizowane w indywidualnych przypadkach) własne projekty badawcze Samodzielna praca z lekturą	Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
		Sposób zaliczenia*: zaliczenie z oceną *Obecność na zajęciach nie stanowi potwierdzenia uzyskania żadnego efektu kształcenia.
		B. Formy zaliczenia: zaliczenie kolokwium wykonanie pracy zaliczeniowej polegającej na opisaniu wykonanego badania wykonanie określonej pracy praktycznej polegającej na przeprowadzeniu badania własnego i doborze metod badania
		C. Podstawowe kryteria: Oceny lub wymagania zaliczeniowe określane są indywidualnie, jednak powinny zachować stosowność wobec zaplanowanych efektów kształcenia. Ocena końcowa z poszczególnych form zajęć zostanie ustalona na podstawione uzyskanej liczby punktów wg. zasady: ocena dostateczna: jeśli student uzyska powyżej 60% punktów ocena dobra: jeśli student uzyska powyżej 75% punktów ocena bardzo dobra: jeśli student uzyska powyżej 90% punktów
Wymagania wstępne: Student posiada podstawową wiedzę dot. tego czym są nauki społeczne, potrafi powołać się na paradygmaty badawcze w naukach społecznych, wykazuje chęć czytania literatury (także po angielsku, choć nie jest to obowiązkowe). Ma podstawową wiedzę dotyczącą psychologii jako nauki i jej dziedzin.
Cele przedmiotu: W tym polu należy umieścić cele ogólne, które można określić jako cele zajęć, stawiane sobie przez prowadzących. Może to być od jednego do maksymalnie kilku celów (w zależności od liczby i formy zajęć), które są powiązane bezpośrednio z efektami kształcenia: - w zakresie wiedzy student zdobędzie wiedzę dotyczącą podstawowych metod i paradygmatów służących badaniu atrakcyjnośści, ponadto zdobędzie wiedzę dotyczącą ewolucyjnych i społecznych podstaw kształtowania się atrakcyjności fizycznej, interpersonalnej, społecznej. - w zakresie umiejętności. Student nauczy się konstruować podstawową metodę badania empirycznego zjawiska atrakcyjności w kontekście społecznym. - w zakresie kompetencji: uświadomienie sobie wielopłaszczyznowości pojęcia atrakcyjności fizycznej osób, produktów i ich wpływu na kształtowanie świadomości społecznej.
Treści programowe: Treści realizowanych podczas zajęć, przy czym uwzględnia się podział na poszczególne formy zajęć,: Zdefiniowanie atrakcyjności w kontekście nauk społecznych i psychologii (w tym atrakcyjności fizycznej, interpersonalnej, seksualnej, marketingowej) Paradygmaty badania atrakcyjności w psychologii; metody badania i narzędzia badawcze. Czym jest ewolucyjna psychologia społeczne i jakie jest jej spojrzenie na atrakcyjność? Ewolucyjne mechanizmy związane z kształtowaniem się preferencji co do atrakcyjności fizycznej wizerunku człowieka. Czy atrakcyjność i jej postrzeganie może mieć charakter uniwersalny i ponadkulturowy? Jakie czynniki wpływają na społeczne kształtowanie się preferencji atrakcyjności? Jakie znamy czynniki modyfikujące ocenę atrakcyjności (biologiczne, psychologiczne, społeczne) Prezentacja pomysłów badawczych na badanie własne w poszczególnych grupach i dyskusja. W jaki sposób skonstruować raport z badań empirycznych Podstawowe procedury statystyczne w badaniach społecznych Prezentacja gotowych projektów badawczych kolokwium
Wykaz literatury* A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Aronson, D. (2002). Człowiek istota społeczna. Wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Boski, P. (2009). Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Wydawnictwo Naukowe SWPS Academica. Buss, D.M. (1989a). Sexual strategies theory: Historical Origins and Current Status. Journal of Sex Research, 35 (1), 19-31. Buss, D.M. (2000). Ewolucja pożądania. Jak ludzie dobierają się w pary. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Buss, D.M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Jak wytłumaczyć społeczne zachowania człowieka? Najnowsze koncepcje. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Kenrick, D.T. Neuberg, S.L. i Cialdini, R.B. (2002). Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. Gdańsk: GWP. Mandal, E. (2008). Miłość, władza i manipulacja w bliskich związkach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Wojciszke, B. (2002a). Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenia na różnice. Gdańsk: GWP. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Dawkins, R. (2003). Samolubny gen. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i s-ka. Etcoff, N. (2002). Przetrwają najpiękniejsi. Wszystko co nauka mówi o ludzkim pięknie. Warszawa: Wydawnictwo CIS i Wydawnictwo WAB. Shaughnessy J., Zechmeister E., Zechmeister J. (2002) Metody badawcze w Psychologii. Gdańsk: GWP . Literatura uzupełniająca Francuz P., Mackiewicz, R., (2005). Liczby nie wiedzą skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii I statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.Pawłowski, B. (2010). Biologia atrakcyjności człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Wojciszke, B. (2002). Psychologia miłości. Intymność, namiętność, zaangażowanie. Gdańsk: GWP. *Podając literaturę do przedmiotu należy zapewnić jej dostępność dla studentów (w ramach sieci bibliotecznej UO albo bezpośrednio od prowadzącego zajęcia); * Przy ustalaniu liczby pozycji literaturowych należy uwzględnić ogólną liczbę punktów ECTS przyznanych za dany przedmiot, obejmującą także szacowany czas pracy własnej studenta

	Efekty kształcenia	Sposoby weryfikacji	Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia
Efekty kształcenia (Szczegółowe zalecenia i wskazówki praktyczne przedstawiono w „Jak przygotować programy kształcenia…” Kraśniewski A., s.50-59; 61-66)	Wiedza w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie: definiować podstawowe pojęcia z zakresu psychologii atrakcyjności scharakteryzować proces badania empirycznego atrakcyjności w różnych paradygmatach. Wymienić podstawowe mechanizmy ewolucji preferencji atrakcyjności ludzkiej wymienić i opisać podstawowe podejścia do problematyki atrakcyjności fizycznej	Np.: kolokwium (pisemny) Dyskusja
		Umiejętności w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien potrafić/mieć umiejętność: Zaprojektowania własnego badania dot. atrakcyjności umiejętność postawienia hipotez badawczych na podstawie znanej literatury	Np.: Bieżąca ocena postępów w projekcie badawczym Ocena końcowa raportu z badań
		Kompetencje społeczne w wyniku przeprowadzonych zajęć student ma/wykazuje: Skonstruować własne proste badanie służące zbadaniu zjawiska atrakcyjności gotowość do bieżącego czytania artykułów empirycznych i podnoszenia swoich kwalifikacji	Np.: ocena pracy w grupie badawczej Ocena systematyczności pracy z literaturą

FAKULTET: Psychologia płci i rodzaju (30h)

Prowadzący: dr Małgorzata Szarzyńska

Proponowane zagadnienia:

1. Historia badań psychologicznych nad różnicami płciowymi.

2. Metodologia badań nad rodzajem.

3. Stereotypy dotyczące płci i rodzaju: męskość i kobiecość

4. Hormony i chromosomy oraz ich znaczenie w powstawaniu różnic płciowych.

5. Mózg a płeć.

6. Inteligencja i zdolności umysłowe: różnice pomiędzy rodzajami.

7. Ekspresywność a emocjonalność: mit o instynkcie macierzyńskim oraz największe kłamstwa o mężczyznach.

8. Bliskie związki: przyjaźnie i związki partnerskie. Poglądy na miłość i małżeństwo, komunikacja pomiędzy partnerami, podział obowiązków domowych, władza i konflikt, stabilność związku, rozpad związków.

9. Seksualność człowieka: wyniki dotychczasowych badań.

10. Edukacja wczoraj i dziś w kontekście różnic rodzajowych i społecznych przekonań dotyczących płci.

11. Praca i kariera: oczekiwania wobec kariery zawodowej i socjalizacja zgodna z rolą rodzajową. Dyskryminacja przy zatrudnianiu, przeszkody w drodze do awansu, godzenie życia zawodowego z rodziną, napastowanie seksualne w pracy.

12. Zdrowie i sprawność fizyczna: najczęstsze problemy kobiet i mężczyzn (zaburzenia jedzenia a wizerunek ciała, stres a choroby sercowo- naczyniowe).

13. Źródła stresu kobiet i mężczyzn, sposoby radzenia sobie i psychopatologia.

14. Leczenie zaburzeń psychicznych: płeć a psychoterapia (terapia feministyczna, terapia mężczyzn, terapia uwzględniająca rodzaj, wykorzystanie seksualne w terapii, ruch samopomocy).

15. Jak różni? Plan pokojowy w wojnie rodzajów (wielorakie role jako reguła, czego chcą kobiety a czego mężczyźni, na czym polegają różnice).

Nazwa przedmiotu DOŚWIADCZANIE CZASU (Time experiencing)			Kod ECTS według ustalonego wzoru
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Historyczno-Pedagogiczny/Instytut Psychologii /Zakład Psychologii Osobowości i Badań nad Relacjami Interpersonalnymi
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) - Dr Anna Dominiak
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin			Liczba punktów ECTS: 2 udział w zajęciach:- 30 h przygotowanie do zajęć oraz zadania do samodzielnego wykonania poza godzinami zajęć: 20-30 h
A. Formy zajęć ćwiczenia: warsztatowe (30 h)
B. Sposób realizacji zajęcia w sali dydaktycznej
C. Liczba godzin: max. 30
Status przedmiotu - do wyboru		Język wykładowy - Język polski
Metody dydaktyczne		Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
ćwiczenia warsztatowe: prezentacje, dyskusja, rozmowa, poznanie i wykonywanie ćwiczeń na doświadczenie osobiste czasu		Sposób zaliczenia zaliczenie z oceną
				B. Formy zaliczenia Wykonanie pracy zaliczeniowej: na podstawie literatury (tj. wybranej psychologicznej/filozoficznej/ fizycznej koncepcji czasu lub fragmentu teorii ( np. wybranego poziomu percepcji czasu w koncepcji Pöppela lub sposobu rozumienia temporalności np. metaforycznego ) i swoich osobistych doświadczeń przeżywania czasu napisz pracę (esej) odpowiadając na pytanie: W jaki sposób konstruujemy czas i jesteśmy architektami naszego życia? Pracę wykonaj w parze (jeśli doświadczenia współautorów się różnią - może to być praca porównawcza) lub indywidualnie. Praca powinna zawierać: a) szczegółowy opis koncepcji psychologicznej/filozoficznej/fizycznej lub fragmentu teorii vs sposobu rozumienia temporalności np. metaforycznego, do których autorzy się odwołują (źródło powinno być zacytowane w literaturze/bibliografii) b) analizę konkretnego przykładu/przykładów osobistego sposobu doświadczania czasu (współautorów pracy). Praca nie powinna być krótsza niż 2 i dłuższa niż 3 strony (interlinia 1,5) w formacie doc. (najlepiej Word). Pracę będziesz także prezentować / referować na zajęciach.
				C. Podstawowe kryteria W pracy oceniane będą poszczególne jej części: 1) merytoryczność opisu koncepcji 2) pomysłowość jej zastosowania do analizy osobistego doświadczenia.
Cele przedmiotu Dostarczenie podstawowej wiedzy naukowej dotyczącej psychologicznych koncepcji percepcji i doświadczania czasu. Wykształcenie podstawowych umiejętności radzenia sobie ze stresem związanym z czasem (presją czasu) oraz elastycznym zarządzaniem czasem. Uświadomienie własnego stylu przeżywania i konstruowania czasu, a także relacji ze światem i ludźmi w moim życiu, a także znaczenia doświadczania transcendentnego i antropologicznego wymiaru czasu.
TREŚCI PROGRAMOWE Psychologiczne koncepcje czasu - wprowadzenie - co to jest czas, jak jest rozumiany w psychologii? wybrane koncepcje - poziomy temporalne (Nosal), percepcja czasu (Pöppel), zależność czasu trwania teraz od stanów emocjonalnych . Poznawcze, emocjonalne i neurobiologiczne mechanizmy doświadczania czasu: funkcjonowanie pamięci a doświadczanie czasu; pamięć autobiograficzna a czas egzystencjalny - doświadczanie przeszłości, teraźniejszość i przyszłości; nastawienie emocjonalne, wdzięczność i szczęście; czas w umyśle a świadomość; mózgowe struktury kodowania czasu. Różnice indywidualne i międzykulturowe a temporalność: zegary biologiczne, umysłowe reprezentacje czasu, czas z perspektywy kulturowej, orientacja temporalna i jej pomiar, umysłowe reprezentacje czasu oraz metafory czasu i ich pomiar (kwestionariusze: Nosal, Zimbardo, Sobol - Kwapińska) Stres związany z czasem (materializacja czasu, zegary naturalne a zegary mechaniczne, presja czasu, pośpiech i brak czasu, stres i lęk związany z czasem - przyczyny, objawy i sposoby/techniki pracy). Zarządzanie czasem - (indywidualny styl funkcjonowania, moje indywidualne wykorzystanie czasu, pomocne wskazówki własnej organizacji czasu i swojego życia) Doświadczanie osobiste czasu - mój osobisty czas i przestrzeń: moje wyobrażenie czasu, moja linia życia, moja podróż do źródeł siły: rodzina, przodkowie, mój utwór/obraz o czasie.
WYKAZ LITERATURY A. Literatura wymagana do zaliczenia zajęć: A.1. wykorzystywana podczas zajęć w prezentacjach przygotowanych przez prowadzącą: Klein, S. (2009). Czas. Przewodnik użytkownika. Warszawa: Wyd. W.A.B. Libet, B. (2004). Mind Time. The temporal factor in consciousness. Cambridge Harvard University Press. Loftus E.F. (1975). Leading question and eyewitness report. Cognitive psychology, 7, 560 - 572. Loftus E. (1997). Creating False Memories. Scientific American 227, 70-75. Loftus E.F. (2003). Our changeable memories: legal and practical implication. Nature Reviews / Neuroscience, 4, 231-234. Nosal C. S., Bajcar B. (2004). Czas psychologiczny: wymiary, struktura, konsekwencje. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN. Pöppel E. (1989). Granice świadomości: O rzeczywistości i doznawaniu świata. Warszawa: PIW. Sędek i S. Bedyńska (red.) Życie na czas. Perspektywy badawcze postrzegania czasu . Warszawa: A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: Zimbardo, P. ,G. i Boyd, J., N. (2009). Paradoks czasu. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN B. Literatura uzupełniająca (bibliografia - * w oparciu o tę literaturę tworzone były prezentacje oraz wybrane zadania) Aveni A. (2001). Imperia czasu: Kalendarze, zegary i kultury. Poznań: Zysk i S-ka. Block R. A. (1990). Models of psychological time. [w:] R.A. Block (red.), Cognitive models of psychological time (37- 58). Hilldale, NJ: Erlbaum. Block R.A., Zakay D. (1996). Models of psychological time revisited. [w:] H. Helfrich (red.). Time & Mind (171 195). Boski P. (2010). Kulturowe ramy zachowań społecznych. Warszawa: Wyd. PWN. Clayton M. (2011). Zarządzanie czasem jak efektywnie planować i realizować zadania. Warszawa: samo sedno Damasio A.R. (2002a). Pamięć czasu. Świat Nauki, 135, 48 - 55. Damasio A.R. (2002b). Błąd Kartezjusza. Emocje, rozum i ludzki mózg. Poznań: Rebis.. Dominiak, A. i Nosal, C. ,S. (2008). Rola mechanizmy temporalnej integracji poznawczej, afektu i wyobraźni w procesie przewidywania zdarzeń przyszłych. Przegląd Psychologiczny, 51, 2, 215- 233. Dominiak, A. i Nosal, S., C. (2010). Rola mechanizmu temporalnej integracji w konstruowaniu czasu przyszłego. W: G. Sędek i S. Bedyńska (red.) Życie na czas. Perspektywy badawcze postrzegania czasu (s. 231 - 249). Warszawa: Wyd. Naukowe PWN. Eriksen, T. H. (2004). Tyrania chwili: Szybko i wolno płynący czas w erze informacji. Warszawa: PIW Fontana D. (1999). Zarządzanie czasem. Warszawa: PWN Gleick J. (2003). Szybciej. Przyspieszenie niemal wszystkiego. Poznań: Zysk i S-ka. Kanabus, M., Kołodziejczyk, I., Kowalska, J., Szeląg, E. i Szuchnik, J. (2004). Individual differences in temporal information processing in human. Acta Neurobiologiae Experimentalis, 64, 349-366. Kabat-Zinn J.; Siegal Z. Teasdale J. i Williams M. (2009). Świadomą drogą przez depresję. Warszawa: Wyd. Czarna Owca Kabat-Zinn J. (2007). Gdziekolwiek jesteś bądź. Przewodnik uważnego życia. Warszawa: IPSI Press Łukaszewski W. (red.). (1983). Osobowość - orientacja temporalna - ustosunkowanie do zmian. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Nisbett, R. (2009). Geografia myślenia. Sopot: Smak Słowa Nosal C.S. (2000). Czas jako wymiar regulacji zachowania. Problemy psychologii temporalnej. [w:] J. Brzeziński, S. Kowalik (red.). O różnych sposobach uprawiania psychologii (106 - 130). Poznań: Zysk i S - ka. Nosal C.S. (2001). Problem umysłowych reprezentacji czasu i poziomów temporalności. Studia Psychologiczne, t.XL, 55-70. Nosal C.S. (2004a). Czas psychologiczny- wymiary i struktura. Kolokwia psychologiczne, T11, 7-24. Nosal C.S. (2004b). Neuropsychologia kodowania temporalnego i poczucia czasu. Przegląd psychologiczny, 47, 2, 175-190. Nosal C.S., Bajcar B. (2002). Skala Orientacji Temporalnej AION-2000. Podręcznik metody. Maszynopis nie opublikowany. Nosal C.S., Bajcar B. (1999). Czas w umyśle stratega: perspektywa temporalna a wskaźniki zachowań strategicznych. Czasopismo Psychologiczne, 5, 55 - 68. Pöppel, E. (2004). Lost in time: a historical frame, elementary processing units and the 3- second window. Acta Neurobiologiae Experimentalis, 64, 295-301. Pöppel, E. (2010). Perceptual Identity and Personal Self: Neurobiological Reflections. W: M. W. Eysenck, M. Fajkowska i T. Maruszewski (red.), Warsaw Lectures in Personality and Social Psychology (vol. 1). Wyd. Eliot Werner Publications Inc, 2010. Pöppel, E. i Edingshaus, A., L. (1998). Mózg -tajemniczy kosmos. Warszawa: PIW. Siegal R. (2011). Uważność. Trening Pokonywania Codziennych Trudności . Warszawa: Wyd. Czarna Owca Sobol, M. (2002). Metafora jako sposób ekspresji postaw temporalnych. Roczniki Psychologiczne KUL, 5, 115-127. Sobol-Kwapińska, M. (2007). Żyć chwilą? Postawy wobec czasu a poczucie szczęścia. Lublin: Wydawnictwo KUL Sobol-Kwapińska, M. (2008). KMC - Kwestionariusz „Metafory Czasu". Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Szeląg, E. (2002). Mechanizmy percepcji czasu podstawą procesów świadomości. W: R. K. Ohme, M. Jarymowicz (red.) Natura automatyzmów. Dyskusje interdyscyplinarne (57- 67). Warszawa: Wyd. IP PAN i SWPS. Szeląg, E. (2005). Neuropsychologiczne podłoże mowy. [W:] T. Górska, A. Grabowska, J. Zagrodzka (red.) Mózg a zachowanie (429 - 459). Warszawa: Wyd. Naukowe PWN. Szeląg, E. (2010). Czy mózg potrzebuje „zegara”? Mechanizmy przeżywania czasu podstawą naszej świadomości. W: G. Sędek i S. Bedyńska (red.) Życie na czas. Perspektywy badawcze postrzegania czasu (s. 189 - 230). Warszawa: Wyd. Naukowe PWN. Szeląg, E., Kowalska, J., Gałkowski, T. i Pöppel, E. (2004). Temporal processing deficits in high - functioning children with autism. British Journal of Psychology, 95, 269 - 282. Szeląg, E., Szymaszek, A., Mędrygrał, J., Dreszer, J., Lewandowska, M., Bednarek, D., Trzęskowska -Greszta, E. i Osiński, G. (2010). Czy zegar mózgowy zawsze tyka w jednakowym rytmie: rola różnic indywidualnych w przeżywaniu czasu. W: G. Sędek i S. Bedyńska (red.) Życie na czas. Perspektywy badawcze postrzegania czasu (s. 331 - 364). Warszawa:Wyd. Naukowe PWN. Tulving E.(1985). How many memory systems are there? American Psychologist, 40, 385-398. Thich Nhat Hahn (2008). Cud uważności. Warszawa: Wyd. Santorski & Co Thich Nhat Hahn (2008). Spokój to każdy z nas. Warszawa: Wyd. Santorski & Co Wade, K. A., Garry, M., Read, J. D. & Lindsay, S. (2002) A picture is worth a thousand lies. Psychonomic Bulletin & Review Psychon, 9, 597-603. Zimbardo, P., G. i Boyd, J., N. (1999). Putting time in perspective: a valid reliable individual differences metric. Journal of Personality and Social Psychology, 77, 1271-1288.
Efekty kształcenia	Wiedza Potrafi scharakteryzować co to czas psychologiczny, jakie są poznawcze, emocjonalne i neurobiologiczne mechanizmy doświadczania czasu. Zna swoje indywidualne umysłowe reprezentacje czasu, metafory czasu, a także pozytywną vs negatywną orientacje temporalną i ich znaczenie w osobistym sposobie doświadczania własnej relacji ze światem i ludźmi (co przynosi szczęście a co cierpienie). Zna znaczenie doświadczania transcendentnego wymiaru czasu w tworzeniu własnej tożsamości człowieka.
	Umiejętności Potrafi zastosować i wykorzystać w osobistym doświadczeniu podstawowe techniki radzenia sobie ze stresem i lękiem związanym z czasem ( m.in. presją czasu) oraz elastyczne metody zarządzania czasem. Posiada świadomość o różnych metodach pracy ze stresem związanym z czasem (presją czasu), destrukcyjnymi emocjami związanymi z trudnymi doświadczeniami w przeszłości i lękiem przed przyszłością oraz potrafi je zastosować i wykorzystać w osobistym doświadczeniu.
	Kompetencje społeczne (postawy) Posiada pogłębioną świadomość o swoich osobistych wzorcach funkcjonowania temporalnego.
Kontakt Adres email lub telefon do osoby odpowiedzialnej za przedmiot: [e-mail]

Nazwa przedmiotu (w języku polskim i angielskim) Psychologiczna interwencja wobec osoby uzależnionej / Psychological intervention for addicted person			Kod ECTS
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Historyczno- Pedagogiczny, Instytut Psychologii UO
Rok studiów, semestr, rok akademicki: Rok 4, semestr 7
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): Imię Nazwisko [e-mail] 2. Przemysław Zdybek ([e-mail])
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin			Liczba punktów ECTS: …* udział w zajęciach: 30 h przygotowanie do zajęć w tym czytanie literatury 20h samodzielna praca z materiałami multimedialnymi 10h Suma 60 h = 2 ECTS * 1 Punkt ECTS = 25-30 h. pracy studenta
A. Formy zajęć i liczba godzin: konwersatorium 30h
B. Sposób realizacji: zajęcia w sali dydaktycznej
Status przedmiotu: fakultatywny dowolnego wyboru (optional).		Język wykładowy: Język, w jakim prowadzony będzie przedmiot (Polski)
Metody dydaktyczne Szczegółowe informacje na temat form zajęć/metod nauczania, obejmujących na przykład (można też opisać własny sposób pracy ze studentami): dyskusja praca w grupach projekty i prace terenowe prezentacje multimedialne		Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
				Sposób zaliczenia*: kolokwium praca własna podczas zajęć (przygotowanie) *Obecność na zajęciach nie stanowi potwierdzenia uzyskania żadnego efektu kształcenia.
				B. Formy zaliczenia: 1. konwersatorium: zaliczenie kolokwium praca własna z literaturą praca w grupach podczas zajęć
				C. Podstawowe kryteria: Oceny lub wymagania zaliczeniowe określane są indywidualnie, jednak powinny zachować stosowność wobec zaplanowanych efektów kształcenia. Ocena końcowa z poszczególnych form zajęć zostanie ustalona na podstawione uzyskanej liczby punktów wg. zasady: ocena dostateczna: jeśli student uzyska powyżej 60% punktów ocena dobra: jeśli student uzyska powyżej 75% punktów ocena bardzo dobra: jeśli student uzyska powyżej 90% punktów
Wymagania wstępne: Wstępne wiadomości dotyczące zjawiska uzależnienia jako problemu społecznego, medycznego i psychologicznego obejmującego osobę uzależnioną i członków jej rodziny.
Cele przedmiotu: W tym polu należy umieścić cele ogólne, które można określić jako cele zajęć, stawiane sobie przez prowadzących. Może to być od jednego do maksymalnie kilku celów (w zależności od liczby i formy zajęć), które są powiązane bezpośrednio z efektami kształcenia: - w zakresie wiedzy : dostarczenie wiedzy o tym czym jest uzależnienie i jaki są kryteria diagnostyki uzależnień, poruszenie problematyki współuzależnienia i dysfunkcjonalności rodziny osoby uzależnionej. - w zakresie umiejętności : student zapozna się z podstawowymi procedurami interwencji wobec osoby uzależnionej przygotowanych dla nie psychologów (członków rodziny osoby uzależnianej, pracowników socjalnych, kuratorów). Student zdobędzie umiejętności wskazania właściwej placówki zajmującej się instytucjonalnie leczeniem poszczególnych podtypów uzależnień. - w zakresie kompetencji - student zdobędzie świadomość specyfiki kontaktu z osobą uzależnioną i dowie się w jaki sposób motywować ją do podjęcia profesjonalnego leczenia
Treści programowe: Treści realizowanych podczas zajęć, przy czym uwzględnia się podział na poszczególne formy zajęć, na przykład: Problematyka wykładu: Czym jest uzależnienie - definicja i mechanizmy choroby. Metody i kryteria diagnostyczne uzależnień Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem alkoholu (F10.x; ); diagnoza i przebieg leczenia. Zaburzeniu psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem opiatów (F11.x); diagnoza i przebieg leczenia. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem kanabinoli (F12.x); diagnoza i przebieg leczenia. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem leków uspokajających i nasennych (F13.x) ; diagnoza i przebieg leczenia. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem kokainy (F14.x) ; diagnoza i przebieg leczenia. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem innych substancji stymulujących, w tym kofeiny (F 15.x) ; diagnoza i przebieg leczenia. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji halucynogennych (F16.x) ; diagnoza i przebieg leczenia. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane paleniem tytoniu (F17.x) ; diagnoza i przebieg leczenia. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem lotnych rozpuszczalników (F18.) ; diagnoza i przebieg leczenia.; Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem kilku substancji lub używaniem innych substancji psychoaktywnych (F19.x) ; diagnoza i przebieg leczenia. Inne zachowania o charakterze uzależnień nie sklasyfikowane w grupie substancji psychoaktywnych :pracoholizm, seksoholizm, hazard patologiczny, zakupoholizm, uzależnienie od komputera, nałogowe wykonywanie ćwiczeń fizycznych i inne. Procedura interwencji kryzysowej dla osób nie będących psychologami. Współuzależnienie, diagnostyka i leczenie; Syndrom Dorosłych dzieci z rodzin dysfunkcyjnych (DDA, DDD) Wspólnoty samopomocowe skupiające osoby uzależnione i członków ich rodzin (AA,AN,AH, i inne; Al.-teen i Al.-Anon) Kolokwium
Wykaz literatury* A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Beck A.T., Wright F. D. i Newman C. F.(2009). Terapia poznawcza uzależnień. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. R.C. Carson, R.C. Butcher, J.N. i Mineka, S. (2004). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP. Melibruda, J., Sobolewska, Z. (2006). Integracyjna Psychoterapia Uzależnień. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii Zdrowia. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Dodziuk, A. i Kapler, L. (2007) Nałogowy człowiek. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii Zdrowia. Sztander, W. (2008) Rozmowy które pomagają. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii Zdrowia. Yalom, I. Leszcz, M. ( 2006). Psychoterapia grupowa. Teoria i praktyka, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. B. Literatura uzupełniająca Bragdon, D.B. i Gamon, D. (2003). Kiedy mózg pracuje inaczej. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Sack, O. (2009) O mężczyźnie który pomylił swoją żonę z kapeluszem. Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S-ka. *Podając literaturę do przedmiotu należy zapewnić jej dostępność dla studentów (w ramach sieci bibliotecznej UO albo bezpośrednio od prowadzącego zajęcia); * Przy ustalaniu liczby pozycji literaturowych należy uwzględnić ogólną liczbę punktów ECTS przyznanych za dany przedmiot, obejmującą także szacowany czas pracy własnej studenta
	Efekty kształcenia		Sposoby weryfikacji	Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia
Efekty kształcenia (Szczegółowe zalecenia i wskazówki praktyczne przedstawiono w „Jak przygotować programy kształcenia…” Kraśniewski A., s.50-59; 61-66)	Wiedza w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie: (np.: definiować uzależnienia od substancji i zachowań zgodnie ze standardami ICD 10 scharakteryzować główne podejścia teoretyczne opisujące przyczyny, leczenie i problemy nawrotów w uzależnieniach wymienić i opisać placówki zajmujące się leczeniem uzależnień i różne programy pracy z klientem uzależnionym zrozumieć problematykę kontaktu z klientem uzależnionym		Np.: kolokwium (pisemne) Pytania dotyczące lektur zadawane w trakcie ćwiczeń Dyskusja
		Umiejętności w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien potrafić/mieć umiejętność: (np.: Podstawowe umiejętności interpersonalne w rozmowie z osobą uzależnioną Umiejętność rozróżniania poszczególnych form uzależnienia Wykorzystywać wiedzę dot. kształtowania się uzależnienia do interpretowania zachowań społecznych		ocena: wypowiedzi ustnej w trakcie zajęć, ocena dyskusji i pracy grupowej podczas zajęć
		Kompetencje społeczne w wyniku przeprowadzonych zajęć student ma/wykazuje: (Np.: podstawowa świadomość problematyki uzależnień aktywność w zakresie samodzielnego czytania literatury związanej z trudnościami osób uzależnionych podstawowe umiejętności przeprowadzenia wstępnej rozmowy z osobą uzależnioną		Np.: Ocena systematyczności pracy podczas zajęć Przygotowanie do zajęć

Nazwa przedmiotu NAJWAŻNIEJSZE BADANIA W PSYCHOLOGII			Kod ECTS według ustalonego wzoru
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot - Wydział Historyczno- Pedagogiczny, Instytut Psychologii / Zakład Psychologii Osobowości i Badań nad Relacjami Interpersonalnymi
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) - Dr Anna Dominiak
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin			Liczba punktów ECTS: 2 udział w zajęciach:- 30 h przygotowanie prezentacji oraz przygotowanie do kolokwium: 20-30 h
A. Formy zajęć ćwiczenia: warsztatowe (30 h)
B. Sposób realizacji zajęcia w sali dydaktycznej
C. Liczba godzin: max. 30
Status przedmiotu - do wyboru		Język wykładowy - Język polski
Metody dydaktyczne		Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
ćwiczenia warsztatowe: dyskusja, rozmowa		Sposób zaliczenia zaliczenie z oceną
				B. Formy zaliczenia wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie prezentacji na wybrany temat z wyznaczonego przez prowadzącą obszaru kolokwium - test sprawdzający praktyczne wykorzystanie wiedzy/ kompetencji i umiejętności zdobytych w ramach zajęć
				C. Podstawowe kryteria 1) Ocena merytorycznego przegotowania prezentacji 2) Uzyskana liczba punktów z testu wg. zasady: ocena dostateczna: jeśli student uzyska powyżej 60% punktów ocena dobra: jeśli student uzyska powyżej 75% punktów ocena bardzo dobra: jeśli student uzyska powyżej 90% punktów
Cele przedmiotu Dostarczenie podstawowej wiedzy naukowej o najważniejszych badaniach w różnych dziedzinach Psychologii. Wykształcenie podstawowych umiejętności zastosowania wyników badań w różnych obszarach życia społecznego: w prawie, w szkole, w relacjach społecznych, w pracy z zaburzeniami przystosowania i psychicznymi) oraz w zrozumieniu zachowania człowieka. Uświadomienie i uwrażliwienie na znaczenie osobowościowych oraz sytuacyjnych czynników warunkujących zachowanie człowieka.
TREŚCI PROGRAMOWE 1.WPROWADZENIE W PROBLEMATYKĘ PSYCHOLOGII OBSZARY, W KTÓRYCH OMAWIANE ZOSTANĄ NAJWAŻNIEJSZE BADANIA W PSYCHOLOGII: 2. BIOLOGIA I ZACHOWANIA CZŁOWIEKA 3.SPOSTRZEGANIE I ŚWIADOMOŚĆ (4 artykuły - 4 prezentacje) 4. UCZENIE SIĘ I WARUNKOWANIE (4 artykuły - 4 prezentacje) 5. INTELIGENCJA, POZNANIE I PAMIĘĆ (4 artykuły - 4 prezentacje) 6. ROZWÓJ CZŁOWIEKA (4 artykuły - 4 prezentacje) 7. EMOCJE I MOTYWACJA (4 artykuły - 4 prezentacje) 8. OSOBOWOŚĆ (4 artykuły - 4 prezentacje) 9. PSYCHOPATOLOGIA (4 artykuły - 4 prezentacje) 10. PSYCHOTERAPIA (4 artykuły - 4 prezentacje) 11. PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA (4 artykuły - 4 prezentacje) 12 . PSYCHOLOGIA A FILOZOFIA (dyskusja, warsztat): Psychika, Dusza, Umysł, Mózg, Świadomość, Czas
WYKAZ LITERATURY A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć: A.1. wykorzystywana podczas zajęć i A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Hock R. R. -red. (2003). 40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii. Gdańsk: GWP. B. Literatura uzupełniająca: Rathus S. A. (2004). Psychologia współczesna. Gdańsk: GWP.
Efekty kształcenia	Wiedza Potrafi scharakteryzować co to jest Psychologia jako nauka, jakimi obszarami się zajmuje. Potrafi wymienić i opisać jakie najważniejsze badania miały miejsce w Psychologii i jakie jest zastosowanie ich wyników w różnych obszarach życia społecznego: w prawie, w szkole, w różnych relacjach społecznych, w pracy z zaburzeniami przystosowania i psychicznymi) oraz ogólnie w zrozumieniu zachowania człowieka (np. zrozumienie funkcjonowania pamięci).
	Umiejętności Na podstawie wykorzystaniu różnych źródeł potrafi zinterpretować rzeczywistość społeczną w aspekcie mechanizmów psychologicznych.
	Kompetencje społeczne (postawy) Posiada świadomość o różnych biologicznych, osobowościowych oraz sytuacyjnych czynników warunkujących zachowanie człowieka
Kontakt do osoby odpowiedzialnej za przedmiot: [e-mail]

Nazwa przedmiotu Sen i jego zaburzenia (Sleep and disturbances of the sleep)			Kod ECTS
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Historyczno- Pedagogiczny, Instytut Psychologii UO
Rok studiów, semestr, rok akademicki:. 2012/2013
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): Dr Urszula Jernajczyk
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin			Liczba punktów ECTS: 2 Udział w zajęciach 30h Przygotowanie do zajęć 30h Suma 60 h
A. Formy zajęć i liczba godzin: Konwersatoria 30h
B. Sposób realizacji: Zajęcia w salach dydaktycznych.
Status przedmiotu: Fakultatywny dowolnego wyboru (optional).		Język wykładowy: Język polski
Metody dydaktyczne Wykłady Prezentacje Dyskusja Projektowanie doświadczenia Filmy Regularne konsultacje		Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
				Sposób zaliczenia: Zaliczenie z oceną
				B. Formy zaliczenia: Ocenie podlegać będzie: przygotowanie projektu badawczego lub, przygotowanie prezentacji oraz aktywny udział w dyskusjach .
				C. Podstawowe kryteria: Ocena końcowa zostanie ustalona na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych przez studenta w ciągu semestru.
Wymagania wstępne Bez wymagań wstępnych
Cele przedmiotu:: W zakresie wiedzy: Zapoznać słuchaczy z etiologią, fizjologią i wewnętrzną strukturą snu, a także z zespołami chorobowymi wywołanymi zaburzeniami snu lub /i współistniejącymi z nimi. W zakresie umiejętności Wykształcić umiejętność: 1) krytycznego odnoszenia się do publikacji popularnonaukowych z zakresu somnologii, 2) czytania ze zrozumieniem prac naukowych z tego zakresu. W zakresie kompetencji Uwrażliwić studentów na fakt istnienie chorób ograniczających mających istotny wpływ na zachowanie człowieka.
Treści programowe: Problematyka wykładu: Historia badań nad snem. Współczesna definicja snu. Dobowe zapotrzebowanie na sen i „norma” snu. Zegary biologiczne. Chronobiologia rytmu sen-czuwanie. Zmienność rytmu sen-czuwanie w ontogenezie. Struktury mózgowia odpowiedzialne na rytm sen-czuwanie. Biochemia snu. Wewnętrzna struktura snu. Stadia snu. Problematyka konwersatoriów. Sen w mitach i legendach. Sen jako temat w sztuce Zaburzenia snu: dysomie i parasomie. Zaburzenia snu związane z zaburzeniami fizycznymi i psychicznymi. Ewolucja snu. Sen zwierząt. Sezon urodzenia a preferencje aktywności (projekt badawczy) Marzenia senne
Wykaz literatury Literatura przydatna w przygotowaniu do zajęć: Alon Y. Avidan, Phyllis C. Zee; Podręcznik medycyny snu. Medipage, Warszawa 2007, ISBN 83-89769-50-3 Nowicki Z., Szelenberger W. Zaburzenia snu. Diagnostyka i leczenie - wybrane zagadnienia. Polskie Towarzystwo Psychiatryczne, Kraków 1999, ISBN 83-86826-30-4 Szelenberger W. Bezsenność. Via Medica, Gdańsk 2007, ISBN 83-60072-61-5 Prusiński A. Bezsenność i inne zaburzenia snu. PZWL, Warszawa 2007, ISBN 83-200-3434-9 oraz prace oryginalne i przeglądowe z czasopism specjalistycznych wskazane przez prowadzącego.
	Efekty kształcenia		Sposoby weryfikacji	Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia
Efekty kształcenia	Wiedza Zna terminologię naukową używaną w nauce o śnie. Posiada ogólną znajomość budowy i funkcji struktur wpływających na rytm sen-czuwanie. Ma (w wybranym zakresie) wiedzę o biomedycznych uwarunkowaniach zaburzeń snu.		Odpowiedzi ustne w trakcie zajęć.
		Umiejętności Potrafi wyszukiwać, przetwarzać i interpretować informacje na w zakresie nauki o śnie. Potrafi zaplanować proste badanie/ /doświadczenie biomedyczne.		Ocena prezentacja z komentarzem. Ocena projektu badawczego
		Kompetencje społeczne Ma świadomość konieczności uzupełniania rosnącej wiedzy o układzie nerwowym. Ma świadomość znaczenia higieny rytmu sen-czuwanie dla stanu psychofizycznego człowieka i wykazuje postawę promującą zdrowy styl życia w tym zakresie.		Samoocena, ocena przez kolegów i nauczyciela.

Nazwa przedmiotu: Wykład monograficzny: Pełnoletni, ale czy dorośli? Problemy psycho-społeczne osób opuszczających systemy opieki zastępczej / Psycho-social problems of youth aging out of foster care			Kod ECTS:
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot: Wydział Historyczno- Pedagogiczny, Instytut Psychologii UO
Rok studiów, semestr, rok akademicki: rok 3, 4 lub 5, semestr zimowy, rok akademicki 2012/13
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): dr Małgorzata Gocman, [e-mail]
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin			Liczba punktów ECTS: 2* udział w wykładach: 30h zadania do samodzielnego wykonania poza godzinami zajęć: 5h samodzielne przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie: 25h Suma 55h = 2 ECTS * 1 Punkt ECTS = 25-30 h. pracy studenta
A. Formy zajęć i liczba godzin: wykład (30h)
B. Sposób realizacji: zajęcia w sali dydaktycznej
Status przedmiotu: fakultatywny		Język wykładowy: polski
Metody dydaktyczne wykłady konsultacje dyskusje		Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
				Sposób zaliczenia*: zaliczenie z oceną *Obecność na zajęciach nie stanowi potwierdzenia uzyskania żadnego efektu kształcenia.
				B. Formy zaliczenia: zaliczenie kolokwium praca pisemna
				C. Podstawowe kryteria: Ocena końcowa z poszczególnych form zajęć zostanie ustalona na podstawione liczby punktów uzyskanych z różnych aktywności wg zasady: ocena dostateczna: jeśli student uzyska powyżej 60% punktów ocena dobra: jeśli student uzyska powyżej 75% punktów ocena bardzo dobra: jeśli student uzyska powyżej 90% punktów
Wymagania wstępne: zaliczenie przedmiotów wynikających z toku studiów
Cele przedmiotu:: - w zakresie wiedzy: Student nabędzie wiedzę z zakresu najnowszych badań nad populacją osób opuszczających systemy opieki zastępczej w Stanach Zjednoczonych i Polsce. - w zakresie umiejętności Student nabędzie umiejętności obserwowania, rozumienia i analizy sytuacji osób opuszczających opiekę zastępczą. - w zakresie kompetencji Uświadomienie i uwrażliwienie na sytuacje osób opuszczających systemy opieki zastępczej.
Treści programowe: I. Wprowadzenie (problematyka populacji osób opuszczających systemy opieki zastępczej jako badanie w nurcie psychologii społeczności, inspiracje i źródła badań). II. Czym jest opieka zastępcza? III. Badania nad osobami opuszczającymi system opieki zastępczej prowadzone w Stanach Zjednoczonych. IV. Badania nad osobami opuszczającymi system opieki zastępczej prowadzone w Polsce: 1. Metoda badań (próba badawcza, narzędzia pomiaru - HEIT, Skala Wiktymizacji, DIS, Lista Zachowań Przestępczych, BSI, MLEI, ISEL, SNI i in., procedura) 2. Wybrane wyniki badań (problematyka bezdomności; problemy edukacyjne; problemy ze znalezieniem i utrzymaniem pracy; zachowania przestępcze; wiktymizacja; nadużywanie substancji psychoaktywnych; zaburzenia psychiczne - lęk uogólniony i fobiczny, wrogość, psychotyczność, nadwrażliwość interpersonalna, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, depresja, zaburzenia paranoidalne, somatyzacja; ryzykowne zachowania seksualne) V. Próba pomocy osobom opuszczającym systemy opieki zastępczej - program prewencyjny BRIGE (założenia, badania i pierwsze ewaluacje).
Wykaz literatury: A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć: A.1. Wykorzystywana podczas zajęć Toro P.A., Fowler P.J., Miles B.W., Jozefowicz-Simbeni D.M., & Hobden K. (2007). Bridging Resilience through Intervention, Guidance, and Empowerment (BRIGE): An Intervention for Aging Out Foster Youth in Southeast Michigan. Unpublished manuscript, Wayne State University, Department of Psychology. Fowler, P., & Toro, P. (2006). Youth Aging Out of Foster Care in Southeast Michigan: A Follow-up Study (Final Report). Unpublished manuscript, Wayne State University Department of Psychology, USA. Barth, R. (1990). On their own: The experiences of youth after foster care. Child and Adolescent Social Work, 7, 419-440. Courtney, M., Piliavin, I., Grogan-Taylor, A., & Nesmith, A. (2001). Foster youth transitions to adulthood: A longitudinal view of youth leaving care. Child Welfare, 80, 685-717. Folwer, P., Toro, P., & Miles, B. (2009). Pathways to and from Homelessness and associated psychosocial outcomes among adolescents leaving the foster care system. American Journal of Public Health, 99,1453-1458. Toro P.A., Szarzyńska M., Gocman M. (2011). Follow-up Studies of Youth Aging Out of Foster Care in the United States and Poland. http://www.psychologie-communautaire.fr/cmsmadesimple/uploads/Proceedings_def.pdf Śmierzchalska, L., Szarzyńska, M., & Toro, P. (2007). Youth aging out of orphanages and other state care in Southern Poland: a follow up study. In: A. Bokszczanin (Ed.), Social Change in Solidarity: Community Psychology Perspectives and Approache (141-146). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego Materiały od wykładowcy (informacje o wynikach badań) A.2. Studiowana samodzielnie przez studenta Courtney, M., Dworsky, A., Lee, J., & Raap, M. (2010). Midwest Evaluation of the Adult Functioning of Former Foster Youth: Outcomes at Age 23 and 24. Chicago: Chapin Hall Center for Children at the University of Chicago. Strona internetowa:http://www.chapinhall.org/sites/default/files/Midwest_Study_Age_23_24.pdf Cusick, G., & Courtney, M. (2007). Offending During Late Adolescence: How do Youth Aging Out of Care Compare with Their Peers? Chicago: Chapin Hall Center for Children at the University of Chicago. Strona internetowa:http://www.chapinhall.org/sites/default/files/publications/ChapinHallDocument_0.pdf Wybrane artykuły z bazy EBSCO B. Literatura uzupełniająca: Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55, 469-480. Bates, D., & Toro, P. A. (1999). Developing measures to assess social support among homeless and poor people. Journal of Community Psychology, 27, 137-156. Barnett, D., & Ondersma, S. J. (2003). Assessment & Treatment of Children in Foster Care: A Report to the Governor's Task Force on Children's Justice, Task Force Subcommittee. Fowler, P., & Toro, P. (2006a). Foster care: Problems with proposed changes in federal funding. The Community Psychologist, 39, 15-16. Giermanowska, E., & Racław-Markowska, M. (2007). Proces usamodzielniania wychowanków domów dziecka. Remedium. Profilaktyka i promocja zdrowego trybu życia,175, 5-10. Ibisz, M., Skalec A., & Szeniawska M. (2007). Ocena procesu usamodzielnienia wychowanków. Problemy Opiekuńczo - Wychowawcze, 8, 25-30. Jones, M., & Moses, B. (1984). West Virginia's former foster children: Their experiences in care and their lives as young adults. New York: Child Welfare League of America. Kwak A. (2006). Z opieki zastępczej w dorosłe życie. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. Kwak, A., & Rymsza, M. (2006). System opieki zastępczej w Polsce - ocena funkcjonowania na przykładzie procesu usamodzielniania wychowanków. Analizy i Opinie, 68. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. Schoeni, R. F., & Ross, K. E. (2005). Material assistance received from families during the transition to adulthood. In: R. A. Settersten, Jr., F. F. Furstenberg, Jr., R. G. Rumbaut (Ed.), On the frontier of adulthood: Theory, research, and public policy Chicago: University of Chicago Press. Taussig, H. N. (2002). Risk behaviors in maltreated youth placed in foster care: A longitudinal study of protective and vulnerability factors. Child Abuse & Neglect, 26, 1179-1199. Telka, L. (1998). Sytuacja dziecka wychowywanego poza rodziną własną - analiza wybranych badań. In: M. Kolankiewicz (Ed.), Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki (s. 93-108). Warszawa: WSiP Zimmerman, R. (1982). Foster care in retrospect. New Orleans: School of Social Work, Tulane University.
	Efekty kształcenia		Sposoby weryfikacji	Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia
Efekty kształcenia (Szczegółowe zalecenia i wskazówki praktyczne przedstawiono w „Jak przygotować programy kształcenia…” Kraśniewski A., s.50-59; 61-66)	Wiedza W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie: zdefiniować system opieki zastępczej wymienić i opisać problemy, z jakimi borykają się osoby opuszczające systemy opieki zastępczej wymienić i opisać podstawowe narzędzia wykorzystywane do badań populacji osób opuszczających opiekę zastępczą scharakteryzować wyniki badań nad tą populacja osób scharakteryzować program pomocy BRIGE		zaliczenie kolokwium praca pisemna	K_W01 K_W04 K_W05 K_W09 K_W0121gram pomocy BRIGEyniki badań nad tą populacja osóbązystywane ące systemy opieki zastępczej
		Umiejętności W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien mieć umiejętność: obserwowania, przetwarzania i interpretowania sytuacji osób opuszczających opiekę zastępczą analizy złożonych problemów osób opuszczających opiekę zastępczą		zaliczenie kolokwium praca pisemna	K_U01 K_U02
		Kompetencje społeczne W wyniku przeprowadzonych zajęć student wykazuje: pogłębioną świadomość trudnej sytuacji osób opuszczających systemy opieki zastępczej wrażliwość wobec problemów osób z tej populacji		samoocena ocena pracy pisemnej ocena kolokwium	K_K06 K_K07

Nazwa przedmiotu (w języku polskim i angielskim) Statystyka ( Statistics )			Kod ECTS
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Historyczno- Pedagogiczny, Instytut Psychologii UO
Rok studiów, semestr, rok akademicki: Kurs wolny
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): Imię Nazwisko [e-mail] Przemysław Zdybek [e-mail]
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin			Liczba punktów ECTS: 2* Uczestnictwo w zajęciach laboratoryjnych :30 h przygotowanie do zajęć - literatura: 10h zadania statystyczne do samodzielnego wykonania poza godzinami zajęć: 10h udział w konsultacjach z nauczycielem: 10h samodzielne przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie: 10h Suma 60 h = 2 ECTS * 1 Punkt ECTS = 25-30 h. pracy studenta
A. Formy zajęć i liczba godzin: laboratoria (30h)
B. Sposób realizacji: zajęcia w sali dydaktycznej
Status przedmiotu: fakultatywny dowolnego wyboru (optional).		Język wykładowy: Język, w jakim prowadzony będzie przedmiot: polski
Metody dydaktyczne Szczegółowe informacje na temat form zajęć/metod nauczania, obejmujących na przykład (można też opisać własny sposób pracy ze studentami): Zajęcia laboratoryjne z użyciem SPSS for Windows konsultacje (zarówno regularne, jak też organizowane w indywidualnych przypadkach) inne ćwiczenia praktyczne z zakresu statystyki do wykonania w domu Samodzielna praca z lekturą		Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
				Sposób zaliczenia*: zaliczenie z oceną *Obecność na zajęciach nie stanowi potwierdzenia uzyskania żadnego efektu kształcenia.
				B. Formy zaliczenia: 2. laboratoria zaliczenie kolokwium praktycznego na pakiecie statystycznym wykonanie pracy zaliczeniowej: wykonanie określonej pracy praktycznej ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru z zadań domowych i pracy własnej z literaturą
				C. Podstawowe kryteria: Oceny lub wymagania zaliczeniowe określane są indywidualnie, jednak powinny zachować stosowność wobec zaplanowanych efektów kształcenia. Ocena końcowa z poszczególnych form zajęć zostanie ustalona na podstawione uzyskanej liczby punktów wg. zasady: ocena dostateczna: jeśli student uzyska powyżej 60% punktów ocena dobra: jeśli student uzyska powyżej 75% punktów ocena bardzo dobra: jeśli student uzyska powyżej 90% punktów
Wymagania wstępne: Student posiada podstawową wiedzę dot. Tego czym są zmienne w badaniach społecznych, jakie wyróżniamy rodzaje badań empirycznych w naukach społecznych, posiada umiejętność czytania ze zrozumieniem w języku angielskim literatury z zakresu badań empirycznych. Znajomość podstawowych zagadnień związanych z ilościowymi metodami badawczymi w naukach językoznawczych.
Cele przedmiotu: W tym polu należy umieścić cele ogólne, które można określić jako cele zajęć, stawiane sobie przez prowadzących. Może to być od jednego do maksymalnie kilku celów (w zależności od liczby i formy zajęć), które są powiązane bezpośrednio z efektami kształcenia: - w zakresie wiedzy student zdobędzie wiedzę dotyczącą podstawowych procedur związanych z konstruowaniem badań empirycznych, stawianiem hipotez i weryfikowania ich w modelu eksperymentalnym, quasi-eksperymentalnym, korelacyjnym, sondażowym. - w zakresie umiejętności. Student nauczy się posługiwać pakietem statystycznym SPSS for Windows i wykonywać podstawowe obliczenia i operacje na zmiennych - w zakresie kompetencji: uświadomienie podstawowego toku myślenia badacza posługującego się metodami eksperymentalnymi, uzyskanie kompetencji w zakresie czytania i interpretowania artykułów naukowych z zakresu badań eksperymentalnych i korelacyjnych ze zrozumieniem.
Treści programowe: Treści realizowanych podczas zajęć, przy czym uwzględnia się podział na poszczególne formy zajęć, na przykład: Problematyka lab.: Część podstawowa: Metodologia badań. W tym bloku zajęcia poświęcone będą: wyjaśnieniu podstawowych pojęć, metodyce badań w naukach społecznych, podstawowym planom badawczym, kontroli zmiennych zakłócających, najczęściej popełnianym błędom w analizie i zbieraniu danych statystycznych. Wprowadzenie SPSS. Jednocześnie część praktyczna zajęć będzie się skupiała na poznaniu interfejsu programu SPSS, ćwiczeniach w zakładaniu baz danych, wprowadzaniu danych oraz dokonywaniu podstawowych operacji na zmiennych w celu przygotowania do dalszych analiz. Statystyki opisowe i statystyki częstości. W tej części uczestnicy zapoznają się z podstawowymi statystykami opisowymi, metodami ich obliczania przy pomocy pakietu oraz interpretacji i prezentacji graficznej wyników w celu opisu próby badawczej i analizy danych. Część zaawansowana: Narzędzia badawcze. Jak prawidłowo posłużyć się narzędziami badawczymi, jak tworzyć kwestionariusze, badać ich rzetelność i trafność. Wywiady ustrukturalizowane, Wywiady zogniskowane, Sondaże. Badania korelacyjne. Jak przygotować prawidłowo dane i hipotezy badawcze do badań korelacyjnych. Założenia poszczególnych testów i interpretacja wyników. Testy istotności różnic. Podstawowe testy pozwalające na weryfikację hipotez o różnicach pomiędzy grupami, ich założenia i interpretacja (testy parametryczne i nieparametryczne).
Wykaz literatury* A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Francuz P., Mackiewicz, R., (2005). Liczby nie wiedzą skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii I statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL. Wieczorkowska, G., Kochański, P., Eliaszum, M., (2004). Statystyka. Wprowadzenie do analizy danych sondażowych i eksperymentalnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Shaughnessy J., Zechmeister E., Zechmeister J. (2002) Metody badawcze w Psychologii. Gdańsk: GWP. Bedyńska, S., Brzezicka, A., (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej ACADEMIKA. Literatura uzupełniająca - zadane bieżąco artykuły empiryczne z bazy elektronicznej EBSCO *Podając literaturę do przedmiotu należy zapewnić jej dostępność dla studentów (w ramach sieci bibliotecznej UO albo bezpośrednio od prowadzącego zajęcia); * Przy ustalaniu liczby pozycji literaturowych należy uwzględnić ogólną liczbę punktów ECTS przyznanych za dany przedmiot, obejmującą także szacowany czas pracy własnej studenta
	Efekty kształcenia		Sposoby weryfikacji	Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia
Efekty kształcenia (Szczegółowe zalecenia i wskazówki praktyczne przedstawiono w „Jak przygotować programy kształcenia…” Kraśniewski A., s.50-59; 61-66)	Wiedza w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie: (np.: definiować podstawowe pojęcia z zakresu statystykii metodologii scharakteryzować proces badania empirycznego w naukach społecznych wymienić i opisać podstawowe statystyki opisowe		Np.: kolokwium (ustny, pisemny) Dyskusja
		Umiejętności w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien potrafić/mieć umiejętność: (np.: Obsługa pakietu SPSS for Windows Wykonanie podstawowych operacji na zmiennych, tworzenie bazy danych Wykonywanie obliczeń statystycznych		Np.: Bieżąca cena ustna wykonania ćwiczeń indywidualnie lub grupowo podczas zajęć Ocena wykonania zadań domowych
		Kompetencje społeczne w wyniku przeprowadzonych zajęć student ma/wykazuje: (Np.: pogłębioną świadomość znaczenia badań statystycznych w naukach społecznych gotowość do bieżącego czytania artykułów empirycznych i podnoszenia swoich kwalifikacji		Np.: samoocena, ocena przez kolegów i nauczyciela ocena pracy w grupie Ocena wywiązywania się z zadań Ocena systematyczności pracy Studium przypadku Przygotowanie planu działań ćwiczenia warsztatowe

Nazwa przedmiotu UWAŻNOŚĆ I WSPÓŁCZUCIE - PRACA ZE STRESEM I TRUDNYMI EMOCJAMI Mindfulness & compassion- the manner of coping with stress and difficulty emotion			Kod ECTS według ustalonego wzoru
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot - Wydział Historyczno- Pedagogiczny, Instytut Psychologii / Zakład Psychologii Osobowości i Badań nad Relacjami Interpersonalnymi
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) - Dr Anna Dominiak
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin			Liczba punktów ECTS: 2 udział w zajęciach:- 30 h przygotowanie do zajęć oraz zadania do samodzielnego wykonania poza godzinami zajęć: 20-30 h
A. Formy zajęć ćwiczenia: warsztatowe (30 h)
B. Sposób realizacji zajęcia w sali dydaktycznej
C. Liczba godzin: max. 30
Status przedmiotu - do wyboru		Język wykładowy - Język polski
Metody dydaktyczne		Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne
ćwiczenia warsztatowe: dyskusja, rozmowa, poznanie i wykonywanie ćwiczeń na doświadczenie osobiste		Sposób zaliczenia zaliczenie z oceną
				B. Formy zaliczenia wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie warsztatu lub prezentacji dotyczącej uważności, stresu, pracy z emocjami w różnych formach aktywności człowieka (ocena grupowa - praca w parach)
				C. Podstawowe kryteria Ocena poziomu wiedzy z zakresu uważności oraz własnego stopnia zaangażowania, umiejętności i kompetencji rozwijania uważności
Cele przedmiotu Dostarczenie podstawowej wiedzy naukowej dotyczącej uważności (mindfulness), wyników badań nad osobami stosującymi techniki uważności i medytacji oraz wykorzystaniem ich w psychoterapii oraz (samo) pomocy psychologicznej w radzeniu sobie ze stresem i bólem, lękiem, depresyjnością. Wykształcenie podstawowych umiejętności rozwijania uważności (świadome oddychanie, świadome chodzenie, inne formy pracy z ciałem) oraz rozwijania współczucia. Uświadomienie własnych tendencji w zakresie emocji destrukcyjnych i konstruktywnych a także własnych sposobów reakcji na stres w kontekście tego co przynosi szczęściem, a co cierpienie .
TREŚCI PROGRAMOWE 1.Wprowadzenie w problematykę zajęć: co to jest mindfulness, rodzaje technik uważności i sposób działania. 2. Emocje - kiedy pomagają, kiedy przeszkadzają: podejście do emocji z zachodniego punktu widzenia vs psychologia buddyjska (struktura poznania, emocje pozytywne, emocje destrukcyjne, funkcjonowanie ego a emocje). 3. Zdrowie i choroba - umysł i ciało: jakie są dowody na to, że przekonania, nastawienia, sposób myślenia i przeżywania emocji może szkodzić lub leczyć? 4.Stres i ból: jak działa stres, pułapki reaktywności na stres, świadoma odpowiedź na stres, ból fizyczny a emocjonalny, strach, panika, lęk, presja czasu, sen a stres, stres wywołany pracą, jedzeniem i światem 5.Ćwiczenia uważności: poznawcze mechanizmy uważności, znaczenie oddechu, medytacja na 6. Szczęście - praktyka dnia codziennego
WYKAZ LITERATURY A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć: A.1. wykorzystywana podczas zajęć i A.2. studiowana samodzielnie przez studenta 1.Goleman D. (2004). Emocje destrukcyjne. Jak możemy je przezwyciężyć? (s. 349- 523). Poznań: Rebis. 2.Kabat Zinn J. (2009). Życie piękna katastrofa. (s. 45- 202). Warszawa: Wyd. Czarna Owca i Instytut Psychoimmunologii 3.Malinowski, P. (2008). Mindfulness as psychological dimension: Concepts and applications. Irish Journal of Psychology, 29(1),155-166. B. Literatura uzupełniająca: Propozycje literatury m.in do PREZENTACJI: Davidson R. J. , Ekamn P. , Ricard M. & Wallace B. A. (2005) Buddhist and Psychological Perspectives on Emotions and Well - Being. Current Direction in Psychological Science, 14, 2. Ekman P. , Goleman D. J. Ś. Dalajlama (2010). Świadomość emocjonalna. Gliwice: Wyd. HELION. Holas P. i Jankowski T. (2009). Poznawcze mechanizmy uważności i jej zastosowanie w psychoterapii. Studia psychologiczne, t.47, z4, 59-79. J. Ś. Dalajlama (2006). Wszechświat w atomie. Gdy nauka spotyka się z duchowości. Poznań: Rebis. Kabat-Zinn J.; Segal Z. Teasdale J. i Williams M. (2009). Świadomą drogą przez depresję. Wyd. Czarna Owca Kabat-Zinn J. (2007). Gdziekolwiek jesteś bądź. Przewodnik uważnego życia. Warszawa: IPSI Press Kabat-Zinn J. i Kabat-Zinn M. (2008). Dary codzienności. Poradnik uważnego rodzicielstwa. Warszawa: IPSI Press. Kudelska M. (2005). Wartości etyczne w różnych tradycjach religijnych. Kraków: Wyd. U.J. Malinowski, P. (2008). Mindfulness as psychological dimension: Concepts and applications. Irish Journal of Psychology, 29(1),155-166. Moore, A. & Malinowski, P. (2009). Meditation, mindfulness and cognitive flexibility. Consciousness & Cognition, 18(1), 176-186. Segal Z. Teasdale J. i Williams M. (2009). Terapia poznawcza depresji oparta na uważności. Kraków: WUJ Siegal R. (2011). Uważność. Trening Pokonywania Codziennych Trudności . Warszawa: Wyd. Czarna Owca Thich Nhat Hahn (2008). Cud uważności. Warszawa: Wyd. Santorski & Co Thich Nhat Hahn (2008). Zrozumieć nasz umysł. Warszawa: Wyd. Santorski & Co Thich Nhat Hahn (2008). Spokój to każdy z nas. Warszawa: Wyd. Santorski & Co Thich Nhat Hahn (2008). Słońce moim sercem. Warszawa: Wyd. Santorski & Co Tolle Eckhart (2010). Praktykowanie potęgi teraźniejszości. Kraków: Biblioteka Nowej Ziemi. Ricard M. (2005). W obronie szczęścia. Warszawa: Jacek Santorski & Co Wallace, B.A. and S.L. Shapiro (2006). “Mental Balance and Well-being: Building Bridges between Buddhism and Western Psychology.” American Psychologist 61(7), 690-701. Wallace B. A. (2008). Hidden Dimensions: The Unification of Physics and Consciousness. (Observing the space of the mind s. 36-49). Walsh, R. and S. L. Shapiro (2006). “The Meeting of Meditative Disciplines and Western Psychology: A Mutually Enriching Dialogue.” American Psychologist 61(3), 227-239.
Efekty kształcenia	Wiedza Potrafi scharakteryzować co to jest uważność i współczucie, jakie są emocje destrukcyjne i konstruktywne, a także na czym polegają automatyczne pułapki reagowania na stres. Potrafi wymienić i opisać techniki pracy ze stresem, lękiem i depresyjnością poprzez rozwijanie uważności i współczucia oraz innych metod pracy z ciałem.
	Umiejętności Potrafi zastosować i wykorzystać w osobistym doświadczeniu techniki rozwijania uważności i współczucia oraz inne metody pracy z ciałem.
	Kompetencje społeczne (postawy) Posiada pogłębioną świadomość o swoich osobistych wzorcach reagowania na stres oraz tendencji funkcjonowania emocjonalnego. Posiada świadomość o różnych możliwościach pracy ze stresem, lekiem i destrukcyjnymi emocjami poprzez rozwijanie uważności i współczucia oraz pracę z ciałem.
Kontakt do osoby odpowiedzialnej za przedmiot: [e-mail]

---